1
00:00:06,188 --> 00:00:07,103
Używanie słowa "Szekspir"

2
00:00:07,103 --> 00:00:09,244
na lekcjach w XXI wieku

3
00:00:09,244 --> 00:00:11,122
jest dla nauczycieli równie niebezpieczne,

4
00:00:11,122 --> 00:00:13,342
jak wkładanie balonów do tostera.

5
00:00:13,342 --> 00:00:14,890
Wypowiadając to słowo

6
00:00:14,890 --> 00:00:17,310
przeciętny nauczyciel spotka się

7
00:00:17,310 --> 00:00:18,174
z biadoleniem, jękami,

8
00:00:18,174 --> 00:00:19,210
ze zdruzgotanymi minami,

9
00:00:19,210 --> 00:00:21,939
a czasami nawet z lecącym krzesłem.

10
00:00:21,939 --> 00:00:23,712
A przecież dzieła Szekspira to nie nudne,

11
00:00:23,712 --> 00:00:24,352
zawiłe, długie

12
00:00:24,352 --> 00:00:27,691
i ciężkie sztuki sprzed 400 lat.

13
00:00:27,691 --> 00:00:29,539
To historie o skrajnościach

14
00:00:29,539 --> 00:00:30,688
drzemiących w ludzkiej naturze:

15
00:00:30,688 --> 00:00:31,354
o miłości,

16
00:00:31,354 --> 00:00:32,200
nienawiści,

17
00:00:32,200 --> 00:00:32,936
zazdrości,

18
00:00:32,936 --> 00:00:34,105
chorobliwych ambicjach

19
00:00:34,105 --> 00:00:35,580
strachu,

20
00:00:35,580 --> 00:00:35,975
nieufności,

21
00:00:35,975 --> 00:00:36,940
oszustwie

22
00:00:36,940 --> 00:00:37,932
czy morderstwie.

23
00:00:37,932 --> 00:00:40,626
Język angielski wiele zawdzięcza
jego twórczości.

24
00:00:40,626 --> 00:00:42,065
Na potrzeby swoich sztuk

25
00:00:42,065 --> 00:00:43,268
wymyślił on ponad 2000 słów,

26
00:00:43,268 --> 00:00:45,774
które dziś można znaleźć
w słowniku oksfordzkim.

27
00:00:45,774 --> 00:00:47,634
Takie słowa jak "countless" ("niezliczony"),

28
00:00:47,634 --> 00:00:48,910
czy "assassination" ("zamach")

29
00:00:48,910 --> 00:00:50,064
lub wyrażenia takie jak

30
00:00:50,064 --> 00:00:51,318
"one fell swoop" ("za jednym zamachem"),

31
00:00:51,318 --> 00:00:52,456
"foul play" ("przestępstwo")

32
00:00:52,456 --> 00:00:54,006
lub nawet "to be in a pickle"
("być w opałach")

33
00:00:54,006 --> 00:00:56,382
powstały w genialnym umyśle Williama.

34
00:00:56,382 --> 00:00:57,169
Istnieje wiele pozostałości

35
00:00:57,169 --> 00:00:59,294
po romantycznym języku Szekspira.

36
00:00:59,294 --> 00:01:00,712
Czytając "Romea i Julię",

37
00:01:00,712 --> 00:01:02,140
znajdziemy tam takie zdania jak:

38
00:01:02,140 --> 00:01:05,048
"Ona zawstydza świec jarzących blaski",

39
00:01:05,048 --> 00:01:09,021
oraz "Jak śnieżny gołąb wśród kawek tak ona".

40
00:01:09,021 --> 00:01:10,398
Te dwie zręczne metafory sugerują,

41
00:01:10,398 --> 00:01:12,646
że Julia jest nie tylko piękna,

42
00:01:12,646 --> 00:01:15,069
ale, że jest piękniejsza niż wszyscy.

43
00:01:15,069 --> 00:01:17,022
"Bo ty mi w noc tę

44
00:01:17,022 --> 00:01:18,273
tak wspaniale świecisz,

45
00:01:18,273 --> 00:01:20,615
jak lotny goniec niebios".

46
00:01:20,615 --> 00:01:22,372
To porównanie sugeruje,
że dama o której mowa

47
00:01:22,372 --> 00:01:23,869
posiada anielskie cechy.

48
00:01:23,869 --> 00:01:26,477
Mało się różni od dzisiejszych tekstów w stylu:

49
00:01:26,477 --> 00:01:27,600
"Hej, ślicznotko!"

50
00:01:27,600 --> 00:01:30,023
albo "Nie ma takiej drugiej".

51
00:01:30,638 --> 00:01:31,838
Szekspir używa również

52
00:01:31,838 --> 00:01:33,419
trochę bardziej złożonych metafor,

53
00:01:33,419 --> 00:01:35,949
opisując ukryte zamiary bohatera.

54
00:01:35,949 --> 00:01:37,042
Na przykład:

55
00:01:37,042 --> 00:01:40,572
"Jeśli dłoń moja, co tę świętość trzyma,

56
00:01:40,572 --> 00:01:41,700
Bluźni dotknięciem: zuchwalstwo takowe

57
00:01:41,700 --> 00:01:43,981
Odpokutować usta me gotowe

58
00:01:43,981 --> 00:01:45,453
Pocałowaniem pobożnym pielgrzyma".

59
00:01:45,453 --> 00:01:48,523
znaczy to tyle, co: "Chcę cię pocałować".

60
00:01:48,523 --> 00:01:50,208
Nie zawsze chodziło tylko

61
00:01:50,208 --> 00:01:52,340
o buziaka w policzek.

62
00:01:52,340 --> 00:01:54,476
Często niejednoznacznych
wyrażeń używano,

63
00:01:54,476 --> 00:01:56,590
aby opisać zuchwałą 
propozycję małżeństwa

64
00:01:56,590 --> 00:01:58,623
lub intymnego związku.

65
00:01:58,623 --> 00:02:01,010
Dlatego też, zamiast patrzeć
na dzieła Szekspira

66
00:02:01,010 --> 00:02:03,335
jak na coś przestarzałego, 
nudnego i niepotrzebnego,

67
00:02:03,335 --> 00:02:04,601
zacznij czytać go dzisiaj

68
00:02:04,601 --> 00:02:05,659
i odkryj najlepszy sposób,

69
00:02:05,659 --> 00:02:06,944
żeby sprawić, by ktoś kogo kochasz

70
00:02:06,944 --> 00:02:08,324
zakochał się w tobie.