0:00:07.161,0:00:10.536 Dünyadaki en büyük yüz ölçümü ile Rusya 0:00:10.536,0:00:13.751 kendisinin 16'da biri kadar Nijerya ile 0:00:13.751,0:00:16.255 kabaca eşit nüfusa sahip. 0:00:16.255,0:00:18.369 Ancak bu eşitlik uzun sürmeyecek. 0:00:18.369,0:00:21.009 Nüfuslardan biri hızla artarken 0:00:21.009,0:00:23.427 diğeri usulca azalıyor. 0:00:23.427,0:00:25.616 Bu, iki ülkeyle ilgili ne söyleyebilir? 0:00:25.616,0:00:30.641 Nüfus istatistikleri, toplum bilimcilerin[br]ve politika uzmanlarının uğraştığı 0:00:30.641,0:00:33.367 en önemli verilerden bazılarıdır. 0:00:33.367,0:00:35.201 Ancak bir ülkenin durumunu anlayıp 0:00:35.201,0:00:37.066 doğru tahminler yapmak, 0:00:37.066,0:00:40.283 yalnızca toplam nüfus miktarını değil, 0:00:40.283,0:00:42.403 yaş ve cinsiyet dağılımı gibi 0:00:42.403,0:00:45.240 içsel özelliklerini de bilmeyi gerektirir. 0:00:45.240,0:00:48.234 Peki tüm bu veriyi,[br]kolay anlaşılacak bir şekilde 0:00:48.234,0:00:49.867 nasıl takip ederiz? 0:00:49.867,0:00:53.499 Karmaşık veriler, görsel yolla[br]daha kolay yorumlanır 0:00:53.499,0:00:56.715 ve nüfusbilimcilerin,[br]nüfus özelliklerini 0:00:56.715,0:01:00.178 yansıtma yollarından biri[br]nüfus piramitleridir. 0:01:00.178,0:01:03.541 Burada, erkekler bir tarafta,[br]kadınlar diğer tarafta olacak şekilde 0:01:03.541,0:01:05.510 veri, cinsiyetler göre ayrılır. 0:01:05.510,0:01:07.055 Nüfus sayıları, 0:01:07.055,0:01:09.116 0-4 yaş aralığından başlayıp 0:01:09.116,0:01:10.974 100 ve ötesine devam edecek şekilde 0:01:10.974,0:01:12.977 beş yaş aralıklarla gösterilir. 0:01:12.977,0:01:15.333 Ardından, bu aralıklar[br]şöyle gruplandırılır: 0:01:15.333,0:01:17.570 Ergenlik öncesi dönem (0-14 yaş), 0:01:17.570,0:01:20.151 üreme dönemi (15-44 yaş) 0:01:20.151,0:01:23.369 ve üreme sonrası dönem (45 ve üstü). 0:01:23.369,0:01:25.076 Böyle bir nüfus piramidi, 0:01:25.076,0:01:28.117 gelecek nüfus eğilimlerinin[br]kuvvetli bir tahmincisi olabilir. 0:01:28.117,0:01:30.186 Örneğin, Ruanda'nın nüfus piramidi 0:01:30.186,0:01:33.079 hızla büyüyen bir ülke olduğunu gösteriyor 0:01:33.079,0:01:34.670 çünkü nüfusun çoğu 0:01:34.670,0:01:37.450 piramidin tabanındaki[br]genç nüfusta toplanmış. 0:01:37.450,0:01:39.704 Sayı, ilerleyen yıllarda hızla artacak. 0:01:39.704,0:01:42.187 Bugünün çocukları[br]olgunluk yaşlarına ulaşıp 0:01:42.187,0:01:43.987 kendi çocuklarına sahip oldukça 0:01:43.987,0:01:46.320 önümüzdeki birkaç on yılda 0:01:46.320,0:01:48.617 nüfusun ikiye katlanması neredeyse kesin. 0:01:48.617,0:01:50.366 İkinci örneğimiz olarak, 0:01:50.366,0:01:51.866 Kanada'ya bir göz atalım. 0:01:51.866,0:01:55.394 Nüfusun çoğunluğu[br]grafiğin ortasında toplanmış. 0:01:55.394,0:01:56.811 Genç nüfus grubunda 0:01:56.811,0:01:58.688 olgun nüfus grubundakilerden 0:01:58.688,0:02:00.566 daha az insan olduğundan, 0:02:00.566,0:02:04.118 olgunluk çağına ulaşan[br]kişi sayısı azalacağı için 0:02:04.118,0:02:06.532 nüfus daha yavaş artacak. 0:02:06.532,0:02:09.161 Son olarak, Japonya'ya bakalım. 0:02:09.161,0:02:11.158 Nüfusun büyük çoğunluğu 0:02:11.158,0:02:13.162 yaşlılık yıllarında olduğundan 0:02:13.162,0:02:16.873 ve her genç aralıkta[br]kişi sayısı azaldığından, 0:02:16.873,0:02:19.979 gitgide daha az insan[br]olgunluk çağına eriştiği için 0:02:19.979,0:02:24.590 mevcut doğum oranıyla[br]nüfus azalmaya başlayacak. 0:02:24.590,0:02:27.372 Bu üç nüfus piramidini[br]yan yana karşılaştırmak 0:02:27.372,0:02:29.408 bize, bir ülkenin sanayi öncesi dönemden 0:02:29.408,0:02:30.720 sanayileşmiş döneme 0:02:30.720,0:02:33.305 veya sanayi ötesi[br]döneme geçerken geçirdiği 0:02:33.305,0:02:36.769 demografik değişimin[br]üç farklı aşamasını verir. 0:02:36.769,0:02:40.307 Sanayileşmeye yeni başlamış ülkelerde 0:02:40.307,0:02:44.420 ilaç, sağlık ve gıda konusundaki[br]gelişmelerin sonucunda, 0:02:44.420,0:02:47.173 yaşam süresinde genellikle uzama 0:02:47.173,0:02:49.657 ve çocuk ölümlerinde de düşüş gözlemlenir. 0:02:49.657,0:02:51.575 Ancak doğum oranlarının sabit kalması 0:02:51.575,0:02:53.492 nüfus patlamasına yol açar. 0:02:53.492,0:02:57.592 Sanayileşme sürecinde ilerlemiş[br]gelişmekte olan ülkeler; 0:02:57.592,0:03:02.890 yüksek eğitim düzeyi, kadınlar için[br]çocuk doğurmak dışındaki olanaklar 0:03:02.890,0:03:06.781 ve geniş bir aileye sahip olmayı[br]daha az avantajlı kılan 0:03:06.781,0:03:08.871 köyden şehre göç gibi faktörler sonucu, 0:03:08.871,0:03:11.533 doğum oranlarında düşüş yaşar. 0:03:11.533,0:03:14.582 Son olarak, sanayileşmenin[br]ileri aşamalarında olan ülkeler 0:03:14.582,0:03:17.003 hem doğum hem ölüm[br]oranlarının düşük olduğu 0:03:17.003,0:03:19.351 ve nüfusun sabit kaldığı, 0:03:19.351,0:03:21.980 hatta azalmaya başladığı[br]bir noktaya ulaşır. 0:03:21.980,0:03:24.270 Aynı üç ülkenin 2050 yılındaki 0:03:24.270,0:03:27.873 tahmini nüfus piramitlerini inceleyelim. 0:03:27.873,0:03:30.326 Bunlar, ülkelerin nüfuslarında beklenen 0:03:30.326,0:03:32.371 değişimlerle ilgili neler söylüyor 0:03:32.371,0:03:33.785 ve ne çeşit faktörler 0:03:33.785,0:03:36.579 bu gelecek piramitlerin[br]şeklini değiştirebilir? 0:03:36.579,0:03:38.387 Bir nüfus piramidi, 0:03:38.387,0:03:41.499 bir ülkenin yalnızca[br]geleceğinin tahmincisi değil, 0:03:41.499,0:03:42.951 geçmişinin kaydıdır. 0:03:42.951,0:03:44.702 Rusya'nın nüfus piramidi 0:03:44.702,0:03:47.449 hâlâ İkinci Dünya Savaşı'nın[br]yaralarını barındırıyor. 0:03:47.449,0:03:49.583 Yaşlı erkek nüfusunun 0:03:49.583,0:03:52.093 yaşlı kadın nüfusuna oranla daha az olması 0:03:52.093,0:03:54.068 ve askerlerin savaştan dönüp 0:03:54.068,0:03:56.021 normal hayatın devam etmesiyle birlikte 0:03:56.021,0:03:58.256 kısmen ani nüfus artışı bunu gösteriyor. 0:03:58.256,0:03:59.813 Çin'in nüfus piramidi, 0:03:59.813,0:04:04.398 35 yıl önce yürürlüğe giren[br]tek çocuk politikasını yansıtıyor. 0:04:04.398,0:04:07.984 Bu, Ruanda'dakine benzer bir[br]nüfus patlamasının önüne geçse de, 0:04:07.984,0:04:10.073 cinsiyetçi kürtajlara yol açıp 0:04:10.073,0:04:13.955 kız çocuklarına oranla daha fazla[br]erkek çocuğun doğmasına sebep oldu. 0:04:13.955,0:04:16.241 Son olarak, ABD'nin piramidi, 0:04:16.241,0:04:19.435 İkinci Dünya Savaşı'nı takip eden[br]doğum patlamasını gösteriyor. 0:04:19.435,0:04:21.725 Gördüğünüz üzere nüfus piramitleri, 0:04:21.725,0:04:22.774 bir ülke hakkında 0:04:22.774,0:04:25.335 bize bir avuç sayıdan[br]çok daha fazlasını gösteriyor. 0:04:25.335,0:04:26.951 Tek bir görsel ile 0:04:26.951,0:04:29.673 nereden gelip nereye gittiğini gösteriyor. 0:04:29.673,0:04:32.241 Ve günümüzün giderek[br]birbirine bağlanan dünyasındaki 0:04:32.241,0:04:33.970 erzak sorunları, ekolojik tehditler 0:04:33.970,0:04:36.972 ve ekonomik eşitsizlikle beraber 0:04:36.972,0:04:39.615 hem bilim insanları,[br]hem de politikacılar için 0:04:39.615,0:04:42.630 nüfus ve onu etkileyen etmenlere dair 0:04:42.630,0:04:45.153 engin ve karmaşık kavrayışın önemi 0:04:45.153,0:04:46.903 her geçen gün artıyor.