0:00:00.160,0:00:00.780
[vù]

0:00:00.780,0:00:01.700
[tinh]

0:00:01.700,0:00:05.280
[âm thanh chồng lên]

0:00:05.280,0:00:07.000
[nhạc]

0:00:07.000,0:00:08.800
Internet là gì?

0:00:08.800,0:00:12.500
Internet dường như rất phổ biến.

0:00:13.000,0:00:14.500
Vài cái vệ tinh ở trên trời.

0:00:14.590,0:00:19.420
Cháu hình dung trong đầu nó như kiểu sóng[br]Internet đi vào điện thoại.

0:00:19.420,0:00:20.980
Ai đó nói với tôi nó là đám mây.

0:00:20.980,0:00:23.740
Internet rất giống với hệ thống ống nước,[br]liên tục chuyển động.

0:00:23.900,0:00:27.130
Hầu hết mọi người đều không biết[br]Internet đến từ đâu và

0:00:27.130,0:00:30.160
cũng chẳng sao, họ không cần phải biết.[br]Nó cũng giống như hỏi ai phát minh ra

0:00:30.160,0:00:31.000
bút bi

0:00:31.700,0:00:32.800
hay bồn cầu tự hoại

0:00:33.140,0:00:34.239
hay khóa kéo.

0:00:34.239,0:00:37.300
Đây toàn là những thứ chúng ta dùng mỗi ngày[br]chúng ta thậm chí còn chẳng nghĩ đến việc

0:00:37.300,0:00:39.760
một ngày nọ,[br]ai đó đã phát minh ra chúng.

0:00:39.760,0:00:45.080
Và Internet cũng giống như vậy.[br]Cách đây rất lâu, vào đầu những năm 1970,

0:00:45.080,0:00:51.060
tôi và cộng sự Bob Kahn của tôi bắt đầu[br]nghiên cứu về thiết kế tiền thân của Internet.

0:00:51.060,0:00:55.560
Đó là kết quả của một thí nghiệm khác có tên ARPANET

0:00:55.560,0:00:59.799
là viết tắt của Mạng lưới cơ quan với[br]các đề án nghiên cứu tân tiến.

0:00:59.800,0:01:02.420
Đó là dự án nghiên cứu của Bộ Quốc phòng.

0:01:02.420,0:01:05.459
Paul Baran đang thử tìm hiểu[br]cách xây dựng một

0:01:05.459,0:01:09.540
hệ thống liên lạc có thể tồn tại[br]ngay cả khi bị tấn công hạt nhân.

0:01:10.860,0:01:15.540
Thế là ông ấy nảy ra ý tưởng chia nhỏ[br]thông điệp thành các khối rồi gửi chúng đi

0:01:15.540,0:01:20.000
càng nhanh càng tốt theo mọi hướng có thể[br]thông qua mạng lưới.

0:01:20.000,0:01:20.500
[vù]

0:01:20.500,0:01:25.000
Thế là chúng tôi phát triển một thứ mà sau đó[br]trở thành mạng lưới gói tin thử nghiệm toàn quốc

0:01:25.300,0:01:26.200
và nó đã thành công.

0:01:26.820,0:01:31.840
[nhạc điện tử xập xình]

0:01:32.000,0:01:33.700
Có ai ai phụ trách Internet?

0:01:33.800,0:01:35.700
Chính phủ kiểm soát.

0:01:35.800,0:01:37.500
Yêu tinh, rõ ràng là tụi yêu tinh!

0:01:38.000,0:01:42.090
Người kiểm soát Wi-Fi,[br]vì không có Wi-Fi là không có Internet.

0:01:42.090,0:01:45.500
T-mobile, ờ, Xfinity,

0:01:45.900,0:01:48.800
Bill Gates

0:01:48.800,0:01:50.200
[dừng lại]

0:01:50.200,0:01:50.800
Phải không?!

0:01:50.820,0:01:55.350
À, câu trả lời thực ra là chẳng ai cả[br]hay cũng có thể là tất cả chúng ta.

0:01:55.350,0:02:01.320
Câu trả lời thực sự chính là[br]Internet được tạo thành từ một lượng rất lớn

0:02:01.320,0:02:03.510
các mạng hoạt động độc lập.

0:02:03.510,0:02:07.140
Điều thú vị về hệ thống chính là[br]nó hoàn toàn phân tán.

0:02:07.140,0:02:12.240
Không hề trung tâm kiểm soát, quyết định[br]cách định tuyến gói tin hoặc nơi thiết lập mạng lưới

0:02:12.240,0:02:14.080
hoặc thậm chí ai kết nối với ai.

0:02:14.480,0:02:17.960
Đây hoàn toàn là những quyết định mang tính kinh doanh[br]do nhà mạng độc lập quyết định.

0:02:17.970,0:02:23.250
Họ đều được khuyến khích đảm bảo [br]có được kết nối hai đầu giữa

0:02:23.250,0:02:27.120
các phần của mạng lưới bởi lẽ tiện ích[br]của mạng lưới chính là mọi thiết bị

0:02:27.120,0:02:29.880
đều có thể giao tiếp với thiết bị khác;[br]cũng giống như bạn muốn có thể

0:02:29.880,0:02:32.850
gọi điện cho bất kỳ số nào trên thế giới.

0:02:32.850,0:02:35.600
Chưa từng có điều gì như thế này[br]được phát triển trước đây.

0:02:35.700,0:02:39.600
Ý tưởng về việc kiến thức của bạn[br]có thể có ích với ai đó

0:02:39.600,0:02:42.900
hoặc ngược lại là một động lực rất to lớn

0:02:42.900,0:02:44.280
để chia sẻ thông tin.

0:02:44.280,0:02:47.520
Hơn nữa, đó cũng là cách khoa học trở nên[br]hoàn thiện, mọi người chia sẻ thông tin.

0:02:47.520,0:02:51.060
Vậy nên, đây là cơ hội để mọi người[br]nghĩ ra những ứng dụng mới,

0:02:51.959,0:02:55.260
rồi có thể lập trình chúng thành[br]ứng dụng trên điện thoại di động,

0:02:55.260,0:02:59.519
rồi có thể đóng góp cho sự[br]phát triển không ngừng của hạ tầng

0:02:59.519,0:03:04.290
mạng lưới để mang nó đến cho[br]những người chưa được tiếp cận

0:03:04.290,0:03:06.060
hoặc chỉ là sử dụng mỗi ngày.

0:03:06.060,0:03:11.700
Bạn không thể trốn tránh việc tiếp xúc với[br]Internet, vậy tại sao không tìm hiểu nó và

0:03:11.700,0:03:13.190
sử dụng nó.

0:03:13.190,0:03:15.190
[hiệu ứng âm thanh xoáy]

0:03:15.190,0:03:17.190
[tinh]