1
00:00:01,432 --> 00:00:03,451
[Ovaj govor je snimljen 26. Oktobra 2020.

2
00:00:03,451 --> 00:00:04,742
Razvoj vakcine za COVID-19

3
00:00:04,742 --> 00:00:07,122
i etička razmatranja
kontrolisane ljudske infekcije

4
00:00:07,122 --> 00:00:08,376
se neprestano razvijaju.]

5
00:00:08,376 --> 00:00:09,878
Aprila 2020,

6
00:00:09,878 --> 00:00:12,320
donela sam, kako su mnogi
mislili, rizičnu odluku.

7
00:00:13,245 --> 00:00:16,765
Javila sam se da budem namerno
zaražena COVIDom-19.

8
00:00:17,109 --> 00:00:20,800
Ova infekcija bi bila deo
studije kontrolisane ljudske infekcije

9
00:00:20,824 --> 00:00:23,736
gde su mladim, zdravim
ljudima date vakcine

10
00:00:23,760 --> 00:00:27,554
i namerno su izloženi
virusu koji izaziva COVID-19.

11
00:00:27,578 --> 00:00:30,196
Ova ispitivanja pomažu
istraživačima da brže shvate

12
00:00:30,220 --> 00:00:32,068
da li vakcina deluje.

13
00:00:33,585 --> 00:00:35,466
Mislim da je ovo istraživanje ključno,

14
00:00:35,466 --> 00:00:38,259
zato što ću vam danas govoriti 6 minuta.

15
00:00:38,283 --> 00:00:39,434
Tokom tog vremena,

16
00:00:39,458 --> 00:00:43,844
otprilike 1.250 ljudi će biti
zaraženo COVIDom-19.

17
00:00:44,481 --> 00:00:46,425
Dvadeset jedna osoba će preminuti.

18
00:00:47,060 --> 00:00:51,329
A onda će se ovaj obrazac ponoviti
iz sata u sat i iz dana u dan,

19
00:00:51,353 --> 00:00:54,559
dok ne budemo u stanju da vakcinišemo
većinu od osam milijardi ljudi

20
00:00:54,559 --> 00:00:56,526
pogođenih ovom globalnom krizom.

21
00:00:57,131 --> 00:00:59,275
Naučnici su radili danonoćno

22
00:00:59,299 --> 00:01:01,362
da te vakcine postanu stvarnost.

23
00:01:02,045 --> 00:01:05,862
Ali šta bi mi trebalo da radimo
kada cena čekanja tih vakcina

24
00:01:05,886 --> 00:01:07,338
raste dnevno?

25
00:01:07,362 --> 00:01:09,973
Ovde nastupaju studije
kontrolisane ljudske infekcije.

26
00:01:10,458 --> 00:01:13,514
One su drugačije od tradicionalnih
ispitivanja treće faze vakcine

27
00:01:13,538 --> 00:01:14,720
koja se odvijaju sada,

28
00:01:14,744 --> 00:01:16,934
gde se ljudima da vakcina ili placebo

29
00:01:16,958 --> 00:01:19,497
i zatraži se da se vrate
svojim svakodnevnim životima.

30
00:01:19,521 --> 00:01:23,283
Ovde, istraživači moraju da čekaju
da vide koliko ljudi u svakoj grupi

31
00:01:23,307 --> 00:01:24,587
bude inficirano.

32
00:01:25,220 --> 00:01:26,807
Dok se dovoljno njih ne zarazi,

33
00:01:26,831 --> 00:01:30,298
nemamo dovoljno podataka
da znamo da li vakcina deluje.

34
00:01:30,322 --> 00:01:32,418
Nalaženje efikasne vakcine ovom metodom

35
00:01:32,442 --> 00:01:35,093
može trajati mesecima ili nekad godinama,

36
00:01:35,117 --> 00:01:37,497
i potrebno je hiljade volontera.

37
00:01:38,624 --> 00:01:40,974
Studije kontrolisane
ljudske infekcije deluju brže

38
00:01:40,974 --> 00:01:42,650
jer istraživači nadziru izloženost,

39
00:01:42,650 --> 00:01:44,569
umesto čekanja da se ljudi razbole.

40
00:01:44,593 --> 00:01:46,680
Zato umesto jedne godine,

41
00:01:46,704 --> 00:01:48,482
možemo znati za manje od mesec dana

42
00:01:48,506 --> 00:01:50,532
da li je vakcina efikasna.

43
00:01:50,926 --> 00:01:52,822
Umesto hiljade volontera,

44
00:01:52,846 --> 00:01:55,902
studija kontrolisane ljudske
infekcije zavisi od samo 50 do 100.

45
00:01:56,385 --> 00:01:57,712
Zato što znamo zasigurno

46
00:01:57,736 --> 00:02:00,148
kada su ljudi izloženi i razviju bolest,

47
00:02:00,172 --> 00:02:03,279
ova ispitivanja nam takođe dozvoljavaju
da skupimo podatke

48
00:02:03,279 --> 00:02:06,053
o ranim fazama infekcije
i našem imunom odgovoru.

49
00:02:06,624 --> 00:02:09,553
Ove podatke je nemoguće skupiti
na bilo koji drugi način,

50
00:02:09,577 --> 00:02:13,346
pogotovo inficirane ljude
koji nikad ne pokazuju simptome.

51
00:02:14,346 --> 00:02:16,759
Ovo znanje je važno za određivanje pravila

52
00:02:16,783 --> 00:02:18,983
koja ograničavaju prenos COVIDa-19.

53
00:02:19,497 --> 00:02:22,823
Sačuvano vreme se prevodi
u dragocene mesece prednosti

54
00:02:22,847 --> 00:02:24,259
na proizvodnju,

55
00:02:24,283 --> 00:02:27,581
tera nas da brže pravimo
efikasne COVID-19 vakcine.

56
00:02:27,885 --> 00:02:29,124
Ova ispitivanja su korisna

57
00:02:29,148 --> 00:02:32,042
iako skorašnji rezultati treće faze
zvuče obećavajuće.

58
00:02:32,737 --> 00:02:36,673
Dolazak prve vakcine
će biti važno otkriće.

59
00:02:37,094 --> 00:02:40,221
Nije baš bajkoviti završetak
kojem se svi nadamo.

60
00:02:41,102 --> 00:02:43,283
Trebaće nam brojne vakcine,

61
00:02:43,307 --> 00:02:45,759
zato što nemamo
potrebnu infrastrukturu

62
00:02:45,783 --> 00:02:49,322
da imunizujemo svih osam milijardi ljudi
na planeti sa samo jednom vrstom.

63
00:02:49,743 --> 00:02:53,482
Svaki tip vakcine zahteva
svoj specijalni proces i opremu

64
00:02:53,506 --> 00:02:55,937
da se napravi, skladišti i isporuči.

65
00:02:56,680 --> 00:02:59,403
Kad bismo imali više
osposobljenih COVID-19 vakcina,

66
00:02:59,427 --> 00:03:02,537
mogli bismo upotrebiti
svu našu opremu u isto vreme.

67
00:03:03,570 --> 00:03:06,482
Neki od vodećih kandidata
moraju biti čuvani ekstremno hladni

68
00:03:06,506 --> 00:03:08,530
pre nego što se isporuče ljudima.

69
00:03:08,554 --> 00:03:09,720
Ovo može biti vrlo teško

70
00:03:09,744 --> 00:03:12,998
pogotovo u zemljama
gde ne postoji pouzdana struja

71
00:03:13,022 --> 00:03:14,784
ili sigurna metoda da se skladište.

72
00:03:15,421 --> 00:03:18,035
Naučnici koriste studije
kontrolisane ljudske infekcije

73
00:03:18,035 --> 00:03:19,571
stotinama godina.

74
00:03:19,595 --> 00:03:23,413
Ubrzali su razvoj
vakcina protiv tifoida i kolere,

75
00:03:23,437 --> 00:03:26,310
i pomogli su nam da bolje razumemo
kako se razvija imunitet

76
00:03:26,334 --> 00:03:29,214
na stvari kao što su grip,
malarija i denge.

77
00:03:29,810 --> 00:03:33,071
Takođe smo ih koristili
za druge tipove korona virusa u prošlosti.

78
00:03:34,731 --> 00:03:36,080
Bilo je dosta razgovora

79
00:03:36,104 --> 00:03:38,801
o tome da li su "izazov
ispitivanja" previše rizična.

80
00:03:39,096 --> 00:03:42,135
Slučajno mislim
da su ti rizici vredni pokušaja.

81
00:03:42,745 --> 00:03:46,555
Studije kontrolisane ljudske infekcije
bi bile samo za mlade i zdrave učesnike -

82
00:03:46,555 --> 00:03:48,952
između 20 i 29 godina.

83
00:03:49,858 --> 00:03:52,205
Manje od jednog procenta ljudi
u toj ciljnoj grupi

84
00:03:52,229 --> 00:03:55,908
mora biti odvedeno u bolnicu
nakon infekcije COVIDom-19.

85
00:03:56,500 --> 00:03:59,608
Znači da bi čak bilo niže u studiji
kontrolisane ljudske infekcije

86
00:03:59,608 --> 00:04:01,219
zato što istrazivači proveravaju

87
00:04:01,219 --> 00:04:03,515
da učesnici nemaju već postojeće bolesti.

88
00:04:04,143 --> 00:04:07,754
Rizik da mlada zdrava osoba
umre od COVIDa-19

89
00:04:07,778 --> 00:04:10,267
je oko 5 hiljaditih delova procenta.

90
00:04:10,857 --> 00:04:15,762
To znači na svakih 100.000 20-godišnjaka
koji se inficiraju COVIDom-19,

91
00:04:15,786 --> 00:04:17,359
oko petoro njih umre.

92
00:04:18,611 --> 00:04:20,739
Da se porađam u Americi,

93
00:04:20,763 --> 00:04:23,225
moj rizik od umiranja bi bio viši od toga.

94
00:04:24,088 --> 00:04:26,681
Ili možete izabrati da razmišljate ovako.

95
00:04:27,110 --> 00:04:29,317
Da je mojoj mlađoj sestri potreban bubreg,

96
00:04:29,341 --> 00:04:32,269
ne bih oklevala ni trenutka
da joj ponudim svoj.

97
00:04:32,920 --> 00:04:36,277
I ako mogu da rizikujem na taj način
da pomognem voljenom,

98
00:04:36,301 --> 00:04:39,720
ima smisla dozvoliti ljudima
da rizikuju na sličan način

99
00:04:39,744 --> 00:04:41,807
da bi se ubrzao razvoj vakcine

100
00:04:41,831 --> 00:04:44,649
koja bi doprinela
ne samo njihovim voljenima,

101
00:04:44,673 --> 00:04:46,577
već svima oko njih takođe.

102
00:04:46,601 --> 00:04:48,270
Ima puno toga što i dalje ne znamo,

103
00:04:48,270 --> 00:04:51,470
pogotovo o dugoročnim
efektima infekcije COVIDom-19.

104
00:04:52,088 --> 00:04:54,191
Javila sam se uprkos toj neizvesnosti

105
00:04:54,215 --> 00:04:56,411
zato što se kao mnogi, osećam frustrirano

106
00:04:56,435 --> 00:04:59,340
znajući da stotine hiljada ljudi umire.

107
00:04:59,364 --> 00:05:02,927
I to ne računajući milione koji se muče

108
00:05:02,951 --> 00:05:06,278
jer su mere za suzbijanje širenja
uticale na njihovo psihičko,

109
00:05:06,302 --> 00:05:08,540
emocionalno i mentalno zdravlje.

110
00:05:08,564 --> 00:05:11,421
Izgleda da nisam jedina
koja se oseća tako.

111
00:05:12,111 --> 00:05:15,718
Od maja, preko 39.000 ljudi iz celog sveta

112
00:05:15,742 --> 00:05:19,480
se javilo da učestvuje
u potencijalnim ispitivanjima COVIDa-19

113
00:05:19,504 --> 00:05:22,873
preko neprofitne organizacije "Dan ranije"
čije osnivanje sam pomogla.

114
00:05:22,900 --> 00:05:26,114
Zalažemo se za učesnike u studijama
kontrolisane ljudske infekcije

115
00:05:26,114 --> 00:05:29,656
i ohrabrujemo zainteresovane strane
da započnu pripreme ispitivanja.

116
00:05:29,881 --> 00:05:31,087
Još u maju,

117
00:05:31,111 --> 00:05:34,458
kada su studije kontrolisane
ljudske infekcije i dalje bile razmatrane

118
00:05:34,458 --> 00:05:36,551
zbog njihove uloge u borbi
protiv COVIDa-19,

119
00:05:36,551 --> 00:05:39,134
Svetska zdravstvena organizacija
navela je "Dan ranije"

120
00:05:39,134 --> 00:05:41,076
kao primer vrste javnog angažovanja

121
00:05:41,076 --> 00:05:44,471
koji je potreban da bi se počela
studija kontrolisane ljudske infekcije.

122
00:05:44,471 --> 00:05:45,511
Sredinom oktobra,

123
00:05:45,511 --> 00:05:47,975
britanska vlada formalno
je najavila svoje namere

124
00:05:47,975 --> 00:05:51,420
da sprovede studiju kontrolisane
ljudske infekcije početkom 2021. godine.

125
00:05:51,420 --> 00:05:55,217
Jasno je da je pandemija
COVIDa-19 globalna kriza.

126
00:05:55,614 --> 00:05:58,295
Inspirisala je rekordne inovacije,

127
00:05:58,319 --> 00:06:01,828
i naglasila je herojska dela
mnogih ključnih radnika,

128
00:06:01,852 --> 00:06:04,365
ali isto uzela i kastrofalne žrtve.

129
00:06:04,389 --> 00:06:08,960
Dolazak svake nove vakcine
nas dovodi korak bliže ponovnoj izgradnji.

130
00:06:08,984 --> 00:06:11,032
Ali pravo globalno rešenje

131
00:06:11,056 --> 00:06:14,963
leži u tim vakcinama koje su
u rukama ljudi širom sveta.

132
00:06:14,987 --> 00:06:18,311
Studije kontrolisane ljudske infekcije
bi mogle biti deo rešenja.

133
00:06:18,311 --> 00:06:19,462
Hvala vam.