[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.82,0:00:09.10,Default,,0000,0000,0000,,Sıcak, tatlı kurabiyeleri,
Dialogue: 0,0:00:09.10,0:00:12.07,Default,,0000,0000,0000,,kıtır kıtır şekerleri, yumuşacık kekleri,
Dialogue: 0,0:00:12.07,0:00:14.69,Default,,0000,0000,0000,,kenarından sarkan dondurma külahları\Nhayal edin.
Dialogue: 0,0:00:14.69,0:00:16.28,Default,,0000,0000,0000,,Ağzınız sulanıyor mu?
Dialogue: 0,0:00:16.28,0:00:17.81,Default,,0000,0000,0000,,Canınız tatlı mı çekiyor?
Dialogue: 0,0:00:17.81,0:00:18.84,Default,,0000,0000,0000,,Neden?
Dialogue: 0,0:00:18.84,0:00:20.45,Default,,0000,0000,0000,,Beyninizde neler oluyor?\N
Dialogue: 0,0:00:20.45,0:00:23.45,Default,,0000,0000,0000,,Şekerli gıdalara direnci güçleştiren nedir?
Dialogue: 0,0:00:23.45,0:00:24.45,Default,,0000,0000,0000,,Şeker bir molekül sınıfını tanımlamak için
Dialogue: 0,0:00:24.45,0:00:27.11,Default,,0000,0000,0000,,kullanılan genel bir terimdir,
Dialogue: 0,0:00:27.11,0:00:28.43,Default,,0000,0000,0000,,karbonhidratlarıdır.
Dialogue: 0,0:00:28.43,0:00:31.28,Default,,0000,0000,0000,,Yiyecek ve içeceklerin çok büyük bir kısmında bulunur.
Dialogue: 0,0:00:31.28,0:00:34.45,Default,,0000,0000,0000,,Satın aldığınız tatlı ürünlerin etiketini kontrol edin.
Dialogue: 0,0:00:34.45,0:00:36.83,Default,,0000,0000,0000,,Glukoz, fruktoz, sükroz,
Dialogue: 0,0:00:36.83,0:00:39.81,Default,,0000,0000,0000,,maltoz, laktoz, dekstroz ve nişasta.
Dialogue: 0,0:00:39.81,0:00:41.52,Default,,0000,0000,0000,,Tamamı şekerin formlarıdır.
Dialogue: 0,0:00:41.52,0:00:43.52,Default,,0000,0000,0000,,Yüksek fruktozlu mısır şurubu,
Dialogue: 0,0:00:43.52,0:00:46.21,Default,,0000,0000,0000,,meyve suyu, ham şeker ve bal da öyle.
Dialogue: 0,0:00:46.25,0:00:47.25,Default,,0000,0000,0000,,Şeker yalnızca şekerlemeler ve
Dialogue: 0,0:00:47.25,0:00:49.07,Default,,0000,0000,0000,,tatlılarda bulunmaz.
Dialogue: 0,0:00:49.07,0:00:51.19,Default,,0000,0000,0000,,Domates salçasına da eklenir,
Dialogue: 0,0:00:51.19,0:00:52.58,Default,,0000,0000,0000,,yoğurt, kurutulmuş meyveler,\N
Dialogue: 0,0:00:52.58,0:00:53.97,Default,,0000,0000,0000,,meyveli sodalar
Dialogue: 0,0:00:53.97,0:00:55.36,Default,,0000,0000,0000,,ve granola barlara da.
Dialogue: 0,0:00:55.36,0:00:56.36,Default,,0000,0000,0000,,Şeker hemen hemen her yerde olduğu için\N
Dialogue: 0,0:00:56.36,0:00:58.41,Default,,0000,0000,0000,,şu sorular epey önem kazandı.
Dialogue: 0,0:00:58.41,0:00:59.91,Default,,0000,0000,0000,,Şeker, beyni nasıl etkiliyor?
Dialogue: 0,0:00:59.91,0:01:02.28,Default,,0000,0000,0000,,Şeker dilinize değdiğinde neler oluyor?
Dialogue: 0,0:01:02.28,0:01:05.46,Default,,0000,0000,0000,,Ve azıcık şeker yemek, \Ndaha fazlasının yenmesine yol açıyor mu?
Dialogue: 0,0:01:05.48,0:01:06.89,Default,,0000,0000,0000,,Bir kaşık mısır gevreği yediniz.
Dialogue: 0,0:01:08.30,0:01:09.79,Default,,0000,0000,0000,,İçeriğindeki şeker,\N
Dialogue: 0,0:01:09.79,0:01:11.28,Default,,0000,0000,0000,,dilinizdeki çeşitli reseptörlerden biri olan
Dialogue: 0,0:01:11.28,0:01:12.77,Default,,0000,0000,0000,,tatlı tad reseptörlerini aktive ediyor.
Dialogue: 0,0:01:12.77,0:01:13.77,Default,,0000,0000,0000,,Bu reseptörler beyin sapına
Dialogue: 0,0:01:13.77,0:01:15.77,Default,,0000,0000,0000,,bir sinyal gönderir,
Dialogue: 0,0:01:15.77,0:01:19.26,Default,,0000,0000,0000,,ve oradan da, ön beynin birçok alanına sıçrar,
Dialogue: 0,0:01:19.26,0:01:21.81,Default,,0000,0000,0000,,bunlardan biri de serebral kortekstir.
Dialogue: 0,0:01:21.81,0:01:22.86,Default,,0000,0000,0000,,Serebral korteksin farklı kısımları
Dialogue: 0,0:01:22.86,0:01:25.86,Default,,0000,0000,0000,,farklı tatları yönetir:
Dialogue: 0,0:01:25.86,0:01:27.70,Default,,0000,0000,0000,,acı, tuzlu, lezzetli,
Dialogue: 0,0:01:27.71,0:01:29.82,Default,,0000,0000,0000,,ve tabi ki tatlı.
Dialogue: 0,0:01:29.82,0:01:30.82,Default,,0000,0000,0000,,Buradaysa sinyal beynin
Dialogue: 0,0:01:30.82,0:01:33.46,Default,,0000,0000,0000,,ödül mekanizmasını aktifleştirir.
Dialogue: 0,0:01:33.46,0:01:37.13,Default,,0000,0000,0000,,Bu ödül mekanizması \Nbeynin birkaç farklı bölgesi arasındaki
Dialogue: 0,0:01:37.13,0:01:38.13,Default,,0000,0000,0000,,bir takım elektriksel
Dialogue: 0,0:01:38.13,0:01:39.75,Default,,0000,0000,0000,,ve kimyasal patikalardır.
Dialogue: 0,0:01:39.75,0:01:40.87,Default,,0000,0000,0000,,Bu çok karışık bir ağ sistemidir,
Dialogue: 0,0:01:40.87,0:01:41.87,Default,,0000,0000,0000,,ancak bilinçaltındaki asıl sorunun
Dialogue: 0,0:01:41.87,0:01:44.17,Default,,0000,0000,0000,,cevaplanmasına yardımcı olur:
Dialogue: 0,0:01:44.17,0:01:45.88,Default,,0000,0000,0000,,Bunu tekrar yapmalı mıyım?
Dialogue: 0,0:01:45.88,0:01:46.88,Default,,0000,0000,0000,,Büyükannenizin çikolatalı kekini tattığınızda\N
Dialogue: 0,0:01:46.88,0:01:49.50,Default,,0000,0000,0000,,aldığınız o sıcak ve belirsiz duygu ?
Dialogue: 0,0:01:49.50,0:01:51.30,Default,,0000,0000,0000,,İşte ödül mekanizmanız devreye girer ve
Dialogue: 0,0:01:51.30,0:01:52.75,Default,,0000,0000,0000,,"Mmm, Evet!"
Dialogue: 0,0:01:52.75,0:01:55.09,Default,,0000,0000,0000,,Bu sistem sadece gıdalarla aktive edilmiyor.
Dialogue: 0,0:01:55.09,0:01:57.52,Default,,0000,0000,0000,,Sosyalleşme, cinsel davranış ve ilaçlar da
Dialogue: 0,0:01:57.52,0:02:00.35,Default,,0000,0000,0000,,ödül mekanizmasını aktifleştiren \N
Dialogue: 0,0:02:00.35,0:02:02.96,Default,,0000,0000,0000,,birkaç farklı örnek.
Dialogue: 0,0:02:02.96,0:02:05.44,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu sistemin çok fazla aktifleştirilmesi\N
Dialogue: 0,0:02:05.44,0:02:08.44,Default,,0000,0000,0000,,bir dizi istenmeyen olayı tetikleyebilir:
Dialogue: 0,0:02:08.44,0:02:12.72,Default,,0000,0000,0000,,kontrolünü kaybetme, tekrar tekrar isteme,\Nve şeker toleransının artması.
Dialogue: 0,0:02:12.72,0:02:14.96,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi bir kaşık mısır gevreğine geri dönelim.
Dialogue: 0,0:02:14.96,0:02:15.96,Default,,0000,0000,0000,,Gevreğiniz midenizdeki macerasından sonra\N
Dialogue: 0,0:02:15.96,0:02:18.91,Default,,0000,0000,0000,,sonunda bağırsağınıza ulaşır.
Dialogue: 0,0:02:18.91,0:02:19.95,Default,,0000,0000,0000,,Ne olmasını bekliyorsunuz?
Dialogue: 0,0:02:19.95,0:02:22.38,Default,,0000,0000,0000,,Şeker reseptörleri burada da var.
Dialogue: 0,0:02:22.38,0:02:23.38,Default,,0000,0000,0000,,Onlar tat tomurcuğu değil,\N
Dialogue: 0,0:02:23.38,0:02:24.76,Default,,0000,0000,0000,,fakat sinyal gönderebiliyorlar.
Dialogue: 0,0:02:24.76,0:02:25.84,Default,,0000,0000,0000,,Beyninize diyorlar ki;
Dialogue: 0,0:02:25.84,0:02:26.92,Default,,0000,0000,0000,,tamam artık yeme
Dialogue: 0,0:02:26.92,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da daha fazla şeker yemek istiyorsan\N
Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:29.00,Default,,0000,0000,0000,,daha fazla insülin üretmeyi de
Dialogue: 0,0:02:29.00,0:02:31.00,Default,,0000,0000,0000,,kabul etmelisin.
Dialogue: 0,0:02:31.00,0:02:34.58,Default,,0000,0000,0000,,Ödül mekanizmamızın\Nen büyük mükâfatı dopamindir,
Dialogue: 0,0:02:34.58,0:02:37.15,Default,,0000,0000,0000,,önemli bir kimyasal ve nörotransmitter.
Dialogue: 0,0:02:37.15,0:02:38.15,Default,,0000,0000,0000,,Ön beyinde çok fazla
Dialogue: 0,0:02:38.15,0:02:39.68,Default,,0000,0000,0000,,dopamin reseptörü bulunur,
Dialogue: 0,0:02:39.68,0:02:41.84,Default,,0000,0000,0000,,fakat eşit olarak dağılmamışlardır.
Dialogue: 0,0:02:41.84,0:02:45.05,Default,,0000,0000,0000,,Bazı alanlar yoğun reseptör kümeleri içerir.
Dialogue: 0,0:02:45.05,0:02:48.48,Default,,0000,0000,0000,,Bu dopamin alanları\Nödül mekanizmamızın bir parçasıdır.
Dialogue: 0,0:02:48.48,0:02:51.35,Default,,0000,0000,0000,,Alkol, nikotin ya da eroin gibi kimyasallar
Dialogue: 0,0:02:51.36,0:02:53.37,Default,,0000,0000,0000,,dopaminin aşırı yüklenmesine neden olur,
Dialogue: 0,0:02:53.37,0:02:56.45,Default,,0000,0000,0000,,ve insanlarda tekrar tekrar isteme duygusunu uyandırır
Dialogue: 0,0:02:56.45,0:02:58.64,Default,,0000,0000,0000,,diğer bir deyişle, bağımlılık yapar.
Dialogue: 0,0:02:58.64,0:03:03.56,Default,,0000,0000,0000,,Kimyasallar gibi aşırı olmasa da,\Nşeker de dopamin salınımına sebep olur, \N
Dialogue: 0,0:03:03.56,0:03:04.56,Default,,0000,0000,0000,,Dopamin artırıcı gıdalar arasında
Dialogue: 0,0:03:04.56,0:03:06.69,Default,,0000,0000,0000,,şeker nadiren bulunur.
Dialogue: 0,0:03:06.69,0:03:08.64,Default,,0000,0000,0000,,Mesela, brokolinin hiçbir etkisi yoktur,
Dialogue: 0,0:03:08.64,0:03:10.04,Default,,0000,0000,0000,,bu da muhtemelen
Dialogue: 0,0:03:10.04,0:03:11.04,Default,,0000,0000,0000,,neden çocuklara sebze yedirmenin \N
Dialogue: 0,0:03:11.04,0:03:13.11,Default,,0000,0000,0000,,bu kadar zor olduğunu açıklıyor.
Dialogue: 0,0:03:13.11,0:03:14.42,Default,,0000,0000,0000,,Sağlıklı yiyeceklerden söz açılmışken,
Dialogue: 0,0:03:14.42,0:03:17.61,Default,,0000,0000,0000,,aç olduğunu ve dengeli bir öğün yemeye \Nkarar verdiğini düşünelim.
Dialogue: 0,0:03:17.61,0:03:21.32,Default,,0000,0000,0000,,Bunu yaptığında, ödül mekanizmasının\Nyoğun alanlarında dopamin seviyesi artar.
Dialogue: 0,0:03:21.35,0:03:24.73,Default,,0000,0000,0000,,Ancak aynı yemeği üst üste\Nher gün yerseniz,
Dialogue: 0,0:03:24.73,0:03:28.98,Default,,0000,0000,0000,,dopamin seviyesi azalır, azalır ve\Nen sonunda düzene girer.
Dialogue: 0,0:03:28.100,0:03:30.64,Default,,0000,0000,0000,,Bunun sebebi, konu yemek olduğunda
Dialogue: 0,0:03:30.64,0:03:34.99,Default,,0000,0000,0000,,beyniniz yeni veya farklı tadlar için\Ndikkat kesilir.
Dialogue: 0,0:03:34.99,0:03:35.90,Default,,0000,0000,0000,,Neden?
Dialogue: 0,0:03:35.90,0:03:37.07,Default,,0000,0000,0000,,İki sebebi var:
Dialogue: 0,0:03:37.07,0:03:39.44,Default,,0000,0000,0000,,Birincisi, bozuk yemeği tespit edebilmek.
Dialogue: 0,0:03:39.44,0:03:40.44,Default,,0000,0000,0000,,ve ikincisi, yemeğimizde
Dialogue: 0,0:03:40.44,0:03:42.73,Default,,0000,0000,0000,,ne kadar çeşit olursa
Dialogue: 0,0:03:42.73,0:03:43.73,Default,,0000,0000,0000,,ihtiyacımız olan besinleri alma\N
Dialogue: 0,0:03:43.73,0:03:45.20,Default,,0000,0000,0000,,ihtimalimiz o kadar artar.
Dialogue: 0,0:03:45.20,0:03:47.43,Default,,0000,0000,0000,,Bu çeşitliliği sağlamak için,
Dialogue: 0,0:03:47.43,0:03:49.65,Default,,0000,0000,0000,,yeni tadları tanıyabilmeli,
Dialogue: 0,0:03:49.65,0:03:53.54,Default,,0000,0000,0000,,daha da önemlisi,\Nyeni lezzetler denemeyi istemeliyiz.
Dialogue: 0,0:03:53.54,0:03:54.54,Default,,0000,0000,0000,,Her gün aynı yemeği yediğimizde \N
Dialogue: 0,0:03:54.54,0:03:57.37,Default,,0000,0000,0000,,dopamin seviyesinin düşme sebebi budur.
Dialogue: 0,0:03:57.37,0:03:58.98,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi yemeğe geri dönelim.
Dialogue: 0,0:03:58.98,0:04:02.09,Default,,0000,0000,0000,,Sağlıklı, dengeli bir öğün yerine,
Dialogue: 0,0:04:02.09,0:04:04.30,Default,,0000,0000,0000,,bol şekerli bir öğün yerseniz ne olur?
Dialogue: 0,0:04:04.30,0:04:05.30,Default,,0000,0000,0000,,Eğer şekerli yiyecekleri ara sıra tüketiyorsanız,\N
Dialogue: 0,0:04:05.30,0:04:07.34,Default,,0000,0000,0000,,ya da az yiyorsanız,
Dialogue: 0,0:04:07.34,0:04:09.90,Default,,0000,0000,0000,,etkisi dengeli öğün ile benzer olacaktır.
Dialogue: 0,0:04:09.90,0:04:13.74,Default,,0000,0000,0000,,Eğer çok fazla yiyorsanız, \Ndopamin tepki seviyesi dengelenmez.
Dialogue: 0,0:04:13.74,0:04:15.05,Default,,0000,0000,0000,,Diğer bir deyişle, \N
Dialogue: 0,0:04:15.05,0:04:16.35,Default,,0000,0000,0000,,ödüllendirilmiş hissetmek için
Dialogue: 0,0:04:16.35,0:04:17.65,Default,,0000,0000,0000,,yemeye devam edersiniz.
Dialogue: 0,0:04:17.65,0:04:21.16,Default,,0000,0000,0000,,Bu açıdan, şeker uyuşturucu gibi davranır.
Dialogue: 0,0:04:21.16,0:04:24.60,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların şekere bağımlı gözükmesinin\Nbir sebebi budur.
Dialogue: 0,0:04:24.60,0:04:27.54,Default,,0000,0000,0000,,Bütün şeker çeşitlerini düşünelim.
Dialogue: 0,0:04:27.54,0:04:30.93,Default,,0000,0000,0000,,Her biri kendine has,\Nama ne zaman şeker tüketilse,
Dialogue: 0,0:04:30.93,0:04:35.28,Default,,0000,0000,0000,,ödül mekanizmasını harekete geçiren\Nbir etki başlatıyor.
Dialogue: 0,0:04:35.29,0:04:38.73,Default,,0000,0000,0000,,Çok fazla, çok sık,\Nişler bir anda kontrolden çıkabilir.
Dialogue: 0,0:04:38.73,0:04:42.98,Default,,0000,0000,0000,,Yani evet, şekerin fazla tüketilmesi\Nbeyinde bağımlılık etkisi yaratabiliyor,
Dialogue: 0,0:04:42.98,0:04:46.33,Default,,0000,0000,0000,,ama arada sırada bir dilim pasta yemek\Nkimseyi incitmez.