1
00:00:00,000 --> 00:00:04,040
Би энэхүү илтгэлээ сайн найз 
Околома Мадүэвэсийн тухай

2
00:00:04,040 --> 00:00:06,620
ярианаас эхлэхийг хүсэж байна.

3
00:00:07,100 --> 00:00:09,306
Околома манай гудамжинд
амьдардаг байсан бөгөөд

4
00:00:09,360 --> 00:00:11,656
намайг яг ах шиг минь
харж ханддаг байлаа.

5
00:00:11,680 --> 00:00:15,540
Хэрэв надад нэг хөвгүүн таалагдвал
би Околомагийн бодлыг асуудаг байв.

6
00:00:16,223 --> 00:00:19,130
Околома 2005 оны 12 сард 
Нигер улсад болсон

7
00:00:19,130 --> 00:00:22,400
Сосолисо онгоцны аймшигт ослоор 
амиа алдсан.

8
00:00:23,000 --> 00:00:24,680
Яг долоон жилийн өмнө.

9
00:00:26,080 --> 00:00:30,440
Околома маргалдаж, инээлдэж бас үнэнчээр
ярилцаж болохоор тийм л хүн байсан юм.

10
00:00:31,590 --> 00:00:34,251
Мөн тэр намайг феминист гэж дуудсан
анхны хүн байсан.

11
00:00:35,520 --> 00:00:38,920
Би 14-тэй байсан ба 
бид тэднийд нэг сэдвээр маргаж байв.

12
00:00:38,960 --> 00:00:41,716
Бид хоёр уншсан номнуудаасаа
олж авсан хагас хугас

13
00:00:41,716 --> 00:00:43,570
мэдлэгээрээ маргалдаж байсан нь тэр.

14
00:00:43,570 --> 00:00:46,330
Юуны тухай маргалдаж байснаа одоо
санахгүй байгаа ч

15
00:00:47,230 --> 00:00:49,916
Околома тэр мэтгэлцээнийг таслан
миний нүд рүү хараад

16
00:00:49,916 --> 00:00:53,320
"Чи өөрийгөө феминист гэдгээ мэдэх үү?"
гэж хэлсэн нь тодхон санагддаг.

17
00:00:53,320 --> 00:00:55,146
Энэ магтаал биш байлаа.

18
00:00:55,146 --> 00:00:56,536
(Инээд)

19
00:00:56,560 --> 00:00:58,566
Дууны өнгөнөөс нь тодорхой байсан.

20
00:00:58,566 --> 00:01:00,696
"Чи бол терроризмыг дэмжигч" гэсэн шиг

21
00:01:00,720 --> 00:01:03,446
сөрөг утгатай зүйл хэлэхэд сонсогддог
дууны өнгө байсан.

22
00:01:03,456 --> 00:01:04,446
(Инээд)

23
00:01:05,280 --> 00:01:08,936
Тэр үед би феминист гэх үгийн утгыг сайн
мэдэхгүй байсан ч

24
00:01:08,960 --> 00:01:12,176
түүнийгээ Околомад мэдэгдэхийг хүсээгүй.

25
00:01:12,200 --> 00:01:15,256
Тиймээс би хэлснийг нь үл тоож, 
маргаанаа цааш үргэлжлүүлсэн юм.

26
00:01:15,256 --> 00:01:17,656
Тэр өдөр гэртээ очоод би хамгийн түрүүнд

27
00:01:17,680 --> 00:01:20,256
"феминист" гэдэг үгийг 
толь бичгээс хайж байсан.

28
00:01:20,280 --> 00:01:23,416
Энэ явдлаас хэдэн жилийн дараа би

29
00:01:23,440 --> 00:01:27,866
эхнэрээ зоддог нэгэн залуу ба
түүний золгүй төгсгөлийн тухай

30
00:01:27,866 --> 00:01:29,560
ном бичсэн.

31
00:01:30,600 --> 00:01:32,766
Намайг Нигер улсад номоо
сурталчилж байх үеэр

32
00:01:32,766 --> 00:01:35,110
нэгэн эелдэг сэтгүүлч эр


33
00:01:35,110 --> 00:01:38,030
надад зөвлөгөө өгөхийг 
хүсч байна гэж хэлсэн.

34
00:01:39,020 --> 00:01:40,866
Энд байгаа бүх нигеричүүдэд хэлэхэд

35
00:01:40,866 --> 00:01:42,136
бидний мэдэж байгаачлан

36
00:01:42,160 --> 00:01:48,400
манайхан бусдад сайн дураараа
зөвлөгөө өгөхдөө тун сурамгай шүү дээ.

37
00:01:49,760 --> 00:01:53,336
Миний зохиолыг хүмүүс феминист гэж
ярьж байна гэж тэр сэтгүүлч надад хэлсэн.

38
00:01:53,336 --> 00:01:54,856
Тэр надад зөвлөгөө өгөхдөө

39
00:01:54,880 --> 00:01:58,050
толгойгоо гунигтайгаар сэгсрэн

40
00:01:58,060 --> 00:02:00,416
"өөрийгөө хэзээ ч битгий 
феминист гэж дууд,

41
00:02:00,416 --> 00:02:03,536
учир нь феминистүүд гэдэг бол 
нөхөр олж чадахгүйдээ гонсойж яваа

42
00:02:03,536 --> 00:02:05,696
аз жаргалгүй эмэгтэйчүүд"
гэж хэлдэг юм даа.

43
00:02:05,706 --> 00:02:07,240
(Инээд)

44
00:02:09,280 --> 00:02:12,180
Иймд би өөрийгөө "аз жаргалтай феминист"
гэж нэрлэхээр шийдэв.

45
00:02:13,040 --> 00:02:15,806
Тэгтэл нэгэн боловсролтой
нигери эмэгтэй над дээр ирээд

46
00:02:15,806 --> 00:02:17,416
"феминизм бол манай соёл биш,

47
00:02:17,440 --> 00:02:19,056
феминизм Африктай хамааралгүй,

48
00:02:19,080 --> 00:02:21,176
мөн би өөрийгөө феминист
гэж нэрлэж байгаа нь

49
00:02:21,176 --> 00:02:23,280
барууны номонд
толгойгоо мэдүүлснийх" гэлээ.

50
00:02:24,120 --> 00:02:25,766
Энэ нь намайг их гайхшруулсан.

51
00:02:25,766 --> 00:02:29,196
Учир нь багадаа уншсан
номнууд маань яав ч феминист байгаагүй.

52
00:02:29,206 --> 00:02:31,430
Би 16 нас хүрэхээсээ өмнө
Англид хэвлэгдсэн

53
00:02:31,430 --> 00:02:33,890
хайр дурлалын тухай бараг бүх
зохиолыг уншсан байх.

54
00:02:33,990 --> 00:02:35,936
"Феминист сонгодгууд" гэгддэг номнуудыг

55
00:02:35,960 --> 00:02:37,776
унших гэж оролдох бүртээ

56
00:02:37,800 --> 00:02:40,576
амархан уйдаж, дуусгах гэж зовдог байлаа.

57
00:02:40,600 --> 00:02:43,336
Феминизм африкийнх биш гэсэн болохоор

58
00:02:43,360 --> 00:02:46,840
дараа нь би өөрийгөө "аз жаргалтай Африк
феминист" гэж нэрлэхээр шийдэв.

59
00:02:47,840 --> 00:02:51,130
Тэгээд сүүлдээ би эрчүүдийг үзэн яддаггүй,
уруулын будагт дуртай,

60
00:02:51,130 --> 00:02:53,616
эрчүүдэд биш, өөртөө зориулж
өндөр өсгийт өмсдөг

61
00:02:53,640 --> 00:02:56,136
аз жаргалтай Африк феминист болсон доо.

62
00:02:56,160 --> 00:02:57,896
(Инээд)

63
00:02:57,920 --> 00:03:00,096
Эдний ихэнх нь мэдээж хэтрүүлэг,

64
00:03:00,120 --> 00:03:04,736
гэхдээ феминизм гэдэг үг 
олон утга агуулдаг, ихэнхдээ сөрөг утга.

65
00:03:04,760 --> 00:03:07,096
Чи эрчүүдийг үздэггүй,
хөхний даруулгыг үздэггүй,

66
00:03:07,120 --> 00:03:09,240
чи Африкийн соёлыг үзэн яддаг гээд л.

67
00:03:10,240 --> 00:03:12,280
Харин одоо би багынхаа нэг түүхийг ярья.

68
00:03:13,000 --> 00:03:14,926
Намайг бага сургуульд байхад

69
00:03:14,926 --> 00:03:19,336
манай багш улирлын эхэнд
бид нараас шалгалт аваад

70
00:03:19,360 --> 00:03:22,296
хамгийн өндөр оноо авсан хүүхдийг 
ангийн дарга болгоно гэв.

71
00:03:22,320 --> 00:03:24,400
Ангийн дарга гэдэг том нэр хүнд байлаа.

72
00:03:25,240 --> 00:03:26,850
Чи ангийн дарга болбол

73
00:03:26,850 --> 00:03:29,456
шуугилддаг хүүхдүүдийн нэрийг
бичиж авна аа гэсэн үг.

74
00:03:29,480 --> 00:03:31,136
(Инээд)

75
00:03:31,160 --> 00:03:33,640
Өөрийн гэсэн эрх мэдэлтэй байгаа биз.

76
00:03:34,480 --> 00:03:39,256
Бас болоогүй багшийн өгсөн савааг бариад

77
00:03:39,280 --> 00:03:42,240
анги дундуур алхаж,
өнөө шуугиан гаргагчдыг дэгэнд нь оруулна.

78
00:03:43,360 --> 00:03:46,240
Мэдээж тэр савааг 
жинхэнээсээ ашиглах эрхгүй байсан.

79
00:03:46,920 --> 00:03:50,336
Гэхдээ л 9 настай надад тэр үедээ л
их сонирхолтой санагдаж байв.


80
00:03:50,360 --> 00:03:53,136
Би ангийн дарга болохыг их хүсэж байлаа.

81
00:03:53,160 --> 00:03:55,080
Мөн шалгалтад хамгийн өндөр оноог авав.

82
00:03:55,800 --> 00:03:59,160
Гэтэл багш ангийн дарга эрэгтэй
байх ёстой гэж намайг гайхшруулж орхив.

83
00:04:00,240 --> 00:04:02,210
Багш тэрийгээ урьдчилж хэлэхээ мартчихаж.

84
00:04:02,210 --> 00:04:04,548
Учир нь багшид энэ ойлгомжтой
зүйл байж л дээ.

85
00:04:04,548 --> 00:04:06,296
(Инээд)

86
00:04:06,320 --> 00:04:09,096
Шалгалтын хоёр дахь өндөр оноог
эрэгтэй хүүхэд авсан бөгөөд

87
00:04:09,120 --> 00:04:11,160
тэр хүү ангийн дарга болов.

88
00:04:11,960 --> 00:04:14,136
Бүр хамгийн сонирхолтой нь

89
00:04:14,160 --> 00:04:17,976
тэр тун эелдэг, даруу хүү байсан бөгөөд

90
00:04:18,000 --> 00:04:21,049
саваа барьж ангийн дундуур явах
ямар ч сонирхолгүй нэгэн байлаа.

91
00:04:22,120 --> 00:04:25,320
Гэтэл надад тэгэх ямар их хүсэл зориг
байсан гэж санана.

92
00:04:26,560 --> 00:04:28,656
Харамсалтай нь би эмэгтэй, тэр эрэгтэй.

93
00:04:28,680 --> 00:04:30,497
Тиймээс тэр хүү ангийн дарга болсон.

94
00:04:31,240 --> 00:04:33,240
Би хэзээ ч энэ явдлыг мартдаггүй.

95
00:04:34,160 --> 00:04:36,056
Би заримдаа надад илэрхий юм бүрийг

96
00:04:36,080 --> 00:04:39,536
бусдад ч бас ойлгомжтой байгаа
гэж буруу тооцоолох гээд байдаг.

97
00:04:39,560 --> 00:04:42,506
Найз Луигаа жишээ болгож ярья л даа.

98
00:04:42,520 --> 00:04:44,376
Луи бол тун гайхалтай, шударга залуу.

99
00:04:44,400 --> 00:04:46,896
Заримдаа бид ярилцаж байх зуур

100
00:04:46,920 --> 00:04:50,400
"Эмэгтэйчүүдэд юмс өөр, эсвэл хэцүү
гээд байдгийг чинь би ойлгохгүй юм.

101
00:04:50,960 --> 00:04:53,740
Өнгөрсөнд тийм байсан байх,
харин одоо биш" гэнэ.

102
00:04:53,740 --> 00:04:58,136
Ийм ойлгомжтой зүйлийг Луи яагаад
олж харахгүй байгааг би ойлгодоггүй байв.

103
00:04:58,160 --> 00:05:02,296
Нэг орой Луи бид хоёр Лагост
найзуудтайгаа уулзсан юм.

104
00:05:02,320 --> 00:05:04,776
Лагосыг сайн мэдэхгүй
хүмүүст гэж хэлэхэд

105
00:05:04,800 --> 00:05:06,696
барилгуудын гадаа эргэлдэж,

106
00:05:06,720 --> 00:05:10,580
зочид машинаа зогсоолд тавихад нь
сүр дуулиантай "тусалдаг"

107
00:05:10,580 --> 00:05:14,400
идэвхтэй эрчүүд гэсэн
Лагосын тогтсон соёл бий.

108
00:05:16,000 --> 00:05:19,296
Тэр орой бидэнд зогсоол олж өгсөн

109
00:05:19,320 --> 00:05:22,296
залуугийн "үзүүлбэр" надад их таалагдсан.

110
00:05:22,320 --> 00:05:25,280
Тэндээс явах гэж байхдаа би
түүний гарыг цайлгахаар шийдэв.

111
00:05:26,760 --> 00:05:30,646
Тэгээд цүнхээ онгойлгож,
гараа цүнхэндээ хийгээд,

112
00:05:30,646 --> 00:05:34,270
өөрөө ажиллаж олсон мөнгөнөөсөө
тэр залууд өгөв.

113
00:05:35,600 --> 00:05:39,976
Тун их баярлаж,
аз жаргалтай болсон тэр эр

114
00:05:40,000 --> 00:05:41,776
надаас өнөөх мөнгийг аваад,

115
00:05:41,800 --> 00:05:43,216
Луи руу эргэж

116
00:05:43,240 --> 00:05:45,096
"Баярлалаа эрхэм ээ!" гэж хэлэв.

117
00:05:45,120 --> 00:05:47,600
(Инээд)

118
00:05:51,160 --> 00:05:54,416
Луи ихэд гайхаж над руу хараад,

119
00:05:54,440 --> 00:05:57,840
"Тэр яагаад надад баярласан юм бэ?
Би мөнгө өгөөгүй шүү дээ" гэсэн юм.

120
00:05:58,840 --> 00:06:01,800
Тэр үед Луи ухаарах шиг болсон нь
царайнаас нь илэрхий байсан.

121
00:06:03,040 --> 00:06:05,456
Надад байсан мөнгийг ямар нэг байдлаар

122
00:06:05,480 --> 00:06:09,350
Луи л өгсөн байх гэж бодсоноос гарцаагүй.

123
00:06:09,580 --> 00:06:10,960
Учир нь Луи эрэгтэй хүн.

124
00:06:12,600 --> 00:06:14,416
Эрэгтэйчүүд, эмэгтэйчүүд өөр.

125
00:06:14,440 --> 00:06:17,296
Бид өөр даавартай,
өөр бэлэг эрхтэнтэй,

126
00:06:17,320 --> 00:06:19,376
өөр биологийн чадвартай.

127
00:06:19,400 --> 00:06:21,860
Эмэгтэйчүүд хүүхэд гаргаж чадна,
эрчүүд чадахгүй.

128
00:06:22,800 --> 00:06:24,016
Одоохондоо.

129
00:06:24,040 --> 00:06:25,120
(Инээд)

130
00:06:25,120 --> 00:06:30,530
Эрчүүд тестостерон даавартай, мөн
бие махбодын хувьд эмэгтэйчүүдээс хүчтэй.

131
00:06:30,530 --> 00:06:33,176
Дэлхийд эмэгтэйчүүдийн тоо
эрчүүдийнхээс арай илүү.

132
00:06:33,200 --> 00:06:36,296
Дэлхийн хүн амын 52% орчим нь эмэгтэйчүүд.

133
00:06:36,320 --> 00:06:39,720
Гэвч дийлэнхдээ эрх мэдэл, нэр алдартай
албан тушаалд эрчүүд байдаг.

134
00:06:40,840 --> 00:06:43,296
Кени улсын Нобелийн энхтайвны шагналт

135
00:06:43,320 --> 00:06:44,656
Вангари Матайя

136
00:06:44,680 --> 00:06:46,800
үүнийг тун энгийнээр хэлсэн байдаг.

137
00:06:47,600 --> 00:06:50,680
"Дээшлэх тусам улам цөөн эмэгтэйчүүд бий."

138
00:06:51,920 --> 00:06:56,536
Сүүлийн АНУ-ын сонгуулиар
Лилли Ледбэтэрийн хууль их яригдсан.

139
00:06:56,560 --> 00:06:59,976
Толгой холбосон гоё нэртэй
энэ хуулийг тунгаан бодвол

140
00:07:00,000 --> 00:07:02,136
яг адил ажил хийж буй,

141
00:07:02,160 --> 00:07:04,936
яг адил чадвартай
эрэгтэй, эмэгтэй хоёр байхад

142
00:07:04,960 --> 00:07:07,860
эрэгтэй нь эр хүн гэдгээрээ
илүү цалинтай байгаа асуудал юм.

143
00:07:08,160 --> 00:07:11,496
Энгийнээр бол эрчүүд
дэлхийг удирддаг ба үүнийг

144
00:07:11,520 --> 00:07:14,360
1000 жилийн өмнө ойлгож болохоор байв.

145
00:07:15,120 --> 00:07:17,976
Учир нь тэр үед хүн төрөлхтний хувьд
биеийн хүч чадал гэдэг

146
00:07:18,000 --> 00:07:22,176
амьд үлдэх эсэхийг нь тодорхойлохуйц
чухал хүчин зүйл байсан.

147
00:07:22,200 --> 00:07:25,480
Бяр чадал ихтэй хүн манлайлагч болох
хандлага давамгайлдаг байсан ба

148
00:07:27,280 --> 00:07:29,856
эрчүүд ерөнхийдөө биеийн хүч ихтэй байдаг.

149
00:07:29,880 --> 00:07:31,595
Мэдээж олон онцгой тохиолдол байгаа.

150
00:07:31,619 --> 00:07:33,176
(Инээд)

151
00:07:33,200 --> 00:07:37,000
Гэвч өнөөдөр бид тэс өөр ертөнцөд
амьдарч байна.

152
00:07:37,720 --> 00:07:41,776
Одоо бол бяр чадалтай нь бус

153
00:07:41,800 --> 00:07:45,190
хэн илүү бүтээлч,
хэн илүү оюуны өндөр чадамжтай,

154
00:07:45,190 --> 00:07:47,736
хэн илүү шинийг санаачилж байгаа нь
манлайлж чадах ба

155
00:07:47,760 --> 00:07:50,416
үүнд ямар ч даавар чухал нөлөөгүй.

156
00:07:50,440 --> 00:07:53,056
Эрчүүдийн оюуны чадамжтай,
бүтээлч, шинийг санаачлах

157
00:07:53,080 --> 00:07:55,540
чадвартай байх боломж нь
эмэгтэйчүүдийнхтэй яг адил.

158
00:07:55,800 --> 00:07:57,096
Бид өөрчлөгдсөөр байна,

159
00:07:57,120 --> 00:08:00,640
гэвч жендерийн тухай хандлага
огт өөрчлөгдөөгүй л байна.

160
00:08:01,760 --> 00:08:05,720
Хэдэн долоо хоногийн өмнө би
Нигерийн нэг том зочид буудалд орсон юм.

161
00:08:06,280 --> 00:08:09,536
Би тэр буудалд нэр өгье гэж бодож байсан ч
өгөөгүй нь дээр гэж бодов.

162
00:08:09,560 --> 00:08:12,920
Орох үед хамгаалагч нь намайг
зогсоож ядаргаатай асуултууд асууж эхлэв.

163
00:08:13,960 --> 00:08:15,776
Учир нь нигери бүсгүй ганцаараа

164
00:08:15,800 --> 00:08:18,920
буудал руу орж байвал
биеэ үнэлэгч байхаас гарцаагүй гэж боддог.

165
00:08:21,000 --> 00:08:22,216
Ер нь энэ буудлууд яагаад

166
00:08:22,240 --> 00:08:25,170
биеэ үнэлэгчдийн
бодит эрэлтийн оронд

167
00:08:25,170 --> 00:08:28,210
үзэгдэх төдийн нийлүүлэлтэд
илүү анхаараад байдаг юм бэ?

168
00:08:29,520 --> 00:08:34,775
Лагост би ганцаараа
цэнгээний газар луу орж чаддаггүй.

169
00:08:34,799 --> 00:08:37,216
Тийм газруудад ганцаараа
яваа эмэгтэйг оруулдаггүй.

170
00:08:37,240 --> 00:08:39,290
Харин та эр хүнтэй явж байвал
нэг өөр хэрэг.

171
00:08:39,600 --> 00:08:42,336
Нигерт эрэгтэй хүнтэй хамт ресторанд
орох бүрт маань

172
00:08:42,360 --> 00:08:44,560
зөөгч нар эрчүүдтэй мэндэлж
намайг үл тоодог.

173
00:08:46,320 --> 00:08:47,816
Зөөгчид бол...

174
00:08:47,840 --> 00:08:48,976
(Инээд)

175
00:08:49,000 --> 00:08:51,896
Сая зарим эмэгтэйчүүд
"Би бас тэгэж бодсон!" гэсэн байх.

176
00:08:51,920 --> 00:08:54,086
Зөөгчид бол эрчүүд эмэгтэйчүүдээс
илүү чухал

177
00:08:54,086 --> 00:08:56,920
гэж тэдэнд заасан нийгмийн бүтээгдэхүүн.

178
00:08:58,240 --> 00:09:01,096
Зөөгчид мэдээж муу зүйл санаж
тэгдэггүйг би мэднэ л дээ.

179
00:09:01,120 --> 00:09:05,416
Гэвч аливааг тархиараа мэдэх,
сэтгэл хөдлөлөөрөө мэдрэх гэдэг хоёр өөр.

180
00:09:05,440 --> 00:09:07,916
Үл тоох бүрт нь надад
үл үзэгдэгч шиг мэдрэмж төрдөг.

181
00:09:07,916 --> 00:09:09,170
Таагүй мэдрэмж төрдөг.

182
00:09:09,780 --> 00:09:12,080
Би ч бас эрчүүдтэй адил,

183
00:09:12,080 --> 00:09:15,880
бусдад хүндлэгдэх эрхтэй
хүн шүү дээ гэж хэлмээр санагддаг.

184
00:09:16,760 --> 00:09:18,016
Энэ бүгд жижигхэн зүйл,

185
00:09:18,040 --> 00:09:21,296
гэхдээ жижиг зүйлс хамгийн ихээр
хатгаж өвтгөдөг биш гэж үү.

186
00:09:21,320 --> 00:09:23,056
Саяхан би Лагост амьдардаг,

187
00:09:23,080 --> 00:09:26,376
залуухан эмэгтэй байх ямар байдаг тухай
нэг нийтлэл бичсэн.

188
00:09:26,400 --> 00:09:28,320
Түүнийг уншсан хэвлэгч надад

189
00:09:29,120 --> 00:09:30,890
"Таны нийтлэл маш ууртай байсан" гэв.

190
00:09:30,890 --> 00:09:32,496
Мэдээж тэр нийтлэл ууртай байсан!

191
00:09:32,496 --> 00:09:34,120
(Инээд)

192
00:09:36,840 --> 00:09:38,496
Би ууртай байна.

193
00:09:38,520 --> 00:09:41,656
Өнөөдрийн жендерийн нөхцөл байдал бол
эмгэнэлтэй шударга бус явдал.

194
00:09:41,680 --> 00:09:43,416
Иймд бид бүгд уурлах ёстой.

195
00:09:43,440 --> 00:09:47,296
Уур бухимдал заримдаа олон эерэг өөрчлөлт
авч ирдгийг бид түүхээс мэднэ.

196
00:09:47,320 --> 00:09:50,120
Ууртай байгаа ч надад бас итгэл бий.

197
00:09:50,880 --> 00:09:53,496
Учир нь хүн төрөлхтөн
сайн сайхны төлөө

198
00:09:53,520 --> 00:09:55,640
өөрийгөө өөрчлөх чадвартай
гэдэгт би итгэдэг.

199
00:09:56,920 --> 00:09:58,816
Жендер дэлхийн хаана ч хамаатай.

200
00:09:58,840 --> 00:10:01,220
Гэхдээ би одоо зөвхөн Нигери болон

201
00:10:01,220 --> 00:10:02,976
Африкийг ерөнхийд нь яримаар байна.

202
00:10:03,006 --> 00:10:06,576
Учир нь энэ миний сайн мэддэг,
бас миний зүрх сэтгэл уяатай байдаг газар.

203
00:10:06,600 --> 00:10:08,536
Өнөөдөр би та бүхнээс

204
00:10:08,560 --> 00:10:12,696
өөр, илүү шударга, эрэгтэй эмэгтэй
хүмүүс бүгд өөртөө үнэнч байж чадах

205
00:10:12,720 --> 00:10:16,230
тийм л нийгмийн төлөө

206
00:10:16,240 --> 00:10:20,416
зүтгэж, мөрөөдөж эхлэхийг
уриалмаар байна.

207
00:10:20,440 --> 00:10:21,976
Үүний тулд эхлээд:

208
00:10:22,000 --> 00:10:24,456
Бид охидоо өөрөөр өсгөх ёстой.

209
00:10:24,480 --> 00:10:26,840
Бас хөвгүүдээ өөрөөр өсгөх ёстой.

210
00:10:27,990 --> 00:10:30,800
Бид хөвгүүдийг тэдэнд тун
халгаатай байдлаар өсгөдөг.

211
00:10:30,800 --> 00:10:33,520
Бид тэдний хүмүүнлэг чанарыг
хавчиж боодог.

212
00:10:34,480 --> 00:10:37,056
Бид эрэлхэг байдлыг маш
явцуу утгаар тодорхойлдог.

213
00:10:37,080 --> 00:10:40,576
Эрэлхэг байна гэдэг
хатуу, жижиг гяндан болон хувирч

214
00:10:40,600 --> 00:10:42,896
бид тэр гяндандаа
хөвгүүдийг хорьчихдог.

215
00:10:42,920 --> 00:10:44,840
Бид хөвгүүдийг айдсаас, сул дорой,

216
00:10:45,480 --> 00:10:49,240
эмзэг мэдрэмтгий байхаас
айдаг болгож өсгөдөг.

217
00:10:49,800 --> 00:10:52,710
Бид хөвгүүдэд өөрөөрөө бус,
баг зүүж амьдрахыг зааж сургадаг.

218
00:10:52,710 --> 00:10:56,920
Учир нь тэд нигеричүүдийн хэлдгээр
"хүчирхэг эр" байх ёстой.

219
00:10:58,440 --> 00:11:02,576
Дунд сургуулийн хүү охин хоёул
өсвөр насныхан,

220
00:11:02,600 --> 00:11:06,096
тэр хоёрт яг адил хэмжээний
халаасны мөнгө байгаа ч

221
00:11:06,120 --> 00:11:08,896
болзоонд эрэгтэй нь
тооцоо хийх ёстой болдог.

222
00:11:08,920 --> 00:11:10,730
"Эр хүн" гэдгээ
батлахын тулд шүү дээ.

223
00:11:11,130 --> 00:11:15,760
Тэгснээ яагаад тэд аав ээжээсээ мөнгө
хулгайлчих гээд байдаг юм бол гэж гайхдаг.

224
00:11:17,520 --> 00:11:19,706
Хэрэв охид хөвгүүдийн аль аль нь

225
00:11:20,180 --> 00:11:23,730
эршүүд байдлыг
мөнгөтэй холбохгүй өссөн бол,

226
00:11:23,730 --> 00:11:26,736
"эрэгтэй нь төлөх ёстой" биш, харин

227
00:11:26,760 --> 00:11:29,960
"хэн мөнгөтэй нь төлнө" гэх
хандлагатай байсан бол яах байсан бэ?

228
00:11:30,360 --> 00:11:32,936
Түүхэн давуу байдалтай
холбоотойгоор мэдээж

229
00:11:32,960 --> 00:11:35,416
эрчүүд илүү их мөнгөтэй байдаг,

230
00:11:35,440 --> 00:11:38,056
гэхдээ бид одооноос
хүүхдүүдээ өөрөөр өсгөж эхэлбэл

231
00:11:38,080 --> 00:11:40,616
магадгүй 50, 100 жилийн дараа

232
00:11:40,640 --> 00:11:44,440
хөвгүүд "эр хүн шиг" гэдгээ батлах гэсэн
дарамт, шахалтад өртдөггүй болно.

233
00:11:45,680 --> 00:11:48,696
Эрчүүдэд хийдэг
хамгийн хөнөөлтэй зүйл бол

234
00:11:48,720 --> 00:11:51,476
тэднийг хатуужилтай байх ёстой
мэт мэдрэмж төрүүлж,

235
00:11:51,476 --> 00:11:54,970
үнэн хэрэгтээ тэднийг тун сул дорой
эготой болгож орхидогт байгаа юм.

236
00:11:55,120 --> 00:11:58,520
Жинхэнэ "хүчирхэг эр" байх тусам
илүү их дарамт шахалт мэдэрч,

237
00:11:59,320 --> 00:12:02,180
тэр хэрээр эго буюу өөрийн төсөөлөл нь
сул дорой болчихдог.

238
00:12:02,960 --> 00:12:05,976
Бас болоогүй бид охидод
бүр илүү их гай зовлон учруулдаг.

239
00:12:06,000 --> 00:12:09,320
Учир нь бид охидыг эрчүүдийн эмзэг эгог
тэжээдэг нэгэн болгож өсгөдөг.

240
00:12:10,200 --> 00:12:13,696
Бид охидод өөрсдийгөө үргэлж багасгаж,
жижгэрүүлэхийг заадаг.

241
00:12:13,720 --> 00:12:14,920
Бид охидод ингэж хэлдэг:

242
00:12:15,560 --> 00:12:17,976
"Чи зорилготой байж болно,
гэхдээ хэт их биш."

243
00:12:17,976 --> 00:12:19,216
(Инээд)

244
00:12:19,240 --> 00:12:22,346
"Чи амжилтад хүрэхээр зорьж болно,
гэхдээ хэт өндөр амжилтад биш.

245
00:12:22,346 --> 00:12:24,760
Эс тэгвээс чи эрчүүдийн амжилтыг булаана"

246
00:12:24,760 --> 00:12:27,616
Хэрэв та гэр бүлээ тэжээдэг эмэгтэй бол

247
00:12:27,640 --> 00:12:29,616
үүнийгээ бусдаас нуух хэрэгтэй,

248
00:12:29,640 --> 00:12:31,296
ялангуяа олон нийтийн газар,

249
00:12:31,320 --> 00:12:33,880
эс тэгвээс та эр нөхрийнхөө
нэр хүндийг унагах болно.

250
00:12:34,720 --> 00:12:37,056
Гэхдээ энэ таамгийг ахин нэг
бодоод үзвэл ямар вэ?

251
00:12:37,080 --> 00:12:41,210
Эмэгтэй хүний амжилт яагаад
эрчүүдийн эсрэг заналхийлэл байна гэж?

252
00:12:41,210 --> 00:12:44,736
Бид ер нь энэ үгийг үгийн сангаасаа
авч хаявал ямар вэ,

253
00:12:44,760 --> 00:12:49,380
"эр хүний нэрийг унагах" гэж англи хэлний
миний хамгийн дургүй үг байх.

254
00:12:50,720 --> 00:12:53,016
Нигери танил маань нэг удаа надаас

255
00:12:53,040 --> 00:12:56,180
"эрчүүд чамаас айдаг байх вий гэж
санаа зовдог уу" гэж асуусан.

256
00:12:56,560 --> 00:12:58,296
Би огт санаа зовдоггүй.

257
00:12:58,320 --> 00:13:00,576
Надад санаа зовох
ямар ч үндэслэл байгаагүй.

258
00:13:00,600 --> 00:13:02,816
Учир нь надаас айж сүрддэг эр байвал

259
00:13:02,840 --> 00:13:05,456
тэр яах аргагүй миний
огт сонирхохгүй эр хүн гэсэн үг.

260
00:13:05,480 --> 00:13:06,696
(Инээд)

261
00:13:06,720 --> 00:13:08,800
(Алга ташилт)


262
00:13:14,120 --> 00:13:16,960
Гэхдээ л тэр асуулт намайг гайхшруулсан.

263
00:13:17,640 --> 00:13:21,240
Би эмэгтэй хүн учраас
гэрлэлт рүү тэмүүлж байх ёстой,

264
00:13:21,960 --> 00:13:23,736
би амьдралынхаа сонголтуудыг хийхдээ

265
00:13:23,760 --> 00:13:26,840
гэрлэлт л хамгийн чухал байхаар
тооцоолох ёстой мэт байдаг.

266
00:13:28,040 --> 00:13:30,016
Гэрлэлт гэдэг сайн зүйл байж болно.

267
00:13:30,040 --> 00:13:34,456
Гэрлэлт нь аз жаргал, хайр
хамтын дэмжлэг байж болно.

268
00:13:34,480 --> 00:13:37,096
Гэвч бид яагаад охидод гэрлэлтийг
чухалчлахыг заагаад,

269
00:13:37,100 --> 00:13:38,680
хөвгүүдэд ингэж заадаггүй юм бэ?

270
00:13:40,700 --> 00:13:43,096
Гэрлэж магадгүй эрэгтэй нь
айж сүрдэх вий гэсэндээ

271
00:13:43,096 --> 00:13:46,080
байшингаа зарахаар шийдсэн
нэг эмэгтэйг би мэднэ.

272
00:13:47,880 --> 00:13:52,230
Гэрлээгүй хэрнээ
хуралд явахдаа хуримын бөгж зүүдэг

273
00:13:52,230 --> 00:13:53,736
нэг нигери эмэгтэйг би мэднэ.

274
00:13:53,760 --> 00:13:54,976
Түүний хэлснээр бол

275
00:13:55,000 --> 00:13:58,920
хурлын бусад оролцогч түүнийг
"хүндлээсэй" гэсэндээ бөгж зүүдэг гэнэ.

276
00:14:00,120 --> 00:14:02,456
Гэр бүл, найзууд, бүр
ажлынх нь хүмүүс үргэлж

277
00:14:02,480 --> 00:14:06,576
хүнтэй гэрлэ гэх дарамт үзүүлж,
аймшигтай сонголт хийхийг нь шаарддаг

278
00:14:06,600 --> 00:14:08,680
олон залуу бүсгүйчүүдийг би мэднэ.

279
00:14:09,520 --> 00:14:12,136
Энэ нийгэм тодорхой насанд хүрсэн
гэрлээгүй эмэгтэйг

280
00:14:12,160 --> 00:14:16,280
өөрийгөө азгүй амьтан мэтээр
харахыг заадаг.

281
00:14:17,040 --> 00:14:19,816
Харин тодорхой насанд хүрсэн
гэрлээгүй эрэгтэйг

282
00:14:19,840 --> 00:14:22,456
сонголтоо хийж амжаагүй л яваа
юм байна даа гэж боддог.

283
00:14:22,480 --> 00:14:24,336
(Инээд)

284
00:14:24,360 --> 00:14:25,976
Бидэнд ингэж хэлэх амархан:

285
00:14:26,000 --> 00:14:28,806
"Эмэгтэйчүүд энэ бүхэнд
зүгээр үгүй гэж хэлж болно шүү дээ."

286
00:14:28,806 --> 00:14:31,360
Гэвч бодит байдал дээр энэ
илүү хэцүү, илүү ярвигтай.

287
00:14:31,360 --> 00:14:33,136
Бид бүгд нийгмийн амьтад.

288
00:14:33,160 --> 00:14:35,656
Бид нийгмээсээ үзэл санаагаа олж авдаг.

289
00:14:35,680 --> 00:14:37,656
Үүний нэг жишээ бол бидний

290
00:14:37,680 --> 00:14:41,096
гэрлэлт, үерхлийн тухай ярихдаа
хэрэглэдэг үг хэллэг юм.

291
00:14:41,120 --> 00:14:43,976
Гэрлэлтийн тухай ярихдаа бид ихэвчлэн
харилцан холбоо бус

292
00:14:44,000 --> 00:14:46,160
өмчлөлийн утгатай үг хэллэг ашигладаг.

293
00:14:46,800 --> 00:14:49,496
Бид "хүндлэл" гэх үгийг

294
00:14:49,520 --> 00:14:52,296
эмэгтэй хүн эрэгтэй хүнд гаргадаг үйлдэл
гэж ойлгохоос биш,

295
00:14:52,320 --> 00:14:54,400
эсрэгээр нь ойлгох тохиолдол тун ховор.

296
00:14:56,160 --> 00:14:58,616
Нигерид эрэгтэй, эмэгтэйгүй
энэ үгийг хэрэглэдэг.

297
00:14:58,640 --> 00:15:00,936
Энэ миний их гайхдаг хэллэг л дээ:

298
00:15:00,960 --> 00:15:03,280
"Би үүнийг гэрлэлтийнхээ төлөө хийсэн."

299
00:15:04,400 --> 00:15:05,976
Эрэгтэй хүн энэ үгийг хэлэх үед

300
00:15:06,000 --> 00:15:09,176
энэ нь ихэвчлэн эрчүүдийн угаасаа хийх
хэрэггүй зүйлс байдаг л даа.

301
00:15:09,200 --> 00:15:11,136
(Инээд)

302
00:15:11,160 --> 00:15:13,936
Эрчүүд найзууддаа

303
00:15:13,960 --> 00:15:17,896
тун бухимдангуй байдлаар
эршүүд байдлаа батлан харуулах

304
00:15:17,920 --> 00:15:21,056
бас ар гэртээ ямар хэрэгтэй,
ямар их хайрлаж хүндлэгддэг гэдгээ

305
00:15:21,080 --> 00:15:22,726
батлах гэж энэ үгийг хэлдэг.

306
00:15:22,726 --> 00:15:25,750
"Манай эхнэр намайг өдөр бүр
цэнгээний газар орж болохгүй гэсэн.

307
00:15:25,750 --> 00:15:28,176
Тиймээс би гэр бүлээ бодоод
амралтын өдөр л ордог."

308
00:15:28,176 --> 00:15:29,616
(Инээд)

309
00:15:29,640 --> 00:15:33,896
Харин эмэгтэй хүн "Би үүнийг
гэрлэлтийнхээ төлөө хийсэн"

310
00:15:33,920 --> 00:15:37,230
гэх тохиолдолд ихэвчлэн тэр эмэгтэй
ажлаа, хүсэл мөрөөдлөө орхиж,

311
00:15:37,230 --> 00:15:40,246
албан тушаал хөөцөлдөхөө байсан
тухай яриа байдаг.

312
00:15:41,080 --> 00:15:44,206
Хосын харилцаанд буулт хийх нь
эмэгтэйнх нь хийх ёстой зүйл мэт

313
00:15:44,206 --> 00:15:45,800
бүсгүйчүүдэд зааж сургадаг.

314
00:15:47,080 --> 00:15:50,496
Бид охидыг бие биенээ ажил амжилтын
хувьд өрсөлдөгч гэж харахыг сургавал

315
00:15:50,496 --> 00:15:53,396
эр хүний анхаарлыг татах тал дээр
өрсөлдөгч гэж харахаас

316
00:15:53,396 --> 00:15:55,350
хамаагүй дээр, бас зөв гэж би боддог.

317
00:15:55,920 --> 00:15:58,856
Бид охидод хөвгүүд шиг
бэлгийн бодгаль

318
00:15:58,880 --> 00:16:00,376
байж болохгүй гэж заадаг.

319
00:16:00,400 --> 00:16:03,720
Хүүтэй бол бид хөвгүүдийнхээ найз охины
тухай мэдэхэд асуудалгүй.

320
00:16:04,480 --> 00:16:06,816
Харин охидын найз хөвгүүдийн хувьд?
Муу ёр гэм!

321
00:16:06,840 --> 00:16:08,456
(Инээд)

322
00:16:08,480 --> 00:16:10,296
Гэхдээ мэдээж цаг нь ирэхээр

323
00:16:10,320 --> 00:16:14,216
бид охидоо нөхөр болоход яг тохирсон
төгс залуу дагуулж ирээсэй гэж хүсдэг.

324
00:16:14,240 --> 00:16:17,616
Бид охидыг цагдаж
ариун онгон байхыг шаарддаг,

325
00:16:17,640 --> 00:16:19,576
харин хөвгүүдийг тэгдэггүй.

326
00:16:19,600 --> 00:16:23,505
Энэ бүхэн яг ямар зарчмаар явагдах
ёстойг би огт ойлгодоггүй юм.

327
00:16:23,529 --> 00:16:25,856
(Инээд)

328
00:16:25,880 --> 00:16:28,840
(Алга ташилт)


329
00:16:33,760 --> 00:16:37,150
Онгон байдлаа алдах явц ихэвчлэн ...

330
00:16:38,340 --> 00:16:42,966
Нигерийн их сургуульд нэг залуу бүсгүйг
хэсэг залуу хүчиндсэн хэрэг гарсан.

331
00:16:42,966 --> 00:16:44,956
Зарим нь хэргийн тухай
мэдэж байгаа байх.

332
00:16:44,956 --> 00:16:47,856
Ихэнх залуу нигери эрэгтэй, эмэгтэйчүүдийн

333
00:16:47,880 --> 00:16:50,376
хариу үйлдэл нь нэг иймэрхүү байсан:

334
00:16:50,400 --> 00:16:52,576
"Тийм ээ, хүчин бол буруу зүйл.

335
00:16:52,600 --> 00:16:55,880
Гэхдээ тэр охин 4 залуутай нэг өрөөнд
юу хийж байсан юм бэ?"

336
00:16:56,920 --> 00:17:01,040
Энэ аймшигтай хүний үнэргүй хариу үйлдлийг
түр хойш тавиад үзье л дээ.

337
00:17:02,080 --> 00:17:06,000
Тэр нигеричууд эмэгтэй хүнийг
байгалиасаа буруутай,

338
00:17:06,819 --> 00:17:10,455
харин эрчүүд угаасаа ямар ч хяналтгүй
араатан шиг болохоор

339
00:17:10,480 --> 00:17:13,580
хүлээн зөвшөөрөхөөс өөр аргагүй

340
00:17:13,580 --> 00:17:16,300
гэсэн бодолтой болж
өсөж хүмүүжсэн гэсэн үг.

341
00:17:16,839 --> 00:17:18,856
Бид охидод шившигтэй байдлыг
зааж сургадаг.

342
00:17:18,880 --> 00:17:21,030
"Хөлөө битгий дэлгэ"
"Биеэ нууж хаа" гээд л.

343
00:17:21,440 --> 00:17:23,695
Бид охидыг эмэгтэй
болж төрснөөрөө аль хэдийн

344
00:17:23,720 --> 00:17:25,816
ямар нэг юмны
буруутан болсон мэт мэдрүүлдэг.

345
00:17:25,839 --> 00:17:28,175
Ингээд охид өөрсдийгөө
хүсэл тэмүүлэлтэйг мэдэхгүй

346
00:17:28,200 --> 00:17:30,336
нэгэн болж өсөн хүмүүждэг.

347
00:17:30,360 --> 00:17:33,240
Өсөж томроод тэд үргэлж дуу хоолойгоо
хорьдог нэгэн болдог.

348
00:17:35,080 --> 00:17:38,496
Тэд бодлоо чөлөөтэй илэрхийлж чаддаггүй
нэгэн болж хувирдаг,

349
00:17:38,520 --> 00:17:39,856
Мөн тэд...

350
00:17:39,880 --> 00:17:42,276
Энэ бол бидний охидод хийдэг хамгийн
буруу зүйл...

351
00:17:42,276 --> 00:17:46,216
Тэд дүр эсгэлтийг бүр урлагийн нэг хэлбэр
болтол мэргэшүүлсэн нэгэн болдог.

352
00:17:46,240 --> 00:17:50,080
(Алга ташилт)


353
00:17:52,440 --> 00:17:55,856
Гэрийн ажилд яснаасаа дургүй
нэг эмэгтэйг би мэднэ,

354
00:17:55,880 --> 00:17:57,376
ёстой үнэн голоосоо дургүй.

355
00:17:57,400 --> 00:17:59,120
Гэхдээ тэр дуртай мэт дүр үзүүлдэг.

356
00:17:59,930 --> 00:18:04,536
Учир нь тэр гэрийн ажилд сайн байх нь
"сайн эхнэрийн чанар" гэж боддог ба

357
00:18:04,536 --> 00:18:06,696
үүнийг ярихдаа өнөөх
нигери үгийг ашиглана:

358
00:18:06,720 --> 00:18:08,200
тун "гэрсэг" байх ёстой.

359
00:18:09,440 --> 00:18:11,066
Удалгүй тэр нэг хүнтэй гэрлэв ээ.

360
00:18:11,066 --> 00:18:14,836
Гэтэл нөхрийнх нь гэрийнхэн түүнийг
их өөрчлөгдсөн гэж гомдоллосон гэсэн.

361
00:18:14,846 --> 00:18:16,416
(Инээд)

362
00:18:16,440 --> 00:18:18,066
Үнэндээ бүсгүй өөрчлөгдсөн юм биш,

363
00:18:18,066 --> 00:18:19,840
харин дүр эсгэхээс залхсан хэрэг.

364
00:18:20,720 --> 00:18:23,856
Жендертэй холбоотой гол асуудал нь

365
00:18:23,880 --> 00:18:26,416
биднийг ямар хүн бэ гэдгийг
таньж мэдэхэд бус

366
00:18:26,440 --> 00:18:28,440
ямар байх ёстойг зааварчилдагт байгаа юм.

367
00:18:29,400 --> 00:18:32,136
Бид жендерийн хүлээлтээс ангид байсан бол

368
00:18:32,136 --> 00:18:34,770
жинхэнэ өөрийнхөөрөө байх

369
00:18:34,770 --> 00:18:38,040
ямар их эрх чөлөөтэй байх байсныг
төсөөлөөд үз дээ.

370
00:18:39,240 --> 00:18:44,016
Охид хөвгүүдийн биологийн ялгааг
үгүйсгэхийн аргагүй ч,

371
00:18:44,040 --> 00:18:47,016
нийгэм тэр ялгаануудыг
бүр илүү дэвэргэж орхидог.

372
00:18:47,040 --> 00:18:49,616
Ингээд энэ нь өөрийгөө бүтээх
явц болох хувирдаг.

373
00:18:49,640 --> 00:18:51,680
Хоол хийхийг жишээ болгож ярья.

374
00:18:52,280 --> 00:18:55,776
Өнөөдөр гэрийн ажлыг эрчүүдээс илүү
эмэгтэйчүүд голчлон хийдэг,

375
00:18:55,800 --> 00:18:57,056
хоол хийх, гэр цэвэрлэх.

376
00:18:57,080 --> 00:18:58,656
Гэхдээ яагаад?

377
00:18:58,680 --> 00:19:01,536
Эмэгтэйчүүд хоол хийх гентэй 
төрдөг болохоор гэж үү?

378
00:19:01,560 --> 00:19:02,976
(Инээд)

379
00:19:03,000 --> 00:19:07,256
Эсвэл хоол хийх нь эмэгтэй хүний
үүрэг гэх ойлголтоор хүмүүжсэнээс үү?

380
00:19:07,280 --> 00:19:10,856
Уг нь би эмэгтэй хүн хоол хийх гентэй
төрдөг байх гэж хэлэх гэж байлаа,

381
00:19:10,880 --> 00:19:14,336
гэвч бидний "ахлах тогтооч" гэж сүртэй
цоллодог дэлхийн хамгийн алдартай


382
00:19:14,360 --> 00:19:16,656
тогооч нарын дийлэнх нь

383
00:19:16,680 --> 00:19:17,880
эрчүүд байдаг биш билүү?

384
00:19:18,960 --> 00:19:20,656
Би гайхалтай мундаг эмэгтэй болох

385
00:19:20,680 --> 00:19:22,736
эмээ рүүгээ хараад

386
00:19:22,760 --> 00:19:24,496
өсөж торних үед нь эрчүүдэд

387
00:19:24,520 --> 00:19:27,880
байсан шиг боломжууд түүнд олдож
байсан болов уу гэж боддог байсан.

388
00:19:28,960 --> 00:19:31,536
Эмээгийн маань үетэй харьцуулахад
өнөөдөр эмэгтэйчүүдэд

389
00:19:31,560 --> 00:19:33,816
маш олон боломжууд бий болж байна.

390
00:19:33,840 --> 00:19:36,456
Эдгээр нь хууль, эрх зүйн
өөрчлөлтүүдтэй холбоотой.

391
00:19:36,480 --> 00:19:38,056
Мэдээж энэ бүхэн маш чухал.

392
00:19:38,080 --> 00:19:42,300
Гэхдээ үүнээс илүү чухал зүйл бол
бидний жендерийг ойлгох

393
00:19:42,300 --> 00:19:45,936
итгэл үнэмшил, хандлага сэтгэлгээ юм.

394
00:19:45,960 --> 00:19:48,376
Бид хүүхдүүдээ өсгөхдөө

395
00:19:48,400 --> 00:19:51,200
хүйсээс нь илүү чадварт нь
анхаарлаа хандуулбал ямар вэ?

396
00:19:52,000 --> 00:19:56,120
Бид хүүхдүүдээ өсгөхдөө хүйсээс нь биш
сонирхолд нь анхаарвал ямар вэ?

397
00:19:57,000 --> 00:19:59,216
Хүү, охинтой нэг гэр бүлийг би мэднэ.

398
00:19:59,240 --> 00:20:01,136
Тэд хоёул хичээлдээ их сайн,

399
00:20:01,160 --> 00:20:03,056
үнэхээр мундаг, хайр татам хүүхдүүд.

400
00:20:03,080 --> 00:20:05,616
Хүү нь өлслөө гэх тоолонд
ээж аав нь охиндоо

401
00:20:05,640 --> 00:20:07,856
"Ахдаа бэлэн гоймон чанаж өг" гэж хэлдэг.

402
00:20:07,880 --> 00:20:09,096
(Инээд)

403
00:20:09,120 --> 00:20:12,616
Охин нь бэлэн гоймон чанахдаа
тийм ч дуртай биш ч,

404
00:20:12,640 --> 00:20:15,416
тэр охин учраас хоол хийх ёстой.

405
00:20:15,440 --> 00:20:17,216
Ер нь ээж аав хоёр нь

406
00:20:17,240 --> 00:20:18,856
анхнаасаа л

407
00:20:18,880 --> 00:20:22,800
хүү охиндоо хоёуланд нь л бэлэн гоймон
чанахыг заачихсан байсан бол яах байв?

408
00:20:23,920 --> 00:20:26,936
Уг нь хоол хийнэ гэдэг хөвгүүдэд
тун хэрэгтэй чадвар шүү дээ.

409
00:20:26,960 --> 00:20:31,816
Өөрөө өөрийгөө тэжээх амин чухал
чадварыг заалгүй

410
00:20:31,840 --> 00:20:33,736
бусдаас хамааралтай болгож орхино гэдэг

411
00:20:33,760 --> 00:20:34,976
(Инээд)

412
00:20:35,000 --> 00:20:36,536
байж боломгүй асуудал биш үү.

413
00:20:36,560 --> 00:20:39,480
(Алга ташилт)


414
00:20:41,760 --> 00:20:45,616
Нөхөртэйгөө яг адилхан боловсролын зэрэг,
ажил мэргэжилтэй нэг эмэгтэйг би мэднэ.

415
00:20:45,640 --> 00:20:48,536
Хоёулаа ажлаасаа ирээд эхнэр нь л
хамаг гэрийн ажлаа хийдэг.

416
00:20:48,560 --> 00:20:50,736
Ихэнх хосууд яг ийм байдаг байх.

417
00:20:50,760 --> 00:20:52,496
Гэхдээ хамгийн эмзэглэмээр нь

418
00:20:52,520 --> 00:20:55,496
нөхөр нь хүүхдээ хуурайлах бүрт

419
00:20:55,520 --> 00:20:57,800
бүсгүй "баярлалаа" гэж хэлдэг.

420
00:20:59,040 --> 00:21:03,456
Эр хүн өөрийнхөө хүүхдэд анхаарал тавих нь
тун энгийн, байх ёстой зүйл гэж

421
00:21:03,480 --> 00:21:06,816
бүсгүй хүлээж авдаг байсан бол
нөхцөл байдал ямар байх бол?

422
00:21:06,840 --> 00:21:08,680
(Инээд)

423
00:21:09,680 --> 00:21:13,176
Бага байхаас минь нийгэм надад заасан 
жендерийн тухай мэдлэгээ

424
00:21:13,200 --> 00:21:15,496
буцааж болиулах гэж их хичээж байгаа.

425
00:21:15,520 --> 00:21:20,576
Гэхдээ л жендерийн хүлээлтээс болж
би заримдаа их эмзэг болчихдог.

426
00:21:20,600 --> 00:21:23,600
Хамгийн анх их сургуульд хичээл
заах өдрөө би

427
00:21:24,360 --> 00:21:25,616
их санаа зовсон.

428
00:21:25,640 --> 00:21:27,976
Би хичээл дээр заах материалдаа
санаа зовоогүй.

429
00:21:28,000 --> 00:21:29,336
Учир нь би их сайн бэлдсэн,

430
00:21:29,360 --> 00:21:31,576
бас заах дуртай юмаа заах гэж байсан юм.

431
00:21:31,600 --> 00:21:33,680
Харин юу өмсөх талаараа их санаа зовсон.

432
00:21:34,680 --> 00:21:36,280
Намайг хүндлээсэй гэж хүссэн.

433
00:21:37,480 --> 00:21:39,056
Би эмэгтэй хүн учраас

434
00:21:39,080 --> 00:21:42,240
бусдад үнэ цэнээ батлах гэж
өөрийн эрхгүй хичээхээ мэдэж байсан.

435
00:21:43,240 --> 00:21:45,496
Хэрэв хэт эмэгтэйлэг
харагдвал бусад хүн намайг

436
00:21:45,520 --> 00:21:47,856
хүлээн зөвшөөрөхгүй
байж мэднэ гэж санаа зовсон.

437
00:21:47,856 --> 00:21:51,656
Уг нь би уруулын будгаа түрхэж
эмэгтэйлэг богино хувцсаа өмсөхийг

438
00:21:51,680 --> 00:21:53,496
хүсэж байсан ч тэгээгүй.

439
00:21:53,520 --> 00:21:55,896
Харин тун албаны харагддаг,

440
00:21:55,920 --> 00:21:58,496
эршүүд маягийн, үзэмжгүй хослолоо өмссөн.

441
00:21:58,520 --> 00:22:00,016
(Инээд)

442
00:22:00,040 --> 00:22:02,736
Гунигт үнэн гэвэл
бид гадаад үзэмжийг ярихдаа

443
00:22:02,760 --> 00:22:05,360
эрчүүдийг норм, стандарт гэж үздэг.

444
00:22:05,960 --> 00:22:08,296
Эрэгтэй хүн ажил хэргийн уулзалтад
бэлдэж байхдаа

445
00:22:08,320 --> 00:22:11,166
хэт эршүүд харагдаж, түүнээсээ болж
итгэл үнэмшил төрүүлж

446
00:22:11,166 --> 00:22:13,376
чадахгүй байх вий
гэж санаа зовох шаардлагагүй.

447
00:22:13,376 --> 00:22:15,856
Харин эмэгтэй хүн ажлын уулзалтад
бэлдэж байхдаа

448
00:22:15,856 --> 00:22:18,656
хэт эмэгтэйлэг харагдаж, ингэснээрээ
бусдад үл тоогдох вий

449
00:22:18,656 --> 00:22:22,600
гэдэгт үргэлж санаа зовох
шаардлагатай болдог.

450
00:22:23,700 --> 00:22:27,260
Тэр өдөр би өнөөх үзэмжгүй хослолыг
өмсөөгүй байсан ч болоосой гэж боддог.

451
00:22:27,440 --> 00:22:30,576
Нээрээ би тэр хослолыг хувцасныхаа
шүүгээнээс гаргаж хаясан.

452
00:22:30,600 --> 00:22:35,536
Тэр үед би одоогийнх шиг өөрийнхөөрөө байх
хангалттай итгэлтэй байсан бол

453
00:22:35,560 --> 00:22:38,496
би илүү өөрийнхөөрөө, сэтгэл хангалуун
бас тав тухтай байж,

454
00:22:38,520 --> 00:22:40,576
цаашлаад сурагчид ч
заасан зүйлсээс минь

455
00:22:40,600 --> 00:22:42,600
ихийг сурах байсан болов уу.

456
00:22:43,800 --> 00:22:47,630
Би ахиж хэзээ ч эмэгтэйлэг,
бүсгүй төрх байдалдаа

457
00:22:47,630 --> 00:22:49,040
гэмшихгүй байхаар шийдсэн.

458
00:22:49,680 --> 00:22:52,680
(Алга ташилт)


459
00:22:55,800 --> 00:22:58,656
Өөрийн эмэгтэйлэг шинжээрээ би
хүндлэгдэхийг хүсэж байна.

460
00:22:58,680 --> 00:23:00,240
Учир нь би хүндлэгдэх эрхтэй.

461
00:23:01,200 --> 00:23:03,640
Жендерийн тухай яриа
өрнүүлнэ гэдэг амаргүй.

462
00:23:05,080 --> 00:23:06,656
Эрэгтэй, эмэгтэйн алинд ч

463
00:23:06,680 --> 00:23:10,616
жендерийн сэдвийг сөхөх үед шууд
эсэргүүцэлтэй тулгарах тохиолдол гардаг.

464
00:23:10,640 --> 00:23:13,256
Энд байгаа зарим хүн

465
00:23:13,260 --> 00:23:15,840
"эмэгтэйчүүд ч асуудалтай шүү дээ" гэж,

466
00:23:17,520 --> 00:23:19,696
мөн зарим эрчүүд ингэж
бодож байгаа байх:

467
00:23:19,720 --> 00:23:21,456
"яахав сонирхолтой л юм,

468
00:23:21,480 --> 00:23:23,040
гэхдээ би санал нийлэхгүй байна"


469
00:23:23,960 --> 00:23:26,176
Энэ чинь л асуудлын нэг хэсэг юм.

470
00:23:26,200 --> 00:23:30,130
Ихэнх эрчүүд жендерийн тухай
ухамсартайгаар бодож анзаардаггүй нь

471
00:23:30,130 --> 00:23:32,736
жендертэй холбоотой
асуудлын нэг хэсэг юм.

472
00:23:32,760 --> 00:23:35,416
Найз Луитэй минь адилаар
ихэнх эрчүүд одоо бол

473
00:23:35,440 --> 00:23:37,120
бүх зүйл өөрчлөгдсөн гэж боддог.

474
00:23:38,160 --> 00:23:41,016
Мөн ихэнх эрчүүд үүнийг өөрчлөхийн
тулд юу ч хийдэггүй.

475
00:23:41,040 --> 00:23:43,896
Эр хүн та нэг бүсгүйтэй ресторанд ороход


476
00:23:43,920 --> 00:23:45,600
зөөгч зөвхөн тантай мэндэлж байвал

477
00:23:46,400 --> 00:23:48,896
зөөгчөөс "Та яагаад энэ бүсгүйтэй

478
00:23:48,920 --> 00:23:50,770
мэндлэхгүй байгаа юм?" гэж асуудаг уу?

479
00:23:53,320 --> 00:23:54,816
Учир нь жендер...

480
00:23:54,840 --> 00:23:56,920
(Инээд)

481
00:24:04,880 --> 00:24:09,376
Бид энэ сэдвээр бүр удаан яриа
өрнүүлж ч болно шүү.

482
00:24:09,400 --> 00:24:12,976
Учир нь жендер бол харилцан яриа
өрнүүлэхэд тун тавгүй сэдэв байж болно.

483
00:24:13,000 --> 00:24:16,096
Энэ төрлийн яриаг дуусгаж болох
олон амархан арга замууд бий.

484
00:24:16,120 --> 00:24:20,296
Зарим хүн биологи ба мичний
хувьслын тухай яриаг сөхөж,

485
00:24:20,320 --> 00:24:23,000
эм мичнүүд эрийгээ
хэрхэн хүлээн зөвшөөрч

486
00:24:23,000 --> 00:24:25,240
зайгаа тавьж өгдөг
талаар яриад ч юм уу.

487
00:24:25,880 --> 00:24:27,936
Гол нь бид мич биш шүү дээ.

488
00:24:27,960 --> 00:24:29,376
(Инээд)

489
00:24:29,400 --> 00:24:33,400
(Алга ташилт)


490
00:24:34,160 --> 00:24:38,976
Мөн мичнүүд модон дээр амьдарч,
өглөөний цайндаа өт хорхой иддэг,

491
00:24:39,000 --> 00:24:40,610
харин бид тэгдэггүйг санаарай.

492
00:24:41,240 --> 00:24:45,240
Эсвэл "Хөөрхий эрчүүд ч
олон асуудалтай тулгардаг" гэх байх.

493
00:24:45,880 --> 00:24:47,080
Энэ мэдээж үнэн.

494
00:24:47,920 --> 00:24:49,256
Гэхдээ...

495
00:24:49,280 --> 00:24:50,376
(Инээд)

496
00:24:50,400 --> 00:24:53,080
Гэхдээ энд бид
өөр зүйлийн тухай ярьж байна.

497
00:24:54,480 --> 00:24:58,256
Жендер, анги давхарга гэдэг хоёр өөр
төрлийн дарангуйлал шүү дээ.

498
00:24:58,280 --> 00:25:01,936
Та нарт гэж хэлэхэд би дарангуйллын
бүтцийн тухай,

499
00:25:01,960 --> 00:25:04,416
энэ нь нэгнээ хэрхэн
сохолж орхидог тухай багагүйг

500
00:25:04,440 --> 00:25:06,850
өнгөт арьст эрчүүдтэй ярьж
байхдаа мэдэж авсан.

501
00:25:07,320 --> 00:25:10,496
Нэг өнгөт арьст залуу
надтай ярьж байхдаа

502
00:25:10,520 --> 00:25:11,896
ингэж хэлсэн:

503
00:25:11,920 --> 00:25:15,420
"Чи яагаад 'эмэгтэй хүний хувьд'
гэж ярьдаг юм бэ?

504
00:25:15,420 --> 00:25:18,520
Яагаад зүгээр 'хүний хувьд' гэж
ярьж болдоггүй юм бэ" гэж асуусан.

505
00:25:19,840 --> 00:25:21,626
Ингэж хэлсэн хүн нь
өөрөө үргэлж

506
00:25:21,626 --> 00:25:24,120
"өнгөт арьст эрэгтэй
хүний хувьд" гэж ярьдаг.

507
00:25:27,360 --> 00:25:28,576
Жендер бол чухал сэдэв.

508
00:25:28,600 --> 00:25:31,096
Эр, эм хүмүүс дэлхий ертөнцийг
өөрөөр даван туулдаг.

509
00:25:31,120 --> 00:25:33,936
Жендер бидний ертөнц ямар байхыг
өнгө будгаар зааж өгдөг.

510
00:25:33,960 --> 00:25:35,360
Бид үүнийг өөрчилж чадна.

511
00:25:36,520 --> 00:25:38,456
Эсвэл зарим хүн

512
00:25:38,480 --> 00:25:42,586
"Үнэндээ эмэгтэйчүүд эрчүүдийг
атгадаг шүү дээ" гэх байх.

513
00:25:42,760 --> 00:25:45,656
Энэ хэллэг нь нигеричүүдийн хувьд
эмэгтэйчүүд эрчүүдийг

514
00:25:45,680 --> 00:25:47,536
бэлгийн дур хүслээр нь барьж

515
00:25:47,560 --> 00:25:50,320
эрчүүдийг хүссэнээрээ хөдөлгөхийг
хэлж байгаа юм.

516
00:25:51,200 --> 00:25:53,920
Гэхдээ энэ огтоос ч эрх мэдэл биш.

517
00:25:56,400 --> 00:25:59,176
Энэ тохиолдолд бол эмэгтэйчүүд

518
00:25:59,200 --> 00:26:02,096
үе үе хэн нэгний эрх мэдлийг
өөрт таатай байдлаар эргүүлэх

519
00:26:02,120 --> 00:26:03,560
нэг шалтагтай л гэсэн үг.

520
00:26:04,640 --> 00:26:06,496
Гэхдээ хүн ууртай, өвчтэй, аль эсвэл

521
00:26:06,520 --> 00:26:09,176
эрэгтэй хүний дур хүслийг
өдөөж чадахгүй байх тохиолдолд

522
00:26:09,200 --> 00:26:11,876
яах ёстой вэ гэдэг асуудал гарна.

523
00:26:12,280 --> 00:26:15,696
(Инээд)

524
00:26:15,720 --> 00:26:20,500
Зарим хүн эмэгтэйчүүд
эрчүүдэд захирагддаг байх нь

525
00:26:20,500 --> 00:26:22,640
манай соёл шүү дээ гэх байх.

526
00:26:22,640 --> 00:26:24,616
Гэхдээ соёл зогсолтгүй өөрчлөгдөж байна.

527
00:26:24,640 --> 00:26:29,296
Надад Лагост амьдардаг, 15 настай хоёр
хөөрхөн ихэр дүү байдаг юм.

528
00:26:29,320 --> 00:26:31,280
Хэрэв 100 жилийн өмнө төрсөн бол

529
00:26:32,000 --> 00:26:34,136
тэд бусдад алуулж үхэх байсан.

530
00:26:34,160 --> 00:26:37,200
Тэр үед ихрүүдийг хөнөөх нь
бидний соёл байсан.

531
00:26:39,040 --> 00:26:40,760
Соёлын гол учир нь юу юм бэ?

532
00:26:41,480 --> 00:26:43,056
Яахав гоёл чимэглэл,

533
00:26:43,080 --> 00:26:44,696
бүжиг...

534
00:26:44,720 --> 00:26:49,336
Үүнээс гадна хүмүүсийн өв санг авч үлдэх,
үргэлжлүүлэх явдал билээ.

535
00:26:49,360 --> 00:26:51,546
Манай гэрийн соёл уламжлал, түүх,

536
00:26:51,546 --> 00:26:54,400
өвөг дээдсээс уламжлагдсан
газар шороонд

537
00:26:54,400 --> 00:26:57,296
хамгийн их ач холбогдол
өгдөг ганц хүүхэд нь би.

538
00:26:57,320 --> 00:26:59,896
Ах нар маань надтай адил сонирхдоггүй.

539
00:26:59,920 --> 00:27:01,360
Гэхдээ л би үгээ хэлэх,

540
00:27:02,200 --> 00:27:04,216
уулзалт цуглаанд оролцох

541
00:27:04,240 --> 00:27:05,976
боломжгүй байдаг.

542
00:27:06,000 --> 00:27:07,200
Учир нь би эмэгтэй.

543
00:27:08,080 --> 00:27:10,176
Соёл хүмүүсийг бүтээдэггүй,

544
00:27:10,200 --> 00:27:11,600
харин хүмүүс соёлыг бүтээдэг.

545
00:27:12,920 --> 00:27:14,696
Тэгэхээр...

546
00:27:14,720 --> 00:27:18,216
(Алга ташилт)


547
00:27:18,240 --> 00:27:20,006
Тэгэхээр эмэгтэй хүнд ээлтэй байх нь

548
00:27:20,006 --> 00:27:22,460
бидний соёл биш юм бол

549
00:27:22,460 --> 00:27:24,520
бид л үүнийг өөрсдийн соёл болгох ёстой.

550
00:27:26,040 --> 00:27:31,656
Би хайрт найз Околома Мадүэвэсийнхээ
тухай үе үе боддог юм.

551
00:27:31,680 --> 00:27:35,656
Миний найз болон Сосолисо онгоцны ослоор
өнгөрсөн бусад бүх хүмүүс

552
00:27:35,680 --> 00:27:37,160
амар тайван нойрсог.

553
00:27:38,400 --> 00:27:41,480
Найз минь хайртай хүмүүстээ үргэлж
дурсагдсаар байх болно.

554
00:27:42,880 --> 00:27:47,216
Мөн найз минь тэр олон жилийн өмнө
намайг феминист гэж дуудсан нь зөв байсан.

555
00:27:47,216 --> 00:27:48,640
Тийм ээ, би бол феминист.

556
00:27:49,400 --> 00:27:53,436
Тэр өдөр би толь бичгээс
феминист гэдэг үгийн утгыг харахад:

557
00:27:53,436 --> 00:27:56,776
"Феминист: аль ч хүйсийн
хүмүүсийн нийгэм, улс төр, эдийн засгийн

558
00:27:56,800 --> 00:28:00,496
оролцооны эрх тэгш байдлыг дэмждэг хүн"
гэсэн байсан.

559
00:28:00,520 --> 00:28:03,456
Хүмүүсийн ярианаас сонсоод байхад
манай эмэг эмээ ч бас

560
00:28:03,480 --> 00:28:05,056
феминист байсан юм билээ.

561
00:28:05,080 --> 00:28:08,456
Эмэг эмээ маань гэрлэхийг хүсээгүй
эрэгтэйнхээ гэрээс зугтааж

562
00:28:08,480 --> 00:28:10,560
хожим нь хайртай хүнтэйгээ
хуримлаж байсан.

563
00:28:11,160 --> 00:28:14,936
Газрын хүртээмж зэрэг нийгмийн асуудлаас
хавчигдаж, тусгаарлагдах бүртээ тэр

564
00:28:14,936 --> 00:28:19,456
татгалзаж, эсэргүүцэж, үгээ хэлж
үзэл бодолдоо баттай зогсдог байсан.

565
00:28:19,480 --> 00:28:22,630
Эмэг эмээ минь "феминист" гэх үгийг
мэддэггүй байсан ч

566
00:28:22,630 --> 00:28:25,030
энэ нь түүнийг феминист биш
гэсэн үг огтоос биш.

567
00:28:26,160 --> 00:28:28,420
Олон хүн өөрийгөө
ингэж өргөмжлөх хэрэгтэй.

568
00:28:30,040 --> 00:28:32,440
Харин би феминист гэх үгийг
ингэж тодорхойлно:

569
00:28:33,200 --> 00:28:35,576
"Феминист гэдэг нь эр, эм

570
00:28:35,600 --> 00:28:36,800
аль ч хүйсийн...

571
00:28:37,480 --> 00:28:40,616
(Инээд)

572
00:28:40,640 --> 00:28:44,400
(Алга ташилт)


573
00:28:46,600 --> 00:28:49,856
ингэж хэлдэг хүнийг хэлнэ:

574
00:28:49,880 --> 00:28:53,176
"Тийм ээ, өнөөдөр бидэнд
жендерийн асуудал байна,

575
00:28:53,200 --> 00:28:54,496
үүнийг бид өөрчлөх ёстой.

576
00:28:54,520 --> 00:28:56,240
Бид илүү ихийг хийх ёстой."

577
00:28:57,960 --> 00:29:00,016
Миний мэдэх хамгийн мундаг феминист бол

578
00:29:00,040 --> 00:29:01,360
манай ах Кэнэ.

579
00:29:02,920 --> 00:29:06,816
Тэр бол тун сайхан сэтгэлтэй,
царайлаг, хайр татам залуу,

580
00:29:06,840 --> 00:29:08,600
мөн тэр их эршүүд.

581
00:29:09,320 --> 00:29:10,536
Баярлалаа.

582
00:29:10,560 --> 00:29:14,840
(Алга ташилт)