Zastanówmy się, co się stanie z krzywą IS, jeśli wydatki rządowe wzrosną. Narysujmy na początek krzyż Keynesowski. Na osi pionowej mamy zagregowane wydatki, zaś na poziomej dochód narodowy. Potrzebujemy wszystkich punktów, w których gospodarka jest w równowadze, w których dochód jest równy wydatkom. Rysuję krzywą o pewnym nachyleniu. Na tej krzywej są wszystkie punkty, w których dochód jest równy wydatkom, w których gospodarka jest w stanie równowagi. Teraz zajmiemy się planowanymi wydatkami. Planowane wydatki są równe zagregowanym wydatkom konsumpcyjnym, które są funkcją dochodu minus podatki (Y-T), czyli dochodu rozporządzalnego. Pamiętajcie, to nie jest mnożenie C*(Y-T), to jest funkcja C(Y-T), to jest funkcja konsumpcji, zakładam w tym i w innych nagraniach, że jest ona liniowa, choć nie musi być. Dalej mamy planowane inwestycje, które zakładamy, że są zależne od stopy procentowej. Stopa procentowa jest teraz stała i wynosi r1. Dodajemy wydatki rządowe plus bilans handlowy NX, jeśli założymy, że mamy gospodarkę otwartą. Ta krzywa, nasze planowane inwestycje, to jest cały czas przypomnienie nagrań o krzyżu Keynesowskim, ta krzywa będzie wyglądać tak. Możemy wyznaczyć punkt, dla którego gospodarka jest w równowadze. Możemy wykorzystać, to że mamy daną stopę procentową r1, żeby wyznaczyć jeden punkt na krzywej IS. Narysujmy przynajmniej jeden punkt na krzywej IS i potem zastanowimy się, nad tym jak krzywa IS może się przesunąć. Tu mamy realną stopę procentową. Sróbujemy powiązać realną stopę procentową z dochodem narodowym. Właśnie pokazaliśmy, że gdy stopa procentowa wynosi r1, poziom zagregowanej produkcji wynosi tyle, więc możemy przedłużyć tę linię. Więc to jest ten poziom. Więc gdy realna stopa procentowa wynosi r1, to jest nasz poziom produkcji, to jest punkt na naszej krzywej IS. Możemy narysować całą krzywą IS, która będzie wyglądać tak, to jest krzywa IS. Jeśli będziemy to zmieniać, jeśli będziemy wypróbowaywać dla różnych wartości stopy procentowej, moglibyśmy narysować więcej punktów na krzywej IS. Co się dzieje jeśli stopa procentowa rośnie? Inwestycje zmniejszą się, ta krzywa przesunie się w dół, więc PKB się zmniejszy. Im większa stopa procentowa, tym mniejszy dochód narodowy. Zastanówmy się, co się stanie, jeśli wydatki państwowe wzrosną. Jeśli wydatki państwowe wzrosną, to przesunie krzywą planowanych wydatków do góry. Wzrost wydatków państwowych przesunie tą krzywą do góry i będziemy mieć nowy poziom PKB, dla którego gospodarka jest w równowadze. Ten odcinek będzie równy mnożnikowi, który jest równy 1 nad (1 minus krańcowa skłonność do konsumpcji) razy zmiana wydatków rządowych. To tylko przypomnienie. Dlaczego ja o tym mówię? Spójrzcie, zakładamy, że r1 się nie zmienia i gdy zwiększymy wydatki rządowe, PKB wzrośnie o tą ilość. Tak się stanie dla każdej wartości stopy procentowej wzdłuż tej linii. Więc generlanie jeśli zwiększymy wydatki państwowe, a wszystkie inne elementy pozostaną stałe, to krzywa IS przesunie się w prawo. A jeśli zmniejszymy wydatki państwowe, to krzywa IS przesunie się w lewo. Teraz możemy zastanowić się nad tym, jak zmiana wydatków państwowych przesunie punkt równowagi na modelu IS-LM. Jeszcze raz, realna stopa procentowa, dochód narodowy i krzywa IS, krzywa LM. Jeśli wydatki rządowe wzrosną, krzywa IS przesuwa się w prawo i będzie wyglądać tak. Poprzednia stopa procentowa była tu, a PKB, dla którego gospodarka była w równowadze, było tu. Widzieliśmy, że zwiększając wydatki rządowe, nowa wartość PKB, dla której gospodarka jest w równowadze, jest wyższa. Tak samo nowa stopa procentowa jest wyższa. Ok, więc koncentrowaliśmy się na krzywej IS, ale czy wzrost wydatków rządowych ma wpływ na krzywą LM? Czy zmiana w polityce fiskalnej wplywa na krzywą LM? Nie mówimy o dodrukowywaniu pieniędzy, mówimy o wydatkach rządowych. Pamiętajcie, krzywa LM jest determinowana przez preferencje płynności zależnie od wysokości PKB, w jakim stopniu ludzie chcą trzymać pieniądze ile trzeba im zaplacić pod względem oprocentowania, by je wyciągnęli, ile zapłacą, by zdobyć dostęp do pieniędzy zależnie od wysokości PKB. To nie jest zależne od wydatków państwowych, ale wpływa na to podaż pieniądza, ilość pieniądza w obiegu i ogólny poziom cen. Możesz zacząć się zastanawiać, czy wydatki rządowe wpływają na ceny. Jeśli uznamy wiele z tych elementów za stałe, szczególnie w krótkim okresie, szczególnie jeśli utrzymamy ceny stałe polityka fiskalna nie zmieni się. Krzywa LM, polityka monetarna, podaż pieniądza, preferencja płynności mogłyby mieć wpływ, ale sama polityka rządu nie. W tym modelu, staram się tego zbytnio nie skomplikować, gdy wydatki państwowe rosną, krzywa IS przesunie się w prawo, w efekcie mamy wzrost stopy procentowej i wzrost PKB.