1
00:00:08,290 --> 00:00:11,129
Przykucie łańcuchami do płonącego koła,

2
00:00:11,129 --> 00:00:12,839
zamiana w pająka,

3
00:00:12,839 --> 00:00:15,920
czy sęp wyjadający odrastającą wątrobę,

4
00:00:15,920 --> 00:00:18,625
- mitologia grecka pełna jest
opowieści o bogach

5
00:00:18,625 --> 00:00:23,377
zadających okropne kary śmiertelnikom,
którzy wzbudzili ich gniew.

6
00:00:23,377 --> 00:00:25,764
Jednak pewną karę pamiętamy

7
00:00:25,764 --> 00:00:28,544
nie z powodu oburzającego okrucieństwa,

8
00:00:28,544 --> 00:00:33,212
lecz dlatego, że brzmi
niepokojąco znajomo.

9
00:00:33,212 --> 00:00:38,980
Syzyf był pierwszym królem
Efyry, obecnie Koryntu.

10
00:00:38,980 --> 00:00:44,096
Jako władca sprawił, że miasto rozkwitło,
ale był też podstępnym tyranem,

11
00:00:44,096 --> 00:00:46,100
który uwiódł własną siostrzenicę

12
00:00:46,100 --> 00:00:49,410
i zabijał przybyszów,
żeby popisać się władzą.

13
00:00:49,410 --> 00:00:55,962
Bogów mocno rozgniewało pogwałcenie
świętej tradycji gościnności,

14
00:00:55,962 --> 00:00:58,508
ale Syzyf pewnie i tak uniknąłby kary,

15
00:00:58,508 --> 00:01:03,919
gdyby nie zbytnia pewność siebie.

16
00:01:03,919 --> 00:01:08,495
Kłopoty zaczęły się,
gdy Zeus uprowadził nimfę Eginę

17
00:01:08,495 --> 00:01:12,450
pod postacią olbrzymiego orła.

18
00:01:12,450 --> 00:01:18,413
Ojciec Eginy, bóg rzeczny Asopus,
podążył ich śladem do Efyry,

19
00:01:18,413 --> 00:01:20,575
gdzie spotkał Syzyfa.

20
00:01:20,575 --> 00:01:25,095
W zamian za sprowadzenie wiosny,

21
00:01:25,095 --> 00:01:30,043
król powiedział Asoposowi,
dokąd Zeus udał się z dziewczyną.

22
00:01:30,043 --> 00:01:35,687
Zeus wściekł się i nakazał
Tanatosowi, bogowi śmierci,

23
00:01:35,687 --> 00:01:42,417
przykuć Syzyfa do skały w zaświatach,
żeby już nie sprawiał kłopotów.

24
00:01:42,417 --> 00:01:46,691
Jednak Syzyf zasłużył na opinię cwaniaka.

25
00:01:46,691 --> 00:01:48,289
Spodziewając się kary,

26
00:01:48,289 --> 00:01:52,917
poprosił Tanatosa o demonstrację
działania łańcuchów,

27
00:01:52,917 --> 00:01:57,880
uwięził go i uciekł do świata żywych.

28
00:01:57,880 --> 00:02:04,106
Bez Tanatosa nikt nie umierał
i na świecie zapanował chaos.

29
00:02:04,106 --> 00:02:07,815
Wszystko wróciło do normy,
kiedy bóg wojny Ares,

30
00:02:07,815 --> 00:02:14,192
zły, że bitwy przestały być frajdą,
uwolnił Tanatosa z więzów.

31
00:02:14,192 --> 00:02:18,203
Wiedząc, że nadchodzi pora zapłaty,

32
00:02:18,203 --> 00:02:21,545
Syzyf obmyślił kolejną sztuczkę.

33
00:02:21,545 --> 00:02:27,574
Przed śmiercią poprosił swą żonę Merope,
by wyrzuciła jego ciało na plac publiczny,

34
00:02:27,574 --> 00:02:32,043
skąd miało trafić na brzeg rzeki Styks.

35
00:02:32,043 --> 00:02:35,884
W krainie zmarłych Syzyf
odszukał Persefonę,

36
00:02:35,884 --> 00:02:38,321
królową zaświatów, i poskarżył się,

37
00:02:38,321 --> 00:02:44,034
że żona nie okazała mu szacunku,
nie urządzając pogrzebu.

38
00:02:44,034 --> 00:02:48,438
Persefona pozwoliła mu
wrócić do krainy żywych

39
00:02:48,438 --> 00:02:54,397
i ukarać Merope, pod warunkiem, 
że po wszystkim wróci w zaświaty.

40
00:02:54,397 --> 00:02:58,065
Oczywiście, Syzyf nie dotrzymał obietnicy.

41
00:02:58,065 --> 00:03:03,874
Dwa razy nabrał bogów,
żeby uniknąć śmierci.

42
00:03:03,874 --> 00:03:05,766
Trzeciego razu nie było,

43
00:03:05,766 --> 00:03:10,886
bo posłaniec Hermes zawlókł 
Syzyfa z powrotem do Hadesu.

44
00:03:10,886 --> 00:03:13,906
Król uważał się
za sprytniejszego od bogów,

45
00:03:13,906 --> 00:03:17,145
ale to Zeus śmiał się ostatni.

46
00:03:17,145 --> 00:03:20,947
Jako karę Syzyf dostał proste zadanie.

47
00:03:20,947 --> 00:03:24,599
Toczył pod górę ogromny głaz,

48
00:03:24,599 --> 00:03:30,996
ale pod samym szczytem
kamień staczał się w dół,

49
00:03:30,996 --> 00:03:34,469
zmuszając Syzyfa do powtórnej wspinaczki,

50
00:03:34,469 --> 00:03:40,964
i tak przez całą wieczność.

51
00:03:40,964 --> 00:03:46,232
Historycy sugerują, że opowieść o Syzyfie
wzięła się ze starożytnych mitów

52
00:03:46,232 --> 00:03:51,238
o wschodzie i zachodzie słońca,
i innych cyklach przyrody.

53
00:03:51,238 --> 00:03:55,717
Żywy obraz skazańca powtarzającego
zbędne zadanie w nieskończoność

54
00:03:55,717 --> 00:04:00,533
rezonuje jako alegoria ludzkiego losu.

55
00:04:00,533 --> 00:04:03,023
W słynnym eseju Mit Syzyfa

56
00:04:03,023 --> 00:04:07,187
egzystencjalista Albert Camus
porównuję tę karę

57
00:04:07,187 --> 00:04:11,445
do daremnego poszukiwania sensu i prawdy

58
00:04:11,445 --> 00:04:14,676
w bezsensownym i obojętnym świecie.

59
00:04:14,676 --> 00:04:19,490
Camus widział w Syzyfie kogoś, kto zamiast
rozpaczać, butnie stawia czoła losowi,

60
00:04:19,490 --> 00:04:25,206
kiedy schodzi ze zbocza,
by znów toczyć pod górę głaz.

61
00:04:25,206 --> 00:04:27,869
Nawet jeśli codzienne zmagania życiowe

62
00:04:27,869 --> 00:04:31,666
wydają się często równie
monotonne i absurdalne,

63
00:04:31,666 --> 00:04:36,689
i tak przypisujemy im znaczenie
i wartość, dlatego że są nasze.