WEBVTT

00:00:03.034 --> 00:00:06.541
Dorastałem z identycznym
bratem bliźniakiem.

00:00:06.541 --> 00:00:09.708
Był niezwykle kochającym bratem.

00:00:09.708 --> 00:00:14.115
Życie bliźniaka to szkoła

00:00:14.115 --> 00:00:16.730
w wyczuwaniu faworyzowania.

00:00:16.730 --> 00:00:22.500
Gdy jego ciastko było choć trochę większe,
zaczynałem zadawać pytania.

00:00:22.500 --> 00:00:26.920
A, jak widać, nie głodowałem.

00:00:26.929 --> 00:00:28.955
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:00:28.955 --> 00:00:34.403
Gdy zostałem psychologiem, zacząłem
dostrzegać inny rodzaj faworyzowania:

00:00:34.403 --> 00:00:40.283
zauważyłem, że o wiele bardziej 
szanujemy ciało niż psychikę.

00:00:40.283 --> 00:00:46.340
Spędziłem 9 lat na uniwersytecie, 
pracując nad doktoratem z psychologii,

00:00:46.340 --> 00:00:50.760
ale nie uwierzycie, jak wiele osób
na widok mojej wizytówki mówi:

00:00:50.768 --> 00:00:55.304
"O, psycholog! Taki niby-lekarz",

00:00:55.304 --> 00:00:57.821
jakby to właśnie widniało na wizytówce.

00:00:57.821 --> 00:00:58.972
(Śmiech)

00:00:58.972 --> 00:01:01.612
[dr Guy Winch (niby-lekarz). 
Co za rozczarowanie]

00:01:03.372 --> 00:01:08.935
Przejawy faworyzowania ciała 
nad umysłem widzę wszędzie.

NOTE Paragraph

00:01:09.535 --> 00:01:11.409
Ostatnio byłem u znajomych.

00:01:11.409 --> 00:01:14.209
Ich pięcioletni syn szykował się do snu.

00:01:14.209 --> 00:01:17.982
Mył zęby, stojąc na stołku przy umywalce.

00:01:17.982 --> 00:01:21.661
Poślizgnął się i, upadając, 
zadrasnął nogę o stołek.

00:01:21.661 --> 00:01:24.397
Popłakał przez minutę,
ale potem się podniósł,

00:01:24.397 --> 00:01:31.543
stanął na stołku i sięgnął 
po pudełko z bandażem.

00:01:31.543 --> 00:01:35.392
Dzieciak ledwie potrafił zawiązać buty,

00:01:35.392 --> 00:01:39.590
ale wie, że należy opatrzyć ranę,
żeby nie wdała się infekcja

00:01:39.590 --> 00:01:43.425
i że trzeba dbać o zęby,
myjąc je dwa razy dziennie.

00:01:43.425 --> 00:01:46.369
Wszyscy wiemy, jak dbać o zdrowie fizyczne

00:01:46.369 --> 00:01:48.908
i jak dbać o zęby, prawda?

00:01:48.908 --> 00:01:52.998
Wiemy to, odkąd skończyliśmy 5 lat.

00:01:52.998 --> 00:01:57.646
Ale co wiemy o dbaniu o psychikę?

00:01:57.646 --> 00:01:59.778
Nic.

00:01:59.778 --> 00:02:03.568
Czego uczymy dzieci 
o higienie emocjonalnej?

00:02:04.621 --> 00:02:06.257
Niczego.

00:02:06.767 --> 00:02:11.239
Jak to się dzieje, że więcej dbamy o zęby

00:02:11.239 --> 00:02:14.385
niż o umysł?

00:02:14.385 --> 00:02:18.682
Dlaczego zdrowie fizyczne
jest dla nas o wiele ważniejsze

00:02:18.682 --> 00:02:21.393
niż zdrowie psychiczne?

NOTE Paragraph

00:02:21.393 --> 00:02:26.719
Z powodów psychicznych,
częściej niż z fizycznych,

00:02:26.719 --> 00:02:31.483
odnosimy rany takie jak porażka, 
odrzucenie, samotność.

00:02:31.483 --> 00:02:34.055
One też mogą się pogorszyć, 
jeśli je zignorujemy,

00:02:34.055 --> 00:02:37.285
i mogą wpłynąć na nasze życie
w dramatyczny sposób.

00:02:37.285 --> 00:02:41.371
Choć są naukowo sprawdzone techniki

00:02:41.371 --> 00:02:45.740
leczenia tego typu ran,

00:02:45.740 --> 00:02:47.132
nie robimy tego.

00:02:47.132 --> 00:02:50.434
Nawet nie przyjdzie nam 
do głowy, że trzeba.

00:02:50.434 --> 00:02:54.947
"Jesteś przygnębiony? Otrząśnij się!
To wszystko jest w twojej głowie".

00:02:54.947 --> 00:02:58.215
Wyobrażacie sobie powiedzieć coś takiego
do kogoś ze złamaną nogą?

00:02:58.215 --> 00:03:01.479
"Rozchodź to! 
To wszytko jest w twojej nodze".

00:03:01.479 --> 00:03:03.448
(Śmiech)

00:03:03.448 --> 00:03:09.101
Najwyższa pora załatać dziurę
między zdrowiem psychicznym a fizycznym,

00:03:09.101 --> 00:03:12.197
i zacząć równo traktować,

00:03:12.197 --> 00:03:15.063
jak bliźniaków.

NOTE Paragraph

00:03:15.063 --> 00:03:18.709
Nota bene, mój brat
jest także psychologiem,

00:03:18.709 --> 00:03:21.897
czyli także niby-lekarzem.

00:03:21.897 --> 00:03:23.649
(Śmiech)

00:03:23.649 --> 00:03:25.704
Ale nie studiowaliśmy razem.

00:03:25.704 --> 00:03:29.845
Najtrudniejszą rzeczą w moim życiu

00:03:29.845 --> 00:03:32.831
była przeprowadzka do Nowego Jorku,

00:03:32.831 --> 00:03:35.817
aby zrobić doktorat z psychologii.

00:03:35.817 --> 00:03:38.803
Po raz pierwszy w życiu
byliśmy od siebie oddzieleni

00:03:38.803 --> 00:03:42.295
i ta separacja była ciężka dla nas obu.

00:03:42.295 --> 00:03:45.464
Ale podczas gdy brat został
wśród rodziny i przyjaciół,

00:03:45.464 --> 00:03:48.680
ja byłem sam w obcym kraju.

00:03:48.680 --> 00:03:50.146
Strasznie za sobą tęskniliśmy,

00:03:50.146 --> 00:03:53.243
ale rozmowy międzynarodowe
były wtedy bardzo drogie

00:03:53.243 --> 00:03:57.799
i mogliśmy sobie pozwolić
na pięć minut rozmowy tygodniowo.

00:03:57.799 --> 00:04:00.403
Gdy zbliżał się dzień naszych urodzin,

00:04:00.403 --> 00:04:02.840
pierwszych, które spędzaliśmy osobno,

00:04:02.840 --> 00:04:07.291
nonszalancko postanowiliśmy, że tego 
tygodnia porozmawiamy przez 10 minut.

00:04:07.291 --> 00:04:11.209
Cały ranek czekałem na telefon,
niecierpliwie chodząc po pokoju.

00:04:11.209 --> 00:04:17.692
Czekałem i czekałem, 
ale telefon nie zadzwonił.

00:04:17.692 --> 00:04:20.167
Biorąc pod uwagę różnicę w czasie,
pomyślałem:

00:04:20.167 --> 00:04:22.808
"Pewnie wyszedł z kolegami
i zadzwoni później".

00:04:22.808 --> 00:04:24.853
Nie było wtedy komórek.

00:04:24.853 --> 00:04:27.038
Ale nie zadzwonił.

00:04:27.038 --> 00:04:32.023
Zacząłem rozumieć, że przez moją 
10-miesięczną nieobecność

00:04:32.023 --> 00:04:35.833
on nie tęskni już za mną tak,
jak ja za nim.

00:04:35.833 --> 00:04:37.709
Wiedziałem, że zadzwoni nazajutrz,

00:04:37.709 --> 00:04:44.585
ale tamta noc była najsmutniejszą 
i najdłuższą nocą mojego życia.

00:04:44.585 --> 00:04:46.862
Obudziłem się rano.

00:04:46.862 --> 00:04:51.137
Spojrzałem na telefon i spostrzegłem, 
że poprzedniego dnia,

00:04:51.137 --> 00:04:54.613
chodząc niecierpliwie po pokoju,
strąciłem słuchawkę.

00:04:54.613 --> 00:04:56.506
Zszedłem niepewnie z łóżka,

00:04:56.506 --> 00:04:59.633
odłożyłem słuchawkę na miejsce
i po sekundzie telefon zadzwonił.

00:04:59.633 --> 00:05:03.606
I to był mój brat, nieźle wkurzony.

00:05:03.606 --> 00:05:05.528
(Śmiech)

00:05:05.528 --> 00:05:08.968
To była także najsmutniejsza 
i najdłuższa noc w jego życiu.

00:05:08.968 --> 00:05:11.560
Próbowałem wyjaśnić, 
co się stało, ale powiedział:

00:05:11.560 --> 00:05:14.588
"Nie rozumiem, 
skoro widziałeś, że nie dzwonię,

00:05:14.588 --> 00:05:19.399
dlaczego nie podniosłeś słuchawki 
i nie zadzwoniłeś do mnie?".

00:05:19.399 --> 00:05:23.544
Miał rację. Dlaczego nie zadzwoniłem?

00:05:23.544 --> 00:05:26.587
Nie umiałem wtedy odpowiedzieć
na to pytanie. Teraz umiem.

00:05:26.587 --> 00:05:31.642
Odpowiedź jest bardzo prosta: samotność.

NOTE Paragraph

00:05:31.642 --> 00:05:35.926
Samotność zadaje psychice 
bardzo głęboką ranę,

00:05:35.926 --> 00:05:39.883
która zniekształca postrzeganie 
i plącze nam myśli.

00:05:39.883 --> 00:05:45.522
Zaczynamy wierzyć, że obchodzimy innych 
mniej niż w rzeczywistości.

00:05:45.522 --> 00:05:48.352
Boimy się wyjść z inicjatywą,

00:05:48.352 --> 00:05:51.802
bo po co samemu wystawiać się 
na odrzucenie i złamanie serca,

00:05:51.802 --> 00:05:56.274
skoro nasze serce już cierpi ponad miarę?

00:05:56.274 --> 00:05:59.538
Wtedy czułem się okropnie samotny,

00:05:59.538 --> 00:06:04.039
ale nie zdawałem sobie z tego sprawy, 
bo całymi dniami otaczali mnie ludzie.

00:06:04.039 --> 00:06:08.274
Samotność to uczucie czysto subiektywne.

00:06:08.274 --> 00:06:12.669
Zależy całkowicie od tego, czy czujesz
emocjonalny i społeczny związek

00:06:12.669 --> 00:06:15.114
z ludźmi wokół, czy też nie.

00:06:15.114 --> 00:06:17.279
A ja nie czułem.

00:06:17.279 --> 00:06:23.363
Jest dużo badań nad samotnością. 
Dużo z nich jest przerażających.

00:06:23.363 --> 00:06:27.515
Samotność nie tylko 
unieszczęśliwia, ale także zabija.

00:06:27.515 --> 00:06:28.933
Nie żartuję!

00:06:28.933 --> 00:06:32.667
Chroniczna samotność zwiększa 
prawdopodobieństwo wczesnej śmierci

00:06:32.667 --> 00:06:36.658
o 14%.

00:06:36.658 --> 00:06:40.681
Podnosi ciśnienie i poziom cholesterolu.

00:06:40.681 --> 00:06:44.557
Osłabia także funkcjonowanie
systemu odpornościowego,

00:06:44.557 --> 00:06:48.808
zwiększając podatność
na różne choroby i infekcje.

00:06:48.808 --> 00:06:52.369
Naukowcy wywnioskowali,

00:06:52.369 --> 00:06:54.120
że chroniczna samotność

00:06:54.120 --> 00:06:59.961
zagraża zdrowiu i życiu
tak samo jak papierosy,

00:06:59.961 --> 00:07:05.033
tyle że na paczkach papierosów 
widnieje ostrzeżenie: "Palenie zabija",

00:07:05.033 --> 00:07:07.405
a na samotności nie.

00:07:07.405 --> 00:07:11.907
Dlatego trzeba na pierwszym miejscu
postawić zdrowie psychiczne,

00:07:11.907 --> 00:07:15.310
zacząć dbać o higienę emocjonalną.

00:07:15.310 --> 00:07:18.492
Bo nie da się leczyć ran psychicznych,

00:07:18.492 --> 00:07:22.152
jeśli nawet o nich nie wiemy.

00:07:22.153 --> 00:07:24.944
Samotność to nie jedyna psychiczna rana,

00:07:24.944 --> 00:07:28.412
która wykrzywia percepcją i oszukuje.

NOTE Paragraph

00:07:28.412 --> 00:07:31.818
Porażka też to robi.

00:07:31.818 --> 00:07:34.000
Raz odwiedziłem przedszkole,
gdzie zobaczyłem

00:07:34.000 --> 00:07:39.204
trójkę maluchów bawiących się
identycznymi plastikowymi zabawkami.

00:07:39.204 --> 00:07:43.904
Trzeba było przesunąć czerwony guzik,
żeby wyskoczył słodki piesio.

00:07:43.905 --> 00:07:48.555
Jedna dziewczynka próbowała przesunąć 
fioletowy guzik, potem go naciskała,

00:07:48.555 --> 00:07:52.917
a potem siadła i patrzyła 
na pudełko z drżącą buzią.

00:07:52.917 --> 00:07:56.104
Chłopiec obok niej obserwował sytuację,

00:07:56.104 --> 00:08:00.784
po czym odwrócił się do swojego pudełka
i rozpłakał się, nie dotykając go nawet.

00:08:00.784 --> 00:08:04.607
Druga dziewczynka próbowała,
co tylko przyszło jej do głowy,

00:08:04.607 --> 00:08:06.415
aż przesunęła czerwony guzik,

00:08:06.415 --> 00:08:10.532
słodki piesio wyskoczył,
a ona zapiszczała z radości.

00:08:10.532 --> 00:08:13.925
Trójka maluchów z identycznymi zabawkami,

00:08:13.925 --> 00:08:17.957
ale z bardzo różną reakcją na porażkę.

00:08:17.957 --> 00:08:22.278
Pierwsza dwójka potrafiłaby 
przesunąć czerwony guzik.

00:08:22.278 --> 00:08:25.590
Powstrzymał ich tylko własny mózg,

00:08:25.590 --> 00:08:29.920
który wmówił im, że nie potrafią.

00:08:29.920 --> 00:08:33.970
Dorośli też dają się tak manipulować.

00:08:33.970 --> 00:08:40.409
Każdy ma zestaw uczuć i wierzeń 
uruchamianych automatycznie,

00:08:40.409 --> 00:08:43.585
kiedy tylko doświadczymy 
frustracji lub porażki.

NOTE Paragraph

00:08:43.585 --> 00:08:46.704
Czy jesteście świadomi tego, 
jak wasz mózg reaguje na porażkę?

00:08:46.704 --> 00:08:48.033
Powinniście być.

00:08:48.033 --> 00:08:52.314
Bo kiedy mózg próbuje was przekonać,
że czegoś nie umiecie,

00:08:52.314 --> 00:08:53.963
a wy w to uwierzycie,

00:08:53.963 --> 00:08:57.261
to, podobnie jak ta dwójka maluchów,
poczujecie bezsilność

00:08:57.261 --> 00:09:00.859
i za wcześnie przestaniecie próbować
albo w ogóle nie zaczniecie.

00:09:00.859 --> 00:09:03.967
I jeszcze umocnicie się w przekonaniu, 
że wam się nie uda.

00:09:03.967 --> 00:09:08.585
Dlatego właśnie tylu ludzi 
funkcjonuje poniżej swoich możliwości.

00:09:08.585 --> 00:09:12.259
Gdzieś po drodze pojedyncza porażka

00:09:12.259 --> 00:09:15.889
przekonała ich, że im się nie uda,
a oni w to uwierzyli.

NOTE Paragraph

00:09:15.893 --> 00:09:21.966
Bardzo trudno zmienić 
raz zdobyte przekonanie.

00:09:21.966 --> 00:09:26.031
Doświadczyłem tej bolesnej lekcji 
jako nastolatek.

00:09:26.031 --> 00:09:29.200
Jechaliśmy nocą ciemną uliczką
z bratem i kolegami,

00:09:29.200 --> 00:09:31.012
gdy zatrzymał nas policyjny radiowóz.

00:09:31.012 --> 00:09:34.344
W pobliżu był napad
i szukali podejrzanych.

00:09:34.344 --> 00:09:38.287
Policjant podszedł do samochodu
i poświecił latarką na kierowcę,

00:09:38.287 --> 00:09:42.571
potem na mojego brata i na końcu na mnie.

00:09:42.571 --> 00:09:44.774
Zrobił wielkie oczy i powiedział:

00:09:44.774 --> 00:09:46.977
"Gdzieś cię już wcześniej widziałem".

00:09:46.977 --> 00:09:50.075
(Śmiech)

00:09:50.075 --> 00:09:53.796
Odpowiedziałem: "Na przednim siedzeniu".

00:09:53.796 --> 00:09:56.307
(Śmiech)

00:09:56.307 --> 00:09:58.813
Ale on tego nie zrozumiał,

00:09:58.813 --> 00:10:01.137
więc pomyślał, że jestem naćpany.

00:10:01.137 --> 00:10:02.271
(Śmiech)

00:10:02.271 --> 00:10:04.795
Wyciągnął mnie z wozu, przeszukał,

00:10:04.795 --> 00:10:06.800
zaprowadził do radiowozu

00:10:06.800 --> 00:10:10.085
i dopiero gdy zobaczył,
że nie byłem dotąd notowany,

00:10:10.085 --> 00:10:14.231
mogłem mu pokazać brata
bliźniaka na przednim siedzeniu.

00:10:14.231 --> 00:10:17.648
Nawet gdy odjeżdżaliśmy, było widać,

00:10:17.648 --> 00:10:22.654
że wciąż mnie o coś podejrzewa.

NOTE Paragraph

00:10:22.655 --> 00:10:26.669
Ciężko nam zmienić zdanie,
gdy raz się o do czegoś przekonamy.

00:10:26.669 --> 00:10:31.431
Uczucie demoralizacji jest
bardzo naturalne po porażce,

00:10:31.431 --> 00:10:36.242
ale nie możecie dać się przekonać,
że już nigdy wam się nie uda.

00:10:36.242 --> 00:10:38.832
Musicie zwalczać uczucie bezradności.

00:10:38.832 --> 00:10:42.393
Musicie przejąć kontrolę nad sytuacją

00:10:42.393 --> 00:10:46.901
i zatrzymać negatywny cykl,
zanim się rozkręci.

00:10:48.191 --> 00:10:50.536
Nasz mózg i uczucia

00:10:50.536 --> 00:10:53.641
to nie są godni zaufania przyjaciele,
jak nam się wydaje.

00:10:53.641 --> 00:10:56.366
To raczej bardzo kapryśni przyjaciele,

00:10:56.366 --> 00:11:01.811
którzy raz potrafią wspierać, 
a za chwilę są bardzo nieprzyjemni.

00:11:01.811 --> 00:11:03.686
Raz pracowałem z kobietą,

00:11:03.686 --> 00:11:07.973
która po dwudziestu latach małżeństwa
i po bardzo nieprzyjemnym rozwodzie

00:11:07.973 --> 00:11:10.326
w końcu odważyła się pójść na randkę.

00:11:10.326 --> 00:11:14.958
Poznała przez internet faceta, który
wydawał się miły i spełniony życiowo,

00:11:14.958 --> 00:11:18.513
a przede wszystkim wydawał się
bardzo nią zainteresowany.

00:11:18.513 --> 00:11:21.584
Bardzo się cieszyła, kupiła nową sukienkę

00:11:21.584 --> 00:11:25.667
i spotkali się na drinka 
w ekskluzywnym lokalu w Nowym Jorku.

00:11:25.667 --> 00:11:29.238
Dziesięć minut później
facet wstał i powiedział:

00:11:29.238 --> 00:11:33.318
"Nie jestem zainteresowany" i wyszedł.

00:11:33.318 --> 00:11:37.572
Odrzucenie jest niezmiernie bolesne.

00:11:37.572 --> 00:11:42.017
Kobieta nie była w stanie się ruszyć.
Zadzwoniła do przyjaciela,

00:11:42.017 --> 00:11:46.749
który powiedział:
"A czego się spodziewałaś?

00:11:46.749 --> 00:11:50.222
Jesteś szeroka w biodrach, 
nie masz nic ciekawego do powiedzenia,

00:11:50.222 --> 00:11:52.846
dlaczego taki przystojny i spełniony facet

00:11:52.846 --> 00:11:56.530
miałby chodzić na randki
z kimś takim jak ty?".

00:11:56.530 --> 00:12:00.025
Szokujące, że przyjaciel może 
być tak okrutny, prawda?

00:12:00.025 --> 00:12:02.680
Ale to nie byłoby aż tak szokujące,

00:12:02.680 --> 00:12:05.557
gdybym wam powiedział,
że to nie był przyjaciel.

00:12:05.557 --> 00:12:08.512
Ta kobieta powiedziała tak sama do siebie.

00:12:08.512 --> 00:12:12.770
Właśnie tak robimy wszyscy,
zwłaszcza po zerwaniu.

00:12:12.770 --> 00:12:15.927
Zaczynamy myśleć o wszystkich
naszych błędach i brakach,

00:12:15.927 --> 00:12:18.791
o tym, kim chcielibyśmy być, a kim nie,

00:12:18.791 --> 00:12:20.169
obrzucamy się wyzwiskami.

00:12:20.169 --> 00:12:23.529
Może nie tak ostro, ale każdy to robi.

00:12:23.529 --> 00:12:28.380
To ciekawe postępowanie, 
bo nasze poczucie wartości już cierpi.

00:12:28.380 --> 00:12:30.970
Dlaczego ranimy je jeszcze bardziej?

00:12:30.970 --> 00:12:33.981
Nie rozgrzebujemy sobie 
celowo fizycznej rany.

00:12:33.981 --> 00:12:36.910
Nikt ranny w rękę nie powiedziałby:

00:12:36.910 --> 00:12:40.519
"Wiem! Wezmę nóż
i zobaczę, jak głęboko wejdzie".

NOTE Paragraph

00:12:40.519 --> 00:12:43.973
Ale w sferze psychologicznej
robimy to cały czas.

00:12:43.973 --> 00:12:47.275
Dlaczego? Przez brak higieny emocjonalnej.

00:12:47.275 --> 00:12:50.387
Bo nie stawiamy na pierwszym
miejscu zdrowia psychicznego.

00:12:50.387 --> 00:12:54.250
Z badań wiadomo, że kiedy
maleje poczucie własnej wartości,

00:12:54.250 --> 00:12:57.923
rośnie podatność na stres i lęk,

00:12:57.923 --> 00:13:03.146
porażki i odrzucenie ranią bardziej,
a gojenie się ran trwa dłużej.

00:13:03.146 --> 00:13:06.475
Po odrzuceniu przede wszystkim należy

00:13:06.475 --> 00:13:12.554
pobudzać poczucie własnej wartości,
a nie tłuc się samemu na miazgę.

00:13:12.554 --> 00:13:15.459
Kiedy przeżywasz ból emocjonalny,

00:13:15.459 --> 00:13:21.572
traktuj siebie z takim samym współczuciem,
jakiego spodziewałbyś się od przyjaciela.

00:13:23.122 --> 00:13:27.558
Musimy wyłapywać i zmieniać 
niezdrowe nawyki psychiczne.

00:13:27.558 --> 00:13:30.508
Jedno z najbardziej niezdrowych 
i powszechnych przyzwyczajeń

00:13:30.508 --> 00:13:34.989
to uporczywe rozmyślanie 
lub innymi słowy "przeżuwanie".

00:13:34.989 --> 00:13:39.360
Na przykład gdy szef cię skrzyczy
lub profesor upokorzy przed klasą

00:13:39.360 --> 00:13:41.551
albo pokłócisz się z przyjacielem

00:13:41.551 --> 00:13:45.968
i całymi dniami odtwarzasz 
w głowie tę scenę,

00:13:45.968 --> 00:13:47.937
przez wiele tygodni.

00:13:47.937 --> 00:13:50.465
Rozmyślanie o smutnych zdarzeniach

00:13:50.465 --> 00:13:55.733
łatwo zmienia się w kosztowny nawyk.

00:13:55.733 --> 00:13:59.922
Spędzając tyle czasu 
z przykrymi i negatywnymi myślami,

00:13:59.922 --> 00:14:02.894
narażasz się na wpędzenie

00:14:02.894 --> 00:14:07.426
w depresję kliniczną,
alkoholizm, zaburzenia łaknienia,

00:14:07.426 --> 00:14:10.149
a nawet choroby układu krążenia.

NOTE Paragraph

00:14:10.149 --> 00:14:16.019
Sęk w tym, że silna potrzeba rozmyślania
może zdawać się bardzo istotna,

00:14:16.019 --> 00:14:18.279
dlatego ten nawyk tak trudno pokonać.

00:14:18.279 --> 00:14:20.491
Doświadczyłem tego na własnej skórze.

00:14:20.491 --> 00:14:24.350
Niewiele ponad rok temu 
u brata zdiagnozowano

00:14:24.350 --> 00:14:30.829
z 3. stadium chłoniaka nieziarniczego.

00:14:30.829 --> 00:14:33.133
Jego rak był bardzo agresywny.

00:14:33.133 --> 00:14:36.904
Miał widoczne guzy na całym ciele.

00:14:36.904 --> 00:14:41.835
Musiał rozpocząć intensywną chemioterapię.

00:14:41.835 --> 00:14:49.727
Nie mogłem przestać myśleć o tym,
co przechodził i ile cierpiał.

00:14:49.732 --> 00:14:54.332
Choć on nawet raz się nie poskarżył.

00:14:54.332 --> 00:14:56.750
Miał nieprawdopodobnie
pozytywne nastawienie.

00:14:56.750 --> 00:15:00.379
Jego zdrowie psychiczne było zdumiewające.

00:15:00.379 --> 00:15:04.518
Ja byłem zdrowy fizycznie,
lecz psychicznie byłem w rozsypce.

00:15:04.518 --> 00:15:06.748
Ale wiedziałem, co robić.

00:15:06.748 --> 00:15:10.910
Badania mówią, że nawet dwuminutowe
oderwanie od problemu przynosi efekty

00:15:10.910 --> 00:15:13.968
w przełamaniu potrzeby rozmyślania
w danym momencie.

00:15:13.968 --> 00:15:17.735
Gdy tylko dopadały mnie smutne, 
denerwujące czy negatywne myśli,

00:15:17.735 --> 00:15:20.857
zmuszałem się do koncentracji 
na czymś innym,

00:15:20.857 --> 00:15:23.513
póki potrzeba myślenia nie minęła.

00:15:23.513 --> 00:15:28.259
W tydzień moje spojrzenie 
na sytuację się zmieniło.

00:15:28.259 --> 00:15:31.484
Stało się bardziej pozytywne
i pełne nadziei.

00:15:31.484 --> 00:15:36.510
Dziewięć tygodni po rozpoczęciu leczenia 
zrobiono bratu tomografię komputerową

00:15:36.510 --> 00:15:40.297
i byłem przy jego boku, gdy dostał wyniki.

00:15:40.297 --> 00:15:42.604
Rak zniknął.

00:15:42.604 --> 00:15:45.531
Wciąż czekały go dodatkowe 
3 miesiące chemioterapii,

00:15:45.531 --> 00:15:47.399
ale wiedział, że wyzdrowieje.

NOTE Paragraph

00:15:47.399 --> 00:15:53.737
To zdjęcie zrobiono dwa tygodnie temu.

00:15:53.737 --> 00:15:57.495
Podejmując działanie, 
gdy czujesz się samotny,

00:15:57.495 --> 00:16:00.507
zmieniając nastawienie do porażki,

00:16:00.507 --> 00:16:03.099
chroniąc poczucie własnej wartości,

00:16:03.099 --> 00:16:05.507
pokonując negatywne myślenie,

00:16:05.507 --> 00:16:08.321
nie tylko wyleczysz psychiczne rany,

00:16:08.321 --> 00:16:12.764
zbudujesz też emocjonalną
odporność i rozkwitniesz.

00:16:12.764 --> 00:16:16.999
Sto lat temu ludzie zaczęli 
dbać o higienę osobistą

00:16:16.999 --> 00:16:21.997
i długość życia wzrosła o ponad 50%

00:16:21.997 --> 00:16:24.652
po kilku dziesięcioleciach.

00:16:24.652 --> 00:16:28.759
Wierzę, że jakość naszego życia
mogłaby wzrosnąć równie dramatycznie,

NOTE Paragraph

00:16:28.759 --> 00:16:31.992
gdybyśmy zaczęli dbać 
o higienę emocjonalną.

00:16:31.992 --> 00:16:35.288
Możecie sobie wyobrazić, jaki byłby świat,

00:16:35.288 --> 00:16:37.963
gdyby wszyscy byli zdrowsi psychicznie?

00:16:37.963 --> 00:16:40.504
Gdyby było mniej samotności i depresji?

00:16:40.504 --> 00:16:43.504
Gdyby ludzie wiedzieli, 
jak podnieść się po porażce?

00:16:43.504 --> 00:16:46.750
Gdyby mieli więcej wiary 
w siebie i własne siły?

00:16:46.750 --> 00:16:50.503
Gdyby byli szczęśliwsi 
i bardziej spełnieni?

00:16:50.503 --> 00:16:54.509
Ja mogę, bo to jest świat, 
w którym chcę żyć

00:16:54.509 --> 00:16:58.530
i w którym chce żyć mój brat.

00:16:58.530 --> 00:17:03.152
A skoro właśnie dowiedzieliście się, 
jak zmienić kilka nawyków,

NOTE Paragraph

00:17:03.152 --> 00:17:06.890
będzie to świat, 
w którym wszyscy możemy żyć.

00:17:06.890 --> 00:17:08.408
Dziękuję bardzo.

NOTE Paragraph

00:17:08.408 --> 00:17:10.497
(Brawa)