[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:07.08,0:00:10.59,Default,,0000,0000,0000,,زلزلهها همواره پدیدهای هولناک بودهاند،
Dialogue: 0,0:00:10.59,0:00:14.05,Default,,0000,0000,0000,,و با رشد شهرها\Nزلزلهها مرگبارتر شدهاند،
Dialogue: 0,0:00:14.05,0:00:17.72,Default,,0000,0000,0000,,با فروریزی ساختمانها که\Nیکی از خطرات بزرگ ناشی از آن میباشد.
Dialogue: 0,0:00:17.72,0:00:20.28,Default,,0000,0000,0000,,چرا ساختمانها در زلزله فرو میریزند،
Dialogue: 0,0:00:20.28,0:00:22.76,Default,,0000,0000,0000,,و چگونه میتوان از آن جلوگیری کرد؟
Dialogue: 0,0:00:22.76,0:00:24.99,Default,,0000,0000,0000,,اگر فیلمهایی از فاجعهها\Nدیده باشید،
Dialogue: 0,0:00:24.99,0:00:26.10,Default,,0000,0000,0000,,ممکن است فکر کنید
Dialogue: 0,0:00:26.10,0:00:29.57,Default,,0000,0000,0000,,که فروریزی ساختمانها \Nمستقیما ناشی از زمین زیر آنهاست
Dialogue: 0,0:00:29.57,0:00:32.98,Default,,0000,0000,0000,,که به سختی تکان میخورند،\Nیا حتی از هم جدا میشوند.
Dialogue: 0,0:00:32.98,0:00:35.30,Default,,0000,0000,0000,,اما واقعا اینطورعمل نمیکند.
Dialogue: 0,0:00:35.30,0:00:39.37,Default,,0000,0000,0000,,به دلیل اینکه، بیشتر ساختمانها در\Nجای درستی نسبت به خط گسل بنا نشدهاند،
Dialogue: 0,0:00:39.37,0:00:43.97,Default,,0000,0000,0000,,و صفحات تکتونیک خیلی عمیقتر\Nاز پی ریزی ساختمانها هستند.
Dialogue: 0,0:00:43.97,0:00:46.32,Default,,0000,0000,0000,,پس واقعا چه اتفاقی میافتد؟
Dialogue: 0,0:00:46.32,0:00:50.08,Default,,0000,0000,0000,,در حقیقت، واقعیت زلزله\Nو تأثیر آن بر ساختمانها
Dialogue: 0,0:00:50.08,0:00:52.06,Default,,0000,0000,0000,,کمی پیچیده است.
Dialogue: 0,0:00:52.06,0:00:55.28,Default,,0000,0000,0000,,برای درک بهتر، معماران\Nو مهندسین از مدلهایی استفاده میکنند،
Dialogue: 0,0:00:55.28,0:00:59.78,Default,,0000,0000,0000,,مانند آرایههای خطوط دو بَعدی \Nکه نمایانگر ستونها و تیرکها هستند،
Dialogue: 0,0:00:59.78,0:01:05.43,Default,,0000,0000,0000,,یا یک خط و دایره برای\Nنشان دادن جرم ساختمان.
Dialogue: 0,0:01:05.43,0:01:09.28,Default,,0000,0000,0000,,حتی هنگامی که این مدلها تا این میزان \Nساده میشوند میتوانند مفید باشند،
Dialogue: 0,0:01:09.28,0:01:12.01,Default,,0000,0000,0000,,پیشبینی واکنش ساختمانها \Nنسبت به یک زلزله
Dialogue: 0,0:01:12.01,0:01:14.55,Default,,0000,0000,0000,,در درجه اول موضوع فیزیک هست.
Dialogue: 0,0:01:14.55,0:01:16.87,Default,,0000,0000,0000,,بیشتر فروریزیهایی که در زلزله رخ میدهد
Dialogue: 0,0:01:16.87,0:01:20.33,Default,,0000,0000,0000,,واقعا به علت خود زلزله نیست.
Dialogue: 0,0:01:20.33,0:01:23.26,Default,,0000,0000,0000,,بلکه، هنگامی که زمین\Nزیر یک ساختمان حرکت میکند
Dialogue: 0,0:01:23.26,0:01:26.28,Default,,0000,0000,0000,,پی ساختمان را جابجا نموده\Nو به سطح پائین تری میبرد،
Dialogue: 0,0:01:26.28,0:01:28.98,Default,,0000,0000,0000,,و امواج شوکآور به تمامی\Nسازه ساختمان فرستاده میشود
Dialogue: 0,0:01:28.98,0:01:31.83,Default,,0000,0000,0000,,و باعث میشود که ساختمان\Nبه جلو و عقب تکان بخورد.
Dialogue: 0,0:01:31.83,0:01:36.14,Default,,0000,0000,0000,,قدرت این نوسان\Nبستگی به دو عامل اصلی دارد:
Dialogue: 0,0:01:36.14,0:01:39.20,Default,,0000,0000,0000,,جرم ساختمان،\Nکه در کف ساختمان جمع میشود،
Dialogue: 0,0:01:39.20,0:01:40.57,Default,,0000,0000,0000,,و سفتی (محکمی) ساختمان،
Dialogue: 0,0:01:40.57,0:01:44.60,Default,,0000,0000,0000,,که نیروی مورد نیاز برای مقدار\Nمعینی جابجایی در ساختمان است.
Dialogue: 0,0:01:44.60,0:01:48.16,Default,,0000,0000,0000,,همراه با نوع مصالح ساختمانی\Nو به شکل ستونهای آن،
Dialogue: 0,0:01:48.16,0:01:51.21,Default,,0000,0000,0000,,محکمی ساختمان تا حد زیادی \Nبرای ارتفاع آن اهمیت دارد.
Dialogue: 0,0:01:51.21,0:01:54.10,Default,,0000,0000,0000,,ساختمانهای کوتاهتر، محکمتر بوده\Nو تغییر کمتری میکنند،
Dialogue: 0,0:01:54.10,0:01:57.35,Default,,0000,0000,0000,,در حالی که ساختمانهای \Nبلندتر، قابل انعطافترند.
Dialogue: 0,0:01:57.35,0:02:00.56,Default,,0000,0000,0000,,شاید فکر کنید که راه حل این است\Nکه ساختمانها را کوتاهتر بسازید
Dialogue: 0,0:02:00.56,0:02:02.84,Default,,0000,0000,0000,,تا ساختمانها کمترین\Nجابجایی را داشته باشند.
Dialogue: 0,0:02:02.84,0:02:08.70,Default,,0000,0000,0000,,اما زلزله سال ۱۹۸۵ شهر مکزیکوسیتی\Nنمونه خوبیست که چرایی آن را نشان میدهد.
Dialogue: 0,0:02:08.70,0:02:09.81,Default,,0000,0000,0000,,در طول زمین لرزه،
Dialogue: 0,0:02:09.81,0:02:14.02,Default,,0000,0000,0000,,بیشتر ساختمانهای بین\Nشش تا پانزده طبقه فرو ریختند.
Dialogue: 0,0:02:14.02,0:02:17.100,Default,,0000,0000,0000,,نکته عجیب این بود که ساختمانهای\Nکوتاهتر اطراف آنها حفظ شده بودند،
Dialogue: 0,0:02:17.100,0:02:22.40,Default,,0000,0000,0000,,ساختمانهای بلندتر از پانزده\Nطبقه نیز کمتر آسیب دیده بودند،
Dialogue: 0,0:02:22.40,0:02:24.56,Default,,0000,0000,0000,,و ساختمانهای با ارتفاع متوسط فرو ریختند
Dialogue: 0,0:02:24.56,0:02:28.73,Default,,0000,0000,0000,,دیده شده ساختمانهای متوسط بیشتر از\Nخود زلزله تکان میخورند.
Dialogue: 0,0:02:28.73,0:02:30.59,Default,,0000,0000,0000,,اما چطور این ممکن است؟
Dialogue: 0,0:02:30.59,0:02:34.32,Default,,0000,0000,0000,,پاسخ در چیزی به نام \Nفرکانس طبیعی باید باشد.
Dialogue: 0,0:02:34.32,0:02:35.99,Default,,0000,0000,0000,,در یک سیستم نوسانی،
Dialogue: 0,0:02:35.99,0:02:41.58,Default,,0000,0000,0000,,تعداد چرخه جلو و عقب رفتن\Nدر یک ثانیه را فرکانس میگویند.
Dialogue: 0,0:02:41.58,0:02:43.73,Default,,0000,0000,0000,,این معکوس دوره نوسان است،
Dialogue: 0,0:02:43.73,0:02:47.52,Default,,0000,0000,0000,,و بیانگر آن است که یک چرخه کامل نوسانی\Nچند ثانیه طول می کشد.
Dialogue: 0,0:02:47.52,0:02:51.76,Default,,0000,0000,0000,,فرکانس طبیعی یک ساختمان،\Nتوسط جرم و محکمی آن تعیین میشود،
Dialogue: 0,0:02:51.76,0:02:55.33,Default,,0000,0000,0000,,این فرکانسی است که\Nارتعاشات همدیگر را تقویت میکنند.
Dialogue: 0,0:02:55.33,0:03:00.28,Default,,0000,0000,0000,,افزایش جرم ساختمان میزان سرعت ارتعاشات\Nطبیعی را کم میکند،
Dialogue: 0,0:03:00.28,0:03:03.84,Default,,0000,0000,0000,,در حالی که افزایش محکمی ساختمان باعث\Nایجاد ارتعاشات سریعتری میشود.
Dialogue: 0,0:03:03.84,0:03:06.19,Default,,0000,0000,0000,,بنابراین در معادلهای که بیانگر رابطه\Nاین دو است،
Dialogue: 0,0:03:06.19,0:03:09.91,Default,,0000,0000,0000,,محکمی با فرکانس طبیعی\Nنسبت مستقیم دارد،
Dialogue: 0,0:03:09.91,0:03:14.18,Default,,0000,0000,0000,,درحالی که جرم و فرکانس طبیعی با هم \Nنسبت معکوس دارند.
Dialogue: 0,0:03:14.18,0:03:17.66,Default,,0000,0000,0000,,آنچه که در مکزیکوسیتی اتفاق افتاد \Nاثری به نام رزونانس بود،
Dialogue: 0,0:03:17.66,0:03:20.20,Default,,0000,0000,0000,,جایی که فرکانس امواج لرزهای زلزله
Dialogue: 0,0:03:20.20,0:03:24.54,Default,,0000,0000,0000,,به مقدار زیادی بر فرکانس طبیعی در\Nساختمانهایی با ارتفاع متوسط واقع میشود.
Dialogue: 0,0:03:24.54,0:03:27.46,Default,,0000,0000,0000,,مانند زمان متناسبی که تاب هل داده میشود،
Dialogue: 0,0:03:27.46,0:03:31.21,Default,,0000,0000,0000,,هر موج لرزهای اضافی، ارتعاش ساختمان
Dialogue: 0,0:03:31.21,0:03:33.05,Default,,0000,0000,0000,,در جهت حرکت آن را تقویت می کند،
Dialogue: 0,0:03:33.05,0:03:36.62,Default,,0000,0000,0000,,وحتی باعث میشود که بیشتر به عقب برود،\Nو این بیشتر و بیشتر شود،
Dialogue: 0,0:03:36.62,0:03:41.30,Default,,0000,0000,0000,,در نهایت جابه جایی به حدی بسیار بیشتر\Nاز جابجایی اولیه صورت میگیرد.
Dialogue: 0,0:03:41.30,0:03:44.68,Default,,0000,0000,0000,,امروز، مهندسان\Nبا زمین شناسان و زلزله شناسان
Dialogue: 0,0:03:44.68,0:03:48.70,Default,,0000,0000,0000,,برای پیش بینی فرکانس زلزله\Nدر محل ساخت و ساز کار میکنند
Dialogue: 0,0:03:48.70,0:03:51.63,Default,,0000,0000,0000,,تا از فروریزی ساختمان\Nناشی از زلزله
Dialogue: 0,0:03:51.63,0:03:55.02,Default,,0000,0000,0000,,با در نظر گرفتن عواملی\Nمانند نوع خاک و نوع گسل،
Dialogue: 0,0:03:55.02,0:03:57.95,Default,,0000,0000,0000,,و همچنین داده هایی از زلزلههای قبلی\Nجلوگیری کنند.
Dialogue: 0,0:03:57.95,0:04:00.100,Default,,0000,0000,0000,,فرکانسهای پایین لرزش زمین \Nآسیب بیشتری به ساختمانهای بلندتر
Dialogue: 0,0:04:00.100,0:04:02.86,Default,,0000,0000,0000,,و ساختمانهای قابل انعطاف تر میزند،
Dialogue: 0,0:04:02.86,0:04:05.79,Default,,0000,0000,0000,,در حالی که فرکانسهای بالای لرزش زمین\Nتهدید بیشتری
Dialogue: 0,0:04:05.79,0:04:08.55,Default,,0000,0000,0000,,برای سازههایی که\Nکوتاهتر و سنگینترهستند میباشد.
Dialogue: 0,0:04:08.55,0:04:11.32,Default,,0000,0000,0000,,همچنین مهندسین روشی برای جذب شوکها
Dialogue: 0,0:04:11.32,0:04:14.95,Default,,0000,0000,0000,,و محدودهی تغییر شکل را با استفاده\Nاز سیستم های نوآورانه ابداع کردهاند
Dialogue: 0,0:04:14.95,0:04:17.42,Default,,0000,0000,0000,,جداسازی پایههای ساختمان\Nبه کمک لایههای انعطاف پذیر
Dialogue: 0,0:04:17.42,0:04:21.35,Default,,0000,0000,0000,,سبب جداسازی جابجایی فونداسیون\Nاز بقیه ساختمان میشود،
Dialogue: 0,0:04:21.35,0:04:25.22,Default,,0000,0000,0000,,در حالی که سیستمهای میرا کننده جرمی\Nاثر رزونانس را
Dialogue: 0,0:04:25.22,0:04:28.54,Default,,0000,0000,0000,,با نوسان خارج از فاز فرکانس طبیعی\Nاز بین میبرند
Dialogue: 0,0:04:28.54,0:04:30.30,Default,,0000,0000,0000,,تا ارتعاشات را کاهش دهند.
Dialogue: 0,0:04:30.30,0:04:33.84,Default,,0000,0000,0000,,در پایان، این محکم ترین ساختمانها نیستند \Nکه ایستاده باقی میمانند،
Dialogue: 0,0:04:34.71,0:04:39.16,Default,,0000,0000,0000,,بلکه هوشمندترین آنها\Nایستاده باقی میمانند!