0:00:06.417,0:00:09.844 Hãy tưởng tượng nếu bạn có thể nối[br]bộ não của mình vào một cái máy 0:00:09.844,0:00:12.910 có thể đem đến cho bạn[br]những niềm vui vô tận. 0:00:12.910,0:00:17.250 Nếu bạn có cơ hội để lựa chọn [br]cách tồn tại như vậy, liệu bạn có đồng ý? 0:00:17.250,0:00:20.013 Đó là câu hỏi nhà triết gia [br]Robert Nozick đặt ra 0:00:20.013,0:00:23.645 thông qua một thí nghiệm tưởng tượng[br]gọi là "Chiếc máy Trải nghiệm". 0:00:23.645,0:00:26.065 Thí nghiệm yêu cầu ta [br]nghĩ về một thế giới 0:00:26.065,0:00:30.376 nơi các nhà khoa học phát triển một loại [br]máy có khả năng mô phỏng cuộc sống thật 0:00:30.376,0:00:35.300 trong khi đảm bảo những trải nghiệm đó sẽ [br]chỉ có niềm vui mà không hề có sự đau đớn. 0:00:35.300,0:00:36.210 Đổi lại là gì? 0:00:36.210,0:00:39.012 Bạn phải hoàn toàn bỏ lại hiện thực, 0:00:39.012,0:00:40.845 nhưng bạn sẽ khó nhận ra sự khác biệt. 0:00:40.845,0:00:44.246 Những trải nghiệm của bạn sẽ[br]không thể phân biệt được với hiện thực. 0:00:44.246,0:00:45.758 Những thăng trầm trong cuộc sống 0:00:45.758,0:00:49.835 sẽ được thay thế bằng [br]một loạt những kỉ niệm vui vẻ. 0:00:49.835,0:00:51.401 Rất tuyệt phải không? 0:00:51.401,0:00:55.767 Đây chắc là một đề nghị hấp dẫn, [br]nhưng có lẽ nó không lý tưởng đến như vậy. 0:00:55.767,0:00:59.712 Thí nghiệm này thực chất được đưa ra để [br]phản biện một khái niệm trong triết học 0:00:59.712,0:01:01.460 gọi là chủ nghĩa khoái lạc. 0:01:01.460,0:01:02.997 Những người [br]ủng hộ chủ nghĩa này 0:01:02.997,0:01:06.940 cho rằng việc tối đa hóa khoái lạc[br]là việc quan trọng nhất của cuộc đời 0:01:06.940,0:01:10.309 bởi vì khoái lạc là điều tuyệt vời nhất[br]mà cuộc sống có thể mang đến 0:01:10.309,0:01:13.487 Đối với người theo chủ nghĩa khoái lạc,[br]lựa chọn tốt nhất 0:01:13.487,0:01:17.122 phải mang lại cho ta [br]nhiều khoái lạc nhất có thể 0:01:17.122,0:01:19.331 đồng thời không khiến ta đau khổ. 0:01:19.331,0:01:23.699 Những khoái lạc vô hạn, và không có[br]buồn đau, chính là khoái lạc cực đại 0:01:23.699,0:01:28.024 hay nói cách khác chính là viễn cảnh[br]mà Chiếc máy Trải nghiệm mang lại. 0:01:28.024,0:01:30.964 Vì vậy, nếu như bạn theo[br]chủ nghĩa khoái lạc, 0:01:30.964,0:01:33.859 kết nối với chiếc máy này chính là [br]lựa chọn rõ ràng. 0:01:33.859,0:01:36.566 Nhưng sẽ ra sao nếu cuộc đời [br]không chỉ là khoái lạc? 0:01:36.566,0:01:39.047 Đó là điều mà Nozick tin rằng[br]ông đang chứng minh 0:01:39.047,0:01:42.194 bằng những thí nghiệm tưởng tượng 0:01:42.194,0:01:45.117 Mặc dù chiếc máy hứa hẹn [br]mang đến những khoái lạc cực đại 0:01:45.117,0:01:47.591 ông vẫn có những lý do[br]để không kết nối với máy, 0:01:47.591,0:01:51.857 giống như nhiều người tham gia thí nghiệm [br]khác mà được đưa ra lời đề nghị tương tự. 0:01:51.857,0:01:56.400 Nhưng điều gì ngăn cản chúng ta lựa chọn [br]một tương lai trong khoái lạc cực đại? 0:01:56.400,0:01:58.156 Hãy suy nghĩ về viễn cảnh này. 0:01:58.156,0:02:01.073 Besty và Xander đang có [br]một mối quan hệ lãng mạn và gắn bó 0:02:01.073,0:02:04.351 Besty say đắm trong tình yêu và [br]chưa bao giờ thấy hạnh phúc như vậy. 0:02:04.351,0:02:06.053 Tuy nhiên, Besty không biết rằng, 0:02:06.053,0:02:09.201 Xander đang tán tỉnh [br]em gái của cô, Angelica, 0:02:09.201,0:02:14.353 bằng những lá thư tình và những cuộc hẹn [br]bí mật trong suốt thời gian họ quen nhau. 0:02:14.353,0:02:15.524 Nếu Besty phát hiện ra, 0:02:15.524,0:02:19.482 Mối quan hệ giữa cô với cả Xander [br]và Angelica sẽ bị hủy hoại 0:02:19.482,0:02:23.488 và cô sẽ bị tổn thương đến mức[br]không bao giờ dám yêu thêm lần nữa. 0:02:23.488,0:02:26.632 Nhưng vì quá hạnh phúc, cô [br]không nhận ra sự dối trá của Xander, 0:02:26.632,0:02:30.000 những người theo chủ nghĩa khoái lạc[br]sẽ nói tốt nhất là cô không biết 0:02:30.000,0:02:33.628 và tiếp tục sống trong khoái lạc cực độ. 0:02:33.628,0:02:36.485 Miễn là Besty không phát hiện ra[br]mối quan hệ bí mật kia, 0:02:36.485,0:02:40.994 cuộc đời của cô đảm bảo sẽ tiếp tục[br]ngập tràn hạnh phúc như hiện tại. 0:02:40.994,0:02:45.823 Bởi vậy, việc Besty biết sự thật [br]có giúp ích gì không? 0:02:45.823,0:02:47.561 Hãy tưởng tượng nếu bạn là Besty. 0:02:47.561,0:02:49.909 bạn có muốn biết sự thật không? 0:02:49.909,0:02:51.060 Nếu như bạn trả lời có, 0:02:51.060,0:02:54.990 thì niềm vui hiện tại của bạn[br]sẽ bị giảm nhanh chóng. 0:02:54.990,0:02:57.843 Có lẽ, bạn tin rằng [br]có nhiều thứ trong cuộc sống 0:02:57.843,0:03:00.843 mang nhiều giá trị nội tại hơn niềm vui. 0:03:00.843,0:03:04.807 Sự thật, trí tuệ, những mối quan hệ [br]thành thực với người khác 0:03:04.807,0:03:07.536 mới thực sự là những thứ đáng coi trọng. 0:03:07.536,0:03:09.066 Do không bao giờ biết sự thật 0:03:09.066,0:03:13.209 về cơ bản, Besty đang sống trong [br]chiếc máy trải nghiệm của chính mình, 0:03:13.209,0:03:17.028 một thế giới với những hạnh phúc vô thực. 0:03:17.028,0:03:19.341 Ví dụ về mối tình tay ba này [br]có thể hơi quá, 0:03:19.341,0:03:23.546 nhưng nó phản ánh rất nhiều lựa chọn [br]chúng ta đưa ra trong cuộc sống hàng ngày. 0:03:23.546,0:03:26.570 Vì thế, cho dù bạn đang lựa chọn [br]cho Besty hay cho chính bạn, 0:03:26.570,0:03:29.758 tại sao bạn cho rằng [br]hiện thực là một yếu tố quan trọng? 0:03:29.758,0:03:33.115 Liệu trải nghiệm thực tế có thực sự [br]mang một giá trị cố hữu, 0:03:33.115,0:03:35.518 kể cả khi nó mang lại [br]hạnh phúc hay khổ đau? 0:03:35.518,0:03:37.388 Liệu bạn có thấy mình có giá trị hơn 0:03:37.388,0:03:41.602 khi trải nghiệm những hạnh phúc và [br]khổ đau thực tế? 0:03:41.602,0:03:44.358 Thí nghiệm của Nozick có thể không[br]trả lời hết các câu hỏi, 0:03:44.358,0:03:48.572 nhưng chúng khiến ta phải suy nghĩ:[br]liệu thực tế, dù không hoàn hảo, 0:03:48.572,0:03:53.375 có mang những giá trị nội tại hơn cả [br]những hạnh phúc vô thực của máy móc?