0:00:00.000,0:00:02.000
Keşif açısından,

0:00:02.000,0:00:05.000
size en favori projelerimden birinin hikayesini anlatmak istiyorum.

0:00:05.000,0:00:08.000
Üzerinde çalıştıklarım içinde en heyecan verici olanının bu olduğunu düşünüyorum,

0:00:08.000,0:00:10.000
fakat en basit olanın da bu olduğunu görüyorum.

0:00:10.000,0:00:14.000
Bu proje tüm dünyada çok büyük bir etki yapacak potansiyele sahip.

0:00:14.000,0:00:18.000
Yeryüzündeki en büyük sağlık sorunlarından birini ele alıyor,

0:00:18.000,0:00:21.000
5 yaşından küçük çocukların bir numaralı ölüm nedenini,

0:00:21.000,0:00:26.000
yani...? Suyla bulaşan hastalıklar. İshal. Kötü beslenme.

0:00:26.000,0:00:32.000
Hayır, bu ölüm nedeni kapalı alanda yemek pişirme sırasında çıkan duman--

0:00:32.000,0:00:37.000
bunun neden olduğu akut solunum enfeksiyonları. Buna inanabiliyor musunuz?

0:00:37.000,0:00:40.000
Ben bu durumu şok edici ve bir bakıma da dehşet verici buluyorum.

0:00:40.000,0:00:43.000
Daha temiz yanan pişirme yakıtları üretemez miyiz?

0:00:43.000,0:00:45.000
Daha iyi ocaklar yapamaz mıyız?

0:00:45.000,0:00:49.000
Bu her yıl iki milyonun üzerinde ölüme nasıl yol açıyor?

0:00:49.000,0:00:51.000
Bill Joy'un size karbon nano-tüplerin mucizeleri

0:00:51.000,0:00:53.000
hakkında bir konuşma yaptığını biliyorum.

0:00:53.000,0:00:55.000
Bu nedenle ben size

0:00:55.000,0:00:59.000
karbon makro-tüpler yani kömür hakkında konuşacağım.

0:01:01.000,0:01:06.000
Evet, bu kırsal Haiti'nin bir fotoğrafı. Haiti şu an yüzde 98 oranında kurak.

0:01:06.000,0:01:09.000
Adanın tüm bölgelerinde buna benzer manzaralar görebilirsiniz.

0:01:09.000,0:01:12.000
Bu durum bütün çevresel problemlerin

0:01:12.000,0:01:17.000
ve burada yaşayan insanları etkileyen sorunların kaynağıdır.

0:01:17.000,0:01:19.000
Birkaç yıl önce binlerce ölüme yol açan

0:01:19.000,0:01:20.000
çok güçlü bir sel meydana geldi.

0:01:20.000,0:01:22.000
Bu durum, yamaçlarda toprağı tutacak

0:01:22.000,0:01:25.000
ağaçların olmaması ile doğrudan ilgilidir.

0:01:25.000,0:01:29.000
Yağmur yağar, nehirlere doğru akar ve sel meydana gelir.

0:01:30.000,0:01:33.000
Şimdi bu kadar az ağaç olmasının nedenlerinden biri şudur:

0:01:33.000,0:01:36.000
insanların pişirme ihtiyacı var ve bu nedenle

0:01:36.000,0:01:39.000
ağaçları kesip odun kömürü üretiyorlar.

0:01:39.000,0:01:42.000
Aslında insanlar çevrede yol açtıkları yıkıma kayıtsız değiller.

0:01:42.000,0:01:45.000
Gayet iyi biliyorlar fakat başka seçenekleri yok.

0:01:45.000,0:01:47.000
Fosil yakıtlar mevcut değil,

0:01:47.000,0:01:52.000
ve güneş enerjisi de yemeklerini istedikleri gibi pişirmeye olanak sağlamıyor.

0:01:52.000,0:01:54.000
Ve bu nedenle böyle davranıyorlar.

0:01:54.000,0:01:58.000
Bu gibi ailelere rastlamanız mümkün, ormana gidip bir ağaç bulup keserek

0:01:58.000,0:02:01.000
bundan odun kömürü yapıyorlar.

0:02:02.000,0:02:05.000
Hiç şaşırtıcı olmayan bir şekilde,

0:02:05.000,0:02:09.000
alternatif pişirme yakıtları bulmak için bir hayli çaba sarfediliyor.

0:02:09.000,0:02:12.000
Yaklaşık dört yıl önce Haiti'ye bir grup öğrenci götürdüm,

0:02:12.000,0:02:15.000
ve orada Peace Corps (Barış Elçileri) ile beraber çalıştık.

0:02:15.000,0:02:17.000
Bu bir gönüllü,

0:02:17.000,0:02:20.000
ve bu da çalıştığı köyde yaptığı bir alet.

0:02:20.000,0:02:22.000
Ve şöyle bir fikri var, atık kağıtları alıp,

0:02:22.000,0:02:26.000
sıkıştırarak, yakıt olarak kullanılabilecek birketler haline getirmek.

0:02:26.000,0:02:28.000
Fakat bu aygıt çok yavaş.

0:02:28.000,0:02:31.000
Bu nedenle mühendislik öğrencilerimiz üzerinde çalışmaya başladılar,

0:02:31.000,0:02:34.000
ve çok basit bazı değişiklikler ile,

0:02:34.000,0:02:37.000
aletin verimliliğini üç katına çıkardılar.

0:02:37.000,0:02:39.000
Sizin de hayal edebileceğiniz gibi çok heyecanlandılar.

0:02:39.000,0:02:43.000
Bu yakıtı MIT'ye test edebilmek için geri götürdüler.

0:02:43.000,0:02:48.000
Ve buldukları şeylerden biri de bunların yanmadığı oldu.

0:02:48.000,0:02:51.000
Tabii bu öğrencileri biraz hayal kırıklığına uğrattı.

0:02:52.000,0:02:56.000
Ama aslında buraya daha yakından bakarsanız,

0:02:56.000,0:02:58.000
"U.S. Peace Corps" (Amerikan Barış Elçileri) yazdığını görebilirsiniz.

0:02:58.000,0:03:02.000
Ortaya çıkan şu ki, bu köyde aslında hiç atık kağıt yoktu.

0:03:02.000,0:03:06.000
Her ne kadar bu gönüllü, devlet evraklarını

0:03:06.000,0:03:08.000
köyüne taşıyarak bunları iyi değerlendirmiş olsa da,

0:03:08.000,0:03:10.000
taşıdığı mesafe 800 kilometreydi.

0:03:10.000,0:03:14.000
Ve biz de düşündük ki, alternatif bir pişirme yakıtı için

0:03:14.000,0:03:16.000
belki daha iyi bir yol bulabiliriz.

0:03:16.000,0:03:19.000
Yapmak istediğimiz şey bölgede kolay bulunur

0:03:19.000,0:03:22.000
bir maddeden yakıt üretmekti.

0:03:22.000,0:03:26.000
Haiti'nin her yerinde bunları görebilirsiniz. Bunlar küçük çaplı şeker fabrikaları.

0:03:26.000,0:03:27.000
Ve şekerkamışının suyunu çıkardıktan sonra

0:03:27.000,0:03:31.000
buralardan çıkan atıklara küspe deniyor.

0:03:31.000,0:03:34.000
Başka bir kullanımı yok. Hiçbir besin değeri yok,

0:03:34.000,0:03:36.000
bu yüzden hayvanlara da veremiyorlar.

0:03:36.000,0:03:40.000
En sonunda yakılana dek bu atıklar şeker fabrikasının yanında bir yığın olarak bekliyorlar.

0:03:40.000,0:03:43.000
Bizim de yapmak istediğimiz şey,

0:03:43.000,0:03:46.000
bu atık kaynağını kullanmak ve onu bir çeşit yakıta dönüştürmek.

0:03:46.000,0:03:49.000
Böylece insanlar bunu kömür gibi

0:03:49.000,0:03:51.000
yemek pişirmede kolaylıkla kullanabilecekler.

0:03:51.000,0:03:56.000
Bu nedenle önümüzdeki yıllarda, ben ve öğrencilerim bir proje geliştirmek üzere çalışacağız.

0:03:56.000,0:04:00.000
Küspeyi alıyorsunuz ve atık bir petrol varilinden kolaylıkla

0:04:00.000,0:04:03.000
yapabileceğiniz bir fırına koyuyorsunuz.

0:04:03.000,0:04:07.000
Biraz zaman geçtikten sonra, bunu ateşe koyuyor ve

0:04:07.000,0:04:10.000
ocağa kaçan oksijeni engellemek için kapatıyorsunuz,

0:04:10.000,0:04:14.000
ve sonra bu kömürleşmiş maddeyi elde ediyorsunuz.

0:04:14.000,0:04:16.000
Fakat bunu yakamazsınız. Yakmak için fazla ince.

0:04:16.000,0:04:20.000
ve yemek pişirmede kullanmak için fazla çabuk yanıyor.

0:04:20.000,0:04:24.000
Bu nedenle bunu kullanışlı bir hale sokmak için çaba harcayıp, bir yol bulmalıydık.

0:04:24.000,0:04:27.000
Ve bu duruma uygun olarak, Gana'lı bir öğrencim

0:04:27.000,0:04:32.000
annesinin ona yaptığı "kokonte" isimli bir yemeği hatırladı.

0:04:32.000,0:04:35.000
Bu yemek, kasava (botanik bir bitki) kökünden yapılan yapışkan bir lapa idi.

0:04:35.000,0:04:37.000
Ve böylece biz de şunu fark ettik ki,

0:04:37.000,0:04:41.000
kasava Haiti'de de manyok ismiyle bilinen ve yetişen bir bitki.

0:04:41.000,0:04:43.000
Ve aslında, dünyanın her yerinde yetişen bir bitki--

0:04:43.000,0:04:47.000
yuka, tapyoka, manyok, kasava, aslında hepsi aynı şey--

0:04:47.000,0:04:49.000
çok fazla nişastalı köklü bir bitki.

0:04:49.000,0:04:52.000
Ve bununla çok koyu ve yapışkan bir lapa yapılabiliyor.

0:04:52.000,0:04:56.000
Bunu kömür parçalarını birbirine yapıştırmak için kullanabilirsiniz.

0:04:56.000,0:04:59.000
Biz de bunu yaptık. Haiti'ye gittik.

0:04:59.000,0:05:02.000
Bunlar da "Ecole de Chabon" ya da "Kömür Enstitüsü"nün

0:05:02.000,0:05:04.000
ilk mezunları. Ve bunlar da--

0:05:04.000,0:05:06.000
(Gülüşmeler)

0:05:06.000,0:05:11.000
-- evet doğru. Ben aslında MIT'de olduğu kadar CIT'de de bir eğitmenim.

0:05:11.000,0:05:15.000
Bunlar da yaptığımız kömür birketler.

0:05:15.000,0:05:20.000
Şimdi sizi başka bir kıtaya götürüyorum. Burası Hindistan,

0:05:20.000,0:05:25.000
ve bu da pişirmede en çok kullanılan yakıt: inek gübresi.

0:05:25.000,0:05:29.000
Ve Haiti'den farklı olarak, bu gübre yanarken gerçekten çok fazla duman çıkarıyor.

0:05:29.000,0:05:32.000
Ve burada da gübre ve biyoyakıtın pişirme esnasında yakıt olarak kullanılmasının

0:05:32.000,0:05:36.000
sağlık açısından etkilerini görebilirsiniz.

0:05:36.000,0:05:39.000
Çocuklar ve kadınlar özellikle bundan etkilenirler,

0:05:39.000,0:05:41.000
çünkü yemek pişirme esnasında yakında olan onlardır.

0:05:41.000,0:05:44.000
Bu nedenle bu kömür yapma teknolojisini

0:05:44.000,0:05:46.000
burada uygulayıp uygulayamayacağımızı merak ettik.

0:05:46.000,0:05:49.000
Ne yazık ki, burada şeker kamışı bulunmuyor.

0:05:49.000,0:05:52.000
Kasavaları da yok fakat bu bizi durdurmuyor.

0:05:52.000,0:05:56.000
Biz de bölgedeki kolay erişilir biyokütle kaynaklarını belirledik.

0:05:56.000,0:05:59.000
Ve bunlar buğday ve pirinç saplarıydı.

0:05:59.000,0:06:01.000
Parçaları tutturmak için de

0:06:01.000,0:06:03.000
normalde insanların burada yemek pişirmekte kullandıkları

0:06:03.000,0:06:06.000
inek gübresini kullanabilirdik.

0:06:06.000,0:06:10.000
Karşılaştırmalı testler yaptık. Burada

0:06:10.000,0:06:13.000
kömür parçalarını ve inek gübresini görebilirsiniz.

0:06:13.000,0:06:16.000
Gördüğünüz gibi yemek pişirmede kullanılan yakıttan çok daha temiz yanıyor.

0:06:16.000,0:06:19.000
Ve ayrıca, suyu daha çabuk ısıtıyor.

0:06:19.000,0:06:21.000
Buraya kadar çok mutluyduk.

0:06:21.000,0:06:23.000
Fakat bulduğumuz şeylerden biri de,

0:06:23.000,0:06:26.000
odun kömürü ile karşılaştırmalı yaptığımız testlerde,

0:06:26.000,0:06:29.000
o kadar da uzun yanmadığını gördük. Birketler pişirme esnasında ufalanıyor,

0:06:29.000,0:06:32.000
ve küçük parçalara ayrılarak enerji kaybediyorlardı.

0:06:32.000,0:06:36.000
Bu nedenle daha kuvvetli bir birket yapmak için bir yol bulmaya çalıştık

0:06:36.000,0:06:40.000
böylece Haiti'deki pazarlardaki odun kömürü ile rekabet edebilirdik.

0:06:40.000,0:06:44.000
MIT'ye geri döndük, Instron makinesini çıkarıp,

0:06:44.000,0:06:47.000
bir birketi ondan yeterince performans alabilmek için ihtiyacınız olan

0:06:47.000,0:06:49.000
dereceye kadar sıkıştırmak için

0:06:49.000,0:06:52.000
ne kadar kuvvete ihtiyaç olduğunu araştırdık.

0:06:52.000,0:06:56.000
Laboratuvarda bunun üzerinde çalışan öğrencilerle eş zamanlı olarak

0:06:56.000,0:07:02.000
Haiti'de de projeyi ilerletmek ve köyde yaşayan insanlar için

0:07:02.000,0:07:08.000
kolay erişilir kılmak için çalışan arkadaşlarımız vardı.

0:07:08.000,0:07:10.000
Bir süre sonra,

0:07:10.000,0:07:15.000
odun kömüründen daha temiz ve muhtemelen daha uzun yanan bir kömür

0:07:15.000,0:07:22.000
elde etmek için, az maliyetli bir pres geliştirdik.

0:07:22.000,0:07:26.000
Yani artık elimizde Haiti pazarlarında satılandan

0:07:26.000,0:07:29.000
daha iyi olan bir ürün var.

0:07:29.000,0:07:32.000
Ve bu harika bir şey.

0:07:33.000,0:07:39.000
Sadece Haiti'de, her yıl yaklaşık 30 milyon ağaç kesiliyor.

0:07:39.000,0:07:41.000
Artık bu çözümü uygulamak ve

0:07:41.000,0:07:43.000
bu ağaçların önemli bir kısmını kurtarmak mümkün.

0:07:43.000,0:07:49.000
Ayrıca, bu kömürden elde edilen gelir 260 milyon dolar.

0:07:49.000,0:07:52.000
Bu Haiti gibi

0:07:52.000,0:07:54.000
nüfusun sekiz milyonunun, ortalama gelirinin

0:07:54.000,0:07:58.000
400 dolardan az olduğu bir ülke için çok korkunç bir rakam.

0:07:58.000,0:08:03.000
Bu yüzden kömür projemizi yürüttüğümüz yer de burası.

0:08:03.000,0:08:05.000
Ve ilginç bulduğum başka bir şey daha,

0:08:05.000,0:08:10.000
UC Berkeley'de risk analizi yapan bir arkadaşım var.

0:08:10.000,0:08:13.000
Bu arkadaşım kömür yerine odun yakmanın

0:08:13.000,0:08:15.000
sağlığa etkileri problemine eğildi.

0:08:15.000,0:08:17.000
Ve bulduğu şu oldu: Tüm dünyada

0:08:17.000,0:08:21.000
yemek pişirmede odun yerine kömür yakıldığında,

0:08:21.000,0:08:23.000
bir milyon ölümü engelleyebiliyorsunuz. Bu çok dikkat çekici.

0:08:23.000,0:08:26.000
Fakat şimdiye kadar, ağaçları kesmeden bunu yapmanın bir yolu yoktu.

0:08:26.000,0:08:28.000
Ama şimdi bir çözümümüz var.

0:08:28.000,0:08:32.000
Yemek pişirme yakıtı üretmek için tarımsal atıkları kullanmak.

0:08:32.000,0:08:34.000
Aslında gerçekten heyecan verici bulduğum bir şey de

0:08:34.000,0:08:37.000
geçen ay Gana'ya yaptığım bir ziyaret sırasında ortaya çıkan şeydi.

0:08:37.000,0:08:40.000
Ve bu bence gerçekten mükemmel bir şey.

0:08:40.000,0:08:43.000
Üstelik az önce gördüğünüzden daha da az teknolojik.

0:08:43.000,0:08:46.000
Böyle bir şeyi hayal edebiliyor musunuz? İşte burada.

0:08:46.000,0:08:51.000
Peki bu nedir? Bu mısır koçanlarının kömüre dönüştürülmesidir.

0:08:51.000,0:08:54.000
Ve bunun güzel yanı kömür birketleri yapmak zorunda olmamanız.

0:08:54.000,0:08:58.000
Hazır yapılmış geliyor. Bu benim 100 dolarlık dizüstü bilgisayarım, tam burada.

0:08:58.000,0:09:01.000
Ve aslında ben de Nick gibi örnekler getirdim.

0:09:01.000,0:09:04.000
(Gülüşmeler)

0:09:04.000,0:09:06.000
Bunları dolaştırabiliriz.

0:09:07.000,0:09:12.000
Bunlar tamamen fonksiyonel, sahada test edilmiş, kullanıma hazır.

0:09:15.000,0:09:20.000
Ve bu teknoloji ile ilgili ayrıca ilgi çekici olan noktalardan biri de,

0:09:20.000,0:09:24.000
teknoloji transferinin çok kolay olması.

0:09:24.000,0:09:26.000
Şekerkamışı kömüründe insanlara

0:09:26.000,0:09:29.000
nasıl birket haline getireceklerini öğretmek

0:09:29.000,0:09:31.000
ve yapıştırıcıyı pişirmek zorundayken

0:09:31.000,0:09:33.000
bunlar kendiliğinden birket halinde geliyor.

0:09:33.000,0:09:36.000
Ve şu an bu hayatımdaki en heyecan verici şey,

0:09:36.000,0:09:39.000
ve belki de hayatım hakkında üzücü bir yorum.

0:09:39.000,0:09:41.000
(Gülüşmeler)

0:09:41.000,0:09:44.000
Fakat bir kez bunu gördüğünüzde, siz ön sıradakiler gibi, tamam,

0:09:44.000,0:09:46.000
tamam. Neyse--

0:09:46.000,0:09:48.000
(Gülüşmeler)

0:09:48.000,0:09:52.000
-- işte burada. Ve bence bu mükemmel bir örnek.

0:09:52.000,0:09:57.000
Robert Wright'ın konuşmasında bahsettiği toplamı sıfırdan farklı şeyler için.

0:09:57.000,0:10:00.000
Sadece sağlık faydalarına değil,

0:10:00.000,0:10:02.000
çevresel faydaya da sahipsiniz.

0:10:02.000,0:10:05.000
Fakat bu çok ender rastlanan durumlardan biri

0:10:05.000,0:10:08.000
şöyle ki, burada ekonomik fayda da var.

0:10:08.000,0:10:12.000
İnsanlar atıklardan kendi pişirme yakıtlarını yapabilirler.

0:10:12.000,0:10:14.000
Bundan gelir sağlayabilirler.

0:10:14.000,0:10:17.000
Kömüre harcayacakları paradan tasarruf edebilirler

0:10:17.000,0:10:19.000
ve fazladan yaptıkları kömürü

0:10:19.000,0:10:21.000
kendi kömürünü yapmayan insanlara satabilirler.

0:10:21.000,0:10:23.000
Herhangi bir kayıp veya ödün olmaması gerçekten çok ender rastlanan bir durum,

0:10:23.000,0:10:27.000
sağlık ve ekonomi arasında veya çevre ve ekonomi arasında.

0:10:27.000,0:10:30.000
Bu nedenle bu proje benim çok heyecan verici bulduğum bir proje

0:10:30.000,0:10:36.000
ve bizi nereye götüreceğini gerçekten merak ediyorum.

0:10:37.000,0:10:41.000
Şimdi yaratacağımız gelecekle ilgili konuştuğumuzda,

0:10:41.000,0:10:44.000
bir şeyden bahsetmek bence gerekli.

0:10:44.000,0:10:48.000
Bu da içinde yaşadığımız dünya hakkında net bir görüşe sahip olmak.

0:10:48.000,0:10:52.000
Ve şimdi gerçekten içinde yaşadığımız dünyayı kastetmiyorum.

0:10:52.000,0:10:56.000
Kastettiğim dünya, kadınların ailelerine yemeleri için buğday öğüterek

0:10:56.000,0:10:59.000
her gün iki üç saatlerini harcadıkları dünya.

0:10:59.000,0:11:02.000
Kastettiğim dünya, gelişmiş inşaat malzemesinin

0:11:02.000,0:11:05.000
insan eliyle yapılmış çatı kiremiti anlamına geldiği,

0:11:05.000,0:11:08.000
günde 10 saat çalıştığınız,

0:11:08.000,0:11:11.000
ayda 60 dolar kazandığınız bir dünya.

0:11:12.000,0:11:20.000
Kastettiğim dünya, kadınlar ve çocukların yılda 40 milyar saatlerini su taşımak için harcadıkları bir dünya.

0:11:20.000,0:11:24.000
Bu Kaliforniya eyaletindeki tam zamanlı çalışan insanların

0:11:24.000,0:11:28.000
bütün bir yıl hiçbir şey yapmayıp sadece su taşımaları demek.

0:11:28.000,0:11:33.000
Bu öyle bir yer ki, mesela, eğer burası Hindistan olsaydı,

0:11:33.000,0:11:36.000
bu odada sadece üç kişinin arabası olabilirdi.

0:11:36.000,0:11:37.000
Eğer burası Afganistan olsaydı,

0:11:37.000,0:11:41.000
bu odadaki sadece bir kişi internet kullanmayı bilirdi.

0:11:41.000,0:11:46.000
Eğer burası Zambiya olsaydı, aranızdan 300 kişi çiftçi olurdu,

0:11:46.000,0:11:49.000
aranızdan 100 kişi AIDS veya HIV hastası olurdu.

0:11:49.000,0:11:53.000
Ve yarınızdan fazlası günde bir dolardan daha az bir parayla yaşıyor olurdunuz.

0:11:53.000,0:11:58.000
Bunlar çözüm bulmamız gereken konular.

0:11:58.000,0:12:03.000
Bunlar, mühendislerimizi, tasarımcılarımızı, iş adamlarımızı, girişimcilerimizi,

0:12:03.000,0:12:07.000
yüzleşmeleri için eğitmemiz gereken konular.

0:12:07.000,0:12:10.000
Bunlar bulmamız gereken çözümler.

0:12:10.000,0:12:15.000
Üzerinde çalıştığımız alanlardan bir kaçının çok önemli olduğuna inanıyorum.

0:12:15.000,0:12:21.000
Bunlardan biri mikro-finans ve mikro-girişimi teşvik etmek için teknolojiler geliştirmek.

0:12:21.000,0:12:25.000
Böylece yoksulluk sınırı altında yaşayan insanlar, bundan bir çıkış yolu bulabilirler--

0:12:25.000,0:12:27.000
ve bunu geleneksel sepet yapımı,

0:12:27.000,0:12:31.000
kümes hayvanı besleme gibi yollarla yapmazlar.

0:12:31.000,0:12:34.000
Fakat küçük ölçekte yapabilecekleri

0:12:34.000,0:12:36.000
yeni teknolojiler ve yeni ürünler var.

0:12:36.000,0:12:41.000
Yapılması gerektiğine inandığım bir diğer şey de yoksul çiftçiler için teknoloji üretmek.

0:12:41.000,0:12:44.000
Böylece ürünleri değer kazanacaktır.

0:12:44.000,0:12:47.000
Gelişim stratejilerimizi yeniden gözden geçirmeliyiz,

0:12:47.000,0:12:51.000
böylece yürüttüğümüz eğitim kampanyaları

0:12:51.000,0:12:53.000
onları çiftçi olmaktan alıkoymak

0:12:53.000,0:12:56.000
yerine yoksul çiftçi olmaktan alıkoyacaktır.

0:12:56.000,0:12:59.000
Ve bunu etkili bir şekilde nasıl yaparız diye düşünmeliyiz.

0:12:59.000,0:13:02.000
Bu toplumlarda yaşayan insanlarla beraber çalışmalıyız

0:13:02.000,0:13:05.000
ve onlara sorunlarını çözmek için ihtiyaçları olan araçları ve kaynakları vermeliyiz.

0:13:05.000,0:13:08.000
Bunu yapmanın en iyi yolu budur.

0:13:08.000,0:13:10.000
Bunu dışarıda durarak yapmamalıyız.

0:13:10.000,0:13:15.000
Bu geleceği yaratmak zorundayız ve bunu yapmaya hemen başlamalıyız.

0:13:15.000,0:13:17.000
Teşekkürler.

0:13:17.000,0:13:26.000
(Alkışlar)

0:13:26.000,0:13:29.000
Chris Anderson: Bize -- sorusu olan biri çıkana dek --

0:13:29.000,0:13:32.000
bize üzerinde çalıştığınız başka bir konudan bahsedin.

0:13:32.000,0:13:34.000
Amy Smith: Üzerinde çalıştığımız diğer birkaç konu da

0:13:34.000,0:13:37.000
düşük maliyetli su kalitesi testi yapmaya yönelik,

0:13:37.000,0:13:40.000
böylece topluluklar kendi su sistemlerini kurabilecekler,

0:13:40.000,0:13:43.000
ne zaman çalıştığını ne zaman arıtacaklarını bilecekler vb...

0:13:43.000,0:13:45.000
Biz ayrıca düşük maliyetli su arıtma sistemlerini de araştırıyoruz.

0:13:45.000,0:13:49.000
Bir diğer heyecan verici şey de güneş ışığıyla su dezenfeksiyonu konusunu araştırmak

0:13:49.000,0:13:52.000
ve bunu yapacak kapasiteyi geliştirmek.

0:13:52.000,0:13:56.000
CA: Bunların büyümesine engel olan darboğaz nedir?

0:13:56.000,0:13:59.000
Girişimci veya yatırımcıya mı ihtiyacınız var,

0:13:59.000,0:14:04.000
veya elinizdekini büyütmek için neye ihtiyacınız var?

0:14:04.000,0:14:07.000
AS: Evet, bence gereken bu konuda çabalayan çok sayıda insan.

0:14:07.000,0:14:10.000
Bu zor birşey: bu çok bölünmüş bir pazar

0:14:10.000,0:14:12.000
ve hiçbir geliri olmayan bir tüketici popülasyonu var.

0:14:12.000,0:14:16.000
Bu nedenle ABD'de uyguladığınız modellerin aynısı

0:14:16.000,0:14:18.000
burada işlerin ilermesi için kullanamazsınız.

0:14:18.000,0:14:21.000
Ve biz oldukça küçük bir grubuz, sadece ben.

0:14:21.000,0:14:22.000
(Gülüşmeler)

0:14:22.000,0:14:25.000
Bildiğiniz gibi öğrencilerle ne yapabiliyorsam onu yapıyorum.

0:14:25.000,0:14:27.000
Sahaya giden, uygulama yapan

0:14:27.000,0:14:29.000
ve işleri ilerleten yılda 30 öğrencimiz oluyor.

0:14:29.000,0:14:33.000
Öteki konu ise, işleri uzun bir zaman diliminde yapmak durumundasınız,

0:14:33.000,0:14:37.000
yani - sizin de bildiğiniz gibi bazı şeylerin bir veya iki yılda yapılmasını bekleyemezsiniz.

0:14:37.000,0:14:39.000
Beş veya on yıl öteye bakmalısınız.

0:14:39.000,0:14:43.000
Fakat bunu yapacak vizyonumuz olduğu sürece ilerleyebiliriz diye düşünüyorum.