0:00:00.903,0:00:07.804
(Klikkende geluiden)

0:00:07.804,0:00:12.420
Ik werd geboren[br]met dubbelzijdig retinoblastoom,

0:00:12.420,0:00:14.353
oogkanker.

0:00:15.313,0:00:18.419
Mijn rechteroog werd verwijderd

0:00:18.419,0:00:21.336
toen ik zeven maanden oud was.

0:00:21.336,0:00:25.053
Op 13 maand verwijderden ze m'n linkeroog.

0:00:26.003,0:00:31.148
Het allereerste dat ik deed na de operatie

0:00:31.148,0:00:34.780
was mijn wieg uitklimmen

0:00:34.780,0:00:38.889
en door de spoedafdeling [br]beginnen ronddwalen,

0:00:39.829,0:00:43.208
waarschijnlijk op zoek naar de dader.

0:00:43.208,0:00:45.066
(Gelach)

0:00:46.966,0:00:50.127
Blijkbaar was het geen probleem

0:00:50.127,0:00:53.702
om hier rond te lopen met m'n blinde ogen.

0:00:53.702,0:00:56.337
Het probleem was dat ze me vingen.

0:00:57.557,0:01:00.731
Het zijn de indrukken [br]die men heeft over blind zijn

0:01:00.731,0:01:04.221
die de blinden veel meer kwaad doen

0:01:04.221,0:01:07.753
dan het blind zijn zelf.

0:01:09.283,0:01:13.230
Denk even na over je eigen [br]indrukken over blindheid.

0:01:13.230,0:01:17.296
Denk aan je reactie toen ik hier [br]op het podium verscheen.

0:01:17.296,0:01:21.347
of het vooruitzicht om [br]zelf blind te worden,

0:01:21.347,0:01:25.264
of dat het gebeurt bij een geliefde.

0:01:25.264,0:01:30.704
Het is een ware verschrikking[br]voor de meesten onder ons

0:01:30.704,0:01:33.159
omdat blindheid

0:01:33.159,0:01:38.829
gelijk wordt gesteld [br]met onwetendheid en onbegrip,

0:01:38.829,0:01:41.040
met een onfortuinlijke blootstelling

0:01:41.040,0:01:46.630
aan de verwoesting [br]van het duistere onbekende.

0:01:46.630,0:01:48.460
Hoe poëtisch!

0:01:49.440,0:01:52.801
Gelukkig waren mijn ouders niet poëtisch.

0:01:52.801,0:01:54.676
Zij waren pragmatisch.

0:01:54.676,0:02:01.293
Ze begrepen dat angst en onbegrip [br]in ons hoofd zitten.

0:02:01.293,0:02:05.282
En dat kunnen we veranderen.

0:02:05.282,0:02:08.983
Zij vonden dat ik groot moest worden

0:02:08.983,0:02:13.814
en dezelfde kansen en verantwoordelijkheid[br]als anderen moest krijgen.

0:02:13.814,0:02:16.275
Dus, ik zou het huis uitgaan --

0:02:16.275,0:02:19.062
wat ik deed op m'n 18de --

0:02:19.062,0:02:21.035
belastingen betalen --

0:02:21.035,0:02:23.875
bedankt daarvoor --[br](Gelach) --

0:02:25.605,0:02:30.786
en zij kenden het verschil [br]tussen liefde en angst.

0:02:30.786,0:02:35.710
Angst verlamt ons wanneer we [br]voor een uitdaging staan.

0:02:35.710,0:02:38.612
Ze wisten dat blindheid [br]een heuse uitdaging zou zijn.

0:02:38.612,0:02:41.666
Ik werd niet met angst grootgebracht.

0:02:41.666,0:02:45.415
Mijn vrijheid kwam eerst,

0:02:45.415,0:02:48.535
want dat hoort nu eenmaal bij de liefde.

0:02:48.535,0:02:52.764
Maar hoe red ik me nu [br]in het dagelijkse leven?

0:02:54.044,0:02:57.419
De wereld is heel wat groter dan[br]die afdeling in het ziekenhuis.

0:02:57.419,0:03:01.320
Gelukkig heb ik [br]mijn vertrouwde lange stok,

0:03:01.320,0:03:04.014
hij is langer dan die [br]van de meeste blinden.

0:03:04.014,0:03:07.357
Ik noem hem m'n vrijheidsstaf.

0:03:07.357,0:03:08.913
Hij zorgt dat ik, bijvoorbeeld,

0:03:08.913,0:03:14.529
niet onelegant 't podium afduik.

0:03:15.279,0:03:17.242
Ik zie de klifrand wel.

0:03:18.282,0:03:21.509
Vooraf zeiden ze dat elk mogelijk voorval

0:03:21.509,0:03:25.100
al wel eens een van de sprekers [br]was overkomen.

0:03:25.100,0:03:27.121
Ik wil echter geen [br]nieuw precedent vormen.

0:03:28.491,0:03:30.425
Maar goed, verder,

0:03:30.425,0:03:33.552
ik klikte toen ik binnenkwam --

0:03:33.552,0:03:34.619
(Klikkend geluid) --

0:03:34.619,0:03:36.488
met mijn tong.

0:03:36.488,0:03:39.666
Dat zijn geluidsgolven

0:03:39.666,0:03:44.746
die ik uitstuur en die overal om me heen[br]gereflecteerd worden,

0:03:44.746,0:03:46.408
als de sonar van 'n vleermuis.

0:03:46.408,0:03:51.738
Ze brengen mij patronen, informatie.

0:03:51.738,0:03:54.225
net zoals licht dat doet bij jullie.

0:03:55.135,0:03:58.793
En dankzij m'n ouders, is m'n brein

0:03:58.793,0:04:04.098
geactiveerd om beelden te vormen [br]in mijn visuele cortex,

0:04:04.098,0:04:07.338
wat we nu het beeldsysteem noemen,

0:04:07.338,0:04:11.288
op basis van deze informatie,[br]net zoals jullie brein dat doet.

0:04:11.288,0:04:13.854
Ik noem dit systeem flash sonar.

0:04:14.604,0:04:20.322
Ik heb ermee leren zien [br]ondanks m'n blindheid

0:04:20.322,0:04:23.498
om me zo een weg te banen

0:04:23.498,0:04:27.538
door het duistere onbekende[br]van mijn uitdagingen,

0:04:27.538,0:04:31.439
wat me volgende bijnaam opleverde:

0:04:31.439,0:04:35.154
'de ongelofelijke Batman'.

0:04:35.154,0:04:37.708
Batman vind ik oké.

0:04:37.708,0:04:41.098
Vleermuizen zijn cool. Batman is cool.

0:04:41.098,0:04:46.766
Maar ik werd niet zo opgevoed[br]dat ik mezelf ongelofelijk vind.

0:04:47.856,0:04:51.884
Ik zie mezelf altijd als alle anderen

0:04:51.884,0:04:57.300
die zich een weg banen door het onbekende [br]van hun eigen uitdagingen.

0:04:57.300,0:05:00.718
Is dat zo ongelooflijk?

0:05:00.718,0:05:04.014
Ik gebruik mijn ogen niet, [br]gewoon m'n brein.

0:05:04.834,0:05:07.317
Toch is er iemand, ergens,

0:05:07.317,0:05:11.144
die dat toch ongelofelijk vindt,[br]of ik was hier niet,

0:05:11.144,0:05:14.183
maar laat ons hier even verder op ingaan.

0:05:15.013,0:05:17.739
Iedereen hier

0:05:17.739,0:05:22.428
die voor een uitdaging staat [br]of heeft gestaan,

0:05:22.428,0:05:24.160
steek je hand op.

0:05:25.470,0:05:27.490
Woesh. Oké.

0:05:27.490,0:05:30.462
Veel handen in de lucht.[br]Een secondje, even tellen.[br]

0:05:30.462,0:05:32.503
(Klikkend geluid)

0:05:33.713,0:05:36.731
Het zal even duren.[br](Klikkend geluid)

0:05:36.731,0:05:38.205
Oké, heel wat handen in de lucht.

0:05:38.205,0:05:40.609
Nog niet naar beneden doen.

0:05:40.609,0:05:46.302
Al diegenen die de uitdagingen [br]aangaan met hun brein,

0:05:46.302,0:05:49.243
doe je handen maar neer.

0:05:50.423,0:05:53.024
Oké, als je je handen nog in de lucht hebt

0:05:53.024,0:05:58.262
dan heb je serieuze uitdagingen. (Gelach)

0:05:58.262,0:06:00.839
We hebben allemaal onze eigen uitdagingen,

0:06:00.839,0:06:04.577
en we moeten allen [br]het duistere onbekende in

0:06:04.577,0:06:08.920
en het is dat wat we het meest vrezen[br]aan onze uitdagingen.

0:06:08.920,0:06:12.773
Maar we hebben allemaal hersenen

0:06:12.773,0:06:17.069
die geactiveerd worden om ons toe te staan

0:06:17.069,0:06:23.456
om ons een weg te banen [br]door deze uitdagingen.

0:06:24.151,0:06:28.284
Bewijs: Ik kwam hier

0:06:28.284,0:06:35.254
en -- (Klikkend geluid) -- [br]ze wouden me niet zeggen

0:06:35.254,0:06:38.152
waar de lessenaar stond.

0:06:38.152,0:06:41.066
Die TED-mensen zijn niet te vertrouwen.

0:06:42.796,0:06:44.653
"Zoek het zelf," zeiden ze.

0:06:44.653,0:06:48.063
Dus -- (Gelach)

0:06:49.413,0:06:52.525
En het geluidssysteem helpt niet bepaald.

0:06:52.525,0:06:55.934
Dus nu stel ik jullie voor een uitdaging.

0:06:55.934,0:06:59.850
Kunnen jullie allemaal even [br]jullie ogen sluiten?

0:06:59.850,0:07:03.507
En dan leer ik jullie [br]een beetje flash sonar.

0:07:03.507,0:07:05.017
Ik zal een geluid maken.

0:07:05.017,0:07:08.562
Ik hou dit plaatje voor me, [br]zonder te bewegen.

0:07:08.562,0:07:11.486
Luister gewoon even naar het geluid.

0:07:13.236,0:07:19.228
Shhhhhhhhhh.

0:07:19.228,0:07:21.293
Oké, niet bepaald interessant.

0:07:21.293,0:07:24.032
Luister nu naar wat er gebeurt [br]met dat geluid

0:07:24.032,0:07:25.816
wanneer ik het plaatje beweeg.

0:07:27.146,0:07:33.111
Shhhhhhhhh. [br](De toonhoogte verandert)

0:07:38.266,0:07:41.609
Je kent de macht [br]van de Duistere Kant niet.

0:07:41.609,0:07:43.421
(Gelach)

0:07:43.421,0:07:45.812
Ik kon het niet laten.

0:07:47.832,0:07:50.479
Oké, hou je ogen nog steeds dicht.

0:07:50.479,0:07:52.327
Heb je het verschil gehoord?

0:07:52.327,0:07:55.425
Oké, om zeker te zijn,

0:07:55.425,0:07:57.224
dit is jullie uitdaging:

0:07:57.224,0:08:02.308
roep "nu" als het plaatje beweegt.

0:08:02.308,0:08:05.300
Oké? We doen het rustig aan.

0:08:08.160,0:08:11.823
Shhhhhhh.

0:08:11.823,0:08:13.888
Publiek: Nu.[br]Daniel Kish: Perfect!

0:08:13.888,0:08:15.381
Open jullie ogen.

0:08:15.381,0:08:19.915
Oké, dus slechts enkele cm

0:08:19.915,0:08:22.045
en je merkt het verschil al.

0:08:22.045,0:08:24.488
Nu heb je sonar ervaren.

0:08:25.528,0:08:28.547
Jullie zouden geweldige blinden zijn.[br](Gelach)

0:08:28.547,0:08:31.240
Laten we even zien wat er kan gebeuren

0:08:31.240,0:08:34.584
als men dit activatieproces

0:08:34.584,0:08:39.111
wat tijd en aandacht schenkt.

0:08:39.111,0:08:42.292
(Video) Juan Ruíz: jullie zien[br]met jullie ogen

0:08:42.292,0:08:45.497
en wij zien met onze oren.

0:08:45.497,0:08:48.561
Brian Bushway: het gaat niet [br]over meer of minder genieten,

0:08:48.561,0:08:51.487
maar over anders genieten.

0:08:51.487,0:08:54.529
Shawn Marsolais: Het stijgt.[br]DK: Ja.

0:08:54.529,0:08:58.337
SM: En dan daalt het weer stilletjes aan.

0:08:58.337,0:08:59.950
DK: Ja![br]SM: Dat is gewoon ongelofelijk.

0:08:59.950,0:09:04.246
Het is alsof ik de auto zie.

0:09:09.981,0:09:12.048
J. Louchart: Ik ben heel graag blind.

0:09:12.048,0:09:15.716
Als ik de keuze had, [br]dan zou ik niet terug ziend worden.

0:09:15.716,0:09:19.176
JR: Hoe groter je doel, [br]hoe groter de obstakels

0:09:19.176,0:09:21.777
en dat doel bereiken[br]

0:09:21.777,0:09:23.425
dat is overwinnen.

0:09:23.425,0:09:28.580
[En dan-- het was prachtig [br]om het hier te zien.]

0:09:28.580,0:09:38.355
(Applaus)

0:09:38.355,0:09:42.245
DK: En, lijken deze mensen nu bang?

0:09:42.245,0:09:44.067
Niet echt.

0:09:44.067,0:09:46.853
Wij hebben activatietraining gegeven

0:09:46.853,0:09:50.382
aan tienduizenden blinden en zienden

0:09:50.382,0:09:52.820
in zo'n 40 landen.

0:09:52.820,0:09:57.302
Wanneer blinden leren te zien,

0:09:57.302,0:10:00.320
dan lijken zienden geïnspireerd

0:10:00.320,0:10:05.377
om te leren om beter, duidelijker, [br]zonder angst, te zien,

0:10:06.627,0:10:12.533
omdat dit aantoont dat we allen[br]een immense capaciteit hebben

0:10:12.533,0:10:19.046
om elke uitdaging aan te gaan,[br]ongeacht de duisternis

0:10:19.046,0:10:22.332
om tot ontdekkingen te komen[br]die onvoorstelbaar lijken[br]

0:10:22.332,0:10:27.695
wanneer we geactiveerd worden.

0:10:27.695,0:10:33.709
Ik wens jullie allemaal [br]een activerende reis toe.

0:10:33.709,0:10:35.474
Bedankt.

0:10:35.474,0:10:42.695
(Applaus)

0:10:43.716,0:10:46.162
Chris Anderson: Daniel, mijn vriend,

0:10:46.162,0:10:51.297
zoals je ziet, een staande ovatie bij TED.

0:10:51.297,0:10:54.281
Bedankt voor een bijzondere talk.

0:10:54.281,0:10:59.530
Nog een vraag over jouw wereld, [br]de wereld die je voor jezelf construeert.

0:10:59.530,0:11:05.095
Wij denken dat wij meer in onze wereld[br]hebben dan jij in die van jou.

0:11:05.095,0:11:06.819
maar hoe ziet jouw wereld eruit?

0:11:06.819,0:11:09.582
Wat heb jij dat wij niet hebben?

0:11:09.582,0:11:12.717
DK: Een zicht van 360°,

0:11:12.717,0:11:16.618
mijn sonar werkt ongeveer even goed [br]achter mij als voor mij.

0:11:16.618,0:11:18.499
Het werkt rond hoeken.

0:11:18.499,0:11:21.238
Het werkt door oppervlakten heen.

0:11:22.448,0:11:27.229
Het is een soort vaag driedimensionaal[br]geometrisch geheel.

0:11:27.229,0:11:31.269
Toen één van mijn studenten, [br]die nu instructeur is,

0:11:31.269,0:11:34.195
blind werd, merkte hij[br]na een paar maanden

0:11:34.195,0:11:36.447
dat hij in zijn huis met drie verdiepingen

0:11:36.447,0:11:40.464
alles kon horen wat er[br]in het huis gebeurde:

0:11:40.464,0:11:44.643
gesprekken, mensen in de keuken, [br]in de badkamer,

0:11:44.643,0:11:47.337
enkele verdiepingen verder, [br]enkele muren verder.

0:11:47.337,0:11:50.889
Hij vergeleek het met X-ray zicht.

0:11:50.889,0:11:54.511
CA: Hoe stel jij je deze ruimte voor?

0:11:54.511,0:11:57.530
Hoe zie je dit theater?

0:11:57.530,0:12:03.033
DK: Voornamelijk veel luidsprekers.

0:12:04.453,0:12:08.709
Interessant genoeg, [br]wanneer mensen geluid maken,

0:12:08.709,0:12:13.864
wanneer ze lachen, schuifelen, [br]iets drinken of hun neus snuiten

0:12:13.864,0:12:16.557
of zoiets, dan hoor ik alles.

0:12:16.557,0:12:19.738
Ik hoor elke beweging[br]die elke persoon hier maakt.

0:12:19.738,0:12:22.501
Niets ontsnapt aan mijn aandacht

0:12:22.501,0:12:24.355
en met mijn sonar

0:12:24.355,0:12:30.209
zie ik de omvang van de ruimte,[br]de gebogen opstelling van het publiek,

0:12:30.209,0:12:33.847
de hoogte van de kamer.

0:12:33.847,0:12:37.127
Zoals ik zei, het is 'n soort van [br]driedimensionale geometrische vorm

0:12:37.127,0:12:38.544
om me heen.

0:12:38.544,0:12:40.830
CA: Wel Daniel,

0:12:40.830,0:12:43.655
je hebt ons geholpen [br]de wereld anders te zien.

0:12:43.655,0:12:45.825
Bedankt daarvoor.[br]DK: Bedankt.

0:12:45.825,0:12:50.214
(Applaus)