1
00:00:00,000 --> 00:00:02,000
Keşif açısından,

2
00:00:02,000 --> 00:00:05,000
size en favori projelerimden birinin hikayesini anlatmak istiyorum.

3
00:00:05,000 --> 00:00:08,000
Üzerinde çalıştıklarım içinde en heyecan verici olanının bu olduğunu düşünüyorum,

4
00:00:08,000 --> 00:00:10,000
fakat en basit olanın da bu olduğunu görüyorum.

5
00:00:10,000 --> 00:00:14,000
Bu proje tüm dünyada çok büyük bir etki yapacak potansiyele sahip.

6
00:00:14,000 --> 00:00:18,000
Yeryüzündeki en büyük sağlık sorunlarından birini ele alıyor,

7
00:00:18,000 --> 00:00:21,000
5 yaşından küçük çocukların bir numaralı ölüm nedenini,

8
00:00:21,000 --> 00:00:26,000
yani...? Suyla bulaşan hastalıklar. İshal. Kötü beslenme.

9
00:00:26,000 --> 00:00:32,000
Hayır, bu ölüm nedeni kapalı alanda yemek pişirme sırasında çıkan duman--

10
00:00:32,000 --> 00:00:37,000
bunun neden olduğu akut solunum enfeksiyonları. Buna inanabiliyor musunuz?

11
00:00:37,000 --> 00:00:40,000
Ben bu durumu şok edici ve bir bakıma da dehşet verici buluyorum.

12
00:00:40,000 --> 00:00:43,000
Daha temiz yanan pişirme yakıtları üretemez miyiz?

13
00:00:43,000 --> 00:00:45,000
Daha iyi ocaklar yapamaz mıyız?

14
00:00:45,000 --> 00:00:49,000
Bu her yıl iki milyonun üzerinde ölüme nasıl yol açıyor?

15
00:00:49,000 --> 00:00:51,000
Bill Joy'un size karbon nano-tüplerin mucizeleri

16
00:00:51,000 --> 00:00:53,000
hakkında bir konuşma yaptığını biliyorum.

17
00:00:53,000 --> 00:00:55,000
Bu nedenle ben size

18
00:00:55,000 --> 00:00:59,000
karbon makro-tüpler yani kömür hakkında konuşacağım.

19
00:01:01,000 --> 00:01:06,000
Evet, bu kırsal Haiti'nin bir fotoğrafı. Haiti şu an yüzde 98 oranında kurak.

20
00:01:06,000 --> 00:01:09,000
Adanın tüm bölgelerinde buna benzer manzaralar görebilirsiniz.

21
00:01:09,000 --> 00:01:12,000
Bu durum bütün çevresel problemlerin

22
00:01:12,000 --> 00:01:17,000
ve burada yaşayan insanları etkileyen sorunların kaynağıdır.

23
00:01:17,000 --> 00:01:19,000
Birkaç yıl önce binlerce ölüme yol açan

24
00:01:19,000 --> 00:01:20,000
çok güçlü bir sel meydana geldi.

25
00:01:20,000 --> 00:01:22,000
Bu durum, yamaçlarda toprağı tutacak

26
00:01:22,000 --> 00:01:25,000
ağaçların olmaması ile doğrudan ilgilidir.

27
00:01:25,000 --> 00:01:29,000
Yağmur yağar, nehirlere doğru akar ve sel meydana gelir.

28
00:01:30,000 --> 00:01:33,000
Şimdi bu kadar az ağaç olmasının nedenlerinden biri şudur:

29
00:01:33,000 --> 00:01:36,000
insanların pişirme ihtiyacı var ve bu nedenle

30
00:01:36,000 --> 00:01:39,000
ağaçları kesip odun kömürü üretiyorlar.

31
00:01:39,000 --> 00:01:42,000
Aslında insanlar çevrede yol açtıkları yıkıma kayıtsız değiller.

32
00:01:42,000 --> 00:01:45,000
Gayet iyi biliyorlar fakat başka seçenekleri yok.

33
00:01:45,000 --> 00:01:47,000
Fosil yakıtlar mevcut değil,

34
00:01:47,000 --> 00:01:52,000
ve güneş enerjisi de yemeklerini istedikleri gibi pişirmeye olanak sağlamıyor.

35
00:01:52,000 --> 00:01:54,000
Ve bu nedenle böyle davranıyorlar.

36
00:01:54,000 --> 00:01:58,000
Bu gibi ailelere rastlamanız mümkün, ormana gidip bir ağaç bulup keserek

37
00:01:58,000 --> 00:02:01,000
bundan odun kömürü yapıyorlar.

38
00:02:02,000 --> 00:02:05,000
Hiç şaşırtıcı olmayan bir şekilde,

39
00:02:05,000 --> 00:02:09,000
alternatif pişirme yakıtları bulmak için bir hayli çaba sarfediliyor.

40
00:02:09,000 --> 00:02:12,000
Yaklaşık dört yıl önce Haiti'ye bir grup öğrenci götürdüm,

41
00:02:12,000 --> 00:02:15,000
ve orada Peace Corps (Barış Elçileri) ile beraber çalıştık.

42
00:02:15,000 --> 00:02:17,000
Bu bir gönüllü,

43
00:02:17,000 --> 00:02:20,000
ve bu da çalıştığı köyde yaptığı bir alet.

44
00:02:20,000 --> 00:02:22,000
Ve şöyle bir fikri var, atık kağıtları alıp,

45
00:02:22,000 --> 00:02:26,000
sıkıştırarak, yakıt olarak kullanılabilecek birketler haline getirmek.

46
00:02:26,000 --> 00:02:28,000
Fakat bu aygıt çok yavaş.

47
00:02:28,000 --> 00:02:31,000
Bu nedenle mühendislik öğrencilerimiz üzerinde çalışmaya başladılar,

48
00:02:31,000 --> 00:02:34,000
ve çok basit bazı değişiklikler ile,

49
00:02:34,000 --> 00:02:37,000
aletin verimliliğini üç katına çıkardılar.

50
00:02:37,000 --> 00:02:39,000
Sizin de hayal edebileceğiniz gibi çok heyecanlandılar.

51
00:02:39,000 --> 00:02:43,000
Bu yakıtı MIT'ye test edebilmek için geri götürdüler.

52
00:02:43,000 --> 00:02:48,000
Ve buldukları şeylerden biri de bunların yanmadığı oldu.

53
00:02:48,000 --> 00:02:51,000
Tabii bu öğrencileri biraz hayal kırıklığına uğrattı.

54
00:02:52,000 --> 00:02:56,000
Ama aslında buraya daha yakından bakarsanız,

55
00:02:56,000 --> 00:02:58,000
"U.S. Peace Corps" (Amerikan Barış Elçileri) yazdığını görebilirsiniz.

56
00:02:58,000 --> 00:03:02,000
Ortaya çıkan şu ki, bu köyde aslında hiç atık kağıt yoktu.

57
00:03:02,000 --> 00:03:06,000
Her ne kadar bu gönüllü, devlet evraklarını

58
00:03:06,000 --> 00:03:08,000
köyüne taşıyarak bunları iyi değerlendirmiş olsa da,

59
00:03:08,000 --> 00:03:10,000
taşıdığı mesafe 800 kilometreydi.

60
00:03:10,000 --> 00:03:14,000
Ve biz de düşündük ki, alternatif bir pişirme yakıtı için

61
00:03:14,000 --> 00:03:16,000
belki daha iyi bir yol bulabiliriz.

62
00:03:16,000 --> 00:03:19,000
Yapmak istediğimiz şey bölgede kolay bulunur

63
00:03:19,000 --> 00:03:22,000
bir maddeden yakıt üretmekti.

64
00:03:22,000 --> 00:03:26,000
Haiti'nin her yerinde bunları görebilirsiniz. Bunlar küçük çaplı şeker fabrikaları.

65
00:03:26,000 --> 00:03:27,000
Ve şekerkamışının suyunu çıkardıktan sonra

66
00:03:27,000 --> 00:03:31,000
buralardan çıkan atıklara küspe deniyor.

67
00:03:31,000 --> 00:03:34,000
Başka bir kullanımı yok. Hiçbir besin değeri yok,

68
00:03:34,000 --> 00:03:36,000
bu yüzden hayvanlara da veremiyorlar.

69
00:03:36,000 --> 00:03:40,000
En sonunda yakılana dek bu atıklar şeker fabrikasının yanında bir yığın olarak bekliyorlar.

70
00:03:40,000 --> 00:03:43,000
Bizim de yapmak istediğimiz şey,

71
00:03:43,000 --> 00:03:46,000
bu atık kaynağını kullanmak ve onu bir çeşit yakıta dönüştürmek.

72
00:03:46,000 --> 00:03:49,000
Böylece insanlar bunu kömür gibi

73
00:03:49,000 --> 00:03:51,000
yemek pişirmede kolaylıkla kullanabilecekler.

74
00:03:51,000 --> 00:03:56,000
Bu nedenle önümüzdeki yıllarda, ben ve öğrencilerim bir proje geliştirmek üzere çalışacağız.

75
00:03:56,000 --> 00:04:00,000
Küspeyi alıyorsunuz ve atık bir petrol varilinden kolaylıkla

76
00:04:00,000 --> 00:04:03,000
yapabileceğiniz bir fırına koyuyorsunuz.

77
00:04:03,000 --> 00:04:07,000
Biraz zaman geçtikten sonra, bunu ateşe koyuyor ve

78
00:04:07,000 --> 00:04:10,000
ocağa kaçan oksijeni engellemek için kapatıyorsunuz,

79
00:04:10,000 --> 00:04:14,000
ve sonra bu kömürleşmiş maddeyi elde ediyorsunuz.

80
00:04:14,000 --> 00:04:16,000
Fakat bunu yakamazsınız. Yakmak için fazla ince.

81
00:04:16,000 --> 00:04:20,000
ve yemek pişirmede kullanmak için fazla çabuk yanıyor.

82
00:04:20,000 --> 00:04:24,000
Bu nedenle bunu kullanışlı bir hale sokmak için çaba harcayıp, bir yol bulmalıydık.

83
00:04:24,000 --> 00:04:27,000
Ve bu duruma uygun olarak, Gana'lı bir öğrencim

84
00:04:27,000 --> 00:04:32,000
annesinin ona yaptığı "kokonte" isimli bir yemeği hatırladı.

85
00:04:32,000 --> 00:04:35,000
Bu yemek, kasava (botanik bir bitki) kökünden yapılan yapışkan bir lapa idi.

86
00:04:35,000 --> 00:04:37,000
Ve böylece biz de şunu fark ettik ki,

87
00:04:37,000 --> 00:04:41,000
kasava Haiti'de de manyok ismiyle bilinen ve yetişen bir bitki.

88
00:04:41,000 --> 00:04:43,000
Ve aslında, dünyanın her yerinde yetişen bir bitki--

89
00:04:43,000 --> 00:04:47,000
yuka, tapyoka, manyok, kasava, aslında hepsi aynı şey--

90
00:04:47,000 --> 00:04:49,000
çok fazla nişastalı köklü bir bitki.

91
00:04:49,000 --> 00:04:52,000
Ve bununla çok koyu ve yapışkan bir lapa yapılabiliyor.

92
00:04:52,000 --> 00:04:56,000
Bunu kömür parçalarını birbirine yapıştırmak için kullanabilirsiniz.

93
00:04:56,000 --> 00:04:59,000
Biz de bunu yaptık. Haiti'ye gittik.

94
00:04:59,000 --> 00:05:02,000
Bunlar da "Ecole de Chabon" ya da "Kömür Enstitüsü"nün

95
00:05:02,000 --> 00:05:04,000
ilk mezunları. Ve bunlar da--

96
00:05:04,000 --> 00:05:06,000
(Gülüşmeler)

97
00:05:06,000 --> 00:05:11,000
-- evet doğru. Ben aslında MIT'de olduğu kadar CIT'de de bir eğitmenim.

98
00:05:11,000 --> 00:05:15,000
Bunlar da yaptığımız kömür birketler.

99
00:05:15,000 --> 00:05:20,000
Şimdi sizi başka bir kıtaya götürüyorum. Burası Hindistan,

100
00:05:20,000 --> 00:05:25,000
ve bu da pişirmede en çok kullanılan yakıt: inek gübresi.

101
00:05:25,000 --> 00:05:29,000
Ve Haiti'den farklı olarak, bu gübre yanarken gerçekten çok fazla duman çıkarıyor.

102
00:05:29,000 --> 00:05:32,000
Ve burada da gübre ve biyoyakıtın pişirme esnasında yakıt olarak kullanılmasının

103
00:05:32,000 --> 00:05:36,000
sağlık açısından etkilerini görebilirsiniz.

104
00:05:36,000 --> 00:05:39,000
Çocuklar ve kadınlar özellikle bundan etkilenirler,

105
00:05:39,000 --> 00:05:41,000
çünkü yemek pişirme esnasında yakında olan onlardır.

106
00:05:41,000 --> 00:05:44,000
Bu nedenle bu kömür yapma teknolojisini

107
00:05:44,000 --> 00:05:46,000
burada uygulayıp uygulayamayacağımızı merak ettik.

108
00:05:46,000 --> 00:05:49,000
Ne yazık ki, burada şeker kamışı bulunmuyor.

109
00:05:49,000 --> 00:05:52,000
Kasavaları da yok fakat bu bizi durdurmuyor.

110
00:05:52,000 --> 00:05:56,000
Biz de bölgedeki kolay erişilir biyokütle kaynaklarını belirledik.

111
00:05:56,000 --> 00:05:59,000
Ve bunlar buğday ve pirinç saplarıydı.

112
00:05:59,000 --> 00:06:01,000
Parçaları tutturmak için de

113
00:06:01,000 --> 00:06:03,000
normalde insanların burada yemek pişirmekte kullandıkları

114
00:06:03,000 --> 00:06:06,000
inek gübresini kullanabilirdik.

115
00:06:06,000 --> 00:06:10,000
Karşılaştırmalı testler yaptık. Burada

116
00:06:10,000 --> 00:06:13,000
kömür parçalarını ve inek gübresini görebilirsiniz.

117
00:06:13,000 --> 00:06:16,000
Gördüğünüz gibi yemek pişirmede kullanılan yakıttan çok daha temiz yanıyor.

118
00:06:16,000 --> 00:06:19,000
Ve ayrıca, suyu daha çabuk ısıtıyor.

119
00:06:19,000 --> 00:06:21,000
Buraya kadar çok mutluyduk.

120
00:06:21,000 --> 00:06:23,000
Fakat bulduğumuz şeylerden biri de,

121
00:06:23,000 --> 00:06:26,000
odun kömürü ile karşılaştırmalı yaptığımız testlerde,

122
00:06:26,000 --> 00:06:29,000
o kadar da uzun yanmadığını gördük. Birketler pişirme esnasında ufalanıyor,

123
00:06:29,000 --> 00:06:32,000
ve küçük parçalara ayrılarak enerji kaybediyorlardı.

124
00:06:32,000 --> 00:06:36,000
Bu nedenle daha kuvvetli bir birket yapmak için bir yol bulmaya çalıştık

125
00:06:36,000 --> 00:06:40,000
böylece Haiti'deki pazarlardaki odun kömürü ile rekabet edebilirdik.

126
00:06:40,000 --> 00:06:44,000
MIT'ye geri döndük, Instron makinesini çıkarıp,

127
00:06:44,000 --> 00:06:47,000
bir birketi ondan yeterince performans alabilmek için ihtiyacınız olan

128
00:06:47,000 --> 00:06:49,000
dereceye kadar sıkıştırmak için

129
00:06:49,000 --> 00:06:52,000
ne kadar kuvvete ihtiyaç olduğunu araştırdık.

130
00:06:52,000 --> 00:06:56,000
Laboratuvarda bunun üzerinde çalışan öğrencilerle eş zamanlı olarak

131
00:06:56,000 --> 00:07:02,000
Haiti'de de projeyi ilerletmek ve köyde yaşayan insanlar için

132
00:07:02,000 --> 00:07:08,000
kolay erişilir kılmak için çalışan arkadaşlarımız vardı.

133
00:07:08,000 --> 00:07:10,000
Bir süre sonra,

134
00:07:10,000 --> 00:07:15,000
odun kömüründen daha temiz ve muhtemelen daha uzun yanan bir kömür

135
00:07:15,000 --> 00:07:22,000
elde etmek için, az maliyetli bir pres geliştirdik.

136
00:07:22,000 --> 00:07:26,000
Yani artık elimizde Haiti pazarlarında satılandan

137
00:07:26,000 --> 00:07:29,000
daha iyi olan bir ürün var.

138
00:07:29,000 --> 00:07:32,000
Ve bu harika bir şey.

139
00:07:33,000 --> 00:07:39,000
Sadece Haiti'de, her yıl yaklaşık 30 milyon ağaç kesiliyor.

140
00:07:39,000 --> 00:07:41,000
Artık bu çözümü uygulamak ve

141
00:07:41,000 --> 00:07:43,000
bu ağaçların önemli bir kısmını kurtarmak mümkün.

142
00:07:43,000 --> 00:07:49,000
Ayrıca, bu kömürden elde edilen gelir 260 milyon dolar.

143
00:07:49,000 --> 00:07:52,000
Bu Haiti gibi

144
00:07:52,000 --> 00:07:54,000
nüfusun sekiz milyonunun, ortalama gelirinin

145
00:07:54,000 --> 00:07:58,000
400 dolardan az olduğu bir ülke için çok korkunç bir rakam.

146
00:07:58,000 --> 00:08:03,000
Bu yüzden kömür projemizi yürüttüğümüz yer de burası.

147
00:08:03,000 --> 00:08:05,000
Ve ilginç bulduğum başka bir şey daha,

148
00:08:05,000 --> 00:08:10,000
UC Berkeley'de risk analizi yapan bir arkadaşım var.

149
00:08:10,000 --> 00:08:13,000
Bu arkadaşım kömür yerine odun yakmanın

150
00:08:13,000 --> 00:08:15,000
sağlığa etkileri problemine eğildi.

151
00:08:15,000 --> 00:08:17,000
Ve bulduğu şu oldu: Tüm dünyada

152
00:08:17,000 --> 00:08:21,000
yemek pişirmede odun yerine kömür yakıldığında,

153
00:08:21,000 --> 00:08:23,000
bir milyon ölümü engelleyebiliyorsunuz. Bu çok dikkat çekici.

154
00:08:23,000 --> 00:08:26,000
Fakat şimdiye kadar, ağaçları kesmeden bunu yapmanın bir yolu yoktu.

155
00:08:26,000 --> 00:08:28,000
Ama şimdi bir çözümümüz var.

156
00:08:28,000 --> 00:08:32,000
Yemek pişirme yakıtı üretmek için tarımsal atıkları kullanmak.

157
00:08:32,000 --> 00:08:34,000
Aslında gerçekten heyecan verici bulduğum bir şey de

158
00:08:34,000 --> 00:08:37,000
geçen ay Gana'ya yaptığım bir ziyaret sırasında ortaya çıkan şeydi.

159
00:08:37,000 --> 00:08:40,000
Ve bu bence gerçekten mükemmel bir şey.

160
00:08:40,000 --> 00:08:43,000
Üstelik az önce gördüğünüzden daha da az teknolojik.

161
00:08:43,000 --> 00:08:46,000
Böyle bir şeyi hayal edebiliyor musunuz? İşte burada.

162
00:08:46,000 --> 00:08:51,000
Peki bu nedir? Bu mısır koçanlarının kömüre dönüştürülmesidir.

163
00:08:51,000 --> 00:08:54,000
Ve bunun güzel yanı kömür birketleri yapmak zorunda olmamanız.

164
00:08:54,000 --> 00:08:58,000
Hazır yapılmış geliyor. Bu benim 100 dolarlık dizüstü bilgisayarım, tam burada.

165
00:08:58,000 --> 00:09:01,000
Ve aslında ben de Nick gibi örnekler getirdim.

166
00:09:01,000 --> 00:09:04,000
(Gülüşmeler)

167
00:09:04,000 --> 00:09:06,000
Bunları dolaştırabiliriz.

168
00:09:07,000 --> 00:09:12,000
Bunlar tamamen fonksiyonel, sahada test edilmiş, kullanıma hazır.

169
00:09:15,000 --> 00:09:20,000
Ve bu teknoloji ile ilgili ayrıca ilgi çekici olan noktalardan biri de,

170
00:09:20,000 --> 00:09:24,000
teknoloji transferinin çok kolay olması.

171
00:09:24,000 --> 00:09:26,000
Şekerkamışı kömüründe insanlara

172
00:09:26,000 --> 00:09:29,000
nasıl birket haline getireceklerini öğretmek

173
00:09:29,000 --> 00:09:31,000
ve yapıştırıcıyı pişirmek zorundayken

174
00:09:31,000 --> 00:09:33,000
bunlar kendiliğinden birket halinde geliyor.

175
00:09:33,000 --> 00:09:36,000
Ve şu an bu hayatımdaki en heyecan verici şey,

176
00:09:36,000 --> 00:09:39,000
ve belki de hayatım hakkında üzücü bir yorum.

177
00:09:39,000 --> 00:09:41,000
(Gülüşmeler)

178
00:09:41,000 --> 00:09:44,000
Fakat bir kez bunu gördüğünüzde, siz ön sıradakiler gibi, tamam,

179
00:09:44,000 --> 00:09:46,000
tamam. Neyse--

180
00:09:46,000 --> 00:09:48,000
(Gülüşmeler)

181
00:09:48,000 --> 00:09:52,000
-- işte burada. Ve bence bu mükemmel bir örnek.

182
00:09:52,000 --> 00:09:57,000
Robert Wright'ın konuşmasında bahsettiği toplamı sıfırdan farklı şeyler için.

183
00:09:57,000 --> 00:10:00,000
Sadece sağlık faydalarına değil,

184
00:10:00,000 --> 00:10:02,000
çevresel faydaya da sahipsiniz.

185
00:10:02,000 --> 00:10:05,000
Fakat bu çok ender rastlanan durumlardan biri

186
00:10:05,000 --> 00:10:08,000
şöyle ki, burada ekonomik fayda da var.

187
00:10:08,000 --> 00:10:12,000
İnsanlar atıklardan kendi pişirme yakıtlarını yapabilirler.

188
00:10:12,000 --> 00:10:14,000
Bundan gelir sağlayabilirler.

189
00:10:14,000 --> 00:10:17,000
Kömüre harcayacakları paradan tasarruf edebilirler

190
00:10:17,000 --> 00:10:19,000
ve fazladan yaptıkları kömürü

191
00:10:19,000 --> 00:10:21,000
kendi kömürünü yapmayan insanlara satabilirler.

192
00:10:21,000 --> 00:10:23,000
Herhangi bir kayıp veya ödün olmaması gerçekten çok ender rastlanan bir durum,

193
00:10:23,000 --> 00:10:27,000
sağlık ve ekonomi arasında veya çevre ve ekonomi arasında.

194
00:10:27,000 --> 00:10:30,000
Bu nedenle bu proje benim çok heyecan verici bulduğum bir proje

195
00:10:30,000 --> 00:10:36,000
ve bizi nereye götüreceğini gerçekten merak ediyorum.

196
00:10:37,000 --> 00:10:41,000
Şimdi yaratacağımız gelecekle ilgili konuştuğumuzda,

197
00:10:41,000 --> 00:10:44,000
bir şeyden bahsetmek bence gerekli.

198
00:10:44,000 --> 00:10:48,000
Bu da içinde yaşadığımız dünya hakkında net bir görüşe sahip olmak.

199
00:10:48,000 --> 00:10:52,000
Ve şimdi gerçekten içinde yaşadığımız dünyayı kastetmiyorum.

200
00:10:52,000 --> 00:10:56,000
Kastettiğim dünya, kadınların ailelerine yemeleri için buğday öğüterek

201
00:10:56,000 --> 00:10:59,000
her gün iki üç saatlerini harcadıkları dünya.

202
00:10:59,000 --> 00:11:02,000
Kastettiğim dünya, gelişmiş inşaat malzemesinin

203
00:11:02,000 --> 00:11:05,000
insan eliyle yapılmış çatı kiremiti anlamına geldiği,

204
00:11:05,000 --> 00:11:08,000
günde 10 saat çalıştığınız,

205
00:11:08,000 --> 00:11:11,000
ayda 60 dolar kazandığınız bir dünya.

206
00:11:12,000 --> 00:11:20,000
Kastettiğim dünya, kadınlar ve çocukların yılda 40 milyar saatlerini su taşımak için harcadıkları bir dünya.

207
00:11:20,000 --> 00:11:24,000
Bu Kaliforniya eyaletindeki tam zamanlı çalışan insanların

208
00:11:24,000 --> 00:11:28,000
bütün bir yıl hiçbir şey yapmayıp sadece su taşımaları demek.

209
00:11:28,000 --> 00:11:33,000
Bu öyle bir yer ki, mesela, eğer burası Hindistan olsaydı,

210
00:11:33,000 --> 00:11:36,000
bu odada sadece üç kişinin arabası olabilirdi.

211
00:11:36,000 --> 00:11:37,000
Eğer burası Afganistan olsaydı,

212
00:11:37,000 --> 00:11:41,000
bu odadaki sadece bir kişi internet kullanmayı bilirdi.

213
00:11:41,000 --> 00:11:46,000
Eğer burası Zambiya olsaydı, aranızdan 300 kişi çiftçi olurdu,

214
00:11:46,000 --> 00:11:49,000
aranızdan 100 kişi AIDS veya HIV hastası olurdu.

215
00:11:49,000 --> 00:11:53,000
Ve yarınızdan fazlası günde bir dolardan daha az bir parayla yaşıyor olurdunuz.

216
00:11:53,000 --> 00:11:58,000
Bunlar çözüm bulmamız gereken konular.

217
00:11:58,000 --> 00:12:03,000
Bunlar, mühendislerimizi, tasarımcılarımızı, iş adamlarımızı, girişimcilerimizi,

218
00:12:03,000 --> 00:12:07,000
yüzleşmeleri için eğitmemiz gereken konular.

219
00:12:07,000 --> 00:12:10,000
Bunlar bulmamız gereken çözümler.

220
00:12:10,000 --> 00:12:15,000
Üzerinde çalıştığımız alanlardan bir kaçının çok önemli olduğuna inanıyorum.

221
00:12:15,000 --> 00:12:21,000
Bunlardan biri mikro-finans ve mikro-girişimi teşvik etmek için teknolojiler geliştirmek.

222
00:12:21,000 --> 00:12:25,000
Böylece yoksulluk sınırı altında yaşayan insanlar, bundan bir çıkış yolu bulabilirler--

223
00:12:25,000 --> 00:12:27,000
ve bunu geleneksel sepet yapımı,

224
00:12:27,000 --> 00:12:31,000
kümes hayvanı besleme gibi yollarla yapmazlar.

225
00:12:31,000 --> 00:12:34,000
Fakat küçük ölçekte yapabilecekleri

226
00:12:34,000 --> 00:12:36,000
yeni teknolojiler ve yeni ürünler var.

227
00:12:36,000 --> 00:12:41,000
Yapılması gerektiğine inandığım bir diğer şey de yoksul çiftçiler için teknoloji üretmek.

228
00:12:41,000 --> 00:12:44,000
Böylece ürünleri değer kazanacaktır.

229
00:12:44,000 --> 00:12:47,000
Gelişim stratejilerimizi yeniden gözden geçirmeliyiz,

230
00:12:47,000 --> 00:12:51,000
böylece yürüttüğümüz eğitim kampanyaları

231
00:12:51,000 --> 00:12:53,000
onları çiftçi olmaktan alıkoymak

232
00:12:53,000 --> 00:12:56,000
yerine yoksul çiftçi olmaktan alıkoyacaktır.

233
00:12:56,000 --> 00:12:59,000
Ve bunu etkili bir şekilde nasıl yaparız diye düşünmeliyiz.

234
00:12:59,000 --> 00:13:02,000
Bu toplumlarda yaşayan insanlarla beraber çalışmalıyız

235
00:13:02,000 --> 00:13:05,000
ve onlara sorunlarını çözmek için ihtiyaçları olan araçları ve kaynakları vermeliyiz.

236
00:13:05,000 --> 00:13:08,000
Bunu yapmanın en iyi yolu budur.

237
00:13:08,000 --> 00:13:10,000
Bunu dışarıda durarak yapmamalıyız.

238
00:13:10,000 --> 00:13:15,000
Bu geleceği yaratmak zorundayız ve bunu yapmaya hemen başlamalıyız.

239
00:13:15,000 --> 00:13:17,000
Teşekkürler.

240
00:13:17,000 --> 00:13:26,000
(Alkışlar)

241
00:13:26,000 --> 00:13:29,000
Chris Anderson: Bize -- sorusu olan biri çıkana dek --

242
00:13:29,000 --> 00:13:32,000
bize üzerinde çalıştığınız başka bir konudan bahsedin.

243
00:13:32,000 --> 00:13:34,000
Amy Smith: Üzerinde çalıştığımız diğer birkaç konu da

244
00:13:34,000 --> 00:13:37,000
düşük maliyetli su kalitesi testi yapmaya yönelik,

245
00:13:37,000 --> 00:13:40,000
böylece topluluklar kendi su sistemlerini kurabilecekler,

246
00:13:40,000 --> 00:13:43,000
ne zaman çalıştığını ne zaman arıtacaklarını bilecekler vb...

247
00:13:43,000 --> 00:13:45,000
Biz ayrıca düşük maliyetli su arıtma sistemlerini de araştırıyoruz.

248
00:13:45,000 --> 00:13:49,000
Bir diğer heyecan verici şey de güneş ışığıyla su dezenfeksiyonu konusunu araştırmak

249
00:13:49,000 --> 00:13:52,000
ve bunu yapacak kapasiteyi geliştirmek.

250
00:13:52,000 --> 00:13:56,000
CA: Bunların büyümesine engel olan darboğaz nedir?

251
00:13:56,000 --> 00:13:59,000
Girişimci veya yatırımcıya mı ihtiyacınız var,

252
00:13:59,000 --> 00:14:04,000
veya elinizdekini büyütmek için neye ihtiyacınız var?

253
00:14:04,000 --> 00:14:07,000
AS: Evet, bence gereken bu konuda çabalayan çok sayıda insan.

254
00:14:07,000 --> 00:14:10,000
Bu zor birşey: bu çok bölünmüş bir pazar

255
00:14:10,000 --> 00:14:12,000
ve hiçbir geliri olmayan bir tüketici popülasyonu var.

256
00:14:12,000 --> 00:14:16,000
Bu nedenle ABD'de uyguladığınız modellerin aynısı

257
00:14:16,000 --> 00:14:18,000
burada işlerin ilermesi için kullanamazsınız.

258
00:14:18,000 --> 00:14:21,000
Ve biz oldukça küçük bir grubuz, sadece ben.

259
00:14:21,000 --> 00:14:22,000
(Gülüşmeler)

260
00:14:22,000 --> 00:14:25,000
Bildiğiniz gibi öğrencilerle ne yapabiliyorsam onu yapıyorum.

261
00:14:25,000 --> 00:14:27,000
Sahaya giden, uygulama yapan

262
00:14:27,000 --> 00:14:29,000
ve işleri ilerleten yılda 30 öğrencimiz oluyor.

263
00:14:29,000 --> 00:14:33,000
Öteki konu ise, işleri uzun bir zaman diliminde yapmak durumundasınız,

264
00:14:33,000 --> 00:14:37,000
yani - sizin de bildiğiniz gibi bazı şeylerin bir veya iki yılda yapılmasını bekleyemezsiniz.

265
00:14:37,000 --> 00:14:39,000
Beş veya on yıl öteye bakmalısınız.

266
00:14:39,000 --> 00:14:43,000
Fakat bunu yapacak vizyonumuz olduğu sürece ilerleyebiliriz diye düşünüyorum.