Η εργασία είναι η άμεση συνεισφορά στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, στον κύκλο των χρημάτων, αλλά είναι κι ο μοναδικός τρόπος να αποκτήσεις χρήματα, πράγμα που οδηγεί κατευθείαν στην υποχρέωση να δουλεύεις. Οι περισσότερες δουλειές εστιάζουν στην «απόλυτη» αμοιβή, τα χρήματα, ενώ δίνουν ελάχιστη προσοχή στην κατάσταση του ανθρώπου. Έτσι η εργασία είναι μια άλλη μορφή δουλείας. Σήμερα, οι περισσότερες επαναλαμβανόμενες εργασίες μπορούν να αυτοματοποιηθούν, τελειοποιώντας την ποιότητα δουλειάς. Αλλά ας συγκεντρωθούμε σε κάτι πολύ πιο σημαντικό. Το κίνητρο. Τα κίνητρα μας έχουν τεράστιο ενδιαφέρον, Δουλεύω σχετικά μ’ αυτά εδώ και λίγα χρόνια και βρήκα το συγκεκριμένο θέμα απίστευτα ελκυστικό και ενδιαφέρον. Θα ήθελα να σας μιλήσω σχετικά μ’ αυτό. Η επιστήμη τους είναι πραγματικά εκπληκτική. Η επιστήμη είναι λίγο περίεργη, εντάξει; Δεν είμαστε τόσο απίστευτα ευμετάβλητοι και προβλέψιμοι όσο νομίζετε. Υπάρχει ένα τεράστιο σύνολο πραγματικά ενδιαφέροντων μελετών. Θα ήθελα να σας δώσω δύο. Αμφισβητούσαν την ιδέα πως όταν επιβραβεύεις κάτι, παίρνεις περισσότερο από την συμπεριφορά που θες, κι αν τιμωρήσεις κάτι, παίρνεις λιγότερο απ’ αυτό. Επομένως, ας πάμε από το Λονδίνο στους κεντρικούς δρόμους του Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης. Στο βορειοανατολικό τμήμα των Η.Π.Α. Και θα ήθελα να μιλήσω για μία μελέτη που έγινε στο MIT, Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης. Να λοιπόν τι έκαναν. Πήραν ένα γκρουπ μαθητών και του έδωσαν ένα σύνολο προκλήσεων, όπως να απομνημονεύσουν σειρές αριθμών, να λύσουν παζλ, κι άλλα ειδικού είδους παζλ, ακόμη και ασκήσεις σώματος. να πετάξουν μία μπάλα σ' ένα στεφάνι. Τους έδωσαν αυτές τις προκλήσεις... Για να παρακινήσουν για μια καλύτερη απόδοση, τους έδωσαν τρία επίπεδα επιβράβευσης. Εάν λοιπόν τα πήγαινες αρκετά καλά, λάμβανες μία μικρή οικονομική επιβράβευση. Εάν τα πήγαινες πολύ καλά, λάμβανες μία μέτρια οικονομική επιβράβευση. Αν τα πήγαινες έξοχα κι ήσουν ένας απ’ τους καλύτερους, τότε λάμβανες μία μεγάλη επιβράβευση με μετρητά. Το 'χουμε ξαναδεί αυτό. Ουσιαστικά είναι μία τυπική μορφή επιβράβευσης σ’ έναν οργανισμό, σωστά; Επιβραβεύουμε τα παραγωγικά άτομα, αγνοούμε τα μη παραγωγικά και τα υπόλοιπα άτομα κάπου στη μέση, τους δίνουμε κάτι τις. Και τι συμβαίνει; Έκαναν τα τεστ έχοντας τα συγκεκριμένα κίνητρα κι ορίστε τι βρήκαν. Πρώτον, όσο η δουλειές που τους έδιναν, περιλάμβαναν μηχανικές δεξιότητες, τα μπόνους λειτουργούσαν όπως περιμέναμε. Μεγαλύτερη αμοιβή δίνει υψηλότερη παραγωγικότητα, εντάξει; Βγάζει νόημα, αλλά ας δούμε τι συνέβη. Εάν παρόλα αυτά η δουλειά χρειαζόταν ακόμη και στοιχειώδη γνωστική ικανότητα, τότε μεγαλύτερη ανταμοιβή οδηγούσε σε χαμηλότερη παραγωγικότητα. Κι αυτό είναι περίεργο, έτσι; Μεγαλύτερη ανταμοιβή οδηγεί σε χαμηλότερη παραγωγικότητα... Πώς είναι δυνατόν; Το ενδιαφέρον σ’ αυτό είναι πως οι ερευνητές ήταν όλοι οικονομολόγοι, δύο απ’ το MIT, άλλοι απ’ το πανεπιστήμιο του Σικάγο, κι έναν απ’ το Κάρνεγκι Μέλον, εντάξει; Υψηλές βαθμίδες των οικονομικών επαγγελμάτων και κατέληξαν σ’ αυτό το συμπέρασμα που φαίνεται αντίθετο από πολλά που μάθαμε στα Οικονομικά. Ότι δηλαδή μεγαλύτερη η αμοιβή τότε υψηλότερη κι η παραγωγικότητα. Ενώ εδώ βρήκαν πως απ’ τη στιγμή που ξεπεράσεις στοιχειώδη γνωστική ικανότητα είναι το ακριβώς αντίθετο. Μάλιστα η συγκεκριμένη ιδέα πως τα κίνητρα δεν λειτουργούν όπως γνωρίζαμε φαίνεται ελαφρώς αριστερή και σοσιαλιστική. Έτσι δεν είναι; Είναι κάτι σαν μια περίεργη σοσιαλιστική συνωμοσία. Για σας που σκέφτεστε τέτοιες θεωρίες συνωμοσίας, θέλω να σας υποδείξω την αριστερή σοσιαλιστική ομάδα που χρηματοδότησε αυτήν την έρευνα. Ήταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα Αποθεμάτων. Οπότε μία τέτοια πηγή φτάνει σ’ ένα τέτοιο συμπέρασμα που είναι προς έκπληξη μας, φαίνεται να αψηφά τους νόμους της συμπεριφορικής φυσικής. Είναι περίεργο. Είναι πραγματικά αλλόκοτο. Είπαν λοιπόν να το δοκιμάσουν κάπου αλλού, ίσως τα 50 με 60 δολάρια να μην είναι αρκετό κίνητρο για έναν απόφοιτο του MIT, σωστά; Ας πάμε λένε λοιπόν κάπου όπου 50 δολάρια είναι περισσότερο σημαντικό ποσό. Ας πάρουμε το πείραμά μας στη Ματούρα της Ινδίας. Όπου τα 50 ή 60 δολάρια είναι ένα πραγματικά σημαντικό ποσό. Έτσι λοιπόν, επανέλαβαν το πείραμα στην Ινδία ως εξής: Μικρές αμοιβές που είναι το ισοδύναμο μισθού δύο εβδομάδων. Με συγχωρείται... Χαμηλή παραγωγικότητα, μισθό δύο εβδομάδων, μέτρια παραγωγικότητα, μισθό ενός μήνα και υψηλή παραγωγικότητα, μισθό δύο μηνών. Άρα υπάρχει ένα καλό κίνητρο κι έτσι θα πάρεις ένα διαφορετικό αποτέλεσμα. Αυτό που συνέβη όμως ήταν ότι τα άτομα που τους προσφέρθηκε η μέτρια αμοιβή δεν τα πήγαν καλύτερα απ’ εκείνους με την χαμηλή αμοιβή. Αλλά αυτήν τη φορά τα άτομα με την υψηλότερη αμοιβή ήταν οι χειρότεροι... Υψηλές αμοιβές οδήγησαν σε χαμηλή παραγωγικότητα. Το ενδιαφέρον σημείο εδώ είναι πως δεν είναι και τόσο πολύ περίεργο. Το αποτέλεσμα αυτό έχει επαναληφθεί ξανά και ξανά από ψυχολόγους, σε ορισμένο βαθμό από κοινωνιολόγους και από οικονομολόγους ξανά και ξανά. Για απλές άμεσες δουλειές τέτοιου είδους κίνητρα, εάν κάνεις αυτό θα πάρεις εκείνο, είναι εξαιρετικά. Για δουλειές που είναι αλγοριθμικές και χρειάζονται απλά να ακολουθήσεις μια διαδικασία και να λάβεις μια σωστή απάντηση, είναι εξαίσια. Αλλά όταν η δουλειά γίνεται πιο πολύπλοκη, χρειάζεται αντίληψη και δημιουργική σκέψη, τέτοιου είδους κίνητρα δεν λειτουργούν. Γεγονός: Τα χρήματα είναι ένα κίνητρο για δουλειά, αλλά με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Εάν δεν πληρώνεις αρκετά τους ανθρώπους δεν κινητοποιούνται. Υπάρχει ακόμη ένα παράδοξο ωστόσο... η καλύτερη χρήση των χρημάτων ως κίνητρο είναι να πληρώνεις αρκετά, ώστε να μην τους απασχολεί το εισόδημα. Πλήρωνε τους ανθρώπους αρκετά, ώστε να μην σκέφτοναι τα λεφτά, αλλά τη δουλειά. Μιας και το πετύχεις αυτό, υπάρχουν τρεις παράγοντες που η επιστήμη δείχνει ότι οδηγούν σε υψηλότερη παραγωγικότητα. Δίχως να αναφέρω την προσωπική ευχαρίστηση. Αυτονομία, επιδεξιότητα και σκοπός. Αυτονομία είναι η επιθυμία να κατευθύνουμε τον εαυτό μας, τη ζωή μας... Συχνά οι παραδοσιακές ιδέες διοίκησης δημιουργούν προβλήματα. Η διοίκηση είναι εξαιρετική, εάν θες συμμόρφωση. Αλλά εάν θες αφοσίωση που αυτό αποζητάμε στη δουλειά στις μέρες μας καθώς οι άνθρωποι κάνουν πιο πολύπλοκες εργασίες, τότε η αυτονομία είναι καλύτερη. Ας δούμε λοιπόν ορισμένα παραδείγματα αυτού του ριζικού τρόπου αυτονομίας στον εργασιακό χώρο που οδηγεί σε καλά αποτελέσματα. Ας ξεκινήσουμε με την εταιρεία «Atlassian». Μια αυστραλιανή εταιρεία λογισμικού που έκαναν κάτι πραγματικά αξιόλογο. Μία φορά κάθε τρεις μήνες, το απόγευμα της Πέμπτης έλεγαν στους προγραμματιστές τους: «Για σήμερα μπορείτε να δουλέψετε σε οτιδήποτε θέλετε εσείς, με οποιοδήποτε τρόπο θες, με όποιο άτομο θες εσύ να συνεργαστείς. Το μόνο που τους ζητούσαν ήταν στο τέλος της ημέρας να δείξουν στην εταιρεία τα αποτελέσματα, σε μία διασκεδαστική συνάντηση, όχι σαν μία βαρετή συνεδρία, αλλά σε ένα διασκεδαστικό meeting με μπύρες, γλυκά κι άλλα παρόμοια. Αποδείχθηκε τελικά πως μία ημέρα από «καθαρή» και «αγνή» αυτονομία οδήγησε σε ένα τεράστιο σύνολο διορθώσεων στο υπάρχον λογισμικό, ιδεών για νέα προϊόντα που διαφορετικά δεν θα προέκυπταν. Μία ημέρα! Κι αυτό δεν είναι ένα «εάν-τότε» κίνητρο, δεν είναι κάτι που θα έκανα 3 χρόνια πριν μάθω για αυτήν την έρευνα. Τότε θα έλεγα: «Θες τους ανθρώπους δημιουργικούς και καινοτόμους; Δώσ’ τους ένα μπόνους για καινοτομία. Εάν κάνεις κάτι καλό, θα σου δώσω 2.000 ευρώ». Πλέον δεν κάνουν κάτι τέτοιο. Στην ουσία λένε: «Πολύ πιθανόν θες να κάνεις κάτι το ενδιαφέρον. Ας φύγω εγώ απ’ το δρόμο σου». Μία μέρα αυτονομίας δίνει πράγματα που δεν θα προέκυπταν ποτέ. Ας δούμε τώρα την επιδεξιότητα, που είναι η ανάγκη να γίνεις καλύτερος, μας αρέσει να γινόμαστε καλύτεροι. Γι' αυτό κι οι άνθρωποι παίζουν μουσικά όργανα τα Σαββατοκύριακα. Κι εδώ έχεις ανθρώπους που ομολογουμένως συμπεριφέρονται παράλογα. Παίζουν μουσικά όργανα τα Σαββατοκύριακα; Δεν πρόκειται να τους βρει σύντροφο ή να τους επιφέρει κέρδη. Γιατί το κάνουν; Επειδή είναι διασκεδαστικό, γιατί γίνεσαι καλύτερος κι αυτό είναι ικανοποιητικό. Πηγαίνετε πίσω στο χρόνο λίγο. Εάν πήγαινα στην πρώτη μου καθηγήτρια Οικονομικών, που λεγόταν Mary Allen Schulman, και πήγαινα σ’ αυτήν το 1983 κι έλεγα: «Μπορώ να σας μιλήσω για μια στιγμή μετά την τάξη;» Έχω μια ιδέα για ένα επιχειρηματικό μοντέλο που απλά θέλω να εξετάσετε. Δουλεύει ως εξής. Παίρνεις ορισμένους ανθρώπους απ’ όλο τον κόσμο που εργάζονται σε υψηλών δεξιοτήτων δουλειά, αλλά είναι πρόθυμοι να το κάνουν δωρεάν και να προσφέρουν το χρόνο τους 20 ή 30 ώρες την εβδομάδα. Τότε με κοιτάζει με κάποιο δισταγμό. Περιμένετε, δεν έχω τελειώσει... και στη συνέχεια αυτό που δημιουργούν το δίνουν δωρεάν, αντί να το πουλήσουν... Θα είναι μεγάλη επιτυχία! Θα πίστευε πραγματικά πως είμαι τρελός. Ποιος κάνει κάτι τέτοιο... «Ποιος το κάνει; Το Linux που τροφοδοτεί 1 στους 4 servers σε 4.500 εταιρίες... Το Apache, που τροφοδοτεί τους περισσότερους servers του Ίντερνετ... Το Wikipedia επίσης...» Τι συμβαίνει; Γιατί το κάνουν οι άνθρωποι αυτοί; Γιατί αυτοί οι άνθρωποι που πολλοί είναι τεχνικά υψηλώς καταρτισμένοι, που έχουν δουλειά! Καταλαβαίνετε; Έχουν δουλειά! Εργάζονται και πληρώνονται για να κάνουν πολύπλοκες τεχνολογικές εργασίες κι όμως στον περιορισμένο διαθέσιμο τους χρόνο εκτελούν ίση εάν όχι πιο πολύπλοκη τεχνικά δουλειά. Όχι για τον εργοδότη τους, αλλά για κάποιον άλλον δωρεάν! Αυτό είναι μια περίεργη οικονομική συμπεριφορά. Οι οικονομολόγοι το ερευνούν κι αναρωτιούνται το γιατί... Είναι ξεκάθαρο. Η πρόκληση και η επιδεξιότητα σε συνδυασμό με την προσφορά. Αυτό είναι. Αυτό που βλέπεις όλο και περισσότερο είναι η διάδοση του λεγόμενου κινήτρου για τελικό σκοπό. Όλο και περισσότεροι οργανισμοί θέλουν να έχουν κάποιο είδος ανώτερου σκοπού. Διότι απ' τη μια έρχεσαι στη δουλειά ευκολότερα, κι απ’ την άλλη διότι έτσι μπορείς να έχεις περισσότερο ταλέντο. Αυτό που βλέπουμε είναι πως το οικονομικό κίνητρο γίνεται κάπως «άγευστο», λόγω του κινήτρου για τελικό σκοπό. Και τότε γίνονται άσχημα πράγματα συνήθως ανήθικα, αλλά επίσης κακά πράγματα όπως άχρηστα προϊόντα, απαράδεκτες υπηρεσίες, μη εμπνευστικοί χώροι εργασίας. Όταν το κίνητρο για κέρδος αποκλίνει εντελώς από το κίνητρο του σκοπού, τότε οι άνθρωποι δεν κάνουν αξιόλογα πράγματα. Όλο και περισσότεροι οργανισμοί αρχίζουν να το συνειδητοποιούν. Κι αυτό δυσκολεύει το διαχωρισμό των κινήτρων σε κέρδους ή σκοπού. Πιστεύω ότι αυτό κρύβει κάτι αρκετά ενδιαφέρον. Και νομίζω πως οι εταιρείες ή οργανισμοί που ακμάζουν, είτε είναι για κέρδος, είτε κάπου στο ενδιάμεσο, κινούνται από κάποιο τελικό σκοπό. Θα σας δώσω ορισμένα παραδείγματα. Ας δούμε τον ιδρυτή του Skype. «Ο σκοπός μας είναι να είμαστε αποδιοργανωτικοί, αλλά με απώτερο σκοπό να κάνουμε τον κόσμο ένα καλύτερο μέρος». Πολύ καλός σκοπός. Επίσης ο Steve Jobs, που λέει: «Θέλω να αφήσω το σημάδι μου στο σύμπαν». Ένας τέτοιος σκοπός είναι που σε κάνει να τρέχεις το πρωί για τη δουλειά σου. Επομένως, νιώθω πως είμαστε μεγιστοποιητές σκοπού κι όχι μόνο κέρδους. Η επιστήμη δείχνει πως νοιαζόμαστε για την επιδεξιότητα, καθώς και για την αυτονομία. Πιστεύω πως η ουσία εδώ είναι ότι αν αρχίσουμε να μεταχειριζόμαστε τους ανθρώπους ως ανθρώπους και να μην υποθέτουμε πως είναι απλώς άλογα. Καταλαβαίνεις… αργότερα, μικρότερα, εύοσμα άλογα. Εάν ξεπεράσουμε αυτόν τον τύπο ιδεολογίας των χαρακτηριστικών και δούμε την επιστήμη, τότε πιστεύω πως μπορούμε να χτίσουμε οργανισμούς και ζωές εργασίας που μας κάνουν πραγματικά καλό. Αλλά πιστεύω πως έχουν επίσης τη δυνατότητα να κάνουν λίγο καλύτερο το κόσμο μας. Άρα η εργασία είναι υποχρεωτική στο χρηματοπιστωτικό σύστημα κι αυτό το σύστημα καθιστά το χρήμα το μέγιστο κίνητρο για δουλειά. Αυτό οδηγεί επιστημονικά σε χαμηλότερη απόδοση των εργατών, διότι αυτά που κινητοποιούν εμάς τους ανθρώπους είναι η αυτονομία, η επιδεξιότητα κι ο σκοπός. Εκατομμύρια ανθρώπων έχουν ήδη αντικατασταθεί από μηχανήματα κι αυτό θα συνεχίσει να γίνεται. Στην πραγματικότητα, είναι φθηνότερο να επενδύσεις σε μηχανήματα, επειδή δεν χρειάζονται μισθούς, ιατρική ασφάλεια, κλιματισμό, διακοπές ή διαλείμματα. Να θυμάσαι, κάθε επαναλαμβανόμενη εργασία μπορεί να αυτοματοποιηθεί, κι όσον αφορά τις υπόλοιπες δουλειές… Πολλοί δυσκολεύονται να αντιληφθούν πώς ο αυτοματισμός μπορεί να εφαρμοστεί σε πολύπλοκες εργασίες, όπως σε γιατρούς, αρχιτέκτονες κλπ. Για να το αντιληφθούμε, πρέπει πρώτα να ρωτήσουμε... ποια είναι η αληθινή φύση της απασχόλησης μας. Τι ακριβώς είναι ένας γιατρός, ένας μαραγκός, ένας υδραυλικός ή ένας αρχιτέκτονας; Τι πραγματικά κάνουν στη δουλειά τους; Αναγνωρίζουν κι αντιδρούν σε συγκεκριμένα μοτίβα. Όταν ένας γιατρός σε εξετάζει, το μόνο που κάνει είναι να αναφέρει διανοητικά ό,τι έχει μάθει. Εάν πας στο δερματολόγο, επειδή νομίζεις πως έχεις καρκίνο στο χέρι, ο γιατρός πρόκειται να εξετάσει το δέρμα και να βρει την αναφορά για το μοτίβο που έχει μάθει. Έπειτα θα πάρει δείγμα του δέρματος ώστε να εξεταστεί από μια μηχανική ανάλυση. Αυτή είναι μια τεχνική διαδικασία. Έτσι δεν υπάρχει λόγος να πεις ότι ένας οπτικός scanner συνδεδεμένος σε μία βάση δεδομένων δεν μπορεί να σκανάρει το χέρι σου και άμεσα να αντιληφθεί το πρόβλημα. Ακόμη και μία χειρουργική επέμβαση αν και φαίνεται ευαίσθητη, είναι μία καθαρά τεχνική διαδικασία. Είναι θέμα χρόνου μέχρις ότου εξεζητημένες μηχανές αντικαταστήσουν τους χειρουργούς. Το ίδιο ισχύει και για κάθε ωφελιμιστική απασχόληση που υπάρχει. Ο ωφελιμστικός ρόλος που οι άνθρωποι υποθέτουν στην κοινωνία είναι θεμελιωδώς τεχνικής φύσεως. Ενώ αυτό μοιάζει προφανές για την χειρονακτική εργασία, η διανοητική εργασία μπορεί πλέον κι αυτή να ανατεθεί σε υπολογιστές. Εάν αυτό σου μοιάζει περίεργο, τότε θυμήσου πως κάθε φορά που χρησιμοποιείς ένα κομπιουτεράκι, εναποθέτεις τη λήψη των αποφάσεων σου σε μία μηχανή. Όταν διαιρείς 19.500 με το 30 χρησιμοποιώντας κομπιουτεράκι, τότε η μηχανή είναι που αποφασίζει το αποτέλεσμα κι όχι εσύ. Πρέπει να θυμόμαστε πως η λογική αιτιολόγηση είναι η γνωστική ικανότητα να βρίσκεις λύσεις από μία οπτική αιτίου κι αιτιατού ακολουθώντας τους κανόνες και νόμους ενός δεδομένου συστήματος είναι εξ ολοκλήρου μία τεχνική διαδικασία. Δεν υπάρχει τίποτα μαγικό ή απόκρυφο σε μια πρόσθεση ή στην ταυτοποίηση ενός μορίου κάποιου στοιχείου. Εάν πρόκειται να διαλέξεις μεταξύ του μετάλλου Α και του μετάλλου Β για την κατασκευή ενός αεροπλάνου, δεν γίνεται τίποτα με το να κάθεσαι και να σκέφτεσαι, αλλά κάνοντας διάφορα πειράματα αντοχής των μετάλλων. Κι αν περάσουν αυτούς τους ελέγχους τότε επιλέγονται ή αλλιώς απορρίπτονται. Δεν είναι κάποια κρυφή διαδικασία που γίνεται σε κάποια περιοχή του εγκεφάλου. Είναι πληροφορίες που δέχεσαι με το να κάνεις συγκεκριμένους και λεπτομερείς ελέγχους που μπορούν να αυτοματοποιηθούν. Δεν υπάρχει καπιταλιστικός ή κομμουνιστικός τρόπος να κατασκευάσεις ένα αεροπλάνο. Εάν το αεροπλάνο δεν πληρεί τα φυσικά χαρακτηριστικά που το καθιστούν ικανό να πετάξει, τότε δεν θα πετάξει. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να εφευρέσει κάτι με καμία συσχέτιση στην πραγματικότητα. Δεν έχει σημασία πόσο ευφάνταστος είσαι, αν αυτό που φαντάζεσαι δεν μπορεί να επιτευχθεί με αναδιάταξη και χειρισμό υπαρχόντων φυσικών πραγμάτων στην πραγματικότητα, τότε δεν πρόκειται να υλοποιηθεί. Και μην ξεχνάς πως η επαναλαμβανόμενη εργασία δεν βοηθά τον ανθρώπινο εγκέφαλο να εξελιχθεί. Είναι κρίμα για ένα νοήμον είδος. Είναι πολύ εύκολο να επαναλάβεις και να αντιγράψεις οποιοδήποτε επάγγελμα. Επομένως, κάποια στιγμή οι άνθρωποι δεν θα δουλεύουν. Πηγαίνουν στη δουλειά νομίζοντας: «Έτσι βγάζεις τα προς το ζειν». Όχι δεν είναι. Είναι ο μόνος τρόπος που χρησιμοποιούμε σήμερα. Στο μέλλον η δουλειά θα θεωρείται υποδεέστερη του ανθρώπου, διότι ο άνθρωπος έχει εγκέφαλο. Όταν βάζεις ένα κορίτσι πίσω απ’ το ταμείο στο κατάστημα για 15 ολόκληρα χρόνια... «Τι μπορώ να κάνω για εσάς κυρία μου; Έχουμε κραγιόν, λοσιόν μαλλιών...». Ξέρεις τι έχει στο μυαλό όταν μεγαλώσει; Κραγιόν, λοσιόν κλπ. Όλες αυτές τις σαχλαμάρες. Έτσι δεν χρησιμοποιεί τον εγκέφαλο της. Όλα αυτά θα διανέμονται αυτόματα και είναι πολύ εύκολο να γίνει. Η εργασία είναι υποδεέστερη του ανθρώπου. Δεν εξυπηρετεί κανένα χρήσιμο σκοπό. [Εναλλακτικές Λύσεις] [1. Αυτοματοποίηση] Η λύση είναι να αυτοματοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότερα κι οι υπόλοιπες δουλειές που θα είναι ελάχιστες, θα γίνονται από ανθρώπους, διότι η επιστήμη έχει δείξει πως η δουλειά ενός είναι καλύτερη όταν αυτός κινητοποιείται από έναν σκοπό κι όχι απ' το κέρδος. Έχοντας αποδείξει αυτά, ο άνθρωπος μπορεί να ελευθερωθεί από τη δουλειά, εννοώντας δουλεία, όπως και είναι στις περισσότερες περιπτώσεις. Αυτό συμβολίζει ένα τεράστιο βήμα στην εξέλιξη των ανθρώπων. Ενώ η περισσότερη δουλειά γίνεται από μηχανές, κι ο άνθρωπος έχει κίνητρο τον σκοπό, η πρόσβαση σε προϊόντα και υπηρεσίες θα είναι απαλλαγμένη από χρεώσεις. Εάν η αυτοματοποίηση οδηγήσει κατευθείαν στην έλλειψη δουλειών, τότε οι υπολοιπόμενες θα γίνονται λόγω του σκοπού τους να βελτιώσουν την κοινωνία. Επομένως, μία τέτοια εξέλιξη δεν θα χρειάζεται ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα για να λειτουργήσει. Η μοναδική επιβράβευση που παίρνεις είναι το να βλέπεις λιγότερη φτώχεια, πείνα, λιμοκτονίες, στέρηση, παιδιά με φουσκωμένες κοιλιές, όλα αυτά θα έχουν εξαφανιστεί. Εάν τώρα αυτό δεν σου δίνει κίνητρο, εάν το μόνο κίνητρο σου είναι το χρηματικό σύστημα τότε δεν καταλαβαίνεις τα ανθρώπινα όντα. Διότι χρωστάς ουσιαστικά την ίδια σου τη ζωή στις προόδους που έγιναν από τον Έντισον, το Λουί Παστέρ, κι όλους τους άλλους ανθρώπους. Είσαι ζωντανός χάρη σ’ αυτούς. Έτσι, αν δεν νιώθεις την ανάγκη να προσφέρεις κι εσύ κάτι, ώστε να κάνεις τη γη ένα καλύτερο μέρος, τότε θα έλεγα πως είσαι επιβλαβής για τον εαυτό σου και την κοινωνία. Οι περισσότερες από τις εξελίξεις που έχουμε στην κοινωνία μας σήμερα όπως την τεχνολογία, το αεροπλάνο, την τηλεόραση, το ραδιόφωνο, τη μοντέρνα τεχνολογία στην παραγωγή προϊόντων... Όλα αυτά έχουν επιτευχθεί από λιγοστούς ανθρώπους. Θα έλεγα πως ο νέος τεχνολογικός πολιτισμός μας, επιτεύχθηκε από ορισμένες εκατοντάδες ανθρώπους. Άρα δεν χρειάζεσαι εκατομμύρια τεχνικούς και επιστήμονες (για να γίνει η αλλαγή). Πόσοι απ’ τους γνωστούς σου σήμερα κάθονται στο σπίτι τους και παίζουν με τη φωτογραφική, το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση, έχουν ιδέα για το πώς λειτουργούν όλα αυτά... Ο κύριος σκοπός της τεχνολογίας είναι να διευκολύνει τη ζωή μας και πλέον η τεχνολογία είναι τόσο προχωρημένη που η ζωή του καθενός από εμάς ίσως να ‘χει απομακρυνθεί απ’ τη συμμετοχή στην εύρεση τροφής, πληροφορίας, άνεσης, ή οποιασδήποτε βοήθειας. Μόνο η επιρροή ενός ιδιαίτερα επιζήμιου συστήματος μπορεί να επιβάλλει μία αρνητική κατάσταση όπως την τρέχουσα στη γη, όπου οι μέσοι πολίτες γνωρίζουν μόνο ένα κλάσμα των διαθέσιμων πληροφοριών κι όπου η τεχνολογία είναι ικανή για βελτιώσεις αλλά δεν αξιοποιείται. Για να υποχρεώσεις άλλα άτομα του είδους να δουλέψουν ενώ η δουλειά μπορεί να αυτοματοποιηθεί ή να ζητήσεις για υπακοή με αντάλλαγμα φαγητό οδηγεί σε ψυχοπαθή συμπεριφορά ατόμων που δημιουργούν ή διαιωνίζουν αυτήν την κατάσταση. Μια τέτοια κατάσταση μπορεί να είναι μόνο αποτέλεσμα ψύχωσης ορισμένων ατόμων με την εξουσία στην κοινωνία.