0:00:02.950,0:00:07.963
My, ludzie, mamy ogromny[br]potencjał dobroci,

0:00:07.963,0:00:12.193
ale także wielką moc wyrządzania krzywdy.

0:00:12.193,0:00:14.546
Każde narzędzie może służyć

0:00:14.546,0:00:18.036
albo do budowania, albo do niszczenia.

0:00:18.036,0:00:20.957
Wszystko zależy od naszej motywacji.

0:00:20.957,0:00:24.664
Dlatego trzeba rozwijać

0:00:24.664,0:00:28.938
motywację altruistyczną, [br]a nie egoistyczną.

0:00:30.508,0:00:37.008
W dzisiejszych czasach zmierzamy się[br]z wieloma wyzwaniami.

0:00:37.008,0:00:40.325
To mogą być wyzwania osobiste.

0:00:40.325,0:00:44.341
Umysł może być [br]naszym najlepszym przyjacielem

0:00:44.341,0:00:46.257
albo najgorszym wrogiem.

0:00:46.257,0:00:49.225
Są wyzwania natury społecznej:

0:00:49.225,0:00:54.924
wszechobecna bieda, nierówność,[br]konflikty, niesprawiedliwość.

0:00:54.924,0:00:59.120
Są też nowe wyzwania, których[br]się nie spodziewamy.

0:00:59.120,0:01:03.763
10 tysięcy lat temu na Ziemi[br]było około 5 milionów ludzi.

0:01:03.763,0:01:05.373
Niezależnie od ich działań,

0:01:05.373,0:01:10.559
Ziemia umiała się zregenerować.

0:01:10.559,0:01:13.775
Po rewolucji przemysłowej i technicznej

0:01:13.775,0:01:16.008
to się zmieniło.

0:01:16.008,0:01:20.073
Nasz gatunek wywiera [br]największy wpływ na planetę.

0:01:20.073,0:01:24.977
Nadchodzi era antropozoiczna, [br]era człowieka.

0:01:24.977,0:01:31.970
Jeśli nie zrezygnujemy z ciągłego wzrostu,

0:01:31.970,0:01:36.346
ciągłego korzystania [br]z zasobów materialnych,

0:01:36.346,0:01:38.514
to tak, jakby ten mężczyzna mówił...

0:01:38.514,0:01:43.386
Słyszałem słowa byłej głowy państwa,[br]nie powiem którego:

0:01:43.386,0:01:47.395
"Pięć lat temu byliśmy[br]na skraju przepaści.

0:01:47.395,0:01:49.972
Dzisiaj zrobiliśmy wielki krok naprzód".

0:01:50.587,0:01:56.590
Skraj przepaści pozostał ten sam.

0:01:56.590,0:01:59.244
a według naukowców [br]są nim granice planety,

0:01:59.244,0:02:03.625
na które składa się szereg czynników.

0:02:03.625,0:02:09.231
Ludzkość wciąż może prosperować,[br]nawet przez 150 000 lat,

0:02:09.231,0:02:12.563
jeśli utrzymamy taką stabilność klimatu,

0:02:12.563,0:02:15.721
jak w holocenie przez minione 10 000 lat.

0:02:15.721,0:02:21.479
Trzeba jednak dobrowolnie wybrać prostotę,

0:02:21.479,0:02:24.160
wzrost jakościowy, nie ilościowy.

0:02:24.160,0:02:30.394
W 1900 roku mieściliśmy się[br]w granicach bezpieczeństwa.

0:02:30.394,0:02:35.793
W 1950 roku nastąpiło[br]wielkie przyspieszenie.

0:02:35.793,0:02:40.762
Wstrzymajcie oddech, nie na długo,[br]by wyobrazić sobie, co nadchodzi.

0:02:40.762,0:02:46.907
Już znacząco przekroczyliśmy[br]niektóre granice planety.

0:02:46.907,0:02:50.866
Weźmy pod uwagę różnorodność[br]biologiczną w obecnym stanie.

0:02:50.866,0:02:57.288
Do 2050 roku 30% [br]obecnych gatunków wyginie.

0:02:57.288,0:03:03.085
Nawet jeśli zamrozimy ich DNA,[br]ten proces jest nieodwracalny.

0:03:03.085,0:03:05.246
Siedzę naprzeciwko lodowca w Bhutanie

0:03:05.246,0:03:10.836
o wysokości 7000 metrów [br]i szerokości 6400 metrów.

0:03:10.836,0:03:14.222
W regionie lodowca Siachen

0:03:14.222,0:03:17.608
2000 lodowców topnieje [br]szybciej niż te w Arktyce.

0:03:17.608,0:03:20.994
Co można zrobić w tej sytuacji?

0:03:22.144,0:03:29.453
Nieważne, jak złożona pod względem[br]politycznym, ekonomicznym i naukowym

0:03:29.453,0:03:31.851
jest kwestia środowiska,

0:03:31.851,0:03:38.678
wszystko sprowadza się do walki[br]altruizmu z egoizmem.

0:03:38.678,0:03:42.287
Jestem marksistą w rodzaju Groucho Marxa.

0:03:42.287,0:03:43.929
(Śmiech)

0:03:43.929,0:03:45.091
Groucho Marx powiedział:

0:03:45.091,0:03:47.393
"Czemu mam się przejmować [br]przyszłym pokoleniem?

0:03:47.393,0:03:49.151
Co oni zrobili dla mnie?".

0:03:49.151,0:03:50.647
(Śmiech)

0:03:50.647,0:03:55.430
Niestety słyszałem, [br]jak miliarder Steve Forbes

0:03:55.430,0:03:58.958
w Fox News mówił to samo, ale na poważnie.

0:03:58.958,0:04:01.293
Słysząc o podnoszeniu się poziomu oceanu,

0:04:01.293,0:04:04.640
odparł: "To nonsens, [br]żebym zmieniał dzisiejsze nawyki,

0:04:04.640,0:04:07.695
bo coś może się stać za sto lat".

0:04:07.695,0:04:10.593
Jeśli nie obchodzą cię przyszłe pokolenia,

0:04:10.593,0:04:13.494
to rzeczywiście daj sobie spokój.

0:04:13.494,0:04:16.420
Jednym z największych [br]wyzwań naszych czasów

0:04:16.420,0:04:19.538
jest pogodzenie trzech wymiarów czasowych:

0:04:19.538,0:04:21.683
gospodarki krótkoterminowej,

0:04:21.683,0:04:25.915
czyli wahań giełdowych, [br]sprawozdań rocznych,

0:04:25.915,0:04:28.621
średnioterminowej jakości życia,

0:04:28.621,0:04:33.945
czyli jakości, jakiej spodziewamy się [br]przez 10 czy 20 lat,

0:04:33.945,0:04:37.554
oraz długoterminowego stanu środowiska.

0:04:37.554,0:04:39.903
Dyskusje ekologów z ekonomistami

0:04:39.903,0:04:42.982
są jak dialog ze schizofrenikiem,[br]zupełnie niespójny.

0:04:42.982,0:04:45.814
Nie mówią w tym samym języku.

0:04:45.814,0:04:49.354
Przez ostatnie 10 lat[br]podróżowałem po świecie.

0:04:49.354,0:04:53.452
Spotykałem ekonomistów,[br]naukowców, neurologów, ekologów,

0:04:53.452,0:04:57.912
filozofów, myślicieli[br]w Himalajach i w innych miejscach.

0:04:57.912,0:05:01.834
Wydaje mi się, że tylko jedna rzecz

0:05:01.834,0:05:04.794
może pogodzić te trzy wymiary.

0:05:04.794,0:05:09.198
Trzeba bardziej troszczyć się o innych.

0:05:09.198,0:05:14.099
W trosce o innych będziesz miał [br]gospodarkę opiekuńczą,

0:05:14.099,0:05:17.051
w której pieniądze służą społeczeństwu,

0:05:17.051,0:05:20.319
a nie społeczeństwo pieniądzom.

0:05:20.319,0:05:22.727
Nie będziesz uprawiał hazardu środkami,

0:05:22.727,0:05:25.073
które inni ci zawierzyli.

0:05:25.073,0:05:27.919
Jeśli bardziej troszczysz się o innych,

0:05:27.919,0:05:31.396
na pewno zapobiegniesz nierówności,

0:05:31.396,0:05:35.136
wniesiesz pomyślność do społeczeństwa,

0:05:35.136,0:05:37.176
do edukacji, do miejsca pracy.

0:05:37.176,0:05:40.599
Co z tego, że jakiś naród jest[br]najpotężniejszy i najbogatszy,

0:05:40.599,0:05:43.686
jeśli wszyscy są nieszczęśliwi?

0:05:43.686,0:05:45.973
Jeśli bardziej troszczysz się o innych,

0:05:45.973,0:05:49.369
to przestajesz wyzyskiwać planetę,

0:05:49.369,0:05:51.598
jak to się teraz dzieje.

0:05:51.598,0:05:53.827
Nie mamy trzech innych planet w zapasie.

0:05:53.827,0:05:56.056
Rodzi się pytanie:

0:05:56.056,0:06:00.387
jeśli altruizm to rozwiązanie,[br]a nie tylko najnowsza moda,

0:06:00.387,0:06:03.611
to czy może być też rzeczywistym,[br]pragmatycznym rozwiązaniem?

0:06:03.611,0:06:06.469
Przede wszystkim, [br]czy istnieje prawdziwy altruizm,

0:06:06.469,0:06:09.313
czy jesteśmy zbyt egoistyczni?

0:06:09.313,0:06:12.970
[Odkryłem niewiele dobrego w ludziach. [br]Większość to łajdacy - Zygmunt Freud]

0:06:12.970,0:06:17.527
Niektórzy filozofowie twierdzili, [br]że jesteśmy nieuleczalnymi egoistami.

0:06:17.527,0:06:20.765
Ale czy wszyscy jesteśmy łajdakami?

0:06:20.765,0:06:23.579
To chyba dobra wiadomość?

0:06:23.579,0:06:26.108
Wielu filozofów, jak Hobbes, [br]było tego zdania.

0:06:26.108,0:06:29.429
Nie każdy wygląda jak łajdak.

0:06:29.429,0:06:32.262
Czy człowiek człowiekowi wilkiem?

0:06:32.262,0:06:36.140
Ten człowiek nie wygląda na złego.

0:06:36.140,0:06:38.433
To jeden z moich tybetańskich przyjaciół.

0:06:38.433,0:06:42.712
Jest bardzo miły.

0:06:42.712,0:06:44.357
Bardzo lubimy współpracować.

0:06:44.357,0:06:48.775
Nie ma lepszej zabawy[br]od współpracy, prawda?

0:06:48.775,0:06:52.350
To się tyczy nie tylko ludzi.

0:06:52.350,0:06:54.837
Istnieje oczywiście walka o przetrwanie,

0:06:54.837,0:06:58.178
dobór naturalny, darwinizm społeczny.

0:07:01.068,0:07:05.015
Podczas ewolucji, [br]mimo współzawodnictwa,

0:07:05.015,0:07:10.732
współpraca musiała być bardziej pomysłowa,[br]żeby pozwolić na rozwój.

0:07:10.732,0:07:16.334
Potrafimy wspaniale współpracować,[br]powinniśmy iść jeszcze dalej.

0:07:16.334,0:07:21.443
Przede wszystkim liczy się [br]jakość stosunków międzyludzkich.

0:07:21.443,0:07:25.925
W badaniach OECD wzięto pod uwagę [br]10 czynników, jak dochody.

0:07:25.925,0:07:29.268
Jako warunek szczęścia [br]wymieniano przed wszystkim

0:07:29.268,0:07:32.621
jakość stosunków międzyludzkich.

0:07:32.621,0:07:35.498
To się tyczy nie tylko ludzi.

0:07:35.498,0:07:38.844
Spójrzcie na te prababcie.

0:07:40.346,0:07:44.120
Koncept, że w głębi ducha

0:07:44.120,0:07:46.610
jesteśmy niepoprawnymi egoistami,

0:07:46.610,0:07:49.224
to teoria wyssana z palca.

0:07:49.224,0:07:54.281
Nie potwierdza tego [br]ani jedno badanie socjologiczne.

0:07:54.281,0:07:56.677
Wręcz przeciwnie.

0:07:56.677,0:08:00.355
Mój przyjaciel Daniel Batson[br]spędził całe życie

0:08:00.355,0:08:03.118
na laboratoryjnym badaniu ludzi [br]w trudnych sytuacji.

0:08:03.118,0:08:07.487
Faktycznie jesteśmy czasem egoistyczni,[br]niektórzy bardziej od innych.

0:08:07.487,0:08:10.149
Ale Daniel systematycznie odkrywał,

0:08:10.149,0:08:13.149
że mimo wszystko wiele osób

0:08:13.149,0:08:16.504
zachowuje się altruistycznie,[br]choćby nie wiem, co.

0:08:16.504,0:08:19.696
Jeśli widzisz, że ktoś [br]jest ciężko ranny, cierpi

0:08:19.696,0:08:22.928
raczej pomożesz przez stres empatyczny:

0:08:22.928,0:08:26.468
nie możesz tego znieść,[br]więc wolisz pomóc, niż się gapić.

0:08:26.468,0:08:29.073
Daniel wszystko przetestował, [br]a wreszcie oznajmił,

0:08:29.073,0:08:32.828
że ludzie mogą być altruistami.

0:08:32.828,0:08:34.284
To dobra wiadomość.

0:08:34.284,0:08:39.896
Trzeba skupić się na banalności dobra.

0:08:39.896,0:08:41.600
Spójrzcie tutaj.

0:08:41.600,0:08:44.370
Wychodząc, nie powiemy: "To takie miłe.

0:08:44.370,0:08:48.937
Nie było walki na pięści,[br]kiedy tłum myślał o altruizmie".

0:08:48.937,0:08:51.099
Tego można się spodziewać, prawda?

0:08:51.099,0:08:54.278
Gdyby doszło do walki,[br]mówiono by o tym miesiącami.

0:08:54.278,0:08:57.949
Banalność dobra nie przykuwa uwagi,

0:08:57.949,0:08:59.437
ale istnieje.

0:08:59.437,0:09:04.913
Spójrzcie na to.

0:09:09.253,0:09:12.054
Kiedy oznajmiłem,

0:09:12.054,0:09:16.001
że koordynuję 140 projektów[br]humanitarnych w Himalajach,

0:09:16.001,0:09:17.545
które dają mi sporo satysfakcji,

0:09:17.545,0:09:20.799
niektórzy psychologowie stwierdzili: [br]"Pracujesz dla przyjemności.

0:09:20.799,0:09:23.703
To nie altruizm. [br]Po prostu sobie dogadzasz".

0:09:23.703,0:09:27.731
Myślicie, że skacząc na tory, [br]ten chłopak pomyślał:

0:09:27.731,0:09:29.797
"Ależ mi to sprawi przyjemność!"?

0:09:29.797,0:09:31.563
(Śmiech)

0:09:31.563,0:09:33.849
Ale to nie koniec.

0:09:33.849,0:09:37.141
Kiedy z nim rozmawiałem, powiedział:

0:09:37.141,0:09:39.826
"Nie miałem wyboru,[br]musiałem skoczyć, to oczywiste".

0:09:39.826,0:09:43.407
Nie miał wyboru. Bezwarunkowy odruch.[br]Nie jest ani egoistą, ani altruistą.

0:09:43.407,0:09:44.882
Nie miał wyboru?

0:09:44.882,0:09:47.304
Oczywiście że nie będzie [br]myślał przez pół godziny:

0:09:47.304,0:09:49.881
"Pomóc? Nie pomóc?".

0:09:49.881,0:09:54.546
Po prostu pomógł. To jest wybór,[br]oczywisty, natychmiastowy.

0:09:54.546,0:09:56.417
Ten tutaj też miał wybór.

0:09:56.417,0:09:58.191
(Śmiech)

0:09:59.245,0:10:02.500
Są ludzie, którzy mieli wybór, [br]jak pastor André Trocmé i jego żona,

0:10:02.500,0:10:05.187
i cała francuska wieś [br]Le Chambon-sur-Lignon.

0:10:05.187,0:10:09.135
Podczas II wojny światowej[br]uratowali 3500 Żydów,

0:10:09.135,0:10:11.792
dali im schronienie,[br]przewieźli do Szwajcarii.

0:10:11.792,0:10:15.237
Na przekór wszystkiemu[br]zaryzykowali życie swoje i rodziny.

0:10:15.237,0:10:17.394
A więc altruizm istnieje.

0:10:17.394,0:10:19.119
Czym on jest?

0:10:19.119,0:10:23.021
To życzenie: niech inni będą szczęśliwi[br]i znajdą powód do radości.

0:10:23.021,0:10:28.266
Empatia to emocjonalny [br]lub poznawczy głos, który mówi:

0:10:28.266,0:10:30.977
ta osoba jest radosna, tamta osoba cierpi.

0:10:30.977,0:10:34.463
Sama empatia nie wystarcza.

0:10:34.463,0:10:36.686
Jeśli wciąż masz[br]do czynienia z cierpieniem,

0:10:36.686,0:10:39.447
twoja empatia może zostać[br]zaburzona, może się wypalić,

0:10:39.447,0:10:43.507
więc potrzeba więcej życzliwości.

0:10:43.507,0:10:46.234
Razem z Tanią Singer z Instytutu[br]Maxa Plancka w Lipsku

0:10:46.234,0:10:52.335
udowodniliśmy, że powiązania mózgowe[br]dla empatii i życzliwości się różnią.

0:10:52.335,0:10:54.416
Wszystko ładnie,

0:10:54.416,0:10:59.790
dostajemy to dzięki ewolucji,[br]matczynej trosce, rodzicielskiej miłości,

0:10:59.790,0:11:01.625
ale musimy to rozwinąć.

0:11:01.625,0:11:04.968
Można to rozwinąć nawet u innych gatunków.

0:11:04.968,0:11:10.065
Jeśli chcemy bardziej altruistycznego[br]społeczeństwa, potrzebujemy dwóch rzeczy:

0:11:10.065,0:11:12.592
zmian indywidualnych i społecznych.

0:11:12.592,0:11:15.150
Czy indywidualne zmiany są możliwe?

0:11:15.150,0:11:18.789
Dwa tysiące lat historii [br]kontemplacji pokazało, że tak.

0:11:18.789,0:11:22.661
Przez 15 lat współpracy neurologii[br]oraz epigenetyki potwierdzono,

0:11:22.661,0:11:27.165
że mózg się zmienia,[br]jeśli ćwiczymy altruizm.

0:11:27.165,0:11:30.707
Spędziłem 120 godzin w skanerze MRI.

0:11:30.707,0:11:33.493
Tu pierwszy raz wychodzę po 2,5 godzinie.

0:11:33.493,0:11:37.167
Wyniki zostały opublikowane[br]w wielu czasopismach naukowych.

0:11:37.167,0:11:40.749
Widać jednoznacznie,[br]że nastąpiła zmiana w strukturze

0:11:40.749,0:11:44.502
i zmiana funkcjonalna mózgu,[br]w wyniku treningu altruistycznej miłości.

0:11:44.502,0:11:46.252
Żeby dać wam ilustrację:

0:11:46.252,0:11:49.073
po lewej stronie mózg medytującego.

0:11:49.073,0:11:52.776
Podczas medytacji współczucia,[br]widać całą aktywność,

0:11:52.776,0:11:55.330
potem grupa kontrolna w spoczynku,[br]nic się nie stało,

0:11:55.330,0:11:57.272
podczas medytacji nic się nie stało.

0:11:57.272,0:11:59.250
Nie byli wyćwiczeni.

0:11:59.250,0:12:03.671
Czy potrzebujesz 50 000 godzin[br]medytacji? Nie.

0:12:03.671,0:12:09.517
Cztery tygodnie, 20 minut dziennie[br]starannej, uważnej medytacji wystarczy,

0:12:09.517,0:12:14.721
aby nastąpiła strukturalna zmiana[br]w mózgu w porówananiu do grupy kontrolnej.

0:12:14.721,0:12:17.879
To tylko 20 minut dziennie[br]przez cztery tygodnie.

0:12:17.879,0:12:21.827
Nawet dla przedszkolaków.[br]Richard Davidson spróbował tego w Madison.

0:12:21.827,0:12:27.947
Ośmiotygodniowy program: wdzięczność,[br]życzliwość, współpraca, świadomy oddech.

0:12:27.947,0:12:29.882
Można by rzec: "To tylko przedszkolaki".

0:12:29.882,0:12:31.508
Po ośmiu tygodniach

0:12:31.508,0:12:33.958
prospołeczne zachowania,[br]to ta niebieska linia.

0:12:33.958,0:12:36.188
Potem następuje

0:12:36.188,0:12:39.488
ostateczne badanie naukowe, test naklejki.

0:12:39.488,0:12:43.880
Ustalamy dla każdego dziecka, [br]z kim się przyjaźni, kogo najmniej lubi,

0:12:43.880,0:12:47.425
kogo nie zna [br]albo które dziecko jest chore.

0:12:47.425,0:12:50.129
Dzieci muszą podarować naklejki.

0:12:50.129,0:12:54.181
Przed treningiem dają naklejki[br]głównie najlepszym kolegom.

0:12:54.181,0:12:57.640
Dzieci 4-, 5-letnie, 20 minut tygodniowo.

0:12:57.640,0:13:01.123
Po treningu nie ma już dyskryminacji:

0:13:01.123,0:13:05.048
ta sama ilość naklejek dla przyjaciół[br]oraz dla mniej lubianych dzieci.

0:13:05.048,0:13:08.436
To powinniśmy robić w szkołach na świecie.

0:13:08.436,0:13:10.430
Jak to osiągnąć?

0:13:10.430,0:13:12.368
(Brawa)

0:13:14.678,0:13:17.369
Dalajlama, słysząc o tym, [br]powiedział Davidsonowi:

0:13:17.369,0:13:20.815
"Pójdziesz do 10 szkół, 100 szkół[br]w USA, na całym świecie".

0:13:20.815,0:13:22.499
Dokąd zmierzamy?

0:13:22.499,0:13:24.762
Indywidualna zmiana jest możliwa.

0:13:24.762,0:13:29.832
Czy trzeba czekać na pojawienie się[br]genu altruizmu u ludzi?

0:13:29.832,0:13:33.132
To zajmie 50 000 lat,[br]to za długo dla środowiska.

0:13:33.132,0:13:37.567
Na szczęście kultura ewoluuje.

0:13:37.567,0:13:43.301
Kultury zmieniają się szybciej niż geny,[br]udowodnili to naukowcy.

0:13:43.301,0:13:44.829
To dobra wiadomość.

0:13:44.829,0:13:48.189
Stosunek do wojny zmienił się [br]radykalnie w ostatnich latach.

0:13:48.189,0:13:53.370
Zmiany indywidualne i kulturowe[br]wpływają na siebie nawzajem.

0:13:53.370,0:13:56.146
Bardziej altruistyczne [br]społeczeństwo jest możliwe.

0:13:56.146,0:13:57.888
Dokąd zmierzamy?

0:13:57.888,0:14:00.137
Ja pojadę na wschód.

0:14:00.137,0:14:03.597
Mamy 100 000 podopiecznych [br]w naszych projektach.

0:14:03.597,0:14:07.505
Mamy 25 000 dzieci w szkołach, [br]4% więcej, niż zakładaliśmy.

0:14:07.505,0:14:08.443
Niektórzy mówią:

0:14:08.443,0:14:10.641
"Może twoje poglądy[br]sprawdzają się w praktyce,

0:14:10.641,0:14:12.275
ale czy działają w teorii?".

0:14:12.275,0:14:15.287
Zawsze są pozytywne odchylenia.

0:14:15.287,0:14:17.706
Wrócę do swojej pustelni,

0:14:17.706,0:14:20.995
by znaleźć wewnętrzną siłę,[br]by lepiej służyć innym.

0:14:20.995,0:14:24.182
Ale co możemy zrobić w skali światowej?

0:14:24.182,0:14:25.753
Potrzebne są trzy rzeczy.

0:14:25.753,0:14:28.325
Zacieśnienie współpracy.

0:14:28.325,0:14:32.041
Uczenie współpracy w szkole[br]zamiast ciągłej rywalizacji w nauce.

0:14:32.041,0:14:35.612
Bezwarunkowa współpraca[br]wewnątrz korporacji.

0:14:35.612,0:14:39.524
Korporacje mogą rywalizować [br]między sobą, ale nie wewnątrz.

0:14:40.019,0:14:43.971
Potrzebujemy ciągłej harmonii.[br]To wspaniałe pojęcie.

0:14:43.971,0:14:45.914
Koniec z ciągłym wzrostem.

0:14:45.914,0:14:49.500
Ciągła harmonia oznacza,[br]że zmniejszą się nierówności.

0:14:49.500,0:14:53.826
W przyszłości mniej znaczy więcej,

0:14:53.826,0:14:58.310
będziemy skupiać się na wzroście [br]jakościowym, nie ilościowym.

0:14:58.310,0:15:00.615
Potrzebujemy opiekuńczej gospodarki.

0:15:00.615,0:15:06.446
Homo economicus nie poradzi sobie[br]z wszechobecną biedą,

0:15:06.446,0:15:08.798
nie poradzi sobie [br]z problemem dóbr wspólnych,

0:15:08.798,0:15:11.096
z klimatem, z oceanami.

0:15:11.096,0:15:12.679
Potrzeba opiekuńczej gospodarki.

0:15:12.679,0:15:14.508
Gospodarka powinna być litościwa.

0:15:14.508,0:15:16.273
Słyszę: "To nie nasze zadanie",

0:15:16.273,0:15:19.588
bo mówienie "mam to gdzieś" źle wygląda.

0:15:19.588,0:15:23.607
Potrzebujemy lokalnego zaangażowania[br]oraz globalnej odpowiedzialności.

0:15:23.607,0:15:28.307
Altruizm musi też rozszerzyć się[br]na pozostałe 1,6 miliona gatunków.

0:15:28.307,0:15:31.732
Każda czująca istota [br]należy do tego świata.

0:15:31.732,0:15:35.774
Musimy odważyć się na altruizm!

0:15:35.774,0:15:38.605
Niech żyje altruistyczna rewolucja!

0:15:38.605,0:15:43.155
Viva la revolución de altruismo.

0:15:43.155,0:15:45.075
(Brawa)

0:15:48.755,0:15:50.496
Dziękuję.