WEBVTT 00:00:01.416 --> 00:00:03.205 ♪ [âm nhạc] ♪ 00:00:09.076 --> 00:00:11.394 [Alex] Vì đã biết cách tìm điểm 00:00:11.394 --> 00:00:13.805 tối đa lợi nhuận, bây giờ ta sẽ chỉ ra 00:00:13.805 --> 00:00:18.706 khoản lợi nhuận trên biểu đồ thông qua đường chi phí trung bình. 00:00:23.816 --> 00:00:25.398 Như tôi đã nói ở bài trước, 00:00:25.398 --> 00:00:28.308 chi phí trung bình là chi phí trên mỗi sản phẩm bán ra. 00:00:28.308 --> 00:00:32.792 Chi phí trung bình là tổng chi phí chia cho Q. 00:00:33.140 --> 00:00:36.041 Giờ hãy nhớ lại là tổng chi phí có thể được tách thành 00:00:36.041 --> 00:00:38.842 chi phí cố định cộng với chi phí biến đổi. 00:00:39.219 --> 00:00:42.681 Vậy ta có thể viết chi phí trung bình dài hơn một chút. 00:00:42.681 --> 00:00:45.507 Chi phí trung bình bằng chi phí cố định chia cho Q 00:00:45.507 --> 00:00:49.588 cộng với chi phí biến đổi chia cho Q, tức sản lượng. 00:00:50.194 --> 00:00:53.702 Công thức này khá hữu ích bởi chúng ta có thể thấy 00:00:53.702 --> 00:00:57.188 (bằng trực giác) hình dáng của một đường chi phí trung bình tiêu biểu. 00:00:57.557 --> 00:01:02.324 Để ý rằng chi phí cố định không thay đổi theo Q. 00:01:02.456 --> 00:01:04.261 Đó là lý do khiến đây là chi phí cố định. 00:01:04.261 --> 00:01:07.312 Vậy khi Q nhỏ, 00:01:07.312 --> 00:01:09.143 giả sử chi phí cố định là 100, 00:01:09.143 --> 00:01:12.292 mà Q nhỏ, thì số này sẽ lớn 00:01:12.292 --> 00:01:14.431 như 100 chia cho 1. 00:01:14.981 --> 00:01:17.991 Tuy nhiên, khi Q lớn hơn, số này 00:01:17.991 --> 00:01:20.412 - tức chi phí cố định chia cho Q - sẽ nhỏ hơn. 00:01:20.412 --> 00:01:25.320 Vậy khi Q = 10, con số này là 100/10 = 10. 00:01:25.674 --> 00:01:29.099 Vậy từ 100, con số này cứ giảm dần, giảm dần 00:01:29.099 --> 00:01:31.812 thấp dần, thấp dần mỗi lần bạn chia 00:01:31.812 --> 00:01:33.489 cho một sản lượng lớn hơn. 00:01:33.626 --> 00:01:38.154 Mặt khác, chi phí biến đổi sẽ tăng theo sản lượng. 00:01:38.154 --> 00:01:41.774 Hơn nữa, chúng ta đã thấy trên đường chi phí biên 00:01:41.774 --> 00:01:44.925 là tại điểm nào đó, chi phí biến đổi sẽ 00:01:44.925 --> 00:01:47.397 tăng nhanh hơn sản lượng. 00:01:47.397 --> 00:01:50.676 Vậy điều sẽ xảy ra là vào thời điểm nào đó, số này 00:01:50.676 --> 00:01:52.857 - chi phí biến đổi chia cho sản lượng - sẽ lớn dần, 00:01:52.857 --> 00:01:54.196 lớn dần và lớn dần. 00:01:54.241 --> 00:01:58.824 Vậy chúng ta có hai lực: một lực sẽ khiến chi phí trung bình giảm xuống. 00:01:59.412 --> 00:02:02.365 Ban đầu thì lực này sẽ khá lớn. 00:02:03.123 --> 00:02:06.784 Tuy nhiên, dần dần thì lực thứ hai 00:02:06.784 --> 00:02:09.112 sẽ khiến chi phí trung bình tăng lên. 00:02:09.112 --> 00:02:12.191 Vậy đây sẽ là hình dạng điển hình của đường chi phí trung bình: 00:02:12.191 --> 00:02:14.554 giảm đến cực tiểu, rồi lại tăng lên. 00:02:14.666 --> 00:02:16.241 Vậy hãy vẽ thế này nhé! 00:02:16.452 --> 00:02:18.790 Vâng, đây là đường chi phí biên điển hình, 00:02:19.082 --> 00:02:22.366 và đây là đường doanh thu biên, tương đương với giá. 00:02:22.676 --> 00:02:26.405 Chúng ta biết rằng điểm tối đa lợi nhuận là điểm mà tại đó doanh thu biên 00:02:26.405 --> 00:02:28.006 bằng với chi phí biên. 00:02:28.216 --> 00:02:31.699 Đây là đường chi phí trung bình - hãy để ý hình dạng nhé, 00:02:31.699 --> 00:02:35.157 đúng như tôi đã mô tả, lên cao, rồi hạ xuống 00:02:35.157 --> 00:02:37.656 tới điểm cực tiểu, rồi lại lên cao. 00:02:37.815 --> 00:02:42.644 Một vài điểm khác cần lưu ý là điểm cực tiểu, 00:02:42.644 --> 00:02:46.396 đường chi phí biên đi qua điểm cực tiểu 00:02:46.396 --> 00:02:48.415 của đường chi phí trung bình. 00:02:48.415 --> 00:02:52.046 Đây là kiến thức toán học, nhưng hãy để tôi giúp bạn hình dung. 00:02:52.046 --> 00:02:54.958 Thay vì chi phí, tôi muốn nói về điểm trung bình các môn học 00:02:54.958 --> 00:02:56.867 và điểm môn học biên. 00:02:57.143 --> 00:03:01.545 Giả sử điểm trung bình môn học của bạn là 80%. 00:03:01.545 --> 00:03:05.034 Bạn đang học khá tốt, nhưng vào bài kiểm tra sau 00:03:05.034 --> 00:03:08.165 bạn chỉ đạt 60%, tức là thấp hơn. 00:03:08.165 --> 00:03:10.568 Vậy điểm trung bình của bạn sẽ ra sao? 00:03:10.568 --> 00:03:13.464 Vâng, điểm kiểm tra sẽ kéo điểm trung bình xuống. 00:03:13.464 --> 00:03:18.045 Thực tế là bất cứ khi nào điểm biên thấp hơn điểm trung bình, 00:03:18.045 --> 00:03:20.395 thì điểm trung bình sẽ giảm. 00:03:20.395 --> 00:03:24.326 Mặt khác, giả sử điểm trung bình môn học của bạn là 80%, 00:03:24.326 --> 00:03:26.944 và trong bài kiểm tra sau bạn đạt 90%. 00:03:26.944 --> 00:03:29.534 Tuyệt! Vậy điểm trung bình của bạn sẽ ra sao? 00:03:29.534 --> 00:03:31.948 line:1 Điểm kiểm tra sẽ kéo điểm trung bình lên. 00:03:31.948 --> 00:03:35.846 Thực tế là bất cứ khi nào điểm biên cao hơn điểm trung bình, 00:03:35.846 --> 00:03:37.776 thì điểm trung bình sẽ tăng. 00:03:37.776 --> 00:03:41.486 line:1 Giờ giả sử điểm trung bình của bạn là 80%, 00:03:41.486 --> 00:03:45.347 và trong bài kiểm tra sau bạn cũng đạt 80%. 00:03:45.347 --> 00:03:49.319 line:1 Vậy khi đó điểm biên bằng với điểm trung bình, 00:03:49.319 --> 00:03:54.465 line:1 và điểm trung bình không thay đổi mà nằm ngang. 00:03:54.465 --> 00:03:58.197 line:1 Điều xảy ra với điểm trung bình và điểm biên cũng xảy ra 00:03:58.197 --> 00:04:00.666 với chi phí trung bình và chi phí biên. 00:04:00.791 --> 00:04:06.868 Bất cứ khi nào chi phí biên thấp hơn chi phí trung bình, 00:04:06.868 --> 00:04:08.698 thì chi phí trung bình sẽ giảm xuống. 00:04:08.698 --> 00:04:11.867 Bất cứ khi nào chi phí biên cao hơn chi phí trung bình, 00:04:11.867 --> 00:04:13.623 thì chi phí trung bình sẽ tăng lên. 00:04:13.623 --> 00:04:16.467 Và khi chi phí biên bằng với chi phí trung bình, 00:04:16.467 --> 00:04:18.386 đường trung bình có dạng phẳng. 00:04:18.448 --> 00:04:21.084 Nói cách khác, chúng ta đang ở điểm cực tiểu 00:04:21.084 --> 00:04:23.856 của đường chi phí trung bình. 00:04:23.856 --> 00:04:26.738 Được rồi, giờ chúng ta có thể dùng đường chi phí trung bình 00:04:26.747 --> 00:04:29.378 để tính lợi nhuận, nghĩa là chỉ ra lợi nhuận trên biểu đồ. 00:04:29.477 --> 00:04:32.522 Chúng ta có thể làm việc này bằng cách sắp xếp lại một chút. 00:04:32.522 --> 00:04:35.976 Nhớ là lợi nhuận bằng tổng doanh thu trừ đi tổng chi phí, 00:04:35.976 --> 00:04:39.574 còn tổng doanh thu là giá nhân sản lượng, tức PxQ. 00:04:39.574 --> 00:04:42.114 Chúng ta cũng biết chi phí trung bình 00:04:42.114 --> 00:04:44.804 bằng tổng chi phí chia sản lượng. 00:04:44.804 --> 00:04:48.834 Ta hãy viết lại phương trình, sao cho tổng chi phí 00:04:48.834 --> 00:04:51.293 bằng chi phí trung bình x sản lượng. 00:04:51.293 --> 00:04:54.404 Vậy chỉ cần lấy số này và nhân cả hai số hạng với Q. 00:04:54.783 --> 00:04:59.744 Giờ ta thay vào công thức tính lợi nhuận. 00:04:59.814 --> 00:05:03.896 Như vậy, lợi nhuận bằng tổng doanh thu 00:05:03.896 --> 00:05:06.442 (tức giá x sản lượng) trừ đi tổng chi phí 00:05:06.442 --> 00:05:08.215 (tức chi phí trung bình x sản lượng). 00:05:08.323 --> 00:05:12.285 Ta sẽ rút Q ở cả hai vế của phương trình, 00:05:12.285 --> 00:05:16.604 và lợi nhuận có thể được viết là giá cả 00:05:16.604 --> 00:05:19.982 trừ chi phí trung bình, tất cả nhân sản lượng. 00:05:20.593 --> 00:05:22.604 Thật hay vì bạn có thể tìm 00:05:22.604 --> 00:05:26.316 tất cả những yếu tố này trên biểu đồ. 00:05:26.783 --> 00:05:28.336 Đây là giá cả. 00:05:28.336 --> 00:05:32.414 Đây là chi phí trung bình của mức sản lượng cho lợi nhuận tối đa. 00:05:32.874 --> 00:05:35.125 Hãy xem nhé! Đây là giá cả. 00:05:35.544 --> 00:05:40.094 Đây là chi phí trung bình của sản lượng cho lợi nhuận tối đa. 00:05:40.094 --> 00:05:44.144 Vậy lợi nhuận của mức sản lượng tạo ra lợi nhuận tối đa 00:05:44.144 --> 00:05:47.404 là khu vực màu xanh ở đây, 00:05:47.742 --> 00:05:52.041 bằng giá cả trừ đi chi phí trung bình nhân với sản lượng. 00:05:52.041 --> 00:05:54.696 Giờ ta có một cách hay để thể hiện chính xác 00:05:54.696 --> 00:05:57.237 mức lợi nhuận trên biểu đồ này. 00:05:57.746 --> 00:05:59.662 Sau này ta sẽ tiếp tục dùng công cụ đó. 00:06:00.291 --> 00:06:03.146 Đây là một ví dụ khác của ứng dụng đường chi phí trung bình. 00:06:03.169 --> 00:06:06.669 Nhớ là tôi đã nói việc tối đa hóa lợi nhuận không có nghĩa 00:06:06.669 --> 00:06:09.241 doanh nghiệp đang có lãi dương. 00:06:09.539 --> 00:06:12.889 Đôi khi, điều tốt nhất bạn có thể làm là hạn chế tối thiểu tổn thất. 00:06:12.889 --> 00:06:14.768 Bạn có thể phải chịu lỗ. 00:06:14.768 --> 00:06:18.919 Ví dụ, giả sử giá thấp hơn 17 đô la. 00:06:18.919 --> 00:06:22.169 Vậy, giá thị trường bằng với doanh thu biên 00:06:22.169 --> 00:06:23.789 của doanh nghiệp. 00:06:24.099 --> 00:06:26.133 Doanh nghiệp sẽ tối đa hóa lợi nhuận bằng cách nào? 00:06:26.133 --> 00:06:28.848 Doanh nghiệp sẽ chọn mức sản lượng mà tại đó doanh thu biên 00:06:28.848 --> 00:06:30.640 bằng với chi phí biên. 00:06:30.640 --> 00:06:33.172 Trong trường hợp đó, sản lượng là 1. 00:06:33.172 --> 00:06:35.056 Vậy đâu là lợi nhuận cho doanh nghiệp? 00:06:35.056 --> 00:06:37.513 Thông thường ta có: lợi nhuận 00:06:37.513 --> 00:06:39.971 bằng giá - chi phí trung bình x sản lượng. 00:06:42.791 --> 00:06:46.820 Bạn thấy giá đó thấp hơn chi phí trung bình 00:06:46.820 --> 00:06:50.769 tại mức sản lượng tối đa hóa lợi nhuận = 1. 00:06:50.769 --> 00:06:55.970 Do giá thấp hơn chi phí trung bình, doanh nghiệp bị lỗ. 00:06:55.970 --> 00:06:57.700 Mức sản lượng bị âm. 00:06:57.700 --> 00:07:05.877 Đó là một khoản lỗ. Trên thực tế, giá hòa vốn là 17 đô la, 00:07:05.877 --> 00:07:09.430 tức là mức cực tiểu trên đường chi phí biên. 00:07:09.430 --> 00:07:14.242 Để có được lợi nhuận, doanh nghiệp ít nhất phải 00:07:14.242 --> 00:07:17.430 đạt được mức cực tiểu trên đường chi phí trung bình. 00:07:17.430 --> 00:07:21.332 Với bất kỳ mức giá nào dưới 17 đô la, ta sẽ đạt lợi nhuận tối đa 00:07:21.332 --> 00:07:24.101 ở điểm mà giá cả bằng với chi phí biên, 00:07:24.101 --> 00:07:28.711 và tất cả mức giá này đều thấp hơn chi phí trung bình. 00:07:28.711 --> 00:07:30.853 Vậy tất cả khu vực từ đây trở xuống, 00:07:30.853 --> 00:07:35.738 kể cả mức sản lượng cho lợi nhuận tối đa, cũng là một khoản lỗ. 00:07:36.281 --> 00:07:40.929 Mặt khác, khi giá đạt trên 17 đô la, tức là trên mức cực tiểu 00:07:40.929 --> 00:07:45.561 của đường chi phí trung bình, thì ta có thể định giá ngang bằng chi phí biên. 00:07:45.561 --> 00:07:49.271 Ta có thể chọn mức sản lượng mà giá cả ngang bằng chi phí biên. 00:07:49.334 --> 00:07:54.055 Giá đó sẽ cao hơn chi phí trung bình, vì thế sẽ tạo ra một khoản lãi. 00:07:54.525 --> 00:07:59.224 Vậy điểm 17 đô la, tức điểm cực tiểu trên đường chi phí trung bình 00:07:59.224 --> 00:08:01.216 là điểm hòa vốn. 00:08:01.563 --> 00:08:04.027 Nếu giá thấp hơn điểm cực tiểu 00:08:04.027 --> 00:08:07.277 trên đường chi phí trung bình, ta sẽ chịu một khoản lỗ. 00:08:07.372 --> 00:08:09.344 Nếu giá cao hơn điểm cực tiểu 00:08:09.344 --> 00:08:12.244 trên đường chi phí trung bình, thì ta có thể tạo ra một khoản lãi. 00:08:12.982 --> 00:08:15.784 Vậy khi nào doanh nghiệp nên gia nhập hay rời khỏi một ngành? 00:08:15.854 --> 00:08:19.322 Trong dài hạn, doanh nghiệp sẽ gia nhập ngành khi giá 00:08:19.322 --> 00:08:21.189 cao hơn chi phí trung bình. 00:08:21.189 --> 00:08:23.689 Nếu giá ở điểm nào đó cao hơn đường chi phí trung bình 00:08:23.699 --> 00:08:26.098 thì doanh nghiệp có thể tạo lãi khi nhập ngành, 00:08:26.098 --> 00:08:28.008 và đó là điều doanh nghiệp muốn làm. 00:08:28.008 --> 00:08:30.251 Họ muốn có lãi, nên sẽ muốn lao vào 00:08:30.251 --> 00:08:32.010 bất cứ nơi nào có thể sinh ra một khoản lãi. 00:08:32.010 --> 00:08:35.640 Doanh nghiệp sẽ rút khỏi ngành khi giá nằm bên dưới 00:08:35.640 --> 00:08:37.229 đường chi phí trung bình. 00:08:37.229 --> 00:08:38.550 Rồi thì họ sẽ chịu lỗ 00:08:38.550 --> 00:08:40.269 và muốn rời khỏi ngành. 00:08:40.364 --> 00:08:44.171 Cuối cùng, khi giá bằng với mức cực tiểu 00:08:44.228 --> 00:08:46.930 của đường chi phí trung bình, tức là ngang đáy của đường chi phí trung bình, 00:08:46.930 --> 00:08:49.758 thì lợi nhuận bằng 0 00:08:49.758 --> 00:08:51.277 và không còn động cơ 00:08:51.277 --> 00:08:54.029 để rút khỏi hay gia nhập ngành nữa. 00:08:54.163 --> 00:08:56.519 Giờ bạn có thể hỏi, vì sao các doanh nghiệp 00:08:56.519 --> 00:08:59.413 vẫn cố trụ lại ngành, khi mà lợi nhuận bằng 0? 00:08:59.413 --> 00:09:03.403 Lợi nhuận bằng 0, về mặt thuật ngữ, 00:09:03.403 --> 00:09:07.013 có nghĩa là tại mức giá thị trường doanh nghiệp đang tự trang trải NOTE Paragraph 00:09:07.013 --> 00:09:10.871 toàn bộ chi phí, kể cả chi phí nhân công và vốn, 00:09:10.871 --> 00:09:13.134 tức chi phí cơ hội thông thường. 00:09:13.494 --> 00:09:17.652 Vậy lợi nhuận bằng 0 có nghĩa mọi người đều sẽ được trả tiền 00:09:17.652 --> 00:09:19.573 đủ để họ thỏa mãn. 00:09:19.715 --> 00:09:23.514 Nói cách khác, lợi nhuận bằng không là lợi nhuận thông thường, 00:09:23.514 --> 00:09:25.496 theo cách hiểu của người thường. 00:09:25.496 --> 00:09:27.708 Còn nhà kinh tế học nói lợi nhuận bằng 0, 00:09:27.708 --> 00:09:30.084 chỉ là thay thế là lợi nhuận thông thường. 00:09:30.344 --> 00:09:32.824 Thêm một điểm nữa về việc gia nhập và rời khỏi ngành. 00:09:32.974 --> 00:09:36.876 Không phải lúc nào cũng hợp lý khi doanh nghiệp ra khỏi ngành ngay khi 00:09:36.938 --> 00:09:38.997 giá thấp hơn chi phí trung bình, 00:09:39.208 --> 00:09:43.127 hay gia nhập ngành ngay khi giá cao hơn chi phí trung bình. 00:09:43.247 --> 00:09:47.916 Vì sao? Vì vẫn luôn có chi phí gia nhập và rời khỏi ngành. 00:09:48.279 --> 00:09:50.717 Ví dụ, giả sử giá dầu 00:09:50.717 --> 00:09:55.369 hiện cao hơn chi phí trung bình cho việc bơm dầu, 00:09:55.369 --> 00:09:59.011 và nếu bạn đã có giếng dầu rồi. Bạn có nên gia nhập thị trường không? 00:09:59.269 --> 00:10:01.248 Ồ, có thể không cần thiết. 00:10:01.266 --> 00:10:04.776 Bởi việc gia nhập buộc bạn phải khoan giếng dầu, 00:10:04.776 --> 00:10:09.037 và việc khoan giếng dầu ở đây là chi phí ngầm - đúng theo nghĩa đen. 00:10:09.037 --> 00:10:14.438 Chi phí ngầm là chi phí mà một khi mất đi thì sẽ không bao giờ thu lại được. 00:10:14.741 --> 00:10:17.849 Vậy nếu gia nhập ngành và khoan dầu, 00:10:17.849 --> 00:10:21.548 bạn sẽ không lấy lại được số tiền này khi rút khỏi ngành. 00:10:22.368 --> 00:10:24.930 Điều này có nghĩa bạn sẽ không muốn nhập ngành, 00:10:24.930 --> 00:10:30.286 trừ khi bạn kỳ vọng giá dầu giữ ở trên mức cực tiểu 00:10:30.286 --> 00:10:33.658 của đường chi phí trung bình 00:10:33.658 --> 00:10:38.828 đủ lâu để bạn kịp thu hồi chi phí gia nhập ngành. 00:10:39.435 --> 00:10:43.530 Vậy chỉ vì giá tăng trên mức chi phí trung bình một chút, 00:10:43.530 --> 00:10:46.498 bạn sẽ không ngay lập tức nhảy vào ngành đó. 00:10:46.786 --> 00:10:50.040 Bạn phải kỳ vọng là giá sẽ được giữ 00:10:50.040 --> 00:10:53.958 trên mức chi phí trung bình đủ lâu để bạn 00:10:53.958 --> 00:10:56.039 thu hồi chi phí gia nhập ngành. 00:10:56.954 --> 00:10:59.914 Cũng vì lý do này, - nếu có chi phí rời khỏi ngành - 00:10:59.925 --> 00:11:02.595 ví dụ phải đóng giếng khoan 00:11:02.595 --> 00:11:05.397 hay đổ xi măng lấp giếng khi rời khỏi ngành 00:11:05.397 --> 00:11:08.393 như ở Mỹ, khi giá xuống thấp 00:11:08.393 --> 00:11:11.382 dưới mức chi phí trung bình có thể là cách tốt nhất 00:11:11.382 --> 00:11:14.532 để xử lý vấn đề, vào một thời điểm nào đó trước khi bạn rút đi. 00:11:14.905 --> 00:11:20.795 Chỉ khi kỳ vọng giá dầu thấp hơn mức cực tiểu 00:11:20.795 --> 00:11:23.724 của chi phí trung bình trong một khoảng thời gian dài 00:11:23.724 --> 00:11:26.332 thì bạn mới nên rời khỏi ngành. 00:11:26.596 --> 00:11:30.265 Rốt cuộc, nếu giá dầu giảm xuống dưới mức chi phí trung bình 00:11:30.265 --> 00:11:32.958 chỉ một chút, rồi lại tăng lên 00:11:32.958 --> 00:11:35.944 thì vẫn có thể thu được lợi nhuận suốt đời. 00:11:36.370 --> 00:11:38.977 Vậy, gia nhập và rời khỏi ngành có thể khá phức tạp, 00:11:38.977 --> 00:11:40.665 bởi bạn phải tính toán 00:11:40.665 --> 00:11:44.798 về lợi nhuận suốt đời, chứ không chỉ là lợi nhuận tức thời. 00:11:45.194 --> 00:11:47.874 Tuy nhiên, kiến thức chúng ta rút ra khá đơn giản. 00:11:47.874 --> 00:11:52.055 Doanh nghiệp tìm kiếm lợi nhuận, và họ muốn tránh bị tổn thất. 00:11:52.231 --> 00:11:56.241 Vì thế, doanh nghiệp sẽ gia nhập ngành khi giá cả ở trên mức 00:11:56.241 --> 00:11:58.577 chi phí trung bình và có thể tạo ra lợi nhuận; 00:11:58.577 --> 00:12:02.174 và doanh nghiệp sẽ rút khỏi ngành khi giá cả thấp hơn chi phí trung bình. 00:12:02.503 --> 00:12:03.574 Cảm ơn các bạn. 00:12:04.630 --> 00:12:08.145 - [Lời dẫn] Nếu muốn tự kiểm tra, hãy nhấn "Practice Questions". 00:12:08.427 --> 00:12:11.989 Còn đã sẵn sàng học tiếp, hãy nhấn "Next Video". 00:12:12.509 --> 00:12:14.709 ♪ [âm nhạc] ♪