WEBVTT

00:00:06.974 --> 00:00:29.253
Tại sao con người có Nghiệp khác nhau?

00:00:31.895 --> 00:00:38.932
Xin hỏi: Vì sao tất cả mọi người 
đều có Nghiệp khác nhau?

00:00:40.239 --> 00:00:40.955
Xin cảm ơn

00:00:44.724 --> 00:00:51.348
Câu hỏi của vị này là:
Vì sao mỗi người có một Nghiệp khác nhau?

00:00:57.237 --> 00:01:00.860
Thiệt vậy không?

00:01:01.871 --> 00:01:03.071
[ tiếng cười ]

00:01:03.553 --> 00:01:06.187
Có thật là mỗi con người có 
một Nghiệp khác nhau?

00:01:14.494 --> 00:01:17.913
Con tưởng vậy...
mà giờ con nghĩ lại rồi

00:01:19.214 --> 00:01:29.301
[ tiếng cười ]

00:01:32.520 --> 00:01:36.389
Nghiệp chính là hành động

00:01:36.982 --> 00:01:40.935
Từ ngữ "Nghiệp" có nghĩa là 
hành động, hành vi

00:01:41.066 --> 00:01:45.838
Tên tôi - Nhất Hạnh - có nghĩa là
"1 hành động duy nhất"

00:01:47.585 --> 00:01:51.712
"Nhất" nghĩa là "một"
"Hạnh" nghĩa là "hành động"

00:01:54.294 --> 00:01:56.803
Nhưng tôi cũng không biết 
đó là hành động gì

00:01:57.382 --> 00:02:00.441
[ tiếng cười ]

00:02:06.079 --> 00:02:10.837
Nghiệp có thể là nguyên nhân,
cũng có thể là kết quả

00:02:28.765 --> 00:02:31.640
Nguyên nhân và kết quả luôn
song hành cùng nhau

00:02:31.653 --> 00:02:36.023
Chúng ta không thể tách bỏ nguyên nhân
ra khỏi kết quả

00:02:36.673 --> 00:02:39.083
hay kết quả ra khỏi nguyên nhân

00:02:40.161 --> 00:02:44.399
Giống như mầm bắp là nguyên nhân

00:02:45.812 --> 00:02:49.222
Còn ngọn bắp là kết quả

00:02:50.221 --> 00:02:54.429
Nhưng chúng không phải là
2 cá thể tách biệt nhau

00:02:54.867 --> 00:02:57.845
Ta đâu để tách bỏ mầm bắp khỏi cây bắp

00:02:59.348 --> 00:03:03.482
cũng như không thể tách cây bắp khỏi
mầm bắp

00:03:05.801 --> 00:03:07.386
Vậy nên, nguyên nhân và kết quả

00:03:09.465 --> 00:03:12.821
không phải là 2 cái tách biệt

00:03:13.827 --> 00:03:16.849
mà cái này lại là sự tiếp nối
của cái kia

00:03:17.758 --> 00:03:22.878
Cây bắp chính là sự tiếp nối
của mầm bắp trong tương lai

00:03:23.325 --> 00:03:28.084
Còn mầm bắp là nối tiếp của
cây bắp trong quá khứ

00:03:29.372 --> 00:03:38.230
Nhờ mầm bắp mà cây bắp liên kết được
với "tổ tiên" của nó

00:03:40.119 --> 00:03:46.179
Và nhờ cây bắp mà "tổ tiên" của nó
được hướng đến tương lai

00:03:46.960 --> 00:03:49.153
Điều này rất hay,
chúng hợp tác với nhau

00:03:50.286 --> 00:03:52.168
để tiếp nối nhau

00:03:52.776 --> 00:03:54.274
Đây là nền tảng của 'vô ngã'

00:03:54.873 --> 00:03:58.846
Không có cá thể tách biệt
mà chỉ có sự tiếp nối nhau

00:03:58.989 --> 00:04:01.511
Đó là về mặt thời gian

00:04:03.181 --> 00:04:06.330
Còn về mặt không gian
cũng vậy

00:04:07.852 --> 00:04:10.883
Chúng ta hay gọi là
"Nghiệp tập thể"

00:04:13.034 --> 00:04:15.652
và "Nghiệp cá thể"

00:04:18.258 --> 00:04:21.268
Câu hỏi lúc nãy là đang
nói về "Nghiệp cá thể"

00:04:22.947 --> 00:04:26.497
nó khác với các loại nghiệp khác

00:04:27.093 --> 00:04:34.088
Nhưng nếu ta nhìn ra khái niệm 
tập thể và cá thể của nghiệp

00:04:34.951 --> 00:04:37.600
thì đã là tiến bộ hơn
trong sự hiểu biết của mình

00:04:38.381 --> 00:04:44.062
Bởi vì khái niệm 'cá thể' và 'tập thể'
cũng là một cặp đối lập nhau

00:04:44.909 --> 00:04:48.488
cần được chuyển hóa

00:04:48.963 --> 00:04:59.625
Khi một thanh niên nói với cha cậu rằng

00:05:00.709 --> 00:05:04.288
"Đây là thân thể của tôi.
Đây là cuộc đời tôi

00:05:04.824 --> 00:05:09.326
"Tôi có quyền tự do làm bất cứ
điều gì với thân thể này

00:05:11.445 --> 00:05:12.812
với cuộc đời tôi"

00:05:13.204 --> 00:05:16.589
và đó là ý muốn của mình
rằng "Tôi không phải là ông!"

00:05:17.506 --> 00:05:20.221
"Tôi có thân thể của riêng mình,
cảm giác của riêng mình

00:05:20.283 --> 00:05:21.343
"cuộc đời của riêng mình

00:05:21.444 --> 00:05:25.105
"tôi có quyền sống đời mình theo cách
mình muốn"

00:05:25.742 --> 00:05:27.909
Có những thanh niên quan niệm
như thế đấy

00:05:28.323 --> 00:05:32.381
Họ không biết rằng họ chính là
sự tiếp nối của cha mình, của mẹ mình

00:05:34.023 --> 00:05:35.702
Và thật sự thì họ không thể

00:05:36.088 --> 00:05:39.221
họ không có quyền gây hại cho
cha mẹ mình

00:05:40.612 --> 00:05:42.773
cha mẹ chính là thân thể họ

00:05:42.962 --> 00:05:45.177
và tự sát là hành động gây hại to lớn

00:05:45.676 --> 00:05:48.794
vì như vậy là mình đang
giết cha mình, giết mẹ mình

00:05:49.251 --> 00:05:51.731
giết những bậc tổ tiên của mình
khi mình tự sát

00:05:52.114 --> 00:05:54.227
Vì thân thể này không phải là của mình

00:05:54.986 --> 00:06:00.737
thân thể này là tài sản của cha mẹ,
của bậc tổ tiên

00:06:00.963 --> 00:06:02.548
Và nếu ta hiểu điều này

00:06:02.790 --> 00:06:07.070
thì ta sẽ không cư xử như 
nhiều người đang làm hiện nay

00:06:07.381 --> 00:06:10.319
họ làm vậy vì có cái nhìn sai lệch

00:06:10.593 --> 00:06:14.419
Vậy nên, tập thiền là để nhìn ra bản chất
của sự hiện diện qua lại

00:06:15.215 --> 00:06:17.033
và những sai lầm

00:06:17.954 --> 00:06:21.100
từ hiểu biết đó mới hành động đúng đắn

00:06:21.384 --> 00:06:23.347
và không làm ai tổn hại hay đau khổ

00:06:23.384 --> 00:06:25.108
tức là không tạo Nghiệp

00:06:25.516 --> 00:06:27.285
Và thân thể này của chúng ta

00:06:27.315 --> 00:06:31.413
không chỉ là một tài sản cá nhân

00:06:32.793 --> 00:06:36.618
mà đồng thời cũng là tài sản tập thể

00:06:36.618 --> 00:06:39.925
Thân thể mỗi người là 
sản phẩm tập thể của

00:06:39.925 --> 00:06:47.485
quốc gia, của dân tộc, của 
nền văn hóa, của tổ tiên họ

00:06:47.625 --> 00:06:51.986
Vậy nên, chúng ta không hẳn là 
hoàn toàn cá thể

00:06:52.224 --> 00:06:54.952
mà một phần của chúng ta thuộc
tập thể

00:06:55.026 --> 00:06:57.663
Và tùy thuộc vào cách nhìn

00:06:57.813 --> 00:07:00.376
mà chúng ta có phần cá thể 
nhiều hơn

00:07:00.496 --> 00:07:01.729
hay tập thể nhiều hơn

00:07:07.079 --> 00:07:13.450
Giả dụ ta nói

00:07:16.931 --> 00:07:22.930
mình có các dây thần kinh thị giác
đằng sau mắt

00:07:23.262 --> 00:07:26.991
những giây thần kinh thị giác của ta
trông có vẻ

00:07:27.380 --> 00:07:30.049
hoàn toàn là cá thể

00:07:32.001 --> 00:07:34.241
Dây thần kinh thị giác của chúng ta

00:07:34.418 --> 00:07:39.281
có vẻ là những cá thể biệt lập,
tách biệt hoàn toàn

00:07:39.502 --> 00:07:44.091
vì người ta không thấy được nó
nên họ không quan tâm

00:07:44.343 --> 00:07:47.051
họ chỉ quan tâm đến 
chính chúng ta mà thôi

00:07:49.407 --> 00:07:54.138
Đó là để ví dụ cho
khái niệm 'cá thể' và 'tập thể'

00:07:54.482 --> 00:07:57.521
Nhưng giả sử nếu mình là một
bác tài xe buýt

00:07:57.642 --> 00:07:59.956
thì có rất nhiều sinh mạng
phụ thuộc vào mình

00:08:00.069 --> 00:08:02.287
cho nên các dây thần kinh thị giác
của mình

00:08:02.377 --> 00:08:04.770
không còn là những cá thể biệt lập
của riêng mình nữa

00:08:04.901 --> 00:08:07.416
mà còn đồng thời thuộc về 
tập thể người trên xe


00:08:07.546 --> 00:08:10.632
vì sinh mạng của họ phụ thuộc vào
dây thần kinh thị giác của mình

00:08:10.778 --> 00:08:14.023
Vậy nên, mình nghĩ dây thần kinh thị giác
của mình là cá thể

00:08:14.389 --> 00:08:17.111
nhưng thật ra nó cũng thuộc tập thể

00:08:19.041 --> 00:08:24.822
Giờ chúng ta đã hiểu khái niệm về
'Nghiệp cá thể' và 'Nghiệp tập thể'

00:08:25.831 --> 00:08:30.611
Mỗi một Nghiệp cho dù là cá thể
hay tập thể

00:08:31.006 --> 00:08:35.413
đều ảnh hưởng đến toàn thể mọi người

00:08:36.747 --> 00:08:40.692
Và Nghiệp, tức hành động
có thể là tốt hơn hoặc xấu hơn

00:08:41.539 --> 00:08:48.142
Khi người ta đến trung tâm để tu dưỡng

00:08:48.741 --> 00:08:53.432
thì chúng tôi thường làm gì đó cùng nhau
tạo hành động tập thể

00:08:53.869 --> 00:08:59.834
chúng tôi cùng nhau ngồi, đi tản bộ,
hít thở, mỉm cười, chia sẻ...

00:09:00.350 --> 00:09:05.960
và đây là hành động tập thể

00:09:06.414 --> 00:09:08.547
họ nhận được lợi lạc từ đó

00:09:08.967 --> 00:09:10.736
Có những người trên thế giới

00:09:11.141 --> 00:09:13.286
họ không làm như chúng tôi

00:09:13.798 --> 00:09:15.724
họ uống chất có cồn
[ bia/rượu - nd ]

00:09:16.230 --> 00:09:25.927
họ khiêu vũ, họ tiêu xài thời gian
vào các thứ rất khác

00:09:26.349 --> 00:09:36.525
Và họ đã có thể dành ra 3 tuần
để đến cùng nhau

00:09:37.314 --> 00:09:40.901
và chúng tôi cùng nhau thực hành

00:09:42.001 --> 00:09:47.581
những loại hành động tập thể
mà chúng tôi tin là Nghiệp tốt

00:09:47.996 --> 00:09:51.259
Hằng ngày chúng tôi tưới tắn cho
hạt mầm của tỉnh thức,


00:09:51.419 --> 00:09:54.190
của hiểu biết, của từ bi

00:09:54.333 --> 00:09:55.653
một cách tập thể

00:09:56.738 --> 00:10:01.346
Tuy nhiên, ngay cả trong tập thể
chúng ta cũng có thể thấy tính cá nhân

00:10:01.489 --> 00:10:05.948
Có những người rèn luyện tốt hơn
vài người khác

00:10:06.181 --> 00:10:07.771
Có những người trong chúng tôi

00:10:08.201 --> 00:10:16.766
có thể buông bỏ được những
gánh nặng âu lo

00:10:17.199 --> 00:10:20.713
chỉ trong vòng 5 ngày đầu

00:10:21.078 --> 00:10:25.969
Còn có những người khác
cần nhiều thời gian hơn

00:10:26.548 --> 00:10:28.244
mãi tới tuần thứ 3

00:10:28.724 --> 00:10:33.266
họ mới có thể giải tỏa,
buông bỏ những lo âu

00:10:33.581 --> 00:10:36.186
Vậy nên, trong cái tập thể
có cái cá nhân

00:10:36.477 --> 00:10:40.450
và trong mỗi cá nhân
có cái tập thể

00:10:41.230 --> 00:10:46.326
Không có gì là hoàn toàn tập thể
hay hoàn toàn cá nhân

00:10:46.476 --> 00:10:48.256
Đó là sự thật

00:10:48.467 --> 00:10:52.103
Đó là tại sao chúng là 1 cặp
đối lập song hành

00:10:52.618 --> 00:10:56.472
Nếu chúng ta rèn luyện
để có cái nhìn đủ sâu sắc

00:10:56.775 --> 00:11:00.820
thì ta có thể xóa bỏ được nó

00:11:01.146 --> 00:11:02.926
Và chúng ta sẽ thấy rằng

00:11:03.338 --> 00:11:07.764
mỗi một Nghiệp đều ảnh hưởng đến
tất cả chúng ta

00:11:08.723 --> 00:11:12.948
Bất kỳ điều thiện lành nào chúng ta
làm ở đây

00:11:13.490 --> 00:11:16.419
đều giúp ích cho thế giới

00:11:16.712 --> 00:11:19.560
nên chúng ta cần tin tưởng rằng

00:11:19.873 --> 00:11:22.122
Nghiệp tốt đó không mất đi

00:11:22.444 --> 00:11:26.121
Bất kỳ ý niệm nào sản sinh ra từ
lòng từ bi, sự bao dung


00:11:26.363 --> 00:11:28.631
không những có thể giúp xoa dịu
bản thân mình


00:11:28.774 --> 00:11:30.857
mà còn giúp được thế giới

00:11:31.270 --> 00:11:34.958
Vậy là trong 21 ngày
chúng tôi liên tục

00:11:35.258 --> 00:11:38.880
thực hành những ý niệm 
từ bi, thương yêu

00:11:39.178 --> 00:11:43.865
Đó là những đóng góp tốt nhất
của chúng ta cho thế giới

00:11:47.561 --> 00:11:51.368
Và đó là lý do vì sao


00:11:51.608 --> 00:11:55.271
những Nghiệp, hay hành động
của chúng ta

00:11:55.462 --> 00:11:59.992
không phải là khác nhau
cũng không phải giống nhau

00:12:00.133 --> 00:12:04.954
vì sự giống nhau/khác nhau đó
cũng là một cặp đối lập song hành

00:12:05.354 --> 00:12:07.563
Cho nên, cái nhìn chân thật (chánh kiến)

00:12:07.696 --> 00:12:09.501
là thấy được sự thật rằng


00:12:09.656 --> 00:12:11.594
chúng ta có thể xóa bỏ
tẩt cả những

00:12:11.730 --> 00:12:13.594
cặp nghiệp đối lập song hành này