0:00:03.570,0:00:06.570
Chương trình được tài trợ bởi:

0:00:06.510,0:00:11.850
Tài trợ phụ bởi

0:00:32.850,0:00:35.290
lần trước chúng ta đã tranh luận

0:00:35.290,0:00:39.400
về trường hợp vụ Nữ hoàng kiện Dudley và Stephens

0:00:39.400,0:00:45.970
vụ đắm tàu, vụ ăn thịt người trên biển

0:00:45.970,0:00:48.420
và với những lập luận về

0:00:48.420,0:00:49.369
vụ đắm tàu,

0:00:49.369,0:00:53.750
những lập luận ủng hộ và chống lại những suy nghĩ của Dudley và Stephens,

0:00:53.750,0:00:56.890
hãy quay trở lại với

0:00:56.890,0:00:58.480
vấn đề triết học

0:00:58.480,0:01:02.059
triết học vị lợi của Jeremy Bentham

0:01:02.060,0:01:06.130
Bentham sinh ra ở Anh năm 1748,

0:01:06.130,0:01:09.740
12 tuổi ông vào học Oxford, 15 tuổi ông học trường luật.

0:01:09.740,0:01:15.060
ông được nhận vào đoàn luật sư năm 19 tuổi, [br]nhưng anh ta chưa bao giờ hành nghề luật sư,

0:01:15.060,0:01:17.470
thay vào đó, ông dâng trọn đời mình

0:01:17.470,0:01:19.920
cho Luật học và

0:01:19.920,0:01:22.170
Triết học đạo đức.

0:01:22.170,0:01:27.690
lần trước chúng ta đã bắt đầu xem xét một phiên bản[br]về thuyết vị lợi của Bentham

0:01:27.690,0:01:28.810
ý tưởng chính

0:01:28.810,0:01:32.870
đơn giản được phát biểu như thế này,

0:01:32.870,0:01:35.750
nguyên tắc tối cao của đạo đức,

0:01:35.750,0:01:38.909
cho dù là đạo đức cá nhân hay đạo đức chính trị

0:01:38.909,0:01:40.260
Đều là

0:01:40.260,0:01:42.520
tối đa hóa

0:01:42.520,0:01:44.390
phúc lợi chung

0:01:44.390,0:01:46.560
hay hạnh phúc của tập thể,

0:01:46.560,0:01:50.070
hay sự cân bằng tổng thể giữa [br]niềm vui và nỗi thống khổ

0:01:50.070,0:01:52.210
Nói cách khác là

0:01:52.210,0:01:53.210
tối đa hóa

0:01:53.210,0:01:56.419
tính có ích

0:01:56.420,0:02:00.750
Bentham đưa ra nguyên tắc này bằng dòng lập luận rằng,

0:02:00.750,0:02:03.150
tất cả chúng ta đều bị chi phối bởi nỗi đau và niềm vui

0:02:03.150,0:02:09.009
chúng là những bậc thầy tối cao của chúng ta, [br]và do vậy bất kỳ hệ thống đạo đức nào cũng phải tính đến chúng.

0:02:09.008,0:02:10.999
Tính như thế nào là tốt nhất?

0:02:10.999,0:02:14.209
Bằng cách tối đa hóa

0:02:14.209,0:02:15.739
và điều này dẫn đến nguyên tắc

0:02:15.739,0:02:19.449
rằng lợi ích lớn nhất cho nhiều người nhất

0:02:19.449,0:02:23.029
Vậy chính xác chúng ta nên tối đã hóa tiện ích gì?

0:02:23.029,0:02:24.698
Bentham nói với chúng ta

0:02:24.699,0:02:25.510
đó là hạnh phúc

0:02:25.510,0:02:27.728
hay chính xác hơn là tính có ích.

0:02:27.729,0:02:29.479
tính có ích.

0:02:29.479,0:02:34.239
Tối đa hóa tiện ích là một nguyên tắc không chỉ cho cá nhân mà còn cho cộng đồng, và

0:02:34.239,0:02:36.569
Cả đối với các nhà lập pháp,

0:02:36.569,0:02:38.749
cuối cùng là cho cả mốt cuộc cộng đồng

0:02:38.749,0:02:41.359
mà Bentham yêu cầu

0:02:41.359,0:02:45.309
đó là tổng thể các cá nhân bao gồm trong đó,

0:02:45.309,0:02:46.780
và đó là lý do

0:02:46.780,0:02:53.370
trong việc quyết định chính sách tốt nhất, trong việc quyết định luật lệ nên như thế nào,[br]trong việc quyết định điều gì là công bằng,

0:02:53.370,0:02:59.029
công dân và các nhà lập pháp nên hỏi chính bản thân họ [br]câu hỏi, rằng nếu chúng ta cộng hết,

0:02:59.029,0:03:03.870
tất cả những lợi ích của chính sách này,

0:03:03.870,0:03:05.290
rồi trừ đi

0:03:05.290,0:03:08.828
tất cả các chi phí,

0:03:08.829,0:03:10.669
việc đúng nên làm

0:03:10.669,0:03:11.779
là cái mà

0:03:11.779,0:03:13.439
tối đa hóa được

0:03:13.439,0:03:14.698
sự cân bằng

0:03:14.699,0:03:16.020
giữa hạnh phúc

0:03:16.020,0:03:20.869
và đau khổ.

0:03:20.869,0:03:24.039
Đó là ý nghĩa của việc tối đa hóa tiện ích

0:03:24.039,0:03:24.988
Bây giờ, ngày hôm nay

0:03:24.989,0:03:28.189
tôi muốn xem

0:03:28.189,0:03:31.150
liệu các bạn đồng ý hay không đồng ý với điều đó,

0:03:31.150,0:03:36.650
và suy luận vị lợi này thường diễn ra [br]dưới cái tên phân tích phí tổn - lợi ích

0:03:36.650,0:03:39.719
Thường xuyên được sử dụng bởi các công ty

0:03:39.719,0:03:41.219
và bởi

0:03:41.219,0:03:41.978
chính phủ

0:03:41.979,0:03:43.729
Và nó luôn luôn l

0:03:43.729,0:03:45.239
iên quan đến việc

0:03:45.239,0:03:50.789
đặt một giá trị - thường là giá trị tiền bạc - để đại diện cho tính có lợi ích

0:03:50.789,0:03:53.289
Dựa trên chi phí và lợi ích

0:03:53.289,0:03:56.539
của nhiều đề xuất khác nhau.

0:03:56.539,0:03:58.879
Mới gần đây, ở Cộng hòa Séc,

0:03:58.879,0:04:03.370
có một đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá

0:04:03.370,0:04:05.089
Philip Morris,

0:04:05.089,0:04:08.219
Một công ty thuốc lá,

0:04:08.219,0:04:09.779
doanh thu khổng lồ

0:04:09.779,0:04:12.509
Ở Cộng hòa Séc. Họ đã thực hiện

0:04:12.509,0:04:15.429
một nghiên cứu về phân tích lợi ích - chi phí

0:04:15.430,0:04:16.789
Của việc hút thuốc lá

0:04:16.789,0:04:18.678
ở Cộng hòa Séc.

0:04:18.678,0:04:20.899
Và phân tích lợi ích chi phí của họ

0:04:20.899,0:04:22.830
Cho thấy

0:04:22.830,0:04:23.550
rằng

0:04:23.550,0:04:25.660
chính phủ sẽ có lợi

0:04:25.660,0:04:27.349
bằng việc

0:04:27.349,0:04:30.779
có công dân Séc hút thuốc lá.

0:04:30.779,0:04:32.360
Bây giờ, hãy xem xem chính phủ đạt được lợi ích như thế nào?

0:04:32.360,0:04:36.189
Đúng là việc này có những tác động tiêu cực

0:04:36.189,0:04:40.000
cho tài chính công của chính phủ Séc

0:04:40.000,0:04:45.039
bởi vì có sự gia tăng chi phí chăm sóc sức khỏe[br]cho những người mắc các bệnh liên quan

0:04:45.039,0:04:47.239
đến hút thuốc

0:04:47.239,0:04:50.369
Mặc khác, những bệnh tật này lại tạo ra những tác động tích cực

0:04:50.369,0:04:51.620
và tất cả

0:04:51.620,0:04:53.099
đã được cộng dồn lại

0:04:53.099,0:04:55.378
ở phái bên kia sổ cái

0:04:55.379,0:05:01.960
những tác động tích cực bao gồm, chủ yếu là [br]các nguồn thu thuế khác nhau mà chính phủ

0:05:01.960,0:05:06.239
thu được từ doanh số bán các sản phẩm thuốc lá, [br]nhưng còn gồm cả khoản tiết kiệm được

0:05:06.240,0:05:09.530
từ chi phí chăm sóc sức khỏe chính phủ không phải chi trả[br]khi người ta chết sớm

0:05:09.530,0:05:13.339
tiết kiệm lương hưu, [br]bạn không phải trả lương hưu trong thời gian dài, và cả tiết kiệm được

0:05:13.339,0:05:14.889
tiết kiệm

0:05:14.889,0:05:19.679
chi phí nhà ở cho người già.

0:05:19.679,0:05:24.539
Và khi tất cả các chi phí và lợi ích được cộng dồn lại

0:05:24.539,0:05:25.969
nghiên cứu của Philip Morris

0:05:25.969,0:05:27.870
cho thấy rằng

0:05:27.870,0:05:32.610
tài chính công ở Cộng hòa Séc có một khoản thu ròng

0:05:32.610,0:05:36.449
147 triệu đô la và còn tiết kiệm được

0:05:36.449,0:05:38.120
và tiết kiệm được

0:05:38.120,0:05:41.479
chi phí nhà ở, chăm sóc sức khỏe và lương hưu.

0:05:41.479,0:05:46.570
Chính phủ được hưởng khoản tiết kiệm hơn 1.200 đô la

0:05:46.570,0:05:52.569
khi mỗi người chết sớm vì hút thuốc.

0:05:52.569,0:05:56.740
phân tích chi phí - lợi ích,

0:05:56.740,0:06:01.729
ngay bây giờ, trong số những bạn ủng hộ thuyết vị lợi [br]có thể nghĩ rằng đây là một cuộc kiểm tra không công bằng.

0:06:01.729,0:06:03.389
khảo nghiệm của Philip Morris

0:06:03.389,0:06:09.130
đã bị báo chí chỉ trích[br]và họ đã phải xin lỗi vì phép tính

0:06:09.130,0:06:10.990
vô nhân đạo này

0:06:10.990,0:06:12.319
bạn có thể nói rằng

0:06:12.319,0:06:17.119
điều thiếu sót ở đây là thứ mà [br]thuyết vị lợi có thể dễ dàng kết nối lại với nhau

0:06:17.119,0:06:19.339
chủ yếu là

0:06:19.339,0:06:23.430
giá trị đối với con người và gia đình của những người đã qua đời

0:06:23.430,0:06:25.599
vì ung thư phổi.

0:06:25.599,0:06:29.190
Thế còn giá trị của mạng sống thì sao?

0:06:29.190,0:06:33.099
Một số phân tích lợi ích - chi phí kết hợp

0:06:33.099,0:06:34.560
cả thước đo

0:06:34.560,0:06:36.809
giá trị cuộc sống.

0:06:36.809,0:06:41.330
Một trong những vụ nổi tiếng nhất trong số đó[br]liên quan đến vụ xe Ford Pinto

0:06:41.330,0:06:45.008
Các bạn đã đọc về vụ đó không? Trở lại vào những năm 1970, chắc các bạn vẫn nhớ

0:06:45.009,0:06:48.210
mẫu xe Ford Pinto, đó là một loại xe hơi?

0:06:48.210,0:06:51.029
Có ai còn nhớ không?

0:06:51.029,0:06:55.879
đó là một mẫu xe nhỏ, xe ô tô nhỏ, rất phổ biến

0:06:55.879,0:06:58.059
nhưng có một vấn đề

0:06:58.059,0:07:01.959
là bình xăng nằm phía sau xe

0:07:01.959,0:07:07.960
và thực tế trong những vụ va chạm từ phía sau, bình xăng đã phát nổ

0:07:07.960,0:07:10.210
Và, một số người đã thiệt mạng,

0:07:10.210,0:07:14.349
một số người bị thương nặng.

0:07:14.349,0:07:18.998
nạn nhân của những vụ tai nạn này đã kiện hãng Ford ra tòa,

0:07:18.999,0:07:21.669
và trong phiên tòa, hóa ra

0:07:21.669,0:07:24.030
Ford đã biết

0:07:24.030,0:07:25.248
từ rất lâu trước đó

0:07:25.249,0:07:27.719
về bình xăng dễ bị nổ

0:07:27.719,0:07:33.599
và đã thực hiện phân tích lợi ích - chi phí[br]để xác định liệu có đáng

0:07:33.599,0:07:36.300
để đặt một tấm chắn đặc biệt

0:07:36.300,0:07:40.490
để bảo vệ bình xăng và ngăn nó phát nổ không.

0:07:40.490,0:07:42.979
Họ đã làm một phân tích lợi ích - chi phí

0:07:42.979,0:07:46.318
chi phí cho mỗi phần

0:07:46.319,0:07:48.239
để tăng độ an toàn

0:07:48.239,0:07:50.299
của chiếc Pinto,

0:07:50.299,0:07:55.688
họ đã tính toán ra tầm 11 đô la cho mỗi bộ phận

0:07:55.689,0:07:57.189
và đây,

0:07:57.189,0:08:00.609
đây là phân tích - lợi ích chi phí

0:08:00.609,0:08:03.089
được đưa ra ở phiên xét xử,

0:08:03.089,0:08:05.960
Mỗi bộ phận 11 đô la

0:08:05.960,0:08:09.998
cho 12,5 triệu chiếc xe hơi và xe tải

0:08:09.999,0:08:13.559
nên tổng chi phí

0:08:13.370,0:08:17.370
là 137 triệu đô la để cải thiện sự an toàn

0:08:17.370,0:08:18.789
nhưng sau đó họ đã tính toán

0:08:18.789,0:08:20.139
lợi ích

0:08:20.139,0:08:23.300
của việc tiêu tất cả số tiền này để có một mẫu xe an toàn hơn

0:08:23.300,0:08:26.800
và họ đếm được 180 người chết

0:08:26.800,0:08:28.749
và quy ra giá trị bằng tiền

0:08:28.749,0:08:30.449
200 nghìn đô la

0:08:30.449,0:08:32.490
cho mỗi người chết,

0:08:32.490,0:08:35.250
180 người bị thương

0:08:35.250,0:08:37.490
nhận 67 nghìn đô la,

0:08:37.490,0:08:38.909
và tiếp đó là chi phí sửa chữa,

0:08:38.909,0:08:43.289
thay thế cho 2000 chiếc xe bị phá hủy nếu không có

0:08:43.289,0:08:45.030
thiết bị an toàn.

0:08:45.030,0:08:48.060
700 đô la mỗi xe.

0:08:48.060,0:08:50.390
Như vậy, hóa ra những lợi ích

0:08:50.390,0:08:53.930
chỉ khoảng 49,5 triệu.

0:08:53.930,0:08:55.270
Thế nên họ đã

0:08:55.270,0:08:56.329
không lắp đặt

0:08:56.330,0:08:58.140
thiết bị an toàn.

0:08:58.140,0:08:59.840
Không cần phải nói

0:08:59.840,0:09:01.740
khi bản ghi nhớ

0:09:01.160,0:09:09.160
về phân tích lợi ích-chi phí của Công ty Ford Motor[br]được đưa ra trong buổi xét xử

0:09:09.160,0:09:11.250
nó khiến bồi thẩm viên kinh hoàng.

0:09:11.250,0:09:15.950
Và họ đã yêu cầu một khoản phạt khổng lồ

0:09:15.950,0:09:21.810
Liệu đây có phải là một ví dụ đi ngược lại [br]với ý tưởng vị lợi khi tính toán

0:09:21.810,0:09:23.040
vì Ford đã đưa vào phép tính

0:09:23.040,0:09:27.319
thước đo giá trị của mạng sống?

0:09:27.320,0:09:30.770
Bây giờ, bạn nào ở đây muốn bảo vệ

0:09:30.770,0:09:33.240
phân tích lợi - ích chi phí

0:09:33.240,0:09:35.320
Từ ví dụ phản đề rõ ràng này,

0:09:35.320,0:09:38.720
có ai muốn biện hộ không?

0:09:38.720,0:09:41.590
hay bạn nghĩ nó đã hoàn toàn phá hủy

0:09:41.590,0:09:47.410
phép tính tính vị lợi?

0:09:47.410,0:09:48.760
Vâng. Tôi nghĩ rằng,

0:09:48.760,0:09:53.210
một lần nữa họ lại mắc cùng một sai lầm như ở ví dụ trước [br]khi họ đã gán một giá trị bằng tiền

0:09:53.210,0:09:56.570
cho sinh mạng con người và một lần nữa họ không tính đến những thứ như

0:09:56.570,0:10:00.580
đau khổ và mất mát về tình cảm gia đình.[br]Ý tôi là những gia đình đã bị mất đi nguồn sống

0:10:00.580,0:10:03.980
nhưng họ cũng mất đi người thân và điều đó

0:10:03.980,0:10:06.820
còn đáng giá hơn 200 nghìn đô la.

0:10:06.820,0:10:09.170
Tốt, nhưng chờ đã nào, bạn tên gì?

0:10:09.170,0:10:10.479
Julie Roto.

0:10:10.480,0:10:14.400
Vậy nếu là 200 nghìn đô la, Julie,

0:10:14.400,0:10:18.660
Là một con số quá thấp vì chưa bao gồm sự mất mát của một người thân,

0:10:18.660,0:10:21.660
và sự mất mát của những năm tháng cuộc đời,

0:10:21.660,0:10:23.980
Vậy bạn nghĩ con số nào,

0:10:23.980,0:10:27.290
bạn nghĩ con số bao nhiêu sẽ chính xác hơn?

0:10:27.290,0:10:32.430
Tôi không tin là mình có thể đưa ra một con số. [br]Tôi nghĩ rằng kiểu phân tích này không nên áp dụng cho

0:10:32.430,0:10:33.560
những vấn đề về sinh mạng con người.

0:10:33.560,0:10:36.199
Tôi nghĩ rằng không thể dung tiền đối với vấn đề này.

0:10:36.200,0:10:39.270
Vậy họ không chỉ đưa ra một con số quá thấp

0:10:39.270,0:10:44.510
Julie nói rằng, họ đã sai khi cố gắng áp đặt bất kỳ một con số nào.

0:10:44.510,0:10:49.540
được rồi, hãy nghe một ý kiến khác. Ai nào?

0:10:49.540,0:10:51.860
Phải tính thêm cả điều chỉnh do lạm phát nữa

0:10:57.700,0:10:59.130
được rồi,

0:10:59.130,0:11:00.050
thế là công bằng.

0:11:00.050,0:11:02.660
Vậy bây giờ con số sẽ là bao nhiêu?

0:11:02.660,0:11:07.640
Đấy là 35 năm trước

0:11:07.640,0:11:10.330
Hai triệu đô la.

0:11:10.330,0:11:12.030
Bạn đưa ra con số hai triệu đô la.

0:11:12.030,0:11:14.079
Và bạn tên gì?

0:11:14.080,0:11:15.410
Voicheck

0:11:15.410,0:11:17.329
Voicheck nói rằng chúng ta phải tính thêm cả lạm phát,

0:11:17.330,0:11:19.640
chúng ta nên hào phóng hơn

0:11:19.640,0:11:25.170
Nếu vậy các bạn có hài lòng xem [br]đây là cách nghĩ đúng cho câu hỏi này không?

0:11:25.170,0:11:27.310
Thật không may, tôi đoán là.

0:11:27.310,0:11:29.589
Cần phải

0:11:29.590,0:11:32.980
đặt ra một con số ở đâu đó

0:11:32.980,0:11:37.330
Tôi không chắc sẽ là số nào nhưng tôi đồng ý rằng có thể

0:11:37.330,0:11:39.490
gán cho mạng người

0:11:39.490,0:11:41.060
một con số.

0:11:41.060,0:11:42.439
Được rồi,

0:11:42.440,0:11:44.420
như vậy Voicheck nói,

0:11:44.420,0:11:46.280
và ở đây cậu ấy không đồng ý với

0:11:46.280,0:11:46.649
Julie

0:11:46.649,0:11:49.750
Julie nói rằng chúng ta không thể gán cho mạng người một con số,

0:11:49.750,0:11:53.670
để phân tích lợi ích - chi phí, [br]Voicheck nói rằng chúng ta phải làm như vậy

0:11:53.670,0:11:59.870
bởi vì bằng cách này hay cách khác, chúng ta phải quyết định

0:11:59.870,0:12:04.750
những bạn khác nghĩ sao về điều này? [br]Có ai sẵn sàng để biện hộ rằng

0:12:04.750,0:12:06.270
phân tích lợi ích - chi phí ở đây

0:12:06.270,0:12:09.810
Là chính xác và thỏa đáng không?

0:12:09.810,0:12:16.000
Tôi nghĩ rằng, nếu Ford và các công ty xe hơi khác không sử dụng phân tích lợi ích - chi phí [br]thì cuối cùng họ sẽ bị phá sản

0:12:16.000,0:12:18.949
vì họ sẽ chẳng thể có lợi nhuận

0:12:18.949,0:12:23.139
và hàng triệu người sẽ không có ô tô của hãng này để đi làm,[br]để có thức ăn trên bàn

0:12:23.139,0:12:27.939
để nuôi con cái của họ, vì vậy tôi nghĩ rằng nếu[br]phân tích lợi ích - chi phí không được sử dụng,

0:12:27.939,0:12:29.699
thì một lợi ích lớn hơn

0:12:29.700,0:12:31.870
sẽ mất đi

0:12:31.870,0:12:34.810
trong trường hợp đó. Được rồi, cho tôi hỏi, bạn tên gì?

0:12:34.810,0:12:37.599
Raul. Raul.

0:12:37.600,0:12:41.760
Gần đây đã có một nghiên cứu được thực hiện về việc [br]sử dụng điện thoại di động của tài xế khi đang lái

0:12:41.760,0:12:43.090
một chiếc ô tô,

0:12:43.090,0:12:47.080
và có một cuộc tranh luận liệu việc đó có nên[br]bị cấm hay không

0:12:47.080,0:12:48.660
và

0:12:48.660,0:12:50.689
con số là,

0:12:50.690,0:12:54.990
khoảng hai nghìn người chết

0:12:54.990,0:12:57.280
vì tai nạn

0:12:57.280,0:12:59.240
mỗi năm,

0:12:59.240,0:13:02.120
khi sử dụng điện thoại di động

0:13:02.120,0:13:07.860
Và phân tích lợi ích - chi phí[br]được thực hiện bởi trung tâm phân tích rủi ro ở Harvard

0:13:07.860,0:13:10.520
Cho thấy rằng nếu bạn xem xét các lợi ích

0:13:10.520,0:13:13.560
của việc sử dụng điện thoại di động

0:13:13.560,0:13:15.089
và bạn gán cho mạng sống

0:13:15.090,0:13:19.050
một giá trị, con số hóa ra lại bằng nhau

0:13:19.050,0:13:23.290
Bởi vì lợi ích kinh tế to lớn của việc cho phép người ta tận dụng thời gian

0:13:23.290,0:13:27.370
của họ, không lãng phí thời gian, có thể giao dịch và nói chuyện với bạn bè, v.v.

0:13:27.370,0:13:30.370
trong khi họ đang lái xe.

0:13:30.370,0:13:32.060
Điều đó không có nghĩa

0:13:32.060,0:13:35.619
là sẽ sai lầm khi cố gắng đặt những con số trị giá bằng tiền vào những câu hỏi

0:13:35.620,0:13:37.590
về sinh mạng con người?

0:13:37.590,0:13:39.330
Tôi nghĩ rằng nếu

0:13:39.330,0:13:41.780
đa số mọi người

0:13:41.780,0:13:47.569
cố gắng đạt được tính có ích của một dịch vụ, như sử dụng điện thoại di động, và sự tiện lợi

0:13:47.570,0:13:47.989
mà điện thoại di động mang lại, một cách tối đa

0:13:47.989,0:13:50.400
Miễn là sự hy sinh là cần thiết để nó xảy ra.

0:13:50.400,0:13:52.160
for

0:13:52.160,0:13:53.230
satisfaction to occur.

0:13:53.230,0:13:59.200
Bạn hoàn toàn là một người theo thuyết vị lợi. Trong.. vâng đúng ạ.

0:13:59.200,0:14:02.820
được rồi, một câu hỏi cuối cùng cho Raul và tôi đưa ý kiến của Voicheck vào để xem xét,

0:14:02.820,0:14:05.810
and I put this to Voicheck,

0:14:05.810,0:14:07.829
Có nên gán cho mạng sống con người một có số bằng tiền, để quyết định có nên cấm sử dụng điện thoại di động hay không?

0:14:07.829,0:14:12.870
on human life to decide whether to ban the[br]use of cell phones

0:14:12.870,0:14:14.640
tôi không muốn phán một cách tùy tiện, tính bừa một con số, ý tôi là ngay lúc này

0:14:14.640,0:14:16.199
arbitrarily

0:14:16.200,0:14:18.140
calculate a figure, I mean right now

0:14:18.140,0:14:19.370
Tôi nghĩ rằng. Bạn muốn được tư vấn.

0:14:21.350,0:14:23.610
you want to take it under advisement.

0:14:23.610,0:14:24.790
vâng, tôi muốn được nghe lời khuyên. Nhưng đại để là bao nhiêu? Đã có 2300 người chết

0:14:24.790,0:14:28.689
but what roughly speaking would it be? you've[br]got 23 hundred deaths

0:14:28.690,0:14:32.400
bạn phải gán một giá trị bằng tiền để biết liệu mình có muốn ngăn ngừa những cái chết đó, bằng cách cấm sử dụng điện thoại di động trong ô tô hay không

0:14:32.400,0:14:37.069
banning the use of cell phones in cars

0:14:37.070,0:14:38.900
vậy bạn sẽ ước tính khoảng bao nhiêu? bao nhiêu? Một triệu, hai triệu

0:14:38.900,0:14:40.350
how much?

0:14:40.350,0:14:40.799
million

0:14:40.799,0:14:42.280
two million

0:14:42.280,0:14:44.410
Hai triệu là con số của Voitech. Đúng không? Vâng có thể là một triệu. Một triệu?

0:14:44.410,0:14:46.120
is that about right? maybe a million.

0:14:46.120,0:14:50.500
a million.?!

0:14:50.500,0:14:55.110
Được rồi, tốt lắm, cảm ơn bạn. Vậy nên, có một số tranh cãi ngày nay nổ ra từ những phân tích lợi ích - chi phí, đặc biệt là

0:14:55.110,0:15:00.440
So these are some of the controversies that arise[br]these days from cost-benefit analysis especially

0:15:00.440,0:15:01.859
những vấn đề liên quan đến việc đặt một giá tiền bạc lên mọi thứ, rồi cộng dồn lại.

0:15:01.859,0:15:06.770
placing a dollar value on everything to be[br]added up.

0:15:06.770,0:15:08.840
bây giờ tôi muốn chuyển qua sự phản đối của bạn, đối với sự phản đối của bạn rằng không nhất thiết phải phân tích lợi ích chi phí một cách cụ thể,

0:15:08.840,0:15:15.110
to your objections, to your objections not necessarily[br]to cost benefit analysis specifically,

0:15:15.110,0:15:18.400
bởi vì nó chỉ là một phiên bản của logic vị lợi trong thực tế ngày nay,

0:15:18.400,0:15:21.959
utilitarian logic in practice today,

0:15:21.960,0:15:26.830
nhưng với tổng thể toàn bộ lý thuyết, với ý tưởng rằng điều đúng nên làm,

0:15:26.830,0:15:30.000
that the right thing to do,

0:15:30.000,0:15:33.710
Điều cơ bản của chính sách và pháp luật, là tối đa hóa

0:15:33.710,0:15:35.559
is to maximize

0:15:35.559,0:15:39.750
tính lợi ích. Bao nhiêu bạn không đồng ý?

0:15:39.750,0:15:41.590
How many disagree

0:15:41.590,0:15:43.359
với cách tiếp cận vị lợi đối với luật pháp và với lợi ích chung?

0:15:43.359,0:15:44.330
approach

0:15:44.330,0:15:46.390
to law

0:15:46.390,0:15:48.480
and to the common good?

0:15:48.480,0:15:52.230
Có bao nhiêu người đồng ý với ý tưởng đó? Vậy là, đồng ý nhiều hơn không đồng ý.

0:15:52.230,0:15:55.200
so more agree than disagree.

0:15:55.200,0:15:59.560
Vậy hãy lắng nghe ý kiến từ bên phê bình. Vấn đề chính của tôi với điều này là tôi cảm thấy như

0:15:59.560,0:16:02.209
my main issue with it is that I feel like

0:16:02.209,0:16:06.280
bạn không thể nói rằng, chỉ vì những người thuộc nhóm thiểu số. Điều họ muốn và cần lại ít giá trị hơn so với người thuộc đa số

0:16:06.280,0:16:11.650
what they want and need is less valuable than[br]someone who's in the majority

0:16:11.650,0:16:14.189
vì vậy tôi nghĩ có vấn đề với ý tưởng rằng lợi ích tốt nhất cho số đông nhất là ổn, bởi vì

0:16:14.190,0:16:16.099
the greatest good for the greatest number

0:16:16.099,0:16:18.070
is okay because

0:16:18.070,0:16:21.040
vẫn còn những người ở nhóm thiểu số, có vẻ không công bằng với họ cho lắm, khi họ không có tiếng nói theo cách mà họ muốn

0:16:21.040,0:16:24.719
the lesser number, like it's not fair to them[br]they didn't have a say in where they wanted

0:16:24.720,0:16:25.840
to be.

0:16:25.840,0:16:28.880
được rồi, một phản đối thú vị. Bạn lo lắng về tác động đến nhóm thiểu số. Vâng.

0:16:28.880,0:16:32.460
the effect on minority. yes.

0:16:32.460,0:16:34.940
Nhân tiện, bạn tên gì? Anna. Được rồi, ai phản hồi cho sự lo lắng của Anna về ảnh hưởng đối với nhóm thiểu số nào?

0:16:34.940,0:16:39.819
alright who has an answer to Anna's worry about[br]the effect on the minority

0:16:39.819,0:16:41.689
Bạn sẽ nói gì với Anna? Cô ấy nói rằng, nhóm thiểu số ít giá trị hơn, tôi không nghĩ đó là trường hợp này, vì giá trị của từng cá nhân trong nhóm thiểu số

0:16:41.690,0:16:42.540
she said that

0:16:42.540,0:16:47.490
the minorities value less, I don't think that's[br]the case because individually the minorities

0:16:47.490,0:16:51.339
Bằng với cá nhân trong nhóm đa số. Nhưng chỉ là số động đã vượt trội hơn thiểu số

0:16:51.339,0:16:54.520
the numbers outweigh the

0:16:54.520,0:16:55.670
minority

0:16:55.670,0:16:58.919
Và ý tôi là, tại một thời điểm nhất định, bạn phải quyết định. Và tôi thấy đáng tiếc cho nhóm thiểu số nhưng

0:16:58.919,0:17:01.510
and I'm sorry for the minority but

0:17:01.510,0:17:02.640
đôi khi, vì đại cuộc, vì lợi ích lớn hơn. Phải vì lợi ích lớn hơn. Anna, bạn thấy sao? Bạn tên gì? Youngda.

0:17:02.640,0:17:03.670
it's for the general

0:17:03.670,0:17:08.839
for the greater good. For the greater good, Anna what do you[br]say? what's your name? Youngda.

0:17:08.839,0:17:10.839
Bạn muốn nói gì với Youngda không? Youngda nói rằng bạn chỉ cần cộng dồn sở thích của mọi người, và như vậy cũng đã cân nhắc cả sở thích của những người thuộc nhóm thiểu số.

0:17:10.839,0:17:13.589
Youngda says you just have to add up people's[br]preferences

0:17:13.589,0:17:17.698
and those in the minority do have their preferences[br]weighed.

0:17:17.699,0:17:22.000
Bạn có thể cho một ví dụ về việc khiến bạn lo lắng, khi bạn nói rằng bạn lo lắng rằng thuyết vị lợi vi phạm

0:17:22.000,0:17:24.880
about utilitarianism violating

0:17:24.880,0:17:27.970
Mối quan tâm hay sự tôn trọng đối với quyền lợi của nhóm thiểu số? bạn có thể đưa ra một ví dụ không. Được rồi, như bất kỳ ví dụ nào mà chúng ta đã nói đến, như vụ đắm tàu,

0:17:27.970,0:17:29.730
can you give an example.

0:17:29.730,0:17:35.179
so well with any of the cases that we've talked[br]about, like with the shipwreck one,

0:17:35.179,0:17:36.450
Tôi nghĩ rằng cậu bé bị ăn thịt vẫn có quyền được sống như những người khác và

0:17:36.450,0:17:39.700
the boy who was eaten

0:17:39.700,0:17:39.980
still had

0:17:39.980,0:17:43.560
just as much of a right to live as the other people[br]and

0:17:43.560,0:17:44.710
chỉ vì anh ta là thiểu số trong tình huống đó, người

0:17:44.710,0:17:45.980
he was the

0:17:48.120,0:17:50.610
minority in that case the one who

0:17:50.610,0:17:53.459
có lẽ có ít cơ hội sống tiếp hơn, không có nghĩa là những người khác nghiễm nhiên có quyền ăn thịt anh ta

0:17:53.460,0:17:54.870
that doesn't mean

0:17:54.870,0:17:58.449
that the others automatically have a right[br]to eat him

0:17:58.450,0:17:59.680
chỉ vì nó sẽ mang lại cơ hội sống cho nhiều người hơn. Như vậy là, có thể có một số quyền

0:17:59.680,0:18:01.849
it would give a greater amount of people

0:18:01.849,0:18:03.290
the chance to live.

0:18:03.290,0:18:05.740
so there may be a certain rights

0:18:05.740,0:18:07.850
Thuộc sở hữu của các cá nhân trong nhóm thiểu số không nên bị đánh đổi

0:18:07.850,0:18:12.550
members have that the individual has that[br]shouldn't be traded off

0:18:12.550,0:18:14.399
Vì mục tiêu lợi ích? Đúng không Anna?

0:18:14.400,0:18:16.520
utility?

0:18:16.520,0:18:18.210
yes Anna?

0:18:18.210,0:18:21.990
Bây giờ đây sẽ là một bài kiểm tra dành cho bạn, trở lại La Mã cổ đại

0:18:21.990,0:18:24.550
back in ancient Rome

0:18:24.550,0:18:29.510
Họ đã ném những người Cơ đốc giáo cho sư tử trong các đấu trường thể thao. Nếu bạn nghĩ, về phương thức tính toán vị lợi, nó sẽ xảy ra như thế nào?

0:18:29.510,0:18:33.890
if you think how the utilitarian calculus[br]would go

0:18:33.890,0:18:38.770
Vâng, Những người Cơ đốc giáo bị ném cho sư tử phải chịu đựng nỗi đau tột cùng, nhưng hãy nhìn vào niềm vui sướng tập thể của đám đông những người La Mã.

0:18:38.770,0:18:45.770
but look at the collective ecstasy of the Romans.

0:18:48.460,0:18:50.580
Youngda. Vâng, lúc đó, tôi không nghĩ

0:18:50.580,0:18:51.889
in that time

0:18:51.890,0:18:53.250
I don't think

0:18:54.920,0:19:01.710
Như là trong thời hiện đại, để đánh giá, à… đưa ra một con số nhất định đối với hạnh phúc được tạo ra cho những người chứng kiến

0:19:01.710,0:19:02.900
Tôi không nghĩ bất kỳ nhà làm luật nào sẽ nói rằng

0:19:02.900,0:19:05.300
any

0:19:05.300,0:19:07.490
policy maker would say

0:19:07.490,0:19:11.390
Nỗi đau của một người, sự đau khổ của một người là nhiều hơn hẳn khi so với hạnh phúc đạt được

0:19:11.390,0:19:14.680
in comparison to the happiness gained

0:19:14.680,0:19:20.460
Không nhưng bạn phải thừa nhận rằng nếu có đủ số đông người La Mã cuồng nhiệt với hạnh phúc,

0:19:20.460,0:19:25.220
nó thậm chí còn lớn hơn nỗi đau tột cùng của một số ít người Cơ đốc giáo bị ném cho sư tử.

0:19:25.220,0:19:28.600
Christians thrown to the lion.

0:19:28.600,0:19:33.570
Như vậy, chúng ta có hai lý luận khác nhau phản đối chủ nghĩa vị lợi. Một là cân nhắc rằng

0:19:33.570,0:19:35.030
one has to do

0:19:35.030,0:19:37.850
liệu chủ nghĩa vị lợi có tôn trọng đầy đủ các quyền cá nhân hay không?

0:19:37.850,0:19:39.559
adequately respects

0:19:39.559,0:19:40.740
individual rights

0:19:40.740,0:19:42.500
hoặc quyền thiểu số. Và phản đối khác thì liên quan đến toàn bộ ý tưởng

0:19:42.500,0:19:45.150
and the other has to do

0:19:45.150,0:19:46.940
with the whole idea

0:19:46.940,0:19:48.980
Về việc cộng dồn tính có ích của những sở thích hoặc giá trị

0:19:48.980,0:19:49.900
utility

0:19:49.900,0:19:51.610
for preferences

0:19:51.610,0:19:53.070
or values

0:19:53.070,0:19:56.470
Liệu có thể tổng hợp tất cả các giá trị để quy chúng thành các khai niệm tính bằng tiền được không?

0:19:56.470,0:19:58.050
to translate them

0:19:58.050,0:20:00.360
into dollar terms?

0:20:00.360,0:20:02.479
there was

0:20:02.480,0:20:07.000
Những năm 1930

0:20:07.000,0:20:09.190
một nhà tâm lý học đã cố gắng giải quyết

0:20:09.190,0:20:10.840
who tried

0:20:10.840,0:20:12.370
to address

0:20:12.370,0:20:15.850
câu hỏi thứ hai. Ông đã cố gắng chứng minh những gì chủ nghĩa vị lợi giả định,

0:20:15.850,0:20:18.530
what utilitarianism assumes,

0:20:18.530,0:20:22.040
rằng có thể quy tất cả hàng hóa, tất cả các giá trị, tất cả các mối quan tâm của con người

0:20:22.040,0:20:23.230
to translate

0:20:23.230,0:20:27.309
all goods, all values, all human concerns

0:20:27.309,0:20:28.908
Về một thước đo thống nhất, duy nhất. Và ông đã làm điều đó bằng cách tiến hành một cuộc khảo sát

0:20:28.909,0:20:30.230
and he did this

0:20:30.230,0:20:32.660
by conducting a survey

0:20:32.660,0:20:37.610
về những công thức sơ khởi về niềm tin, đó là vào những năm 1930. Và ông ta hỏi họ, ông ta đưa cho họ một danh sách những trải nghiệm không vui vẻ

0:20:37.610,0:20:42.000
and he asked them, he gave them a list of[br]unpleasant experiences

0:20:42.000,0:20:45.360
và ông ta hỏi xem họ sẽ muốn được trả bao nhiêu để trải qua những trải nghiệm sau đây, và ông theo dõi

0:20:45.360,0:20:49.899
the following experiences and he kept track

0:20:49.900,0:20:51.040
Ví dụ, bạn muốn được trả bao nhiêu để bị nhổ một chiếc răng cửa hàm trên

0:20:51.040,0:20:57.240
how much would you have to be paid to have[br]one upper front tooth pulled out

0:20:57.240,0:21:04.240
hoặc bạn muốn được trả bao nhiêu để cắt đứt một ngón chân cái?

0:21:05.030,0:21:11.649
hoặc ăn tươi một con giun đất đang sống, dài sáu inch

0:21:11.650,0:21:18.650
hoặc sống phần đời còn lại của bạn trong một trang trại ở Kansas

0:21:19.430,0:21:24.480
hoặc bóp cổ một con mèo hoang bằng tay không

0:21:24.480,0:21:26.140
Bây giờ, bạn nghĩ sao? Bạn cho rằng món nào đắt nhất trong danh sách đó

0:21:26.140,0:21:32.900
what do you suppose was the most expensive[br]item on that list

0:21:32.900,0:21:39.750
Kansas đúng không?

0:21:39.750,0:21:44.840
Đúng rồi, đó là Kansas

0:21:44.840,0:21:46.059
Với lựa chọn Kansas, mọi người nói rằng họ phải được trả 300 nghìn đô la.

0:21:46.059,0:21:47.619
people said they'd have to pay them

0:21:47.619,0:21:51.980
they have to be paid three hundred[br]thousand dollars

0:21:57.340,0:21:59.800
Theo bạn… Theo bạn thì cái gì là đắt nhất tiếp theo đó?

0:21:59.800,0:22:03.139
what do you think was the next most expensive?

0:22:03.140,0:22:06.010
không phải con mèo, không phải là răng hàm

0:22:06.010,0:22:08.190
not the tooth

0:22:08.190,0:22:11.250
không phải ngón chân cái!

0:22:11.250,0:22:16.580
the worm!

0:22:16.580,0:22:20.600
Đa số nói rằng, bạn phải trả cho họ 100 nghìn đô la để họ ăn giun đất

0:22:20.600,0:22:23.419
to eat the worm

0:22:23.420,0:22:28.010
bạn nghĩ cái gì là rẻ nhất? không phải con mèo

0:22:28.010,0:22:30.010
not the cat

0:22:30.010,0:22:31.300
Mà là răng hàm. Trong thời kỳ suy thoái, mọi người sẵn sàng nhổ răng để chỉ đổi lấy 4.500 đô la

0:22:31.300,0:22:34.990
during the depression people were willing[br]to have their tooth pulled

0:22:34.990,0:22:39.600
for only forty five hundred dollars

0:22:39.600,0:22:40.669
Và bây giờ là những gì mà Thorndike

0:22:42.020,0:22:45.010
here's what Thorndike

0:22:45.010,0:22:48.460
kết luận được từ nghiên cứu của mình. Bất kỳ mong muốn hay sự thỏa mãn nào tồn tại, tồn tại

0:22:48.460,0:22:51.650
any want or satisfaction which exists, exists

0:22:51.650,0:22:54.600
Tồn tại thành một lượng nào đó và do đó có thể đo lường được. Cuộc sống của một con chó hoặc một con mèo

0:22:54.600,0:22:55.949
the life of a dog

0:22:55.950,0:22:57.010
or a cat

0:22:57.010,0:22:59.430
hoặc một con gà, bao hàm những khao khát, ham muốn và sự hài lòng của nó

0:22:59.430,0:23:00.979
of appetites

0:23:00.979,0:23:01.880
cravings

0:23:01.880,0:23:04.290
desires and their gratifications

0:23:04.290,0:23:05.750
Vậy nên, cuộc sống của con người cũng vậy. Mặc dù những khao khát và ham muốn ở họ

0:23:05.750,0:23:06.940
of human beings

0:23:06.940,0:23:09.409
though the appetites and desires

0:23:09.409,0:23:12.450
là phức tạp hơn. Nhưng còn nghiên cứu của Thorndike thì sao?

0:23:12.450,0:23:14.330
but what about

0:23:14.330,0:23:15.990
Thorndike's study?

0:23:15.990,0:23:17.870
Liệu nó có hỗ trợ quan điểm của Bentham, rằng tất cả

0:23:17.870,0:23:20.209
Bentham's idea

0:23:20.210,0:23:22.130
that all

0:23:22.130,0:23:28.390
tất cả các giá trị có thể được quy đổi thông qua một đơn vị đo lường giá trị chuẩn, thống nhất, duy nhất

0:23:28.390,0:23:34.289
hay đặc tính khác thường của những đối tượng khác nhau trong danh sách này

0:23:34.289,0:23:37.220
Lại gợi ra những kết luận ngược lại. Có thể là, liệu chúng ta đang nói về cuộc sống

0:23:37.220,0:23:40.290
that may be whether we're talking about life

0:23:40.290,0:23:42.120
hoặc Kansas hoặc con giun đất. Có thể

0:23:42.120,0:23:44.179
or the worm

0:23:44.180,0:23:45.440
maybe

0:23:45.440,0:23:47.810
những thứ chúng ta coi trọng và yêu quý không thể được tóm gọn

0:23:47.810,0:23:49.399
and cherish

0:23:49.400,0:23:51.350
can't be captured

0:23:51.350,0:23:54.280
theo một đơn vị đo lường giá trị chuẩn, thống nhất, duy nhất. Và nếu họ không thể làm được như vậy thì kết cục là gì

0:23:54.280,0:23:56.129
and if they can't

0:23:56.130,0:23:57.910
what are the consequences

0:23:57.910,0:24:00.740
đối với thuyết vị lợi của đạo đức? Đó là câu hỏi chúng ta sẽ tiếp tục vào lần tới

0:24:00.740,0:24:02.180
of morality

0:24:02.180,0:24:09.180
that's a question we'll continue with next[br]time

0:24:13.179,0:24:15.530
Được rồi bây giờ chúng ta hãy tham gia một phần khác của cuộc thăm dò, đó là

0:24:15.530,0:24:17.680
part of the poll

0:24:17.680,0:24:19.309
which is the

0:24:19.309,0:24:21.470
trải nghiệm hay niềm vui có giá trị nhất? Bao nhiêu người nói là

0:24:21.470,0:24:23.410
experience or pleasure?

0:24:23.410,0:24:25.659
how many say

0:24:25.659,0:24:31.720
Shakespeare

0:24:31.720,0:24:38.120
bao nhiêu người nói rằng đó là chương trình “Fear Factor”

0:24:38.120,0:24:39.760
không, bạn không nghiêm túc đấy chứ?

0:24:39.760,0:24:46.160
really?

0:24:46.160,0:24:48.530
không, bạn không nghiêm túc đấy chứ?

0:24:48.530,0:24:53.510
last time we began to consider some objections

0:24:53.510,0:24:56.570
với phiên bản thuyết vị lợi của Jeremy Bentham

0:24:56.570,0:25:01.790
of utilitarianism

0:25:01.790,0:25:04.950
mọi người đưa ra hai lập luận phản đối trong cuộc thảo luận mà chúng ta đã làm

0:25:04.950,0:25:08.380
we had

0:25:08.380,0:25:10.600
đầu tiên là sự phản đối, tuyên bố rằng chủ nghĩa vị lợi,

0:25:10.600,0:25:12.709
was the objection, the claim

0:25:12.710,0:25:14.760
that utilitarianism,

0:25:14.760,0:25:16.970
Chính bản thân nó, bằng việc quan tâm đến vấn đề lợi ích lớn nhất cho nhiều nhất

0:25:16.970,0:25:20.110
with the greatest good for the greatest number

0:25:20.110,0:25:23.120
Đã không tôn trọng đầy đủ các quyền cá nhân.

0:25:23.120,0:25:25.479
individual rights.

0:25:25.480,0:25:28.880
hôm nay chúng ta có những cuộc tranh luận về việc tra tấn và khủng bố

0:25:28.880,0:25:29.990
about torture

0:25:29.990,0:25:33.610
and terrorism

0:25:33.610,0:25:35.139
giả sử một kẻ bị nghi ngờ khủng bố đã bị bắt vào ngày 10/9

0:25:35.140,0:25:41.350
a suspected terrorists was apprehended[br]on September tenth

0:25:41.350,0:25:44.189
và bạn có lý do để tin rằng nghi phạm

0:25:44.190,0:25:46.490
that the suspect

0:25:46.490,0:25:51.230
có thông tin quan trọng về một cuộc tấn công khủng bố sắp xảy ra, sẽ giết chết hơn ba nghìn người

0:25:51.230,0:25:52.200
people

0:25:52.200,0:25:55.690
và bạn không thể lấy được thông tin. Liệu bạn sẽ

0:25:55.690,0:25:57.670
would it be just

0:25:57.670,0:25:59.440
tra tấn nghi phạm để lấy thông tin

0:25:59.440,0:26:01.070
the suspect

0:26:01.070,0:26:03.060
to get the information

0:26:03.060,0:26:05.550
hay bạn sẽ nói không, có những bổn phận về đạo đức tuyệt đối cần phải tôn trọng quyền của mỗi cá nhân

0:26:05.550,0:26:07.770
do you say no

0:26:07.770,0:26:14.550
there is a categorical moral duty of [br]respect for individual rights

0:26:14.550,0:26:17.899
theo cách như vậy, chúng ta quay lại với những câu hỏi mà chúng ta đã bắt đầu về xe điện và cấy ghép nội tạng. Vậy thì đó là vấn đề đầu tiên

0:26:17.900,0:26:23.910
about trolley cars and organ transplants so that's[br]the first issue

0:26:23.910,0:26:29.250
và bạn nhớ rằng chúng ta đã xem xét một số ví dụ về phân tích lợi ích - chi phí

0:26:29.250,0:26:33.870
nhưng nhiều người không hài lòng với phân tích lợi ích - chi phí khi gán cho mạng sống con người một giá trị bằng tiền

0:26:33.870,0:26:39.969
when it came to placing a dollar value on[br]human life

0:26:39.970,0:26:42.290
và do đó nó dẫn chúng ta đến lập luận phản đối thứ hai, nó nghi vấn liệu có thể quy đổi tất cả các giá trị

0:26:42.290,0:26:44.500
second objection,

0:26:44.500,0:26:48.810
it questioned whether it's possible to translate[br]all values

0:26:48.810,0:26:52.879
theo một một đơn vị đo lường giá trị chuẩn, thống nhất, duy nhất? Hay nói cách khác, nó nghi ngờ liệu tất cả các giá trị có thể đo lường được không?

0:26:52.880,0:26:57.580
it asks in other words whether all values[br]are commensurable

0:26:57.580,0:27:00.080
để tôi cho các bạn một ví dụ khác, một trải nghiệm, đây thực sự là một câu chuyện có thật, xuất phát từ trải nghiệm cá nhân của tôi

0:27:00.080,0:27:01.299
example

0:27:01.299,0:27:07.240
of an experience, this actually is a true[br]story, it comes from personal experience

0:27:07.240,0:27:12.900
Làm dấy lên một câu hỏi, ít nhất là liệu rằng tất cả các giá trị có thể được quy đổi mà không làm

0:27:12.900,0:27:14.060
mất yếu tố vị lợi của chúng không

0:27:14.060,0:27:20.158
into utilitarian terms

0:27:20.159,0:27:22.390
vài năm trước khi còn là một nghiên cứu sinh, tôi đã ở Oxford ở Anh. Họ có trường nam sinh và nữ sinh riêng

0:27:22.390,0:27:28.080
when I was a graduate student I was at Oxford[br]in England and they had menâs and women's

0:27:28.080,0:27:29.800
Các trường đại học chưa cho học chung với nhau. Và các trường đại học nữ sinh có quy định phản đối

0:27:29.800,0:27:31.428
and the women's colleges had rules

0:27:31.429,0:27:33.590
against

0:27:33.590,0:27:37.470
Không cho phép khách nam ở qua đêm. Vào những năm 1970

0:27:37.470,0:27:40.080
by the nineteen seventies these

0:27:40.080,0:27:44.030
Những nguyên tắc hiếm khi được thực thi và dễ dàng bị vi phạm, hoặc tôi nghe nói thế,

0:27:44.030,0:27:51.030
or so I was told,

0:27:51.600,0:27:56.549
vào cuối những năm 1970, khi tôi ở đó, áp lực nới lỏng các nguyên tắc này ngày càng gia tăng và nó trở thành chủ đề tranh luận giữa các giảng viên tại Đại học St. Anne

0:27:56.549,0:28:01.100
the subject of debate among the faculty at St. Anne's College

0:28:01.100,0:28:03.840
một trong những trường đại học dành cho nữ. Những nữ giảng viên lớn tuổi trong trường

0:28:03.840,0:28:06.629
the older women on the faculty

0:28:06.630,0:28:10.720
là những người theo chủ nghĩa truyền thống, họ phản đối sự thay đổi trên cơ sở đạo đức thông thường

0:28:10.720,0:28:12.820
on conventional moral grounds

0:28:12.820,0:28:14.320
nhưng thời thế đã thay đổi, và họ cảm thấy xấu hổ khi đưa ra lý do thực sự cho sự phản đối của mình

0:28:14.320,0:28:17.110
and they were embarrassed

0:28:17.110,0:28:20.000
to give the true grounds of their objection

0:28:20.000,0:28:22.809
Và, do đó họ đã chuyển nghĩa các lập luận của họ thành các ngôn ngữ của thuyết vị lợi

0:28:22.809,0:28:26.120
into utilitarian terms

0:28:26.120,0:28:27.419
họ lập luận rằng nếu nam giới ở lại qua đêm, chi phí cho trường đại học sẽ tăng lên.

0:28:27.420,0:28:31.680
they argued, the costs to the college will increase.

0:28:31.680,0:28:33.490
Hẳn các bạn thắc mắc là tăng thế nào. Vâng, họ nói rằng những người này họ sẽ muốn dùng nhà tắmrồi sẽ dùng hết nước nóng

0:28:33.490,0:28:39.429
well they'll want to take baths, and that[br]will use up hot water they said

0:28:39.429,0:28:40.779
hơn nữa, họ lập luận rằng họ sẽ phải thay đệm thường xuyên hơn

0:28:40.779,0:28:46.780
we'll have to replace the mattresses more often

0:28:46.780,0:28:48.379
các nhà cải cách giải tỏa những lập luận này bằng cách áp dụng thỏa hiệp như sau

0:28:48.380,0:28:52.250
met these arguments by adopting the following[br]compromise

0:28:52.250,0:28:53.280
mỗi người nữ, mỗi tuần có thể có tối đa ba khách nam qua đêm

0:28:53.280,0:29:00.280
could have a maximum of three overnight male[br]guest each week

0:29:01.160,0:29:05.940
họ không nói thêm liệu là cùng một người hay phải ba người khác nhau, miễn là

0:29:05.940,0:29:06.800
provided

0:29:06.800,0:29:09.240
và đây là thỏa hiệp được đưa ra. Với điều kiện khách ở lại trả 50 xu để trang trải chi phí của trường đại học

0:29:09.240,0:29:10.400
the guest

0:29:10.400,0:29:15.340
paid fifty pence to defray the cost to the college

0:29:15.340,0:29:17.179
ngày hôm sau, tiêu đề của tờ báo phát hành toàn quốc giật tít “Nữ sinh St. Anne, 50 pence một đêm

0:29:17.180,0:29:23.080
the national headline in the national newspaper[br]read St. Anne's girls, fifty pence a night

0:29:29.500,0:29:31.040
một minh họa khác cho thấy khó khăn trong việc quy đổi

0:29:31.040,0:29:31.730
illustration

0:29:31.730,0:29:34.730
of the difficulty of translating

0:29:34.730,0:29:36.150
tất cả các giá trị, trong trường hợp này là một quan điểm nhất định về đạo đức thành ngôn ngữ của thuyết vị lơi

0:29:36.150,0:29:38.930
in this case a certain idea of virtue

0:29:38.930,0:29:44.200
into utilitarian terms

0:29:44.200,0:29:46.980
Vậy thì, tất cả những điều này để minh họa phản đối thứ hai đối với thuyết vị lợi, ít nhất là một phần của sự phản đối đó

0:29:46.980,0:29:48.830
the second objection

0:29:48.830,0:29:52.679
to utilitarianism, at least the[br]part of that objection

0:29:52.680,0:29:54.780
là câu hỏi, thuyết vị lợi có đúng không khi cho rằng

0:29:54.780,0:29:56.620
the utilitarianism

0:29:56.620,0:29:58.809
is right to assume

0:29:58.809,0:30:00.670
rằng chúng ta có thể công nhận tính đồng nhất của giá trị, tính có thể đo lường được của các giá trị và quy đổi tất cả các cân nhắc đạo đức

0:30:00.670,0:30:02.420
assume the uniformity of

0:30:02.420,0:30:08.230
value, the commensurability of values[br]and translate all moral considerations

0:30:08.230,0:30:09.740
thành đồng đô la hoặc tiền bạc. Nhưng vẫn còn một khía cạnh thứ hai

0:30:09.740,0:30:10.280
dollars

0:30:10.280,0:30:12.220
or money.

0:30:12.220,0:30:14.510
But there is a second

0:30:14.510,0:30:19.690
của mối lo lắng trong việc cộng dồn các giá trị và những sở thích

0:30:19.690,0:30:21.990
tại sao chúng ta nên cân đong đo đếm tất cả các sở thích

0:30:21.990,0:30:23.120
weigh

0:30:23.120,0:30:25.260
all preferences

0:30:25.260,0:30:27.390
Của mọi người, mà không đánh giá xem sở thích của họ là sở thích tốt hay xấu

0:30:27.390,0:30:32.650
without assessing whether they're good preferences[br]or bad preferences

0:30:32.650,0:30:35.120
chúng ta không nên phân biệt giữa những niềm vui cao quý

0:30:35.120,0:30:36.010
between

0:30:36.010,0:30:37.590
higher

0:30:37.590,0:30:38.260
pleasures

0:30:38.260,0:30:41.760
và niềm vui thấp kém. Bây giờ, đây là một phần của yêu cầu

0:30:41.760,0:30:44.250
Now, part of the appeal of

0:30:44.250,0:30:49.380
không đưa ra bất kỳ sự phân biệt định tính nào về giá trị của sở thích của con người, một phần của

0:30:49.380,0:30:50.820
Yêu cầu là không phán xét và bình đẳng

0:30:50.820,0:30:55.250
is that it is non-judgmental and egalitarian

0:30:55.250,0:30:58.110
người theo chủ nghĩa quân bình và thuyết vị lợi Bentham nói rằng, sở thích của mọi người đều được tính đến

0:30:58.110,0:31:01.199
everybody's preferences count

0:31:01.200,0:31:04.890
và chúng được tính đến bất kể người ta muốn gì, bất kể chúng khiến những người khác nhau

0:31:04.890,0:31:08.580
regardless of what makes it different people

0:31:08.580,0:31:09.530
hạnh phúc. Đối với Bentham, tất cả những điều đó, bạn nhớ lại đi, là cường độ và thời lượng

0:31:09.530,0:31:11.250
all that matters

0:31:11.250,0:31:12.960
you'll remember

0:31:12.960,0:31:16.010
are the intensity and the duration

0:31:16.010,0:31:18.270
của một niềm vui hay nỗi đau. Cái gọi là những niềm vui cao quý hay tao nhã hơn, theo Bentham đơn giản là những thứ

0:31:18.270,0:31:24.040
the so-called higher pleasures or nobler[br]virtues are simply those, according to Bentham

0:31:24.040,0:31:25.420
tạo ra niềm vui mạnh mẽ hơn, lâu dài hơn

0:31:25.420,0:31:26.419
stronger,

0:31:26.419,0:31:29.380
longer, pleasure

0:31:29.380,0:31:32.790
có một thành ngữ nổi tiếng để diễn đạt ý tưởng này, “số lượng niềm vui của thơ ca cũng chỉ bằng với

0:31:32.790,0:31:35.770
the quantity of pleasure being equal

0:31:35.770,0:31:37.059
trò chơi đinh ghim”. Trò đinh ghim là gì?

0:31:37.059,0:31:39.519
is as good as poetry.

0:31:39.519,0:31:41.789
What was pushpin?

0:31:41.789,0:31:46.929
Đó là một trò chơi của trẻ con giống như giật đinh ghim, trò này cũng hay như thơ ca.

0:31:46.929,0:31:48.850
Bentham đã nói như vậy. Và ẩn sau ý tưởng này, tôi nghĩ là tuyên bố

0:31:48.850,0:31:50.509
and lying behind this idea

0:31:50.509,0:31:51.510
I think

0:31:51.510,0:31:52.779
is the claim

0:31:52.779,0:31:54.090
trực giác rằng đó cơ sở giả định để phán xét

0:31:54.090,0:31:55.870
that it's a presumption

0:31:55.870,0:31:57.949
to judge

0:31:57.950,0:31:58.979
niềm vui của ai về bản chất là cao hơn, hoặc giá trị hơn, hoặc tốt hơn

0:31:58.979,0:32:00.670
are intrinsically higher

0:32:00.670,0:32:03.850
or worthier or better

0:32:03.850,0:32:07.010
và có điều gì đó hấp dẫn trong việc từ chối đối với sự phán xét này, sau khi thấy một số người thích

0:32:07.010,0:32:09.770
refusal to judge, after all some people like

0:32:09.770,0:32:11.790
Mozart, những người khác thích Madonna, số khác thích múa ba lê

0:32:11.790,0:32:12.520
Madonna

0:32:12.520,0:32:15.090
some people like ballet

0:32:15.090,0:32:16.389
số khác lại thích chơi bowling. Ai sẽ nói một người theo thuyết Bentham có thể tranh luận, ai nói thú vui nào trong những thú vui này

0:32:16.390,0:32:17.360
bowling,

0:32:17.360,0:32:19.439
who's to say

0:32:19.440,0:32:23.140
a Benthamite might argue, who's to say which [br]of these pleasures

0:32:23.140,0:32:24.260
thú vui của ai giá trị hơn, cao quý hơn những thú vui khác?

0:32:24.260,0:32:25.460
are higher

0:32:25.460,0:32:26.350
worthier

0:32:26.350,0:32:27.500
nobler

0:32:27.500,0:32:31.570
than others?

0:32:31.570,0:32:35.980
Nhưng, điều này có đúng không? từ chối đưa ra những phân biệt định tính

0:32:35.980,0:32:40.310
this refusal to make qualitative distinctions

0:32:40.310,0:32:42.179
chúng ta có thể hoàn toàn loại bỏ quan điểm rằng một số thứ nhất định mà chúng ta thích, là

0:32:42.180,0:32:45.170
altogether dispense with the idea

0:32:45.170,0:32:49.010
that certain things we take pleasure in are

0:32:49.010,0:32:50.660
tốt hơn hoặc giá trí hơn những thứ người khác thích. Thử suy nghĩ lại trường hợp của những người trong đấu trường La Mã, một điều làm phiền lòng mọi người rằng

0:32:50.660,0:32:53.890
than others

0:32:53.890,0:32:58.640
think back to the case of the Romans in the coliseum,[br]one thing that troubled people about that

0:32:58.640,0:32:58.960
thực hiện điều đó dường như là vi phạm các quyền của người Cơ đốc giáo

0:32:58.960,0:33:01.170
is that it seemed to violate the rights

0:33:01.170,0:33:04.490
of the Christian

0:33:04.490,0:33:07.250
một cách khác để phản đối điều đang diễn ra ở đó là niềm vui mà những người La Mã có được

0:33:07.250,0:33:10.720
is that the pleasure that the Romans[br]take

0:33:10.720,0:33:13.480
trong quang cảnh đẫm máu đó. Vậy thì, niềm vui đó

0:33:13.480,0:33:15.850
should that pleasure

0:33:15.850,0:33:16.500
Cơ bản mà nói, có nên là một kiểu niềm vui hạ cấp đồi bại, nếu điều đó thậm chí

0:33:16.500,0:33:19.130
kind of corrupt

0:33:19.130,0:33:22.730
degrading pleasure, should that even

0:33:22.730,0:33:26.960
được thẩm định hoặc cân đo khi quyết định lợi ích chung là gì?

0:33:26.960,0:33:33.770
the general welfare is?

0:33:33.770,0:33:38.760
Vậy thì, đó là những phản đối đối với thuyết vị lợi của Bentham. Và bây giờ chúng ta chuyển qua nói về những người đã cố gắng

0:33:38.760,0:33:42.800
and now we turn to someone who tried to

0:33:42.800,0:33:45.889
đáp lại những phản đối như vậy. Một người theo thuyết vị lợi sau đó - John Stuart Mill

0:33:45.890,0:33:47.820
a later day utilitarian

0:33:47.820,0:33:50.120
John Stuart Mill

0:33:50.120,0:33:52.780
Vậy thì, điều chúng ta cần xem xét bây giờ

0:33:52.780,0:33:54.510
examine now

0:33:54.510,0:33:58.809
là liệu John Stuart Mill có câu trả lời thuyết phục cho những phản đối về thuyết vị lợi này không?

0:33:58.809,0:34:05.090
to these objections to utilitarianism.

0:34:05.090,0:34:06.750
John Stuart Mill

0:34:06.750,0:34:08.760
sinh năm 1806, cha ông là James Mill

0:34:08.760,0:34:11.369
his father James Mill

0:34:11.369,0:34:14.079
là học trò của Bentham. Và James Mills quyết tâm cho con trai mình

0:34:14.079,0:34:17.389
and James Mills set about giving his son

0:34:17.389,0:34:20.329
John Stuart Mill có được một nền giáo dục kiểu mẫu. Ông là một thần đồng

0:34:20.329,0:34:22.429
he was a child prodigy

0:34:22.429,0:34:23.569
John Stuart Mill biết tiếng Latin, xin lỗi, tiếng Hy Lạp năm lên ba, tiếng Latinh năm lên tám

0:34:23.569,0:34:27.859
the knew Latin, sorry, Greek at the age of three, [br]Latin at eight

0:34:27.859,0:34:29.139
và năm lên 10, ông đã viết lịch sử Pháp luật La Mã.

0:34:29.139,0:34:33.659
he wrote a history of Roman law.

0:34:33.659,0:34:35.649
Ở tuổi 20, ông bị suy nhược thần kinh

0:34:35.649,0:34:39.129
he had a nervous breakdown

0:34:39.129,0:34:43.549
điều này khiến ông ấy rơi vào tình trạng trầm cảm trong suốt năm năm. Nhưng rồi ở tuổi 25, điều đã giúp ông ấy thoát khỏi tình trạng trầm cảm đó

0:34:43.549,0:34:46.800
but at age twenty five what helped lift him[br]out of this depression

0:34:46.800,0:34:49.949
là việc gặp Harriet Taylor, không nghi ngờ bà ấy đã kết hôn với ông ấy, họ sống hạnh phúc mãi mãi về sau

0:34:49.949,0:34:52.659
she in no doubt married him, they lived happily ever after

0:34:52.659,0:34:54.849
và dưới ảnh hưởng của bà, John Stuart Mill đã cố gắng nhân hóa

0:34:54.849,0:34:56.659
influence

0:34:56.659,0:34:59.859
the John Stuart Mill try to humanize

0:34:59.859,0:35:01.720
thuyết vị lợi. Điều Mill cố gắng làm là muốn xem

0:35:01.720,0:35:05.279
what Mill tried to do was to see

0:35:05.279,0:35:07.710
liệu tính toán vị lợi có thể được mở rộng và hiệu chỉnh hay không?

0:35:07.710,0:35:09.029
enlarged

0:35:09.029,0:35:11.200
and modified

0:35:11.200,0:35:13.759
để đáp ứng các mối quan tâm về vấn đề nhân đạo

0:35:13.759,0:35:17.429
humanitarian concerns

0:35:17.429,0:35:20.390
như mối quan tâm về tôn trọng quyền cá nhân. Và cũng để giải quyết sự khác biệt giữa thú vui cao quý và thấp hèn

0:35:20.390,0:35:24.598
and also to address the distinction between[br]higher and lower

0:35:24.599,0:35:26.439
pleasures.

0:35:26.439,0:35:30.368
Năm 1859 Mill viết một cuốn sách nổi tiếng về tự do

0:35:30.369,0:35:35.399
điểm chính trong đó là tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền lợi cá nhân và của nhóm thiểu số

0:35:35.399,0:35:36.380
rights

0:35:36.380,0:35:38.329
vào năm 1861 lúc cuối đời, ông đã viết cuốn sách mà chúng ta đọc trong môn học này

0:35:38.329,0:35:40.339
toward the end of his life

0:35:40.339,0:35:43.130
he wrote the book we read is part of this course

0:35:43.130,0:35:45.099
Thuyết vị lợi. Nó làm rõ rằng tính có lợi là tiêu chuẩn đạo đức duy nhất

0:35:45.099,0:35:46.599
It makes it clear

0:35:46.599,0:35:49.739
that utility is the only standard of morality

0:35:49.739,0:35:50.769
theo quan điểm của ông. Vì vậy ông không thách thức giả thuyết của Bentham, ông đang khẳng định nó.

0:35:50.769,0:35:52.549
so he's not challenging

0:35:52.550,0:35:53.949
Bentham's premise,

0:35:53.949,0:35:55.279
he's affirming it.

0:35:55.279,0:35:58.829
ông nói rất rõ ràng rằng, bằng chứng duy nhất, có thể tạo ra bất cứ điều gì đáng mong muốn là điều mà người ta thực sự

0:35:58.829,0:36:04.659
it is possible to produce that anything is[br]desirable is that people actually do

0:36:04.659,0:36:05.929
mong muốn nó. Vì vậy, ông vẫn giữ quan điểm rằng những mong muốn thực sự theo kinh nghiệm thực tế của chúng ta là cơ sở duy nhất

0:36:05.929,0:36:11.679
so he stays with the idea that our de facto[br]actual empirical desires are the only

0:36:11.679,0:36:12.979
basis

0:36:12.979,0:36:15.618
Cho các phán xét đạo đức. Nhưng rồi, ở trang tám

0:36:15.619,0:36:17.549
but then

0:36:17.549,0:36:18.979
trang tám cũng trong Chương hai, ông lập luận rằng người theo thuyết vị lợi có thể phân biệt

0:36:18.979,0:36:24.879
also in chapter two, he argues that it is possible[br]for a utilitarian to distinguish

0:36:24.879,0:36:26.319
thú vui cao quý với thấp kém. Bây giờ, những bạn đã đọc

0:36:26.320,0:36:28.970
pleasures.

0:36:28.970,0:36:30.519
now, those of you who've read

0:36:30.519,0:36:32.078
Sách của Mill rồi hãy cho biết, theo ông, làm thế nào để có thể xác định được sự khác biệt đó?

0:36:32.079,0:36:33.329
how

0:36:33.329,0:36:36.559
according to him is it possible to draw that[br]distinction?

0:36:36.559,0:36:40.079
Làm thế nào một người theo thuyết vị lợi có thể phân biệt được về bản chất những thú vui cao quý

0:36:40.079,0:36:42.819
distinguish qualitatively higher pleasures

0:36:42.819,0:36:43.540
Với những thú vui ít cao quý hơn, thấp kém hơn, hoặc không có giá trị?

0:36:43.540,0:36:48.859
lesser ones, base ones, unworthy ones?

0:36:48.859,0:36:50.519
Nếu bạn đã thử cả hai, một cách tự nhiên, bạn sẽ luôn thích thú vui cao quý hơn

0:36:50.519,0:36:55.308
and you'll prefer the higher one naturally[br]always

0:36:55.309,0:36:59.819
Tốt lắm, đúng vậy. Bạn tên gì nhỏ? John. Như John đã chỉ ra

0:36:59.819,0:37:01.759
so as John points out

0:37:01.759,0:37:05.019
Mill nói đây là bài kiểm tra, bởi vì chúng ta không thể bước ra ngoài

0:37:05.019,0:37:07.868
since we can't step outside

0:37:07.869,0:37:10.490
những mong muốn thực sự, sở thích thực sự. Điều đó sẽ vi phạm tiền đề của thuyết vị lợi,

0:37:10.490,0:37:11.649
that would

0:37:11.650,0:37:13.670
violate utilitarian premises,

0:37:13.670,0:37:16.819
bài kiểm tra duy nhất xem niềm vui có cao quý hơn

0:37:16.819,0:37:17.600
of whether

0:37:17.600,0:37:19.769
a pleasure is higher

0:37:19.769,0:37:26.468
Hay thấp kém hơn là xem xem, liệu một người đã trải nghiệm cả hai

0:37:26.469,0:37:28.109
sẽ thích cái nào hơn. Và ở đây, trong chương hai, chúng ta thấy một đoạn

0:37:28.109,0:37:29.369
And here,

0:37:29.369,0:37:31.259
in chapter two

0:37:31.259,0:37:32.900
we see the passage

0:37:32.900,0:37:37.199
mà Mill đưa ra quan điểm John vừa mô tả “trong hai niềm vui, nếu có một niềm vui nào mà hầu như tất cả những người trải nghiệm

0:37:37.199,0:37:42.680
of two pleasures, if there be one to which all[br]are almost all who have experience

0:37:42.680,0:37:46.219
cả hai đều đưa ra một sự ưu tiên quyết định hơn, không xét đến bất kỳ trách nhiệm đạo đức nào để phải thích nó hơn, hay nói cách khác, không phải là tiêu chuẩn bên ngoài,

0:37:46.219,0:37:51.859
irrespective of any feeling of moral obligation to[br]prefer it, in other words no outside, no independent

0:37:51.859,0:37:53.390
tiêu chuẩn không độc lập, thì đó là niềm vui được mong đợi hơn.

0:37:53.390,0:37:57.529
then that is the more desirable pleasure.

0:37:57.529,0:37:59.829
Các bạn nghĩ gì về lập luận này. Liệu nó có ổn không?

0:37:59.829,0:38:01.549
does that

0:38:01.549,0:38:03.489
does it succeeded?

0:38:03.489,0:38:06.380
Bao nhiêu người nghĩ rằng nó ổn? Trong cuộc tranh cãi thuyết vị lợi để phân biệt giữa thú vui cao quý và thấp kém hơn?

0:38:06.380,0:38:11.489
of arguing within utilitarian terms for a[br]distinction between higher and lower pleasures.

0:38:11.489,0:38:12.390
bao nhiêu người nghĩ rằng nó không ổn?

0:38:12.390,0:38:17.788
think it doesn't succeed?

0:38:17.789,0:38:20.829
Tôi muốn nghe lý do của các bạn. Nhưng trước khi chúng ta đưa ra lý do

0:38:20.829,0:38:22.249
but before

0:38:22.249,0:38:23.848
we give the reasons

0:38:23.849,0:38:26.329
hãy làm một thí nghiệm về tuyên bố của Mills.

0:38:26.329,0:38:28.719
of Mills'

0:38:28.719,0:38:31.569
claim.

0:38:31.569,0:38:35.199
Để thực hiện thí nghiệm này, chúng ta sẽ xem xét ba

0:38:35.199,0:38:39.859
we're going to look that three

0:38:39.859,0:38:41.558
trích đoạn ngắn của các loại hình giải trí phổ biến

0:38:41.559,0:38:44.889
of popular entertainment

0:38:44.889,0:38:48.170
đầu tiên là độc thoại Hamlet, sau đó sẽ là hai trải nghiệm khác

0:38:48.170,0:38:52.939
it'll be followed by two other

0:38:52.939,0:38:55.420
hãy xem các bạn nghĩ gì.

0:38:55.420,0:38:58.259
see what you think.

0:38:58.259,0:39:02.249
Loài người phải chăng là một tuyệt phẩm của đáng toàn năng. Lý trí cao quý biết bao

0:39:02.249,0:39:05.509
how noble in reason

0:39:05.509,0:39:07.579
Tài năng vô song và dáng vẻ đáng ngưỡng mộ đến nhường nào,

0:39:07.579,0:39:11.439
in form and moving, how express and admirable

0:39:11.439,0:39:14.949
thật giống một một thiên thần. Hiểu thấu tâm can người khác như thiên thần. Ôi phong vẻ của thế gian, mẫu mực của muôn loài.

0:39:14.949,0:39:16.430
the beauty of the world

0:39:16.430,0:39:18.348
the paragon of animals

0:39:18.349,0:39:21.259
Và tôi boăn khoăn, người chỉ là kết tinh của cát bụi thôi ư?

0:39:21.259,0:39:24.689
what is this quintessence of dust?

0:39:24.689,0:39:31.689
Người không cố làm tôi vui.

0:39:43.309,0:39:47.749
Hãy tưởng tượng một thế giới nơi nỗi sợ hãi lớn nhất của bạn trở thành hiện thực. Tong mỗi chương trình, sáu người chơi từ khắp đất nước chiến đấu với nhau trong ba

0:39:47.749,0:39:52.609
each show, six contestants from around the country battle[br]each other in three

0:39:52.609,0:39:59.609
trò chơi nguy hiểm cực độ. Những trò chơi nguy hiểm này được thiết kế để thử thách người chơi cả về thể chất và tinh thần

0:40:00.419,0:40:02.288
sáu người chơi, ba trò chơi nguy hiểm, một người chiến thắng. “Fear Factor”.

0:40:02.289,0:40:09.289
Fear factor.

0:40:16.449,0:40:22.919
Gia đình Simpsons. Vâng, xin chào diddly-o peddle to the metal o-philes! Flanders - từ khi nào anh bắt đầu thích những thứ hay ho vậy?

0:40:22.919,0:40:25.240
Ôi, tôi chả quan tâm đến tốc độ, nhưng tôi lại thích bánh răng an toàn, nón bảo hiểm, thanh lăn, cờ cảnh báo. Em thích không khí trong lành.

0:40:25.240,0:40:28.729
helmets, roll bars, caution flags. I like the fresh[br]air

0:40:28.729,0:40:35.499
và nhìn ngắm những kẻ khốn khó trong nội đồng.

0:40:35.499,0:40:41.319
Dang Cletus, sao anh lại đỗ xe bên cạnh bố mẹ em?

0:40:41.320,0:40:43.029
Nào em yêu, giờ đó cũng là bố mẹ anh mà.

0:40:55.759,0:41:00.629
Tôi thậm chí còn chưa hỏi bạn thích cái nào nhất? Gia đình Simson? Có bao nhiêu người thích Simpson nhất?

0:41:00.629,0:41:05.109
the Simpsons? How many like the Simpson's most?

0:41:05.109,0:41:10.140
Có bao nhiêu người thích Shakespeare?

0:41:10.140,0:41:12.710
Còn “Fear Factor” thì sao? Có bao nhiêu bạn thích “Fear Factor”?

0:41:12.710,0:41:15.959
how many preferred fear factor?

0:41:15.959,0:41:22.368
Thật sao?

0:41:22.369,0:41:24.079
Đa số mọi người thích Simpsons hơn

0:41:24.079,0:41:25.769
like the Simpsons

0:41:25.769,0:41:29.229
better

0:41:29.229,0:41:31.598
hơn là Shakespeare. Được rồi, bây giờ chúng ta hãy thực hiện một phần khác của cuộc bình chọn, đó là

0:41:31.599,0:41:33.749
part of the poll

0:41:33.749,0:41:35.799
Đâu là trải nghiệm hay niềm vui cao nhất? Có bao nhiêu người nóiwhich is the

0:41:35.799,0:41:37.529
highest

0:41:37.529,0:41:39.409
experience or pleasure?

0:41:39.409,0:41:41.729
how many say

0:41:41.729,0:41:47.788
Shakespeare?

0:41:47.789,0:41:49.960
Bao nhiêu bạn nói “Fear Factor”?

0:41:49.960,0:41:54.189
fear factor?

0:41:54.189,0:41:59.069
không, bạn nghiêm túc đấy chứ? Thật sao?

0:41:59.069,0:42:01.038
really?

0:42:01.039,0:42:02.709
được rồi, bạn cứ phát biểu. Tôi thấy đó là trải nghiệm có tính giải trí nhất. Tôi biết, nhưng bạn nghĩ đâu là trải nghiệm giá trị nhất, cao quý nhất, tôi biết bạn thấy nó

0:42:02.709,0:42:03.439
I found that one

0:42:03.439,0:42:04.709
the most entertaining

0:42:04.709,0:42:09.428
I know but which do you think was the worthiest, [br]the noblest experience, I know you find it

0:42:09.429,0:42:10.920
giải trí nhất. Nếu thứ gì đó tốt chỉ vì nó giải trí, thì sẽ có vấn đề gì nếu bạn có một số

0:42:10.920,0:42:15.920
if something is good just because it is pleasurable[br]what is the matter if you have some kind of

0:42:15.920,0:42:17.209
quan điểm trừu tượng về việc liệu nó có tốt theo cảm nhận của người khác hay không.

0:42:17.209,0:42:21.729
idea of whether it is good by someone else's[br]sense or not.

0:42:21.729,0:42:25.038
Được rồi, vậy bạn không quan tâm đến quan điểm của những người theo thuyết vị lợi, niềm vui của ai được phán xét? Tại sao chúng ta nên phán xét?

0:42:25.039,0:42:26.429
whose to judge

0:42:26.429,0:42:29.279
and why should we judge

0:42:29.279,0:42:33.880
ngoài việc chỉ ghi nhận và tổng hợp các sở thích thực tế. Thật công bằng! Bạn tên gì?

0:42:33.880,0:42:35.349
what's your name?

0:42:35.349,0:42:37.329
Nate? Được rồi, thật công bằng. Được rồi, vậy có bao nhiêu người nghĩ rằng Simpson thực sự

0:42:37.329,0:42:38.219
Alright so

0:42:38.219,0:42:40.919
how many think that the Simpson's is actually

0:42:40.919,0:42:46.259
Không phải là thích mà thực sự là trải nghiệm cao quý

0:42:46.259,0:42:47.420
cao hơn cả Shakespeare. Được rồi, hãy xem bình chọn cho Shakespeare. Một lần nữa, có bao nhiêu bạn nghĩ rằng Shakespeare cao quý hơn?

0:42:47.420,0:42:49.309
Alright let's see the vote for Shakespeare again

0:42:49.309,0:42:52.869
how many think Shakespeare is higher?

0:42:52.869,0:42:53.869
Được rồi. Tại sao? Lý tưởng là tôi muốn nghe một ai đó. Ai đó không

0:42:53.869,0:42:55.540
why is it

0:42:55.540,0:42:58.999
ideally I'd like to hear from someone is there[br]someone

0:42:58.999,0:43:02.109
nghĩ Shakespeare là cao quý nhất nhưng lại thích xem Simsons hơn

0:43:02.109,0:43:02.989
but who preferred

0:43:02.989,0:43:04.060
watching

0:43:04.060,0:43:08.739
the Simpsons

0:43:08.739,0:43:14.160
Vâng, tôi đoán là mình chỉ cần ngồi và xem Simpsons, nó thú vị bởi những pha pha trò, chúng khiến ta cười, nhưng

0:43:14.160,0:43:17.839
Đã có người bảo chúng ta rằng Shakespeare là một tác giả vĩ đại, chúng ta đã được dạy cách để đọc tác phẩm của ông, cách hiểu ông, chúng ta đã được dạy cách

0:43:17.839,0:43:20.630
understand him, we had to be taught how to

0:43:20.630,0:43:23.150
học Rembrandt, cách phân tích một bức tranh. Tốt lắm, tên bạn là gì? Aneesha.

0:43:23.150,0:43:25.859
well how do, what's your name? Aneesha.

0:43:25.859,0:43:27.840
Aneesha, khi bạn nói ai đó nói với bạn rằng Shakespeare tốt hơn

0:43:27.840,0:43:31.259
told you that Shakespeare's better

0:43:31.259,0:43:37.299
bạn có chấp nhận nó với niềm tin mù quáng không, bạn đã bình chọn cho Shakespeare cao quý hơn chỉ vì văn hóa

0:43:37.299,0:43:41.529
nói với bạn điều đó, hay các giáo viên của chúng ta nói với bạn điều đó, hay chính bạn thực sự đồng ý với mình

0:43:41.529,0:43:44.049
actually agree with that yourself

0:43:44.049,0:43:48.319
Thưa thầy, với Shakespeare thì không, nhưng trước đó khi thầy lấy ví dụ về Rembrandt

0:43:48.319,0:43:49.740
an example of Rembrandt

0:43:49.740,0:43:54.479
Em cảm thấy mình thích đọc truyện tranh hơn là bài phân tích về Rembrandt, bởi vì ai đó đã nói với tôi rằng nó rất hay, thầy biết đấy ạ. Được rồi, có vẻ như một kiểu

0:43:54.479,0:43:58.348
Rembrandt because someone told me it was[br]great, you know. Right so of some this seems

0:43:58.349,0:44:01.699
là, bạn đang đề xuất một loại quy ước và áp lực văn hóa. Chúng ta được chỉ bảo

0:44:01.699,0:44:05.319
cultural convention and pressure. We're told

0:44:05.319,0:44:12.319
những cuốn sách nào, những tác phẩm nghệ thuật nào là tuyệt vời. Một ý kiến khác nào?

0:44:15.309,0:44:19.640
mặc dù tôi thích xem Simpsons hơn, nhưng trong thời điểm cụ thể này, khi đang học về Công lý, nếu tôi phải dành phần đời còn lại của mình để xem

0:44:19.640,0:44:23.049
if I were to spend the rest of my life[br]considering

0:44:23.049,0:44:25.369
ba video clip khác nhau đã được trình chiếu. Tôi sẽ không muốn dành

0:44:25.369,0:44:26.869
video clips shown

0:44:26.869,0:44:29.119
I would not want to spend

0:44:29.119,0:44:31.869
ba video clip khác nhau đã được trình chiếu. Tôi sẽ không muốn dành

0:44:31.869,0:44:33.800
the latter two clips.

0:44:33.800,0:44:36.650
I think I would derive more pleasure

0:44:36.650,0:44:38.309
từ việc mở rộng tâm trí của mình để thưởng thức những thú vui sâu sắc hơn, những suy nghĩ sâu sắc hơn.

0:44:38.309,0:44:39.269
branch out in my own mind

0:44:39.269,0:44:40.488
sort of

0:44:40.489,0:44:44.869
considering more deep pleasures, more[br]deep thoughts.

0:44:44.869,0:44:48.630
và cho tôi biết tên của bạn? Joe. Joe, vậy là nếu bạn phải dành phần đời còn lại của mình cho

0:44:48.630,0:44:49.630
Joe.

0:44:49.630,0:44:52.559
Joe, so if you had to spend the rest of your life[br]on

0:44:52.559,0:44:55.409
trong một trang trại ở Kansas chỉ có Shakespeare hoặc các tập phim Simpsons đã được chọn lọc

0:44:55.409,0:44:57.489
with only Shakespeare

0:44:57.489,0:45:02.079
or the collected episodes of the Simpsons

0:45:02.079,0:45:04.119
bạn sẽ thích Shakespeare hơn? Bạn kết luận được gì từ đó?

0:45:04.119,0:45:06.599
Shakespeare

0:45:06.599,0:45:09.849
what do you conclude from that

0:45:09.849,0:45:12.149
về bài kiểm tra của John Stuart Mill. Nhưng là bài kiểm tra về niềm vui cao quý hơn

0:45:12.149,0:45:15.078
but the test of a higher pleasure

0:45:15.079,0:45:16.359
là liệu rằng những người đã trải nghiệm cả hai có thích nó hơn không.

0:45:16.359,0:45:18.369
people who have experienced

0:45:18.369,0:45:21.509
both prefer it.

0:45:21.509,0:45:23.880
tôi có thể trích dẫn một ví dụ ngắn gọn khác được không? trong sinh học, trong sinh học tế bào thần kinh, năm ngoái chúng tôi đã được kể về một con chuột được thí nghiệm

0:45:23.880,0:45:25.130
in biology

0:45:25.130,0:45:28.769
in neuro biology last year we were told of a rat who was[br]tested

0:45:28.769,0:45:31.209
một bộ phận trung tâm đặc biệt trong não, nơi con chuột có thể kích thích não bộ của nó và tự gây cho nó niềm vui mãnh liệt một cách liên tục

0:45:31.209,0:45:35.879
where the rat was able to stimulate its[br]brain and cause itself intense pleasure repeatedly

0:45:35.879,0:45:38.368
con chuột không ăn, không uống cho đến khi nó chết. Như vậy, rõ ràng con chuột đã trải qua niềm vui mãnh liệt

0:45:38.369,0:45:42.179
so the rat was clearly experiencing intense[br]pleasure

0:45:42.179,0:45:46.269
Vậy thì, bây giờ nếu giáo sư hỏi tôi rằng liệu tôi muốn trải nghiệm niềm vui mãnh liệt hay sống cả đời với niềm vui cao quý, thì tôi sẽ coi niềm vui mãnh liệt là niềm vui thấp kém, đúng không ạ?

0:45:46.269,0:45:47.140
or have

0:45:47.140,0:45:52.690
a full lifetime of higher pleasure, I would consider[br]intense pleasure to be lower pleasure, right

0:45:52.690,0:45:55.799
bây giờ hãy tận hưởng niềm vui mãnh liệt, vâng chắc chắn tôi sẽ làm vậy

0:45:55.799,0:46:01.969
yes I would

0:46:01.969,0:46:03.159
nhưng trong suốt cuộc đời, tôi nghĩ … tôi nghĩ rằng số đông ở đây sẽ đồng ý với tôi rằng họ thà làm một con người với niềm vui cao quý hơn là con chuột đó

0:46:03.159,0:46:04.360
I would think

0:46:04.360,0:46:06.899
almost a complete majority here would agree

0:46:06.899,0:46:11.630
that they would rather be a human[br]with higher pleasure that rat

0:46:11.630,0:46:13.269
với niềm vui mãnh liệt trong một khoảng thời gian nhất thời. Vậy thì, bây giờ, để trả lời câu hỏi của giáo sư, đúng vậy, tôi nghĩ

0:46:13.269,0:46:14.930
for a momentary period of time

0:46:14.930,0:46:15.870
so now

0:46:15.870,0:46:18.959
in answer to your question, right, I think

0:46:18.959,0:46:21.348
điều này chứng minh, hay tôi sẽ không nói là chứng minh. Tôi nghĩ rằng, kết luận

0:46:21.349,0:46:24.999
I think the conclusion

0:46:24.999,0:46:28.649
đó là lý thuyết của Mill khi phần lớn mọi người được hỏi họ muốn làm gì hơn,

0:46:28.650,0:46:31.439
what they would rather do,

0:46:31.439,0:46:33.118
họ sẽ trả lời rằng họ thà tham gia vào một thú vui cao quý. Vậy là, bạn nghĩ điều này ủng hộ Mills, rằng ở đây Mills có một số điều có lý?

0:46:33.119,0:46:34.689
that they would rather

0:46:34.689,0:46:39.499
engage in a higher pleasure. So you think that this[br]supports Mills, that Mills was on to something here

0:46:39.499,0:46:40.738
Tôi nghĩ vậy. Được rồi, có ai không đồng ý với Joe khi nghĩ rằng thí nghiệm của chúng ta

0:46:40.739,0:46:42.629
all right is there anyone

0:46:42.629,0:46:46.839
who disagrees with Joe who thinks that[br]our experiment

0:46:46.839,0:46:48.578
bác bỏ thí nghiệm của Mills, cho thấy rằng đây không phải là một cách thỏa đáng,

0:46:48.579,0:46:49.959
Mills'

0:46:49.959,0:46:51.098
test

0:46:51.099,0:46:53.239
shows that that's not an adequate way

0:46:53.239,0:46:57.689
rằng bạn không thể phân biệt những niềm vui cao quý trong khuôn khổ thuyết vị lợi.

0:46:57.689,0:47:02.649
framework.

0:47:05.879,0:47:09.509
Nếu bất cứ điều gì là tốt thì thực sự đó chỉ là bất cứ thứ gì mà mọi người thích nó hơn. Nó thực sự tương đối và sẽ không có một định nghĩa khách quan nào cả

0:47:09.509,0:47:11.519
no objective definition then

0:47:11.519,0:47:14.888
sẽ có một số xã hội nơi mọi người thích Simpsons hơn, bất kỳ ai cũng có thể đề cao Simpsons, nhưng tôi nghĩ cần phải có giáo dục thì người ta mới đề cao Shakespeare

0:47:14.889,0:47:15.849
more

0:47:15.849,0:47:21.380
anyone can appreciate the Simpsons, but I think[br]it does take education to appreciate Shakespeare

0:47:21.380,0:47:25.660
Được rồi, bạn đang nói rằng cần phải có giáo dục mới đề cao những điều cao quý và chân chính

0:47:25.660,0:47:27.319
true thing

0:47:27.319,0:47:29.719
Quan điểm của Mill là những niềm vui cao quý đòi hỏi

0:47:29.719,0:47:32.890
that the higher pleasures do require

0:47:32.890,0:47:35.089
sự dạy dỗ, khả năng thường thức và cả giáo dục. Ông không bàn cãi điều đó nhưng

0:47:35.090,0:47:37.799
he doesn't dispute that

0:47:37.799,0:47:38.650
but

0:47:38.650,0:47:41.660
một khi đã được tu dưỡng và giáo dục

0:47:41.660,0:47:44.029
and educated

0:47:44.029,0:47:45.509
Con người ta sẽ nhìn thấy không chỉ thấy sự khác biệt giữa những niềm vui thấp kém hay cao quý mà còn thực sự

0:47:45.509,0:47:48.270
not only see the difference between higher[br]lower

0:47:48.270,0:47:49.009
pleasures

0:47:49.009,0:47:51.539
but will it actually

0:47:51.539,0:47:52.769
Sẽ thích cái cao quý hơn cái thấp kém. Các bạn sẽ tìm thấy trích đoạn nổi tiếng này của John Stuart Mill

0:47:52.769,0:47:53.970
the higher

0:47:53.970,0:47:55.848
to the lower.

0:47:55.849,0:47:59.519
you find this famous passage from John Stuart[br]Mill-

0:47:59.519,0:48:00.808
“chẳng thà làm một người bất mãn còn hơn làm một con heo thỏa mãn”.

0:48:00.809,0:48:03.869
to be a human being dissatisfied

0:48:03.869,0:48:06.109
then a pig satisfied.

0:48:06.109,0:48:10.538
chẳng thà làm một Socrate bất mãn còn hơn làm một thằng ngốc thỏa mãn. Và nếu kẻ ngốc

0:48:10.539,0:48:12.229
and if the fool

0:48:12.229,0:48:13.439
hay con lợn có ý kiến khác, thì đó là vì chúng chỉ mới

0:48:13.439,0:48:15.538
are of a different opinion

0:48:15.539,0:48:18.209
it is because they only know

0:48:18.209,0:48:20.700
Biết mỗi một góc của vấn đề”. Như vậy, ở đây các bạn có một nỗ lực để phân biệt

0:48:20.700,0:48:22.339
so here you have

0:48:22.339,0:48:23.159
an attempt

0:48:23.159,0:48:24.609
to distinguish

0:48:24.609,0:48:27.199
Niềm vui cao quý với niềm vui thấp kém. Vậy nên, đi đến một bảo tàng nghệ thuật hay nằm ườn ở nhà, uống bia và dán mắt vào tivi

0:48:27.199,0:48:28.719
pleasures

0:48:28.719,0:48:33.169
so going to an art museum or being a couch[br]potato, swilling beer watching television

0:48:33.169,0:48:35.489
at home

0:48:35.489,0:48:37.950
Mill đồng ý rằng, đôi khi chúng ta có thể không chống cự được với sự cám dỗ

0:48:37.950,0:48:40.839
to the temptation

0:48:40.839,0:48:41.839
để làm điều sau, làm một “củ khoai tây lười biếng trên ghế bành”,

0:48:41.839,0:48:46.308
to be couch potatoes,

0:48:46.309,0:48:47.779
Nhưng, ngay cả khi chúng ta làm điều đó vì lười biếng và uể oải, chúng ta vẫn biết

0:48:47.779,0:48:49.609
out of indolence

0:48:49.609,0:48:50.680
and sloth,

0:48:50.680,0:48:52.200
we know

0:48:52.200,0:48:54.029
rằng niềm vui mà chúng ta có được khi chăm chú ngắm nhìn Rembrandts ở bảo tàng thực sự vẫn cao quý hơn,

0:48:54.029,0:48:55.670
gazing at Rembrandts

0:48:55.670,0:48:56.989
in the museum

0:48:56.989,0:49:00.219
is actually higher,

0:49:00.219,0:49:03.190
bởi vì chúng ta đã trải nghiệm cả hai. Và áp lực lớn hơn

0:49:03.190,0:49:05.699
And is a higher pressure

0:49:05.699,0:49:06.940
nhìn chằm chằm vào Rembrandts, vì đòi hỏi những khả năng cao hơn của con người chúng ta.

0:49:06.940,0:49:11.499
because of engages our higher human faculties

0:49:11.499,0:49:13.848
Vậy còn nỗ lực của Mill để đáp lại sự phản đối về quyền cá nhân thì sao?

0:49:13.849,0:49:18.890
to reply to the objection about individual rights?

0:49:18.890,0:49:21.859
Theo một cách nào đó, ông sử dụng cùng một cách lập luận

0:49:21.859,0:49:25.319
kind of argument

0:49:25.319,0:49:27.859
và điều này xuất hiện ở Chương năm, ông nói “trong khi tôi tranh luận quyền đòi hỏi chính đáng của bất kỳ lý thuyết nào thiết lập một chuẩn mực tưởng tượng

0:49:27.859,0:49:33.369
he says while I dispute the pretensions of any[br]theory which sets up an imaginary standard

0:49:33.369,0:49:34.889
của công lý không dựa trên tính có ích,…”

0:49:34.889,0:49:39.719
not grounded on utility,

0:49:39.719,0:49:41.389
nhưng ông vẫn xem xét công lý dựa trên tính có ích là thứ mà ông gọi là phần chính yếu

0:49:41.389,0:49:43.429
he considers

0:49:43.429,0:49:44.599
justice

0:49:44.599,0:49:48.549
grounded on utility to be what he calls the[br]chief part

0:49:48.549,0:49:52.679
và không thể so sánh được, là phần thiêng liêng và ràng buộc nhất của mọi loại đạo đức.

0:49:52.679,0:49:54.599
of all morality.

0:49:54.599,0:49:57.249
vì vậy công lý là cao hơn. Quyền cá nhân là được ưu tiên

0:49:57.249,0:50:00.049
individual rights are privileged

0:50:00.049,0:50:01.899
nhưng không phải vì những lý do đi chệch khỏi những giả định của thuyết vị lợi.

0:50:01.899,0:50:05.310
reasons that depart from utilitarian assumptions.

0:50:05.310,0:50:06.769
“Công lý là một cái tên cho những yêu cầu đạo đức nhất định, được đánh giá một cách chung chung

0:50:06.769,0:50:09.069
for certain moral requirements

0:50:09.069,0:50:11.220
which, regarded collectively

0:50:11.220,0:50:14.519
Là đứng cao hơn trong thang đo tính có ích cho xã hội, và do đó

0:50:14.519,0:50:17.109
and are therefore

0:50:17.109,0:50:19.209
càng có nghĩa vụ tối quan trọng hơn bất kỳ nghĩa vụ nào khác”

0:50:19.209,0:50:20.678
paramount obligation

0:50:20.679,0:50:23.200
than any others

0:50:23.200,0:50:28.919
vì vậy công lý là thiêng liêng, nó được ưu tiên, được đặc ân, nó không phải là thứ dễ dàng đánh đổi

0:50:28.920,0:50:30.890
Với những thứ thấp kém hơn. Nhưng lý do sau cùng mà Mills tuyên bố là

0:50:30.890,0:50:32.239
but the reason

0:50:32.239,0:50:33.619
is ultimately

0:50:33.619,0:50:35.799
Mills Claims

0:50:35.799,0:50:37.929
một người theo thuyết vị lợi lập luận, khi bạn cân nhắc lợi ích lâu dài

0:50:37.929,0:50:39.239
once you consider

0:50:39.239,0:50:41.199
the long run interests

0:50:41.199,0:50:43.539
của nhân loại, của tất cả chúng ta, với tư cách là giống loài tiến bộ

0:50:43.539,0:50:44.670
of all of us,

0:50:44.670,0:50:46.329
as progressive

0:50:46.329,0:50:47.699
beings.

0:50:47.699,0:50:51.279
Nếu chúng ta thực thi công lý và nếu chúng ta tôn trọng các quyền của toàn thể xã hội

0:50:51.279,0:50:52.609
society as a whole

0:50:52.609,0:50:55.949
sẽ tốt đẹp hơn về lâu dài. Điều đó có thuyết phục không?

0:50:55.949,0:50:57.999
Well is that convincing?

0:50:57.999,0:50:59.158
Hay là Mill thực sự, đã không thừa nhận nó, bước ra ngoài

0:50:59.159,0:51:04.549
is Mill actually, without admitting it, stepping[br]outside

0:51:04.549,0:51:06.219
cân nhắc những quan tâm của thuyết vị lợi trong tranh luận về những niềm vui

0:51:06.219,0:51:07.789
in arguing

0:51:07.789,0:51:11.129
for qualitatively higher

0:51:11.129,0:51:12.788
cao quý hơn và cho những quyền cá nhân thiêng liêng hay

0:51:12.789,0:51:14.479
and for sacred

0:51:14.479,0:51:16.948
or specially important

0:51:16.949,0:51:18.479
đặc biệt quan trọng? Chúng ta vẫn chưa trả lời đầy đủ câu hỏi đó, vì để trả lời nó một cách đầy đủ

0:51:18.479,0:51:21.718
we haven't fully answered that question

0:51:21.719,0:51:23.809
because to answer that question

0:51:23.809,0:51:26.259
trong trường hợp của quyền và công lý, yêu cầu chúng ta phải khám phá

0:51:26.259,0:51:28.869
will require that we explore

0:51:28.869,0:51:30.419
những cách khác, những cách không theo tính toán của thuyết vị lợi, tính đến những cơ sở

0:51:30.419,0:51:33.368
non utilitarian ways

0:51:33.369,0:51:35.030
of accounting for the basis

0:51:35.030,0:51:36.479
hay quyền. Rồi sau đó hỏi xem liệu họ có thành công không?

0:51:36.479,0:51:38.269
and then asking

0:51:38.269,0:51:40.408
whether they succeed

0:51:40.409,0:51:42.949
Như đối với Jeremy Bentham, người khởi xướng thuyết vị lợi

0:51:42.949,0:51:44.969
who launched

0:51:44.969,0:51:46.099
utilitarianism

0:51:46.099,0:51:47.419
như một học thuyết trong triết học đạo đức và pháp luật. Bentham qua đời năm 1832 ở tuổi 85

0:51:47.419,0:51:49.979
in moral and legal philosophy

0:51:49.979,0:51:53.819
Bentham died in 1832 at the[br]age of eighty five

0:51:53.819,0:51:57.509
nhưng ngày nay nếu bạn đến London, bạn có thể thăm ông ấy theo đúng nghĩa đen. Ông để lại di chúc của mình

0:51:57.509,0:51:58.729
literally.

0:51:58.729,0:52:01.439
he provided in his will

0:52:01.440,0:52:03.390
theo đó, cơ thể của ông được bảo quản, được ướp và trưng bày trong trường đại học London

0:52:03.390,0:52:05.489
embalmed and displayed

0:52:05.489,0:52:07.739
in the university of London

0:52:07.739,0:52:11.069
nơi ông vẫn còn ngự trong một chiếc lồng kính với một chiếc đầu bằng sáp

0:52:11.069,0:52:12.950
with a wax head

0:52:12.950,0:52:14.989
ăn vận đúng bộ quần áo đời thực của mình. Bạn có thể thấy rằng, trước khi chết, bản thân Bentham đã đặt một câu hỏi nhất quán với triết lý của mình,

0:52:14.989,0:52:17.049
you see before he died,

0:52:17.049,0:52:22.339
Bentham addressed himself to a question consistent[br]with his philosophy,

0:52:22.339,0:52:23.499
ông nói, lợi ích nào mà một người chết có để lại cho người sống, đó là cách hiến xác

0:52:23.499,0:52:26.839
could a dead man be to the living

0:52:26.839,0:52:30.499
one use, he said, would be to make one's corpse[br]available

0:52:30.499,0:52:33.519
cho nghiên cứu giải phẫu học. Tuy nhiên, trong trường hợp của những nhà triết học vĩ đại,

0:52:33.519,0:52:37.129
in the case of great philosophers, however,

0:52:37.129,0:52:38.159
tốt hơn hết là duy trì sự hiện diện về mặt thể xác của một người để truyền cảm hứng cho các thế hệ những nhà tư tưởng trong tương lai.

0:52:38.159,0:52:44.919
to preserve one's physical presence in order[br]to inspire future generations of thinkers.

0:52:44.919,0:52:47.618
Bạn muốn xem Bentham được nhồi bên trong như thế nào không? Đây, ông ấy trông như thế này

0:52:47.619,0:52:50.410
Here's what he looks like

0:52:50.410,0:52:53.549
Ông ấy đây. Bây giờ, nếu bạn nhìn gàn một chút

0:52:53.549,0:52:55.459
now, if you look closely

0:52:55.459,0:52:57.459
bạn sẽ nhận thấy rằng, thực tế việc ướp xác ông ấy không thành công lắm. Nên họ đã thay thế một cái đầu bằng sáp

0:52:57.459,0:52:58.529
that

0:52:58.529,0:53:05.529
the embalming up his actual had was not a[br]success so they substituted a waxed head

0:53:06.910,0:53:10.009
và để cho thật, thì ở phía dưới, bạn có thể nhìn thấy cái đầu thực của ông ấy

0:53:10.009,0:53:13.390
you can actually see his actual had

0:53:13.390,0:53:14.979
trên một đĩa kim loại. Bạn thấy không? Ở đây này.

0:53:16.529,0:53:17.809
you see it?

0:53:17.809,0:53:22.599
right there

0:53:22.599,0:53:25.709
Vậy thì, khía cạnh đạo đức của câu chuyện là gì? Khía cạnh đạo đức của câu chuyện

0:53:25.709,0:53:29.499
the moral of the story

0:53:29.499,0:53:33.698
Nhân tiện đây họ cũng mang ông ra ngoài trong các cuộc họp hội đồng trường tại trường đại học London và biên bản họp vẫn ghi nhận ông có mặt nhưng không biểu quyết.

0:53:33.699,0:53:40.659
and the minutes record him as present but[br]not voting.

0:53:40.659,0:53:42.539
đây là một triết gia khi sống và cả lúc chết vẫn toàn tâm toàn ý

0:53:42.539,0:53:45.109
in life and in death

0:53:45.109,0:53:46.769
Với những nguyên tắc triết lý của mình. Lần tới chúng ta sẽ tiếp tục với các quyền.

0:53:46.769,0:53:48.399
to the principles

0:53:48.400,0:53:55.400
of his philosophy. we'll continue with rights next time.

0:53:57.439,0:54:00.808
Đừng bỏ lỡ cơ hội giao lưu trực tuyến với những người cùng xem “Công Lý” khác

0:54:00.809,0:54:03.369
tham gia trò chuyện, làm một bài kiểm tra phổ thông,

0:54:03.369,0:54:07.799
xem các bài giảng mà bạn đã bỏ lỡ, v.v. Truy cập www.justiceharvard.org.

0:54:07.799,0:54:14.799
Đó là điều đúng nên làm.

0:54:49.739,0:54:53.789
Chương trình được tài trợ bởi

0:54:53.789,0:54:55.189
Tài trợ phụ bởi