WEBVTT

00:00:00.903 --> 00:00:07.804
(Klikanie)

00:00:07.804 --> 00:00:12.420
Urodziłem się 
z obustronnym siatkówczakiem,

00:00:12.420 --> 00:00:14.353
rakiem siatkówki.

00:00:15.313 --> 00:00:18.419
Usunięto mi prawe oko,

00:00:18.419 --> 00:00:21.336
gdy miałem 7 miesięcy.

00:00:21.336 --> 00:00:25.053
Miałem 13 miesięcy,
kiedy usunęli mi lewe oko.

00:00:26.003 --> 00:00:31.148
Kiedy przebudziłem się po tej operacji,

00:00:31.148 --> 00:00:34.780
najpierw wyszedłem z łóżeczka

00:00:34.780 --> 00:00:38.889
i zacząłem błądzić
po oddziale intensywnej terapii,

00:00:39.829 --> 00:00:43.208
pewnie szukając tego, kto mi to zrobił.

00:00:43.208 --> 00:00:45.066
(Śmiech)

00:00:46.966 --> 00:00:50.127
Najwyraźniej błąkanie się po oddziale

00:00:50.127 --> 00:00:53.702
bez oczu nie było dla mnie problemem.

00:00:53.702 --> 00:00:56.337
Problemem było, że mogą mnie złapać.

NOTE Paragraph

00:00:57.557 --> 00:01:00.731
Wyobrażenia o ślepocie

00:01:00.731 --> 00:01:04.221
są dla niewidomych

00:01:04.221 --> 00:01:07.753
o wiele bardziej przerażające
niż sama ślepota.

00:01:09.283 --> 00:01:13.230
Pomyślcie przez chwilę 
o własnych wyobrażeniach o ślepocie.

00:01:13.230 --> 00:01:17.296
Pomyślcie o swojej reakcji,
kiedy wszedłem na scenę,

00:01:17.296 --> 00:01:21.347
o perspektywie własnej ślepoty

00:01:21.347 --> 00:01:25.264
albo o ślepnącej bliskiej osobie.

00:01:25.264 --> 00:01:30.704
To przerażenie jest 
dla większości z nas niepojęte,

00:01:30.704 --> 00:01:33.159
ponieważ ślepotę uważa się

00:01:33.159 --> 00:01:38.829
za przejaw ignorancji i nieświadomości,

00:01:38.829 --> 00:01:46.630
narażenie na potworności nieznanego mroku.

00:01:46.630 --> 00:01:48.460
Jak poetycko.

NOTE Paragraph

00:01:49.440 --> 00:01:52.801
Na szczęście dla mnie,
moi rodzice nie byli poetyccy.

00:01:52.801 --> 00:01:54.676
Byli pragmatyczni.

00:01:54.676 --> 00:02:01.293
Rozumieli, że ignorancja i lęk
to kwestie umysłu,

00:02:01.293 --> 00:02:05.282
a umysł można przystosować.

00:02:05.282 --> 00:02:08.983
Uważali, że z czasem powinienem

00:02:08.983 --> 00:02:13.814
cieszyć się tymi samymi swobodami
i obowiązkami, co wszyscy inni.

00:02:13.814 --> 00:02:16.275
Jak mówili: miałem się wyprowadzić,

00:02:16.275 --> 00:02:19.062
co zrobiłem w wieku 18 lat,

00:02:19.062 --> 00:02:21.035
płacić podatki.

00:02:21.035 --> 00:02:23.875
Dzięki. (Śmiech)

00:02:25.605 --> 00:02:30.786
Znali różnicę między miłością i lękiem.

00:02:30.786 --> 00:02:35.710
Lęk paraliżuje nas w obliczu wyzwania.

00:02:35.710 --> 00:02:38.612
Wiedzieli, że ślepota
będzie znacznym wyzwaniem.

00:02:38.612 --> 00:02:41.666
Nie wychowano mnie w lęku.

00:02:41.666 --> 00:02:45.415
Postawili moją wolność nade wszystko,

00:02:45.415 --> 00:02:48.535
ponieważ tak robi miłość.

NOTE Paragraph

00:02:48.535 --> 00:02:52.764
Jak dzisiaj daję sobie radę?

00:02:54.044 --> 00:02:57.419
Świat to dużo większy oddział szpitalny.

00:02:57.419 --> 00:03:01.320
Na szczęście mam swoją 
zaufaną, długą laskę,

00:03:01.320 --> 00:03:04.014
dłuższą niż laski używane
przez większość niewidomych.

00:03:04.014 --> 00:03:07.357
Nazywam ją buławą wolności.

00:03:07.357 --> 00:03:08.913
Powstrzyma mnie, na przykład,

00:03:08.913 --> 00:03:14.359
od niezbyt godnego opuszczenia sceny.

00:03:14.359 --> 00:03:15.279
(Śmiech)

00:03:15.279 --> 00:03:17.242
Widzę tę wysoką krawędź.

00:03:18.282 --> 00:03:21.509
Uprzedzali nas wcześniej,
że każde możliwe nieszczęście

00:03:21.509 --> 00:03:25.100
spotkało już prelegentów na tej scenie.

00:03:25.100 --> 00:03:27.121
Nie chcę ustanowić nowego precedensu.

NOTE Paragraph

00:03:28.491 --> 00:03:30.425
Ale poza tym,

00:03:30.425 --> 00:03:33.552
słyszeliście pewnie, że klikałem 
przy wchodzeniu na scenę.

00:03:33.552 --> 00:03:34.619
(Klikanie)

00:03:34.619 --> 00:03:36.488
Klikałem językiem.

00:03:36.488 --> 00:03:39.666
Są to krótkie dźwięki,

00:03:39.666 --> 00:03:44.746
które rozchodzą się i odbijają 
od powierzchni dookoła,

00:03:44.746 --> 00:03:46.118
jak sonar nietoperza,

00:03:46.118 --> 00:03:51.738
i wracają do mnie z wzorami
i informacjami,

00:03:51.738 --> 00:03:54.225
mniej więcej tak, jak dla was światło.

00:03:55.135 --> 00:03:58.793
A mój mózg, dzięki rodzicom,

00:03:58.793 --> 00:04:04.098
został pobudzony do tworzenia obrazów
w korze wzrokowej,

00:04:04.098 --> 00:04:07.338
którą nazywamy teraz systemem obrazowania,

00:04:07.338 --> 00:04:11.288
z tych informacji,
podobnie jak wasze mózgi.

00:04:11.288 --> 00:04:13.854
Nazywam ten proces miganiem sonaru.

00:04:14.604 --> 00:04:20.322
W ten sposób nauczyłem się
widzieć przez ślepotę,

00:04:20.322 --> 00:04:23.498
kierować swoją podróżą

00:04:23.498 --> 00:04:27.538
przez nieznany mrok własnych wyzwań,

00:04:27.538 --> 00:04:31.439
które dały mi tytuł

00:04:31.439 --> 00:04:35.154
"niezwykłego Batmana".

NOTE Paragraph

00:04:35.154 --> 00:04:37.708
Batmana zaakceptuję.

00:04:37.708 --> 00:04:41.098
Nietoperze są fajne. Batman jest fajny.

00:04:41.098 --> 00:04:46.766
Ale nie wychowano mnie, bym myślał,
że jestem niezwykły.

00:04:47.856 --> 00:04:51.884
Zawsze uważałem, 
że jestem podobny do każdego,

00:04:51.884 --> 00:04:57.300
kto przemierza nieznany mrok 
własnych wyzwań.

00:04:57.300 --> 00:05:00.718
Czy to takie niezwykłe?

00:05:00.718 --> 00:05:04.014
Nie używam oczu, używam mózgu.

NOTE Paragraph

00:05:04.834 --> 00:05:07.317
Ktoś gdzieś musi myśleć,

00:05:07.317 --> 00:05:11.144
że to niezwykłe,
inaczej nie byłoby mnie tutaj,

00:05:11.144 --> 00:05:14.183
ale zastanówmy się nad tym przez chwilę.

00:05:15.013 --> 00:05:17.739
Każdy, kto zmaga się

00:05:17.739 --> 00:05:22.428
albo kiedyś zmagał się z wyzwaniem,

00:05:22.428 --> 00:05:24.160
niech podniesie rękę.

00:05:25.470 --> 00:05:27.490
Szum. OK.

00:05:27.490 --> 00:05:30.462
Dużo rąk w górze, chwila, niech policzę.

00:05:30.462 --> 00:05:32.503
(Klikanie)

00:05:33.713 --> 00:05:36.731
To zajmie chwilę.
(Klikanie) (Śmiech)

00:05:36.731 --> 00:05:38.205
Jest dużo rąk w górze.

00:05:38.205 --> 00:05:40.609
Trzymajcie je, mam pomysł.

00:05:40.609 --> 00:05:46.302
Ci, który używają mózgów
do pokonywania tych wyzwań,

00:05:46.302 --> 00:05:49.243
niech opuszczą ręce.

00:05:50.423 --> 00:05:53.024
Każdy, kto wciąż ma rękę w górze,

00:05:53.024 --> 00:05:58.262
ma swoje własne wyzwania. (Śmiech)

NOTE Paragraph

00:05:58.262 --> 00:06:00.839
Wszyscy mierzymy się z wyzwaniami

00:06:00.839 --> 00:06:04.577
i wszyscy mierzymy się
z nieznanym mrokiem,

00:06:04.577 --> 00:06:08.920
który jest obecny w większości wyzwań,
i którego większość z nas się boi.

00:06:08.920 --> 00:06:12.773
Ale wszyscy mamy mózgi,

00:06:12.773 --> 00:06:17.069
które pozwalają nam

00:06:17.069 --> 00:06:23.456
kierować podróżą przez te wyzwania.

NOTE Paragraph

00:06:24.151 --> 00:06:28.284
Dobry przykład: przyszedłem tutaj

00:06:28.284 --> 00:06:35.254
(Klikanie) i nie powiedzieli mi,

00:06:35.254 --> 00:06:38.152
gdzie jest mównica.

00:06:38.152 --> 00:06:41.066
Nie można ufać ludziom z TED.

00:06:42.796 --> 00:06:44.653
"Sam sobie znajdź" - powiedzieli.

00:06:44.653 --> 00:06:48.063
(Śmiech)

00:06:49.413 --> 00:06:52.525
Sprzężenie zwrotne 
nagłośnienia nie pomaga.

NOTE Paragraph

00:06:52.525 --> 00:06:55.934
Teraz rzucę wam wyzwanie.

00:06:55.934 --> 00:06:59.850
Zamknijcie wszyscy oczy
tylko na chwilę, dobrze?

00:06:59.850 --> 00:07:03.507
Nauczycie się czegoś o migającym sonarze.

00:07:03.507 --> 00:07:05.017
Wydam z siebie dźwięk.

00:07:05.017 --> 00:07:08.562
Będę trzymał ten panel przed sobą,
ale nie będę nim ruszał.

00:07:08.562 --> 00:07:11.486
Tylko słuchajcie dźwięku przez chwilę.

00:07:13.236 --> 00:07:19.228
Szzzzzzzzzz.

00:07:19.228 --> 00:07:21.293
Nic interesującego.

00:07:21.293 --> 00:07:24.032
Teraz słuchajcie, co się stanie
z tym samym dźwiękiem,

00:07:24.032 --> 00:07:25.816
kiedy ruszę panelem.

00:07:27.146 --> 00:07:33.111
Szzzzzzzzzz.
(Dźwięk podnosi się i opada)

00:07:38.266 --> 00:07:41.609
Nie znasz potęgi Ciemnej Strony.

00:07:41.609 --> 00:07:43.421
(Śmiech)

00:07:43.421 --> 00:07:45.812
Nie mogłem się oprzeć.

NOTE Paragraph

00:07:47.832 --> 00:07:50.479
Trzymajcie oczy zamknięte,

00:07:50.479 --> 00:07:52.327
słyszeliście różnicę?

00:07:52.327 --> 00:07:55.425
Upewnijmy się.

00:07:55.425 --> 00:07:57.224
Wyzwanie dla was,

00:07:57.224 --> 00:08:02.308
powiedzcie "teraz", kiedy usłyszycie,
że panel zaczyna się ruszać.

00:08:02.308 --> 00:08:05.300
Zrelaksujmy się.

NOTE Paragraph

00:08:08.160 --> 00:08:11.823
Szzzzzzzz.

NOTE Paragraph

00:08:11.823 --> 00:08:13.888
Publiczność: Teraz.
Daniel Kish: Świetnie.

00:08:13.888 --> 00:08:15.381
Otwórzcie oczy.

00:08:15.381 --> 00:08:19.915
Dobrze. Jeszcze tylko kilka centymetrów

00:08:19.915 --> 00:08:22.045
i zauważylibyście różnicę.

00:08:22.045 --> 00:08:24.488
Doświadczyliście sonaru.

00:08:25.528 --> 00:08:28.547
Wszyscy bylibyście świetnymi niewidomymi.
(Śmiech)

00:08:28.547 --> 00:08:31.240
Spójrzmy, co się stanie,

00:08:31.240 --> 00:08:34.584
kiedy na ten proces aktywacji

00:08:34.584 --> 00:08:39.111
przeznaczy się trochę czasu i uwagi.

NOTE Paragraph

00:08:39.111 --> 00:08:42.292
(Wideo) Juan Ruiz: To tak,
jakbyście wy widzieli oczami,

00:08:42.292 --> 00:08:45.497
a my uszami.

NOTE Paragraph

00:08:45.497 --> 00:08:48.561
Brian Bushway: To nie kwestia
cieszenia się bardziej albo mniej,

00:08:48.561 --> 00:08:51.487
chodzi o cieszenie się inaczej.

NOTE Paragraph

00:08:51.487 --> 00:08:54.529
Shawn Marsolais: Idzie w poprzek.
DK: Tak.

NOTE Paragraph

00:08:54.529 --> 00:08:58.337
SM: A teraz stopniowo opada.

NOTE Paragraph

00:08:58.337 --> 00:08:59.950
DK: Tak!
SM: To niesamowite!

00:08:59.950 --> 00:09:04.246
Jakbym widział samochód. O matko!

NOTE Paragraph

00:09:09.981 --> 00:09:12.048
J. Louchart: Uwielbiam być ślepy.

00:09:12.048 --> 00:09:15.716
Gdybym miał okazję, szczerze,
nie wróciłbym do widzenia.

NOTE Paragraph

00:09:15.716 --> 00:09:19.176
JR: Im większy jest cel,
tym więcej napotkasz przeszkód,

00:09:19.176 --> 00:09:21.777
a po drugiej stronie tego celu

00:09:21.777 --> 00:09:23.425
jest zwycięstwo.

00:09:23.425 --> 00:09:28.580
[Po włosku]

00:09:28.580 --> 00:09:38.355
(Brawa)

NOTE Paragraph

00:09:38.355 --> 00:09:42.245
DK: Czy ci ludzie
wyglądali na przerażonych?

00:09:42.245 --> 00:09:44.067
Nie bardzo.

00:09:44.067 --> 00:09:46.853
Przeprowadziliśmy trening aktywacyjny

00:09:46.853 --> 00:09:50.382
dla dziesiątek tysięcy niewidomych
i widzących osób z różnych środowisk

00:09:50.382 --> 00:09:52.820
w prawie 40 krajach.

00:09:52.820 --> 00:09:57.302
Kiedy niewidomi uczą się widzieć,

00:09:57.302 --> 00:10:00.320
widzący wyglądają na zainspirowanych

00:10:00.320 --> 00:10:05.377
i chcą się nauczyć widzieć na ich sposób
lepiej, wyraźniej, z mniejszym lękiem,

00:10:06.627 --> 00:10:12.533
bo to przykład ogromnych możliwości 
drzemiących w każdym,

00:10:12.533 --> 00:10:19.046
żeby przechodzić każdy rodzaj wyzwania,
w każdej formie ciemności,

00:10:19.046 --> 00:10:22.332
żeby odkrywać to, co niewyobrażalne,

00:10:22.332 --> 00:10:27.695
kiedy jesteśmy aktywowani.

NOTE Paragraph

00:10:27.695 --> 00:10:33.709
Życzę wam wszystkim jak najbardziej
uaktywniającej podróży.

NOTE Paragraph

00:10:33.709 --> 00:10:35.474
Dziękuję bardzo.

NOTE Paragraph

00:10:35.474 --> 00:10:42.695
(Brawa)

NOTE Paragraph

00:10:43.716 --> 00:10:46.162
Chris Anderson: Daniel, przyjacielu.

00:10:46.162 --> 00:10:51.297
Wiem, że możesz widzieć,
że są tu spektakularne owacje na stojąco.

00:10:51.297 --> 00:10:54.281
Dziękuję za niecodzienne wystąpienie.

00:10:54.281 --> 00:10:59.530
Jeszcze jedno pytanie 
o twój wewnętrzny świat.

00:10:59.530 --> 00:11:05.095
Myślimy, że mamy w swoim świecie rzeczy,
których ty, jako niewidomy, nie masz,

00:11:05.095 --> 00:11:06.819
ale jak wygląda twój świat?

00:11:06.819 --> 00:11:09.582
Co masz, czego my nie mamy?

NOTE Paragraph

00:11:09.582 --> 00:11:12.717
DK: 360-stopniowy widok,

00:11:12.717 --> 00:11:16.618
mój sonar działa prawie tak dobrze
za mną, jak przede mną.

00:11:16.618 --> 00:11:18.499
Działa za rogami.

00:11:18.499 --> 00:11:21.238
Działa przez powierzchnie.

00:11:22.448 --> 00:11:27.229
Ogólnie, jest to rodzaj
rozmytej trójwymiarowej geometrii.

00:11:27.229 --> 00:11:31.269
Jeden z moich uczniów, 
który jest teraz instruktorem,

00:11:31.269 --> 00:11:34.195
kilka miesięcy po utracie wzroku

00:11:34.195 --> 00:11:36.447
siedział w swoim trzypiętrowym domu

00:11:36.447 --> 00:11:40.464
i zauważył, że może słyszeć
wszystko, co dzieje się w domu:

00:11:40.464 --> 00:11:44.643
rozmowy, ludzi w kuchni, ludzi w łazience,

00:11:44.643 --> 00:11:47.337
kilka pięter dalej, kilka ścian dalej.

00:11:47.337 --> 00:11:50.889
Powiedział, że to jest tak,
jak robienie prześwietlenia.

NOTE Paragraph

00:11:50.889 --> 00:11:54.511
CA: Jak widzisz to, gdzie teraz jesteś?

00:11:54.511 --> 00:11:57.530
Jak widzisz tę salę?

NOTE Paragraph

00:11:57.530 --> 00:12:03.033
DK: Dużo głośników, szczerze mówiąc.

00:12:04.453 --> 00:12:08.709
To ciekawe. Kiedy ludzie wydają dźwięki,

00:12:08.709 --> 00:12:13.864
kiedy się śmieją, kiedy się wiercą,
kiedy piją albo wydmuchują nos

00:12:13.864 --> 00:12:16.557
albo cokolwiek, słyszę wszystko.

00:12:16.557 --> 00:12:19.738
Słyszę najmniejszy ruch każdej osoby.

00:12:19.738 --> 00:12:22.501
Naprawdę nic nie ucieka mojej uwadze,

00:12:22.501 --> 00:12:24.355
a do tego, z perspektywy sonaru,

00:12:24.355 --> 00:12:30.209
rozmiar pomieszczenia, 
krzywizna widowni dookoła sceny,

00:12:30.209 --> 00:12:33.847
wysokość pomieszczenia.

00:12:33.847 --> 00:12:37.127
Wszystko to trójwymiarowa 
geometria powierzchni

00:12:37.127 --> 00:12:38.544
dookoła mnie.

NOTE Paragraph

00:12:38.544 --> 00:12:40.830
CA: Wykonałeś spektakularną pracę,

00:12:40.830 --> 00:12:43.655
pomagając nam wszystkim
widzieć świat inaczej.

00:12:43.655 --> 00:12:45.825
Naprawdę bardzo za to dziękuję.
DK: Dziękuję.

NOTE Paragraph

00:12:45.825 --> 00:12:50.214
(Brawa)