1
00:00:01,725 --> 00:00:04,642
Xin chào. Tôi ở đây để nói về sự tắc nghẽn

2
00:00:04,642 --> 00:00:05,996
được gọi tên là tắc đường.

3
00:00:05,996 --> 00:00:08,257
Tắc đường là một hiện tượng mang tính chất lan toả

4
00:00:08,257 --> 00:00:11,117
Về cơ bản nó tồn tại ở tất cả các thành phố trên khắp thế giới

5
00:00:11,117 --> 00:00:13,065
điều này có chút xíu ngạc nhiên khi các bạn nghĩ về nó.

6
00:00:13,065 --> 00:00:16,028
Ý của tôi thực chất là, nghĩ về các thành phố khác nhau như thế nào

7
00:00:16,028 --> 00:00:17,790
ý của tôi là, các bạn có các thành phố Châu Âu điển hình

8
00:00:17,790 --> 00:00:20,782
với trung tâm thành thị đông đúc và phương tiện công cộng tốt

9
00:00:20,782 --> 00:00:23,237
đa phần là thế, chứ không phải là rất nhiều không gian đường phố

10
00:00:23,237 --> 00:00:25,686
Nhưng bạn cũng có những thành phố kiểu Mỹ

11
00:00:25,686 --> 00:00:28,477
Nó tự mình di chuyển.

12
00:00:28,477 --> 00:00:31,483
Dù sao đi nữa, các thành phố kiểu Mỹ là:

13
00:00:31,483 --> 00:00:34,411
vô vàn các con đường tỏa đi nhiều hướng khác nhau trong không gian rộng lớn,

14
00:00:34,411 --> 00:00:35,870
gần như không có phương tiện giao thông công cộng.

15
00:00:35,870 --> 00:00:38,080
Và chúng ta có những thành phố mới nổi

16
00:00:38,080 --> 00:00:39,606
với sự pha trộn của đủ loại phương tiện,

17
00:00:39,606 --> 00:00:42,148
sự pha trộn của các làn đường, và cũng phân tán hơn

18
00:00:42,148 --> 00:00:44,747
nhưng thường là những trung tâm thành thị rất đông đúc

19
00:00:44,747 --> 00:00:47,149
Và những nhà hoạch định giao thông trên khắp thế giới đã và đang thử

20
00:00:47,149 --> 00:00:50,803
rất nhiều cách định lượng khác nhau: đô thị đông đức hay đô thị phân tán

21
00:00:50,803 --> 00:00:53,354
vô vàn còn đường hay vô vàn phương tiện giao thông công cộng

22
00:00:53,354 --> 00:00:56,140
hay rất nhiều tuyến đường xe đạp hoặc nhiều thông tin khác

23
00:00:56,140 --> 00:00:59,934
và rất nhiều điều khác nữa, nhưng dường như không có phương án nào hoạt động.

24
00:00:59,934 --> 00:01:02,937
Nhưng tất cả những nỗ lực ấy có một điểm chung

25
00:01:02,937 --> 00:01:05,288
Chúng cơ bản tập trung vào tìm ra

26
00:01:05,288 --> 00:01:08,615
mọi người nên làn gì thay vì lái xe vào giờ cao điểm

27
00:01:08,615 --> 00:01:11,727
Những nỗ lực đó là cần thiết, đi thẳng vào vấn đề, để hoạch định

28
00:01:11,727 --> 00:01:14,929
mọi người nên làm gì, hoạch đình cuộc sống của họ.

29
00:01:14,929 --> 00:01:17,381
hoạch định một hệ thống xã hội phức tạp

30
00:01:17,381 --> 00:01:20,456
là một điều khó để làm, và để tôi kể cho các bạn nghe một câu chuyện.

31
00:01:20,456 --> 00:01:23,183
Quay trở về năm 1989, khi thành Berlin sụp đổ

32
00:01:23,183 --> 00:01:25,805
một nhà hoạch định đô thị ở Luân Đôn nhận một cuộc gọi

33
00:01:25,805 --> 00:01:28,355
từ một người đồng nghiêp ở Moscow nói đại khái là

34
00:01:28,355 --> 00:01:30,873
"Chào, Vladimir đây. Tôi muốn biết,

35
00:01:30,873 --> 00:01:33,895
Ai quản lý viêc cung cấp bánh mì của Luân Đôn?"

36
00:01:33,895 --> 00:01:35,548
Và nhà hoạch định ở London nói:

37
00:01:35,548 --> 00:01:37,518
"Ý của ông là gì, ai quản lý (việc cung cấp bánh mì) của London-

38
00:01:37,518 --> 00:01:38,789
Ý tôi là, không ai hết."

39
00:01:38,789 --> 00:01:40,671
"Oh, nhưng chắc phải có ai đó chứ.

40
00:01:40,671 --> 00:01:44,327
Ý của tôi là, nó là một hệ thống phức tạp. Phải có một ai đó kiểm soát nó"

41
00:01:44,327 --> 00:01:47,433
"Không. Không. Không ai hết mà.

42
00:01:47,433 --> 00:01:50,034
Ý tôi là, thật ra,--Tôi chưa bao giờ thực sự nghĩ đến nó.

43
00:01:50,034 --> 00:01:52,623
Nó tự quản lý hoạt động bằng bản thân nó."

44
00:01:52,623 --> 00:01:55,200
Nó tự hình thành.

45
00:01:55,200 --> 00:01:58,043
Đó là một ví dụ về một hệ thống xã hội phức tạp

46
00:01:58,043 --> 00:02:00,771
nó có khẳ năng tự tổ chức

47
00:02:00,771 --> 00:02:03,359
và đây thực sự là một cái nhìn sâu sắc.

48
00:02:03,359 --> 00:02:06,672
Khi bạn cố giải quyết những vấn đề xã hội phức tạp,

49
00:02:06,672 --> 00:02:08,388
điều đúng đắn phải làm là

50
00:02:08,388 --> 00:02:09,979
tạo ra sự khuyến khích.

51
00:02:09,979 --> 00:02:11,923
Bạn không lên kế hoạch các tiểu tiết,

52
00:02:11,923 --> 00:02:14,543
và mọi người sẽ tìm ra phải làm gì,

53
00:02:14,543 --> 00:02:16,403
làm thế nào để thích nghi với khuôn khổ mới

54
00:02:16,403 --> 00:02:19,894
Và bây giờ hãy xem làm thế nào chúng ta có thể sử dụng nhận thức này

55
00:02:19,894 --> 00:02:21,530
để xử lý vấn đề tắc đường

56
00:02:21,530 --> 00:02:23,762
Đây là bản đồ của Stockholm, quê hương tôi.

57
00:02:23,762 --> 00:02:27,403
Stockholm là một thành phố có diện tích trung bình, có khoảng 2 triệu người,

58
00:02:27,403 --> 00:02:30,192
nhưng Stockholm có rất nhiều rất nhiều nước

59
00:02:30,192 --> 00:02:33,469
bằng nghĩa với việc có rất nhiều cây cầu- những cây cầu nhỏ hoặc cũ-

60
00:02:33,469 --> 00:02:36,504
điều đó có nghĩa tắc đường xảy ra rất nhiều

61
00:02:36,504 --> 00:02:40,144
Và những chấm đỏ này chỉ ra những phần tắc đường nhiều nhất

62
00:02:40,144 --> 00:02:42,721
đó cũng chính là những cây cầu dẫn tới trung tâm thành phố

63
00:02:42,721 --> 00:02:45,247
Và có người đã đưa ra ý kiến rằng,

64
00:02:45,247 --> 00:02:47,084
ngoại trừ việc có phương tiện giao thông công cộng tốt

65
00:02:47,084 --> 00:02:49,685
ngoại trừ việc dùng tiền để xây dựng các con đường

66
00:02:49,685 --> 00:02:53,900
hãy thử thu phí các lãi xe từ 1 đến 2 euros ở những điểm tắc nghẽn này.

67
00:02:53,900 --> 00:02:56,824
1-2 euros, đó không phải là một số tiền lớn,

68
00:02:56,824 --> 00:02:59,481
Ý tôi là so sánh với tiền đỗ xe, và các chi phí khác, vân vân.,

69
00:02:59,481 --> 00:03:02,199
cho nên bạn có thể đoán là các lái xe

70
00:03:02,199 --> 00:03:04,637
sẽ không phản ứng gì với số phí nhỏ này

71
00:03:04,637 --> 00:03:05,937
Bạn đã sai.

72
00:03:05,937 --> 00:03:09,965
1-2 euros đủ để làm 20% số lượng ô tô

73
00:03:09,965 --> 00:03:12,349
biến mất trong giờ cao điểm.

74
00:03:12,349 --> 00:03:15,900
20%, nó là một con số khá khổng lồ, bạn có thể nghĩ,

75
00:03:15,900 --> 00:03:18,107
nhưng chúng ta vẫn còn 80% của vấn đề, đúng không?

76
00:03:18,107 --> 00:03:19,976
Bởi bạn vẫn còn 80% tham gia giao thông.

77
00:03:19,976 --> 00:03:23,243
Và điều đó cũng sai, bởi giao thông diễn ra

78
00:03:23,243 --> 00:03:25,935
là một hiện tượng phi tuyến tính, có nghĩa ra

79
00:03:25,935 --> 00:03:29,076
khi bạn đạt tới một ngưỡng không gian nhất định nào đó

80
00:03:29,076 --> 00:03:32,244
thì sự tắc nghẽn bắt đầu gia tăng rất nhanh.

81
00:03:32,244 --> 00:03:34,704
Nhưng may mắn thay, điều này cũng xảy ra ở chiều hướng ngược lại.

82
00:03:34,704 --> 00:03:38,035
Nếu bạn có thể giảm lượng giao thông như thế nào đó, thì sự nghẽn

83
00:03:38,035 --> 00:03:41,664
sẽ giảm nhanh hơn mức bạn nghĩ.

84
00:03:41,664 --> 00:03:44,555
Vậy phí tắc nghẽn đã được ban hành ở Stockholm

85
00:03:44,555 --> 00:03:49,159
vào ngày 3 tháng 1, 2006, và đây là bức tranh đầu tiên

86
00:03:49,159 --> 00:03:53,142
ở Stockholm, một trong những tuyến đường điển hình, ngày 2 tháng 1

87
00:03:53,142 --> 00:03:56,955
Ngày đầu tiên với thu phí tắc được trông như thế này

88
00:03:56,955 --> 00:03:59,875
Đây là những gì đã diễn ra khi bạn giảm

89
00:03:59,875 --> 00:04:01,940
20% số lượng ô tô trên các con đường

90
00:04:01,940 --> 00:04:04,650
Bạn thực sự giảm sự tắc nghẽn một cách đáng kể.

91
00:04:04,650 --> 00:04:08,308
Nhưng, như tôi đã nói, các lái xe thích nghi, đúng không?

92
00:04:08,308 --> 00:04:10,810
Vây, sau đó một thời gian, họ sẽ trở lại bởi họ

93
00:04:10,810 --> 00:04:12,758
bởi họ phần nào cũng quen với việc thu phí này.

94
00:04:12,758 --> 00:04:16,434
Lại sai nữa. Đã sáu năm rưỡi

95
00:04:16,434 --> 00:04:18,417
kể từ khi phí tắc nghẽn được giới thiệu ở Stockholm,

96
00:04:18,417 --> 00:04:22,406
và chúng ta cơ bản vẫn duy trì được lượng giao thông mức độ thấp.

97
00:04:22,406 --> 00:04:24,677
Nhưng như các bạn thấy, ở đây có một bản đồ rất thú vị trong chuỗi thời gian

98
00:04:24,677 --> 00:04:26,140
vào năm 2007.

99
00:04:26,140 --> 00:04:28,529
Vấn đề là, phí tắc nghẽn,

100
00:04:28,529 --> 00:04:31,625
đã được giới thiệu lần đầu như một phép thử, vì vậy nó đã được đưa ra

101
00:04:31,625 --> 00:04:35,594
vào tháng 1 và bị bãi bỏ lại vào cuối tháng 6,

102
00:04:35,594 --> 00:04:38,188
theo trưng cầu dân ý, và sau đó nó lại được đưa ra một lần nữa

103
00:04:38,188 --> 00:04:42,388
vào năm 2007, thực sự là một cơ hội khoa học tuyệt với.

104
00:04:42,388 --> 00:04:46,525
Ý của tôi là, đó thực sự là một thử nghiệm thú vị để bắt đầu,

105
00:04:46,525 --> 00:04:48,306
và chúng ta phải làm nó 2 lần

106
00:04:48,306 --> 00:04:50,415
Và theo ý của riêng tôi, tôi muốn thực thi nó(phí tắc nghẽn) mỗi năm một lần hoặc tương tự vậy,

107
00:04:50,415 --> 00:04:51,903
nhưng họ không để tôi làm như thế.

108
00:04:51,903 --> 00:04:54,088
Nhưng dù sao nó cũng rất thú vị.

109
00:04:54,088 --> 00:04:57,473
Chúng tôi theo sau đó. Điều gì đã xảy ra?

110
00:04:57,473 --> 00:05:01,339
Đây là ngày cuối cùng của luật thu phí tắc nghẽn, 31 tháng 7

111
00:05:01,339 --> 00:05:03,117
và bạn đang thấy cùng một con đường, nhưng vào mùa hè

112
00:05:03,117 --> 00:05:04,861
và mùa hè ở Stockholm khoảng thời gian rất đẹp

113
00:05:04,861 --> 00:05:07,111
khoảng thời gian nhẹ nhàng của năm,

114
00:05:07,111 --> 00:05:09,954
và ngày đầu tiền không còn thu phí tắc nghẽn

115
00:05:09,954 --> 00:05:11,321
trông như thế này.

116
00:05:11,321 --> 00:05:13,984
Tất cả ô tô đã trở lại, và bạn thậm chí còn phải ngưỡng mộ

117
00:05:13,984 --> 00:05:16,894
các lại xe. Họ thích nghi quá nhanh.

118
00:05:16,894 --> 00:05:19,141
Ngày đầu tiên tất cả quay trở lại.

119
00:05:19,141 --> 00:05:24,491
Và hậu quả của nó kéo dài. Và biểu đồ năm 2007 trông như thế này.

120
00:05:24,491 --> 00:05:26,822
Và biểu đồ giao thông thực sự là thú vị

121
00:05:26,822 --> 00:05:29,473
và có một chút ngạc nhiên và rất hữu ích để biết,

122
00:05:29,473 --> 00:05:32,232
cái slide đáng ngạc nhiên nhất ở đây

123
00:05:32,232 --> 00:05:36,262
cái tôi sẽ cho các bạn xem hôm nay không phải là cái này. Là cái này cơ.

124
00:05:36,262 --> 00:05:39,593
Nó cho ta thấy sự ủng hộ của cộng đồng với việc thu phí tắc nghẽn ở Stockholm,

125
00:05:39,593 --> 00:05:42,262
và bạn thấy rằng khi thu phí tắc nghẽn được giới thiệu

126
00:05:42,262 --> 00:05:46,579
vào đầu năm 2006, mọi người đã chống lại nó một cách gay gắt

127
00:05:46,579 --> 00:05:49,607
70% dân số không muốn nó.

128
00:05:49,607 --> 00:05:51,255
Nhưng điều đã xảy ra với lệ phí tắc nghẽn

129
00:05:51,255 --> 00:05:54,716
không phải điều mà bạn trông đợi, bạn sẽ ghét nó nhiều hơn

130
00:05:54,716 --> 00:05:57,869
không, trái lại, họ đã thay đổi, lên tới mức

131
00:05:57,869 --> 00:06:01,570
mà chúng ta có tới 70% ủng hộ cho việc tiếp tục thu phí

132
00:06:01,570 --> 00:06:03,411
có nghĩa rằng--Ý của tôi là, hãy để tôi nhắc lại một lần nữa

133
00:06:03,411 --> 00:06:06,218
70% dân số ở Stokholm

134
00:06:06,218 --> 00:06:10,211
muốn duy trì lệ phí cho một điều mà đã từng miễn phí

135
00:06:10,211 --> 00:06:13,837
Vậy làm sao nó có thể như thế? Tại sao lại vậy?

136
00:06:13,837 --> 00:06:16,837
Hãy nghĩ về nó theo cách này. Ai đã thay đổi?

137
00:06:16,837 --> 00:06:19,463
20% các lại xe biến mất,

138
00:06:19,463 --> 00:06:21,408
Chắc chắn họ phải phẫn nộ với cách này

139
00:06:21,408 --> 00:06:23,742
Và họ đã đi đâu? Nếu chúng ta hiểu điều này

140
00:06:23,742 --> 00:06:27,872
thì chúng ta có thể hiểu được làm thế nào mọi người lại hài lòng với nó.

141
00:06:27,872 --> 00:06:30,274
Vậy chúng tôi làm một cuộc điều tra lớn

142
00:06:30,274 --> 00:06:32,109
với rất nhiều dịch vụ du lịch, và cố để hiểu

143
00:06:32,109 --> 00:06:33,864
ai đã thay đổi, và họ đi đâu?

144
00:06:33,864 --> 00:06:38,278
Và kết quả là chính họ cũng không biết. (Cười)

145
00:06:38,278 --> 00:06:43,126
Vì lý do nào đó, mà các lái xe =

146
00:06:43,126 --> 00:06:46,622
họ tin, họ vẫn đi con đường mà họ vẫn đi

147
00:06:46,622 --> 00:06:48,878
Tại sao lai như vây? Bởi vì những thành phần tham gia giao thông

148
00:06:48,878 --> 00:06:51,277
không ổn đinh như bạn tưởng.

149
00:06:51,277 --> 00:06:54,108
Mỗi ngày, mọi người lại ra một quyết định mới, và mọi người đổi thay

150
00:06:54,108 --> 00:06:56,533
và thể giới thay đổi xung quanh họ, mỗi ngày

151
00:06:56,533 --> 00:06:59,786
tất cả những quyết đinh ấy như một cú huých nhẹ

152
00:06:59,786 --> 00:07:01,753
khỏi giờ cao điểm

153
00:07:01,753 --> 00:07:04,337
theo cách mà ngay cả họ cũng không chú ý.

154
00:07:04,337 --> 00:07:06,382
chính họ cũng không tự nhận thức được điều đó.

155
00:07:06,382 --> 00:07:09,183
Và câu hỏi khác, ai đã thay đổi cách suy nghĩ của họ?

156
00:07:09,183 --> 00:07:11,149
Ai đã thay đổi ý kiến của họ, và tại sao?

157
00:07:11,149 --> 00:07:13,675
Vì thế chúng tôi làm một cuộc điều tra khác, cố để hiểu

158
00:07:13,675 --> 00:07:18,051
tại sao họ thay đổi, và nhưng nhóm người nào thay đổi?

159
00:07:18,051 --> 00:07:20,944
Sau khi phân tích câu trả lời, kết quả là

160
00:07:20,944 --> 00:07:24,829
hơn nửa trong số họ tin rằng họ đã không thay đổi ý kiến.

161
00:07:24,829 --> 00:07:27,116
Thực sự họ tự tin rằng họ

162
00:07:27,116 --> 00:07:29,805
luôn thích lệ phí tắc nghẽn ngay từ đầu đến bây giờ

163
00:07:29,805 --> 00:07:31,524
Điều này có nghĩa, chúng ta đang ở một vị trí

164
00:07:31,524 --> 00:07:34,517
chúng ta đã giảm lượng giao thông

165
00:07:34,517 --> 00:07:37,728
20% và giảm một lượng tắc nghẽn đáng kể

166
00:07:37,728 --> 00:07:41,275
và mọi người thậm chí không nhận thức là họ thay đổi

167
00:07:41,275 --> 00:07:45,186
và họ thực tự tin rằng, họ thích nó từ đầu.

168
00:07:45,186 --> 00:07:48,660
Đây là sức mạnh của một những cái huých khi cố gắng giải quyết

169
00:07:48,660 --> 00:07:51,292
những vấn đề phức tạp của xã hôi, và khi nào bạn làm điều đó,

170
00:07:51,292 --> 00:07:54,922
bạn không nên cố nói với mọi người rằng làm thế nào để thích nghi.

171
00:07:54,922 --> 00:07:57,109
bạn nên chỉ đẩy họ theo hướng đúng.

172
00:07:57,109 --> 00:07:58,831
Và nếu bạn làm điều đó đúng,

173
00:07:58,831 --> 00:08:00,883
mọi người sẽ thực sự dám thay đổi,

174
00:08:00,883 --> 00:08:03,945
và nếu bạn làm đúng, mọi người thậm chí sẽ thích nó.

175
00:08:03,945 --> 00:08:07,270
Cảm ơn. (Vỗ tay)