[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.82,0:00:09.10,Default,,0000,0000,0000,,Stel je eens warme koekjes voor,
Dialogue: 0,0:00:09.10,0:00:10.51,Default,,0000,0000,0000,,krokante repen,
Dialogue: 0,0:00:10.51,0:00:12.08,Default,,0000,0000,0000,,zachte cakejes,
Dialogue: 0,0:00:12.08,0:00:14.69,Default,,0000,0000,0000,,hoorntjes gevuld met ijs.
Dialogue: 0,0:00:14.69,0:00:16.55,Default,,0000,0000,0000,,Krijg je al water in je mond?
Dialogue: 0,0:00:16.55,0:00:17.54,Default,,0000,0000,0000,,Nog een toetje?
Dialogue: 0,0:00:17.54,0:00:18.84,Default,,0000,0000,0000,,Waarom?
Dialogue: 0,0:00:18.84,0:00:19.92,Default,,0000,0000,0000,,Wat gebeurt er in je hersenen,
Dialogue: 0,0:00:19.92,0:00:23.70,Default,,0000,0000,0000,,waardoor je eten met suiker\Nniet kan laten staan?
Dialogue: 0,0:00:23.70,0:00:24.42,Default,,0000,0000,0000,,Suiker is de naam
Dialogue: 0,0:00:24.42,0:00:26.55,Default,,0000,0000,0000,,voor een bepaald soort moleculen,
Dialogue: 0,0:00:26.55,0:00:28.43,Default,,0000,0000,0000,,genaamd koolhydraten.
Dialogue: 0,0:00:28.43,0:00:31.28,Default,,0000,0000,0000,,Het zit in allerlei soorten\Neten en drinken.
Dialogue: 0,0:00:31.28,0:00:34.21,Default,,0000,0000,0000,,Kijk maar eens op het etiket\Nals je iets koopt.
Dialogue: 0,0:00:34.21,0:00:34.91,Default,,0000,0000,0000,,Glucose,
Dialogue: 0,0:00:34.91,0:00:35.70,Default,,0000,0000,0000,,fructose,
Dialogue: 0,0:00:35.70,0:00:36.63,Default,,0000,0000,0000,,sucrose,
Dialogue: 0,0:00:36.63,0:00:37.50,Default,,0000,0000,0000,,maltose,
Dialogue: 0,0:00:37.50,0:00:38.30,Default,,0000,0000,0000,,lactose,
Dialogue: 0,0:00:38.30,0:00:38.97,Default,,0000,0000,0000,,dextrose,
Dialogue: 0,0:00:38.97,0:00:39.68,Default,,0000,0000,0000,,en zetmeel,
Dialogue: 0,0:00:39.68,0:00:41.44,Default,,0000,0000,0000,,zijn allemaal vormen van suiker.
Dialogue: 0,0:00:41.44,0:00:43.52,Default,,0000,0000,0000,,Ook glucose-fructosestroop,
Dialogue: 0,0:00:43.52,0:00:44.31,Default,,0000,0000,0000,,vruchtensap,
Dialogue: 0,0:00:44.31,0:00:45.29,Default,,0000,0000,0000,,ruwe suiker,
Dialogue: 0,0:00:45.29,0:00:46.52,Default,,0000,0000,0000,,en honing.
Dialogue: 0,0:00:46.52,0:00:49.07,Default,,0000,0000,0000,,Suiker is niet alleen snoep en toetjes.
Dialogue: 0,0:00:49.07,0:00:51.19,Default,,0000,0000,0000,,Het zit ook in tomatensaus,
Dialogue: 0,0:00:51.19,0:00:51.85,Default,,0000,0000,0000,,yoghurt,
Dialogue: 0,0:00:51.85,0:00:52.78,Default,,0000,0000,0000,,gedroogd fruit,
Dialogue: 0,0:00:52.78,0:00:53.86,Default,,0000,0000,0000,,water met een smaakje,
Dialogue: 0,0:00:53.86,0:00:55.51,Default,,0000,0000,0000,,of müslirepen.
Dialogue: 0,0:00:55.51,0:00:56.60,Default,,0000,0000,0000,,Omdat overal suiker in zit,
Dialogue: 0,0:00:56.60,0:00:58.03,Default,,0000,0000,0000,,moet je begrijpen
Dialogue: 0,0:00:58.03,0:00:59.91,Default,,0000,0000,0000,,wat het met je hersenen doet.
Dialogue: 0,0:00:59.91,0:01:02.28,Default,,0000,0000,0000,,Wat gebeurt er als suiker je tong raakt?
Dialogue: 0,0:01:02.28,0:01:03.53,Default,,0000,0000,0000,,En als je wat eet,
Dialogue: 0,0:01:03.53,0:01:05.48,Default,,0000,0000,0000,,dat je meer wilt?
Dialogue: 0,0:01:05.48,0:01:07.02,Default,,0000,0000,0000,,Neem een hap graan.
Dialogue: 0,0:01:07.02,0:01:08.28,Default,,0000,0000,0000,,De suikers erin
Dialogue: 0,0:01:08.28,0:01:10.53,Default,,0000,0000,0000,,activeren de receptoren\Nvoor zoete smaak,
Dialogue: 0,0:01:10.53,0:01:12.77,Default,,0000,0000,0000,,onderdeel van de smaakpapillen\Nop je tong.
Dialogue: 0,0:01:12.77,0:01:15.77,Default,,0000,0000,0000,,Deze receptoren sturen een seintje\Nnaar de hersenstam,
Dialogue: 0,0:01:15.77,0:01:17.38,Default,,0000,0000,0000,,en daar vandaan vertakt het
Dialogue: 0,0:01:17.38,0:01:19.26,Default,,0000,0000,0000,,naar plekken in de frontale hersenen,
Dialogue: 0,0:01:19.26,0:01:21.81,Default,,0000,0000,0000,,waaronder de cerebrale cortex.
Dialogue: 0,0:01:21.81,0:01:23.96,Default,,0000,0000,0000,,Verschillende delen van de hersenschors
Dialogue: 0,0:01:23.96,0:01:25.86,Default,,0000,0000,0000,,verwerken verschillende basissmaken:
Dialogue: 0,0:01:25.86,0:01:26.40,Default,,0000,0000,0000,,bitter,
Dialogue: 0,0:01:26.40,0:01:26.98,Default,,0000,0000,0000,,zout,
Dialogue: 0,0:01:26.98,0:01:27.71,Default,,0000,0000,0000,,umami,
Dialogue: 0,0:01:27.71,0:01:29.82,Default,,0000,0000,0000,,en, in ons geval, zoet.
Dialogue: 0,0:01:29.82,0:01:31.33,Default,,0000,0000,0000,,Hier vandaan activeert het signaal
Dialogue: 0,0:01:31.33,0:01:33.44,Default,,0000,0000,0000,,het beloningssysteem\Nvan je hersenen.
Dialogue: 0,0:01:33.44,0:01:34.91,Default,,0000,0000,0000,,Dit beloningssysteem is een serie
Dialogue: 0,0:01:34.91,0:01:37.12,Default,,0000,0000,0000,,electrische en chemische paden
Dialogue: 0,0:01:37.12,0:01:39.75,Default,,0000,0000,0000,,tussen verschillende plekken in de hersenen.
Dialogue: 0,0:01:39.75,0:01:40.87,Default,,0000,0000,0000,,Het is een ingewikkeld netwerk,
Dialogue: 0,0:01:40.87,0:01:44.17,Default,,0000,0000,0000,,maar het helpt bij de vraag:
Dialogue: 0,0:01:44.17,0:01:45.88,Default,,0000,0000,0000,,moet ik dat nog een keer doen?
Dialogue: 0,0:01:45.88,0:01:47.41,Default,,0000,0000,0000,,Het warme gevoel dat je krijgt
Dialogue: 0,0:01:47.41,0:01:49.50,Default,,0000,0000,0000,,als je oma's chocolade-cake proeft?
Dialogue: 0,0:01:49.50,0:01:51.30,Default,,0000,0000,0000,,Het beloningssysteem zegt je:
Dialogue: 0,0:01:51.30,0:01:52.75,Default,,0000,0000,0000,,"Mmm, ja!"
Dialogue: 0,0:01:52.75,0:01:55.09,Default,,0000,0000,0000,,Het wordt niet alleen door eten geactiveerd.
Dialogue: 0,0:01:55.09,0:01:55.94,Default,,0000,0000,0000,,Sociale omgang,
Dialogue: 0,0:01:55.94,0:01:56.80,Default,,0000,0000,0000,,seksueel gedrag,
Dialogue: 0,0:01:56.80,0:01:57.47,Default,,0000,0000,0000,,en drugs
Dialogue: 0,0:01:57.47,0:01:58.93,Default,,0000,0000,0000,,zijn een paar voorbeelden
Dialogue: 0,0:01:58.93,0:02:00.35,Default,,0000,0000,0000,,van dingen en ervaringen
Dialogue: 0,0:02:00.35,0:02:02.96,Default,,0000,0000,0000,,die eveneens\Nhet beloningssysteem activeren.
Dialogue: 0,0:02:02.96,0:02:05.14,Default,,0000,0000,0000,,Maar dat systeem té veel activeren
Dialogue: 0,0:02:05.14,0:02:08.44,Default,,0000,0000,0000,,start een heleboel vervelende dingen op:
Dialogue: 0,0:02:08.44,0:02:09.27,Default,,0000,0000,0000,,controleverlies,
Dialogue: 0,0:02:09.27,0:02:10.20,Default,,0000,0000,0000,,hunkeren,
Dialogue: 0,0:02:10.20,0:02:12.71,Default,,0000,0000,0000,,en het verhogen van suikertolerantie.
Dialogue: 0,0:02:12.71,0:02:14.96,Default,,0000,0000,0000,,We gaan terug\Nnaar onze hap met graan.
Dialogue: 0,0:02:14.96,0:02:17.07,Default,,0000,0000,0000,,Het gaat naar je maag,
Dialogue: 0,0:02:17.07,0:02:18.91,Default,,0000,0000,0000,,en uiteindelijk naar je darmen.
Dialogue: 0,0:02:18.91,0:02:19.95,Default,,0000,0000,0000,,En raad eens?
Dialogue: 0,0:02:19.95,0:02:22.26,Default,,0000,0000,0000,,Daar zitten ook suiker-receptoren in.
Dialogue: 0,0:02:22.26,0:02:23.36,Default,,0000,0000,0000,,Het zijn geen smaakpapillen,
Dialogue: 0,0:02:23.36,0:02:24.76,Default,,0000,0000,0000,,maar ze zenden wel signalen uit
Dialogue: 0,0:02:24.76,0:02:26.59,Default,,0000,0000,0000,,die je hersenen zeggen\Ndat je vol zit.
Dialogue: 0,0:02:26.59,0:02:28.71,Default,,0000,0000,0000,,Of dat je meer insuline\Nmoet aanmaken
Dialogue: 0,0:02:28.71,0:02:31.00,Default,,0000,0000,0000,,om de extra suiker te verwerken.
Dialogue: 0,0:02:31.00,0:02:33.54,Default,,0000,0000,0000,,De grootste stroom\Nin je beloningssysteem
Dialogue: 0,0:02:33.54,0:02:34.56,Default,,0000,0000,0000,,is dopamine,
Dialogue: 0,0:02:34.56,0:02:37.15,Default,,0000,0000,0000,,een belangrijk stofje of neuro-transmitter.
Dialogue: 0,0:02:37.15,0:02:39.68,Default,,0000,0000,0000,,Er zitten veel dopamine-receptoren\Nin de hersenen,
Dialogue: 0,0:02:39.68,0:02:41.84,Default,,0000,0000,0000,,maar ze zijn niet gelijk verdeeld.
Dialogue: 0,0:02:41.84,0:02:44.65,Default,,0000,0000,0000,,Op sommige plekken\Nzitten veel receptoren bij elkaar,
Dialogue: 0,0:02:44.65,0:02:46.31,Default,,0000,0000,0000,,en deze dopamine-hotspots,
Dialogue: 0,0:02:46.31,0:02:48.48,Default,,0000,0000,0000,,zijn deel van het beloningssysteem.
Dialogue: 0,0:02:48.48,0:02:49.77,Default,,0000,0000,0000,,Verslavende dingen als alcohol,
Dialogue: 0,0:02:49.77,0:02:50.44,Default,,0000,0000,0000,,nicotine,
Dialogue: 0,0:02:50.44,0:02:51.36,Default,,0000,0000,0000,,of heroïne
Dialogue: 0,0:02:51.36,0:02:53.37,Default,,0000,0000,0000,,sturen dopamine in de war,
Dialogue: 0,0:02:53.37,0:02:56.45,Default,,0000,0000,0000,,wat ertoe lijdt dat sommigen\Ndat gevoel blijven zoeken.
Dialogue: 0,0:02:56.45,0:02:58.64,Default,,0000,0000,0000,,Oftewel, het is verslavend.
Dialogue: 0,0:02:58.64,0:03:01.07,Default,,0000,0000,0000,,Suiker zorgt ook dat\Ndopamine wordt aangemaakt,
Dialogue: 0,0:03:01.07,0:03:03.24,Default,,0000,0000,0000,,maar niet zo erg als bij drugs.
Dialogue: 0,0:03:03.24,0:03:06.40,Default,,0000,0000,0000,,En suiker zit zelden in\Ndopamine-opwekkend eten.
Dialogue: 0,0:03:06.40,0:03:08.65,Default,,0000,0000,0000,,Broccoli geeft dat effect niet,
Dialogue: 0,0:03:08.65,0:03:09.74,Default,,0000,0000,0000,,wat waarschijnlijk verklaart
Dialogue: 0,0:03:09.74,0:03:12.84,Default,,0000,0000,0000,,waarom kinderen niet graag\Ngroente eten.
Dialogue: 0,0:03:12.84,0:03:14.42,Default,,0000,0000,0000,,Over gezond eten gesproken:
Dialogue: 0,0:03:14.42,0:03:15.62,Default,,0000,0000,0000,,stel dat je honger hebt
Dialogue: 0,0:03:15.62,0:03:17.60,Default,,0000,0000,0000,,en gebalanceerd wilt eten.
Dialogue: 0,0:03:17.60,0:03:19.68,Default,,0000,0000,0000,,Dan piekt het dopamine-niveau
Dialogue: 0,0:03:19.68,0:03:21.35,Default,,0000,0000,0000,,op de hotspots\Nvan je beloningssysteem.
Dialogue: 0,0:03:21.35,0:03:24.73,Default,,0000,0000,0000,,Maar als je dat\Ndagen achter elkaar doet,
Dialogue: 0,0:03:24.73,0:03:27.06,Default,,0000,0000,0000,,zal die dopamine steeds minder pieken,
Dialogue: 0,0:03:27.06,0:03:28.100,Default,,0000,0000,0000,,totdat het helemaal stopt.
Dialogue: 0,0:03:28.100,0:03:30.64,Default,,0000,0000,0000,,Want als het om eten gaat,
Dialogue: 0,0:03:30.64,0:03:33.08,Default,,0000,0000,0000,,gaan je hersenen meer letten
Dialogue: 0,0:03:33.08,0:03:34.96,Default,,0000,0000,0000,,op nieuwe of andere smaken.
Dialogue: 0,0:03:34.96,0:03:35.90,Default,,0000,0000,0000,,Waarom?
Dialogue: 0,0:03:35.90,0:03:37.07,Default,,0000,0000,0000,,Twee redenen:
Dialogue: 0,0:03:37.07,0:03:39.44,Default,,0000,0000,0000,,Eén: om op bedorven voedsel te letten.
Dialogue: 0,0:03:39.44,0:03:41.73,Default,,0000,0000,0000,,Twee: hoe meer variëteit
Dialogue: 0,0:03:41.73,0:03:42.75,Default,,0000,0000,0000,,in het eten,
Dialogue: 0,0:03:42.75,0:03:45.88,Default,,0000,0000,0000,,hoe beter we\Nalle voedingsstoffen binnenkrijgen.
Dialogue: 0,0:03:45.88,0:03:47.25,Default,,0000,0000,0000,,Om die variëteit te houden,
Dialogue: 0,0:03:47.25,0:03:49.66,Default,,0000,0000,0000,,moeten we nieuw eten\Nkunnen herkennen,
Dialogue: 0,0:03:49.66,0:03:50.84,Default,,0000,0000,0000,,en belangrijker,
Dialogue: 0,0:03:50.84,0:03:53.54,Default,,0000,0000,0000,,we moeten nieuw eten\Nwillen blijven eten.
Dialogue: 0,0:03:53.54,0:03:55.50,Default,,0000,0000,0000,,Daarom zwakt het dopamine-niveau af,
Dialogue: 0,0:03:55.50,0:03:57.37,Default,,0000,0000,0000,,als een soort eten saai wordt.
Dialogue: 0,0:03:57.37,0:03:58.97,Default,,0000,0000,0000,,Terug naar de maaltijd:
Dialogue: 0,0:03:58.97,0:04:00.42,Default,,0000,0000,0000,,Wat gebeurt er als je in plaats van
Dialogue: 0,0:04:00.42,0:04:02.09,Default,,0000,0000,0000,,een gezonde maaltijd,
Dialogue: 0,0:04:02.09,0:04:04.31,Default,,0000,0000,0000,,suikerrijk gaat eten?
Dialogue: 0,0:04:04.31,0:04:05.84,Default,,0000,0000,0000,,Als je zelden suiker eet,
Dialogue: 0,0:04:05.84,0:04:07.34,Default,,0000,0000,0000,,of niet veel tegelijk eet,
Dialogue: 0,0:04:07.34,0:04:09.97,Default,,0000,0000,0000,,is het effect gelijk\Naan gebalanceerd eten.
Dialogue: 0,0:04:09.97,0:04:11.17,Default,,0000,0000,0000,,Maar als je te veel eet,
Dialogue: 0,0:04:11.17,0:04:13.73,Default,,0000,0000,0000,,zal de dopamine-reactie niet afvlakken.
Dialogue: 0,0:04:13.73,0:04:15.27,Default,,0000,0000,0000,,Veel suiker eten
Dialogue: 0,0:04:15.27,0:04:17.74,Default,,0000,0000,0000,,zal dus steeds als beloning voelen.
Dialogue: 0,0:04:17.74,0:04:21.15,Default,,0000,0000,0000,,Zo werkt suiker een beetje als drugs.
Dialogue: 0,0:04:21.15,0:04:22.93,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een reden waarom\Nmensen verslaafd blijven
Dialogue: 0,0:04:22.93,0:04:24.62,Default,,0000,0000,0000,,aan suikerrijk eten.
Dialogue: 0,0:04:24.62,0:04:27.27,Default,,0000,0000,0000,,Denk even terug\Naan al die soorten suiker.
Dialogue: 0,0:04:27.27,0:04:28.74,Default,,0000,0000,0000,,Elke soort is uniek,
Dialogue: 0,0:04:28.74,0:04:30.93,Default,,0000,0000,0000,,maar elke keer dat je suiker neemt,
Dialogue: 0,0:04:30.93,0:04:33.38,Default,,0000,0000,0000,,start een domino-effect op in de hersenen,
Dialogue: 0,0:04:33.38,0:04:35.29,Default,,0000,0000,0000,,die dat beloningsgevoel geeft.
Dialogue: 0,0:04:35.29,0:04:36.54,Default,,0000,0000,0000,,Te veel, te vaak,
Dialogue: 0,0:04:36.54,0:04:38.72,Default,,0000,0000,0000,,en de boel gaat in de war.
Dialogue: 0,0:04:38.72,0:04:40.92,Default,,0000,0000,0000,,Dus, ja, te veel suiker eten
Dialogue: 0,0:04:40.92,0:04:42.98,Default,,0000,0000,0000,,werkt verslavend op de hersenen,
Dialogue: 0,0:04:42.98,0:04:46.18,Default,,0000,0000,0000,,maar af en toe een plak cake\Nkan geen kwaad.