To jest James Risen.

Laureat nagrody Pulitzera,

reporter New York Timesa.

Na długo zanim ktokolwiek 
słyszał o Edwardzie Snowdenie,

Risen napisał książkę, w której ujawnił,

że NSA nielegalnie podsłuchuje 
rozmowy telefoniczne Amerykanów.

Jednak inny rozdział tej książki,

który może mieć nawet trwalszy wpływ,

opisuje fatalną w skutkach 
operację amerykańskiego wywiadu

w której CIA dosłownie przekazało Iranowi

projekty bomby atomowej.

Szalone? Przeczytajcie!

Niewiarygodna historia.

Ale wiecie, komu ten rozdział
się nie spodobał?

Amerykańskiemu rządowi.

Przez niemal dziesięć lat

Risen był przedmiotem
rządowego dochodzenia,

w którym prokurator żądał od niego zeznań

przeciw jednemu z rzekomych informatorów.

Risen stał się symbolem
nowego zachowania rządu USA:

oskarżania informatorów 
i szpiegowania dziennikarzy.

Na mocy pierwszej poprawki

prasa ma prawo publikować tajne informacje
w interesie publicznym.

Ale nie można korzystać z tego prawa,

jeśli media nie mogą 
gromadzić takich informacji

i chronić tożsamości

odważnych informatorów.

Gdy rząd zapukał do drzwi,

Risen zrobił to, co wielu 
reporterów przed nim:

odmówił i powiedział,

że prędzej pójdzie do więzienia.

W latach 2007-2015

nad Risenem ciążyło widmo
więzienia federalnego.

Jednak kilka dni przed procesem
stało się coś niezwykłego.

Nagle, po latach dowodzenia, 
że jest to kluczowe dla sprawy,

rząd całkowicie zrezygnował 
z żądań wobec Risena.

Okazuje się, że w czasach 
elektronicznego nadzoru

jest mało kryjówek 
dla reporterów i informatorów.

Zamiast bezskutecznego 
zmuszania Risena do zeznań,

można było użyć jego cyfrowego śladu.

W całkowitej tajemmicy i bez zgody Risena,

prokuratura zdobyła dane z jego telefonu.

Przechwycono jego e-maile, 
dane finansowe i bankowe,

historię kredytową,

a nawet spis lotów, które odbył.

Znalezionych informacje użyto, 
by skazać Jeffreya Sterlinga,

rzekome źródło Risena i informatora z CIA.

Niestety, to tylko 
jeden z wielu przypadków.

Prezydent Obama obiecywał
ochronę informatorów,

a zamiast tego Departament Sprawiedliwości

wniósł więcej oskarżeń,

niż wszystkie poprzednie 
rządy razem wzięte.

To stanowi problem, zwłaszcza dlatego,

że rząd utajnia mnóstwo swoich działań.

Od zamachu 11 września 
praktycznie wszystkie istotne doniesienia

na temat bezpieczeństwa narodowego

pochodziły z kontaktów 
dziennikarzy z informatorami.

Ryzykujemy, że prasa nie będzie 
mogła wykonywać swojej pracy,

którą powinna chronić pierwsza poprawka,

przez to, że rząd może teraz 
lepiej wszystkich szpiegować.

Technika umożliwia rządowi

omijanie praw reporterów,

ale jednocześnie prasa może 
używać techiki do ochrony źródeł

nawet lepiej niż dotąd.

Zacząć mogą już podczas rozmów,

a nie na sali sądowej, po fakcie.

Obecnie istnieje system komunikacyjny,

którego nie było wtedy,
gdy Risen pisał swoją książkę,

odporniejszy na inwigilację
niż e-maile czy rozmowy telefoniczne.

Jednym z nich jest SecureDrop,

system dla informatorów

stworzony przez wybitnego
programistę Aarona Swartza,

a obecnie rozwijany przez organizację 
non-profit, w której pracuję,

Freedom of the Press Foundation.

Zamiast wysłać e-maila,

wchodzisz na stronę agencji informacyjnej,

na przykład The Washington Post.

Stąd można wysłać dokument lub informację,

jak każdą inną metodą.

Zostanie zaszyfrowana
i przechowana na serwerze,

do którego dostęp ma
tylko agencja prasowa.

Rząd nie może już 
po kryjomu żądać informacji

i te, których by się domagał,

w ogóle by nie istniały.

Jednak SecureDrop jest 
tylko małą częścią układanki

mającej chronić wolność 
prasy w XXI wieku.

NIestety, rządy na całym świecie

stale rozwijają metody szpiegowania,

co zagraża nam wszystkim.

Od nas zależy zapewnienie,

żeby nie tylko obyci w technice
informatorzy, jak Edward Snowden,

mieli możliwość demaskowania przestępstw.

To istotne, by chronić
przyszłego informatora

z doświadczeniem w służbie zdrowia,

alarmującego o przepełnionych szpitalach

lub pracownika ochrony środowiska,

bijącego na alarm o brudnej wodzie w Flint

albo osoby znającej Wall Street,

ostrzegającej przed kolejnym kryzysem.

Te narzędzia nie powstały tylko po to,
by pomóc odważnym mężczyznom i kobietom

ujawniającym przestępstwa,

lecz by bronić konstytucyjnych 
praw nas wszystkich.

Dziękuję.

(Brawa)