Chương trình được tài trợ bởi:
Tài trợ phụ bởi
lần trước chúng ta đã tranh luận
về trường hợp vụ Nữ hoàng kiện Dudley và Stephens
vụ đắm tàu, vụ ăn thịt người trên biển
và với những lập luận về
vụ đắm tàu,
những lập luận ủng hộ và chống lại những suy nghĩ của Dudley và Stephens,
hãy quay trở lại với
vấn đề triết học
triết học vị lợi của Jeremy Bentham
Bentham sinh ra ở Anh năm 1748,
12 tuổi ông vào học Oxford, 15 tuổi ông học trường luật.
ông được nhận vào đoàn luật sư năm 19 tuổi,
nhưng anh ta chưa bao giờ hành nghề luật sư,
thay vào đó, ông dâng trọn đời mình
cho Luật học và
Triết học đạo đức.
lần trước chúng ta đã bắt đầu xem xét một phiên bản
về thuyết vị lợi của Bentham
ý tưởng chính
đơn giản được phát biểu như thế này,
nguyên tắc tối cao của đạo đức,
cho dù là đạo đức cá nhân hay đạo đức chính trị
Đều là
tối đa hóa
phúc lợi chung
hay hạnh phúc của tập thể,
hay sự cân bằng tổng thể giữa
niềm vui và nỗi thống khổ
Nói cách khác là
tối đa hóa
tính có ích
Bentham đưa ra nguyên tắc này bằng dòng lập luận rằng,
tất cả chúng ta đều bị chi phối bởi nỗi đau và niềm vui
chúng là những bậc thầy tối cao của chúng ta,
và do vậy bất kỳ hệ thống đạo đức nào cũng phải tính đến chúng.
Tính như thế nào là tốt nhất?
Bằng cách tối đa hóa
và điều này dẫn đến nguyên tắc
rằng lợi ích lớn nhất cho nhiều người nhất
Vậy chính xác chúng ta nên tối đã hóa tiện ích gì?
Bentham nói với chúng ta
đó là hạnh phúc
hay chính xác hơn là tính có ích.
tính có ích.
Tối đa hóa tiện ích là một nguyên tắc không chỉ cho cá nhân mà còn cho cộng đồng, và
Cả đối với các nhà lập pháp,
cuối cùng là cho cả mốt cuộc cộng đồng
mà Bentham yêu cầu
đó là tổng thể các cá nhân bao gồm trong đó,
và đó là lý do
trong việc quyết định chính sách tốt nhất, trong việc quyết định luật lệ nên như thế nào,
trong việc quyết định điều gì là công bằng,
công dân và các nhà lập pháp nên hỏi chính bản thân họ
câu hỏi, rằng nếu chúng ta cộng hết,
tất cả những lợi ích của chính sách này,
rồi trừ đi
tất cả các chi phí,
việc đúng nên làm
là cái mà
tối đa hóa được
sự cân bằng
giữa hạnh phúc
và đau khổ.
Đó là ý nghĩa của việc tối đa hóa tiện ích
Bây giờ, ngày hôm nay
tôi muốn xem
liệu các bạn đồng ý hay không đồng ý với điều đó,
và suy luận vị lợi này thường diễn ra
dưới cái tên phân tích phí tổn - lợi ích
Thường xuyên được sử dụng bởi các công ty
và bởi
chính phủ
Và nó luôn luôn l
iên quan đến việc
đặt một giá trị - thường là giá trị tiền bạc - để đại diện cho tính có lợi ích
Dựa trên chi phí và lợi ích
của nhiều đề xuất khác nhau.
Mới gần đây, ở Cộng hòa Séc,
có một đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá
Philip Morris,
Một công ty thuốc lá,
doanh thu khổng lồ
Ở Cộng hòa Séc. Họ đã thực hiện
một nghiên cứu về phân tích lợi ích - chi phí
Của việc hút thuốc lá
ở Cộng hòa Séc.
Và phân tích lợi ích chi phí của họ
Cho thấy
rằng
chính phủ sẽ có lợi
bằng việc
có công dân Séc hút thuốc lá.
Bây giờ, hãy xem xem chính phủ đạt được lợi ích như thế nào?
Đúng là việc này có những tác động tiêu cực
cho tài chính công của chính phủ Séc
bởi vì có sự gia tăng chi phí chăm sóc sức khỏe
cho những người mắc các bệnh liên quan
đến hút thuốc
Mặc khác, những bệnh tật này lại tạo ra những tác động tích cực
và tất cả
đã được cộng dồn lại
ở phái bên kia sổ cái
những tác động tích cực bao gồm, chủ yếu là
các nguồn thu thuế khác nhau mà chính phủ
thu được từ doanh số bán các sản phẩm thuốc lá,
nhưng còn gồm cả khoản tiết kiệm được
từ chi phí chăm sóc sức khỏe chính phủ không phải chi trả
khi người ta chết sớm
tiết kiệm lương hưu,
bạn không phải trả lương hưu trong thời gian dài, và cả tiết kiệm được
tiết kiệm
chi phí nhà ở cho người già.
Và khi tất cả các chi phí và lợi ích được cộng dồn lại
nghiên cứu của Philip Morris
cho thấy rằng
tài chính công ở Cộng hòa Séc có một khoản thu ròng
147 triệu đô la và còn tiết kiệm được
và tiết kiệm được
chi phí nhà ở, chăm sóc sức khỏe và lương hưu.
Chính phủ được hưởng khoản tiết kiệm hơn 1.200 đô la
khi mỗi người chết sớm vì hút thuốc.
phân tích chi phí - lợi ích,
ngay bây giờ, trong số những bạn ủng hộ thuyết vị lợi
có thể nghĩ rằng đây là một cuộc kiểm tra không công bằng.
khảo nghiệm của Philip Morris
đã bị báo chí chỉ trích
và họ đã phải xin lỗi vì phép tính
vô nhân đạo này
bạn có thể nói rằng
điều thiếu sót ở đây là thứ mà
thuyết vị lợi có thể dễ dàng kết nối lại với nhau
chủ yếu là
giá trị đối với con người và gia đình của những người đã qua đời
vì ung thư phổi.
Thế còn giá trị của mạng sống thì sao?
Một số phân tích lợi ích - chi phí kết hợp
cả thước đo
giá trị cuộc sống.
Một trong những vụ nổi tiếng nhất trong số đó
liên quan đến vụ xe Ford Pinto
Các bạn đã đọc về vụ đó không? Trở lại vào những năm 1970, chắc các bạn vẫn nhớ
mẫu xe Ford Pinto, đó là một loại xe hơi?
Có ai còn nhớ không?
đó là một mẫu xe nhỏ, xe ô tô nhỏ, rất phổ biến
nhưng có một vấn đề
là bình xăng nằm phía sau xe
và thực tế trong những vụ va chạm từ phía sau, bình xăng đã phát nổ
Và, một số người đã thiệt mạng,
một số người bị thương nặng.
nạn nhân của những vụ tai nạn này đã kiện hãng Ford ra tòa,
và trong phiên tòa, hóa ra
Ford đã biết
từ rất lâu trước đó
về bình xăng dễ bị nổ
và đã thực hiện phân tích lợi ích - chi phí
để xác định liệu có đáng
để đặt một tấm chắn đặc biệt
để bảo vệ bình xăng và ngăn nó phát nổ không.
Họ đã làm một phân tích lợi ích - chi phí
chi phí cho mỗi phần
để tăng độ an toàn
của chiếc Pinto,
họ đã tính toán ra tầm 11 đô la cho mỗi bộ phận
và đây,
đây là phân tích - lợi ích chi phí
được đưa ra ở phiên xét xử,
Mỗi bộ phận 11 đô la
cho 12,5 triệu chiếc xe hơi và xe tải
nên tổng chi phí
là 137 triệu đô la để cải thiện sự an toàn
nhưng sau đó họ đã tính toán
lợi ích
của việc tiêu tất cả số tiền này để có một mẫu xe an toàn hơn
và họ đếm được 180 người chết
và quy ra giá trị bằng tiền
200 nghìn đô la
cho mỗi người chết,
180 người bị thương
nhận 67 nghìn đô la,
và tiếp đó là chi phí sửa chữa,
thay thế cho 2000 chiếc xe bị phá hủy nếu không có
thiết bị an toàn.
700 đô la mỗi xe.
Như vậy, hóa ra những lợi ích
chỉ khoảng 49,5 triệu.
Thế nên họ đã
không lắp đặt
thiết bị an toàn.
Không cần phải nói
khi bản ghi nhớ
về phân tích lợi ích-chi phí của Công ty Ford Motor
được đưa ra trong buổi xét xử
nó khiến bồi thẩm viên kinh hoàng.
Và họ đã yêu cầu một khoản phạt khổng lồ
Liệu đây có phải là một ví dụ đi ngược lại
với ý tưởng vị lợi khi tính toán
vì Ford đã đưa vào phép tính
thước đo giá trị của mạng sống?
Bây giờ, bạn nào ở đây muốn bảo vệ
phân tích lợi - ích chi phí
Từ ví dụ phản đề rõ ràng này,
có ai muốn biện hộ không?
hay bạn nghĩ nó đã hoàn toàn phá hủy
phép tính tính vị lợi?
Vâng. Tôi nghĩ rằng,
một lần nữa họ lại mắc cùng một sai lầm như ở ví dụ trước
khi họ đã gán một giá trị bằng tiền
cho sinh mạng con người và một lần nữa họ không tính đến những thứ như
đau khổ và mất mát về tình cảm gia đình.
Ý tôi là những gia đình đã bị mất đi nguồn sống
nhưng họ cũng mất đi người thân và điều đó
còn đáng giá hơn 200 nghìn đô la.
Tốt, nhưng chờ đã nào, bạn tên gì?
Julie Roto.
Vậy nếu là 200 nghìn đô la, Julie,
Là một con số quá thấp vì chưa bao gồm sự mất mát của một người thân,
và sự mất mát của những năm tháng cuộc đời,
Vậy bạn nghĩ con số nào,
bạn nghĩ con số bao nhiêu sẽ chính xác hơn?
Tôi không tin là mình có thể đưa ra một con số.
Tôi nghĩ rằng kiểu phân tích này không nên áp dụng cho
những vấn đề về sinh mạng con người.
Tôi nghĩ rằng không thể dung tiền đối với vấn đề này.
Vậy họ không chỉ đưa ra một con số quá thấp
Julie nói rằng, họ đã sai khi cố gắng áp đặt bất kỳ một con số nào.
được rồi, hãy nghe một ý kiến khác. Ai nào?
Phải tính thêm cả điều chỉnh do lạm phát nữa
được rồi,
thế là công bằng.
Vậy bây giờ con số sẽ là bao nhiêu?
Đấy là 35 năm trước
Hai triệu đô la.
Bạn đưa ra con số hai triệu đô la.
Và bạn tên gì?
Voicheck
Voicheck nói rằng chúng ta phải tính thêm cả lạm phát,
chúng ta nên hào phóng hơn
Nếu vậy các bạn có hài lòng xem
đây là cách nghĩ đúng cho câu hỏi này không?
Thật không may, tôi đoán là.
Cần phải
đặt ra một con số ở đâu đó
Tôi không chắc sẽ là số nào nhưng tôi đồng ý rằng có thể
gán cho mạng người
một con số.
Được rồi,
như vậy Voicheck nói,
và ở đây cậu ấy không đồng ý với
Julie
Julie nói rằng chúng ta không thể gán cho mạng người một con số,
để phân tích lợi ích - chi phí,
Voicheck nói rằng chúng ta phải làm như vậy
bởi vì bằng cách này hay cách khác, chúng ta phải quyết định
những bạn khác nghĩ sao về điều này?
Có ai sẵn sàng để biện hộ rằng
phân tích lợi ích - chi phí ở đây
Là chính xác và thỏa đáng không?
Tôi nghĩ rằng, nếu Ford và các công ty xe hơi khác không sử dụng phân tích lợi ích - chi phí
thì cuối cùng họ sẽ bị phá sản
vì họ sẽ chẳng thể có lợi nhuận
và hàng triệu người sẽ không có ô tô của hãng này để đi làm,
để có thức ăn trên bàn
để nuôi con cái của họ, vì vậy tôi nghĩ rằng nếu
phân tích lợi ích - chi phí không được sử dụng,
thì một lợi ích lớn hơn
sẽ mất đi
trong trường hợp đó. Được rồi, cho tôi hỏi, bạn tên gì?
Raul. Raul.
Gần đây đã có một nghiên cứu được thực hiện về việc
sử dụng điện thoại di động của tài xế khi đang lái
một chiếc ô tô,
và có một cuộc tranh luận liệu việc đó có nên
bị cấm hay không
và
con số là,
khoảng hai nghìn người chết
vì tai nạn
mỗi năm,
khi sử dụng điện thoại di động
Và phân tích lợi ích - chi phí
được thực hiện bởi trung tâm phân tích rủi ro ở Harvard
Cho thấy rằng nếu bạn xem xét các lợi ích
của việc sử dụng điện thoại di động
và bạn gán cho mạng sống
một giá trị, con số hóa ra lại bằng nhau
Bởi vì lợi ích kinh tế to lớn của việc cho phép người ta tận dụng thời gian
của họ, không lãng phí thời gian, có thể giao dịch và nói chuyện với bạn bè, v.v.
trong khi họ đang lái xe.
Điều đó không có nghĩa
là sẽ sai lầm khi cố gắng đặt những con số trị giá bằng tiền vào những câu hỏi
về sinh mạng con người?
Tôi nghĩ rằng nếu
đa số mọi người
cố gắng đạt được tính có ích của một dịch vụ, như sử dụng điện thoại di động, và sự tiện lợi
mà điện thoại di động mang lại, một cách tối đa
Miễn là
sự hy sinh là cần thiết
để nó xảy ra.
Bạn hoàn toàn là một người theo thuyết vị lợi. Trong.. vâng đúng ạ.
được rồi, một câu hỏi cuối cùng cho Raul
và tôi đưa ý kiến của Voicheck vào để xem xét,
Có nên gán cho
mạng sống con người một có số bằng tiền, để quyết định có nên cấm sử dụng điện thoại di động hay không?
tôi không muốn phán
một cách tùy tiện,
tính bừa một con số, ý tôi là ngay lúc này
Tôi nghĩ rằng.
Bạn muốn được tư vấn.
vâng, tôi muốn được nghe lời khuyên.
Nhưng đại để là bao nhiêu? Đã có 2300 người chết
bạn phải gán một giá trị bằng tiền để biết liệu mình có muốn ngăn ngừa những cái chết đó,
bằng cách cấm sử dụng điện thoại di động trong ô tô hay không
vậy bạn sẽ ước tính khoảng bao nhiêu?
bao nhiêu?
Một triệu,
hai triệu
Hai triệu là con số của Voitech.
Đúng không? Vâng có thể là một triệu.
Một triệu?
Được rồi, tốt lắm, cảm ơn bạn.
Vậy nên, có một số tranh cãi ngày nay nổ ra từ những phân tích lợi ích - chi phí, đặc biệt là
những vấn đề liên quan đến
việc đặt một giá tiền bạc lên mọi thứ, rồi cộng dồn lại.
bây giờ tôi muốn chuyển qua
sự phản đối của bạn, đối với sự phản đối của bạn rằng không nhất thiết phải phân tích lợi ích chi phí một cách cụ thể,
bởi vì nó chỉ là một phiên bản của
logic vị lợi trong thực tế ngày nay,
nhưng với tổng thể toàn bộ lý thuyết, với ý tưởng
rằng điều đúng nên làm,
Điều cơ bản của chính sách và pháp luật,
là tối đa hóa
tính lợi ích.
Bao nhiêu bạn không đồng ý?
với cách
tiếp cận vị lợi
đối với luật pháp
và với lợi ích chung?
Có bao nhiêu người đồng ý với ý tưởng đó?
Vậy là, đồng ý nhiều hơn không đồng ý.
Vậy hãy lắng nghe ý kiến từ bên phê bình.
Vấn đề chính của tôi với điều này là tôi cảm thấy như
bạn không thể nói rằng, chỉ vì những người thuộc nhóm thiểu số.
Điều họ muốn và cần lại ít giá trị hơn so với người thuộc đa số
vì vậy tôi nghĩ có vấn đề với ý tưởng rằng
lợi ích tốt nhất cho số đông nhất
là ổn, bởi vì
vẫn còn những người
ở nhóm thiểu số, có vẻ không công bằng với họ cho lắm, khi họ không có tiếng nói theo cách
mà họ muốn
được rồi, một phản đối thú vị. Bạn lo lắng về
tác động đến nhóm thiểu số. Vâng.
Nhân tiện, bạn tên gì? Anna.
Được rồi, ai phản hồi cho sự lo lắng của Anna về ảnh hưởng đối với nhóm thiểu số nào?
Bạn sẽ nói gì với Anna?
Cô ấy nói rằng,
nhóm thiểu số ít giá trị hơn, tôi không nghĩ đó là trường hợp này, vì giá trị của từng cá nhân trong nhóm thiểu số
Bằng với cá nhân trong nhóm đa số. Nhưng chỉ là
số động đã vượt trội hơn
thiểu số
Và ý tôi là, tại một thời điểm nhất định, bạn phải quyết định.
Và tôi thấy đáng tiếc cho nhóm thiểu số nhưng
đôi khi,
vì đại cuộc,
vì lợi ích lớn hơn. Phải vì lợi ích lớn hơn.
Anna, bạn thấy sao? Bạn tên gì? Youngda.
Bạn muốn nói gì với Youngda không?
Youngda nói rằng bạn chỉ cần cộng dồn sở thích của mọi người,
và như vậy cũng đã cân nhắc cả sở thích
của những người thuộc nhóm thiểu số.
Bạn có thể cho một ví dụ về việc khiến bạn lo lắng, khi bạn nói rằng bạn lo lắng
rằng thuyết vị lợi vi phạm
Mối quan tâm hay sự tôn trọng đối với quyền lợi của nhóm thiểu số?
bạn có thể đưa ra một ví dụ không.
Được rồi, như bất kỳ ví dụ nào mà chúng ta đã nói đến,
như vụ đắm tàu,
Tôi nghĩ rằng
cậu bé bị ăn thịt
vẫn có
quyền được sống như những người khác,... và
chỉ vì
anh ta là
thiểu số trong tình huống đó, người
có lẽ có ít cơ hội sống tiếp hơn,
không có nghĩa là
những người khác nghiễm nhiên có quyền ăn thịt anh ta
chỉ vì
nó sẽ mang lại
cơ hội sống cho nhiều người hơn.
Như vậy là, có thể có một số quyền
Thuộc sở hữu của các cá nhân
trong nhóm thiểu số không nên bị đánh đổi
Vì mục tiêu lợi ích?
?
Đúng không Anna?
Bây giờ đây sẽ là một bài kiểm tra dành cho bạn,
trở lại La Mã cổ đại
Họ đã ném những người Cơ đốc giáo cho sư tử trong các đấu trường thể thao.
Nếu bạn nghĩ, về phương thức tính toán vị lợi, nó sẽ xảy ra như thế nào?
Vâng, Những người Cơ đốc giáo bị ném cho sư tử phải chịu đựng nỗi đau tột cùng,
nhưng hãy nhìn vào niềm vui sướng tập thể của đám đông những người La Mã.
Youngda. Vâng,
lúc đó,
tôi không nghĩ
Như là trong thời hiện đại, để đánh giá, à… đưa ra một con số nhất định đối với hạnh phúc được tạo ra cho những người chứng kiến
Tôi không nghĩ
bất kỳ
nhà làm luật nào sẽ nói rằng
Nỗi đau của một người, sự đau khổ của một người là nhiều hơn hẳn
khi so với hạnh phúc đạt được
Không nhưng bạn phải thừa nhận rằng nếu có đủ số đông người La Mã cuồng nhiệt với hạnh phúc,
nó thậm chí còn lớn hơn nỗi đau tột cùng của
một số ít người Cơ đốc giáo bị ném cho sư tử.
Như vậy, chúng ta có hai lý luận khác nhau phản đối chủ nghĩa vị lợi.
Một là cân nhắc rằng
liệu chủ nghĩa vị lợi
có tôn trọng đầy đủ
các quyền cá nhân
hoặc quyền thiểu số hay không?
Và phản đối khác thì liên quan
đến toàn bộ ý tưởng
Về việc cộng dồn
tính có ích
của những sở thích
hoặc giá trị
Liệu có thể tổng hợp tất cả các giá trị
để quy chúng
thành các khái niệm tính bằng tiền được không?
Những năm 1930
có một
nhà tâm lý học
đã cố gắng
giải quyết
câu hỏi thứ hai. Ông đã cố gắng chứng minh
những gì chủ nghĩa vị lợi giả định,
rằng có thể
quy đổi
tất cả hàng hóa, tất cả các giá trị, tất cả các mối quan tâm của con người
Về một thước đo thống nhất, duy nhất.
Và ông đã làm điều đó
bằng cách tiến hành một cuộc khảo sát
về những công thức sơ khởi về niềm tin, đó là vào những năm 1930.
Và ông ta hỏi họ, ông ta đưa cho họ một danh sách
những trải nghiệm không vui vẻ
và ông ta hỏi xem họ sẽ muốn được trả bao nhiêu để trải qua
những trải nghiệm sau đây, và ông theo dõi
Ví dụ,
bạn muốn được trả bao nhiêu để bị nhổ một chiếc răng cửa hàm trên
hoặc bạn muốn được trả bao nhiêu để cắt đứt một ngón chân cái?
hoặc ăn tươi một con giun đất đang sống, dài sáu inch
hoặc sống phần đời còn lại của bạn trong một trang trại ở Kansas
hoặc bóp cổ một con mèo hoang bằng tay không
Bây giờ, bạn nghĩ sao?
Bạn cho rằng món nào đắt nhất trong danh sách đó
Kansas đúng không?
Đúng rồi, đó là Kansas
Với lựa chọn Kansas,
mọi người nói rằng
họ phải được trả 300 nghìn đô la.
Theo bạn…
Theo bạn thì cái gì là đắt tiếp theo đó?
không phải con mèo,
không phải là răng hàm
không phải ngón chân cái!
giun đất!
Đa số nói rằng, bạn phải trả cho họ 100 nghìn đô la
để họ ăn giun đất
bạn nghĩ cái gì là rẻ nhất?
không phải con mèo
Mà là răng hàm.
Trong thời kỳ suy thoái, mọi người sẵn sàng nhổ răng
để chỉ đổi lấy 4.500 đô la
Và bây giờ
là những gì mà Thorndike
kết luận được từ nghiên cứu của mình.
Bất kỳ mong muốn hay sự thỏa mãn nào tồn tại, tồn tại
Tồn tại thành một lượng nào đó và do đó có thể đo lường được.
Cuộc sống của một con chó
hoặc một con mèo
hoặc một con gà, bao hàm
những khao khát,
ham muốn
và sự hài lòng của nó
Vậy nên, cuộc sống
của con người cũng vậy.
Mặc dù những khao khát và ham muốn ở họ
là phức tạp hơn.
Nhưng còn nghiên cứu của Thorndike
thì sao?
Liệu nó có hỗ trợ
quan điểm của Bentham,
rằng tất cả
tất cả các giá trị có thể được quy đổi thông qua một đơn vị đo lường giá trị chuẩn, thống nhất, duy nhất
hay đặc tính khác thường của những đối tượng khác nhau trong danh sách này
Lại gợi ra những kết luận ngược lại.
Có thể là, liệu chúng ta đang nói về cuộc sống
hoặc Kansas
hoặc con giun đất.
Có thể
những thứ chúng ta coi trọng
và yêu quý
không thể được tóm gọn
theo một đơn vị đo lường giá trị chuẩn, thống nhất, duy nhất.
Và nếu họ không thể làm được như vậy
thì kết cục là gì
đối với thuyết vị lợi
của đạo đức?
Đó là câu hỏi chúng ta sẽ tiếp tục vào lần tới
Được rồi bây giờ chúng ta hãy tham gia một phần khác
của cuộc thăm dò,
đó là
trải nghiệm hay niềm vui nào
có giá trị nhất?
Bao nhiêu người nói là
Shakespeare?
bao nhiêu người nói rằng đó là chương trình “Fear Factor”
không, bạn nghiêm túc đấy chứ?
thật à?
lần trước
chúng ta đã bắt đầu xem xét một số phản đối
với phiên bản thuyết vị lợi
của Jeremy Bentham
mọi người đưa ra hai lập luận phản đối trong cuộc thảo luận
mà chúng ta đã tiến hành
đầu tiên
là sự phản đối, tuyên bố rằng
chủ nghĩa vị lợi,
Chính bản thân nó,
bằng việc quan tâm đến vấn đề lợi ích lớn nhất cho nhiều nhất
Đã không tôn trọng đầy đủ
các quyền cá nhân.
hôm nay chúng ta có những cuộc tranh luận
về việc tra tấn
và khủng bố
giả sử
một kẻ bị nghi ngờ khủng bố đã bị bắt vào ngày 10/9
và bạn có lý do để tin
rằng nghi phạm
có thông tin quan trọng về một cuộc tấn công khủng bố sắp xảy ra, sẽ giết chết
hơn ba nghìn người
và bạn không thể lấy được thông tin.
Liệu bạn sẽ
tra tấn
nghi phạm
để lấy thông tin
hay
bạn sẽ nói không,
có những bổn phận về đạo đức tuyệt đối
cần phải tôn trọng quyền của mỗi cá nhân
theo cách như vậy, chúng ta quay lại với những câu hỏi mà chúng ta đã bắt đầu
về xe điện và cấy ghép nội tạng. Vậy thì đó là vấn đề đầu tiên
và bạn nhớ rằng chúng ta đã xem xét một số ví dụ về phân tích lợi ích - chi phí
nhưng nhiều người không hài lòng với phân tích lợi ích - chi phí
khi gán cho mạng sống con người một giá trị bằng tiền
và do đó nó dẫn chúng ta đến
lập luận phản đối thứ hai,
nó nghi vấn liệu có thể quy đổi tất cả các giá trị
theo một một đơn vị đo lường giá trị chuẩn, thống nhất, duy nhất?
Hay nói cách khác, nó nghi ngờ liệu tất cả các giá trị có thể đo lường được không?
để tôi cho các bạn một ví dụ khác,
một ví dụ
một trải nghiệm, đây thực sự là một câu chuyện có thật, xuất phát từ trải nghiệm cá nhân của tôi
Làm dấy lên một câu hỏi, ít nhất là liệu rằng tất cả
các giá trị có thể được quy đổi mà không làm
mất đi
yếu tố vị lợi của chúng không
vài năm trước
khi còn là một nghiên cứu sinh, tôi đã ở Oxford ở Anh.
Họ có trường nam sinh và nữ sinh riêng
Các trường đại học chưa cho học chung với nhau.
Và các trường đại học nữ sinh có quy định
phản đối
Không cho phép khách nam ở qua đêm.
Vào những năm 1970
Những nguyên tắc hiếm khi được thực thi và dễ dàng bị vi phạm,
hoặc tôi nghe nói thế,
vào cuối những năm 1970, khi tôi ở đó,
áp lực nới lỏng các nguyên tắc này ngày càng gia tăng và nó trở thành
chủ đề tranh luận giữa các giảng viên tại Đại học St. Anne
một trong những trường đại học dành cho nữ.
Những nữ giảng viên lớn tuổi trong trường
là những người theo chủ nghĩa truyền thống, họ phản đối sự thay đổi
trên cơ sở đạo đức thông thường
nhưng thời thế đã thay đổi,
và họ cảm thấy xấu hổ
khi đưa ra lý do thực sự cho sự phản đối của mình
Và, do đó họ đã chuyển nghĩa các lập luận của họ
thành các ngôn ngữ của thuyết vị lợi
họ lập luận rằng nếu nam giới ở lại qua đêm,
chi phí cho trường đại học sẽ tăng lên.
Hẳn các bạn thắc mắc là tăng thế nào.
Vâng, họ nói rằng những người này họ sẽ muốn dùng nhà tắm
rồi sẽ dùng hết nước nóng
hơn nữa, họ lập luận rằng
họ sẽ phải thay đệm thường xuyên hơn
các nhà cải cách
giải tỏa những lập luận này bằng cách áp dụng thỏa hiệp như sau
mỗi người nữ, mỗi tuần
có thể có tối đa ba khách nam qua đêm
họ không nói thêm liệu là cùng một người hay phải ba người khác nhau,
miễn là
và đây là thỏa hiệp được đưa ra.
Với điều kiện khách ở lại
trả 50 xu để trang trải chi phí của trường đại học
ngày hôm sau,
tiêu đề của tờ báo phát hành toàn quốc giật tít
“Nữ sinh St. Anne, 50 pence một đêm"
một minh họa khác
...
cho thấy khó khăn trong việc quy đổi
tất cả các giá trị,
trong trường hợp này là một quan điểm nhất định
về đạo đức thành ngôn ngữ của thuyết vị lợi
Vậy thì, tất cả những điều này để minh họa
phản đối thứ hai
đối với thuyết vị lợi,
ít nhất là một phần của sự phản đối đó
là câu hỏi,
thuyết vị lợi
có đúng không khi cho rằng
rằng chúng ta có thể
công nhận tính đồng nhất của
giá trị, tính có thể đo lường được của các giá trị
và quy đổi tất cả các cân nhắc đạo đức
thành
đồng đô la
hoặc tiền bạc.
Nhưng vẫn còn một khía cạnh thứ hai
của mối lo lắng trong việc cộng dồn các giá trị và những sở thích
tại sao chúng ta nên
cân đong đo đếm
tất cả các sở thích
Của mọi người,
mà không đánh giá xem sở thích của họ là sở thích tốt hay xấu
chúng ta không nên phân biệt
giữa
những niềm vui
cao quý
và niềm vui thấp kém.
Bây giờ, đây là một phần của yêu cầu
không đưa ra bất kỳ sự phân biệt định tính nào về giá trị của sở thích của con người, một phần của
Yêu cầu
là không phán xét và bình đẳng. Người theo chủ nghĩa quân bình
và thuyết vị lợi Bentham nói rằng,
sở thích của mọi người đều được tính đến
và chúng được tính đến bất kể người ta muốn gì,
bất kể chúng khiến những người khác nhau
hạnh phúc. Đối với Bentham,
tất cả những điều đó,
bạn nhớ lại đi,
là cường độ và thời lượng
của một niềm vui hay nỗi đau.
Cái gọi là những niềm vui cao quý hay tao nhã hơn,
theo Bentham đơn giản là những thứ
tạo ra niềm vui
mạnh mẽ hơn,
lâu dài hơn
có một thành ngữ nổi tiếng để diễn đạt ý tưởng này,
“số lượng niềm vui của thơ ca
cũng chỉ bằng với
trò chơi đinh ghim”.
Trò đinh ghim là gì?
Đó là một trò chơi của trẻ con giống như giật đinh ghim, trò này cũng hay như thơ ca.
Bentham đã nói như vậy.
Và ẩn sau ý tưởng này,
tôi nghĩ
là tuyên bố
một cách trực giác
rằng đó cơ sở giả định
để phán xét
niềm vui của ai
về bản chất là cao hơn,
hoặc giá trị hơn, hoặc tốt hơn
và có điều gì đó hấp dẫn trong việc
từ chối đối với sự phán xét này. Sau khi thấy một số người thích Mozart,
những người khác thích
Madonna,
số khác thích múa ba lê
số khác lại thích chơi
bowling.
Ai sẽ nói
một người theo thuyết Bentham có thể tranh luận,
ai nói thú vui nào trong những thú vui này
thú vui của ai
giá trị hơn,
cao quý hơn
và cao sang hơn
những thú vui khác?
Nhưng, điều này có đúng không?
từ chối đưa ra những phân biệt định tính
chúng ta có thể
hoàn toàn loại bỏ quan điểm
rằng một số thứ nhất định mà chúng ta thích, là
tốt hơn hoặc giá trí
hơn những thứ người khác thích.
Thử suy nghĩ lại trường hợp của những người trong đấu trường La Mã,
một điều làm phiền lòng mọi người rằng
thực hiện điều đó
dường như là vi phạm các quyền
của người Cơ đốc giáo
một cách khác để phản đối điều đang diễn ra ở đó
là niềm vui mà những người La Mã có được
trong quang cảnh đẫm máu đó.
Vậy thì, niềm vui đó
Cơ bản mà nói, có nên là
một kiểu
niềm vui hạ cấp đồi bại, nếu điều đó thậm chí
được thẩm định hoặc cân đo khi quyết định
lợi ích chung là gì?
Vậy thì, đó là những phản đối đối với thuyết vị lợi của Bentham.
Và bây giờ chúng ta chuyển qua nói về những người đã cố gắng
đáp lại những phản đối như vậy.
Một người theo thuyết vị lợi sau đó
John Stuart Mill
Vậy thì, điều chúng ta cần
xem xét bây giờ
là liệu John Stuart Mill có câu trả lời thuyết phục
cho những phản đối về thuyết vị lợi này không?
John Stuart Mill
sinh năm 1806,
cha ông là James Mill
là học trò của Bentham.
Và James Mills quyết tâm cho con trai mình
John Stuart Mill có được một nền giáo dục kiểu mẫu.
Ông là một thần đồng
John Stuart Mill
biết tiếng Latin, xin lỗi, tiếng Hy Lạp năm lên ba, tiếng Latinh năm lên tám
và năm lên 10,
ông đã viết lịch sử Pháp luật La Mã.
Ở tuổi 20,
ông bị suy nhược thần kinh
điều này khiến ông ấy rơi vào tình trạng trầm cảm trong suốt năm năm.
Nhưng rồi ở tuổi 25, điều đã giúp ông ấy thoát khỏi tình trạng trầm cảm đó
là việc gặp Harriet Taylor,
không nghi ngờ bà ấy đã kết hôn với ông ấy,
họ sống hạnh phúc mãi mãi về sau
và dưới ảnh hưởng
của bà,
John Stuart Mill đã cố gắng nhân hóa
thuyết vị lợi.
Điều Mill cố gắng làm là muốn xem
liệu tính toán vị lợi có thể
được mở rộng
và hiệu chỉnh hay không?
để đáp ứng
các mối quan tâm về vấn đề nhân đạo
như mối quan tâm về tôn trọng quyền cá nhân.
Và cũng để giải quyết sự khác biệt giữa
thú vui cao quý và thấp hèn
Năm 1859 Mill viết một cuốn sách nổi tiếng về tự do
điểm chính trong đó là tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền lợi cá nhân
và của nhóm thiểu số
vào năm 1861
lúc cuối đời,
ông đã viết cuốn sách mà chúng ta đọc trong môn học này
Thuyết vị lợi.
Nó làm rõ
rằng tính có lợi là tiêu chuẩn đạo đức duy nhất
theo quan điểm của ông.
Vì vậy ông không thách thức
giả thuyết của Bentham,
ông đang khẳng định nó.
ông nói rất rõ ràng rằng, bằng chứng duy nhất,
có thể tạo ra bất cứ điều gì đáng mong muốn
là điều mà người ta thực sự
mong muốn nó.
Vì vậy, ông vẫn giữ quan điểm rằng những mong muốn thực sự
theo kinh nghiệm thực tế của chúng ta
là cơ sở duy nhất
Cho các phán xét đạo đức.
Nhưng rồi, ở trang tám
trang tám
cũng trong Chương hai, ông lập luận rằng
người theo thuyết vị lợi có thể phân biệt
thú vui
cao quý với thấp kém.
Bây giờ, những bạn đã đọc
Sách của Mill rồi hãy cho biết, theo ông,
làm thế nào
để có thể xác định được sự khác biệt đó?
Làm thế nào một người theo thuyết vị lợi có thể
phân biệt được về bản chất những thú vui cao quý
Với những thú vui ít cao quý hơn,
thấp kém hơn, hoặc không có giá trị?
Nếu bạn đã thử cả hai, một cách tự nhiên,
bạn sẽ luôn thích thú vui cao quý hơn
Tốt lắm, đúng vậy. Bạn tên gì nhỉ?
John.
Như John đã chỉ ra
Mill nói đây là bài kiểm tra,
bởi vì chúng ta không thể bước ra ngoài
những mong muốn thực sự, sở thích thực sự.
Điều đó sẽ
vi phạm tiền đề của thuyết vị lợi,
bài kiểm tra duy nhất xem
liệu
niềm vui có cao quý hơn
hay thấp kém hơn là xem xem, liệu một người đã trải nghiệm cả hai
sẽ thích cái nào hơn.
Và ở đây,
trong chương hai,
chúng ta thấy một đoạn
mà Mill đưa ra quan điểm John vừa mô tả
“trong hai niềm vui, nếu có một niềm vui nào
mà hầu như tất cả những người trải nghiệm cả hai
đều đưa ra một sự ưu tiên quyết định hơn,
không xét đến bất kỳ trách nhiệm đạo đức nào để phải thích nó hơn, hay nói cách khác, không phải là tiêu chuẩn bên ngoài,
tiêu chuẩn không độc lập,
thì đó là niềm vui được mong đợi hơn."
Các bạn nghĩ gì về lập luận này.
Liệu ...
Liệu nó có ổn không?
Bao nhiêu người nghĩ rằng nó ổn?
Trong cuộc tranh cãi thuyết vị lợi
để phân biệt giữa thú vui cao quý và thấp kém hơn?
bao nhiêu người
nghĩ rằng nó không ổn?
Tôi muốn nghe lý do của các bạn.
Nhưng trước khi
chúng ta đưa ra lý do
hãy làm một thí nghiệm
về tuyên bố
của Mills.
Để thực hiện thí nghiệm này,
chúng ta sẽ xem xét ba trích đoạn ngắn
của các loại hình
giải trí phổ biến
đầu tiên là độc thoại Hamlet,
sau đó sẽ là hai trải nghiệm khác
hãy xem
các bạn nghĩ gì.
Loài người phải chăng là một tuyệt phẩm của đáng toàn năng.
Lý trí cao quý biết bao
Tài năng vô song
và dáng vẻ đáng ngưỡng mộ đến nhường nào,
thật giống một một thiên thần. Hiểu thấu tâm can người khác như thiên thần.
Ôi phong vẻ của thế gian,
mẫu mực của muôn loài.
Và tôi boăn khoăn,
người chỉ là kết tinh của cát bụi thôi ư?
Người không cố làm tôi vui.
Hãy tưởng tượng một thế giới nơi nỗi sợ hãi lớn nhất của bạn trở thành hiện thực.
Trong mỗi chương trình, sáu người chơi từ khắp đất nước
chiến đấu với nhau trong ba trò chơi nguy hiểm cực độ
Những trò chơi nguy hiểm này được thiết kế để
thử thách người chơi cả về thể chất và tinh thần
sáu người chơi, ba trò chơi nguy hiểm, một người chiến thắng.
“Fear Factor”.
Gia đình Simpsons. Vâng, xin chào "diddly-o peddle to the metal o-philes! Flanders" - từ khi nào anh bắt đầu thích những thứ hay ho vậy?
Ôi, tôi chả quan tâm đến tốc độ, nhưng tôi lại thích bánh răng an toàn,
nón bảo hiểm, thanh lăn, cờ cảnh báo. Em thích không khí trong lành.
và nhìn ngắm những kẻ khốn khó trong nội đồng.
Dang Cletus, sao anh lại đỗ xe bên cạnh bố mẹ em?
Nào em yêu, giờ đó cũng là bố mẹ anh mà.
Tôi thậm chí còn chưa hỏi bạn thích cái nào nhất?
Gia đình Simson? Có bao nhiêu người thích Simpson nhất?
Có bao nhiêu người thích Shakespeare?
Còn “Fear Factor” thì sao?
Có bao nhiêu bạn thích “Fear Factor”?
Thật sao?
Đa số mọi người
thích Simpsons
nhiều hơn
hơn là Shakespeare. Được rồi, bây giờ chúng ta hãy thực hiện
một phần khác của cuộc bình chọn, đó là
Đâu sẽ là
trải nghiệm
hay niềm vui cao nhất?
Có bao nhiêu người nói
Shakespeare?
Bao nhiêu bạn nói
“Fear Factor”?
không, bạn nghiêm túc đấy chứ?
Thật sao?
được rồi, bạn cứ phát biểu.
Tôi thấy
đó là trải nghiệm có tính giải trí nhất.
Tôi biết, nhưng bạn nghĩ đâu là trải nghiệm giá trị nhất,
cao quý nhất, tôi biết bạn thấy nó
giải trí nhất.
Nếu thứ gì đó tốt chỉ vì nó giải trí,
thì sẽ có vấn đề gì nếu bạn có một số
quan điểm trừu tượng về việc
liệu nó có tốt theo cảm nhận của người khác hay không?
Được rồi, vậy bạn không quan tâm đến quan điểm
của những người theo thuyết vị lợi,
niềm vui của ai được phán xét?
Và tại sao chúng ta nên phán xét?
ngoài việc chỉ ghi nhận và tổng hợp các sở thích thực tế. Thật công bằng!
Bạn tên gì?
Nate?
Được rồi, thật công bằng. Được rồi, vậy
có bao nhiêu người nghĩ rằng Simpson thực sự
Không phải là thích mà thực sự là trải nghiệm cao quý
cao hơn cả Shakespeare.
Được rồi, hãy xem bình chọn cho Shakespeare. Một lần nữa,
có bao nhiêu bạn nghĩ rằng Shakespeare cao quý hơn?
Được rồi.
Tại sao?
Lý tưởng là tôi muốn nghe một ai đó.
Ai đó không
nghĩ Shakespeare là cao quý nhất
nhưng lại
thích xem
Simsons hơn
Vâng, tôi đoán là mình chỉ cần ngồi và xem Simpsons,
nó thú vị bởi những pha pha trò, chúng khiến ta cười, nhưng
Đã có người bảo chúng ta rằng Shakespeare là một tác giả vĩ đại,
chúng ta đã được dạy cách để đọc tác phẩm của ông,
cách hiểu ông, chúng ta đã được dạy cách
học Rembrandt, cách phân tích một bức tranh.
Tốt lắm, tên bạn là gì? Aneesha.
Aneesha, khi bạn nói ai đó
nói với bạn rằng Shakespeare tốt hơn
bạn có chấp nhận nó với niềm tin mù quáng không,
bạn đã bình chọn cho Shakespeare cao quý hơn chỉ vì
văn hóa nói chobạn điều đó, hay các giáo viên của chúng ta
nói với bạn điều đó, hay chính bạn
thực sự đồng ý với chính mình
Thưa thầy, với Shakespeare thì không, nhưng trước đó
khi thầy lấy ví dụ về Rembrandt
Em cảm thấy mình thích đọc truyện tranh hơn là bài phân tích về Rembrandt,
bởi vì ai đó đã nói với tôi rằng nó rất hay, thầy biết đấy ạ.
Được rồi, có vẻ như một kiểu là
bạn đang đề xuất một loại
quy ước và áp lực văn hóa. Chúng ta được chỉ bảo
những cuốn sách nào, những tác phẩm nghệ thuật nào là tuyệt vời.
Một ý kiến khác nào?
mặc dù tôi thích xem Simpsons hơn,
nhưng trong thời điểm cụ thể này, khi đang học về Công lý,
nếu tôi phải dành phần đời còn lại của mình để xem
ba video clip khác nhau
được trình chiếu.
Tôi sẽ không muốn dành
phần đời còn lại của mình
để xem hai clip sau.
Tôi nghĩ rằng tôi sẽ nhận được nhiều niềm vui hơn
từ việc
mở rộng tâm trí của mình
để thưởng thức
những thú vui sâu sắc hơn, những suy nghĩ sâu sắc hơn.
và cho tôi biết tên của bạn?
Joe.
Joe, vậy là nếu bạn phải dành phần đời còn lại của mình
trong một trang trại ở Kansas
chỉ có Shakespeare
hoặc các tuyển tập phim Simpsons
bạn sẽ thích
Shakespeare hơn?
Bạn kết luận được gì từ đó?
về bài kiểm tra của John Stuart Mill.
Nhưng là bài kiểm tra về niềm vui cao quý hơn
là liệu rằng những
người đã trải nghiệm
cả hai có thích nó hơn không.
tôi có thể trích dẫn một ví dụ ngắn gọn khác được không?
trong sinh học,
trong sinh học tế bào thần kinh, năm ngoái chúng tôi đã được kể
về một con chuột được thí nghiệm
một bộ phận trung tâm đặc biệt trong não,
nơi con chuột có thể kích thích não bộ của nó và tự gây cho nó
niềm vui mãnh liệt một cách liên tục
con chuột không ăn, không uống cho đến khi nó chết.
Như vậy, rõ ràng con chuột đã trải qua niềm vui mãnh liệt
Vậy thì, bây giờ nếu giáo sư hỏi tôi rằng
liệu tôi muốn trải nghiệm niềm vui mãnh liệt
hay sống cả đời
với niềm vui cao quý, thì tôi sẽ xem
niềm vui mãnh liệt là niềm vui thấp kém, đúng không ạ?
bây giờ hãy tận hưởng niềm vui mãnh liệt,
vâng chắc chắn tôi sẽ làm vậy
nhưng trong suốt cuộc đời, tôi nghĩ …
tôi nghĩ rằng
số đông ở đây sẽ đồng ý với tôi
rằng họ thà làm một con người với niềm vui cao quý
hơn là con chuột đó
với niềm vui mãnh liệt
trong một khoảng thời gian nhất thời.
Vậy thì, bây giờ,
để trả lời câu hỏi của giáo sư, đúng vậy, tôi nghĩ
điều này chứng minh, hay tôi sẽ không nói là chứng minh.
Tôi nghĩ rằng, kết luận
đó là lý thuyết của Mill khi phần lớn mọi người được hỏi
họ muốn làm gì hơn,
họ sẽ trả lời
rằng họ thà tham gia vào một thú vui cao quý.
Vậy là, bạn nghĩ điều này ủng hộ Mills, rằng ở đây Mills có một số điều có lý?
Tôi nghĩ vậy.
Được rồi, có ai khác
có ai không đồng ý với Joe khi nghĩ rằng thí nghiệm của chúng ta
bác bỏ
thí nghiệm
của Mills,
cho thấy rằng đây không phải là một cách thỏa đáng,
rằng bạn không thể phân biệt những niềm vui cao quý
trong khuôn khổ thuyết vị lợi.
Nếu bất cứ điều gì là tốt thì thực sự đó chỉ là bất cứ thứ gì
mà mọi người thích nó hơn. Nó thực sự tương đối
và sẽ không có một định nghĩa khách quan nào cả
sẽ có một số xã hội nơi mọi người thích Simpsons
nhiều hơn
bất kỳ ai cũng có thể đề cao Simpsons, nhưng tôi nghĩ cần phải
có giáo dục thì người ta mới đề cao Shakespeare
Được rồi, bạn đang nói rằng cần phải có giáo dục mới đề cao
những điều cao quý và chân chính
Quan điểm của Mill
là những niềm vui cao quý đòi hỏi
sự dạy dỗ, khả năng thường thức và cả giáo dục.
Ông không bàn cãi điều đó
nhưng
một khi đã được tu dưỡng
và giáo dục
Con người ta sẽ nhìn thấy
không chỉ thấy sự khác biệt giữa những niềm vui
thấp kém hay cao quý
mà còn thực sự
Sẽ thích
cái cao quý
hơn cái thấp kém.
Các bạn sẽ tìm thấy trích đoạn nổi tiếng này của John Stuart Mill
“chẳng thà
làm một người bất mãn
còn hơn làm một con heo thỏa mãn”.
chẳng thà làm một Sokrates bất mãn
còn hơn làm một thằng ngốc thỏa mãn.
Và nếu kẻ ngốc
hay con lợn
có ý kiến khác,
thì đó là bởi vì chúng chỉ mới
biết mỗi một góc của vấn đề”.
Như vậy, ở đây các bạn có
một nỗ lực
để phân biệt
Niềm vui cao quý
với niềm vui thấp kém.
Vậy nên, đi đến một bảo tàng nghệ thuật hay
nằm ườn ở nhà, uống bia và dán mắt vào tivi
Mill đồng ý rằng, đôi khi chúng ta có thể không chống lại được
các cám dỗ
để làm điều sau đây ...
làm một “củ khoai tây lười biếng trên ghế bành”,
Nhưng, ngay cả khi chúng ta làm điều đó
vì lười biếng
và uể oải,
chúng ta vẫn biết
rằng niềm vui mà chúng ta có được
khi chăm chú ngắm nhìn Rembrandts
ở bảo tàng
thực sự vẫn cao quý hơn,
bởi vì chúng ta đã trải nghiệm cả hai.
Và áp lực lớn hơn
nhìn chằm chằm vào Rembrandts,
vì đòi hỏi những khả năng cao hơn của con người chúng ta.
Vậy còn nỗ lực của Mill
để đáp lại sự phản đối về quyền cá nhân thì sao?
Theo một cách nào đó, ông sử dụng
cùng một cách lập luận
và điều này xuất hiện ở Chương năm,
ông nói “trong khi tôi tranh luận quyền đòi hỏi chính đáng
của bất kỳ lý thuyết nào thiết lập một tiêu chuẩn tưởng tượng
cho công lý
mà không dựa trên tính có ích,…”
nhưng
ông vẫn xem xét
công lý
dựa trên tính có ích là thứ mà ông gọi là phần chính yếu
và không thể so sánh được, là phần thiêng liêng và ràng buộc nhất
của mọi loại đạo đức.
vì vậy công lý là cao hơn.
Quyền cá nhân là được ưu tiên
nhưng không phải vì
những lý do đi chệch khỏi những giả định của thuyết vị lợi.
“Công lý là một cái tên
cho những yêu cầu đạo đức nhất định,
được đánh giá một cách tổng thể
Là đứng cao hơn trong thang đo tính có ích cho xã hội,
và do đó
nó càng
có nghĩa vụ tối quan trọng
hơn bất kỳ nghĩa vụ nào khác”
vì vậy công lý là thiêng liêng, nó được ưu tiên,
được đặc ân, nó không phải là thứ dễ dàng đánh đổi
Với những thứ thấp kém hơn.
Nhưng lý do
sau cùng
mà Mills tuyên bố là
một người theo thuyết vị lợi lập luận,
khi bạn cân nhắc
lợi ích lâu dài
của nhân loại,
của tất cả chúng ta,
với tư cách là
giống loài tiến bộ
Nếu chúng ta thực thi công lý và nếu chúng ta tôn trọng các quyền
của toàn thể xã hội
sẽ tốt đẹp hơn về lâu dài.
Điều đó có thuyết phục không?
Hay là Mill thực sự,
đã không thừa nhận nó. Bước ra ngoài
cân nhắc những quan tâm của thuyết vị lợi
trong tranh luận
về những niềm vui định tính
cao quý hơn
và cho những quyền cá nhân
thiêng liêng
hay đặc biệt quan trọng
Chúng ta vẫn chưa trả lời đầy đủ câu hỏi đó,
vì để trả lời nó một cách đầy đủ
trong trường hợp của quyền và công lý,
yêu cầu chúng ta phải khám phá
những cách khác,
những cách không theo tính toán của thuyết vị lợi,
tính đến những cơ sở
hay quyền.
Rồi sau đó hỏi xem
liệu chúng có ổn không?
Như đối với Jeremy Bentham,
người khởi xướng
thuyết vị lợi
như một học thuyết
trong triết học đạo đức và pháp luật.
Bentham qua đời năm 1832 ở tuổi 85
nhưng ngày nay nếu bạn đến London, bạn có thể thăm ông ấy
theo đúng nghĩa đen.
Ông để lại di chúc của mình
theo đó, cơ thể của ông được bảo quản,
được ướp và trưng bày
trong trường đại học London
nơi ông vẫn còn ngự trong một chiếc lồng kính
với một chiếc đầu bằng sáp
ăn vận đúng bộ quần áo đời thực của mình.
Bạn có thể thấy rằng, trước khi chết,
Bentham đã tự đặt một câu hỏi nhất quán với triết lý của mình,
ông nói, lợi ích nào
mà một người chết có để lại cho người sống,
ông cho rằng đó là cách hiến xác
cho nghiên cứu giải phẫu học.
Tuy nhiên, trong trường hợp của các triết gia vĩ đại,
tốt hơn là
duy trì sự hiện diện về mặt thể xác của họ để truyền cảm hứng
cho các thế hệ những nhà tư tưởng trong tương lai.
Bạn muốn xem Bentham được nhồi bên trong như thế nào không?
Đây, ông ấy trông như thế này
Ông ấy đây.
Bây giờ, nếu bạn nhìn gần một chút
bạn sẽ nhận thấy
rằng,
thực tế việc ướp xác ông ấy không thành công lắm.
Nên họ đã thay thế một cái đầu bằng sáp
và ở phía dưới,
bạn có thể nhìn thấy cái đầu thật của ông
trên một đĩa kim loại.
Bạn thấy không?
Ở đây này.
Vậy thì, khía cạnh đạo đức của câu chuyện là gì?
Khía cạnh đạo đức của câu chuyện
Chia sẻ thêm rằng họ cũng mang ông ra ngoài
trong các cuộc họp hội đồng trường tại trường đại học London
và biên bản họp vẫn ghi nhận ông có mặt
nhưng không biểu quyết.
đây là một triết gia
khi sống và cả lúc chết vẫn toàn tâm toàn ý
Với
những nguyên tắc
triết lý của mình. Lần tới chúng ta sẽ tiếp tục với các quyền.
Đừng bỏ lỡ cơ hội giao lưu trực tuyến với những người cùng xem “Công Lý” khác
tham gia trò chuyện, làm một bài kiểm tra phổ thông,
xem các bài giảng mà bạn đã bỏ lỡ, v.v. Truy cập www.justiceharvard.org.
Đó là điều đúng nên làm.
Chương trình được tài trợ bởi
Tài trợ phụ bởi