Bạn có biết mỗi khi nghệ sĩ
cầm nhạc cụ của họ lên
1 màn pháo hoa đang diễn ra trong đầu họ?
Bên ngoài, họ trông có vẻ bình tĩnh
và tập trung
đọc bản nhạc và chuyển động chính xác.
Nhưng bên trong não bộ,
có một bữa tiệc đang diễn ra
Làm sao ta biết được ?
Trong những thập kỉ gần đây
các nhà tâm thần học đã có
những đột phá vĩ đại
trong việc hiểu hoạt động của não
bằng cách giám sát chúng
với công cụ như máy nội soi cắt lớp
fMRI và PET
Khi con người được đưa vào những máy này,
các nhiệm vụ như đọc, làm toán
đều có các vùng phản hồi riêng trên não,
nơi các hoạt động được giám sát.
Nhưng khi các nhà nghiên cứu
cho người tham gia nghe nhạc
họ thấy pháo hoa.
Nhiều vùng trong bộ não
được thắp sáng cùng một lúc
trong khi họ xử lý âm thanh
phân chia ra để hiểu yếu tố
như giai điệu và nhịp điệu
và rồi kết hợp tất cả lại
thành 1 trải nghiệm âm nhạc thống nhất
Não bộ làm điểu này
chỉ trong vài giây ngắn ngủi
từ khi chúng ta bắt đầu nghe tiếng nhạc
đến khi dậm chân theo
Nhưng khi các nhà khoa học chuyển từ
quan sát não bộ
của thính giả sang các nhạc công
những bông pháo hoa đó
biến thành 1 lễ hội trang trọng
Hóa ra là trong khi nghe, âm nhạc
đưa bộ não vào
một số các hoạt động thú vị,
chơi nhạc tương đương với
tập luyện toàn thân.
Các nhà tâm thần học nhận thấy
nhiều vùng não sáng lên
đồng thời xử lí nhiều thông tin
phức tạp, liên hợp và
nhanh đáng ngạc nhiên.
Nhưng còn việc
thắp sáng não bộ bằng âm nhạc?
Những nghiên cứu vẫn còn khá mới
nhưng các nhà thần kinh học
có 1 ý tưởng khá rõ
Chơi 1 loại nhạc cụ
liên kết hầu hết mọi vùng
trong não bộ cùng 1 lúc,
đặc biệt là thị giác, thính giác và
thần kinh vận động
Bởi với bất kì hoạt động luyện tập khác,
chơi nhạc có kỉ luật, cấu trúc
tăng cường chức năng của não,
cho phép chúng ta đưa sức mạnh đó
vào những hoạt động khác
Điểm khác biệt rõ ràng nhất giữa
nghe nhạc và chơi nó
là chơi nhạc đòi hỏi
những kĩ năng vận động tốt
được điều khiển bởi cả 2 bán cầu não.
Nó còn kết hợp cả ngôn ngữ học
và sự chính xác của toán học,
trong đó bán cầu não trái
tham gia nhiều hơn,
với nội dung mới lạ và sáng tạo
thì não phải nổi trội hơn.
Với những lý do đó, chơi nhạc được
chứng minh rằng
sẽ làm tăng khối lượng và hoạt động
trong thể chai của não,
cầu nối giữa 2 bán cầu,
cho phép thông điệp đi qua não nhanh hơn
và qua các tuyến đường đa dạng hơn
Điều này cho phép nhạc sĩ
giải quyết vấn đề
hiệu quả và sáng tạo hơn,
cả về học thuật lẫn môi trường xã hội.
Bởi vì chơi nhạc
cũng cần nhiều mánh khóe và sự hiểu biết
về nội dung truyền tải và thông điệp,
nhạc sĩ thường có chức năng điều hành
với trình độ cao hơn
1 loại nhiệm vụ liên kết với nhau
bao gồm lên kế hoạch, chiến lược, và
chú ý tới chi tiết
và đòi hỏi phân tích đồng thời cả
2 khía cạnh nhận thức và tình cảm
Khả năng này cũng có tác động vào
cách hệ thống bộ nhớ hoạt động
Và, quả thực, nhạc sĩ biểu lộ những
chức năng bộ nhớ nâng cao,
tạo ra, lưu giữ và tìm lại kí ức nhanh
và hiệu quả hơn
Nghiên cứu chỉ ra rằng
nhạc sĩ sử dụng bộ não được kết nối cao
để đưa vào mỗi ký ức
những thẻ nhớ khác nhau
như thẻ khái niệm, thẻ cảm xúc,
thẻ nghe và thẻ ngữ cảnh,
như 1 công cụ tìm kiếm Internet tốt
Làm sao ta biết
những lợi ích này chỉ có ở âm nhạc
khi so với thể thao hay hội họa?
Hay có thể là những người theo
con đường âm nhạc
đã thông minh hơn ngay từ đầu?
Các nhà thần kinh học đã tìm hiểu những
vấn đề này nhưng tới nay,
họ phát hiện ra nghệ thuật và
các khía cạnh thẩm mỹ
của việc học cách chơi 1 nhạc cụ
khác với những hoạt động khác,
bao gồm cả những môn nghệ thuật khác.
Và 1 số nghiên cứu ngẫu nhiên của
những người tham gia
có cùng trình độ
của chức năng nhận thức và xử lý
thần kinh ngay từ đầu,
chỉ ra rằng những người được đào tạo
về âm nhạc
cải thiện được nhiều vùng não,
so với người khác
Nghiên cứu gần đây là về lợi ích
tinh thần của việc chơi nhạc
nâng cao sự hiểu biết của chúng ta
về chức năng tâm thần
tiết lộ những nhịp điệu thầm kín
và ảnh hưởng phức tạp
hình thành dàn nhạc tuyệt vời cho bộ não.