1
00:00:13,539 --> 00:00:17,094
Czy wiedzieliście, że za każdym razem,
gdy muzycy biorą do rąk instrument,

2
00:00:17,094 --> 00:00:20,293
w ich mózgu zaczynają strzelać fajerwerki?

3
00:00:20,293 --> 00:00:22,875
Z zewnątrz mogą wyglądać
na spokojnych i skupionych

4
00:00:22,880 --> 00:00:26,867
podczas czytania nut i wykonywania
precyzyjnych, wyćwiczonych ruchów.

5
00:00:26,867 --> 00:00:30,091
Ale w ich mózgach szaleje impreza.

6
00:00:30,091 --> 00:00:31,409
Skąd to wiemy?

7
00:00:31,409 --> 00:00:33,225
Przez ostatnie kilkadziesiąt lat

8
00:00:33,225 --> 00:00:35,720
neurologowie dokonali ogromnych postępów

9
00:00:35,720 --> 00:00:37,811
w rozumieniu tego, jak działają mózgi

10
00:00:37,811 --> 00:00:40,252
przez monitorowanie ich
w czasie rzeczywistym

11
00:00:40,252 --> 00:00:43,465
takimi przyrządami jak fMRI i PET.

12
00:00:43,465 --> 00:00:45,507
U badanych widać,

13
00:00:45,507 --> 00:00:48,449
że zadaniom, takim jak czytanie
albo rozwiązywanie równań,

14
00:00:48,449 --> 00:00:50,942
odpowiadają obszary w mózgu,

15
00:00:50,942 --> 00:00:53,161
w których można zaobserwować aktywność.

16
00:00:53,161 --> 00:00:56,316
Natomiast gdy badacze
zaczęli puszczać badanym muzykę,

17
00:00:56,316 --> 00:00:58,300
na ekranie zobaczyli fajerwerki.

18
00:00:58,300 --> 00:01:01,195
Przeróżne obszary mózgu
zapalały się równocześnie,

19
00:01:01,195 --> 00:01:02,844
gdy przetwarzali muzykę,

20
00:01:02,844 --> 00:01:05,865
rozbierali ją na części,
by zrozumieć melodię i rytm,

21
00:01:05,865 --> 00:01:10,295
a następnie złożyć z powrotem
w jednolite muzyczne doświadczenie.

22
00:01:10,295 --> 00:01:12,903
Mózgi umieją zrobić to w ułamku sekundy,

23
00:01:12,903 --> 00:01:14,943
od chwili, gdy usłyszymy pierwszy dźwięk,

24
00:01:14,943 --> 00:01:17,123
do momentu,
kiedy zaczniemy tupać do rytmu.

25
00:01:17,123 --> 00:01:22,643
Ale gdy naukowcy zaczęli obserwować
mózgi muzyków zamiast słuchaczy,

26
00:01:22,643 --> 00:01:25,916
małe fajerwerki
zmieniły się w prawdziwy festyn.

27
00:01:25,916 --> 00:01:29,038
Słuchanie muzyki zmusza mózg

28
00:01:29,038 --> 00:01:31,193
do różnych interesujących aktywności,

29
00:01:31,193 --> 00:01:33,697
ale granie jest dla mózgu odpowiednikiem

30
00:01:33,697 --> 00:01:35,451
kompleksowego treningu na siłowni.

31
00:01:35,451 --> 00:01:38,706
Neurologowie zaobserwowali zapalanie się
przeróżnych obszarów mózgu,

32
00:01:38,706 --> 00:01:41,638
jednocześnie przetwarzających
różne informacje

33
00:01:41,638 --> 00:01:46,233
w zawiły, wzajemnie powiązany
i niewiarygodnie szybki sposób.

34
00:01:46,233 --> 00:01:49,884
Ale co takiego jest w muzyce,
że rozpala cały mózg?

35
00:01:49,884 --> 00:01:54,599
Badania wciąż są świeże, ale neurologowie
mają na to całkiem dobrą odpowiedź.

36
00:01:54,599 --> 00:01:59,317
Granie na instrumencie angażuje 
każdy obszar mózgu równocześnie,

37
00:01:59,317 --> 00:02:03,339
szczególnie korę wzrokową,
słuchową i ruchową.

38
00:02:03,339 --> 00:02:07,781
Jak każdy inny trening, 
systematyczne, uporządkowanie ćwiczenie

39
00:02:07,781 --> 00:02:10,114
wzmacnia odpowiednie funkcje mózgu,

40
00:02:10,114 --> 00:02:13,619
pozwalając zastosować
te umiejętności w innych dziedzinach.

41
00:02:13,619 --> 00:02:17,144
Najbardziej oczywista różnica
między słuchaniem a graniem muzyki

42
00:02:17,144 --> 00:02:19,728
polega na tym, że granie
wymaga zdolności ruchowych,

43
00:02:19,728 --> 00:02:22,996
które są kontrolowane
przez obie półkule mózgu.

44
00:02:22,996 --> 00:02:26,137
Łączy również językową
i matematyczną precyzję,

45
00:02:26,137 --> 00:02:28,295
za którą odpowiada lewa półkula,

46
00:02:28,295 --> 00:02:32,111
z nowatorskim i kreatywnym myśleniem
mającym źródło w prawej półkuli.

47
00:02:32,111 --> 00:02:36,654
Okazuje się, że z tych powodów
granie muzyki usprawnia pracę

48
00:02:36,654 --> 00:02:38,884
ciała modzelowatego,

49
00:02:38,884 --> 00:02:41,349
mostu pomiędzy dwiema półkulami,

50
00:02:41,349 --> 00:02:43,496
pozwalając informacjom
przepływać przez mózg

51
00:02:43,496 --> 00:02:46,243
szybciej i bardziej różnorodnymi drogami.

52
00:02:46,243 --> 00:02:48,521
Pozwala to muzykom
na rozwiązywanie problemów

53
00:02:48,521 --> 00:02:50,274
bardziej efektywnie i kreatywnie,

54
00:02:50,274 --> 00:02:52,947
zarówno na płaszczyźnie
naukowej jak i społecznej.

55
00:02:52,947 --> 00:02:56,240
Ponieważ granie muzyki
wymaga tworzenia i rozumienia

56
00:02:56,240 --> 00:02:58,504
jej emocjonalnej zawartości i przekazu,

57
00:02:58,504 --> 00:03:02,236
muzycy często wykazują
wyższy poziom zdolności wykonawczych,

58
00:03:02,236 --> 00:03:04,261
kategorii powiązanych zadań

59
00:03:04,261 --> 00:03:08,031
składających się z planowania,
strategii i dbałości o szczegóły,

60
00:03:08,031 --> 00:03:13,255
wymagających równoczesnej analizy
na poziomie poznawczym jak i emocjonalnym.

61
00:03:13,255 --> 00:03:17,196
Ta zdolność ma również wpływ
na to, jak działa pamięć.

62
00:03:17,196 --> 00:03:20,449
W rzeczy samej,
muzycy dysponują lepszą pamięcią,

63
00:03:20,449 --> 00:03:25,478
tworzą, przechowują i przywołują 
wspomnienia szybciej i wydajniej.

64
00:03:25,478 --> 00:03:29,232
Badania wykazały, że w mózgach muzyków
występują zaawansowane połączenia,

65
00:03:29,232 --> 00:03:31,994
które nadają każdemu wspomnieniu 
różne etykiety,

66
00:03:31,994 --> 00:03:37,116
takie jak etykieta koncepcyjna,
emocjonalna, dźwiękowa albo kontekstowa,

67
00:03:37,116 --> 00:03:39,616
niczym sprawna wyszukiwarka internetowa.

68
00:03:39,616 --> 00:03:42,590
Ale skąd wiemy, że te korzyści
są wyjątkowe w przypadku muzyki

69
00:03:42,590 --> 00:03:45,317
w przeciwieństwie
do sportu albo malarstwa?

70
00:03:45,317 --> 00:03:47,569
A może ludzie, którzy zajmują się muzyką

71
00:03:47,569 --> 00:03:49,647
już od początku byli mądrzejsi?

72
00:03:49,647 --> 00:03:53,337
Neurologowie wciąż badają
ten temat, jak dotąd wiadomo,

73
00:03:53,337 --> 00:03:57,354
że artystyczne i estetyczne aspekty
nauki gry na instrumencie

74
00:03:57,354 --> 00:04:01,968
są inne od pozostałych badanych zajęć,
łącznie z innymi dziedzinami sztuki.

75
00:04:01,968 --> 00:04:04,268
Kilka losowych badań na uczestnikach,

76
00:04:04,268 --> 00:04:09,071
którzy wykazywali na wstępie
podobne poziomy funkcji poznawczych,

77
00:04:09,071 --> 00:04:12,769
wykazały, że osoby uczące się
przez pewien czas gry na instrumencie

78
00:04:12,769 --> 00:04:16,460
wykazywały większą aktywność 
różnych obszarów mózgu niż pozostali.

79
00:04:16,461 --> 00:04:19,932
Te niedawne badania dotyczące
korzyści płynących z grania muzyki

80
00:04:19,932 --> 00:04:22,589
zwiększyły naszą wiedzę
na temat funkcjonowania umysłu

81
00:04:22,589 --> 00:04:25,525
odkrywając wewnętrzny rytm
i zaawansowane współgranie,

82
00:04:25,525 --> 00:04:29,275
które składa się na wspaniałą
orkiestrę naszego mózgu.