1
00:00:00,000 --> 00:00:02,000
Zapewne słyszeliście

2
00:00:02,000 --> 00:00:04,000
jakie jest wyobrażenie raju w Koranie -

3
00:00:04,000 --> 00:00:06,000
- 72 dziewice.

4
00:00:06,000 --> 00:00:09,000
Obiecuje wam, że jeszcze do nich wrócimy.

5
00:00:09,000 --> 00:00:11,000
W rzeczywistości jednak, tutaj - na północnym zachodzie,

6
00:00:11,000 --> 00:00:13,000
nasze życie jest bardzo bliskie

7
00:00:13,000 --> 00:00:15,000
prawdziwie Koranicznemu wyobrażeniu raju,

8
00:00:15,000 --> 00:00:17,000
które po trzydzieści sześć razy definiowane jest

9
00:00:17,000 --> 00:00:21,000
jako "ogrody nawadniane przez płynące strumienie."

10
00:00:22,000 --> 00:00:25,000
Jako, że mieszkam w domu na wodzie, zacumowanym na kanale Lake Union

11
00:00:25,000 --> 00:00:28,000
dla mnie ma to ogromny sens.

12
00:00:28,000 --> 00:00:31,000
Problem polega na tym jak zakomunikować to szerszej publice?

13
00:00:32,000 --> 00:00:35,000
Znam wielu ludzi o dobrych intencjach,

14
00:00:35,000 --> 00:00:37,000
którzy próbowali czytać Koran, ale zawsze się poddawali

15
00:00:37,000 --> 00:00:40,000
zniechęceni przez jego odmienność.

16
00:00:40,000 --> 00:00:42,000
Historyk Thomas Carlyle

17
00:00:42,000 --> 00:00:45,000
postrzegał Mohameta jako jednego z nawiększych bohaterów,

18
00:00:45,000 --> 00:00:47,000
jednak nawet on wypowiadał się o Koranie jako

19
00:00:47,000 --> 00:00:50,000
"Najuciążliwsza pozycja do jakiejkolwiek sięgnąłem.

20
00:00:50,000 --> 00:00:53,000
Nużąca oraz bezładna mieszanina".

21
00:00:53,000 --> 00:00:55,000
(Śmiech)

22
00:00:55,000 --> 00:00:57,000
Częścią problemu, jak sądzę,

23
00:00:57,000 --> 00:01:00,000
jest fakt, że sądzimy, iż Koran można czytać

24
00:01:00,000 --> 00:01:02,000
jak każdą inną książkę --

25
00:01:02,000 --> 00:01:05,000
z którą możemy się zaszyć w deszczowe popołudnie

26
00:01:05,000 --> 00:01:07,000
z miską popcornu w zasięgu ręki,

27
00:01:07,000 --> 00:01:09,000
jak Bóg przykazał --

28
00:01:09,000 --> 00:01:12,000
jednak Koran w całości jest głosem Boga mówiącego do Mohameda --

29
00:01:12,000 --> 00:01:15,000
ot, kolejny autor na liście bestsellerów.

30
00:01:17,000 --> 00:01:19,000
Jednak fakt, że tak mało ludzi

31
00:01:19,000 --> 00:01:21,000
sięga po Koran

32
00:01:21,000 --> 00:01:24,000
czyni go wielce prostym do cytowania,

33
00:01:24,000 --> 00:01:27,000
a raczej do przeinaczania.

34
00:01:27,000 --> 00:01:30,000
Zdania oraz fragmenty wyjęte z kontekstu

35
00:01:30,000 --> 00:01:32,000
są tym co nazywam uwydatnioną wersją,

36
00:01:32,000 --> 00:01:35,000
tak bardzo uwielbianą przez Muzułmańskich fundamentalistów

37
00:01:35,000 --> 00:01:38,000
oraz Islamofobów.

38
00:01:38,000 --> 00:01:40,000
Zeszłej wiosny,

39
00:01:40,000 --> 00:01:42,000
gdy przygotowywałam się

40
00:01:42,000 --> 00:01:45,000
do napisania bibliografii Mohameta

41
00:01:45,000 --> 00:01:48,000
zrozumiałam, że potrzebuję przeczytać dokładnie Koran --

42
00:01:48,000 --> 00:01:51,000
tak dokładnie, jak tylko będę w stanie.

43
00:01:51,000 --> 00:01:53,000
Mój Arabski obecnie ogranicza się

44
00:01:53,000 --> 00:01:55,000
do wertowania słownika,

45
00:01:55,000 --> 00:01:57,000
tak wiec wzięłam cztery najpopularniejsze tłumaczenia

46
00:01:57,000 --> 00:01:59,000
i zdecydowałam się je przeczytać od deski do deski,

47
00:01:59,000 --> 00:02:01,000
wers za wersem

48
00:02:01,000 --> 00:02:04,000
wraz z transliteracją

49
00:02:04,000 --> 00:02:07,000
oraz oryginalną wersją Arabską z VII wieku.

50
00:02:08,000 --> 00:02:11,000
Miałam jedną przewagę.

51
00:02:12,000 --> 00:02:14,000
Moja ostatnia książka

52
00:02:14,000 --> 00:02:17,000
opisywała historię rozłamu Shia-Sunni

53
00:02:17,000 --> 00:02:20,000
tak więc pisząc ją pracowałam na starych Islamskich tekstach,

54
00:02:20,000 --> 00:02:22,000
znałam wydarzenia

55
00:02:22,000 --> 00:02:24,000
do których Koran cały czas się odwołuje,

56
00:02:24,000 --> 00:02:26,000
strukturę przypisów.

57
00:02:26,000 --> 00:02:28,000
Wiedziałam dostatecznie,

58
00:02:28,000 --> 00:02:31,000
że będę swego rodzaju turystką po Koranie --

59
00:02:31,000 --> 00:02:33,000
dobrze poinformowaną,

60
00:02:33,000 --> 00:02:35,000
doświadczoną,

61
00:02:35,000 --> 00:02:37,000
jednak wciąż obcą,

62
00:02:37,000 --> 00:02:39,000
Żyd agnostyk

63
00:02:39,000 --> 00:02:41,000
czytający cudzą świętą księgę

64
00:02:41,000 --> 00:02:43,000
(Śmiech)

65
00:02:43,000 --> 00:02:45,000
Czytałam powoli

66
00:02:45,000 --> 00:02:49,000
(Śmiech)

67
00:02:49,000 --> 00:02:52,000
Zaplanowałam trzy tygodnie na ten projekt,

68
00:02:52,000 --> 00:02:54,000
teraz już rozumiem czym jest hybris.

69
00:02:54,000 --> 00:02:58,000
(Śmiech)

70
00:02:58,000 --> 00:03:01,000
Zajęło mi to całe trzy miesiące.

71
00:03:03,000 --> 00:03:05,000
Oparłam się pokusie przeskoczenia od razu na sam koniec,

72
00:03:05,000 --> 00:03:08,000
gdzie znajdują się krótsze i bardziej mistyczne rozdziały.

73
00:03:08,000 --> 00:03:10,000
Za każdym razem gdy wydawało mi się

74
00:03:10,000 --> 00:03:12,000
że zaczynam sobie radzić z Koranem --

75
00:03:12,000 --> 00:03:14,000
uczucie "teraz to łapię" --

76
00:03:14,000 --> 00:03:16,000
przemijało w ciągu jednej nocy.

77
00:03:16,000 --> 00:03:18,000
I każdego poranka znowu

78
00:03:18,000 --> 00:03:21,000
zastanawiałem się czy nie błądzę po omacku.

79
00:03:21,000 --> 00:03:24,000
A przecież tematyka była mi znajoma.

80
00:03:25,000 --> 00:03:27,000
Uważa się, że Koran powstał

81
00:03:27,000 --> 00:03:29,000
by odnowić przesłanie Tory oraz ewangelii.

82
00:03:29,000 --> 00:03:31,000
Tak więc jedna trzecia

83
00:03:31,000 --> 00:03:33,000
opisuje historie znane z Biblii

84
00:03:33,000 --> 00:03:35,000
jak te o Abrahamie, Mojżeszu

85
00:03:35,000 --> 00:03:38,000
Józefie, Maryi, czy Jezusie.

86
00:03:38,000 --> 00:03:41,000
Sam Bóg wydaje się być bardzo znajomy

87
00:03:41,000 --> 00:03:44,000
ze wcześniejszych przedstawień jako Jahwe --

88
00:03:44,000 --> 00:03:47,000
zazdrośnie zastrzegającego, że istnieje tylko jeden Bóg.

89
00:03:48,000 --> 00:03:51,000
Obecność wielbłądów, gór,

90
00:03:51,000 --> 00:03:53,000
pustynnych studni oraz źródeł

91
00:03:53,000 --> 00:03:55,000
przypominały mi rok, który spędziłam

92
00:03:55,000 --> 00:03:57,000
wędrując przez Pustynię Synaj.

93
00:03:57,000 --> 00:03:59,000
Słyszałam tam język,

94
00:03:59,000 --> 00:04:01,000
o rytmicznej intonacji,

95
00:04:01,000 --> 00:04:04,000
przypominający o wieczorach spędzonych na słuchaniu starszyzny Beduinów

96
00:04:04,000 --> 00:04:07,000
recytujących z pamięci

97
00:04:07,000 --> 00:04:10,000
ciągnące się godzinami poematy.

98
00:04:10,000 --> 00:04:12,000
Zaczęłam wtedy pojmować

99
00:04:12,000 --> 00:04:15,000
czemu się mówi,

100
00:04:15,000 --> 00:04:18,000
że Koran jest Koranem

101
00:04:18,000 --> 00:04:20,000
jedynie po Arabsku.

102
00:04:20,000 --> 00:04:22,000
Na przykład Faatihah,

103
00:04:22,000 --> 00:04:24,000
siedmiowersowy wstęp

104
00:04:24,000 --> 00:04:28,000
będący Bożą modlitwą oraz Islamską Shema Isreael w jednym.

105
00:04:29,000 --> 00:04:31,000
To jedynie 29 wyrazów po Arabsku,

106
00:04:31,000 --> 00:04:35,000
ale między 65 a 72 w tłumaczeniach.

107
00:04:35,000 --> 00:04:37,000
Im więcej dodasz,

108
00:04:37,000 --> 00:04:40,000
tym więcej wydaje się stracone.

109
00:04:40,000 --> 00:04:43,000
Język arabski potrafi oczarować,

110
00:04:43,000 --> 00:04:45,000
hipnotyzuje swoim pięknem, które

111
00:04:45,000 --> 00:04:48,000
musi zostać usłyszane, raczej niż przeczytane,

112
00:04:48,000 --> 00:04:51,000
a tym bardziej analizowane.

113
00:04:51,000 --> 00:04:53,000
Musi być głośno wyśpiewany

114
00:04:53,000 --> 00:04:56,000
by zabrzmieć muzyką w uszach i ustach.

115
00:04:56,000 --> 00:04:58,000
Tak wiec Koran po angielsku

116
00:04:58,000 --> 00:05:01,000
jest jedynie cieniem oryginału.

117
00:05:01,000 --> 00:05:04,000
albo, jak Arthur Arberry nazwał swoją wersję,

118
00:05:04,000 --> 00:05:06,000
"interpretacją"

119
00:05:07,000 --> 00:05:10,000
Ale nie wszystko się zatraca w tłumaczeniu.

120
00:05:10,000 --> 00:05:13,000
Jak Koran mówi, cierpliwość popłaca,

121
00:05:13,000 --> 00:05:15,000
jest zatem wiece niespodzianek --

122
00:05:15,000 --> 00:05:18,000
na przykład pewien stopień świadomości środowiskowej

123
00:05:18,000 --> 00:05:21,000
oraz człowiek jako opiekun bożego dzieła,

124
00:05:21,000 --> 00:05:24,000
czego nie znajdziemy w Biblii.

125
00:05:24,000 --> 00:05:27,000
Również kiedy Biblia jest właściwie skierowana do mężczyzn,

126
00:05:27,000 --> 00:05:29,000
używając drugiej i trzeciej osoby w rodzaju męskim,

127
00:05:29,000 --> 00:05:32,000
Koran włącza również kobiety,

128
00:05:32,000 --> 00:05:34,000
rozdzielając dla przykładu

129
00:05:34,000 --> 00:05:36,000
na wierzących mężczyzn i wierzące kobiety --

130
00:05:36,000 --> 00:05:39,000
honorowych mężczyzn i honorowe kobiety.

131
00:05:41,000 --> 00:05:43,000
Albo bardzo zniesławiony wers

132
00:05:43,000 --> 00:05:45,000
traktujący o zabijaniu niewiernych.

133
00:05:45,000 --> 00:05:47,000
Faktycznie, mówi to,

134
00:05:47,000 --> 00:05:50,000
ale w bardzo specyficznym kontekście:

135
00:05:50,000 --> 00:05:52,000
prawdopodobnego podboju

136
00:05:52,000 --> 00:05:54,000
świętego miasta Mekki

137
00:05:54,000 --> 00:05:57,000
gdzie walki zazwyczaj były zabronione.

138
00:05:57,000 --> 00:06:00,000
A zgoda na nie przychodziła tylko w konkretnych przypadkach.

139
00:06:00,000 --> 00:06:03,000
Nie: musisz zabijać niewiernych w Mecce,

140
00:06:03,000 --> 00:06:06,000
tylko: możesz to zabić,

141
00:06:06,000 --> 00:06:09,000
jednak jedynie w przypadku gdy okres dziękczynny dobiegł końca

142
00:06:10,000 --> 00:06:13,000
oraz tylko wtedy, gdy nie zostały zawarte żadne porozumienia,

143
00:06:13,000 --> 00:06:16,000
jak również gdy jesteś powstrzymywany przed dostaniem się do Kaaba,

144
00:06:16,000 --> 00:06:19,000
lub zaatakowano ciebie pierwszego.

145
00:06:19,000 --> 00:06:22,000
A nawet jeśli -- Bóg jest litościwy,

146
00:06:22,000 --> 00:06:25,000
wybaczenie jest jest najważniejsze,

147
00:06:25,000 --> 00:06:27,000
tak więc

148
00:06:27,000 --> 00:06:29,000
lepiej byś jednak nie zabijał.

149
00:06:29,000 --> 00:06:32,000
(Śmiech)

150
00:06:32,000 --> 00:06:35,000
To było prawdopodobnie największym zaskoczeniem --

151
00:06:35,000 --> 00:06:37,000
jak Koran jest elastyczny,

152
00:06:37,000 --> 00:06:39,000
przynajmniej w umysłach, które

153
00:06:39,000 --> 00:06:42,000
same są elastyczne.

154
00:06:42,000 --> 00:06:45,000
"Niektóre z tych wersów są ostateczne w znaczeniu" mówi się

155
00:06:45,000 --> 00:06:48,000
"inne zaś są niejasne, dwuznaczne.

156
00:06:48,000 --> 00:06:50,000
Ta przewrotność

157
00:06:50,000 --> 00:06:52,000
wynajdzie niejasności

158
00:06:52,000 --> 00:06:54,000
próbując zasiać zamęt

159
00:06:54,000 --> 00:06:57,000
przez narzucanie własnych interpretacji.

160
00:06:57,000 --> 00:07:00,000
Tylko Bóg zna prawdziwe znaczenie."

161
00:07:01,000 --> 00:07:03,000
Wyrażenie "Bóg jest subtelny"

162
00:07:03,000 --> 00:07:05,000
pojawia się wciąż i wciąż.

163
00:07:05,000 --> 00:07:07,000
W rzeczy samej, Koran jako całość jest znacznie bardziej subtelny,

164
00:07:07,000 --> 00:07:09,000
niż większość z nas byłaby w stanie uwierzyć.

165
00:07:09,000 --> 00:07:11,000
Dla przykładu,

166
00:07:11,000 --> 00:07:13,000
ta drobna kwestia

167
00:07:13,000 --> 00:07:16,000
dziewic w raju.

168
00:07:16,000 --> 00:07:19,000
Staromodny orientalizm odgrywa tutaj ważną rolę.

169
00:07:20,000 --> 00:07:22,000
Słowo użyte tutaj czterokrotnie

170
00:07:22,000 --> 00:07:24,000
to 'Houris'

171
00:07:24,000 --> 00:07:26,000
przełożone jako

172
00:07:26,000 --> 00:07:29,000
ciemnooka dziewica z jędrnymi piersiami,

173
00:07:29,000 --> 00:07:32,000
albo inaczej - bogato obdarzone dziewice.

174
00:07:33,000 --> 00:07:35,000
Jednak w oryginale, po arabsku

175
00:07:35,000 --> 00:07:38,000
zostało użyte jedno słowo: Houris.

176
00:07:39,000 --> 00:07:42,000
Nie jędrne piersi, ani również nie hojnie obdarzone.

177
00:07:42,000 --> 00:07:44,000
(Śmiech)

178
00:07:44,000 --> 00:07:46,000
Może to być sposób by powiedzieć

179
00:07:46,000 --> 00:07:48,000
czyste istnienia -- niczym anioły --

180
00:07:48,000 --> 00:07:51,000
albo tak jak w po grecku - Kouros albo Kóre

181
00:07:51,000 --> 00:07:53,000
wieczna młodość.

182
00:07:53,000 --> 00:07:56,000
Prawdą jednak jest, że nikt nie jest do końca pewien

183
00:07:56,000 --> 00:07:58,000
i o to właśnie chodzi.

184
00:07:58,000 --> 00:08:00,000
Ponieważ Koran jest w zasadzie jasny

185
00:08:00,000 --> 00:08:02,000
mówiąc, że będziesz

186
00:08:02,000 --> 00:08:05,000
"nowym istnieniem w raju"

187
00:08:05,000 --> 00:08:07,000
oraz że "odrodzisz się

188
00:08:07,000 --> 00:08:10,000
w formie dotąd ci obcej"

189
00:08:10,000 --> 00:08:13,000
co o wiele bardziej do mnie przemawia

190
00:08:13,000 --> 00:08:15,000
niż dziewice.

191
00:08:15,000 --> 00:08:23,000
(Śmiech)

192
00:08:23,000 --> 00:08:26,000
Co do liczny 72.

193
00:08:26,000 --> 00:08:28,000
Nie ma 72 dziewic

194
00:08:28,000 --> 00:08:30,000
w Koranie.

195
00:08:30,000 --> 00:08:33,000
Idea ta pojawiła się jakieś 300 lat później

196
00:08:33,000 --> 00:08:36,000
i większość Islamskich uczonych pojmuje ją jako odpowiednik

197
00:08:36,000 --> 00:08:38,000
ludzi ze skrzydłami siedzących na chmurach

198
00:08:38,000 --> 00:08:40,000
grających na harfach.

199
00:08:41,000 --> 00:08:44,000
Raj jest czymś odwrotnym.

200
00:08:44,000 --> 00:08:46,000
To nie dziewictwo.

201
00:08:46,000 --> 00:08:48,000
To urodzaj,

202
00:08:48,000 --> 00:08:50,000
to mnogość,

203
00:08:50,000 --> 00:08:52,000
to ogrody nawadniane

204
00:08:52,000 --> 00:08:55,000
przez płynące strumienie.

205
00:08:55,000 --> 00:08:57,000
Dziękuję.

206
00:08:57,000 --> 00:09:12,000
(Oklaski)