1
00:00:06,814 --> 00:00:10,536
1950'lerde, Idaho'da bir grup çiftçi

2
00:00:10,536 --> 00:00:16,395
koyunları sakat kuzular
doğurduğunda şaşırdılar.

3
00:00:16,395 --> 00:00:19,806
Bu şaşırtıcı "tek göz koyun"ları
incelemeleri için

4
00:00:19,806 --> 00:00:23,898
Amerikan Tarım Departmanı'ndan
bilim insanlarını çağırdılar.

5
00:00:23,898 --> 00:00:27,036
Araştırmacılar, gebe koyunların

6
00:00:27,036 --> 00:00:31,621
sakatlığa sebep olan bitkilerden
otlandığını ileri sürdüler.

7
00:00:31,621 --> 00:00:35,806
Laboratuvar farelerini yerel bitki örtüsü
örnekleriyle beslediler

8
00:00:35,806 --> 00:00:38,477
ama fareler tek gözlü yavrular doğurmadı.

9
00:00:38,477 --> 00:00:41,391
Böylece direkt koyunu
incelemeye karar verdiler.

10
00:00:41,391 --> 00:00:45,732
Bir bilim insanı
3 yaz boyuca sürüyü güttü.

11
00:00:45,732 --> 00:00:52,732
10 yıllık deneme ve yanılmalardan sonra 
suçluyu buldular: yabani mısır zambağı.

12
00:00:52,732 --> 00:00:56,837
Zambaklar, tek göz koyunların
doğumuna sebep olan

13
00:00:56,837 --> 00:01:00,987
6 bağlı bir molekül,
Siklopamin içeriyordu.

14
00:01:02,107 --> 00:01:05,609
Siklopamin'in bu olaya etkisini
tam olarak bilmiyorlardı.

15
00:01:05,809 --> 00:01:08,459
Yine de çiftçilere bu ottan
uzak durmalarını söylediler.

16
00:01:08,699 --> 00:01:12,779
Profesör Philip Beacy tarafından
yönetilen birtakım biyolog

17
00:01:12,779 --> 00:01:16,630
araştırmadaki hatayı fark edinceye kadar
neredeyse 40 yıl geçti.

18
00:01:16,630 --> 00:01:20,699
Labratuvarlarında fareden
insana birçok türde görülen

19
00:01:20,699 --> 00:01:24,378
Kirpi adı verilen bir gen
üstünde çalışıyorlardı.

20
00:01:24,378 --> 00:01:30,229
Gen, sonradan Nobel Ödülü kazanan,
meyve sineklerindeki bu genin

21
00:01:30,229 --> 00:01:33,453
mutasyonu sonucunda kirpi gibi
dikenlerin oluştuğunu keşfeden

22
00:01:33,453 --> 00:01:36,873
iki bilim insanı tarafından
isimlendirilmişti.

23
00:01:36,873 --> 00:01:40,024
Beachy ve meslektaşları
farelerdeki Kirpi Geni'nin

24
00:01:40,024 --> 00:01:43,470
işlevini durdurmak amacıyla
bazı genetik modifikasyonlar denediler.

25
00:01:43,470 --> 00:01:48,410
Bu durum, beyin, organlar,
gözlerin veya gözün

26
00:01:48,410 --> 00:01:51,430
gelişim sürecinde aksaklıklara yol açtı.

27
00:01:51,590 --> 00:01:56,940
Sonrasında Beachy, bir kitap okurken
tek göz koyunların fotoğraflarına rastladı

28
00:01:56,940 --> 00:02:01,070
ve bilimcilerin 40 yıldır 
göremediklerini gördü.

29
00:02:01,070 --> 00:02:05,110
Kirpi Geni ile ilgili bir şeyler
ters gitmiş olmalıydı.

30
00:02:05,110 --> 00:02:06,781
Hadi küçük bir hatırlatma yapalım.

31
00:02:06,781 --> 00:02:12,530
Genler, hücrelere neyi ne zaman yapmaları
gerektiğini söyleyen talimatlar verirler.

32
00:02:12,530 --> 00:02:16,150
Hücrelere emirler verirken
proteinlerden yardım alırlar.

33
00:02:16,150 --> 00:02:21,692
Kirpi Geni, hücrelere
Kirpi Proteini üretmelerini söyler.

34
00:02:21,692 --> 00:02:26,201
Bu protein, birtakım karmaşık 
hücresel sinyaller oluşmasına sebep olur.

35
00:02:26,201 --> 00:02:29,211
Normaldeyse işler şöyle yürür:

36
00:02:29,211 --> 00:02:32,612
Kirpi Proteini
başka bir proteine bağlanır.

37
00:02:32,612 --> 00:02:36,023
Bu durum proteinin
hücrelere nereye gideceğini

38
00:02:36,023 --> 00:02:44,993
veya ne tür dokular oluşturacağının
söylemesini sağlar.

39
00:02:45,903 --> 00:02:49,863
Örneğin leziz mısır zambağında
bulunan siklopamin,

40
00:02:49,863 --> 00:02:53,772
proteine tutunarak
Kirpi'nin yerini işgal eder.

41
00:02:53,772 --> 00:02:59,532
Bu durum, proteinin beynin iki loba
bölünmesini, parmakların şekillenmesini

42
00:02:59,532 --> 00:03:04,164
veya gözlerin ayrılmasını sağlayan
sinyallerin iletimine engel olur.

43
00:03:04,164 --> 00:03:10,333
Yani Kirpi Proteini görevini
yerine getirip yolu açık tutsa da

44
00:03:10,333 --> 00:03:15,342
siklopamin, kimyasal mesajın
iletimine engel olur.

45
00:03:15,342 --> 00:03:18,213
Bu, tek gözlü koyunların
bilimsel açıklamasını yaptı.

46
00:03:18,213 --> 00:03:20,414
Üstelik Beachy ve takımı

47
00:03:20,414 --> 00:03:23,495
daha yararlı bir bağlantının
ışığını da yakaladılar.

48
00:03:23,495 --> 00:03:26,974
Yumuşatılmış proteinin
kontrolsüz aktivasyonunun

49
00:03:26,974 --> 00:03:29,875
insanda görülen bir sendromla
bağlantılı olduğu fark edildi.

50
00:03:29,875 --> 00:03:36,174
Bu sendrom "Bazal hücreli nevüs sendromu"
olarak bilinir, bazı kanserlere öncüdür.

51
00:03:36,544 --> 00:03:37,756
Bilim insanları, 


52
00:03:37,756 --> 00:03:42,473
gebe olmayan hastalarda
bu kanserlerin tedavisi için

53
00:03:42,473 --> 00:03:46,554
siklopaminin proteinlere bağlanma
özelliğinin kullanılmasını önerdiler.

54
00:03:47,026 --> 00:03:52,435
Ne yazık ki sonradan araştırmacılar,
siklopaminin negatif yan etkileri olduğunu

55
00:03:52,435 --> 00:03:56,145
ve kimyasal özellikleri nedeniyle üzerinde
çalışmanın zorluğunu fark ettiler.

56
00:03:56,145 --> 00:04:00,996
Ancak aynı zamanda, benzer moleküllerin
güvenli ve etkin olduğunu gördüler.

57
00:04:00,996 --> 00:04:07,507
Bunlardan ikisi 2012 ve 2015'te
cilt kanseri ilacı olarak piyasaya çıktı.

58
00:04:07,507 --> 00:04:10,385
Çiftçiler tek göz koyunları
ilk gördüklerinde

59
00:04:10,385 --> 00:04:14,586
durumu, garip bir mutasyona bağlayıp
önemsemeyebilirlerdi.

60
00:04:14,586 --> 00:04:19,578
Bunun yerine araştırmaya karar vermeleri,
bir gizemi ilaca dönüştürdü

61
00:04:19,578 --> 00:04:23,426
ve bazen görünenden fazlasının da olduğunu
gösteren bir gizemi ortaya çıkardı.