[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.82,0:00:09.10,Default,,0000,0000,0000,,Ciepłe ciasteczka, Dialogue: 0,0:00:09.10,0:00:10.51,Default,,0000,0000,0000,,chrupiące landrynki, Dialogue: 0,0:00:10.51,0:00:12.08,Default,,0000,0000,0000,,puszyste ciasta, Dialogue: 0,0:00:12.08,0:00:14.69,Default,,0000,0000,0000,,lody z bakaliami. Dialogue: 0,0:00:14.69,0:00:16.67,Default,,0000,0000,0000,,Czujesz raj w ustach? Dialogue: 0,0:00:16.67,0:00:17.54,Default,,0000,0000,0000,,Może deser? Dialogue: 0,0:00:17.54,0:00:18.84,Default,,0000,0000,0000,,Dlaczego? Dialogue: 0,0:00:18.84,0:00:20.92,Default,,0000,0000,0000,,Jakie procesy mózgowe Dialogue: 0,0:00:20.92,0:00:23.70,Default,,0000,0000,0000,,uzależniają nas od słodyczy? Dialogue: 0,0:00:23.70,0:00:25.02,Default,,0000,0000,0000,,Cukier to ogólne określenie Dialogue: 0,0:00:25.02,0:00:26.55,Default,,0000,0000,0000,,klasy molekuł Dialogue: 0,0:00:26.55,0:00:28.43,Default,,0000,0000,0000,,zwanej węglowodanami, Dialogue: 0,0:00:28.43,0:00:31.28,Default,,0000,0000,0000,,zawartej w wielu produktach spożywczych. Dialogue: 0,0:00:31.28,0:00:34.21,Default,,0000,0000,0000,,Sprawdź etykiety na kupowanych słodyczach. Dialogue: 0,0:00:34.21,0:00:34.91,Default,,0000,0000,0000,,Glukoza, Dialogue: 0,0:00:34.91,0:00:35.70,Default,,0000,0000,0000,,fruktoza, Dialogue: 0,0:00:35.70,0:00:36.63,Default,,0000,0000,0000,,cukroza, Dialogue: 0,0:00:36.63,0:00:37.50,Default,,0000,0000,0000,,maltoza, Dialogue: 0,0:00:37.50,0:00:38.30,Default,,0000,0000,0000,,laktoza, Dialogue: 0,0:00:38.30,0:00:38.97,Default,,0000,0000,0000,,dekstroza Dialogue: 0,0:00:38.97,0:00:39.68,Default,,0000,0000,0000,,i skrobia Dialogue: 0,0:00:39.68,0:00:41.44,Default,,0000,0000,0000,,są formami cukru. Dialogue: 0,0:00:41.44,0:00:43.52,Default,,0000,0000,0000,,Podobnie syrop kukurydziany, Dialogue: 0,0:00:43.52,0:00:44.31,Default,,0000,0000,0000,,sok owocowy, Dialogue: 0,0:00:44.31,0:00:45.29,Default,,0000,0000,0000,,cukier Dialogue: 0,0:00:45.29,0:00:46.52,Default,,0000,0000,0000,,i miód. Dialogue: 0,0:00:46.52,0:00:49.07,Default,,0000,0000,0000,,Cukier znajduje się\Nnie tylko w słodyczach. Dialogue: 0,0:00:49.07,0:00:51.19,Default,,0000,0000,0000,,Jest również w sosie pomidorowym, Dialogue: 0,0:00:51.19,0:00:51.85,Default,,0000,0000,0000,,jogurcie, Dialogue: 0,0:00:51.85,0:00:52.78,Default,,0000,0000,0000,,bakaliach, Dialogue: 0,0:00:52.78,0:00:53.86,Default,,0000,0000,0000,,wodach smakowych, Dialogue: 0,0:00:53.86,0:00:55.70,Default,,0000,0000,0000,,czy batonach zbożowych. Dialogue: 0,0:00:55.70,0:00:56.70,Default,,0000,0000,0000,,Cukier jest wszędzie, Dialogue: 0,0:00:56.70,0:00:58.03,Default,,0000,0000,0000,,więc warto zrozumieć, Dialogue: 0,0:00:58.03,0:00:59.91,Default,,0000,0000,0000,,jak wpływa na mózg. Dialogue: 0,0:00:59.91,0:01:02.28,Default,,0000,0000,0000,,Jak na jego obecność reaguje język? Dialogue: 0,0:01:02.28,0:01:03.53,Default,,0000,0000,0000,,Czy odrobina cukru Dialogue: 0,0:01:03.53,0:01:05.48,Default,,0000,0000,0000,,wzmaga łaknienie? Dialogue: 0,0:01:05.48,0:01:07.02,Default,,0000,0000,0000,,Weźmy płatki zbożowe. Dialogue: 0,0:01:07.02,0:01:08.28,Default,,0000,0000,0000,,Zawarty w nich cukier Dialogue: 0,0:01:08.28,0:01:10.53,Default,,0000,0000,0000,,aktywuje receptory smaku Dialogue: 0,0:01:10.53,0:01:12.77,Default,,0000,0000,0000,,w kubkach smakowych na języku. Dialogue: 0,0:01:12.77,0:01:15.77,Default,,0000,0000,0000,,Receptory wysyłają sygnał\Ndo rdzenia mózgu, Dialogue: 0,0:01:15.77,0:01:17.38,Default,,0000,0000,0000,,skąd rozprasza się on Dialogue: 0,0:01:17.38,0:01:19.26,Default,,0000,0000,0000,,na wiele obszarów przodomózgowia, Dialogue: 0,0:01:19.26,0:01:21.81,Default,,0000,0000,0000,,między innymi do kory mózgowej. Dialogue: 0,0:01:21.81,0:01:23.96,Default,,0000,0000,0000,,Każda strefa kory mózgowej Dialogue: 0,0:01:23.96,0:01:25.86,Default,,0000,0000,0000,,przetwarza inny smak: Dialogue: 0,0:01:25.86,0:01:26.40,Default,,0000,0000,0000,,gorzki, Dialogue: 0,0:01:26.40,0:01:26.98,Default,,0000,0000,0000,,słony, Dialogue: 0,0:01:26.98,0:01:27.71,Default,,0000,0000,0000,,umami Dialogue: 0,0:01:27.71,0:01:29.82,Default,,0000,0000,0000,,i w naszym przypadku, słodki. Dialogue: 0,0:01:29.82,0:01:31.33,Default,,0000,0000,0000,,Tu sygnał aktywuje Dialogue: 0,0:01:31.33,0:01:33.44,Default,,0000,0000,0000,,ośrodek przyjemności. Dialogue: 0,0:01:33.44,0:01:34.91,Default,,0000,0000,0000,,Jest to szereg Dialogue: 0,0:01:34.91,0:01:37.12,Default,,0000,0000,0000,,elektrycznych i chemicznych połączeń Dialogue: 0,0:01:37.12,0:01:39.75,Default,,0000,0000,0000,,między wieloma obszarami mózgu. Dialogue: 0,0:01:39.75,0:01:40.87,Default,,0000,0000,0000,,To złożona sieć, Dialogue: 0,0:01:40.87,0:01:44.17,Default,,0000,0000,0000,,ale pomaga odpowiedzieć\Nna niewypowiedziane pytanie: Dialogue: 0,0:01:44.17,0:01:45.88,Default,,0000,0000,0000,,zrobić to jeszcze raz? Dialogue: 0,0:01:45.88,0:01:48.01,Default,,0000,0000,0000,,Kojarzysz to nieokreślone ciepło,\Nktóre czujesz Dialogue: 0,0:01:48.01,0:01:49.50,Default,,0000,0000,0000,,kosztując babcinego ciasta? Dialogue: 0,0:01:49.50,0:01:51.30,Default,,0000,0000,0000,,To ośrodek przyjemności mówi: Dialogue: 0,0:01:51.30,0:01:52.75,Default,,0000,0000,0000,,"Mmm, tak!". Dialogue: 0,0:01:52.75,0:01:54.78,Default,,0000,0000,0000,,Nie tylko jedzenie go aktywuje. Dialogue: 0,0:01:54.78,0:01:55.94,Default,,0000,0000,0000,,Życie towarzyskie, Dialogue: 0,0:01:55.94,0:01:56.80,Default,,0000,0000,0000,,seksualność Dialogue: 0,0:01:56.80,0:01:57.47,Default,,0000,0000,0000,,i używki Dialogue: 0,0:01:57.47,0:01:58.93,Default,,0000,0000,0000,,to tylko kilka przykładów Dialogue: 0,0:01:58.93,0:02:00.35,Default,,0000,0000,0000,,impulsów i doświadczeń Dialogue: 0,0:02:00.35,0:02:02.96,Default,,0000,0000,0000,,aktywujących ośrodek przyjemności. Dialogue: 0,0:02:02.96,0:02:05.14,Default,,0000,0000,0000,,Jego nadmierna aktywacja Dialogue: 0,0:02:05.14,0:02:08.44,Default,,0000,0000,0000,,rozpoczyna serię powikłań: Dialogue: 0,0:02:08.44,0:02:09.27,Default,,0000,0000,0000,,utratę kontroli, Dialogue: 0,0:02:09.27,0:02:10.20,Default,,0000,0000,0000,,zachcianki Dialogue: 0,0:02:10.20,0:02:12.71,Default,,0000,0000,0000,,i zwiększoną tolerancja na cukier. Dialogue: 0,0:02:12.71,0:02:14.96,Default,,0000,0000,0000,,Wróćmy do płatków śniadaniowych. Dialogue: 0,0:02:14.96,0:02:17.07,Default,,0000,0000,0000,,Wędrują do żołądka Dialogue: 0,0:02:17.07,0:02:18.91,Default,,0000,0000,0000,,i trafiają do jelit. Dialogue: 0,0:02:18.91,0:02:19.95,Default,,0000,0000,0000,,A tam co? Dialogue: 0,0:02:19.95,0:02:22.38,Default,,0000,0000,0000,,Inne receptory cukru. Dialogue: 0,0:02:22.38,0:02:23.54,Default,,0000,0000,0000,,To nie są kubki smakowe, Dialogue: 0,0:02:23.54,0:02:24.76,Default,,0000,0000,0000,,ale zawiadamiają mózg, Dialogue: 0,0:02:24.76,0:02:26.59,Default,,0000,0000,0000,,że jesteś syty, Dialogue: 0,0:02:26.59,0:02:28.71,Default,,0000,0000,0000,,albo że ma zwiększyć produkcję insuliny, Dialogue: 0,0:02:28.71,0:02:31.00,Default,,0000,0000,0000,,żeby zaradzić nadwyżce cukru. Dialogue: 0,0:02:31.00,0:02:32.43,Default,,0000,0000,0000,,Produktem przetargowym Dialogue: 0,0:02:32.43,0:02:34.56,Default,,0000,0000,0000,,ośrodka przyjemności jest dopamina, Dialogue: 0,0:02:34.56,0:02:37.15,Default,,0000,0000,0000,,neuroprzekaźnik chemiczny. Dialogue: 0,0:02:37.15,0:02:39.68,Default,,0000,0000,0000,,Mózg zawiera wiele receptorów dopaminy Dialogue: 0,0:02:39.68,0:02:41.84,Default,,0000,0000,0000,,i nie są one rozprowadzone równomiernie. Dialogue: 0,0:02:41.84,0:02:44.65,Default,,0000,0000,0000,,W pewnych jego obszarach receptory\Nsą bardziej zagęszczone Dialogue: 0,0:02:44.65,0:02:46.31,Default,,0000,0000,0000,,i to one właśnie Dialogue: 0,0:02:46.31,0:02:48.48,Default,,0000,0000,0000,,są częścią ośrodka przyjemności. Dialogue: 0,0:02:48.48,0:02:49.77,Default,,0000,0000,0000,,Używki jak alkohol, Dialogue: 0,0:02:49.77,0:02:50.44,Default,,0000,0000,0000,,nikotyna Dialogue: 0,0:02:50.44,0:02:51.36,Default,,0000,0000,0000,,czy heroina Dialogue: 0,0:02:51.36,0:02:53.37,Default,,0000,0000,0000,,powodują nadprodukcję dopaminy, Dialogue: 0,0:02:53.37,0:02:56.45,Default,,0000,0000,0000,,powodując poszukiwanie\Nzaspokojenia potrzeby, Dialogue: 0,0:02:56.45,0:02:58.64,Default,,0000,0000,0000,,innymi słowy uzależniają. Dialogue: 0,0:02:58.64,0:03:01.07,Default,,0000,0000,0000,,Cukier też powoduje uwalnianie dopaminy, Dialogue: 0,0:03:01.07,0:03:03.24,Default,,0000,0000,0000,,ale nie tak gwałtownie jak używki. Dialogue: 0,0:03:03.24,0:03:06.40,Default,,0000,0000,0000,,Rzadko też występuje w potrawach\Npobudzających dopaminę. Dialogue: 0,0:03:06.40,0:03:08.65,Default,,0000,0000,0000,,Brokuły nie wywierają tego efektu, Dialogue: 0,0:03:08.65,0:03:09.74,Default,,0000,0000,0000,,co może wyjaśniać, Dialogue: 0,0:03:09.74,0:03:12.84,Default,,0000,0000,0000,,czemu tak trudno przekonać do nich dzieci. Dialogue: 0,0:03:12.84,0:03:14.42,Default,,0000,0000,0000,,Mówiąc o zdrowej żywności, Dialogue: 0,0:03:14.42,0:03:16.53,Default,,0000,0000,0000,,powiedzmy, że chcesz zaspokoić głód Dialogue: 0,0:03:16.53,0:03:17.60,Default,,0000,0000,0000,,zdrowym posiłkiem. Dialogue: 0,0:03:17.60,0:03:19.68,Default,,0000,0000,0000,,Poziom dopaminy wzrasta Dialogue: 0,0:03:19.68,0:03:21.35,Default,,0000,0000,0000,,w ośrodku przyjemności. Dialogue: 0,0:03:21.35,0:03:24.73,Default,,0000,0000,0000,,Jednak gdy spożywasz go regularnie, Dialogue: 0,0:03:24.73,0:03:27.06,Default,,0000,0000,0000,,poziom dopaminy wzrasta wolniej, Dialogue: 0,0:03:27.06,0:03:28.100,Default,,0000,0000,0000,,w końcu wyrównując się. Dialogue: 0,0:03:28.100,0:03:30.64,Default,,0000,0000,0000,,To dlatego, że mózg Dialogue: 0,0:03:30.64,0:03:33.08,Default,,0000,0000,0000,,rozwinął umiejętność rozpoznawania Dialogue: 0,0:03:33.08,0:03:34.96,Default,,0000,0000,0000,,nowych i odmiennych smaków. Dialogue: 0,0:03:34.96,0:03:35.90,Default,,0000,0000,0000,,Po co? Dialogue: 0,0:03:35.90,0:03:37.07,Default,,0000,0000,0000,,Z dwóch powodów: Dialogue: 0,0:03:37.07,0:03:39.44,Default,,0000,0000,0000,,by rozpoznać zepsuty produkt Dialogue: 0,0:03:39.44,0:03:41.33,Default,,0000,0000,0000,,i by zachęcić do wzbogacania diety, Dialogue: 0,0:03:41.33,0:03:43.57,Default,,0000,0000,0000,,co zwiększa szanse na otrzymanie Dialogue: 0,0:03:43.57,0:03:45.88,Default,,0000,0000,0000,,wszystkich potrzebnych\Nskładników odżywczych. Dialogue: 0,0:03:45.88,0:03:48.14,Default,,0000,0000,0000,,A do tego niezbędna jest umiejętność Dialogue: 0,0:03:48.14,0:03:50.34,Default,,0000,0000,0000,,rozpoznawania nowych produktów Dialogue: 0,0:03:50.34,0:03:53.54,Default,,0000,0000,0000,,oraz chęć próbowania nowych potraw. Dialogue: 0,0:03:53.54,0:03:55.50,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego poziom dopaminy spada Dialogue: 0,0:03:55.50,0:03:57.37,Default,,0000,0000,0000,,przy monotonnej diecie. Dialogue: 0,0:03:57.37,0:03:58.97,Default,,0000,0000,0000,,Wróćmy do tego posiłku. Dialogue: 0,0:03:58.97,0:04:00.42,Default,,0000,0000,0000,,Jakie procesy zachodzą, Dialogue: 0,0:04:00.42,0:04:02.09,Default,,0000,0000,0000,,jeśli zastąpimy zdrowe danie Dialogue: 0,0:04:02.09,0:04:04.31,Default,,0000,0000,0000,,słodyczami? Dialogue: 0,0:04:04.31,0:04:05.84,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli rzadko jesz słodycze Dialogue: 0,0:04:05.84,0:04:07.34,Default,,0000,0000,0000,,albo jesz ich niewiele, Dialogue: 0,0:04:07.34,0:04:09.97,Default,,0000,0000,0000,,efekt jest podobny\Njak przy zdrowym posiłku. Dialogue: 0,0:04:09.97,0:04:11.17,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli jesz za dużo, Dialogue: 0,0:04:11.17,0:04:13.73,Default,,0000,0000,0000,,poziom dopaminy nie wyrówna się. Dialogue: 0,0:04:13.73,0:04:16.38,Default,,0000,0000,0000,,Spożywanie cukru nadal będzie pobudzać Dialogue: 0,0:04:16.38,0:04:17.74,Default,,0000,0000,0000,,ośrodek przyjemności. Dialogue: 0,0:04:17.74,0:04:21.15,Default,,0000,0000,0000,,W tym względzie cukier przypomina używkę. Dialogue: 0,0:04:21.15,0:04:22.93,Default,,0000,0000,0000,,To główny powód, dla którego Dialogue: 0,0:04:22.93,0:04:24.62,Default,,0000,0000,0000,,nie możemy mu się oprzeć. Dialogue: 0,0:04:24.62,0:04:27.72,Default,,0000,0000,0000,,Pomyśl o różnych rodzajach cukru. Dialogue: 0,0:04:27.72,0:04:29.15,Default,,0000,0000,0000,,Każdy jest inny, Dialogue: 0,0:04:29.15,0:04:30.93,Default,,0000,0000,0000,,ale spożycie każdego cukru Dialogue: 0,0:04:30.93,0:04:33.38,Default,,0000,0000,0000,,powoduje w mózgu efekt domino, Dialogue: 0,0:04:33.38,0:04:35.29,Default,,0000,0000,0000,,włączając uczucie przyjemności. Dialogue: 0,0:04:35.29,0:04:36.54,Default,,0000,0000,0000,,Częsty nadmiar Dialogue: 0,0:04:36.54,0:04:38.72,Default,,0000,0000,0000,,może wymknąć się spod kontroli. Dialogue: 0,0:04:38.72,0:04:40.92,Default,,0000,0000,0000,,Czyli przejadanie się cukrem Dialogue: 0,0:04:40.92,0:04:42.98,Default,,0000,0000,0000,,może uzależnić mózg, Dialogue: 0,0:04:42.98,0:04:46.18,Default,,0000,0000,0000,,ale sporadyczne ciastko\Nniczym nam nie grozi.