1
00:00:01,048 --> 00:00:07,897
U prilično zanimljivoj knjizi „Mali princ“

2
00:00:07,921 --> 00:00:13,468
postoji citat koji kaže:

3
00:00:15,881 --> 00:00:20,798
„Čovek samo srcem dobro vidi.

4
00:00:21,704 --> 00:00:25,432
Suština se očima ne da sagledati.“

5
00:00:26,355 --> 00:00:31,954
I dok je autor pisao ove reči
sedeći u udobnoj fotelji,

6
00:00:31,978 --> 00:00:35,871
negde u Sjedinjenim Državama,

7
00:00:35,895 --> 00:00:38,442
ja sam istu ovu lekciju naučio

8
00:00:38,466 --> 00:00:42,053
miljama daleko u odvratnoj,
prljavoj baraci

9
00:00:42,077 --> 00:00:45,019
u logoru smrti u Poljskoj.

10
00:00:45,979 --> 00:00:52,637
Nije važna vrednost ili veličina poklona,

11
00:00:52,661 --> 00:00:55,780
već kako ga čuvaš u srcu.

12
00:00:56,835 --> 00:00:59,096
Kada sam imao šest godina,

13
00:00:59,120 --> 00:01:03,883
moja majka, otac, sestra i ja

14
00:01:03,907 --> 00:01:08,347
napustili smo antisemitističku Nemačku,
i otišli smo u Jugoslaviju.

15
00:01:09,204 --> 00:01:13,196
I ostali smo u Jugoslaviji
sedam srećnih godina,

16
00:01:13,220 --> 00:01:16,672
a onda je Nemačka napala Jugoslaviju

17
00:01:16,696 --> 00:01:20,155
i odjednom smo opet bili prognani,

18
00:01:20,179 --> 00:01:22,139
i morali da se krijemo.

19
00:01:22,163 --> 00:01:25,004
Krio sam se otprilike dve godine

20
00:01:25,028 --> 00:01:29,482
sa parom koji je radio za pokret otpora.

21
00:01:29,506 --> 00:01:33,212
Razvijao sam filmove,
i uveličavao fotografije.

22
00:01:34,633 --> 00:01:39,045
Jednog dana, kada mi je bilo 15 godina,

23
00:01:39,069 --> 00:01:41,954
uhapsio me je gestapo

24
00:01:41,978 --> 00:01:44,601
i pretukao,

25
00:01:44,625 --> 00:01:47,826
i, tokom dva meseca,
vukao po raznim zatvorima,

26
00:01:47,850 --> 00:01:51,603
i na kraju sam završio

27
00:01:51,627 --> 00:01:57,942
u 150 godina staroj tvrđavi
u Čehoslovačkoj,

28
00:01:57,966 --> 00:02:02,339
koju su Nacisti bili pretvorili
u koncentracioni logor.

29
00:02:03,522 --> 00:02:05,386
Tamo sam bio 10 meseci.

30
00:02:05,752 --> 00:02:07,774
Postavljao sam železničke šine,

31
00:02:07,798 --> 00:02:10,490
istrebljivao štetočine,

32
00:02:10,514 --> 00:02:12,077
pravio korpe,

33
00:02:12,101 --> 00:02:13,307
i nakon 10 meseci,

34
00:02:13,331 --> 00:02:18,823
oko 2.000 nas je ukrcano
na vagone za stoku,

35
00:02:18,847 --> 00:02:22,410
vrata su zatvorena, i poslati smo istočno.

36
00:02:23,649 --> 00:02:26,206
Tri dana smo putovali tako,

37
00:02:26,230 --> 00:02:28,117
i kada su nas iskrcali,

38
00:02:28,141 --> 00:02:31,887
osećali smo se na urin i izmet,

39
00:02:31,911 --> 00:02:36,855
i bili smo u koncentracionom
logoru Aušvic.

40
00:02:36,879 --> 00:02:38,634
Logoru, koji je do tada,

41
00:02:38,658 --> 00:02:42,434
već ubio preko milion ljudi

42
00:02:42,458 --> 00:02:47,101
i poslao ih kroz dimnjake na nebo.

43
00:02:48,379 --> 00:02:52,133
Stigli smo, oduzeli su nam
sve lične stvari,

44
00:02:52,157 --> 00:02:54,188
šta god smo imali,

45
00:02:54,212 --> 00:02:57,561
i dali nam prugaste pidžame,

46
00:02:57,585 --> 00:03:01,363
tetovirali nam ruke,

47
00:03:01,387 --> 00:03:04,545
i takođe nam poručili

48
00:03:04,569 --> 00:03:08,601
da ćemo biti tamo tačno šest meseci.

49
00:03:09,712 --> 00:03:12,537
I da ćemo, posle toga, napustiti logor.

50
00:03:13,323 --> 00:03:14,657
Kroz dimnjak.

51
00:03:16,617 --> 00:03:19,759
Bili smo raspoređeni po barakama.

52
00:03:20,490 --> 00:03:25,363
A barake su bile pune drvenih
kreveta na sprat,

53
00:03:25,387 --> 00:03:28,117
po šest ljudi na svakom nivou,

54
00:03:28,141 --> 00:03:33,152
troje koji su spavali u jednom smeru
i troje u drugom smeru,

55
00:03:33,176 --> 00:03:35,776
i kako god ste spavali,

56
00:03:35,800 --> 00:03:38,733
uvek ste imali dva para stopala pod nosom.

57
00:03:40,188 --> 00:03:45,395
Čovek do mene je bio jako fin gospodin,

58
00:03:45,419 --> 00:03:50,243
i predstavio se kao gdin Herbert Levin.

59
00:03:51,665 --> 00:03:55,100
Gdin Levin je bio dobar
i ljubazan prema meni.

60
00:03:55,719 --> 00:03:59,711
Jednog dana, kada sam se vratio
sa radnog zadatka,

61
00:03:59,735 --> 00:04:01,544
popeo sam se,

62
00:04:01,568 --> 00:04:05,522
bio sam na najvišem nivou
kreveta od tri sprata,

63
00:04:05,546 --> 00:04:09,124
i tamo je bio gdin Levin sa špilom karata.

64
00:04:10,633 --> 00:04:12,833
Mešao je te karte.

65
00:04:13,149 --> 00:04:15,013
I nisam mogao da shvatim, znate,

66
00:04:15,037 --> 00:04:18,149
imati špil karata u Aušvicu

67
00:04:18,173 --> 00:04:21,424
je bilo kao da ste pronašli
gorilu u svom kupatilu.

68
00:04:21,448 --> 00:04:22,449
(Smeh)

69
00:04:22,473 --> 00:04:24,410
Znate: „Šta on to radi?“

70
00:04:24,434 --> 00:04:27,752
Onda se gdin Levin okrenuo ka meni

71
00:04:27,776 --> 00:04:32,657
ponudio mi špil, i rekao: „Izaberi kartu.“

72
00:04:33,477 --> 00:04:34,881
Izabrao sam kartu,

73
00:04:34,911 --> 00:04:37,225
a on je izveo trik za mene.

74
00:04:37,915 --> 00:04:39,812
Izveo je čudo.

75
00:04:40,243 --> 00:04:42,776
Ja nikada pre nisam video trik sa kartama,

76
00:04:43,236 --> 00:04:46,782
a čovek koji ga je izveo
sedeo je baš tamo.

77
00:04:48,720 --> 00:04:51,582
Onda je gdin Levin uradio nezamislivo.

78
00:04:53,465 --> 00:04:55,878
Zapravo mi je objasnio trik.

79
00:04:57,089 --> 00:05:00,616
I reči su mi se urezale u glavu.

80
00:05:01,047 --> 00:05:03,499
Zapamtio sam svaku reč,

81
00:05:03,557 --> 00:05:05,281
i od tog dana,

82
00:05:06,231 --> 00:05:09,685
vežbao sam trik svakog dana.

83
00:05:11,665 --> 00:05:13,469
Iako uopšte nisam imao karte.

84
00:05:15,839 --> 00:05:18,515
Samo sam nastavio da vežbam.

85
00:05:19,665 --> 00:05:22,976
Oko tri nedelje kasnije,

86
00:05:25,186 --> 00:05:29,144
ceo logor, osim par stotina nas,

87
00:05:29,814 --> 00:05:32,538
je poslat u gasnu komoru.

88
00:05:33,868 --> 00:05:38,421
Ja sam poslat u drugi logor
gde sam radio u štalama,

89
00:05:38,421 --> 00:05:41,827
a onda, u januaru 1945. godine,

90
00:05:42,607 --> 00:05:47,555
kada su Rusi napredovali,

91
00:05:47,720 --> 00:05:52,074
60.000 nas je poslato u šetnju smrti.

92
00:05:52,779 --> 00:05:56,540
Hodali smo tri dana, bez prestanka,

93
00:05:57,251 --> 00:06:00,436
i u sred zime,

94
00:06:00,450 --> 00:06:03,998
i kada smo stigli na raskršće železnice,

95
00:06:03,998 --> 00:06:05,963
od 60.000 ljudi,

96
00:06:05,963 --> 00:06:09,059
15.000 je bilo umrlo.

97
00:06:09,059 --> 00:06:12,101
Mi ostali smo ukrcani na otvorene vagone,

98
00:06:12,861 --> 00:06:18,870
i četiri dana prevoženi skroz
od Poljske do Austrije.

99
00:06:20,378 --> 00:06:22,867
Stigli smo u logor smrti,

100
00:06:22,867 --> 00:06:26,303
u koncentracioni logor Mauthauzen,

101
00:06:26,303 --> 00:06:29,743
koji je isto bio izgrađen kao tvrđava.

102
00:06:29,743 --> 00:06:35,487
Tada nas je SS napustio,

103
00:06:35,487 --> 00:06:37,696
nije bilo hrane,

104
00:06:37,696 --> 00:06:40,960
i bilo je hiljade i hiljade tela tamo.

105
00:06:41,630 --> 00:06:44,952
Tri dana sam spavao pored mrtvog čoveka,

106
00:06:44,952 --> 00:06:48,852
samo da bih dobio njegovu porciju
kašičice buđavog hleba.

107
00:06:49,792 --> 00:06:53,965
Dva dana pre kraja rata, 5. maja,

108
00:06:54,916 --> 00:06:58,572
oslobodila nas je američka vojska.

109
00:06:59,292 --> 00:07:02,588
Tada sam imao 17 godina,

110
00:07:02,588 --> 00:07:04,843
i 29 kilograma.

111
00:07:06,303 --> 00:07:08,594
Stopirao sam do Jugoslavije.

112
00:07:09,022 --> 00:07:11,126
A kada sam stigao u Jugoslaviju,

113
00:07:11,126 --> 00:07:13,260
tamo je bio komunizam,

114
00:07:13,260 --> 00:07:15,204
nisam imao porodicu tamo,

115
00:07:15,204 --> 00:07:17,014
a ni prijatelje.

116
00:07:17,118 --> 00:07:19,508
Ostao sam tamo dve godine,

117
00:07:19,662 --> 00:07:22,953
i nakon dve godine,
uspeo da pobegnem u Englesku.

118
00:07:23,543 --> 00:07:25,415
Kada sam stigao u Englesku,

119
00:07:25,415 --> 00:07:27,336
nisam govorio engleski,

120
00:07:27,336 --> 00:07:29,841
nisam imao obrazovanje, niti veštine.

121
00:07:31,277 --> 00:07:33,431
Počeo sam da radim,

122
00:07:33,431 --> 00:07:36,409
i oko godinu dana
nakon dolaska u Englesku,

123
00:07:36,775 --> 00:07:38,717
kupio sam sebi špil karata.

124
00:07:39,741 --> 00:07:42,074
I po prvi put,

125
00:07:43,196 --> 00:07:45,779
zapravo sam izveo trik

126
00:07:45,779 --> 00:07:51,855
koji su mi pokazali u Aušvicu
na krevetu na sprat.

127
00:07:52,635 --> 00:07:53,873
I uspeo je.

128
00:07:54,101 --> 00:07:55,747
Funkcionisao je savršeno.

129
00:07:55,747 --> 00:07:57,716
Pokazao sam ga nekim svojim prijateljima,

130
00:07:57,716 --> 00:07:59,426
i svidelo im se.

131
00:07:59,766 --> 00:08:04,086
Otišao sam u mađioničarsku radnju,
kupio neke trikove,

132
00:08:04,086 --> 00:08:06,132
i pokazao ih svojim prijateljima,

133
00:08:06,132 --> 00:08:08,006
pa sam kupio još trikova

134
00:08:08,006 --> 00:08:10,075
i pokazao im.

135
00:08:10,304 --> 00:08:14,122
A onda sam kupio mađioničarske knjige,
i još mađioničarskih knjiga.

136
00:08:15,236 --> 00:08:17,916
Vrlo je tanka linija

137
00:08:17,916 --> 00:08:21,441
između hobija i ludila.

138
00:08:21,685 --> 00:08:23,247
(Smeh)

139
00:08:23,517 --> 00:08:27,395
U svakom slučaju, oženio sam se,

140
00:08:27,433 --> 00:08:30,665
i došao u Sjedinjene Države,

141
00:08:30,669 --> 00:08:34,188
i jedan od prvih poslova koje sam imao

142
00:08:34,938 --> 00:08:40,008
zahtevao je da razgovaram
sa malim grupama ljudi.

143
00:08:40,058 --> 00:08:43,189
I išlo mi je, bio sam baš dobar u tome.

144
00:08:43,409 --> 00:08:46,756
Pre 25 godina, otišao sam u penziju.

145
00:08:47,300 --> 00:08:49,200
Počeo sam da govorim u školama.

146
00:08:51,880 --> 00:08:56,450
I jedini razlog što sam mogao to

147
00:08:56,450 --> 00:08:59,916
je taj što je jedan vrlo srdačan čovek

148
00:09:00,970 --> 00:09:05,528
pokazao trik sa kartama
jednom vrlo uplašenom dečaku

149
00:09:05,598 --> 00:09:08,523
u koncentracionom logoru.

150
00:09:09,313 --> 00:09:12,761
Taj čovek koji mi je pokazao, gdin Levin,

151
00:09:13,191 --> 00:09:15,980
bio je profesionalni mađioničar.

152
00:09:16,170 --> 00:09:17,927
Radio je u Nemačkoj,

153
00:09:17,941 --> 00:09:21,929
i kada je stigao u Aušvic, SS ga je znao,

154
00:09:23,069 --> 00:09:26,141
pa su mu dali karte,

155
00:09:26,141 --> 00:09:27,840
i parče kanapa,

156
00:09:27,863 --> 00:09:29,746
par kockica,

157
00:09:29,746 --> 00:09:31,776
i on je izvodio trikove za njih.

158
00:09:32,585 --> 00:09:35,194
A onda je i mene naučio neke.

159
00:09:35,364 --> 00:09:36,704
Preživeo je rat,

160
00:09:36,724 --> 00:09:38,980
ali su njegova žena i sin poginuli.

161
00:09:40,220 --> 00:09:44,180
Došao je u Sjedinjene Države
i izvodio trikove na raznim događajima,

162
00:09:44,883 --> 00:09:48,188
ali se nikada nismo opet sreli.

163
00:09:49,018 --> 00:09:52,896
Ali trik koji mi je pokazao
je ostao sa mnom

164
00:09:53,280 --> 00:09:56,592
i omogućio mi da idem po školama

165
00:09:56,706 --> 00:10:02,158
i pokušam da napravim od ovog sveta
samo malo bolje mesto.

166
00:10:02,867 --> 00:10:09,522
Ako ikada upoznate nekog
kome je potrebna pomoć,

167
00:10:10,052 --> 00:10:13,090
ili nekog ko je uplašen,

168
00:10:13,090 --> 00:10:15,574
budite dobri prema njemu.

169
00:10:16,094 --> 00:10:18,926
Posavetujte ga,

170
00:10:19,266 --> 00:10:21,085
zagrlite,

171
00:10:21,515 --> 00:10:24,296
naučite trik sa kartama.

172
00:10:25,832 --> 00:10:27,794
Šta god uradite,

173
00:10:27,794 --> 00:10:30,919
ta osoba će dobiti nadu.

174
00:10:32,529 --> 00:10:35,669
I ako to uradite u pravo vreme,

175
00:10:35,669 --> 00:10:37,989
ućiće u njegovo srce,

176
00:10:37,989 --> 00:10:42,879
i biće s njim gde god ide, zauvek.

177
00:10:43,109 --> 00:10:44,293
Hvala vam.

178
00:10:44,293 --> 00:10:47,906
(Aplauz)