1
00:00:01,725 --> 00:00:04,642
Γεια σας. Είμαι εδώ για να μιλήσω για τη συμφόρηση,

2
00:00:04,642 --> 00:00:05,996
για την κυκλοφοριακή συμφόρηση.

3
00:00:05,996 --> 00:00:08,257
Η κυκλοφοριακή συμφόρηση είναι πολύ διαδεδομένο φαινόμενο.

4
00:00:08,257 --> 00:00:11,117
Συμβαίνει σε όλες τις πόλεις ανά τον κόσμο,

5
00:00:11,117 --> 00:00:13,065
γεγονός εκπληκτικό αν το συλλογιστούμε.

6
00:00:13,065 --> 00:00:16,028
Σκεφτείτε πόσο διαφορετικές είναι οι πόλεις 
στην πραγματικότητα.

7
00:00:16,028 --> 00:00:17,790
Έχουμε φερ' ειπείν τις συνήθεις ευρωπαϊκές πόλεις,

8
00:00:17,790 --> 00:00:20,782
μ' έναν πυκνό αστικό πυρήνα, 
καλές δημόσιες μεταφορές κυρίως,

9
00:00:20,782 --> 00:00:23,237
χωρίς ιδιαίτερη οδική χωρητικότητα.

10
00:00:23,237 --> 00:00:25,686
Αλλά από την άλλη έχουμε τις αμερικανικές πόλεις.

11
00:00:25,686 --> 00:00:28,477
Εφόσον κινείται από μόνο του, όλα είναι εντάξει.

12
00:00:28,477 --> 00:00:31,483
Εν πάση περιπτώσει, οι αμερικανικές πόλεις χαρακτηρίζονται από:

13
00:00:31,483 --> 00:00:34,411
πολλούς διασκορπισμένους δρόμους
σε μεγάλες περιοχές,

14
00:00:34,411 --> 00:00:35,870
και σχεδόν καθόλου δημόσιες μεταφορές.

15
00:00:35,870 --> 00:00:38,080
Έπειτα έχουμε τις αναδυόμενες μεγαλουπόλεις,

16
00:00:38,080 --> 00:00:39,606
με ποικιλία οχημάτων,

17
00:00:39,606 --> 00:00:42,148
ανάμικτες χρήσεις γης και σε μεγάλη έκταση,

18
00:00:42,148 --> 00:00:44,747
αλλά συχνά μ' έναν πολύ πυκνό αστικό πυρήνα.

19
00:00:44,747 --> 00:00:47,149
Οι συγκοινωνιολόγοι ανά τον κόσμο
έχουν προσπαθήσει να εφαρμόσουν

20
00:00:47,149 --> 00:00:50,803
πληθώρα διαφορετικών μέτρων: 
πυκνοκατοικημένες ή αραιοκατοικημένες πόλεις,

21
00:00:50,803 --> 00:00:53,354
περισσότεροί δρόμοι ή πυκνές δημόσιες συγκοινωνίες

22
00:00:53,354 --> 00:00:56,140
ή πολλοί ποδηλατοδρόμοι ή μεγαλύτερη ενημέρωση,

23
00:00:56,140 --> 00:00:59,934
ή πολλά άλλα μέτρα, ωστόσο τίποτα δεν πετυχαίνει.

24
00:00:59,934 --> 00:01:02,937
Όμως όλες αυτές οι απόπειρες έχουν
ένα κοινό χαρακτηριστικό.

25
00:01:02,937 --> 00:01:05,288
Αποτελούν ουσιαστικά προσπάθειες
να διαπιστώσουμε

26
00:01:05,288 --> 00:01:08,615
τι θα πρέπει να κάνει ο κόσμος αντί να οδηγεί 
σε ώρα αιχμής.

27
00:01:08,615 --> 00:01:11,727
Είναι ως ένα βαθμό απόπειρες να σχεδιάσουμε

28
00:01:11,727 --> 00:01:14,929
τι πρέπει να κάνουν άλλοι άνθρωποι, 
να σχεδιάσουμε εμείς τη δική τους καθημερινότητα.

29
00:01:14,929 --> 00:01:17,381
O σχεδιασμός ενός πολύπλοκου
κοινωνικού συστήματος

30
00:01:17,381 --> 00:01:20,456
αποτελεί αρκετά δύσκολο εγχείρημα, 
και θα σας πω μια ιστορία.

31
00:01:20,456 --> 00:01:23,183
Το 1989, όταν έπεσε το Τείχος του Βερολίνου,

32
00:01:23,183 --> 00:01:25,805
ένας πολεοδόμος στο Λονδίνο έλαβε μια κλήση

33
00:01:25,805 --> 00:01:28,355
από έναν συνάδελφό του στη Μόσχα, ο οποίος είπε,

34
00:01:28,355 --> 00:01:30,873
«Γεια, ο Βλαντίμιρ είμαι. Θα ήθελα να μάθω,

35
00:01:30,873 --> 00:01:33,895
ποιος είναι υπεύθυνος για την προμήθεια ψωμιού 
του Λονδίνου;»

36
00:01:33,895 --> 00:01:35,548
Και ο πολεοδόμος στο Λονδίνο απάντησε,

37
00:01:35,548 --> 00:01:37,518
«Τι εννοείς, ποιος είναι υπεύθυνος --

38
00:01:37,518 --> 00:01:38,789
θέλω να πω, κανείς δεν είναι υπεύθυνος για αυτό».

39
00:01:38,789 --> 00:01:40,671
«Μα σίγουρα, κάποιος πρέπει να είναι αρμόδιος.

40
00:01:40,671 --> 00:01:44,327
Είναι ένα πολύ περίπλοκο σύστημα.
Κάποιος πρέπει να το ελέγχει όλο αυτό».

41
00:01:44,327 --> 00:01:47,433
«Όχι. Όχι. Κανείς δεν το ελέγχει.

42
00:01:47,433 --> 00:01:50,034
Θέλω να πω -- δεν το έχω συλλογιστεί ποτέ.

43
00:01:50,034 --> 00:01:52,623
Στην ουσία αυτοοργανώνεται».

44
00:01:52,623 --> 00:01:55,200
Αυτορυθμίζεται.

45
00:01:55,200 --> 00:01:58,043
Αυτό αποτελεί παράδειγμα ενός περίπλοκου κοινωνικού συστήματος

46
00:01:58,043 --> 00:02:00,771
που έχει την ικανότητα να αυτοοργανώνεται,

47
00:02:00,771 --> 00:02:03,359
και αυτό αποτελεί σημαντικότατη γνώση.

48
00:02:03,359 --> 00:02:06,672
Όταν θέλεις να λύσεις πραγματικά πολύπλοκα κοινωνικά θέματα,

49
00:02:06,672 --> 00:02:08,388
η σωστή κίνηση είναι συνήθως

50
00:02:08,388 --> 00:02:09,979
να δημιουργήσεις τα κίνητρα.

51
00:02:09,979 --> 00:02:11,923
Δεν σχεδιάζεις τις λεπτομέρειες,

52
00:02:11,923 --> 00:02:14,543
και οι άνθρωποι θα καταλάβουν από μόνοι τους
τι να κάνουν,

53
00:02:14,543 --> 00:02:16,403
πώς να προσαρμοστούν σ' αυτό το νέο πλαίσιο.

54
00:02:16,403 --> 00:02:19,894
Ας δούμε τώρα πώς μπορούμε 
να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη γνώση

55
00:02:19,894 --> 00:02:21,530
για να αντιμετωπίσουμε
την κυκλοφοριακή συμφόρηση.

56
00:02:21,530 --> 00:02:23,762
Αυτός είναι χάρτης της Στοκχόλμης, 
της πόλης όπου μεγάλωσα.

57
00:02:23,762 --> 00:02:27,403
Η Στοκχόλμη είναι μια μεσαίου μεγέθους πόλη, περίπου δύο εκατομμυρίων κατοίκων,

58
00:02:27,403 --> 00:02:30,192
αλλά η Στοκχόλμη έχει επίσης πολύ νερό,
και το πολύ νερό

59
00:02:30,192 --> 00:02:33,469
σημαίνει πολλές γέφυρες -- στενές γέφυρες, 
παλαιές γέφυρες --

60
00:02:33,469 --> 00:02:36,504
που σημαίνει μεγάλη κυκλοφοριακή συμφόρηση.

61
00:02:36,504 --> 00:02:40,144
Αυτές οι κουκκίδες δείχνουν τα σημεία με τη μεγαλύτερη συμφόρηση,

62
00:02:40,144 --> 00:02:42,721
τα οποία είναι οι γέφυρες που οδηγούν 
στο κέντρο της πόλης.

63
00:02:42,721 --> 00:02:45,247
Τότε κάποιος σκέφτηκε το εξής,

64
00:02:45,247 --> 00:02:47,084
εκτός από τις καλές δημόσιες συγκοινωνίες,

65
00:02:47,084 --> 00:02:49,685
εκτός από το να ξοδεύουμε χρήματα
σε κατασκευή δρόμων,

66
00:02:49,685 --> 00:02:53,900
ας δοκιμάσουμε να χρεώνουμε τους οδηγούς 
λίγα ευρώ σ' αυτά τα σημεία πρόσβασης.

67
00:02:53,900 --> 00:02:56,824
Ένα ή δύο ευρώ όντως δεν αποτελούν
μεγάλο ποσό,

68
00:02:56,824 --> 00:02:59,481
σε σχέση με τα κόστη στάθμευσης, κυκλοφορίας, κτλ.,

69
00:02:59,481 --> 00:03:02,199
οπότε θα περιμένατε πιθανώς ότι οι οδηγοί

70
00:03:02,199 --> 00:03:04,637
δεν θα αντιδρούσαν ουσιαστικά σε αυτή 
τη μικρή χρέωση.

71
00:03:04,637 --> 00:03:05,937
Θα είχατε άδικο.

72
00:03:05,937 --> 00:03:09,965
Ένα ή δύο ευρώ στάθηκαν αρκετά 
για να μειωθούν τα οχήματα κατά 20%

73
00:03:09,965 --> 00:03:12,349
τις ώρες αιχμής.

74
00:03:12,349 --> 00:03:15,900
Λοιπόν, το 20% είναι μεγάλο νούμερο, 
ίσως να σκεφτείτε,

75
00:03:15,900 --> 00:03:18,107
αλλά έχουμε ακόμα να αντιμετωπίσουμε
το 80%, σωστά;

76
00:03:18,107 --> 00:03:19,976
Διότι έχουμε ακόμα 80% της κυκλοφορίας.

77
00:03:19,976 --> 00:03:23,243
Αυτό θα ήταν επίσης λάθος, αφού η κυκλοφορία είναι

78
00:03:23,243 --> 00:03:25,935
μη γραμμικό φαινόμενο, που σημαίνει ότι,

79
00:03:25,935 --> 00:03:29,076
μόλις ξεπεράσουμε ένα συγκεκριμένο όριο χωρητικότητας,

80
00:03:29,076 --> 00:03:32,244
τότε η συμφόρηση αρχίζει να αυξάνεται 
με ταχύτατους ρυθμούς.

81
00:03:32,244 --> 00:03:34,704
Αλλά ευτυχώς, αυτό λειτουργεί και αντιστρόφως.

82
00:03:34,704 --> 00:03:38,035
Αν μειώσεις έστω και λίγο την κυκλοφορία, 
τότε η συμφόρηση

83
00:03:38,035 --> 00:03:41,664
θα μειωθεί πολύ πιο γρήγορα 
απ' ό,τι ίσως πιστεύετε.

84
00:03:41,664 --> 00:03:44,555
Οι χρεώσεις κυκλοφοριακής συμφόρησης εισήχθησαν στη Στοκχόλμη

85
00:03:44,555 --> 00:03:49,159
στις 3 Γενάρη του 2006, 
και η πρώτη εικόνα εδώ δείχνει

86
00:03:49,159 --> 00:03:53,142
τη Στοκχόλμη, μια από τις κύριες οδούς της, 
στις 2 του Γενάρη.

87
00:03:53,142 --> 00:03:56,955
Την πρώτη μέρα εφαρμογής των τελών συμφόρησης η εικόνα ήταν αυτή.

88
00:03:56,955 --> 00:03:59,875
Αυτό συμβαίνει αν απομακρύνεις

89
00:03:59,875 --> 00:04:01,940
20% των αυτοκινήτων από τους δρόμους.

90
00:04:01,940 --> 00:04:04,650
Μειώνεις το μποτιλιάρισμα πολύ δραστικά.

91
00:04:04,650 --> 00:04:08,308
Όμως, όπως είπα, οι οδηγοί προσαρμόζονται, έτσι;

92
00:04:08,308 --> 00:04:10,810
Οπότε μετά από καιρό θα έπρεπε 
να επιστρέψουν όλοι

93
00:04:10,810 --> 00:04:12,758
επειδή θα είχαν κάπως συνηθίσει τα τέλη.

94
00:04:12,758 --> 00:04:16,434
Και πάλι λάθος. Έχουν περάσει εξίμιση χρόνια

95
00:04:16,434 --> 00:04:18,417
από όταν εισήχθησαν τα τέλη συμφόρησης 
στη Στοκχόλμη,

96
00:04:18,417 --> 00:04:22,406
και έχουμε ακόμα τα ίδια 
χαμηλά επίπεδα κυκλοφορίας.

97
00:04:22,406 --> 00:04:24,677
Αλλά βλέπετε, υπάρχει στη χρονική σειρά 
ένα ενδιαφέρον κενό

98
00:04:24,677 --> 00:04:26,140
κατά το 2007.

99
00:04:26,140 --> 00:04:28,529
Λοιπόν, αυτό που συνέβη ήταν 
ότι τα τέλη συμφόρησης

100
00:04:28,529 --> 00:04:31,625
εφαρμόστηκαν αρχικά δοκιμαστικά, οπότε εισήχθησαν

101
00:04:31,625 --> 00:04:35,594
το Γενάρη και έπειτα καταργήθηκαν τον Ιούλιο,

102
00:04:35,594 --> 00:04:38,188
ακολούθησε ένα δημοψήφισμα, 
και έπειτα επανεισήχθησαν

103
00:04:38,188 --> 00:04:42,388
το 2007, κάτι που φυσικά αποτέλεσε 
μια εξαιρετική επιστημονική ευκαιρία.

104
00:04:42,388 --> 00:04:46,525
Θέλω να πω, αυτό ήταν από την αρχή 
ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα,

105
00:04:46,525 --> 00:04:48,306
και μπορέσαμε μάλιστα να το κάνουμε δύο φορές.

106
00:04:48,306 --> 00:04:50,415
Προσωπικά, θα μου άρεσε να το κάνουμε
κάθε χρόνο,

107
00:04:50,415 --> 00:04:51,903
αλλά δεν μου το επιτρέπουν.

108
00:04:51,903 --> 00:04:54,088
Αλλά ήταν ενδιαφέρον όπως και να 'χει.

109
00:04:54,088 --> 00:04:57,473
Οπότε το παρακολουθήσαμε. Τι συνέβη;

110
00:04:57,473 --> 00:05:01,339
Αυτή είναι η τελευταία μέρα με τα τέλη συμφόρησης, η 31η Ιουλίου,

111
00:05:01,339 --> 00:05:03,117
και βλέπετε την ίδια οδό αλλά εδώ είναι καλοκαίρι,

112
00:05:03,117 --> 00:05:04,861
και το καλοκαίρι στη Στοκχόλμη είναι μια πολύ ωραία

113
00:05:04,861 --> 00:05:07,111
και χαλαρή εποχή του χρόνου,

114
00:05:07,111 --> 00:05:09,954
και την πρώτη μέρα χωρίς τα τέλη συμφόρησης

115
00:05:09,954 --> 00:05:11,321
η εικόνα ήταν αυτή.

116
00:05:11,321 --> 00:05:13,984
Όλα τα αυτοκίνητα είχαν επιστρέψει, 
και εδώ πρέπει να εκτιμήσεις

117
00:05:13,984 --> 00:05:16,894
τους οδηγούς. Προσαρμόζονται 
με απίστευτη ταχύτητα.

118
00:05:16,894 --> 00:05:19,141
Την πρώτη μέρα επέστρεψαν όλοι τους.

119
00:05:19,141 --> 00:05:24,491
Αυτή η επίδραση παρέμεινε. Έτσι οι μετρήσεις 
του 2007 ήταν αυτές.

120
00:05:24,491 --> 00:05:26,822
Αυτές οι μετρήσεις κυκλοφορίας 
είναι πραγματικά συναρπαστικές

121
00:05:26,822 --> 00:05:29,473
και προκαλούν κάποια έκπληξη και η γνώση τους είναι πολύ χρήσιμη,

122
00:05:29,473 --> 00:05:32,232
αλλά θα έλεγα πως η πιο εκπληκτική διαφάνεια

123
00:05:32,232 --> 00:05:36,262
που θα σας δείξω σήμερα δεν είναι αυτή. 
Είναι αυτή εδώ.

124
00:05:36,262 --> 00:05:39,593
Αυτή απεικονίζει τη λαϊκή υποστήριξη 
του τέλους συμφόρησης στη Στοκχόλμη,

125
00:05:39,593 --> 00:05:42,262
και βλέπετε πως όταν εισήχθη 
το τέλος συμφόρησης

126
00:05:42,262 --> 00:05:46,579
στις αρχές της άνοιξης του 2006, ο κόσμος 
είχε αντιταχθεί έντονα στο μέτρο.

127
00:05:46,579 --> 00:05:49,607
70% του πληθυσμού δεν το ήθελε.

128
00:05:49,607 --> 00:05:51,255
Αλλά αυτό που συνέβη όταν εφαρμόστηκαν 
τα τέλη συμφόρησης δεν ήταν αυτό

129
00:05:51,255 --> 00:05:54,716
που θα περιμένατε, ότι οι άνθρωποι 
τα μισούσαν ολοένα και περισσότερο.

130
00:05:54,716 --> 00:05:57,869
Όχι, αντιθέτως, αυτοί άλλαξαν, σε σημείο που

131
00:05:57,869 --> 00:06:01,570
αυτή τη στιγμή έχουμε 70% υποστήριξη 
των τελών,

132
00:06:01,570 --> 00:06:03,411
που σημαίνει ότι -- επιτρέψτε μου να το επαναλάβω:

133
00:06:03,411 --> 00:06:06,218
70% του πληθυσμού της Στοκχόλμης

134
00:06:06,218 --> 00:06:10,211
θέλουν να διατηρήσουν τη χρέωση σε κάτι 
που πριν ήταν δωρεάν.

135
00:06:10,211 --> 00:06:13,837
Ωραία. Πως λοιπόν συμβαίνει αυτό; Πως προκύπτει;

136
00:06:13,837 --> 00:06:16,837
Λοιπόν, σκεφτείτε ως εξής. Ποιος άλλαξε;

137
00:06:16,837 --> 00:06:19,463
Δηλαδή, το 20% των οδηγών που εξαφανίστηκαν,

138
00:06:19,463 --> 00:06:21,408
πρέπει λογικά να είναι κάπως δυσαρεστημένοι.

139
00:06:21,408 --> 00:06:23,742
Και που πήγαν; Αν μπορούμε 
να το καταλάβουμε αυτό,

140
00:06:23,742 --> 00:06:27,872
τότε ίσως να κατανοήσουμε πώς ο κόσμος 
είναι τόσο ευχαριστημένος.

141
00:06:27,872 --> 00:06:30,274
Κάναμε συνεπώς μια τεράστια έρευνα 
με συνεντεύξεις

142
00:06:30,274 --> 00:06:32,109
με πολλές υπηρεσίες, και προσπαθήσαμε να διαπιστώσουμε

143
00:06:32,109 --> 00:06:33,864
ποιοι άλλαξαν, και πού πήγαν;

144
00:06:33,864 --> 00:06:38,278
Τελικά δεν το ήξεραν ούτε οι ίδιοι. (Γέλια)

145
00:06:38,278 --> 00:06:43,126
Για κάποιο λόγο, οι οδηγοί είναι σίγουροι

146
00:06:43,126 --> 00:06:46,622
πως οδηγούν όπως οδηγούσαν και παλιότερα.

147
00:06:46,622 --> 00:06:48,878
Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή οι τρόποι μεταφοράς

148
00:06:48,878 --> 00:06:51,277
είναι πολύ πιο ασταθείς απ' ότι ίσως πιστεύετε.

149
00:06:51,277 --> 00:06:54,108
Κάθε μέρα, οι άνθρωποι παίρνουν νέες αποφάσεις, οι άνθρωποι αλλάζουν

150
00:06:54,108 --> 00:06:56,533
και ο κόσμος αλλάζει γύρω τους, και κάθε μέρα

151
00:06:56,533 --> 00:06:59,786
όλες αυτές οι αποφάσεις ωθούνται έστω και λίγο

152
00:06:59,786 --> 00:07:01,753
μακριά από την οδήγηση σε ώρες αιχμής

153
00:07:01,753 --> 00:07:04,337
έτσι ώστε οι άνθρωποι ούτε καν το παρατηρούν.

154
00:07:04,337 --> 00:07:06,382
Δεν το καταλαβαίνουν ούτε καν οι ίδιοι.

155
00:07:06,382 --> 00:07:09,183
Και το άλλο ερώτημα, ποιοι άλλαξαν μυαλά;

156
00:07:09,183 --> 00:07:11,149
Ποιοι άλλαξαν άποψη, και γιατί;

157
00:07:11,149 --> 00:07:13,675
Έτσι κάναμε άλλη μια έρευνα, προσπαθώντας να διαπιστώσουμε

158
00:07:13,675 --> 00:07:18,051
γιατί οι άνθρωποι άλλαξαν γνώμη, και ποιά κατηγοριά ανθρώπων άλλαξε γνώμη;

159
00:07:18,051 --> 00:07:20,944
Αφού αναλύσαμε τις απαντήσεις, φάνηκε πως

160
00:07:20,944 --> 00:07:24,829
πάνω από τους μισούς εξ αυτών πιστεύουν
ότι δεν έχουν αλλάξει γνώμη.

161
00:07:24,829 --> 00:07:27,116
Είναι μάλιστα σίγουροι ότι τους άρεσε

162
00:07:27,116 --> 00:07:29,805
εξαρχής το τέλος συμφόρησης.

163
00:07:29,805 --> 00:07:31,524
Που σημαίνει ότι τώρα είμαστε στο σημείο

164
00:07:31,524 --> 00:07:34,517
όπου έχουμε μειώσει την κυκλοφορία 
κατά μήκος αυτού του κλοιού διοδίων

165
00:07:34,517 --> 00:07:37,728
κατά 20%, και έχουμε μειώσει τη συμφόρηση 
κατά τεράστιο ποσοστό,

166
00:07:37,728 --> 00:07:41,275
και οι άνθρωποι δεν έχουν καταλάβει καν 
ότι οι ίδιοι έχουν αλλάξει,

167
00:07:41,275 --> 00:07:45,186
και αυτοί πιστεύουν ειλικρινά ότι τους άρεσε 
από πάντα αυτό το μέτρο.

168
00:07:45,186 --> 00:07:48,660
Αυτή είναι η δύναμη της ώθησης 
όταν προσπαθούμε να λύσουμε

169
00:07:48,660 --> 00:07:51,292
περίπλοκα κοινωνικά προβλήματα, 
και όταν το κάνουμε αυτό,

170
00:07:51,292 --> 00:07:54,922
δεν πρέπει να προσπαθούμε να πούμε στους ανθρώπους πως να προσαρμοστούν.

171
00:07:54,922 --> 00:07:57,109
Θα πρέπει απλά να τους ωθούμε 
προς τη σωστή κατεύθυνση.

172
00:07:57,109 --> 00:07:58,831
Αν το κάνουμε σωστά,

173
00:07:58,831 --> 00:08:00,883
οι άνθρωποι θα ενστερνιστούν την αλλαγή,

174
00:08:00,883 --> 00:08:03,945
και αν το κάνουμε σωστά, οι άνθρωποι θα είναι ακόμα και ευχαριστημένοι μ' αυτή.

175
00:08:03,945 --> 00:08:07,270
Σας ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)