[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:07.08,0:00:10.45,Default,,0000,0000,0000,,Οι σεισμοί ήταν πάντα\Nένα τρομακτικό φαινόμενο
Dialogue: 0,0:00:10.45,0:00:14.05,Default,,0000,0000,0000,,και έχουν γίνει ακόμη πιο θανατηφόροι\Nκαθώς οι πόλεις μας έχουν μεγαλώσει
Dialogue: 0,0:00:14.05,0:00:17.43,Default,,0000,0000,0000,,και τα κτίρια που καταρρέουν είναι\Nένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους.
Dialogue: 0,0:00:17.72,0:00:20.28,Default,,0000,0000,0000,,Γιατί καταρρέουν τα κτίρια\Nόταν γίνεται σεισμός
Dialogue: 0,0:00:20.28,0:00:22.08,Default,,0000,0000,0000,,και πώς μπορούμε να το αποτρέψουμε;
Dialogue: 0,0:00:22.76,0:00:24.99,Default,,0000,0000,0000,,Αν έχετε δει πολλές ταινίες καταστροφής,
Dialogue: 0,0:00:24.99,0:00:26.10,Default,,0000,0000,0000,,ίσως έχετε την εντύπωση
Dialogue: 0,0:00:26.10,0:00:29.57,Default,,0000,0000,0000,,ότι η κατάρρευση των κτιρίων\Nοφείλεται στο ότι έδαφος από κάτω τους
Dialogue: 0,0:00:29.57,0:00:32.57,Default,,0000,0000,0000,,δονείται βίαια ή ακόμη\Nκαι χωρίζεται στα δύο.
Dialogue: 0,0:00:32.98,0:00:34.89,Default,,0000,0000,0000,,Αλλά δεν γίνεται ακριβώς έτσι.
Dialogue: 0,0:00:35.21,0:00:39.15,Default,,0000,0000,0000,,Κατ' αρχάς, τα περισσότερα κτίρια\Nδεν βρίσκονται πάνω από κάποιο ρήγμα
Dialogue: 0,0:00:39.15,0:00:41.12,Default,,0000,0000,0000,,και οι μετακινούμενες τεκτονικές πλάκες
Dialogue: 0,0:00:41.12,0:00:43.86,Default,,0000,0000,0000,,βρίσκονται πολύ βαθύτερα\Nαπό τα θεμέλια των κτιρίων.
Dialogue: 0,0:00:43.87,0:00:45.57,Default,,0000,0000,0000,,Τι πραγματικά συμβαίνει, λοιπόν;
Dialogue: 0,0:00:46.32,0:00:50.08,Default,,0000,0000,0000,,Στην πραγματικότητα, \Nη επίδραση των σεισμών στα κτίρια
Dialogue: 0,0:00:50.08,0:00:51.70,Default,,0000,0000,0000,,είναι λίγο πιο περίπλοκη.
Dialogue: 0,0:00:51.100,0:00:55.60,Default,,0000,0000,0000,,Για να την κατανοήσουν οι αρχιτέκτονες\Nκαι μηχανικοί χρησιμοποιούν μοντέλα
Dialogue: 0,0:00:55.60,0:00:59.78,Default,,0000,0000,0000,,όπως μία δισδιάστατη συστοιχία γραμμών\Nπου αναπαριστούν κολώνες και δοκούς
Dialogue: 0,0:00:59.78,0:01:04.84,Default,,0000,0000,0000,,ή αυτές τις γραμμές σαν γλυφιτζούρια,\Nπου αναπαριστούν τη μάζα του κτιρίου.
Dialogue: 0,0:01:05.31,0:01:09.28,Default,,0000,0000,0000,,Ακόμα και με τόση απλούστευση,\Nτα μοντέλα μπορεί να είναι πολύ χρήσιμα,
Dialogue: 0,0:01:09.28,0:01:12.01,Default,,0000,0000,0000,,καθώς η πρόβλεψη της απόκρισης\Nενός κτιρίου σε έναν σεισμό
Dialogue: 0,0:01:12.01,0:01:14.19,Default,,0000,0000,0000,,είναι κυρίως αντικείμενο της Φυσικής.
Dialogue: 0,0:01:14.55,0:01:17.27,Default,,0000,0000,0000,,Οι περισσότερες καταρρεύσεις\Nκατά τη διάρκεια των σεισμών,
Dialogue: 0,0:01:17.27,0:01:20.02,Default,,0000,0000,0000,,στην ουσία δεν προκαλούνται\Nαπό τον ίδιο τον σεισμό.
Dialogue: 0,0:01:20.33,0:01:23.26,Default,,0000,0000,0000,,Αντίθετα, όταν το έδαφος\Nσείεται κάτω από ένα κτίριο,
Dialogue: 0,0:01:23.26,0:01:26.28,Default,,0000,0000,0000,,μετατοπίζει τα θεμέλια\Nκαι τα κατώτερα τμήματα
Dialogue: 0,0:01:26.28,0:01:28.98,Default,,0000,0000,0000,,στέλνοντας ωστικά κύματα\Nστην υπόλοιπη δομή
Dialogue: 0,0:01:28.98,0:01:31.64,Default,,0000,0000,0000,,κάνοντάς τη να δονείται παλινδρομικά.
Dialogue: 0,0:01:32.43,0:01:35.99,Default,,0000,0000,0000,,Η δύναμη αυτής της ταλάντωσης\Nεξαρτάται από δύο κύριους παράγοντες:
Dialogue: 0,0:01:36.14,0:01:39.20,Default,,0000,0000,0000,,τη μάζα του κτιρίου,\Nπου είναι συγκεντρωμένη χαμηλά,
Dialogue: 0,0:01:39.20,0:01:40.57,Default,,0000,0000,0000,,και την ακαμψία της,
Dialogue: 0,0:01:40.57,0:01:44.34,Default,,0000,0000,0000,,που είναι η απαιτούμενη δύναμη για να\Nπροκληθεί μια συγκεκριμένη μετατόπιση.
Dialogue: 0,0:01:44.60,0:01:48.16,Default,,0000,0000,0000,,Μαζί με τα υλικά του κτιρίου\Nκαι το σχήμα των κολονών του,
Dialogue: 0,0:01:48.16,0:01:50.93,Default,,0000,0000,0000,,η ακαμψία εξαρτάται κυρίως από το ύψος.
Dialogue: 0,0:01:51.21,0:01:54.68,Default,,0000,0000,0000,,Τα χαμηλότερα κτίρια είναι γενικά\Nπιο άκαμπτα και μετατοπίζονται λιγότερο,
Dialogue: 0,0:01:54.68,0:01:57.06,Default,,0000,0000,0000,,ενώ τα ψηλότερα κτίρια είναι πιο εύκαμπτα.
Dialogue: 0,0:01:57.35,0:02:00.56,Default,,0000,0000,0000,,Ίσως σκέφτεστε ότι η λύση είναι\Nνα χτίζονται χαμηλότερα κτίρια,
Dialogue: 0,0:02:00.56,0:02:02.84,Default,,0000,0000,0000,,ώστε να μετατοπίζονται\Nκατά το λιγότερο δυνατό.
Dialogue: 0,0:02:02.84,0:02:05.57,Default,,0000,0000,0000,,Αλλά ο σεισμός του 1985\Nστην Πόλη του Μεξικού
Dialogue: 0,0:02:05.57,0:02:08.43,Default,,0000,0000,0000,,είναι ένα καλό παράδειγμα\Nτου γιατί αυτό δεν ισχύει.
Dialogue: 0,0:02:08.68,0:02:13.78,Default,,0000,0000,0000,,Κατά τη διάρκεια του σεισμού κατέρρευσαν\Nπολλά κτίρια με 6 ως 15 ορόφους.
Dialogue: 0,0:02:14.02,0:02:17.100,Default,,0000,0000,0000,,Το περίεργο είναι ότι ενώ χαμηλότερα\Nκτίρια παραδίπλα δεν κατέρρευσαν,
Dialogue: 0,0:02:17.100,0:02:22.40,Default,,0000,0000,0000,,κτίρια ψηλότερα από 15 ορόφους\Nεπίσης έπαθαν μικρότερες ζημιές
Dialogue: 0,0:02:22.40,0:02:24.56,Default,,0000,0000,0000,,και τα κτίρια μεσαίου\Nύψους που κατέρρευσαν
Dialogue: 0,0:02:24.56,0:02:28.49,Default,,0000,0000,0000,,κουνιόντουσαν πολύ πιο βίαια\Nαπό τον ίδιο τον σεισμό.
Dialogue: 0,0:02:28.73,0:02:30.18,Default,,0000,0000,0000,,Πώς είναι δυνατό αυτό;
Dialogue: 0,0:02:30.46,0:02:34.15,Default,,0000,0000,0000,,Η απάντηση σχετίζεται με κάτι\Nπου ονομάζεται φυσική συχνότητα.
Dialogue: 0,0:02:34.32,0:02:35.99,Default,,0000,0000,0000,,Σε ένα ταλαντούμενο σύστημα,
Dialogue: 0,0:02:35.99,0:02:41.19,Default,,0000,0000,0000,,η συχνότητα είναι πόσες παλινδρομικές\Nκινήσεις γίνονται σε ένα δευτερόλεπτο.
Dialogue: 0,0:02:41.58,0:02:43.64,Default,,0000,0000,0000,,Είναι το αντίστροφο της περιόδου,
Dialogue: 0,0:02:43.64,0:02:47.28,Default,,0000,0000,0000,,που είναι πόσα δευτερόλεπτα χρειάζονται\Nγια να γίνει μία παλινδρομική κίνηση.
Dialogue: 0,0:02:47.45,0:02:51.69,Default,,0000,0000,0000,,Η φυσική συχνότητα ενός κτιρίου, που\Nεξαρτάται από τη μάζα και την ακαμψία του,
Dialogue: 0,0:02:51.76,0:02:55.47,Default,,0000,0000,0000,,είναι η συχνότητα στην οποία\Nτείνει να δονείται περισσότερο.
Dialogue: 0,0:02:55.87,0:03:00.28,Default,,0000,0000,0000,,Αύξηση της μάζας του κτιρίου μειώνει\Nτον ρυθμό με τον οποίο δονείται φυσικά,
Dialogue: 0,0:03:00.28,0:03:03.22,Default,,0000,0000,0000,,ενώ αύξηση της ακαμψίας του,\Nτο κάνει να δονείται γρηγορότερα.
Dialogue: 0,0:03:03.84,0:03:06.19,Default,,0000,0000,0000,,Έτσι, στην εξίσωση που τις συνδέει,
Dialogue: 0,0:03:06.19,0:03:09.91,Default,,0000,0000,0000,,η ακαμψία και η φυσική συχνότητα\Nείναι ανάλογες η μία της άλλης,
Dialogue: 0,0:03:09.91,0:03:13.65,Default,,0000,0000,0000,,ενώ η μάζα και η φυσική συχνότητα\Nείναι αντιστρόφως ανάλογες.
Dialogue: 0,0:03:14.18,0:03:17.56,Default,,0000,0000,0000,,Το φαινόμενο που συνέβη στην Πόλη\Nτου Μεξικού ονομάζεται συντονισμός,
Dialogue: 0,0:03:17.56,0:03:20.45,Default,,0000,0000,0000,,κατά τον οποίο η συχνότητα\Nτων σεισμικών κυμάτων του σεισμού
Dialogue: 0,0:03:20.45,0:03:24.24,Default,,0000,0000,0000,,τυχαίνει να ταυτίζονται με τη φυσική\Nσυχνότητα των κτιρίων μεσαίου ύψους.
Dialogue: 0,0:03:24.74,0:03:27.59,Default,,0000,0000,0000,,Όπως μία ώθηση της κούνιας\Nκατά την κατάλληλη χρονική στιγμή,
Dialogue: 0,0:03:27.59,0:03:31.21,Default,,0000,0000,0000,,κάθε επιπρόσθετο σεισμικό κύμα\Nενίσχυε τη δόνηση του κτιρίου
Dialogue: 0,0:03:31.21,0:03:33.05,Default,,0000,0000,0000,,προς την κατεύθυνση που είχε,
Dialogue: 0,0:03:33.05,0:03:36.62,Default,,0000,0000,0000,,κάνοντάς το να δονείται ακόμα\Nπιο πέρα και ούτω καθεξής,
Dialogue: 0,0:03:36.62,0:03:40.29,Default,,0000,0000,0000,,μέχρι που η μετατόπισή της\Nέγινε πολύ μεγαλύτερη από την αρχική.
Dialogue: 0,0:03:41.14,0:03:44.68,Default,,0000,0000,0000,,Σήμερα οι μηχανικοί συνεργάζονται\Nμε γεωλόγους και σεισμολόγους
Dialogue: 0,0:03:44.68,0:03:48.61,Default,,0000,0000,0000,,για να προβλέψουν τη συχνότητα\Nτων σεισμικών κινήσεων σε νέες οικοδομές
Dialogue: 0,0:03:48.61,0:03:51.66,Default,,0000,0000,0000,,ώστε να αποτρέψουν τις καταρρεύσεις\Nπου οφείλονται σε συντονισμό,
Dialogue: 0,0:03:51.66,0:03:55.13,Default,,0000,0000,0000,,λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες\Nόπως το είδος του εδάφους και τα ρήγματα,
Dialogue: 0,0:03:55.13,0:03:57.35,Default,,0000,0000,0000,,καθώς και δεδομένα\Nαπό προηγούμενους σεισμούς.
Dialogue: 0,0:03:57.83,0:03:59.60,Default,,0000,0000,0000,,Κινήσεις με χαμηλότερες συχνότητες
Dialogue: 0,0:03:59.60,0:04:02.86,Default,,0000,0000,0000,,προκαλούν μεγαλύτερη ζημιά\Nσε ψηλότερα και πιο εύκαμπτα κτίρια,
Dialogue: 0,0:04:02.86,0:04:05.79,Default,,0000,0000,0000,,ενώ υψίσυχνες κινήσεις\Nαπειλούν περισσότερο
Dialogue: 0,0:04:05.79,0:04:08.50,Default,,0000,0000,0000,,κατασκευές με χαμηλότερο\Nύψος και μεγαλύτερη ακαμψία.
Dialogue: 0,0:04:08.55,0:04:11.60,Default,,0000,0000,0000,,Οι μηχανικοί έχουν επίσης βρει\Nτρόπους να απορροφούν τις δονήσεις
Dialogue: 0,0:04:11.60,0:04:14.95,Default,,0000,0000,0000,,και να περιορίζουν την παραμόρφωση\Nχρησιμοποιώντας καινοτόμα συστήματα.
Dialogue: 0,0:04:14.95,0:04:17.66,Default,,0000,0000,0000,,Η απομόνωση της βάσης\Nχρησιμοποιεί εύκαμπτα στρώματα
Dialogue: 0,0:04:17.67,0:04:21.34,Default,,0000,0000,0000,,για να απομονώσει τη μετατόπιση\Nτων θεμελίων από το υπόλοιπο κτίριο,
Dialogue: 0,0:04:21.35,0:04:25.22,Default,,0000,0000,0000,,ενώ ρυθμισμένα συστήματα απόσβεσης\Nεξουδετερώνουν τον συντονισμό
Dialogue: 0,0:04:25.22,0:04:29.64,Default,,0000,0000,0000,,ταλαντευόμενα εκτός φάσης με τη φυσική\Nσυχνότητα, ώστε να μειώσουν τις δονήσεις.
Dialogue: 0,0:04:30.18,0:04:33.84,Default,,0000,0000,0000,,Τελικά, δεν είναι τα στιβαρότερα\Nκτίρια που θα παραμείνουν όρθια,
Dialogue: 0,0:04:33.84,0:04:35.62,Default,,0000,0000,0000,,αλλά τα εξυπνότερα.