0:00:13.712,0:00:17.070
Գիտեի՞ր, որ ամեն անգամ, [br]երբ երաժիշտը վերցնում է գործիքը,

0:00:17.094,0:00:20.269
նրա ողջ ուղեղում հրավառություն է [br]տեղի ունենում։

0:00:20.293,0:00:22.856
Արտաքինից երաժիշտը [br]լուռ ու կենտրոնացած է,

0:00:22.880,0:00:26.843
կարդում է նոտաներն ու կատարում [br]անհրաժեշտ շարժումները։

0:00:26.867,0:00:29.354
Բայց նրա ուղեղում իսկական [br]տոնակատարություն է։

0:00:30.121,0:00:31.385
Որտեղի՞ց գիտենք սա։

0:00:31.409,0:00:33.201
Վերջին մի քանի տասնամյակներում

0:00:33.225,0:00:35.696
նյարդաբանները հսկայական [br]աշխատանք են կատարել

0:00:35.720,0:00:38.293
հասկանալու համար,[br]թե ինչպես է աշխատում ուղեղը։

0:00:38.293,0:00:40.866
Նրանք հետազոտել են [br]ուղեղի աշխատանքը

0:00:40.866,0:00:43.441
FMRI և PET սկաներներով։

0:00:43.465,0:00:45.694
Նման սարքերով դիտելիս, կարելի է տեսնել, որ

0:00:45.718,0:00:48.600
ասենք ընթերցելիս կամ մաթեմատիկական [br]խնդիրներ լուծելիս

0:00:48.624,0:00:53.010
ակտիվանում է զբաղմունքին համապատասխանող[br]ուղեղի որոշակի հատված։

0:00:53.034,0:00:56.292
Սակայն, երբ հետազոտվող անձը [br]երաժշտություն է լսում

0:00:56.316,0:00:58.276
նրա ուղեղում հրավառություն է։

0:00:58.300,0:01:01.171
Ուղեղի բազմաթիվ հատվածներ [br]ակտիվանում են միաժամանակ,

0:01:01.195,0:01:02.743
երաժշտությունն հասկանալու համար

0:01:02.743,0:01:04.291
ոււղեղն առանձին֊ առանձին վերլուծում է

0:01:04.291,0:01:05.841
մեղեդին, ռիթմը և այլ տարրեր,

0:01:05.865,0:01:10.028
իսկ հետո ամեն ինչ միացնում է, [br]վերածում ընդհանուր երաժշտական ապրումի։

0:01:10.052,0:01:13.019
Եվ այդքան աշխատանք մեր ուղեղն [br]անում է մեկ ակնթարթում

0:01:13.043,0:01:17.385
առաջին հնչյունները լսելու և ոտքերով [br]հատակին հարվածելու արանքում։

0:01:17.409,0:01:19.921
Իսկ երբ դիտում ենք ոչ թե [br]երաժշտություն լսողի,

0:01:19.945,0:01:22.611
այլ նվագողի ուղեղը,

0:01:22.635,0:01:25.892
փոքրիկ հրավառությունը վերածվում է [br]տոնակատարության։

0:01:25.916,0:01:29.447
Փաստորեն, եթե երաժշտություն լսելն [br]ուղեղում ակտիվացնում է

0:01:29.471,0:01:31.429
մի շարք յուրօրինակ գործողություններ,

0:01:31.453,0:01:35.494
ապա նվագելն ուղեղի համար [br]հավասարազոր է մարմնամարզության։

0:01:35.518,0:01:38.682
Նյարդաբանները նկատել են, թե ինչպես են [br]վառվում տարբեր կենտրոններ

0:01:38.706,0:01:41.614
ու միաժամանակ վերլուծում տարբեր տեղեկություններ

0:01:41.638,0:01:45.508
խրթին, բայց փոխհամաձայնեցված [br]զարմանահրաշ հաջորդականությամբ։

0:01:46.233,0:01:49.860
Բայց նվագելու ի՞նչն է նման ազդեցություն [br]ունենում ուղեղի վրա։

0:01:49.884,0:01:51.795
Այս հետազոտությունը համեմատաբար նոր է

0:01:51.819,0:01:54.476
բայց նյարդաբաններն արդեն [br]որոշակի պատկերացում ունեն։

0:01:54.500,0:01:55.928
Երաժշտական գործիք նվագելը

0:01:55.952,0:01:59.293
պահանջում է ուղեղի գրեթե [br]բոլոր կենտրոնների աշխատանքը՝ միաժամանակ,

0:01:59.317,0:02:03.315
հատկապես տեսողական, լսողական [br]և շարժողական կենտրոնների։

0:02:03.339,0:02:07.757
Ինչպես ցանկացած մարզանքի դեպքում, [br]կանոնավոր վարժանքը երաժշտական գործիքով

0:02:07.781,0:02:11.690
ուժեղացնում է ուղեղի այդ ֆունկցիաները, [br]թույլ տալով այդ ներուժը

0:02:11.714,0:02:13.595
կիրառել նաև այլ [br]գործողությունների ընթացքում։

0:02:13.619,0:02:17.120
Ամենաակնհայտ տարբերությունը երաժշտություն [br]լսելու և նվագելու միջև այն է,

0:02:17.144,0:02:19.704
որ երկրորդը պահանջում է [br]շարժողական հմտություններ,

0:02:19.728,0:02:22.781
որոնք կառավարվում են [br]ուղեղի երկու կիսագնդերում էլ։

0:02:22.805,0:02:26.113
Այն պահանջում է և՛ լեզվական ու [br]մաթեմաթիկական ճշգրտություն,

0:02:26.137,0:02:28.382
որոնք ավելի հաճախ կառավարում է [br]ձախ կիսագունդը,

0:02:28.406,0:02:31.941
և՛ աջ կիսագնդի նորարական ու [br]ստեղծագործական հմտությունը։

0:02:31.965,0:02:34.280
Այս ամենց կարելի է եզրակացնել, որ նվագելը

0:02:34.304,0:02:38.860
մեծացնում և ակտիվացնում է [br]ուղեղի բրտամարմնի ակտիվությունը,

0:02:38.884,0:02:41.319
իսկ այն երկու կիսագնդերի կամուրջն է,[br]հետևաբար նվագելը

0:02:41.319,0:02:43.754
թույլ է տալիս ուղեղի տարբեր կենտրոններին

0:02:43.754,0:02:46.190
հաղորդակցվել ավելի արագ ու [br]բազմակի ուղիներով։

0:02:46.214,0:02:48.667
Սա երաժիշտներին թույլ է տալիս [br]խնդիրներ լուծելիս

0:02:48.691,0:02:52.316
լինել ավելի արդյունավետ ու ստեղծարար՝ [br]գիտական, թե կենցաղային հարցերում։

0:02:52.340,0:02:53.995
Քանի որ նվագելը նաև [br]պահանջում է երաժշտության

0:02:53.995,0:02:55.650
հուզական բովանդակության

0:02:55.650,0:02:57.742
ստեղծման և ընկալման հմտություններ,

0:02:57.742,0:02:59.834
երաժիշտներն հաճախ նաև

0:02:59.834,0:03:01.927
ղեկավար պաշտոն են զբաղեցնում,

0:03:01.927,0:03:04.237
ինչը սովորաբար պահանջում է

0:03:04.261,0:03:07.896
պլանավորում, ռազմավարություն, [br]մանրուքների նկատմամբ ուշադրություն,

0:03:07.920,0:03:13.231
ինչպես նաև՝ կոգնիտիվ և էմոցիոնալ [br]ասպետկների համաժամանակյա վերլուծություն։

0:03:13.255,0:03:16.478
Այս ընդունակությունը ազդում է նաև[br]մեր հիշողության աշխատանքի վրա։

0:03:17.196,0:03:20.425
Եվ իսկապես, երաժիշտները ունեն[br]հիշողական բարձր ունակություններ,

0:03:20.449,0:03:25.454
նրանք արագ ու արդյունավետ ստեղծում, [br]պահպանում և մտաբերում են հիշողությունները։

0:03:25.478,0:03:29.208
Երաժիշտներն օգտագործում են [br]զարգացած կապուղիներով իրենց ուղեղը

0:03:29.232,0:03:31.970
յուրաքանչյուր տեղեկությունը [br]մի քանի պիտակով պահելու համար,

0:03:31.994,0:03:34.310
օրինակ՝ կոնցեպտուալ, էմոցիոնալ

0:03:34.334,0:03:36.850
ձայնային, կոնտեքստային պիտակներով

0:03:36.874,0:03:38.579
ինչպես դա անում է ինտերնետային[br]որոնողական համակարգը։

0:03:39.706,0:03:42.659
Իսկ ինչպե՞ս գիտենք, որ այս օգուտները [br]տալիս է միայն երաժշտությունը,

0:03:42.683,0:03:45.148
և ոչ օրինակ սպորտը կամ նկարչությունը։

0:03:45.172,0:03:47.545
Կամ գուցե այնպես է, որ նվագել սկսում են

0:03:47.569,0:03:49.474
մարդիկ, ովքեր արդեն շատ խելացի՞ են։

0:03:49.498,0:03:52.679
Նյարդաբանները զբաղվում են այս հարցերով,

0:03:52.703,0:03:55.353
առայժմ նրանք գտել են, որ նվագել սովորելու

0:03:55.377,0:03:57.330
գեղարվեստական ասպեկտները տարբեր են

0:03:57.354,0:04:01.709
ցանկացած այլ գործողությունից, [br]այդ թվում՝ այլ արվեստով զբաղվելուց։

0:04:01.733,0:04:04.244
Նրանք արել են մի շարք [br]գիտափորձերի, որոնց մասնակիցներն

0:04:04.268,0:04:05.670
սկզբում ունեին կոգնիտիվ [br]և նյարդային

0:04:05.694,0:04:09.047
ֆունկցիոնալ նույն մակարդակը. [br]բայց նրանցից մի քանիսն, ովքեր

0:04:09.071,0:04:12.855
տևական ժամանակ զբաղվել են [br]նվագել սովորելով,

0:04:12.879,0:04:16.183
փորձից հետո ունեին ուղեղի ավելի զարգացած [br]կենտրոններ։

0:04:16.889,0:04:19.908
Այս՝ վերջերս արված հետազոտությունը [br]նվագելու մտավոր օգտակարության մասին

0:04:19.932,0:04:22.565
ընդլայնել է նաև մտավոր աշխատանքների մասին [br]մեր պատկերացումը

0:04:22.589,0:04:25.501
ի հայտ բերելով ներքին ռիթմեր և [br]բարդ փոխազդեցություններ

0:04:25.525,0:04:28.493
որոնք միասին կազմում են մեր ուղեղի [br]հրաշալի նվագախումբը։