0:00:00.000,0:00:07.006
THE STORY OF STUFF oraz FREE RANGE STUDIOS[br]prezentują

0:00:12.808,0:00:18.570
HISTORIA ROZWIĄZAŃ[br]DLACZEGO PRAWDZIWA ZMIANA ZACZYNA SIĘ OD ZMIANY ZASAD GRY

0:00:21.797,0:00:23.267
Masz taki telefon?

0:00:23.267,0:00:25.736
Oczywiście, że nie! Ten sprzęt ma 5 lat.

0:00:25.736,0:00:28.227
Teraz każdy ma taki.

0:00:28.227,0:00:32.008
Wyobrażasz sobie, jak wiele geniuszu i pracy trzeba było, [br]by zmienić odtwarzacz muzyki

0:00:32.008,0:00:35.769
w przenośny komputer, telefon, GPS, bezprzewodowy pilot do wszystkiego

0:00:35.769,0:00:37.649
w ciągu zaledwie 5 lat?

0:00:37.649,0:00:40.000
Poważnie, tysiące ludzi, którzy tego dokonali,

0:00:40.000,0:00:41.747
musiało rozwiązać tysiące problemów,

0:00:41.747,0:00:45.833
których po prostu nie można było rozwiązać 5 lat temu.

0:00:45.833,0:00:49.640
Oto, do czego są zdolni ludzie, gdy mają motywację,[br]aby znaleźć rozwiązania problemów.

0:00:49.640,0:00:54.403
Ale problemy, nad którymi pracujemy, nie są tymi, które trzeba rozwiązać.

0:00:54.403,0:00:57.314
Wiele pracy zmarnowano na wytwarzanie coraz szybszych, tańszych, nowszych rzeczy,

0:00:57.314,0:01:01.036
zamiast pracować nad rzeczami bezpieczniejszymi, zdrowszymi i bardziej sprawiedliwymi.

0:01:02.308,0:01:06.233
To tak, jakby być coraz lepszym, w graniu w złą grę.

0:01:06.233,0:01:11.613
Pod wieloma względami system ten jest bardzo podobny [br]do gry, ale ma bardzo wysoką stawkę.

0:01:11.613,0:01:17.771
Tak jak grę, naszą gospodarkę zaprojektowano tak, aby każdy z nas grał według pewnych zasad.

0:01:17.771,0:01:21.966
I jak w każdej grze, mamy instrukcję mówiącą, jaki jest jej cel.

0:01:21.966,0:01:25.370
Przypomnij sobie nową grę, w którą ostatnio grałeś. Pamiętasz?

0:01:25.370,0:01:28.267
Na początku musiałeś się dowiedzieć, jak wygrać,

0:01:28.267,0:01:31.443
co rzutowało później na każdą twoją decyzję w grze.

0:01:31.443,0:01:36.284
Naturalne jest więc, że większość ludzi szuka rozwiązań, które pozwolą osiągnąć ten prosty cel.

0:01:36.284,0:01:38.338
Tym celem jest WIĘCEJ.

0:01:38.338,0:01:43.140
Więcej wydanych pieniędzy, więcej zbudowanych dróg, więcej otwartych centrów handlowych, więcej rzeczy.

0:01:43.140,0:01:46.079
To właśnie ekonomiści nazywają WZROSTEM.

0:01:46.079,0:01:49.296
Bierzemy więc wszystkie pieniądze wydane na rzeczy, które czynią życie lepszym,

0:01:49.296,0:01:52.300
jak i wszystkie pieniądze wydane na rzeczy, które czynią życie gorszym,

0:01:52.300,0:01:56.939
dodajemy je i otrzymujemy jedną wielką liczbę zwaną PKB.

0:01:56.939,0:02:00.251
Mówią nam, że gdy PKB rośnie, my wygrywamy.

0:02:00.251,0:02:04.763
Stworzono więc tysiące reguł i przepisów w celu zwiększenia tej liczby.

0:02:04.763,0:02:09.267
Jednak jest duża różnica pomiędzy większą liczbą dzieci w szkole a większą liczbą dzieci w więzieniu,

0:02:09.267,0:02:12.109
większa liczbą wiatraków a większą liczbą elektrowni węglowych,

0:02:12.109,0:02:17.460
bardziej wydajnym transportem publicznym a większą ilością benzyny spalonej w korku. Czyż nie?!

0:02:17.460,0:02:21.289
Jednak w tej "Grze o więcej", wszystko to liczy się tak samo.

0:02:21.289,0:02:25.872
Nie możemy zmienić tej głupiej gry przy pomocy jednej reguły czy jednego gracza.

0:02:25.872,0:02:28.410
Problemem jest CEL sam w sobie.

0:02:28.410,0:02:31.435
Potrzebujemy rozwiązań, które to zmienią.

0:02:31.435,0:02:34.720
Co jeśli oprzemy grę na celu LEPIEJ?

0:02:43.121,0:02:49.154
Lepsze wykształcenie, lepsze zdrowie, lepsze rzeczy, większe szanse przetrwania na tej planecie.

0:02:49.154,0:02:50.800
Chyba wszyscy tego chcemy, prawda?

0:02:50.800,0:02:53.508
Czy nie takie powinno być znaczenie zwycięstwa?

0:02:53.508,0:02:57.301
Zmiana celu całej gospodarki jest ogromnym zadaniem.

0:02:57.301,0:02:59.438
Oczywiście nie jesteśmy w stanie tego zrobić od razu.

0:02:59.438,0:03:02.301
Ale kiedy skupimy się na rozwiązaniach zmieniających grę,

0:03:02.301,0:03:06.031
stopniowo umożliwimy zmianę obecnych zasad.

0:03:06.031,0:03:10.332
Aby to zrobić, musimy umieć odróżnić rozwiązania zmieniające zasady

0:03:10.332,0:03:13.468
od nowych sposobów grania w starą "Grę o więcej".

0:03:13.468,0:03:18.508
Dla przykładu, spójrzmy na dwa rozwiązania jednego z wielu problemów, przed którymi stoimy dzisiaj.

0:03:18.508,0:03:22.862
Plagą opakowań z tworzyw sztucznych, która - jak wiemy - jest katastrofalna w skutkach dla naszej planety,

0:03:22.862,0:03:25.035
zwłaszcza oceanów.

0:03:25.035,0:03:30.237
A oto dwie grupy ludzi z bardzo różnymi pomysłami rozwiązania problemu tworzyw sztucznych.

0:03:30.237,0:03:32.932
Ci ludzie zdecydowali, że musimy z tym skończyć.

0:03:32.932,0:03:37.937
Rozpoczęli kampanię obywatelską zniechęcającą do stosowania plastikowych opakowań w ich społeczności.

0:03:37.937,0:03:40.303
Ci ludzie proponują inne rozwiązanie.

0:03:40.303,0:03:43.703
Założyli firmę, która daje ludziom karty upominkowe na zakupy,

0:03:43.703,0:03:45.869
gdy ci oddadzą odpady do recyklingu.

0:03:45.869,0:03:51.403
Obie te inicjatywy działają obecnie, ale tylko jedna z nich zmienia zasady gry.

0:03:51.403,0:03:55.804
Rozwiązanie z kartą upominkową powoduje, że część plastiku nie trafia na wysypiska czy do spalarni,

0:03:55.804,0:03:59.906
ale jednocześnie tworzy więcej odpadów, zachęcając ludzi do kupowania większej ilości rzeczy.

0:03:59.906,0:04:04.900
Co gorsza, uczy ich, że większa konsumpcja jest nagrodą za bycie dobrym obywatelem,

0:04:04.900,0:04:08.939
sprawiając, że nieszablonowe myślenie staje się jeszcze trudniejsze.

0:04:08.939,0:04:13.395
Rozwiązanie delegalizujące plastikowe opakowania jest trudniejsze do osiągnięcia, ale zmienia zasady gry.

0:04:13.395,0:04:16.270
Dlaczego? [br]Cóż, poświęcając swój czas,

0:04:16.270,0:04:19.263
obywatele ci deklarują, że jest dla nich coś ważniejszego

0:04:19.263,0:04:21.227
niż tylko zarabiać i wydawać więcej.

0:04:21.227,0:04:22.782
Aby wygrać tę kampanię,

0:04:22.782,0:04:25.637
będą musieli współpracować z firmami myślącymi perspektywicznie,

0:04:25.637,0:04:28.562
oferującymi alternatywę umożliwiającą pozbycie się plastikowych opakowań.

0:04:28.562,0:04:32.297
Będą musieli stanąć do walki z Radą Amerykańskiego Przemysłu Chemicznego,

0:04:32.297,0:04:35.729
która jest lobbowana przez firmy produkujące te wszystkie plastikowe śmieci.

0:04:35.729,0:04:38.968
Będą musieli wyjść i porozmawiać z sąsiadami i przyjaciółmi,

0:04:38.968,0:04:42.577
zachęcając coraz większe grono ludzi do kwestionowania starych zasad gry.

0:04:42.577,0:04:45.932
Takie kampanie rodzą się w miastach na całym świecie

0:04:45.932,0:04:47.835
i - co ważniejsze - wygrywają!

0:04:47.835,0:04:51.935
Czy zrezygnowanie z kilku milionów plastikowych toreb może zmienić cel gry?

0:04:51.935,0:04:53.606
Samo w sobie, nie.

0:04:53.606,0:04:59.535
Ale w połączeniu z milionami innych rozwiązań zmieniających zasady gry - tak.

0:04:59.535,0:05:03.466
Razem rozwiązania te zaczynają przechylać szalę.

0:05:03.466,0:05:07.680
Gdy ludzie zaczynają działać, ich obywatelskie mięśnie rosną.

0:05:07.680,0:05:11.971
Pracują, aby lokalne rozwiązania, które stworzyli, były kopiowane i używane w większej skali.

0:05:11.971,0:05:16.604
A gdy widzą, że podejrzanie wpływowe korporacje blokują ich rozwiązania,

0:05:16.604,0:05:23.252
łączą się z innymi grupami, aby walczyć o prawdziwą demokrację - od ludzi dla ludzi.

0:05:23.252,0:05:28.238
Karty podarunkowe nigdy tego nie osiągną, [br]ale tysiące kampanii obywatelskich mają taką moc.

0:05:28.238,0:05:33.668
Ilekroć ktoś prosi mnie o wzięcie udziału w kampanii czy ruchu, chcę wiedzieć, czy zmieni on cel gry.

0:05:33.668,0:05:38.200
Aby to rozgryźć, używam słowa "CEL" (ang. GOAL).[br]Chcę wiedzieć, że:

0:05:38.233,0:05:44.290
G: daje ludziom GŁOS, zabierając go korporacjom, by budować prawdziwą demokrację.

0:05:44.290,0:05:48.919
O: OTWIERA ludziom oczy na to, że gdy ich podstawowe potrzeby są spełnione,

0:05:48.919,0:05:51.266
szczęście i dobrobyt nie płyną z kupowania większej ilości rzeczy,

0:05:51.266,0:05:55.646
ale są wynikiem naszych relacji z ludźmi, naszego zdrowia i poczucia celu.

0:05:55.661,0:06:01.927
A: ANALIZUJE wszystkie koszty, które ze sobą niesie, w tym koszty przerzucane na ludzi i planetę.

0:06:01.927,0:06:08.850
Innymi słowy, ponosi koszty, zamiast przenosić je na innych, jak to robi dziś większość firm.

0:06:08.850,0:06:14.478
L: LIKWIDUJE ogromną lukę w zamożności między tymi, którzy nie mogą zaspokoić swoich podstawowych potrzeb,

0:06:14.478,0:06:17.684
a tymi, którzy zużywają o wiele więcej niż wynika ze sprawiedliwego podziału.

0:06:17.684,0:06:22.713
Kiedy widzę rozwiązanie, które robi to wszystko lub może być przeprojektowane w tym kierunku, to wchodzę w nie.

0:06:22.713,0:06:24.505
Takie rozwiązania pojawiają się wszędzie!

0:06:24.505,0:06:27.514
Jak choćby "Spółdzielnia Evergreen" w Cleveland,

0:06:27.514,0:06:29.870
gdzie właściciele/pracownicy prowadzą zielone przedsiębiorstwa:

0:06:29.870,0:06:36.550
pralnię, firmę działająca w branży solarnej czy superwydajną miejską farmę - które są zdrowe i bezpieczne.

0:06:36.550,0:06:41.341
Zapewniają miejsca pracy ludziom, o których stara gra w ogóle nie dbała.

0:06:41.341,0:06:44.539
Wszyscy wiemy, że musimy wyzbyć się biznesu z demokracji,

0:06:44.539,0:06:48.697
ale spółdzielnie idą o krok dalej i wprowadzają demokrację do biznesu.

0:06:48.697,0:06:52.667
Zrównoważone, Demokratyczne i Sprawiedliwe? To zmienia zasady gry.

0:06:53.251,0:06:56.986
Albo w Capannori, mieście we Włoszech, gdzie mieszkańcy

0:06:57.002,0:07:01.313
we współpracy z przedsiębiorstwami i rządem nie tylko dążą do lepszego zarządzania odpadami,

0:07:01.313,0:07:04.583
ale kwestionują samą nieuchronność istnienia odpadów.

0:07:04.583,0:07:08.504
Promują rozwiązanie problemu bez kosztownych rozwiązań technicznych,

0:07:08.504,0:07:13.015
pracując razem jako wspólnota, aby odzyskać kompost dla użyźniania gleby,

0:07:13.015,0:07:15.600
znaleźć substytuty wielokrotnego użytku dla jednorazowych produktów

0:07:15.600,0:07:18.839
czy też właściwie wykorzystać wyrzucane materiały na nowo.

0:07:18.839,0:07:22.780
Zmniejszyli już produkcję niektórych odpadów o 82%,

0:07:22.078,0:07:25.319
jednocześnie tworząc miejsca pracy i zacieśniając więzi lokalnych społeczności.

0:07:25.319,0:07:30.329
A co z nowym trendem "Collaborative Consumption", który kiedyś nazywano "dzieleniem się"?

0:07:30.329,0:07:33.736
Dzielenie się może brzmieć jak motyw piosenki z Ulicy Sezamkowej, ale zastanów się nad tym.

0:07:33.736,0:07:36.816
To ogromne wyzwanie dla starych zasad gry.

0:07:36.844,0:07:39.183
Ściąga nas ze ścieżki wiodącej ku "Więcej, więcej, więcej",

0:07:39.183,0:07:44.221
oszczędza zasoby naturalne, daje ludziom dostęp do rzeczy, na które inaczej nie mogli by sobie pozwolić,

0:07:44.221,0:07:45.438
i buduje społeczność.

0:07:45.438,0:07:47.472
A jak to wygląda w praktyce?

0:07:47.472,0:07:49.546
Wypożyczalnie rowerów w dużych miastach,

0:07:49.546,0:07:54.644
platformy internetowe, które pozwalają nam dzielić się wszystkim: od samochodów po domy czy sprzęt kempingowy.

0:07:54.644,0:07:58.218
W moim mieście publiczne biblioteki wypożyczają narzędzia.

0:07:58.218,0:08:01.581
Nie ma żadnego powodu, żeby w każdym gospodarstwie domowym była wiertarka,

0:08:01.581,0:08:06.722
palnik, skaner, taczka czy pompka rowerowa, [br]kiedy możemy się tym dzielić.

0:08:06.722,0:08:11.564
Rozwiązania o takim charakterze będą przyciągać coraz więcej ludzi i dotrzemy do punktu krytycznego,

0:08:11.564,0:08:14.942
jeśli tylko będziemy koncentrować się na nowym celu gry, którym jest LEPIEJ.

0:08:14.942,0:08:18.863
Bez nowego celu cała praca, którą wkładamy w budowę lepszej przyszłości będzie:

0:08:18.863,0:08:20.697
a) Niewystarczajaca

0:08:20.697,0:08:22.607
i b ) Naprawdę ciężka.

0:08:22.607,0:08:27.702
Zbyt dużo wysiłku będzie szło na rozwiązanie problemów takich jak żywotność baterii iPhona,

0:08:27.702,0:08:31.606
gdy problemy, które zagrażają ludzkiemu życiu, będą wymykały się spod kontroli.

0:08:31.639,0:08:36.876
Pięć lat temu, kiedy zrobiliśmy "Historię rzeczy", zaczęliśmy budować wspólnotę ludzi,

0:08:36.876,0:08:40.257
którzy czuli, że coś jest nie tak ze starą grą.

0:08:40.257,0:08:42.270
Zgodziliśmy się, że istnieje problem.

0:08:42.270,0:08:44.470
Teraz nadszedł czas, by tworzyć rozwiązania.

0:08:44.470,0:08:49.715
Rozwiązania, które zmienią nie tylko kilka zasad, ale całą grę.

0:08:49.715,0:08:52.278
Chcesz pomóc?[br]Dalej, zróbmy to!

0:08:52.278,0:08:57.185
Rozwiązujmy problemy razem.[br]Dołącz do nas.

0:08:57.202,0:09:05.992
Tłumaczenie TZM Polska - http://tzmpolska.org (k3mis, Jagi i Agnieszka K.)