WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:02.000
Khi bàn về những phát minh,

00:00:02.000 --> 00:00:05.000
Tôi muốn kể câu chuyện về dự án yêu thích của tôi.

00:00:05.000 --> 00:00:08.000
Đó là một trong những dự án lý thú nhất tôi đã từng làm,

00:00:08.000 --> 00:00:10.000
nhưng cũng là cái đơn giản nhất.

00:00:10.000 --> 00:00:14.000
Đó là dự án có tiềm năng tác động lớn đến khắp thế giới.

00:00:14.000 --> 00:00:18.000
Nó nhắm đến một trong những vấn đề sức khỏe quan tâm hàng đầu trên hành tinh,

00:00:18.000 --> 00:00:21.000
nguyên nhân số một gây tử vong cho trẻ em dưới 5 tuổi

00:00:21.000 --> 00:00:26.000
chính là ... ? Bệnh lây qua đường nước, tiêu chảy, suy dinh dưỡng.

00:00:26.000 --> 00:00:32.000
Không, đó chính là việc hít phải khói do nấu ăn trong nhà -

00:00:32.000 --> 00:00:37.000
nguyên nhân gây nên nhiễm trùng hô hấp cấp. Các bạn có tin được không?

NOTE Paragraph

00:00:37.000 --> 00:00:40.000
Tôi thấy điều này thật sửng sốt và có chút kinh hãi.

00:00:40.000 --> 00:00:43.000
Chúng ta không thể tạo ra nhiên liệu nấu đốt sạch hơn sao?

00:00:43.000 --> 00:00:45.000
Chúng ta không thể tạo ra những bếp lò tốt hơn sao?

00:00:45.000 --> 00:00:49.000
Làm sao mà những điều này lại dẫn đến 2 triệu cái chết mỗi năm?

00:00:49.000 --> 00:00:51.000
Tôi biết Bill Joy vừa nói với các bạn

00:00:51.000 --> 00:00:53.000
về sự kì diệu của ống cacbon nano.

00:00:53.000 --> 00:00:55.000
Vì thế tôi sẽ kể cho các bạn về

00:00:55.000 --> 00:00:59.000
sự kì diệu của ống cacbon vĩ mô, hay còn gọi là than củi.

00:01:01.000 --> 00:01:06.000
Đây là bức tranh về miền quê ở Haiti. Haiti hiện nay với diện tích phá rừng 98%

00:01:06.000 --> 00:01:09.000
Các bạn sẽ thấy những hình ảnh thế này khắp nơi trên hòn đảo.

00:01:09.000 --> 00:01:12.000
Điều này dẫn đến đủ mọi vấn đề về môi trường,

00:01:12.000 --> 00:01:17.000
và những vấn đề ảnh hưởng đến tất cả mọi người trên đất nước.

00:01:17.000 --> 00:01:19.000
Vài năm trước, có một trận lụt kinh hoàng

00:01:19.000 --> 00:01:20.000
làm hàng ngàn người chết,

00:01:20.000 --> 00:01:22.000
mà nguyên nhân trực tiếp được cho rằng

00:01:22.000 --> 00:01:25.000
bởi vì không có một cây nào trên đồi để cố định đất.

00:01:25.000 --> 00:01:29.000
Vì thế khi mưa đến, nước đổ xuống các dòng sông, và gây nên trận lũ lụt.

NOTE Paragraph

00:01:30.000 --> 00:01:33.000
Và đây là một trong những lý do tại sao có quá ít cây cối như vậy:

00:01:33.000 --> 00:01:36.000
Người ta cần phải nấu nướng, họ đốn cây

00:01:36.000 --> 00:01:39.000
và đốt để làm than nấu.

00:01:39.000 --> 00:01:42.000
Không phải là mọi người không quan tâm tác hại đến môi trường.

00:01:42.000 --> 00:01:45.000
Họ biết rất rõ, nhưng không còn lựa chọn nào khác .

00:01:45.000 --> 00:01:47.000
Nhiên liệu hóa thạch không có,

00:01:47.000 --> 00:01:52.000
còn năng lượng mặt trời không làm chín thức ăn theo cách họ muốn.

00:01:52.000 --> 00:01:54.000
Và đây là cách mà họ làm.

00:01:54.000 --> 00:01:58.000
Các bạn sẽ thấy những gia đình như ở đây, đi vào rừng tìm cây,

00:01:58.000 --> 00:02:01.000
chặt xuống và dùng nó làm than củi.

00:02:02.000 --> 00:02:05.000
Vì thế sẽ không ngạc nhiên khi có rất nhiều nỗ lực

00:02:05.000 --> 00:02:09.000
được thực hiện để tìm nguồn chất đốt thay thế khác.

NOTE Paragraph

00:02:09.000 --> 00:02:12.000
Khoảng 4 năm trước, tôi dẫn một nhóm sinh viên đến Haiti,

00:02:12.000 --> 00:02:15.000
và chúng tôi đã làm việc với những tình nguyện viên Peace Corps ở đó.

00:02:15.000 --> 00:02:17.000
Đây là một tình nguyện viên như thế,

00:02:17.000 --> 00:02:20.000
và đây là thiết bị anh ta đã làm cho ngôi làng.

00:02:20.000 --> 00:02:22.000
Ở đây ý tưởng là tái sử dụng nguồn giấy bỏ đi,

00:02:22.000 --> 00:02:26.000
nén nó lại, và làm thành dạng bánh để dùng như chất đốt.

00:02:26.000 --> 00:02:28.000
Tuy nhiên thiết bị này rất chậm.

00:02:28.000 --> 00:02:31.000
Vì thế những sinh viên kĩ thuật của tôi đã tìm hiểu nó,

00:02:31.000 --> 00:02:34.000
và với vài điều chỉnh nhỏ,

00:02:34.000 --> 00:02:37.000
các em đã làm tăng gấp 3 sản lượng sản xuất.

00:02:37.000 --> 00:02:39.000
Vì thế các bạn có thể tưởng tượng được các sinh viên đã thích thú đến thế nào.

00:02:39.000 --> 00:02:43.000
Các em đã mang những mẩu bánh đó quay trở lại MIT để kiểm tra chúng.

00:02:43.000 --> 00:02:48.000
Và một trong những điều họ nhận ra là thậm chí chúng vẫn chưa được nung lên.

00:02:48.000 --> 00:02:51.000
Điều đó làm các bạn sinh viên hơi thất vọng.

00:02:52.000 --> 00:02:56.000
Và sự thật là nếu mọi người nhìn gần hơn, ở đây,

00:02:56.000 --> 00:02:58.000
các bạn có thể thấy "U.S. Peace Corps."

00:02:58.000 --> 00:03:02.000
Bởi vì, thật sự không có bất kỳ nguồn giấy thài nào ở ngôi làng.

00:03:02.000 --> 00:03:06.000
Và nếu như có thể sử dụng nguồn giấy thải từ văn phòng chính phủ

00:03:06.000 --> 00:03:08.000
và tình nguyện mang đến ngôi làng,

00:03:08.000 --> 00:03:10.000
thì nó cũng cách xa đến 800km.

00:03:10.000 --> 00:03:14.000
Vì thế chúng tôi nghĩ rằng có lẽ sẽ phải có một cách nào đó tốt hơn

00:03:14.000 --> 00:03:16.000
để làm một chất đốt thay thế khác.

NOTE Paragraph

00:03:16.000 --> 00:03:19.000
Điều chúng tôi muốn, là làm ra một loại chất đốt

00:03:19.000 --> 00:03:22.000
từ những nguyên liệu đã sẵn có ở địa phương.

00:03:22.000 --> 00:03:26.000
Các bạn sẽ thấy những cái này khắp trên Haiti. Chúng là những máy ép đường loại nhỏ.

00:03:26.000 --> 00:03:27.000
Vả đây là những chất thải từ máy,

00:03:27.000 --> 00:03:31.000
sau khi đã được trích lấy tinh chất, chúng gọi là bã mía.

00:03:31.000 --> 00:03:34.000
Nó không dùng làm gì khác. Nó cũng không có chất dinh dưỡng,

00:03:34.000 --> 00:03:36.000
nên không dùng làm thức ăn gia súc.

00:03:36.000 --> 00:03:40.000
Họ chất đống cạnh máy cho đến khi nhiều quá thì đốt đi.

00:03:40.000 --> 00:03:43.000
Điều chúng tôi muốn là tìm cách nào đó

00:03:43.000 --> 00:03:46.000
để làm rắn những chất thải này, và chuyển chúng thành chất đốt

00:03:46.000 --> 00:03:49.000
mà mọi người có thể dùng để nấu nướng dễ dàng,

00:03:49.000 --> 00:03:51.000
một dạng giống như là than củi.

00:03:51.000 --> 00:03:56.000
Vì thế trong vài năm kế tiếp, nhóm sinh viên và tôi đã nghiên cứu để phát triển quy trình.

NOTE Paragraph

00:03:56.000 --> 00:04:00.000
Như vậy, ban đầu từ bã mía, rồi cho vào một lò nung đơn giản,

00:04:00.000 --> 00:04:03.000
có thể làm từ thùng dầu 55 gallon đã bỏ đi.

00:04:03.000 --> 00:04:07.000
Sau một khoảng thời gian, sau khi đặt chúng trên ngọn lửa, ta bịt kín lại

00:04:07.000 --> 00:04:10.000
để hạn chế oxy vào lò nung,

00:04:10.000 --> 00:04:14.000
cuối cùng ta sẽ có một vật liệu đã được cacbon hóa.

00:04:14.000 --> 00:04:16.000
Tuy nhiên, bạn không thể đốt nó, nó quá mịn,

00:04:16.000 --> 00:04:20.000
và cháy quá nhanh đến nỗi không thể sử dụng nấu nướng được.

00:04:20.000 --> 00:04:24.000
Vi thế chúng tôi cố gắng tìm cách để định hình nó thành những than bánh.

00:04:24.000 --> 00:04:27.000
Và rất may mắn, một trong những sinh viên là người Ghana,

00:04:27.000 --> 00:04:32.000
anh ta nhớ một món ăn do mẹ anh ta làm gọi là kokonte,

00:04:32.000 --> 00:04:35.000
đó là một món giống như bột nấu nhưng rất dinh, làm từ rễ cây cassava.

00:04:35.000 --> 00:04:37.000
Và vì thế điều chúng tôi làm là tìm kiếm, và nhận thấy

00:04:37.000 --> 00:04:41.000
quả thực cây cassava cũng trồng ở Haiti, nhưng dưới tên là manioc.

00:04:41.000 --> 00:04:43.000
Và thật sự nó mọc khắp nơi trên thế giới --

00:04:43.000 --> 00:04:47.000
yucca, tapioca, manioc, cassava, tất cả đều cùng một loại

00:04:47.000 --> 00:04:49.000
một loại thực vậy rễ chứa nhiều nhựa dính.

00:04:49.000 --> 00:04:52.000
Và bạn có thể làm nên chất keo dày, rất dính

00:04:52.000 --> 00:04:56.000
dùng để gắn những mẩu than nhỏ lại với nhau.

00:04:56.000 --> 00:04:59.000
Chúng tôi đã thực hiên như thế, và quay lại Haiti.

00:04:59.000 --> 00:05:02.000
Đây là những sinh viên đầu tiên tốt nghiệp Ecole de Chabon,

00:05:02.000 --> 00:05:04.000
hay còn gọi là Học viện Than Củi. Và đây là --

00:05:04.000 --> 00:05:06.000
(Cười)

00:05:06.000 --> 00:05:11.000
-- đúng thế. Tôi thật sự là giảng viên ở học viện MIT, cũng như ở học viện Than Củi.

00:05:11.000 --> 00:05:15.000
Và đây là những bánh than chúng tôi đã làm.

NOTE Paragraph

00:05:15.000 --> 00:05:20.000
Còn bây giờ, tôi sẽ đưa các bạn đến một lục địa khác. Đây là Ấn độ,

00:05:20.000 --> 00:05:25.000
và đây là chất đốt thông dụng nhất dùng để nấu ăn ở Ấn độ: chính là phân bò.

00:05:25.000 --> 00:05:29.000
Và tê hơn cả Haiti, thứ này tạo ra rất nhiều khói,

00:05:29.000 --> 00:05:32.000
và đây là nơi các bạn có thể thấy những tác động đến sức khỏe

00:05:32.000 --> 00:05:36.000
từ việc nấu ăn bằng chất đốt là phân bò.

00:05:36.000 --> 00:05:39.000
Trẻ em và phụ nữ là những người chịu tác động chính,

00:05:39.000 --> 00:05:41.000
bởi vì họ luôn đứng quanh bếp nấu.

00:05:41.000 --> 00:05:44.000
Vì thế chúng tôi muốn xem thử liệu có thể giới thiệu

00:05:44.000 --> 00:05:46.000
công nghệ làm than củi ở đây không.

00:05:46.000 --> 00:05:49.000
Nhưng không may là họ không có mía,

00:05:49.000 --> 00:05:52.000
cũng không có cassava, nhưng điều đó vẫn không ngăn được chúng tôi.

NOTE Paragraph

00:05:52.000 --> 00:05:56.000
Điều chúng tôi làm, là tìm kiếm những nguồn nguyên liệu tự nhiên sẵn có ở đó.

00:05:56.000 --> 00:05:59.000
Ở khu vực này có rơm lúa mì, rơm lúa gạo .

00:05:59.000 --> 00:06:01.000
Và thứ chúng tôi sử dụng làm chất kết dính

00:06:01.000 --> 00:06:03.000
thật sự là một lượng nhỏ phân bò,

00:06:03.000 --> 00:06:06.000
mà mọi người thường sử dụng như là chất đốt.

00:06:06.000 --> 00:06:10.000
Và chúng tôi đã đặt chúng cạnh nhau để kiểm tra, và như các bạn thấy

00:06:10.000 --> 00:06:13.000
ở đây là bánh than, còn ở đây là phân bò.

00:06:13.000 --> 00:06:16.000
Và các bạn có thể thấy đây là một chất đốt cháy sạch hơn rất nhiều.

00:06:16.000 --> 00:06:19.000
và thật sự nó làm nóng nước cũng nhanh hơn nhiều.

00:06:19.000 --> 00:06:21.000
Vì thế chúng tôi đã rất vui mừng, chỉ đến khi đó.

00:06:21.000 --> 00:06:23.000
Nhưng một trong những điều phát hiện ra

00:06:23.000 --> 00:06:26.000
khi so sánh trực tiếp mặt-đối-mặt với than củi,

00:06:26.000 --> 00:06:29.000
nó không cháy được lâu. Những mẩu than bị vỡ vụn ra,

00:06:29.000 --> 00:06:32.000
và chúng mất năng lượng khi vỡ ra lúc đang nấu.

00:06:32.000 --> 00:06:36.000
Vì thế chúng tôi muốn tìm cách làm những mẩu than cứng hơn

00:06:36.000 --> 00:06:40.000
để chúng tôi có thể cạnh tranh với than củi trên thị trường ở Haiti.

NOTE Paragraph

00:06:40.000 --> 00:06:44.000
Vì thế chúng tôi đã quay lại MIT, thí nghiệm trên máy nén Instron,

00:06:44.000 --> 00:06:47.000
và xem lực nén cần thiết khoảng bao nhiêu

00:06:47.000 --> 00:06:49.000
để có thể nén được những mẩu than đến mức

00:06:49.000 --> 00:06:52.000
đủ cứng để đảm bảo tính năng được tăng cường rõ rệt.

00:06:52.000 --> 00:06:56.000
Vào thời điểm khi những sinh viên ở phòng thí nghiệm nghiên cứu vấn đề này,

00:06:56.000 --> 00:07:02.000
tôi còn có một nhóm cộng tác khác ở Haiti tìm cách cải tiến quy trình,

00:07:02.000 --> 00:07:08.000
phát triển nó, và phổ biến nó đến những ngôi làng ở đó.

00:07:08.000 --> 00:07:10.000
Và sau một khoảng thời gian,

00:07:10.000 --> 00:07:15.000
chúng tôi đã phát triển được một máy nén với chi phí thấp, cho phép làm than bánh,

00:07:15.000 --> 00:07:22.000
đảm bảo thời gian cháy lâu hơn, và sạch hơn so với than gỗ.

NOTE Paragraph

00:07:22.000 --> 00:07:26.000
Như vây tình huống ở đây là chúng ta có một sản phẩm thực sự tốt hơn

00:07:26.000 --> 00:07:29.000
sàn phẩm cùng loại trên thị trường Haiti.

00:07:29.000 --> 00:07:32.000
vâng, đó thật sự là nơi rất tuyệt vời.

00:07:33.000 --> 00:07:39.000
Chỉ riêng ở Haiti, khoảng 30 triệu cây bị chặt mỗi năm.

00:07:39.000 --> 00:07:41.000
Vì thế có tiềm năng để hiện thực hóa điều này

00:07:41.000 --> 00:07:43.000
và tiết kiệm một nguồn lợi lớn.

00:07:43.000 --> 00:07:49.000
Thêm vào đó, lợi tức tạo ra từ than bánh này là 260 triệu dollar

00:07:49.000 --> 00:07:52.000
Thật sự là một khoản rất lớn đối với một nước như Haiti --

00:07:52.000 --> 00:07:54.000
với dân số chỉ 8 triệu,

00:07:54.000 --> 00:07:58.000
với thu nhập hàng năm dưới 400 dollar.

00:07:58.000 --> 00:08:03.000
Vì thế đây là nơi dự án đã thật sự phát triển.

NOTE Paragraph

00:08:03.000 --> 00:08:05.000
Và một điều khác tôi cho rằng cũng khá thú vị,

00:08:05.000 --> 00:08:10.000
tôi có có một người bạn ở UC Barkeley chuyên về phân tích rủi ro.

00:08:10.000 --> 00:08:13.000
Và anh ta xem xét vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe

00:08:13.000 --> 00:08:15.000
từ việc đốt sử dụng củi so với than.

00:08:15.000 --> 00:08:17.000
Và nhận thấy rằng trên toàn thế giới

00:08:17.000 --> 00:08:21.000
chúng ta có thể ngăn ngừa khoảng 1 triệu cái chết khi chuyển từ củi sang than.

00:08:21.000 --> 00:08:23.000
Đó là một điều rất đáng chú ý.

00:08:23.000 --> 00:08:26.000
Nhưng cho đến nay, vẫn không có cách nào khác ngoài việc chặt cây cả.

00:08:26.000 --> 00:08:28.000
Nhưng giờ chúng ta đã có một cách

00:08:28.000 --> 00:08:32.000
bằng việc sử dụng những nguồn nguyên liệu nông nghiệp bỏ đi để làm chất đốt.

NOTE Paragraph

00:08:32.000 --> 00:08:34.000
Một trong những điều thật sự thú vi,

00:08:34.000 --> 00:08:37.000
là thứ mà tôi đã tìm được trong chuyến đi đến Ghana tháng vừa rồi.

00:08:37.000 --> 00:08:40.000
Và đây, tôi cho rằng, điều tuyệt nhất,

00:08:40.000 --> 00:08:43.000
với công nghệ còn thấp hơn cả những gì các bạn vừa thấy

00:08:43.000 --> 00:08:46.000
nếu như các bạn có thể tưởng tượng được. Và đây.

00:08:46.000 --> 00:08:51.000
Là cái gì nhỉ? Đây chính là lõi ngô đã được chuyển thành than.

00:08:51.000 --> 00:08:54.000
Và cái hay của nó chính là chúng ta không cần phải tạo hình lại thành những bánh than.

00:08:54.000 --> 00:08:58.000
Nó đã có dạng sẵn như vậy rồi. Đây là laptop 100 dolar của tôi.

00:08:58.000 --> 00:09:01.000
Và cũng như Nick, tôi đã mang theo vài mẫu cho các bạn xem.

NOTE Paragraph

00:09:01.000 --> 00:09:04.000
(Cười)

NOTE Paragraph

00:09:04.000 --> 00:09:06.000
Mọi người có thể chuyền tay nhau xem.

00:09:07.000 --> 00:09:12.000
Chúng có đủ mọi đặc tính cần thiết, đã được kiểm tra thực tế và sẵn sàng sử dụng.

00:09:15.000 --> 00:09:20.000
Và một trong những điều, tôi cho đáng chú ý về công nghệ này

00:09:20.000 --> 00:09:24.000
đó là việc chuyển giao hết sức dễ dàng.

00:09:24.000 --> 00:09:26.000
So sánh với than làm từ mía,

00:09:26.000 --> 00:09:29.000
chúng tôi phải dạy mọi người cách để tạo thành những bánh than,

00:09:29.000 --> 00:09:31.000
và phải thêm một bước để làm chất kết dính,

00:09:31.000 --> 00:09:33.000
cái này đã ở hình dạng tiền - bánh than.

00:09:33.000 --> 00:09:36.000
Và đây chính là điều tuyệt vời nhất của cuộc đời tôi lúc này,

00:09:36.000 --> 00:09:39.000
nhưng cũng có thể là một lời bình không hay về cuộc đời tôi.

NOTE Paragraph

00:09:39.000 --> 00:09:41.000
(Cười)

NOTE Paragraph

00:09:41.000 --> 00:09:44.000
Nhưng khi bạn đã thấy nó, như những người ở hàng đầu này, được rồi,

00:09:44.000 --> 00:09:46.000
vâng, OK. Dù sao đi nữa --

00:09:46.000 --> 00:09:48.000
(Cười)

00:09:48.000 --> 00:09:52.000
-- chúng nó đây Và tôi nghĩ đây là một ví dụ hoàn hảo

00:09:52.000 --> 00:09:57.000
cho điều mà Robert Wright vừa nói về những thứ tổng-khác-không.

00:09:57.000 --> 00:10:00.000
Như vậy, không những ta có lợi về sức khỏe,

00:10:00.000 --> 00:10:02.000
mà còn lợi về môi trường.

00:10:02.000 --> 00:10:05.000
Và đây là một trường hợp cực kì hiếm hoi,

00:10:05.000 --> 00:10:08.000
khi mà ta còn có lợi về kinh tế.

00:10:08.000 --> 00:10:12.000
Người ta có thể tự làm chất đốt từ những sản phẩm bỏ đi,

00:10:12.000 --> 00:10:14.000
Họ có thể tạo thu nhập từ đó,

00:10:14.000 --> 00:10:17.000
Họ có thể tiết kiệm tiền, mà lẽ ra phải bỏ ra để mua than,

00:10:17.000 --> 00:10:19.000
và họ có thể làm thừa ra, và bán nó ra thị trường,

00:10:19.000 --> 00:10:21.000
cho những người khác mà không tự sản xuất.

00:10:21.000 --> 00:10:23.000
Điều này rất hiếm vì ta không phải đánh đổi

00:10:23.000 --> 00:10:27.000
giữa sức khỏe và kinh tế, hay giữa môi trường và kinh tế.

00:10:27.000 --> 00:10:30.000
Vì lẽ đó, đây là đề tài làm tôi cực kì thích thú,

00:10:30.000 --> 00:10:36.000
và tôi thật sự mong chờ xem nó sẽ đưa ta đến đâu.

NOTE Paragraph

00:10:37.000 --> 00:10:41.000
Vì thế khi chúng ta nói về, tương lai chúng ta sẽ tạo nên,

00:10:41.000 --> 00:10:44.000
một trong những điều tôi thấy cần thiết

00:10:44.000 --> 00:10:48.000
là chúng ta cần có một thế giới quan rõ ràng về thế giới ta đang sống.

00:10:48.000 --> 00:10:52.000
Ở đây tôi không đề cập đến thế giới thật sự chúng ta đang sống.

00:10:52.000 --> 00:10:56.000
Tôi muốn đề cập thế giới nơi mà những phụ nữ phải bỏ ra hai ba giờ mỗi ngày

00:10:56.000 --> 00:10:59.000
để xay thóc làm thức ăn cho gia đình.

00:10:59.000 --> 00:11:02.000
Tôi muốn đề cập thế giới nơi mà vật liệu xây dựng cao cấp

00:11:02.000 --> 00:11:05.000
có nghĩa là những tấm ngói lợp được làm bằng tay,

00:11:05.000 --> 00:11:08.000
và ở đó, khi bạn làm việc 10h một ngày,

00:11:08.000 --> 00:11:11.000
vẫn chỉ kiếm được 60usd một tháng.

00:11:12.000 --> 00:11:20.000
Tôi muốn đề cập thế giới mà phụ nữ và trẻ em mất 40 tỉ giờ một năm chỉ để đi lấy nước

00:11:20.000 --> 00:11:24.000
Điều đó tương đương với toàn bộ lực lượng lao động ở California

00:11:24.000 --> 00:11:28.000
phải làm việc cật lực trong một năm để không làm việc gì khác ngoài lấy nước.

NOTE Paragraph

00:11:28.000 --> 00:11:33.000
Đó là nơi mà, ví dụ như nếu ở đây là Ấn độ,

00:11:33.000 --> 00:11:36.000
trong căn phòng này, thì chỉ có ba người trong số chúng ta có xe hơi.

00:11:36.000 --> 00:11:37.000
Nếu ở đây là Afghanistan,

00:11:37.000 --> 00:11:41.000
chỉ có một người trong phòng này biết cách sử dụng internet.

00:11:41.000 --> 00:11:46.000
Nếu ở đây là Zambia, 300 người trong số các bạn là nông dân,

00:11:46.000 --> 00:11:49.000
100 người trong số các bạn nhiễm AIDS, HIV.

00:11:49.000 --> 00:11:53.000
Và hơn nửa số các bạn sống dưới mức một dollar một ngày.

00:11:53.000 --> 00:11:58.000
Chúng là những vấn đề cần chúng ta tìm hiểu và tìm ra giải pháp.

00:11:58.000 --> 00:12:03.000
Chúng là những vấn đề ta cần phải đào tạo cho những kỹ sư

00:12:03.000 --> 00:12:07.000
nhà thiết kế, những thương gia, những công ty để đối mặt

00:12:07.000 --> 00:12:10.000
Chúng là những bài toán cần tìm ra lời giải.

NOTE Paragraph

00:12:10.000 --> 00:12:15.000
Có vài lĩnh vực mà tôi cho rằng đăc biệt quan trọng cần chú ý.

00:12:15.000 --> 00:12:21.000
Một trong số đó là tạo ra những công nghệ để phát triển kinh tế vi mô, những công-ty-vi-mô,

00:12:21.000 --> 00:12:25.000
để giúp những người sống dưới mức nghèo khổ tìm ra cách để vươn lên,

00:12:25.000 --> 00:12:27.000
để họ không làm những việc

00:12:27.000 --> 00:12:31.000
mang tính truyền thống như đan giỏ, nuôi gia cầm, v.v...

00:12:31.000 --> 00:12:34.000
Mà có những công nghệ mới, những sản phẫm mới

00:12:34.000 --> 00:12:36.000
để họ có thể sản xuất ở mức độ nhỏ lẻ.

NOTE Paragraph

00:12:36.000 --> 00:12:41.000
Một điều nữa tôi cho rằng chúng ta nên tạo ra những công nghệ để giúp nông dân nghèo

00:12:41.000 --> 00:12:44.000
làm tăng giá trị mùa màng của họ lên.

00:12:44.000 --> 00:12:47.000
Và chúng ta cần suy nghĩ lại về những chiến lược phát triển,

00:12:47.000 --> 00:12:51.000
hãy dừng những chương trình giáo dục

00:12:51.000 --> 00:12:53.000
làm cho nông dân không còn là nông dân,

00:12:53.000 --> 00:12:56.000
mà tốt hơn là hãy làm cho họ không còn là nông dân nghèo.

00:12:56.000 --> 00:12:59.000
Và chúng ta cần phải nghĩ cách làm sao cho hiệu quả,

00:12:59.000 --> 00:13:02.000
Ta cần làm việc trực tiếp với những người ở đó,

00:13:02.000 --> 00:13:05.000
giúp họ những nguồn lực, những công cụ cần thiết

00:13:05.000 --> 00:13:08.000
để họ tự giải quyết những vấn đề của chính họ. Đó là cách tốt nhất.

00:13:08.000 --> 00:13:10.000
Chúng ta không nên giúp từ xa.

00:13:10.000 --> 00:13:15.000
Vì vậy ta cần tạo ra tương lai như thế, và cần phải hành động ngay.

00:13:15.000 --> 00:13:17.000
Cảm ơn.

NOTE Paragraph

00:13:17.000 --> 00:13:26.000
(Vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:13:26.000 --> 00:13:29.000
Chris Anderson: Kể với chúng tôi - trong khi chờ câu hỏi từ khán giả --

00:13:29.000 --> 00:13:32.000
hãy kể với chúng tôi về một điều khác mà bạn đã làm.

NOTE Paragraph

00:13:32.000 --> 00:13:34.000
Amy Smith: Một vài thứ chúng tôi vẫn đang làm hiện nay

00:13:34.000 --> 00:13:37.000
là tìm phương pháp kiểm tra chất lượng nước giá rẻ,

00:13:37.000 --> 00:13:40.000
để giúp một số cộng đồng có thể tự lưu trữ nước,

00:13:40.000 --> 00:13:43.000
biết khi nào còn sử dụng được, khi nào cần phải xử lý nước, v.v.

00:13:43.000 --> 00:13:45.000
Chúng tôi cũng đang xây dựng hệ thống xử lý nước giá thấp.

00:13:45.000 --> 00:13:49.000
Một điều rất thú vị là tìm hiểu cách mặt trời khử trùng nước,

00:13:49.000 --> 00:13:52.000
và phát triển khà năng xử lý đó.

NOTE Paragraph

00:13:52.000 --> 00:13:56.000
CA: Có nút cổ chai nào ngăn cản tất cả những điều này phổ biến với thị trường không?

00:13:56.000 --> 00:13:59.000
Chị có muốn tìm một công ty, hay nhà đầu tư mạo hiểm nào không,

00:13:59.000 --> 00:14:04.000
hay chị cần điều gì để mang những điều chị có phổ biến với thị trường?

NOTE Paragraph

00:14:04.000 --> 00:14:07.000
AS: Vâng, toi nghĩ rằng càng nhiều người sẽ càng thúc đẩy nó nhanh hơn.

00:14:07.000 --> 00:14:10.000
Đó là điều khó: đó là thị trường rất rời rạc,

00:14:10.000 --> 00:14:12.000
còn những người tiêu dùng lại không có thu nhập.

00:14:12.000 --> 00:14:16.000
Vì thế ta không thể áp dụng mô hình sử dụng ở US

00:14:16.000 --> 00:14:18.000
để phát triển nó.

00:14:18.000 --> 00:14:21.000
Và chúng tôi là một đội hơi nhỏ, chính tôi đây.

NOTE Paragraph

00:14:21.000 --> 00:14:22.000
(Cười)

NOTE Paragraph

00:14:22.000 --> 00:14:25.000
Vì thế, tôi làm tất cả những gì có thể cùng với những sinh viên.

00:14:25.000 --> 00:14:27.000
Một năm có khoảng 30 sinh viên tham gia vào lĩnh vực này,

00:14:27.000 --> 00:14:29.000
cố gắng bổ sung, hoàn thiện là làm nó tiến xa hơn.

00:14:29.000 --> 00:14:33.000
Một điều nữa tức là ta phải làm với chiến lược lâu dài,

00:14:33.000 --> 00:14:37.000
các bạn không thể trông đợi một điều gì đó xong trong vòng một hai năm.

00:14:37.000 --> 00:14:39.000
Ta phải nhìn về phía trước năm đến mười năm.

00:14:39.000 --> 00:14:43.000
Nhưng với tầm nhìn về điều đó, chúng ta tin là sẽ làm được.