1
00:00:00,746 --> 00:00:04,500
Het was mijn eerste jaar 
als hoogleraar atmosferische wetenschap

2
00:00:04,524 --> 00:00:06,190
aan de Texas Tech University.

3
00:00:06,769 --> 00:00:08,816
We waren net verhuisd naar Lubbock, Texas,

4
00:00:08,816 --> 00:00:12,042
dat net was uitgeroepen 
tot de tweede meest conservatieve stad

5
00:00:12,066 --> 00:00:13,866
in de hele Verenigde Staten.

6
00:00:14,902 --> 00:00:18,600
Een collega vroeg me
als gastleraar voor zijn geologiecursus.

7
00:00:18,624 --> 00:00:19,774
Ik zei: "Zeker."

8
00:00:20,339 --> 00:00:23,670
Maar toen ik er kwam,
leek de collegezaal wel een donkere grot.

9
00:00:24,321 --> 00:00:26,634
Terwijl ik de geschiedenis 
van de koolstofcyclus

10
00:00:26,634 --> 00:00:29,164
van de geologische tijd 
tot op heden met ze doornam,

11
00:00:29,188 --> 00:00:31,547
dommelde het merendeel
van de studenten weg

12
00:00:31,815 --> 00:00:33,311
of keken op hun telefoon.

13
00:00:34,124 --> 00:00:37,523
Ik beëindigde mijn les met een hoopvol 
verzoek voor eventuele vragen.

14
00:00:37,879 --> 00:00:40,831
Een hand schoot omhoog.

15
00:00:41,370 --> 00:00:45,896
Ik keek bemoedigend,
hij stond op en zei met luide stem:

16
00:00:45,920 --> 00:00:47,737
"Jij bent een democraat, niet?"

17
00:00:47,761 --> 00:00:50,419
(Gelach)

18
00:00:50,443 --> 00:00:52,378
"Nee," zei ik, "ik ben Canadees."

19
00:00:52,402 --> 00:00:54,797
(Gelach)

20
00:00:54,821 --> 00:00:58,770
(Applaus)

21
00:01:01,176 --> 00:01:02,986
Dat was mijn vuurdoop

22
00:01:03,010 --> 00:01:07,215
in wat nu in de VS uitgegroeid is 
tot een triest feit van het leven hier

23
00:01:07,215 --> 00:01:09,449
en in toenemende mate in Canada ook.

24
00:01:10,196 --> 00:01:11,982
Voorspeller nummer één

25
00:01:11,982 --> 00:01:15,097
of we het erover eens zijn 
dat het klimaat aan het veranderen is,

26
00:01:15,097 --> 00:01:16,729
dat de mens verantwoordelijk is

27
00:01:16,729 --> 00:01:20,442
en dat de effecten steeds ernstiger 
en zelfs gevaarlijk worden,

28
00:01:20,466 --> 00:01:24,710
heeft niets te maken met hoeveel we weten 
over wetenschap of zelfs hoe slim we zijn,

29
00:01:24,734 --> 00:01:28,108
maar gewoon met waar we vallen 
op het politieke spectrum.

30
00:01:29,585 --> 00:01:31,784
Geeft de thermometer 
ons een ander antwoord

31
00:01:31,808 --> 00:01:34,087
naarmate we liberaal of conservatief zijn?

32
00:01:34,111 --> 00:01:35,571
Natuurlijk niet.

33
00:01:36,762 --> 00:01:40,904
Maar als die thermometer ons vertelt 
dat de Aarde aan het opwarmen is,

34
00:01:40,928 --> 00:01:43,119
dat de mens verantwoordelijk is

35
00:01:43,143 --> 00:01:44,911
en dat om deze zaak op te lossen

36
00:01:44,911 --> 00:01:49,506
we zo snel mogelijk af moeten geraken 
van fossiele brandstoffen --

37
00:01:49,530 --> 00:01:52,137
nou ja, sommigen snijden liever hun arm af

38
00:01:52,161 --> 00:01:54,506
dan de overheid verder excuus te geven

39
00:01:54,530 --> 00:01:57,947
om hun comfortabele leven te verstoren 
en hen te vertellen wat te doen.

40
00:01:58,736 --> 00:02:02,609
Maar zeggen: "Ja, het is een probleem, 
maar ik wil er niets aan doen",

41
00:02:02,633 --> 00:02:06,108
maakt van ons de slechterik, 
en niemand wil de slechterik zijn.

42
00:02:06,673 --> 00:02:11,434
We gebruiken liever argumenten als: 
"Het is gewoon een natuurlijke cyclus."

43
00:02:11,458 --> 00:02:12,768
"Het is de zon."

44
00:02:12,792 --> 00:02:13,943
Of mijn favoriet:

45
00:02:13,967 --> 00:02:16,593
"Die klimaatwetenschappers 
zijn alleen uit op geld."

46
00:02:16,617 --> 00:02:18,545
(Gelach)

47
00:02:18,569 --> 00:02:20,990
Dat hoor ik minstens een keer per week.

48
00:02:22,489 --> 00:02:26,338
Maar dit zijn slechts 
wetenschapperig klinkende rookgordijnen,

49
00:02:26,362 --> 00:02:29,267
ontworpen om de echte reden 
voor onze bezwaren te verbergen,

50
00:02:29,291 --> 00:02:31,577
die niets met de wetenschap 
te maken hebben

51
00:02:31,601 --> 00:02:35,538
en alles met onze ideologie 
en onze identiteit.

52
00:02:37,131 --> 00:02:39,006
Als we vandaag de tv aanzetten

53
00:02:39,030 --> 00:02:41,605
dan horen we van deskundige X:

54
00:02:41,605 --> 00:02:44,307
"Het is koud buiten.
Hoezo warmt de Aarde op?"

55
00:02:44,307 --> 00:02:45,974
En politicus Y zegt:

56
00:02:45,974 --> 00:02:48,395
"Voor elke wetenschapper 
die zegt dat dit echt is,

57
00:02:48,419 --> 00:02:50,746
vind ik er wel een die zegt 
dat het niet zo is."

58
00:02:50,746 --> 00:02:52,995
Niet verwonderlijk
dat we soms het gevoel hebben

59
00:02:52,995 --> 00:02:55,935
dat iedereen zomaar wat
uit zijn nek praat.

60
00:02:55,935 --> 00:02:57,804
Maar als we naar de gegevens kijken --

61
00:02:57,828 --> 00:03:00,395
en het Yale Program 
on Climate [Change] Communication

62
00:03:00,419 --> 00:03:03,943
doet er nu in het hele land 
al jaren opinieonderzoek naar --

63
00:03:03,943 --> 00:03:08,310
dan blijkt uit de gegevens dat 70% 
van de mensen in de VS het eens zijn

64
00:03:08,334 --> 00:03:10,080
dat het klimaat verandert.

65
00:03:10,104 --> 00:03:13,556
En 70% is het er ook over eens 
dat het planten en dieren zal schaden,

66
00:03:13,580 --> 00:03:15,699
alsook de toekomstige generaties.

67
00:03:16,942 --> 00:03:21,036
Maar gaan we een beetje dieper graven, 
dan komt de aap uit de mouw.

68
00:03:21,887 --> 00:03:27,077
Slechts ongeveer 60% denkt
dat het mensen in de VS zal beïnvloeden.

69
00:03:27,101 --> 00:03:31,322
Slechts 40 procent van de mensen
denkt dat het ons persoonlijk zal raken.

70
00:03:32,674 --> 00:03:36,641
En wanneer je mensen vraagt: 
"Praat je er wel eens over?"

71
00:03:36,665 --> 00:03:41,489
zegt tweederde van de mensen 
in de hele Verenigde Staten: "Nooit."

72
00:03:42,878 --> 00:03:46,395
En nog erger, als je vraagt: 
"Hoor je de media hierover praten?"

73
00:03:46,419 --> 00:03:48,885
zegt meer dan driekwart nee.

74
00:03:50,633 --> 00:03:52,366
Het is een vicieuze cirkel.

75
00:03:53,860 --> 00:03:55,236
De planeet warmt op.

76
00:03:55,260 --> 00:03:56,791
Hittegolven worden sterker.

77
00:03:56,815 --> 00:03:58,950
Zware neerslag wordt frequenter.

78
00:03:58,974 --> 00:04:00,871
Orkanen worden intenser.

79
00:04:00,895 --> 00:04:04,295
Wetenschappers lanceren weer eens 
een met doem gevuld rapport.

80
00:04:04,734 --> 00:04:07,608
Politici vechten nog harder terug

81
00:04:07,632 --> 00:04:10,391
met dezelfde wetenschapperig 
klinkende mythen.

82
00:04:11,885 --> 00:04:14,677
Wat kunnen we doen 
om deze vicieuze cirkel te doorbreken?

83
00:04:15,085 --> 00:04:19,334
Het belangrijkste wat we kunnen doen, 
is precies wat we niet doen:

84
00:04:20,307 --> 00:04:21,862
erover praten.

85
00:04:22,591 --> 00:04:24,759
Misschien zeg je: 
"Ik ben geen wetenschapper.

86
00:04:24,759 --> 00:04:27,168
Hoe praat ik nu over stralingsforcering

87
00:04:27,192 --> 00:04:30,128
of wolkenparametrisatie 
in klimaatmodellen?"

88
00:04:30,664 --> 00:04:32,746
We moeten niet praten 
over meer wetenschap;

89
00:04:32,746 --> 00:04:36,077
we praten al meer 
dan 150 jaar over de wetenschap.

90
00:04:36,585 --> 00:04:40,025
Wist je dat al 150 jaar geleden is,

91
00:04:40,025 --> 00:04:41,805
rond 1850,

92
00:04:41,805 --> 00:04:44,185
dat klimaatwetenschappers 
voor het eerst ontdekten

93
00:04:44,185 --> 00:04:47,682
dat het opgraven en verbranden 
van kolen, gas en olie

94
00:04:47,682 --> 00:04:49,548
warmtevasthoudende gassen produceert

95
00:04:49,572 --> 00:04:51,857
die een extra deken 
rond de planeet wikkelen?

96
00:04:52,291 --> 00:04:53,892
Zolang weten we dat al.

97
00:04:53,916 --> 00:04:58,037
Al 50 jaar geleden waarschuwden
wetenschappers een Amerikaans president

98
00:04:58,037 --> 00:05:00,097
voor de gevaren
van een veranderend klimaat,

99
00:05:00,097 --> 00:05:02,445
en die president was Lyndon B. Johnson.

100
00:05:03,442 --> 00:05:06,855
Sterker nog, de sociale 
wetenschappen leerden ons

101
00:05:06,879 --> 00:05:11,773
dat als mensen hun identiteit baseren
op afwijzing van een bepaalde set feiten,

102
00:05:12,642 --> 00:05:17,495
dat discussie over die feiten 
een persoonlijke aanval wordt.

103
00:05:17,823 --> 00:05:19,926
Ze gaan zich dieper ingraven,

104
00:05:19,950 --> 00:05:23,101
en dat vormt eerder
een loopgracht dan een brug.

105
00:05:24,083 --> 00:05:26,625
Als we dus beter niet praten 
over meer wetenschap,

106
00:05:26,649 --> 00:05:29,045
of als we niet over meer 
wetenschap moeten praten,

107
00:05:29,069 --> 00:05:31,275
waarover moet het dan wel gaan?

108
00:05:31,299 --> 00:05:32,710
Het belangrijkste is

109
00:05:32,710 --> 00:05:36,113
om in plaats van te beginnen
met alle gegevens en feiten in ons hoofd,

110
00:05:36,113 --> 00:05:38,051
om uit te gaan van het hart,

111
00:05:38,633 --> 00:05:42,363
om te praten over waarom
het zo belangrijk voor ons is,

112
00:05:43,708 --> 00:05:46,740
om te beginnen met echt gedeelde waarden.

113
00:05:47,335 --> 00:05:48,735
Zijn we allebei ouders?

114
00:05:49,296 --> 00:05:51,271
Leven we in dezelfde gemeenschap?

115
00:05:51,628 --> 00:05:53,984
Genieten we van dezelfde 
outdooractiviteiten:

116
00:05:54,355 --> 00:05:57,491
wandelen, fietsen, vissen of zelfs jagen?

117
00:05:58,215 --> 00:06:01,017
Zitten we in over de economie 
of de nationale veiligheid?

118
00:06:01,480 --> 00:06:04,976
Voor mij was een van de diepste manieren
om met mensen in contact te komen

119
00:06:04,976 --> 00:06:06,216
mijn geloof.

120
00:06:06,705 --> 00:06:10,856
Als christen geloof ik dat God 
onze ongelooflijke planeet schiep

121
00:06:10,880 --> 00:06:15,157
en ons de verantwoordelijkheid gaf 
over al het levende.

122
00:06:15,181 --> 00:06:17,902
Ik vind bovendien dat we 
zorg en liefde moeten tonen

123
00:06:17,902 --> 00:06:19,777
voor de minst fortuinlijken onder ons,

124
00:06:19,801 --> 00:06:22,519
degenen die al lijden 
onder de gevolgen van armoede,

125
00:06:22,543 --> 00:06:24,210
honger, ziekte en nog veel meer.

126
00:06:25,313 --> 00:06:28,942
Als je niet weet wat iemands waarden zijn,

127
00:06:28,966 --> 00:06:32,577
spreek dan met ze, leer ze kennen, 
zoek uit wat hen drijft.

128
00:06:33,427 --> 00:06:35,434
En eenmaal zover,

129
00:06:35,458 --> 00:06:40,721
verbind dan de puntjes 
tussen de waarden die ze al hebben

130
00:06:40,721 --> 00:06:43,585
en waarom ze moeten inzitten 
over een veranderend klimaat.

131
00:06:43,815 --> 00:06:47,329
Ik geloof echt dat na de duizenden 
gesprekken die ik heb gehad

132
00:06:47,353 --> 00:06:49,345
in de afgelopen tien jaar en meer,

133
00:06:49,369 --> 00:06:51,207
dat zowat iedereen in de wereld

134
00:06:51,207 --> 00:06:54,783
al de waarden heeft die nodig zijn 
om te geven om een veranderend klimaat.

135
00:06:54,807 --> 00:06:57,367
Ze moeten alleen de stipjes 
nog met elkaar verbinden.

136
00:06:57,367 --> 00:07:01,066
En dat is net wat wij kunnen doen 
door met hen te spreken.

137
00:07:01,791 --> 00:07:05,783
Dat ik inzit over een veranderend klimaat
komt door wie ik al ben.

138
00:07:06,614 --> 00:07:09,590
Ik ben een moeder, dus geef ik 
om de toekomst van mijn kind.

139
00:07:09,614 --> 00:07:12,736
Ik woon in West Texas, 
waar water nu al schaars is

140
00:07:12,736 --> 00:07:16,793
en waar klimaatverandering de
beschikbaarheid van dat water vermindert.

141
00:07:16,793 --> 00:07:19,033
Ik ben christen en geef
om klimaatsverandering

142
00:07:19,033 --> 00:07:22,800
omdat het, zoals ze bij het leger zeggen, 
een ‘bedreigingsvermenigvuldiger’ is.

143
00:07:23,109 --> 00:07:24,903
Het gaat over kwesties

144
00:07:24,927 --> 00:07:28,537
als armoede, honger, ziekte 
en gebrek aan schoon water

145
00:07:28,561 --> 00:07:32,037
en zelfs politieke crises 
die leiden tot vluchtelingcrises --

146
00:07:32,061 --> 00:07:34,578
het gaat over al deze kwesties 
en scherpt ze aan,

147
00:07:34,602 --> 00:07:35,935
maakt ze nog erger.

148
00:07:37,046 --> 00:07:38,312
Ik ben geen Rotarian.

149
00:07:38,784 --> 00:07:40,982
Bij mijn eerste talk voor een Rotary Club

150
00:07:41,006 --> 00:07:45,584
kwam ik binnen en er hing een reusachtig 
spandoek met de Four-Way Test.

151
00:07:46,800 --> 00:07:48,117
Is het de waarheid?

152
00:07:48,141 --> 00:07:49,291
Absoluut.

153
00:07:49,611 --> 00:07:50,673
Is het eerlijk?

154
00:07:50,673 --> 00:07:53,588
Bah neen, net daarom zit ik 
zo in over de klimaatverandering,

155
00:07:53,588 --> 00:07:55,015
want ze is absoluut oneerlijk.

156
00:07:55,039 --> 00:07:57,798
Degenen die het minst 
aan het probleem hebben bijgedragen,

157
00:07:57,798 --> 00:07:59,238
krijgen het meest te verduren.

158
00:07:59,262 --> 00:08:00,402
Ik vroeg:

159
00:08:00,402 --> 00:08:03,204
"Komt het iedereen ten goede, 
creëert het welwillendheid?"

160
00:08:03,228 --> 00:08:05,173
Nou, het verhelpen zou dat zeker doen.

161
00:08:05,173 --> 00:08:09,720
Daarom paste ik mijn talk aan 
aan de Four-Way Test,

162
00:08:09,744 --> 00:08:12,839
en gaf hem voor een groep 
conservatieve ondernemers

163
00:08:12,863 --> 00:08:14,013
in West Texas.

164
00:08:14,037 --> 00:08:15,117
(Gelach)

165
00:08:15,141 --> 00:08:18,319
Ik vergeet nooit hoe aan het eind
een eigenaar van een lokale bank

166
00:08:18,319 --> 00:08:21,182
naar me toe kwam met
een verbijsterde blik op zijn gezicht.

167
00:08:21,391 --> 00:08:23,068
Hij zei: "Ik had zo mijn twijfels

168
00:08:23,068 --> 00:08:25,578
over dit hele gedoe
over de opwarming van de Aarde,

169
00:08:25,578 --> 00:08:27,868
maar het slaagde voor de Four-Way Test."

170
00:08:27,892 --> 00:08:30,446
(Gelach)

171
00:08:30,470 --> 00:08:34,359
(Applaus)

172
00:08:38,037 --> 00:08:40,789
Maar die waarden moeten wel oprecht zijn.

173
00:08:41,295 --> 00:08:44,440
Ik sprak een aantal jaren geleden 
op een christelijke universiteit

174
00:08:44,464 --> 00:08:47,940
en na mijn talk kwam 
een collega-wetenschapper bij me en zei:

175
00:08:47,964 --> 00:08:49,165
"Ik heb wat hulp nodig.

176
00:08:49,189 --> 00:08:52,510
Ik heb heel hard geprobeerd 
om een voet tussen de deur te krijgen

177
00:08:52,534 --> 00:08:54,307
bij onze lokale kerken,

178
00:08:54,331 --> 00:08:56,255
maar ik lijk er geen grip op te krijgen.

179
00:08:56,279 --> 00:08:59,328
Ik wil met ze praten over het belang
van de klimaatverandering."

180
00:08:59,328 --> 00:09:00,934
Ik: "Wel, het beste is

181
00:09:00,958 --> 00:09:03,697
te beginnen met de gezindte 
waar je deel van uitmaakt,

182
00:09:03,721 --> 00:09:06,212
omdat je de meeste waarden 
deelt met die mensen.

183
00:09:06,236 --> 00:09:08,107
Bij welke gemeente hoor je?"

184
00:09:08,559 --> 00:09:11,291
"Oh, ik hoor niet bij een kerk, 
ik ben atheïst", zei hij.

185
00:09:11,315 --> 00:09:12,484
(Gelach)

186
00:09:12,508 --> 00:09:15,452
Ik zei: "In dat geval is beginnen 
met een geloofsgemeenschap

187
00:09:15,476 --> 00:09:17,145
waarschijnlijk niet het beste idee.

188
00:09:17,633 --> 00:09:20,853
Laten we praten over je hobby's, 
over waar je bij betrokken bent."

189
00:09:20,877 --> 00:09:23,045
We konden een groep identificeren

190
00:09:23,069 --> 00:09:25,562
waar hij deel van uitmaakte, 
waar hij kon beginnen.

191
00:09:25,830 --> 00:09:28,142
We hoeven geen liberale 
bomenknuffelaars te zijn

192
00:09:28,142 --> 00:09:30,651
om ons zorgen te maken 
over een veranderend klimaat.

193
00:09:30,675 --> 00:09:34,083
We hoeven alleen maar
een mens op deze planeet te zijn.

194
00:09:34,913 --> 00:09:37,008
Het maakt niet uit waar we wonen,

195
00:09:37,032 --> 00:09:40,872
klimaatverandering 
beïnvloedt ons vandaag al.

196
00:09:42,525 --> 00:09:44,786
Als we leven langs de kust,

197
00:09:44,810 --> 00:09:48,742
zien we al op vele plaatsen 
‘zonnige-dag-overstromingen’.

198
00:09:50,190 --> 00:09:52,474
Als we leven in het westen
van Noord-Amerika,

199
00:09:52,498 --> 00:09:55,943
zien we steeds grotere gebieden 
ten prooi vallen aan bosbranden.

200
00:09:57,098 --> 00:09:59,009
In veel kustlocaties,

201
00:09:59,033 --> 00:10:01,463
van de Golf van Mexico 
tot aan de Stille Zuidzee,

202
00:10:01,487 --> 00:10:05,617
zien we krachtigere orkanen, 
tyfoons en cyclonen

203
00:10:05,641 --> 00:10:07,561
aangedreven door een opwarmende oceaan.

204
00:10:07,950 --> 00:10:10,561
In Texas of in Syrië

205
00:10:10,585 --> 00:10:13,554
zien we dat de klimaatverandering 
de droogtes enorm verergert,

206
00:10:13,554 --> 00:10:15,136
ze frequenter en ernstiger maakt.

207
00:10:16,244 --> 00:10:19,546
Waar we ook wonen, zijn we al getroffen 
door een veranderend klimaat.

208
00:10:19,570 --> 00:10:22,817
Dus zou je kunnen zeggen: 
"OK, dat is goed. We praten over impact.

209
00:10:22,817 --> 00:10:26,306
We maken de mensen angstig, 
want deze zaak is ernstig."

210
00:10:26,306 --> 00:10:29,004
Het is zo, geloof me. 
Ik ben wetenschapper, ik weet het.

211
00:10:29,004 --> 00:10:30,252
(Gelach)

212
00:10:30,276 --> 00:10:33,281
Maar vrees gaat ons niet motiveren

213
00:10:33,281 --> 00:10:36,030
voor de duurzame langetermijnverandering

214
00:10:36,030 --> 00:10:37,900
die nodig is om deze zaak op te lossen.

215
00:10:38,680 --> 00:10:41,685
Angst is ontworpen om ons te helpen 
weglopen van de beer.

216
00:10:41,685 --> 00:10:44,442
Of om gewoon sneller te lopen 
dan de persoon naast ons.

217
00:10:44,466 --> 00:10:45,616
(Gelach)

218
00:10:47,374 --> 00:10:49,682
Wat we nodig hebben 
om deze zaak op te lossen,

219
00:10:50,013 --> 00:10:51,995
is rationele hoop.

220
00:10:52,939 --> 00:10:56,379
We moeten absoluut doorhebben 
wat er op het spel staat.

221
00:10:56,403 --> 00:10:57,553
Natuurlijk moet dat.

222
00:10:58,673 --> 00:11:02,226
Maar we hebben ook behoefte 
aan een visie op een betere toekomst --

223
00:11:03,179 --> 00:11:05,319
een toekomst met
een overvloed aan energie,

224
00:11:05,814 --> 00:11:07,507
met een stabiele economie,

225
00:11:07,507 --> 00:11:09,820
met middelen die beschikbaar
zijn voor iedereen,

226
00:11:10,218 --> 00:11:14,510
waar onze levens niet slechter, 
maar beter zijn dan ze nu zijn.

227
00:11:15,747 --> 00:11:18,016
Er bestaan oplossingen.

228
00:11:18,040 --> 00:11:21,810
Daarom is het tweede belangrijkste punt 
waar we over moeten praten,

229
00:11:22,135 --> 00:11:23,580
de oplossingen --

230
00:11:23,580 --> 00:11:28,667
praktische, haalbare, toegankelijke, 
aantrekkelijke oplossingen.

231
00:11:29,307 --> 00:11:30,641
Zoals?

232
00:11:30,665 --> 00:11:32,808
Er bestaat niet één enkel wondermiddel,

233
00:11:32,832 --> 00:11:35,276
maar er zijn genoeg kleine hulpjes.

234
00:11:35,300 --> 00:11:37,069
(Gelach)

235
00:11:38,593 --> 00:11:40,696
Eenvoudige oplossingen 
die ons geld besparen

236
00:11:40,720 --> 00:11:43,647
en tegelijkertijd onze ecologische 
voetafdruk verkleinen.

237
00:11:43,736 --> 00:11:45,148
Zoals lampen.

238
00:11:45,911 --> 00:11:47,707
Ik hou van mijn elektrische auto.

239
00:11:47,841 --> 00:11:49,774
Ik wil wel wat zonnepaneeltjes.

240
00:11:50,159 --> 00:11:55,123
Maar stel je voor dat elk huis 
een schakelaar aan de voordeur had,

241
00:11:55,147 --> 00:11:58,680
waarmee je bij het weggaan 
alles behalve je koelkast kon uitzetten.

242
00:11:58,680 --> 00:12:00,135
En misschien de videorecorder.

243
00:12:00,159 --> 00:12:01,649
(Gelach)

244
00:12:01,673 --> 00:12:06,524
Lifestyle keuzes: eet lokaal, 
eet lager in de voedselketen

245
00:12:07,019 --> 00:12:08,769
en verminder voedselverspilling,

246
00:12:08,769 --> 00:12:11,616
wat op wereldwijde schaal
een van de belangrijkste dingen is

247
00:12:11,616 --> 00:12:14,334
die we kunnen doen 
om dit probleem op te lossen.

248
00:12:14,334 --> 00:12:15,982
Ik ben klimaatwetenschapper,

249
00:12:16,006 --> 00:12:17,678
zodat de ironie van het rondreizen

250
00:12:17,678 --> 00:12:20,208
om met mensen te praten 
over een veranderend klimaat,

251
00:12:20,208 --> 00:12:21,820
me niet ontgaat.

252
00:12:21,844 --> 00:12:23,135
(Gelach)

253
00:12:23,635 --> 00:12:27,441
Het grootste deel van mijn persoonlijke 
koolstof-voetafdruk zijn mijn reizen.

254
00:12:27,675 --> 00:12:31,359
En daarom combineer ik 
mijn uitnodigingen zorgvuldig.

255
00:12:31,383 --> 00:12:32,808
Meestal ga ik pas ergens heen

256
00:12:32,808 --> 00:12:36,118
als ik beschik over een kritische massa 
uitnodigingen op één plek --

257
00:12:36,118 --> 00:12:37,397
zoals drie tot vier

258
00:12:37,421 --> 00:12:41,154
tot zelfs 10 of 15 talks 
op één bepaalde plaats --

259
00:12:41,178 --> 00:12:43,716
zodat ik de impact 
van mijn ecologische voetafdruk

260
00:12:43,716 --> 00:12:45,249
zo veel mogelijk minimaliseer.

261
00:12:45,273 --> 00:12:49,581
En ik heb bijna driekwart 
van mijn talks op video.

262
00:12:50,284 --> 00:12:52,992
Vaak zeggen de mensen: 
"Dat hebben we nog nooit gedaan."

263
00:12:52,992 --> 00:12:55,109
Maar ik zeg: "Laten we
het eens te proberen.

264
00:12:55,109 --> 00:12:56,829
Ik denk dat het zou kunnen werken."

265
00:12:58,815 --> 00:13:00,046
Maar het belangrijkste is

266
00:13:00,070 --> 00:13:04,411
dat we moeten praten over wat er 
vandaag al over de hele wereld gebeurt

267
00:13:04,435 --> 00:13:06,363
en wat er kan gebeuren in de toekomst.

268
00:13:06,910 --> 00:13:08,434
Nu, ik woon in Texas,

269
00:13:08,458 --> 00:13:12,799
en Texas heeft de hoogste uitstoot 
van koolstof per staat in de VS.

270
00:13:12,823 --> 00:13:15,736
Je zou kunnen zeggen: 
"Waarover kun je praten in Texas?"

271
00:13:15,760 --> 00:13:17,767
Het antwoord is: over heel veel.

272
00:13:18,601 --> 00:13:23,405
Wist je dat er in Texas 
meer dan 25.000 banen zijn

273
00:13:23,429 --> 00:13:24,796
in de windenergie-industrie?

274
00:13:25,315 --> 00:13:28,379
We krijgen bijna 20 procent 
van onze elektriciteit

275
00:13:28,403 --> 00:13:30,968
van schone, hernieuwbare bronnen, 
de meeste van wind,

276
00:13:30,968 --> 00:13:32,591
hoewel zonne-energie snel groeit.

277
00:13:32,917 --> 00:13:35,606
De grootste legerbasis 
in de VS, Fort Hood,

278
00:13:35,630 --> 00:13:37,434
ligt natuurlijk in Texas.

279
00:13:38,175 --> 00:13:41,603
Hij draait nu op wind- en zonne-energie,

280
00:13:41,627 --> 00:13:45,374
omdat het de belastingbetaler 
meer dan 150 miljoen dollar bespaart.

281
00:13:46,096 --> 00:13:47,247
Ja.

282
00:13:47,271 --> 00:13:51,683
(Applaus)

283
00:13:52,445 --> 00:13:55,723
Hoe zit het met degenen 
die niet over onze middelen beschikken?

284
00:13:55,747 --> 00:13:58,717
In subsaharaans Afrika leven 
honderden miljoenen mensen

285
00:13:58,741 --> 00:14:01,625
zonder toegang tot enige vorm
van energie behalve kerosine,

286
00:14:01,649 --> 00:14:03,442
en dat is erg duur.

287
00:14:03,466 --> 00:14:05,291
Over de hele wereld

288
00:14:05,315 --> 00:14:10,243
is vandaag de snelst groeiende vorm 
van nieuwe energie, zonne-energie.

289
00:14:10,911 --> 00:14:12,911
En ze hebben daar veel zonne-energie.

290
00:14:14,196 --> 00:14:18,712
Dus gaan investeerders in sociale impact, 
non-profitorganisaties, zelfs bedrijven

291
00:14:18,736 --> 00:14:22,325
er innovatieve, nieuwe 
microfinancieringen gebruiken,

292
00:14:22,349 --> 00:14:24,278
zoals pay-as-you-go zonne-energie,

293
00:14:24,781 --> 00:14:27,817
zodat mensen het benodigde vermogen 
in stappen kunnen aankopen,

294
00:14:27,817 --> 00:14:29,409
soms zelfs via mobiele telefoon.

295
00:14:29,942 --> 00:14:33,139
Eén bedrijf, Azuri, 
verdeelde tienduizenden eenheden

296
00:14:33,163 --> 00:14:36,367
over 11 landen, van Rwanda tot Oeganda.

297
00:14:36,790 --> 00:14:40,775
Zij schatten dat ze meer dan 
30 miljoen uur elektriciteit verschaften

298
00:14:40,799 --> 00:14:43,963
en meer dan 10 miljoen uur 
aan het opladen van mobiele telefoons.

299
00:14:44,792 --> 00:14:48,580
Hoe zit het met de reusachtig groeiende 
economieën van China en India?

300
00:14:49,502 --> 00:14:52,368
Effecten op het klimaat lijken daar
wat verder van hun bed,

301
00:14:52,368 --> 00:14:55,082
maar met luchtkwaliteit 
hebben ze vandaag af te rekenen.

302
00:14:55,455 --> 00:14:59,484
En ze weten dat schone energie 
essentieel is voor hun toekomst.

303
00:14:59,981 --> 00:15:03,086
Dus investeert China
honderden miljarden dollars

304
00:15:04,116 --> 00:15:05,326
in schone energie.

305
00:15:05,369 --> 00:15:07,249
Ze zetten open kolenmijnen onder water

306
00:15:07,249 --> 00:15:09,952
en laten zonnepanelen 
op het oppervlak drijven.

307
00:15:10,112 --> 00:15:12,510
Ze hebben zelfs een
panda-vormige zonne-boerderij.

308
00:15:12,510 --> 00:15:13,625
(Applaus)

309
00:15:13,649 --> 00:15:15,109
(Gelach)

310
00:15:15,133 --> 00:15:17,053
Ja, ze verbranden nog steeds steenkool.

311
00:15:17,395 --> 00:15:20,168
Maar ze hebben alle kolencentrales 
rond Beijing gesloten.

312
00:15:20,538 --> 00:15:22,869
En in India willen ze

313
00:15:22,893 --> 00:15:26,784
een kwart miljard gloeilampen 
door leds vervangen,

314
00:15:26,808 --> 00:15:30,077
wat hen zeven miljard dollar 
aan energiekosten zal besparen.

315
00:15:30,720 --> 00:15:32,782
Ze investeren in groene banen

316
00:15:33,448 --> 00:15:36,689
en ze willen hun gehele wagenpark 
koolstofvrij maken.

317
00:15:36,713 --> 00:15:39,709
India kan het eerste land worden 
dat industrialiseert

318
00:15:39,733 --> 00:15:42,533
zonder vooral beroep te doen 
op fossiele brandstoffen.

319
00:15:43,760 --> 00:15:45,577
De wereld verandert.

320
00:15:45,990 --> 00:15:48,730
Maar hij verandert 
gewoon niet snel genoeg.

321
00:15:49,236 --> 00:15:50,990
Te vaak illustreren we dit probleem

322
00:15:51,014 --> 00:15:53,569
met een reuzenkei onderaan een heuvel

323
00:15:53,593 --> 00:15:56,585
met slechts een paar handen 
om hem de heuvel op te rollen.

324
00:15:56,609 --> 00:15:59,704
Maar in werkelijkheid is die kei 
al op de top van de heuvel

325
00:15:59,728 --> 00:16:03,042
en zijn er honderden miljoenen handen, 
misschien zelfs miljarden,

326
00:16:03,066 --> 00:16:04,526
die hem naar beneden drukken.

327
00:16:04,526 --> 00:16:06,625
Het gaat gewoon niet snel genoeg.

328
00:16:07,292 --> 00:16:10,051
Hoe kunnen we die reuzenkei 
snel genoeg omhoog krijgen

329
00:16:10,051 --> 00:16:12,641
om de klimaatverandering 
tijdig op te lossen?

330
00:16:12,641 --> 00:16:13,965
Je hebt het geraden.

331
00:16:13,989 --> 00:16:16,978
De belangrijkste manier is 
door erover te praten.

332
00:16:17,781 --> 00:16:19,488
Het komt hier op neer:

333
00:16:20,797 --> 00:16:25,091
klimaatverandering treft 
jullie en mij hier en nu,

334
00:16:25,115 --> 00:16:26,796
op de plaatsen waar we wonen.

335
00:16:28,875 --> 00:16:31,262
Maar samenwerken 
kan het probleem oplossen.

336
00:16:31,262 --> 00:16:33,105
Natuurlijk is het een lastig probleem.

337
00:16:33,105 --> 00:16:35,893
Niemand weet dat beter 
dan wij, klimaatwetenschappers.

338
00:16:36,458 --> 00:16:38,592
Maar we mogen niet toegeven aan wanhoop.

339
00:16:38,965 --> 00:16:42,474
We moeten ervoor gaan en actief zoeken 
naar de hoop die we nodig hebben,

340
00:16:42,498 --> 00:16:44,800
die ons zal inspireren 
om er iets aan te doen.

341
00:16:45,465 --> 00:16:50,010
Die hoop begint
met er vandaag over te praten.

342
00:16:51,053 --> 00:16:52,250
Dank je.

343
00:16:52,274 --> 00:16:55,043
(Applaus)