1
00:00:01,575 --> 00:00:04,682
من دڤێت بپرسیارەکا سادە دەستپێبکەم:

2
00:00:06,000 --> 00:00:09,840
ئەرێ بۆچی خەلکێ هەژار
گەلەک بریارێن هەژار ددەن؟

3
00:00:11,852 --> 00:00:13,403
ئەز دزانم پرسیارەکا بزەحمەتە،

4
00:00:13,427 --> 00:00:15,392
بەلـێ پا بەرێ خوە بدە داتایان.

5
00:00:15,416 --> 00:00:17,259
هەژار پتر دەیندکەت، کێمتر رادکەت،

6
00:00:17,283 --> 00:00:19,626
پتر جگاران دکێشیت، کێمتر راهێنانان دکەت،

7
00:00:19,626 --> 00:00:21,756
پتر ڤەدخوەت و
کێمتر خوارنێن ساخلەم دخوەت.

8
00:00:22,372 --> 00:00:23,533
بۆچی؟

9
00:00:24,451 --> 00:00:25,978
باشە، شروڤەکرنا ستاندارد

10
00:00:26,002 --> 00:00:29,382
جارەکێ هاتبوو کومڤەکرن ژلایێ سەرۆک وەزیرا
بریتانییا، مارگارێت تاچەر.

11
00:00:29,406 --> 00:00:32,791
و ئەوێ هەژاری
ب "نەخوەشییەکا کەسایەتییێ" ناڤکر.

12
00:00:32,815 --> 00:00:34,655
(کەنین)

13
00:00:34,679 --> 00:00:36,585
بشێوەیەکێ سادە، نەبوونا کەسایەتییێ،

14
00:00:37,465 --> 00:00:41,456
نوکە، ئەز یێ پشتراستم نە گەلەک ژهەوە
دێ گەلەک دچاڤگرتی بن دەربارەی ڤێ چەندێ.

15
00:00:42,497 --> 00:00:46,347
بەلـێ ئەو هزرا کو دبێژیت
شاشییەک یا دهەژاران بخوەدا هەی

16
00:00:46,371 --> 00:00:48,354
نەییا گرێدایە بخاتینا تاچەرێ ڤە.

17
00:00:49,285 --> 00:00:52,488
دبیت هندەک ژهەوە وێ چەندێ باوەر
بکەن کو پێتڤییە هەژاری بکەینە

18
00:00:52,512 --> 00:00:54,265
بەرپرسیار ژشاشییێن وان بخوە.

19
00:00:54,289 --> 00:00:58,186
و دبیت هندەکێن دی بێژن کو پێتڤییە ئەم
هاریکارییا وان بکەین ددانا بریارێن باشتردا

20
00:00:58,854 --> 00:01:02,083
بەلـێ پا گومانا سەرەکی هەر وەکی خوەیە:

21
00:01:02,650 --> 00:01:05,224
تشتەکێ شاش یێ هەی دەربارەی وان بخوە.

22
00:01:06,057 --> 00:01:07,915
ئەگەر بتنێ ئەم بشێین وان بگوهورین،

23
00:01:07,939 --> 00:01:10,431
ئەگەر بتنێ ئەم بشێین وان
فێربکەین چەوا ژیانا خوە بەنە

24
00:01:10,455 --> 00:01:11,988
سەر، ئەگەر بتنێ ئەو دگوهداربن.

25
00:01:13,233 --> 00:01:14,930
و هەوە راستی بڤێت،

26
00:01:14,954 --> 00:01:18,292
من ئەڤ چەندە نیشا خەلکی
ددا ژبو دەمەکێ درێژ.

27
00:01:19,078 --> 00:01:21,192
بتنێ چەند سالەکێن بوورینە
کو بومن دیاربووی

28
00:01:21,216 --> 00:01:24,713
کو هەمی تشتێن من هزر دکر کو ئەز دزانم
دەربارەی هەژارییێ دشاش بوون.

29
00:01:26,286 --> 00:01:28,937
ئەڤ هەمییە دەستپێکر دەمێ
ژنیشکەکڤێ ڤە من روژنامەک خواندی

30
00:01:28,961 --> 00:01:30,569
ژلایێ چەند دەروونناسێن ئەمریکیڤە.

31
00:01:30,593 --> 00:01:33,146
ئەو ٨،٠٠٠ میلان چووبون
ڤێ هەمی رێکێ بەرەف هندێ ڤە،

32
00:01:33,170 --> 00:01:34,745
بو خواندنەکا زانستی یا بالکێش.

33
00:01:35,245 --> 00:01:38,013
و ئەو جەرباندنەک بوو دگەل
جووتیارێن لەڤەنا.

34
00:01:38,838 --> 00:01:42,186
لسەر تە پێتڤییە بزانی کو ئەڤ جووتیارە
نێزیکی ٦٠٪ ژداهاتێ خوە یێ سالانە

35
00:01:42,210 --> 00:01:44,343
هەمییێ لسەر ئێک
وەردگرن بئێکجاری،

36
00:01:44,367 --> 00:01:46,075
ئێکسەر پشتی چنینێ.

37
00:01:46,099 --> 00:01:49,639
ئەڤە وێ چەندێ دگەهینیت کو ئەو هەتا
ڕادەکی دهەژارن دوەرزەکێ سالـێ دا

38
00:01:49,663 --> 00:01:51,257
و ددەولەمەندن دوەرزێ دی دا.

39
00:01:52,595 --> 00:01:56,651
ڤەکولەران داخواز ژوان کر کو تێستا ئای-کیو
بکەن بەری چنینێ و پشتی چنینێ.

40
00:01:57,902 --> 00:02:01,922
ئەو تشتێ وان ئاشکەرا کری پشتی ڤێ چەندێ
بتەمامی مێشكێ من ڕاوەستاند.

41
00:02:03,159 --> 00:02:07,608
جووتیاران نمرێن گەلەک لاواز
بدەست خوەڤە ئینان بەری چنینێ.

42
00:02:08,457 --> 00:02:10,757
هوسا دیاربوو، کارتێکرنا ژینێ دهەژارییێ دا،

43
00:02:10,781 --> 00:02:14,149
یەکسانە بژدەستدانا ١٤ خالـێن ئای-کیو یێ.

44
00:02:14,173 --> 00:02:16,042
نوکە، داکو هزرەکێ بگەهینمە تە،

45
00:02:16,066 --> 00:02:18,507
ئەڤە دهێتە بەروارد کرن دگەل
ژدەست دانا خەوا شەڤەکێ

46
00:02:18,531 --> 00:02:20,704
یان کارتێکرنا ئالودەبوون بئەلکوحولی.

47
00:02:22,685 --> 00:02:24,944
پشتی چەند هەیڤەکان،
من گوهـ لێ بو ئیلدار شافر،

48
00:02:24,968 --> 00:02:28,515
ماموستایەکە لزانکویا پرێنستون
و ئێکە ژبەلاڤکەرێن ڤێ خواندنا زانستی،

49
00:02:28,539 --> 00:02:30,858
دا هێتە هولەندا، ئەو جهـێ ئەز لـێ دژیم.

50
00:02:30,882 --> 00:02:32,554
ڤێجا مە ئێک و دوو دیت لئەمستردام

51
00:02:32,554 --> 00:02:35,859
داکو دەربارەی گریمانا وی یا شورەشگێری
یا نوی دەربارەی هەژارییێ باخڤین.

52
00:02:36,390 --> 00:02:38,493
و ئەز دشێم کورتبکەم بتنێ ددوو پەیڤان دا:

53
00:02:39,415 --> 00:02:41,432
کێماتییا مێشکی.

54
00:02:42,647 --> 00:02:44,801
هوسا دیاربوو مروڤ
جیاواز ڕەفتارێ دکەن

55
00:02:44,825 --> 00:02:47,311
دەمێ ئەو دزانن کو
تشتەک ژوانا یێ کێمە.

56
00:02:47,335 --> 00:02:49,550
و نەیا گرنگە کا ئەو تشتە چییە --

57
00:02:49,574 --> 00:02:52,587
.چ ئەو کێم دەم بیت، پارە یان خوارن

58
00:02:53,080 --> 00:02:54,738
،هین هەمی ڤی هەستی دزانن
دەمێ لسەر

59
00:02:54,762 --> 00:02:56,725
،تە پێتڤی گەلەکـێ ئەنجام بدەی

60
00:02:56,749 --> 00:02:59,105
یان دەمێ بێهنڤەدانا دبەیە دناڤ فراڤینێ دا

61
00:02:59,105 --> 00:03:00,732
.و شەکرا دناڤ خوینا تەدا کێم دبیت

62
00:03:00,732 --> 00:03:03,784
ئەڤ چەندە گرنگیدانا تە بەرتەنگ دکەت
ئێکسەر بو ئەو تشتێ ژتە کێم --

63
00:03:03,784 --> 00:03:05,738
بو وێ ساندەویچا لسەر تە پێتڤی نوکە بخوەی.

64
00:03:05,738 --> 00:03:07,764
ئەو کومبوونا دێ دەستپێکەت
د پێنج خولەکان دا

65
00:03:07,764 --> 00:03:10,527
یان ئەو قەرێن کو پێتڤییە
بهێنە دان هەتا سوبەهی.

66
00:03:11,048 --> 00:03:14,264
و هوسا نێرینێن دومدرێژ
نامیننە لسەر هزرا مە.

67
00:03:15,835 --> 00:03:18,366
تو دشێی بەرواردییێ بکەی
بو کومپیوتەرەکێ نوی

68
00:03:18,390 --> 00:03:20,577
یێ کو کار ب ١٠ پروگرامێن بهێز دکەت
.دئێک دەم دا

69
00:03:21,201 --> 00:03:23,974
پیچ پیچە خاف دبیت، و شاشییان دکەت،

70
00:03:23,998 --> 00:03:25,820
و لدوماهییێ، دراوەستیت --

71
00:03:25,844 --> 00:03:27,950
نەژبەرکو ئەو کومپیوتەرەکێ نەباشە،

72
00:03:27,974 --> 00:03:30,594
بەلـێ ژبەرکو لسەر پێتڤییە
گەلەک تشتان بکەت دئێک دەم دا.

73
00:03:31,459 --> 00:03:34,327
هەژاری هەمان ئاریشە یا هەی.

74
00:03:34,834 --> 00:03:37,624
ئەو بریارێن مەژی هشک نادەن
ژبەرکو ئەو دمەژی هشکن،

75
00:03:37,648 --> 00:03:39,570
بەلـێ پا ژبەرکو یێ دچارچووڤەکی دا دژین

76
00:03:39,594 --> 00:03:41,938
یێ کو وەل وان دکەت کو
بریارێن مەژی هشک بدەن.

77
00:03:42,542 --> 00:03:45,490
ڤێجا ژنیشکەکێ ڤە ئەز تێگەهشتم

78
00:03:45,514 --> 00:03:49,480
بوچی گەلەک ژپروگرامێن مە
یێن لدژی هەژارییێ دبێ مفانە.

79
00:03:50,647 --> 00:03:55,171
بو نموونە، وەبەرهێنان دپەروەردێ دا
بتەمامی یا بێ ئەنجامە.

80
00:03:55,195 --> 00:03:58,007
ڕامانا هەژارییێ نە کێماتییا زانینێ یە.

81
00:03:58,760 --> 00:04:01,315
ڤەکولینەکا نوی یا ٢٠١ خواندنێن
زانستی یێن پروگرامێن

82
00:04:01,339 --> 00:04:03,651
فێرکاری دەربارەی
کارتێکرنا ڕێڤەبرنا پاران

83
00:04:03,675 --> 00:04:07,424
گەهشتە وی ئەنجامی
کو چ کارتێکرن بتەمامی نینن.

84
00:04:07,448 --> 00:04:08,893
نوکە، خەلەت دمن نەگەهن --

85
00:04:08,917 --> 00:04:11,413
ئەڤە نە بووێ چەندێ یە
کو هەژار فێری چ تشتان نابن --

86
00:04:11,437 --> 00:04:13,342
چ پێنەڤیت ئەو دشێن گەلەک ژیر تربن.

87
00:04:14,012 --> 00:04:15,650
بەلـێ پا ئەڤ چەندە نەبەسە.

88
00:04:15,674 --> 00:04:18,676
یان هەروەکی پروفیسور شافری گوتییە من،

89
00:04:18,700 --> 00:04:20,684
"ئەڤە وەکی وێ چەندێ یە، دەمێ مەلەڤانییا

90
00:04:20,708 --> 00:04:23,734
نیشا کەسەکی ددەی، و پاشی
دهاڤێژییە ددەریایەکێ تژی باروڤەیی دا."

91
00:04:24,688 --> 00:04:26,283
هێشتا یا لبیرامن لوێرێ ڕوینشتی،

92
00:04:27,203 --> 00:04:28,458
مەندەهوش بووم.

93
00:04:29,291 --> 00:04:30,448
و ژنیشکەکێ ڤە من زانی

94
00:04:30,472 --> 00:04:32,985
کو ئەم دشییان ڤێ چەندێ
بزانین بەری دەهان سالان.

95
00:04:33,009 --> 00:04:36,180
ئانکو، ڤان دەروونناسان پێتڤی ب
چ سکانەرێن مێشکی یێن ئالووز نەدبوون؛

96
00:04:36,180 --> 00:04:38,799
بتنێ لسەر وان یا پێتڤی بوو
کو ئای-کیو یا جوتیاری بپیڤن.

97
00:04:38,799 --> 00:04:41,465
و تێستێن ئای-کیو
بەری پتر ژسەد سالان هاتینە داهێنان.

98
00:04:41,465 --> 00:04:42,547
براستی، بومن دیار بوو

99
00:04:42,547 --> 00:04:45,547
من دەربارەی دەروونناسییا هەژارییێ
بەری نوکە خواندبوو.

100
00:04:45,547 --> 00:04:49,221
جورج ئوروێل، 
ئێک ژمەزنترین نڤێسەرێن هەتا نوکە ژیای،

101
00:04:49,245 --> 00:04:52,148
لدەستپێکا سالێن ١٩٢٠'ان
ئەوی بخوە دهەژارییێ دا دژییا.

102
00:04:52,856 --> 00:04:55,034
"ناڤەروکا هەژارییێ،"
ئەوی لوی دەمی نڤێسابوو کو

103
00:04:55,058 --> 00:04:57,992
کو هەژاری
"پاشەڕۆژی ژناڤ دبەت."

104
00:04:59,147 --> 00:05:01,334
و ئەو پێ دما مەندەهوش، و دبێژیت،

105
00:05:01,926 --> 00:05:05,212
"چەوا خەلک هوسا بسانەهی مافی ددەنە
خوە کو وانایەن بدەنە تە و دوعایان

106
00:05:05,236 --> 00:05:06,387
بوتە بکەن هەر دەمێ

107
00:05:06,411 --> 00:05:08,883
داهاتێ تە کێمترلـێ دهێت
و دچیتە دبن چەند ئاستەکاندا."

108
00:05:08,907 --> 00:05:12,812
نوکە، ئەو پەیڤە گەلەک
دجهێ خوەدانە بو ئەڤروکە ژی.

109
00:05:15,145 --> 00:05:17,126
چ پێ نەڤێت، پرسیارا مەزن ئەڤەیە:

110
00:05:17,150 --> 00:05:18,490
ئەرێ چ دشێت بهێتە کرن؟

111
00:05:18,514 --> 00:05:21,309
ئابووریناسێن نویخاز چەند چارەسەری
یێن هەین لبن هچکێن خوە.

112
00:05:21,333 --> 00:05:23,392
ئەم دشێن هاریکارییا
وان بکەین دکارێ واندا

113
00:05:23,416 --> 00:05:26,398
یان نامەیان بو فرێکەن داکو
بیرا وان بینن کو قەرێن خوە بدەن.

114
00:05:26,422 --> 00:05:31,129
ئەڤ جورە چارەسەرییە گەلەک یا بەربەلاڤە
دناڤ سیاسەتمەدارێن ئەڤرو و مودێرن،

115
00:05:31,153 --> 00:05:32,856
پتر ژبەر وێ چەندێ،

116
00:05:32,880 --> 00:05:34,940
ژبەرکو بهایێ وان چ نینە.

117
00:05:36,135 --> 00:05:40,145
ئەز هزردکەم کو، ئەڤ چارەسەرییە،
هێمایەکێ ڤی چەرخی یە یێ کو

118
00:05:40,169 --> 00:05:42,346
پترییا دەمان ئەم بتنێ
نیشانان چارەسەر دکەین،

119
00:05:42,370 --> 00:05:44,213
بەلـێ پا ئەگەرێ سەرەکی
پشتگوهـ دهاڤێین.

120
00:05:45,674 --> 00:05:46,928
ڤێجا ئەز هزردکەم:

121
00:05:47,786 --> 00:05:51,133
ئەرێ بوچی ئەم وی چارچووڤەی
نا گوهورین یێ کو هەژار تێدا دژیت؟

122
00:05:51,725 --> 00:05:53,850
یان، بزڤرینەڤە نموونا خوە یا کومپویتەری:

123
00:05:53,874 --> 00:05:56,011
بوچی دێ هەر دپروگرامی خەبتن

124
00:05:56,035 --> 00:06:00,100
دەمێ ئەم بشێن بسانەهی ئاریشێ چارەسەر بکەین
بزێدەکرنا هندەک بیردانکا کومپیوتەری؟

125
00:06:00,124 --> 00:06:03,522
لوێ خالـێ، پروفیسور شافری بەرسڤ دا
ببەرێخوەدانەکا ڕاست و ڕاست.

126
00:06:04,292 --> 00:06:05,929
و پشتی چەندی چرکەیەکان، ئەوی گوت،

127
00:06:06,922 --> 00:06:09,047
"ئەها، ئەز تێگەهشتم.

128
00:06:09,660 --> 00:06:13,391
مەرەما تە ئەوە ئەرێ بوچی
ئەم پتر پاران نادەینە هەژاران

129
00:06:14,144 --> 00:06:15,995
داکو هەژارییێ ژناڤ ببەین.

130
00:06:16,019 --> 00:06:18,820
ئوهـ، چ پێنەڤێت،
دا تشتەکێ گەلەک جوان بیت.

131
00:06:19,914 --> 00:06:22,215
بەلـێ بلێبورینڤە ئەو کومپیانییا
چەنگێ چەپێ یێ

132
00:06:22,239 --> 00:06:24,083
سیاسیی یا هەوە هەی لئەمستردام --

133
00:06:24,107 --> 00:06:25,770
لویلایەتێن ئێکگرتی نینە."

134
00:06:26,522 --> 00:06:30,497
بەلـێ پا ئەرێ براستیژی ئەڤە
هزرەکا کەڤنە و چەپگرە؟

135
00:06:31,394 --> 00:06:33,381
بیرا من لخواندنا پلانەکا کەڤن هات --

136
00:06:33,405 --> 00:06:36,889
تشتەک کو هاتبوو پێشنیارکرن ژلایێ
هندەک هزرڤانێن پێشەنگ یێن مێژووی.

137
00:06:36,913 --> 00:06:40,729
فەیلەسوف توماس مور ئێکەم جار دپەرتووکا
خوەدا تێبینییێ پێ ددەت، "یوتوپییا،"

138
00:06:40,753 --> 00:06:42,652
پتر ژ ٥٠٠ سالان بەری نوکە.

139
00:06:43,205 --> 00:06:46,755
و لایەنگرێن مەرەمێن پروژێ
وی گوهارتن ژلایێ چەپێ بو راستێ،

140
00:06:46,779 --> 00:06:49,549
ژخودان هەوێن مافێن سیڤیل
مارتن لوتەر کینگی،

141
00:06:49,573 --> 00:06:52,324
بەرەف ئابووریناس میلتون فرێدمەنی.

142
00:06:53,273 --> 00:06:56,093
و ئەو هزرەکا گەلەک سادەیە:

143
00:06:57,243 --> 00:06:59,878
گەرەنتییا داهاتەکێ بنەرەت.

144
00:07:01,465 --> 00:07:02,623
ئەڤە چ تشتە؟

145
00:07:03,004 --> 00:07:04,166
ئێ باشە، یا بسانەهییە.

146
00:07:04,727 --> 00:07:07,192
پشتگیرییەکا هەیڤانەیە، تێرا
وێ چەندێ کەت کو پێتڤییێن

147
00:07:07,192 --> 00:07:09,900
خوەیێن سەرەکی دابین بکەی:
وەک خوارن، پاراستن و و پەروەردە.

148
00:07:09,900 --> 00:07:11,504
ئەو بتەمامی یا بێ مەرجە،

149
00:07:11,528 --> 00:07:14,388
ڤێجا چ کەسەک نابێژیتە
تە کا پێتڤییە تو چ بکی بۆ وێ پشتگیرییێ،

150
00:07:14,388 --> 00:07:17,130
و چ کەسەک نابێژیت ژی.
کا پێتڤییە تو چ لوێ پشتگیرییێ بکەی.

151
00:07:17,154 --> 00:07:19,444
داهاتێ بنەرەت
نە خزمەتەکە، بەلـێ پا مافەکە.

152
00:07:19,468 --> 00:07:21,601
چ شەرم ژبنیرا تێدا نینە.

153
00:07:22,372 --> 00:07:25,002
ڤێجا دەمێ ئەز دسروشتێ
بدروستاهی یێ هەژارییێ گەهشتیم،

154
00:07:25,026 --> 00:07:26,516
ئەز نەشییام براوەستم ژهزرکرنێ:

155
00:07:27,208 --> 00:07:30,048
ئەرێ ئەڤە ئەو هزرە
یاکو ئەم هەمی لهیڤییێ؟

156
00:07:30,698 --> 00:07:32,879
ئەرێ دبیت هەما
هوسا بسانەهی بیت؟

157
00:07:34,348 --> 00:07:36,148
و دسێ سالـێن دویڤدا دا،
من هەمی تشتێن

158
00:07:36,172 --> 00:07:38,710
ئەز دشیام بخوینم خواندن
دەربارەی داهاتێ بنەرەت.

159
00:07:38,734 --> 00:07:40,671
من ژمارەکا مەزن یا ئەزموونان خواندن

160
00:07:40,695 --> 00:07:42,816
یێن هاتینە ئەنجام دان سەرانسەری جیهانێ،

161
00:07:42,840 --> 00:07:45,908
و گەلەک پێ نەچوو بەری
ئەز دچیرووکا گوندەکی بهەلنگڤم

162
00:07:45,932 --> 00:07:48,404
یا ئەڤ چەندە ئەنجام دای --
براستی هەژاری ژناڤبربوو.

163
00:07:48,428 --> 00:07:49,698
بەلـێ پا پاشی...

164
00:07:50,478 --> 00:07:52,048
هەمی کەسان دەربارەی وێ ژبیر کر.

165
00:07:53,586 --> 00:07:56,115
ئەڤ چیرووکە لداوفین، کەنەدا دەستپێدکەت.

166
00:07:57,051 --> 00:08:02,631
لسالا ١٩٧٤ێ، داهاتەکێ بنەرەتی بۆ هەمی
کەسێن دڤی گوندێ بچوویک دا هاتە دابینکرن.

167
00:08:02,655 --> 00:08:05,390
خوە پشتراستبکر کو چ کەسەک
نەکەڤیتە دژێر هێلا هەژارییێ دا.

168
00:08:05,414 --> 00:08:07,010
لدەستپێکا ئەزموونێ،

169
00:08:07,034 --> 00:08:10,507
لەشکەرەکێ ڤەکولەران لدەڤەرێ کومڤەبوون.

170
00:08:11,367 --> 00:08:13,898
بو ماوێ چوار سالان، هەمی
تشت بباشی برێڤە دچوون.

171
00:08:14,511 --> 00:08:17,943
بەلـێ پا پشتی هینگی هێز بدەنگان
کەتە دەستێن حکومەتەکا نوی،

172
00:08:17,967 --> 00:08:21,477
و کابینا نوی یا کەنەدا کێم
مەرەم دیتن دڤێ ئەزموونا گەلەک گرانبهادا.

173
00:08:21,501 --> 00:08:25,754
ڤێجا دەمێ دیاربووی کو چ
پارە نەمان داکو ئەنجامان براگەهینن،

174
00:08:25,778 --> 00:08:30,580
ڤەکولەران بریاردا فایلێن خوە
دنێزیکی ٢،٠٠٠ کارتوونان دا ڕاکەن و بارکەن.

175
00:08:32,175 --> 00:08:34,965
بیست و پێنج سال بسەرڤە چوون،

176
00:08:34,989 --> 00:08:37,677
و پاشی ئێڤێلین فورگێت،
پروفیسوورەکا کەنەدی،

177
00:08:37,701 --> 00:08:38,917
تومار دیتن.

178
00:08:38,941 --> 00:08:42,908
بو ماوێ سێ سالان، ئەوێ داتا دانانە
بەر هەمی شێوازێن هەلسەنگاندنێن ئاماری،

179
00:08:42,932 --> 00:08:44,518
و نەیا گرنگە ئەوێ چ پێکوول کربن،

180
00:08:44,542 --> 00:08:47,278
ئەنجام هەمی دەمان بهەمان شێواز بوون:

181
00:08:47,968 --> 00:08:51,786
ئەزموون سەرکەفتنەکا بەرچاڤبوو.

182
00:08:53,311 --> 00:08:54,471
ئێڤێلین فورگێتێ
ئاشکەراکر

183
00:08:54,495 --> 00:08:57,079
کو خەلکێ لداوفین نەبتنێ
یێن دەولەمەندتر لـێ هاتین

184
00:08:57,103 --> 00:08:58,634
بەلـێ پا ژیرتر و سالخەمتر.

185
00:08:58,658 --> 00:09:02,164
پێرفورمەنسا زارۆکان
لقوتابخانەیان زێدە پێشڤە چوو.

186
00:09:03,156 --> 00:09:07,384
ڕێژا نەخوەشان برێژا ٨.٥٪ کێمتر لـێ هات.

187
00:09:08,122 --> 00:09:09,932
ڕۆیدانێن توندوتیژییێ کێم لـێ هاتن،

188
00:09:09,956 --> 00:09:11,747
دگەل گلییێن دەروونی و مێشکی.

189
00:09:12,153 --> 00:09:14,209
و خەلکی کارێ خوە نەهێلا.

190
00:09:14,509 --> 00:09:18,243
کەسێن ئێکەمین یێن کو پیچەک کێمتر
کاردکر دایکێن نوی و قوتابی بوون --

191
00:09:18,267 --> 00:09:19,712
ئەڤێن پتر دماینە لقوتابخانا.

192
00:09:20,888 --> 00:09:22,763
ئەنجام بڤی شێوەی ژهینگێ وەرە یێن

193
00:09:22,787 --> 00:09:25,183
هاتینە دیتن دژمارەکا مەزن یا ئەزموونان دا

194
00:09:25,207 --> 00:09:27,454
لسەرانسەری جیهانی، بگرە ژئەمریکا بو هندێ.

195
00:09:29,613 --> 00:09:30,833
ڤێجا...

196
00:09:31,680 --> 00:09:33,014
ئەها ئەز ڤی تشتی فێربوویم.

197
00:09:33,995 --> 00:09:36,151
دەمێ دهێتە هەژارییێ،

198
00:09:36,175 --> 00:09:40,491
ئەم، دەولەمەند، پێتڤییە
ژنیشاندانا وێ چەندێ براوەستین کو

199
00:09:40,491 --> 00:09:42,211
ئەم باشتر ژوان دزانین.

200
00:09:42,211 --> 00:09:45,265
پێتڤییە ئەم براوەستین ژهنارتنا پێلاڤان و
هرچێن بچوویک بو هەژاران.

201
00:09:45,265 --> 00:09:47,180
بۆ وان مرۆڤێن ئەم چ جاران لهەڤ نەهاتین.

202
00:09:47,180 --> 00:09:50,737
و لسەر مە پێتڤییە ژوێ پیشەسازییا مەزن
یا پێشنیارێن بیوروکراتی قورتال بکەین

203
00:09:50,737 --> 00:09:52,762
لدەمەکێ ئەم بسانەهی دشێین
مووچێن وان بدەینە

204
00:09:52,762 --> 00:09:54,382
وان هەژارێن دا ئەو چاڤێ خوە دەنێ.

205
00:09:54,382 --> 00:09:56,422
(دەست قووتان)

206
00:09:56,446 --> 00:09:59,319
ژبەرکو، مەرەما من ئەوە، تشتێ
جوان دەربارەی پارەی ئەوە کو خەلک

207
00:09:59,343 --> 00:10:01,694
دشێت بکاربینیت داکو وان
تشتێن ئەو پێتڤی پێ بکرن

208
00:10:01,718 --> 00:10:04,871
لشوینا وان تشتێن هاتینە دەستنیشانکرن و
شارەزا هزردکەن ئەو پێتڤی نە.

209
00:10:05,882 --> 00:10:10,286
بتنێ هزربکە کا نوکە چەند
زانا و کارساز و نڤێسەر،

210
00:10:10,310 --> 00:10:11,461
وەک جورج ئورێل،

211
00:10:11,485 --> 00:10:14,275
یێ بەرزە دبن دناڤ نەبوون و کێمبوونێ دا.

212
00:10:14,299 --> 00:10:16,755
هزربکە دا چەند وزە و بەهرە دەرکەڤیت

213
00:10:16,779 --> 00:10:19,518
ئەگەر مە خوە ژهەژارییێ
بئێکجاری خلاس کربایە.

214
00:10:19,542 --> 00:10:23,894
ئەز باوەر دکەم داهاتەکێ بنەرەت دا ڕەفتارێ
کەت وەک سەرمایەکێ بەرهەمهێنەر بو خەلکی.

215
00:10:25,093 --> 00:10:27,677
و مە ئێدی پێ چێنابیت ئەگەر
ئەم ڤێ چەندێ ئەنجام نەدەین،

216
00:10:27,677 --> 00:10:30,006
ژبەرکو هەژاری
بشێوەیەکێ مەزن یا ببهایە.

217
00:10:30,546 --> 00:10:33,938
بو نمونە، بتنێ بەرێ خوە بدە
بهایێ هەژارییا زاروکی لئەمریکا.

218
00:10:33,962 --> 00:10:38,194
سالانە دگەهیتە ٥٠٠ ملیار دولاران،

219
00:10:38,218 --> 00:10:41,686
ئەڤە هەمی و هێشتا چاڤدێرییا ساخلەمی
یا گرانە، ڕێژێن خزمەتێن بکران خرابترن،

220
00:10:41,686 --> 00:10:42,663
و پتر تاوان.

221
00:10:42,663 --> 00:10:46,477
نوکە، ئەڤە بهەدەردانەکا
مەزنە یا شیانێن مروڤی.

222
00:10:48,365 --> 00:10:50,566
بەلـێ پا دا دەربارەی
فیلی باخڤین دژوورێ ڤە.

223
00:10:51,326 --> 00:10:54,338
ئەرێ دێ چەوا شێین گەرەنتییا
داهاتەکێ بنەرەت بدەست خوەڤە ئینین.

224
00:10:55,052 --> 00:10:58,151
باشە، براستی ئەو گەلەک
ئەرزانترە ژ ئەوا تو هزر بو دکەی.

225
00:10:58,175 --> 00:11:01,739
یاکو وان لداوفن ئەنجام دای ئابووریکرنا وێ
یە بباجا داهاتەکێ نەرێنی

226
00:11:01,763 --> 00:11:03,771
ئەڤە وێ چەندێ دگەهینیت
داهاتێ تە زێدە دبیت

227
00:11:03,795 --> 00:11:06,207
هەر دەمێ تو دچییە
دبن هێلا هەژارییێ دا.

228
00:11:06,231 --> 00:11:07,593
و دوێ سیناریویێ دا،

229
00:11:07,617 --> 00:11:10,131
لدویف باشترین تەخمینا ئابووریناسێن مە،

230
00:11:10,155 --> 00:11:13,180
ئەڤ چەندە دێ ڕوویدەت ب ١٧٥ ملیاران --

231
00:11:13,204 --> 00:11:18,111
چارێکەکا مەزاختننێن لەشکەرێ ئەمریکی، ١٪ ژ
بەرهەمێ نافخویی بو تاکەکێ نافخویی [GDP] --

232
00:11:18,135 --> 00:11:21,689
تو دشێی هەمی تشتان بلندتر لێ
بکەی ژهێلا هەژارییێ بو ئەمریکییان.

233
00:11:22,566 --> 00:11:25,707
تو دشێی براستیژی هەژارییێ ژناڤ ببەی.

234
00:11:26,142 --> 00:11:28,394
پێتڤییە نوکە، ئەڤ چەندە ئارمانجە مە بیت.

235
00:11:28,716 --> 00:11:29,800
(دەست قووتان)

236
00:11:29,824 --> 00:11:32,756
دەمێ هزرێن و پالدانێن بچوویک یێ بووری.

237
00:11:32,780 --> 00:11:36,088
ئەز براستیژی هزر دکەم دەمێ هزرێن
نوی یێن بنگەهی و شورەشگێری یێ هاتی،

238
00:11:36,112 --> 00:11:39,312
و داهاتێ بنەرەت گەلەک
پترە ژیاساییەکا دی یا سادە.

239
00:11:39,336 --> 00:11:43,974
هەروەسا ئەو دووبارە هزرکرنەکا تەمامە
دەربارەی وێ چەندێ کا کار براستی چییە.

240
00:11:43,998 --> 00:11:45,668
و ژبەر ڤێ چەندێ،

241
00:11:45,692 --> 00:11:47,484
ئەو بتنێ هەژاری ئازاد ناکەت،

242
00:11:48,532 --> 00:11:50,000
بەلکو مە هەمییان.

243
00:11:51,261 --> 00:11:53,507
نوکە، ملیونەهان خەلکی
هەست دکەن کو کارێن وان

244
00:11:53,531 --> 00:11:56,037
چ ڕامان یان گرنگییێن هوسا بو نینن.

245
00:11:56,061 --> 00:11:58,878
ڕاپرسینەکا ڤان دوماهییا
دناڤبەرا ٢٣٠،٠٠٠ کارمەندان

246
00:11:58,902 --> 00:12:00,808
ل ١٤٢ وەلاتان

247
00:12:00,832 --> 00:12:05,497
دیارکر کو بتنێ ١٣٪ ژکرێکاران
براستی حەز ژکارێ خوە دکەن.

248
00:12:06,600 --> 00:12:10,267
و ڕاپرسینەکا دی دیارکر کو پتر
ژ ٣٧٪ ژکرێکارێن بریتانی هزردکەن

249
00:12:10,291 --> 00:12:13,221
کو ئەو کارێن ئەو دکەن هەما
پێتڤی بهەبوونێ ژی نی نینە.

250
00:12:14,387 --> 00:12:17,051
ئەڤە وەکی براد پیتی یە دەمێ
دفلمێ "فایت کلوب،" دا دبێژیت

251
00:12:17,051 --> 00:12:21,071
"گەلەک جاران ئەم وان کارێن مە نەڤێین دکەین
داکوبشێین وان تشتان بکرین یێن ئەم نەپێتڤی"

252
00:12:21,071 --> 00:12:22,083
(کەنین)

253
00:12:22,083 --> 00:12:23,284
نوکە، خەلەت دمن نەگەهن --

254
00:12:23,308 --> 00:12:25,862
ئەز لڤێرە دەربارەی ماموستایان
و زەلامێن پاقشکرنێ

255
00:12:25,886 --> 00:12:27,368
و کارکەرێن چاڤدێرییێ نائاخڤم.

256
00:12:27,392 --> 00:12:29,006
ئەگەر ئەو براوەستن ژکارکرنێ،

257
00:12:29,030 --> 00:12:30,347
ئەم دا دئاریشێ دا بین.

258
00:12:30,990 --> 00:12:34,615
من بەحسێ وان کارێن بگەلەک پارەیە
و خودان باشترین سیڤی وی کاری دکەن

259
00:12:34,639 --> 00:12:36,444
ئەوێن پارێن خوە بدەست
خوەڤە دئینن ب...

260
00:12:36,468 --> 00:12:38,504
کومبوونێن کەس-ب-کەس
یێن شاندێن ستراتیژی یێن

261
00:12:38,528 --> 00:12:41,064
کو تێدا هزر دهێنە کرن
دەربارەی بهایێ زێدەکرنا ژناڤبرنا

262
00:12:41,064 --> 00:12:42,757
داهێنانا پێکڤە دجڤاکێ ئێکگرتی دا.

263
00:12:42,781 --> 00:12:43,804
(کەنین)

264
00:12:43,828 --> 00:12:44,846
(دەست قوتان)

265
00:12:44,870 --> 00:12:46,072
یان تشتەکێ بوی شێوەی.

266
00:12:46,096 --> 00:12:49,020
بتنێ بینە پێشچاڤێن خوە ئەم
یێ چەند بەهرەییێ بهەدەرددین،

267
00:12:49,044 --> 00:12:52,884
ژبەرکو ئەم یێ دبێژینە زاروکێن خوە لسەر
وان پێتڤییە ئەو "ژیانێ بدەست خوەڤە بینن"

268
00:12:53,638 --> 00:12:57,108
یان هزرکە هەواییەکێ بیرکاریێ چ کاردکەت
دفەیسبووکی دا یێ کو ئەم شەرمزارکرین

269
00:12:57,108 --> 00:12:57,884
بەری چەند سالان:

270
00:12:57,884 --> 00:12:59,266
باشترین مێشکێن نفشێ من"

271
00:12:59,290 --> 00:13:02,403
یێ هزردکەن کا دێ چەوا وەل خەلکی کەن کو
کلیکان لریکلامان بدەن."

272
00:13:04,699 --> 00:13:05,944
ئەز مێژوونڤیسەکم.

273
00:13:06,992 --> 00:13:09,061
و ئەگەر مێژوو تشتەکی بتنێ نیشا مە بدەت،

274
00:13:09,085 --> 00:13:11,877
ئەوە کو تشت دهێنە گوهارتن.

275
00:13:11,901 --> 00:13:13,292
چ تشتێ حەتمی نینە

276
00:13:13,316 --> 00:13:16,273
دەربارەی ئەو ڕێکا مە جڤاک
و ئابوورێ خوە ئاڤاکری نوکە.

277
00:13:16,297 --> 00:13:18,653
هزر دشێن جیهانێ بگوهورن
و ئەو دگوهورن ژی.

278
00:13:18,677 --> 00:13:21,188
و ئەز هزردکەم بتایبەتی
دڤان دچەند سالێن دووماهییێ دا،

279
00:13:21,212 --> 00:13:22,641
بشێوەیەکێ مەزن یا دیاربووی

280
00:13:22,665 --> 00:13:24,618
کو ئەم نەشێین خوە
برەوشا نوکەڤە گرێدەین --

281
00:13:24,642 --> 00:13:26,217
کو ئەم پێتڤی بهزرێن نوی نە.

282
00:13:28,499 --> 00:13:31,712
ئەز دزانم کو دبیت گەلەک ژهەوە
درەشبینبن دەربارەی

283
00:13:31,736 --> 00:13:33,799
پاشەڕۆژەکا سەرهلدانا نە یەکسانییێ،

284
00:13:33,823 --> 00:13:35,100
ترس و کەرب ژبیانییان

285
00:13:35,124 --> 00:13:36,320
و گوهورینا کەشێ هەوای.

286
00:13:36,986 --> 00:13:39,204
بەلـێ پا ئەڤە نە بەسە
بزانین کا ئەم لدژی چ نە.

287
00:13:39,228 --> 00:13:40,840
هەروەسا دڤێت ئەم دگەل تشتەکی بین.

288
00:13:40,864 --> 00:13:43,398
مارتن لوتەر کینگی نەگوتبوو،
"من کابوویسەک یێ هەی."

289
00:13:43,422 --> 00:13:45,295
(کەنین)

290
00:13:45,319 --> 00:13:46,478
ئەوی خەونەک هەبوو.

291
00:13:46,502 --> 00:13:47,581
(دەست قوتان)

292
00:13:47,605 --> 00:13:48,757
ڤێجا...

293
00:13:49,835 --> 00:13:51,060
ئەڤەیە خەونا من:

294
00:13:52,303 --> 00:13:53,941
ئەز باوەرییێ بپاشەڕۆژەکێ دئینم

295
00:13:53,965 --> 00:13:57,878
یێ کو بهایێ کارێ تە
نەهێتە دیارکرن بقەبارێ مووچێ تە،

296
00:13:57,878 --> 00:14:00,085
بەلـێ ب وێ ڕێژا
کەیفخوەشییێ یاکو تو بەلاڤ دکەی

297
00:14:00,085 --> 00:14:01,876
و بوێ ڕێژا ڕامانێ یا کو تو ددەیێ.

298
00:14:01,900 --> 00:14:03,402
ئەز باوەرییێ بپاشەڕۆژەکێ دئینم

299
00:14:03,402 --> 00:14:04,990
یێکو مەرەما فێرکرن و پەروەردەکرنێ

300
00:14:04,990 --> 00:14:07,450
نە ئەو بیت کو تە ئامادە بکەت بو
کارەکێ دی یێ بێ مفا

301
00:14:07,450 --> 00:14:09,727
بەلـێ پابو ژیانەکا بباشترین شێوەتێدا بژی.

302
00:14:09,727 --> 00:14:13,601
ئەز باوەرییێ بپاشەڕۆژەکێ دئینم یێکو
هەبوون بێی هەژاری نە بەرژەوەندی بیت

303
00:14:13,625 --> 00:14:15,638
بەلکو ئێک ژمافان بیت 
ئەم هەمی ژهەژی.

304
00:14:15,662 --> 00:14:17,127
ڤێجا ئەڤە ئەم لڤێرە.

305
00:14:17,151 --> 00:14:18,302
ئەڤە ئەم لڤێرە.

306
00:14:18,326 --> 00:14:20,516
مە خواندنا زانستی یا هەی
مە بەلگە یا هەی

307
00:14:20,540 --> 00:14:21,703
و مە خەون یێن هەین.

308
00:14:21,727 --> 00:14:25,636
نوکە، پتر ژ ٥٠٠ سالانە پشتی توماس موری
ئێکەم جار دەربارەی داهاتەکێ بنەرەت نڤێسای،

309
00:14:25,660 --> 00:14:29,715
و ١٠٠ سالان پشتی جورج ئوروێلی سروشتێ دروست
یێ هەژارییێ ئاشکەرا کری،

310
00:14:29,739 --> 00:14:32,630
لسەر مە هەمییان پێتڤییە
نێرینا خوە دەربارەی جیهانێ بگوهورین

311
00:14:32,630 --> 00:14:35,193
،ژبەرکو ڕامانا هەژارییێ
نەبوونا کەسایەتییێ نینە.

312
00:14:35,832 --> 00:14:38,400
هەژاری نەبوونا پارەی یە.

313
00:14:39,321 --> 00:14:40,505
سوپاس بوهەوە.

314
00:14:40,529 --> 00:14:44,952
(دەست قوتان)