1
00:00:06,417 --> 00:00:09,844
Hãy tưởng tượng nếu bạn có thể nối
bộ não của mình vào một cái máy

2
00:00:09,844 --> 00:00:12,910
có thể đem đến cho bạn
những niềm vui vô tận.

3
00:00:12,910 --> 00:00:17,250
Nếu bạn có cơ hội để lựa chọn 
cách tồn tại như vậy, liệu bạn có đồng ý?

4
00:00:17,250 --> 00:00:20,013
Đó là câu hỏi nhà triết gia 
Robert Nozick đặt ra

5
00:00:20,013 --> 00:00:23,645
thông qua một thí nghiệm tưởng tượng
gọi là "Chiếc máy Trải nghiệm".

6
00:00:23,645 --> 00:00:26,065
Thí nghiệm yêu cầu ta 
nghĩ về một thế giới

7
00:00:26,065 --> 00:00:30,376
nơi các nhà khoa học phát triển một loại 
máy có khả năng mô phỏng cuộc sống thật

8
00:00:30,376 --> 00:00:35,300
trong khi đảm bảo những trải nghiệm đó sẽ 
chỉ có niềm vui mà không hề có sự đau đớn.

9
00:00:35,300 --> 00:00:36,210
Đổi lại là gì?

10
00:00:36,210 --> 00:00:39,012
Bạn phải hoàn toàn bỏ lại hiện thực,

11
00:00:39,012 --> 00:00:40,845
nhưng bạn sẽ khó nhận ra sự khác biệt.

12
00:00:40,845 --> 00:00:44,246
Những trải nghiệm của bạn sẽ
không thể phân biệt được với hiện thực.

13
00:00:44,246 --> 00:00:45,758
Những thăng trầm trong cuộc sống

14
00:00:45,758 --> 00:00:49,835
sẽ được thay thế bằng 
một loạt những kỉ niệm vui vẻ.

15
00:00:49,835 --> 00:00:51,401
Rất tuyệt phải không?

16
00:00:51,401 --> 00:00:55,767
Đây chắc là một đề nghị hấp dẫn, 
nhưng có lẽ nó không lý tưởng đến như vậy.

17
00:00:55,767 --> 00:00:59,712
Thí nghiệm này thực chất được đưa ra để 
phản biện một khái niệm trong triết học

18
00:00:59,712 --> 00:01:01,460
gọi là chủ nghĩa khoái lạc.

19
00:01:01,460 --> 00:01:02,997
Những người 
ủng hộ chủ nghĩa này

20
00:01:02,997 --> 00:01:06,940
cho rằng việc tối đa hóa khoái lạc
là việc quan trọng nhất của cuộc đời

21
00:01:06,940 --> 00:01:10,309
bởi vì khoái lạc là điều tuyệt vời nhất
mà cuộc sống có thể mang đến

22
00:01:10,309 --> 00:01:13,487
Đối với người theo chủ nghĩa khoái lạc,
lựa chọn tốt nhất

23
00:01:13,487 --> 00:01:17,122
phải mang lại cho ta 
nhiều khoái lạc nhất có thể

24
00:01:17,122 --> 00:01:19,331
đồng thời không khiến ta đau khổ.

25
00:01:19,331 --> 00:01:23,699
Những khoái lạc vô hạn, và không có
buồn đau, chính là khoái lạc cực đại

26
00:01:23,699 --> 00:01:28,024
hay nói cách khác chính là viễn cảnh
mà Chiếc máy Trải nghiệm mang lại.

27
00:01:28,024 --> 00:01:30,964
Vì vậy, nếu như bạn theo
chủ nghĩa khoái lạc,

28
00:01:30,964 --> 00:01:33,859
kết nối với chiếc máy này chính là 
lựa chọn rõ ràng.

29
00:01:33,859 --> 00:01:36,566
Nhưng sẽ ra sao nếu cuộc đời 
không chỉ là khoái lạc?

30
00:01:36,566 --> 00:01:39,047
Đó là điều mà Nozick tin rằng
ông đang chứng minh

31
00:01:39,047 --> 00:01:42,194
bằng những thí nghiệm tưởng tượng

32
00:01:42,194 --> 00:01:45,117
Mặc dù chiếc máy hứa hẹn 
mang đến những khoái lạc cực đại

33
00:01:45,117 --> 00:01:47,591
ông vẫn có những lý do
để không kết nối với máy,

34
00:01:47,591 --> 00:01:51,857
giống như nhiều người tham gia thí nghiệm 
khác mà được đưa ra lời đề nghị tương tự.

35
00:01:51,857 --> 00:01:56,400
Nhưng điều gì ngăn cản chúng ta lựa chọn 
một tương lai trong khoái lạc cực đại?

36
00:01:56,400 --> 00:01:58,156
Hãy suy nghĩ về viễn cảnh này.

37
00:01:58,156 --> 00:02:01,073
Besty và Xander đang có 
một mối quan hệ lãng mạn và gắn bó

38
00:02:01,073 --> 00:02:04,351
Besty say đắm trong tình yêu và 
chưa bao giờ thấy hạnh phúc như vậy.

39
00:02:04,351 --> 00:02:06,053
Tuy nhiên, Besty không biết rằng,

40
00:02:06,053 --> 00:02:09,201
Xander đang tán tỉnh 
em gái của cô, Angelica,

41
00:02:09,201 --> 00:02:14,353
bằng những lá thư tình và những cuộc hẹn 
bí mật trong suốt thời gian họ quen nhau.

42
00:02:14,353 --> 00:02:15,524
Nếu Besty phát hiện ra,

43
00:02:15,524 --> 00:02:19,482
Mối quan hệ giữa cô với cả Xander 
và Angelica sẽ bị hủy hoại

44
00:02:19,482 --> 00:02:23,488
và cô sẽ bị tổn thương đến mức
không bao giờ dám yêu thêm lần nữa.

45
00:02:23,488 --> 00:02:26,632
Nhưng vì quá hạnh phúc, cô 
không nhận ra sự dối trá của Xander,

46
00:02:26,632 --> 00:02:30,000
những người theo chủ nghĩa khoái lạc
sẽ nói tốt nhất là cô không biết

47
00:02:30,000 --> 00:02:33,628
và tiếp tục sống trong khoái lạc cực độ.

48
00:02:33,628 --> 00:02:36,485
Miễn là Besty không phát hiện ra
mối quan hệ bí mật kia,

49
00:02:36,485 --> 00:02:40,994
cuộc đời của cô đảm bảo sẽ tiếp tục
ngập tràn hạnh phúc như hiện tại.

50
00:02:40,994 --> 00:02:45,823
Bởi vậy, việc Besty biết sự thật 
có giúp ích gì không?

51
00:02:45,823 --> 00:02:47,561
Hãy tưởng tượng nếu bạn là Besty.

52
00:02:47,561 --> 00:02:49,909
bạn có muốn biết sự thật không?

53
00:02:49,909 --> 00:02:51,060
Nếu như bạn trả lời có,

54
00:02:51,060 --> 00:02:54,990
thì niềm vui hiện tại của bạn
sẽ bị giảm nhanh chóng.

55
00:02:54,990 --> 00:02:57,843
Có lẽ, bạn tin rằng 
có nhiều thứ trong cuộc sống

56
00:02:57,843 --> 00:03:00,843
mang nhiều giá trị nội tại hơn niềm vui.

57
00:03:00,843 --> 00:03:04,807
Sự thật, trí tuệ, những mối quan hệ 
thành thực với người khác

58
00:03:04,807 --> 00:03:07,536
mới thực sự là những thứ đáng coi trọng.

59
00:03:07,536 --> 00:03:09,066
Do không bao giờ biết sự thật

60
00:03:09,066 --> 00:03:13,209
về cơ bản, Besty đang sống trong 
chiếc máy trải nghiệm của chính mình,

61
00:03:13,209 --> 00:03:17,028
một thế giới với những hạnh phúc vô thực.

62
00:03:17,028 --> 00:03:19,341
Ví dụ về mối tình tay ba này 
có thể hơi quá,

63
00:03:19,341 --> 00:03:23,546
nhưng nó phản ánh rất nhiều lựa chọn 
chúng ta đưa ra trong cuộc sống hàng ngày.

64
00:03:23,546 --> 00:03:26,570
Vì thế, cho dù bạn đang lựa chọn 
cho Besty hay cho chính bạn,

65
00:03:26,570 --> 00:03:29,758
tại sao bạn cho rằng 
hiện thực là một yếu tố quan trọng?

66
00:03:29,758 --> 00:03:33,115
Liệu trải nghiệm thực tế có thực sự 
mang một giá trị cố hữu,

67
00:03:33,115 --> 00:03:35,518
kể cả khi nó mang lại 
hạnh phúc hay khổ đau?

68
00:03:35,518 --> 00:03:37,388
Liệu bạn có thấy mình có giá trị hơn

69
00:03:37,388 --> 00:03:41,602
khi trải nghiệm những hạnh phúc và 
khổ đau thực tế?

70
00:03:41,602 --> 00:03:44,358
Thí nghiệm của Nozick có thể không
trả lời hết các câu hỏi,

71
00:03:44,358 --> 00:03:48,572
nhưng chúng khiến ta phải suy nghĩ:
liệu thực tế, dù không hoàn hảo,

72
00:03:48,572 --> 00:03:53,375
có mang những giá trị nội tại hơn cả 
những hạnh phúc vô thực của máy móc?