WEBVTT

00:00:02.782 --> 00:00:06.822
Sisi ni zaidi ya watu mbalimbali
wa kiasili 5000 duniani kote,

00:00:06.822 --> 00:00:11.999
ikijumuisha watu milioni 476
katika nchi 90.

00:00:12.690 --> 00:00:15.859
Jamii zote za kiasili ziko
na utamaduni tofauti,

00:00:15.859 --> 00:00:19.172
lakini, tunakumbana na changamoto nyingi
za haki za binadamu.

00:00:19.780 --> 00:00:20.850
Duniani kote,

00:00:20.850 --> 00:00:24.250
tunakumbana na ubaguzi,
kutengwa,

00:00:24.250 --> 00:00:29.607
kutengwa na michakato ya kisiasa 
na maamuzi yanayoathiri maisha yetu.

00:00:30.310 --> 00:00:33.835
Haki zetu za ardhi, maeneo, na maliasili

00:00:33.835 --> 00:00:35.548
mara nyingi haziheshimiwi.

00:00:36.000 --> 00:00:40.891
Hii inaathiri sana maisha yetu,
usalama wa chakula, na ustawi.

00:00:41.470 --> 00:00:44.470
Pia tuna uwezekano mara tatu zaidi
kuliko watu wengine,

00:00:44.470 --> 00:00:46.190
wa kuishi na umaskini uliokithiri,

00:00:46.490 --> 00:00:49.790
kutufanya tuwe hatarini zaidi kwa athari
za mabadiliko ya tabianchi,

00:00:49.790 --> 00:00:52.710
na kwa athari mbaya za Uviko-19.

00:00:53.080 --> 00:00:55.930
Ni muhimu kwa hati na kuongeza ufahamu

00:00:55.930 --> 00:00:57.999
kuhusu hali zetu za haki za kibinadamu.

00:00:58.400 --> 00:01:01.430
Ndo maana urambazaji wa kiasili
ikatengenezwa,

00:01:01.430 --> 00:01:04.400
kutoa seti ya zana ya kufuatilia utambuzi,

00:01:04.400 --> 00:01:07.122
na utekelezaji wa haki zetu duniani kote.

00:01:07.890 --> 00:01:10.314
Urambazaji wa kiasili umeundwa

00:01:10.314 --> 00:01:14.110
na kiasi cha watu wa kiasili pamoja 
na mashirika ya haki za binadamu.

00:01:14.530 --> 00:01:18.070
Zana na rasilimali za mtandaoni zinasaidia
jamii za kiasili.

00:01:18.070 --> 00:01:21.637
kukusanya data za jamii
na hali ya kitaifa.

00:01:22.400 --> 00:01:24.981
Zana zinashughulikia maeneo muhimu
ya mada.

00:01:25.690 --> 00:01:28.300
hizi ni pamoja na haki za kujiamulia,

00:01:28.300 --> 00:01:30.880
ardhi, maeneo na rasilimali,

00:01:30.880 --> 00:01:32.792
pamoja na afya na elimu.

00:01:33.470 --> 00:01:37.480
Ufuatiliaji wa Azimio la Umoja wa Mataifa
juu ya haki za watu wa kiasili,

00:01:37.480 --> 00:01:39.980
na vyombo vingine vya haki za binadamu
na kazi

00:01:39.980 --> 00:01:41.590
zimejengwa ndani ya zana,

00:01:42.250 --> 00:01:44.980
na hivyo ndivyo malengo yote
ya maendeleo endelevu

00:01:44.980 --> 00:01:47.440
kuhusiana na haki za watu wa kiasili.

00:01:48.220 --> 00:01:51.840
Kwa hivo, urambazaji wa kiasili unaweza
tumika kufuatilia

00:01:51.840 --> 00:01:54.540
vyombo vyote mhimu vya haki za binadamu,

00:01:54.540 --> 00:01:56.740
na malengo ya maendeleo endelevu.

00:01:57.380 --> 00:01:59.130
Takwimu iliyokusanywa inawasilishwa

00:01:59.130 --> 00:02:02.430
kwa njia inayoeleweka ya ripoti
za kitaifa na jamii,

00:02:02.430 --> 00:02:04.440
na inaweza kuonekana, kuchunguzwa,

00:02:04.440 --> 00:02:06.740
na kulinganishwa kwa tovuti yetu
ya mtandaoni.

00:02:07.090 --> 00:02:10.100
Kwa kuweka kumbukumbu
na kuripoti hali zetu wenyewe,

00:02:10.100 --> 00:02:13.700
tunaweza kuboresha ufikiaji wetu
kwa haki na maendeleo,

00:02:13.700 --> 00:02:17.700
na kusaidia kuandika hali hiyo
ya watu wa kiasili duniani kote.

00:02:18.460 --> 00:02:22.610
Jumuiya za kiasili zinaweza kutumia data
kutetea haki zao

00:02:22.610 --> 00:02:25.430
mitaani, kitaifa, na kwa kiwango
cha kimataifa.

00:02:26.060 --> 00:02:28.780
Inaweza pia saidia kuyawajibisha majimbo

00:02:28.780 --> 00:02:32.620
kwa kufuatilia uzingatiaji wao
au kushindwa kutimiza

00:02:32.620 --> 00:02:36.260
wajibu wa haki za binadamu
kuhusu watu wa kiasili.

00:02:36.720 --> 00:02:38.310
Jamii nyingi za kiasili,

00:02:38.310 --> 00:02:41.893
tayari zimefaidika kutoka kwa zana
za urambazaji wa kiasili.

00:02:42.370 --> 00:02:45.730
Mojawapo ya haya ni Okani,
shirika la kijamii

00:02:45.730 --> 00:02:49.010
na la kiasili, lililoko nchini Kameruni.

00:02:49.600 --> 00:02:53.100
Kutumia zana kukusanya data
katika ngazi ya jamii,

00:02:53.100 --> 00:02:56.710
Okani liliweza kurekodi
idadi ya wanajamii

00:02:56.710 --> 00:03:00.460
ambao hawana vyeti vya kuzaliwa
na vitambulisho vya kitaifa.

00:03:00.460 --> 00:03:03.300
Bila hati hizi, hawawezi kupiga kura,

00:03:03.300 --> 00:03:06.520
kuomba kazi au kuzunguka nchi nzima
kwa uhuru.

00:03:06.820 --> 00:03:11.050
Data hii ilitolea Okani nyenzo muhimu
za utetezi,

00:03:11.050 --> 00:03:12.984
ambazo ziliwasaidia kuchukua hatua.

00:03:13.380 --> 00:03:15.630
Kwa njia hii, urambazaji wa kiasili

00:03:15.630 --> 00:03:19.100
inaweza kusaidia na kuimarisha
serikali zilizojizatiti,

00:03:19.100 --> 00:03:21.740
na kutuwezesha kudai haki zetu.

00:03:22.630 --> 00:03:25.010
Kwa mengi zaidi, tembelea,
indigenousnavigator.org

00:03:25.010 --> 00:03:27.390
Manukuu ya Gerard Ndayi.
gerardn190@gmail.com