WEBVTT 00:00:05.504 --> 00:00:07.398 Kur isha fëmijë, 00:00:07.398 --> 00:00:10.959 rreziku më i madh të cilit i druheshim ishte një luftë bërthamore. 00:00:11.819 --> 00:00:15.085 Ja pse mbanim në bodrum një fuçi si kjo, 00:00:15.085 --> 00:00:17.656 të mbushur me ushqime dhe ujë. 00:00:18.256 --> 00:00:19.901 Kur të ndodhte sulmi bërthamor 00:00:19.901 --> 00:00:24.637 do të shkonim në bodrum, do të uleshim poshtë, e do të ushqeheshim nga ajo fuçi. NOTE Paragraph 00:00:25.877 --> 00:00:29.597 Sot, rreziku më i madh i një katastrofe globale 00:00:29.597 --> 00:00:32.457 nuk duket kështu. 00:00:32.457 --> 00:00:35.238 Por, duket kështu 00:00:36.438 --> 00:00:41.929 Nëse do të ketë ndonjë shkak për vdekjen e 10 milion njerëzve në dekadat e ardhshme 00:00:41.929 --> 00:00:45.314 me shumë mundësi do të jetë një virus shumë infektiv 00:00:45.314 --> 00:00:47.792 e jo një luftë. 00:00:47.792 --> 00:00:51.679 Jo raketa, por mikrobe. 00:00:51.679 --> 00:00:53.878 Një nga arsyet pse kjo ndodh është 00:00:53.878 --> 00:00:58.081 se ne kemi investuar një shumë të madhe në parandalimin e sulmeve bërthamore. 00:00:58.081 --> 00:01:03.179 Por kemi investuar shumë pak në sisteme për parandalimin e epidemive. 00:01:04.129 --> 00:01:07.093 Nuk jemi gati për epideminë e rradhës. NOTE Paragraph 00:01:08.023 --> 00:01:09.758 Le të shohim Ebolën. 00:01:09.758 --> 00:01:13.615 Jam i sigurt se të gjithë ju keni lexuar për të nëpër gazeta, 00:01:13.615 --> 00:01:15.221 shumë sfida të vështira. 00:01:15.221 --> 00:01:18.876 E kam ndjekur me kujdes duke përdorur mjete për analiza të rasteve 00:01:18.876 --> 00:01:23.721 të cilat i përdorim për çrrënjosjen e polios. 00:01:23.721 --> 00:01:25.573 Dhe kur e shihni se si eci procesi, 00:01:25.573 --> 00:01:30.081 problemi nuk ishte që nuk kishte sistem që nuk funksionoi mjaft mirë, 00:01:30.081 --> 00:01:33.649 problemi ishte që ne nuk kishim fare sistem. 00:01:34.589 --> 00:01:39.028 Në fakt, mungonin disa gjëra themelore. NOTE Paragraph 00:01:39.028 --> 00:01:43.940 Ne nuk kishim një grup epidemiologësh të gatshëm, të cilët do të shkonin, 00:01:43.940 --> 00:01:47.696 të shihnin çfarë sëmundje ishte, sa ishte zgjeruar. 00:01:47.696 --> 00:01:50.452 Raportet e rastit vinin në letra. 00:01:50.452 --> 00:01:52.808 Vonoheshin shumë para se të dilnin online 00:01:52.808 --> 00:01:54.782 dhe ishin tejet të pasakta. 00:01:55.492 --> 00:01:57.858 Ne nuk kishim një ekip mjekësor gati. 00:01:57.858 --> 00:02:00.453 Ne nuk kishim ndonjë mënyrë të përgatitnim njerëzit. 00:02:00.453 --> 00:02:05.784 Tani, Mjekët Pa Kufij bënë një punë të shkëlqyeshme me renditjen e vullnetarëve. 00:02:05.784 --> 00:02:08.880 Por edhe ashtu, ishim shumë më të ngadaltë se që guxonim 00:02:08.880 --> 00:02:12.022 duke dërguar mijëra punëtorë në këto vende. 00:02:12.022 --> 00:02:19.007 Dhe një epidemi e gjerë do na kërkonte qindra e mijëra punëtorë. 00:02:20.752 --> 00:02:25.155 Nuk kishte njeri të kontrollonte ofrimin e tretmaneve. 00:02:25.155 --> 00:02:26.946 Askush për diagnozat. 00:02:26.946 --> 00:02:30.243 Askush nuk e dinte çfarë veglash duhej të përdoreshin. 00:02:30.243 --> 00:02:33.723 Për shembull, mund të kishim marrë gjakun e të mbijetuarëve, 00:02:33.723 --> 00:02:39.158 ta procedonim, dhe ta kthenim atë plazmë tek njerëzit për t'i mbrojtur ata. 00:02:39.158 --> 00:02:41.764 Por kurrë as nuk ishte provuar kjo. NOTE Paragraph 00:02:41.764 --> 00:02:43.520 Kështu që shumëçka mungonte. 00:02:43.520 --> 00:02:47.415 Dhe këto gjëra janë në fakt dështim global. 00:02:48.305 --> 00:02:53.873 OBSH-ja financohet për të monitoruar epidemitë, jo për të bërë këto që thashë. 00:02:55.049 --> 00:02:57.842 Në filma është ndryshe. 00:02:57.842 --> 00:03:02.674 Janë disa epidemiologë të bukur gati për aksion, 00:03:02.674 --> 00:03:08.446 shkojnë, i shpëtojnë, por ky është Hollivudi. NOTE Paragraph 00:03:10.177 --> 00:03:13.887 Dështimi për tu përgatitur mund ta lë epideminë e radhës 00:03:13.887 --> 00:03:17.695 të jetë shumë më shkatërruese se Ebola. 00:03:18.735 --> 00:03:23.531 Të shohim progresin e Ebolës gjatë këtij viti. 00:03:24.311 --> 00:03:27.149 Rreth 10 mijë të vdekur, 00:03:27.149 --> 00:03:31.846 dhe gati të gjithë vetëm në tri vende të Afrikës Perëndimore. 00:03:31.846 --> 00:03:34.433 Janë tri arsye pse nuk u zgjerua më shumë. 00:03:34.433 --> 00:03:38.874 E para - sepse kishte mjaft punëtorë heroik në shëndetësi. 00:03:38.874 --> 00:03:42.136 Ata gjetën njerëzit dhe parandaluan infektime më të shumta. 00:03:42.136 --> 00:03:44.621 E dyta është natyra e virusit. 00:03:44.621 --> 00:03:47.697 Ebola nuk shpërndahet nëpërmjet ajrit. 00:03:47.697 --> 00:03:49.810 Dhe kur njeriu infektohet me të, 00:03:49.810 --> 00:03:52.550 shumica e të prekurëve janë në shtretër. 00:03:54.220 --> 00:03:58.411 E treta, nuk u përhap shumë në qytete. 00:03:58.411 --> 00:04:00.115 Dhe kjo ishte vetëm falë fatit. 00:04:00.115 --> 00:04:02.355 Po të ishte përhapur nëpër qytete, 00:04:02.355 --> 00:04:05.877 numri i të prekurëve do të kishte qenë shumë më i madh. NOTE Paragraph 00:04:05.877 --> 00:04:09.466 Kështu që herën tjetër, mund të mos jemi kaq fatlum. 00:04:09.466 --> 00:04:14.530 Mund të ketë virus ku njerëzit ndjehen mirë derisa janë të infektuar sa që 00:04:14.530 --> 00:04:17.842 hipin në aeroplan ose shkojnë në treg. 00:04:17.842 --> 00:04:20.846 Burimi i virusit mund të jetë një epidemi natyrore si Ebola, 00:04:20.846 --> 00:04:22.826 ose mund të jetë bio-terrorizëm. 00:04:22.826 --> 00:04:27.474 Kështu që ka gjëra që do të përkeqësonin situatën një mijë herë më shumë. NOTE Paragraph 00:04:27.474 --> 00:04:33.475 Në fakt, le të shohim si shpërndahet virusi nëpër ajër, 00:04:33.475 --> 00:04:37.070 siç ishte Gripi Spanjoll në vitin 1918. 00:04:37.630 --> 00:04:39.560 Pra, ja çfarë do të ndodhë: 00:04:39.560 --> 00:04:43.558 Do të shpërndahet anembanë botës shumë, shumë shpejt. 00:04:43.558 --> 00:04:48.683 Dhe mund të shihni mbi 30 milion veta të vdekur nga kjo epidemi. 00:04:48.683 --> 00:04:50.496 Pra, është një problem serioz. 00:04:50.496 --> 00:04:52.257 Duhet të brengosemi. NOTE Paragraph 00:04:52.257 --> 00:04:56.692 Por në fakt, ne mund të ndërtojmë një sistem menaxhimi shumë të mirë. 00:04:56.692 --> 00:05:01.836 Kemi benefitet e shkencës dhe teknologjisë për të cilat flasim këtu. 00:05:01.836 --> 00:05:02.883 Kemi telefona mobil 00:05:02.883 --> 00:05:06.140 për tu informuar nga publiku dhe të informuar publikun. 00:05:06.140 --> 00:05:10.319 Kemi hartat satelitore ku mund të shohim njerëzit ku janë e kah po shkojnë. 00:05:10.319 --> 00:05:12.627 Kemi përparime në biologji 00:05:12.627 --> 00:05:16.453 të cilat dramatikisht ndryshojnë kohën e hulumtimit të shkaktarit të sëmundjes 00:05:16.453 --> 00:05:21.322 dhe bërjen e ilaçeve e vaksinave kundër atij shkaktari. 00:05:21.322 --> 00:05:22.888 Pra, kemi veglat, 00:05:22.888 --> 00:05:27.500 por këto vegla duhet të vihen në sistemin shëndetësor global. 00:05:27.500 --> 00:05:29.793 Dhe duhet të jemi të gatshëm. NOTE Paragraph 00:05:29.793 --> 00:05:32.257 Mësimet më të mira se si të përgatitemi, mendoj që 00:05:32.257 --> 00:05:34.758 megjithatë janë ato që bëjmë për luftë. 00:05:34.758 --> 00:05:39.005 Ushtarët, i kemi të rregullt, gjithmonë të gatshëm për luftë. 00:05:39.005 --> 00:05:42.316 Kemi rezerva në numra të mëdhenj. 00:05:42.316 --> 00:05:46.005 NATO ka një njësi mobile që mund të aktivizohet shumë shpejt. 00:05:46.005 --> 00:05:49.455 NATO bën shumë lojëra lufte për të kontrolluar të stërviturit? 00:05:49.455 --> 00:05:51.883 A dinë mjaft për karburantet dhe logjistikën, dhe 00:05:51.883 --> 00:05:54.241 radio frekuencat e njëjta? 00:05:54.241 --> 00:05:56.779 Kështu që ata janë gati për aksion. 00:05:56.779 --> 00:06:01.134 Këto janë gjëra me të cilat duhet të përballemi ndaj një epidemie. NOTE Paragraph 00:06:01.134 --> 00:06:03.301 Cilat janë gjërat kryesore? 00:06:03.301 --> 00:06:08.591 Së pari, na duhet një sistem shëndetësor i fuqishëm në vendet e varfra. 00:06:08.591 --> 00:06:11.778 Sistem ku nënat mund të lindin të sigurta, 00:06:11.778 --> 00:06:13.295 ku fëmijët mund të vaksionohen. 00:06:13.295 --> 00:06:17.634 Por, gjithashtu ku mund të vërejmë një shpërthim epidemie shumë herët. 00:06:18.154 --> 00:06:19.935 Na duhen trupa mjekësor rezervë: 00:06:19.935 --> 00:06:22.501 shumë njerëz të cilat janë stërvitur dhe informuar, 00:06:22.501 --> 00:06:25.853 të gatshëm për veprim, me përvojë. 00:06:25.853 --> 00:06:30.266 Dhe pastaj duhet të lidhim mjekët me ushtrinë, 00:06:30.266 --> 00:06:34.417 shfrytëzimin e ushtrisë për të lëvizur shpejt, vendosjen e logjistikës 00:06:34.417 --> 00:06:36.220 dhe sigurimin e zonave. 00:06:36.220 --> 00:06:39.129 Na duhen simulimet, 00:06:39.129 --> 00:06:43.927 lojërat e mikrobeve, jo të luftës, ashtu që të shohim ku janë mangësitë. 00:06:43.927 --> 00:06:46.723 Hera e fundit që një stërvitjen e tillë ishte bërë në SHBA 00:06:46.723 --> 00:06:50.443 ishte më 2001, dhe nuk kaloi aq mirë. 00:06:50.453 --> 00:06:55.490 Deri tani rezultati është mikrobet: 1, njerëzit: 0. 00:06:55.490 --> 00:07:01.609 Në fund, duhet shumë Hulumtim e Zhvillim i avancuar për vaksina e diagnoza në zona. 00:07:01.609 --> 00:07:05.246 Ka ca viruse shumë të përparuara, si virusi i ndërlidhur me gjëndra, 00:07:05.246 --> 00:07:09.229 që mund të funksionoj shumë, shumë shpejt. NOTE Paragraph 00:07:09.229 --> 00:07:12.599 Tani nuk e kam buxhetin e saktë për koston e tij, por 00:07:12.599 --> 00:07:17.095 jam shumë i sigurt se është shumë modest krahasuar me dëmin potencial. 00:07:17.095 --> 00:07:21.740 Banka Botërore vlerëson që nëse kemi një grip epidemik global, 00:07:21.740 --> 00:07:25.465 pasuria globale do të bjere për më shumë se tre trilion dollarë 00:07:25.465 --> 00:07:29.332 dhe do të kemi miliona e miliona vdekjesh. 00:07:29.332 --> 00:07:32.317 Këto investime ofrojnë benefite të theksuara 00:07:32.317 --> 00:07:34.518 më shumë se një gatishmëri për një epidemi. 00:07:34.518 --> 00:07:36.982 Kujdesi shëndetësor themelor, Hulumtimi & Zhvillimi, 00:07:36.982 --> 00:07:39.812 do të mund të reduktonte pabarazinë shëndetësore globale 00:07:39.812 --> 00:07:43.502 dhe do ta bënin botën edhe më të sigurt. NOTE Paragraph 00:07:43.502 --> 00:07:46.864 Kështu që, mendoj se kjo duhet të jetë një prioritet absolut. 00:07:47.514 --> 00:07:48.980 Nuk ka nevojë për panik. 00:07:48.980 --> 00:07:53.469 Nuk kemi nevojë të grumbullojmë shpageta dhe të strukemi në bodrum. 00:07:53.469 --> 00:07:57.309 Por, duhet t'ia nisim, sepse koha nuk është në anën tonë. NOTE Paragraph 00:07:57.309 --> 00:08:03.524 Në fatk, nëse ka diçka pozitive nga epidemia e Ebolas, është 00:08:03.524 --> 00:08:09.330 që mund të shërbejë si një paralajmërim, një thirrje e fundit, për tu bërë gati. 00:08:09.330 --> 00:08:14.978 Nëse ia nisim tani, do të jemi gati për epideminë e radhës. NOTE Paragraph 00:08:14.978 --> 00:08:16.574 Faleminderit. NOTE Paragraph 00:08:16.574 --> 00:08:19.868 (Duatrokitje)