1
00:00:01,459 --> 00:00:05,686
Ορίστε ένα ερώτημα που πρέπει 
να ξανασκεφτούμε μαζί:

2
00:00:05,686 --> 00:00:08,127
Ποιος πρέπει να είναι 
ο ρόλος των χρημάτων

3
00:00:08,127 --> 00:00:11,613
και των αγορών στις κοινωνίες μας;

4
00:00:11,613 --> 00:00:14,107
Σήμερα υπάρχουν πολύ λίγα πράγματα

5
00:00:14,107 --> 00:00:16,795
που το χρήμα δεν μπορεί να αγοράσει.

6
00:00:16,795 --> 00:00:18,452
Εάν καταδικαστείτε 
σε ποινή φυλάκισης

7
00:00:18,452 --> 00:00:20,903
στη Σάντα Μπάρμπαρα της Καλιφόρνια,

8
00:00:20,903 --> 00:00:22,255
πρέπει να ξέρετε

9
00:00:22,255 --> 00:00:24,970
πως αν δεν σας αρέσουν 
τα συνηθισμένα καταλύματα,

10
00:00:24,970 --> 00:00:29,313
μπορείτε ν' αγοράσετε 
μια αναβάθμιση του κελιού.

11
00:00:29,313 --> 00:00:32,159
Αλήθεια. Πόσο νομίζετε ότι κοστίζει;

12
00:00:32,159 --> 00:00:34,100
Πόσο εκτιμάτε πως κοστίζει;

13
00:00:34,100 --> 00:00:35,805
Πεντακόσια δολάρια;

14
00:00:35,805 --> 00:00:39,140
Δεν είναι το Χίλτον. Φυλακή είναι!

15
00:00:39,140 --> 00:00:41,164
Ογδόντα δύο δολάρια τη βραδιά.

16
00:00:41,164 --> 00:00:43,536
Ογδόντα δύο δολάρια τη βραδιά.

17
00:00:43,536 --> 00:00:45,736
Εάν επισκεφτείτε ένα λούνα-πάρκ

18
00:00:45,736 --> 00:00:48,428
και δεν θέλετε να περιμένετε 
στις μακριές ουρές αναμονής

19
00:00:48,428 --> 00:00:49,884
για τα δημοφιλή παιχνίδια

20
00:00:49,884 --> 00:00:52,771
τώρα υπάρχει λύση.

21
00:00:52,771 --> 00:00:57,035
Σε πολλά θεματικά πάρκα, 
πληρώνοντας παραπάνω

22
00:00:57,035 --> 00:00:58,649
μεταπηδάτε στην αρχή της σειράς.

23
00:00:58,649 --> 00:01:03,164
Τις ονομάζουν σειρές Άμεσης Πρόσβασης 
ή εισιτήρια Βι Άι Πι.

24
00:01:03,164 --> 00:01:06,753
Και δεν συμβαίνει μόνο στα λούνα παρκ.

25
00:01:06,753 --> 00:01:09,969
Στην Ουάσιγκτον, 
μακριές ουρές αναμονής

26
00:01:09,969 --> 00:01:11,909
δημιουργούνται καμιά φορά

27
00:01:11,909 --> 00:01:15,778
για σημαντικές ακροάσεις του Κογκρέσου.

28
00:01:15,778 --> 00:01:19,283
Σε κάποιους δεν αρέσει να περιμένουν 
σε μεγάλες ουρές,

29
00:01:19,283 --> 00:01:21,788
ίσως ολονυχτίς, 
ακόμη και στη βροχή.

30
00:01:21,788 --> 00:01:23,785
Έτσι λοιπόν για τους λομπίστες και άλλους

31
00:01:23,785 --> 00:01:25,591
που είναι πρόθυμοι να συμμετάσχουν 
σ' αυτές τις ακροάσεις

32
00:01:25,591 --> 00:01:28,310
αλλά απεχθάνονται την αναμονή, 
υπάρχουν εταιρείες,

33
00:01:28,310 --> 00:01:30,353
εταιρείες αναμονής στη σειρά

34
00:01:30,353 --> 00:01:32,216
και μπορείτε να αποταθείτε σ' αυτές.

35
00:01:32,216 --> 00:01:34,105
Μπορείτε να τους πληρώσετε
ένα χρηματικό ποσό,

36
00:01:34,105 --> 00:01:37,370
κι αυτοί προσλαμβάνουν άστεγους και άλλους
που έχουν ανάγκη από δουλειά

37
00:01:37,370 --> 00:01:40,653
για να περιμένουν στη σειρά όσο χρειαστεί,

38
00:01:40,653 --> 00:01:43,521
και οι λομπίστες πηγαίνουν λίγο πριν αρχίσει η ακρόαση,

39
00:01:43,521 --> 00:01:46,400
παίρνουν τις θέσεις τους στην αρχή της σειράς

40
00:01:46,400 --> 00:01:49,145
και μια καλή θέση στην αίθουσα.

41
00:01:49,145 --> 00:01:52,224
Πληρωμένη αναμονή στην ουρά.

42
00:01:52,224 --> 00:01:55,806
H προσφυγή στους μηχανισμούς της αγοράς,

43
00:01:55,806 --> 00:01:58,480
στο σκεπτικό και τις λύσεις της αγοράς,

44
00:01:58,480 --> 00:02:01,112
συμβαίνει τώρα σε ευρύτερους χώρους.

45
00:02:01,112 --> 00:02:03,783
Πάρτε για παράδειγμα 
τον τρόπο που πολεμάμε.

46
00:02:03,783 --> 00:02:06,850
Γνωρίζατε ότι στο Ιράκ και το Αφγανιστάν,

47
00:02:06,850 --> 00:02:10,895
υπήρχαν περισσότερες ιδιωτικές στρατιωτικές 
εταιρείες στο έδαφος

48
00:02:10,895 --> 00:02:14,715
από τις στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ;

49
00:02:14,715 --> 00:02:17,834
Δεν αποφασίστηκε σε δημόσιο διάλογο

50
00:02:17,834 --> 00:02:20,811
αν θέλουμε ν' αναθέσουμε τον πόλεμο

51
00:02:20,811 --> 00:02:22,982
σε ιδιωτικές εταιρείες,

52
00:02:22,982 --> 00:02:25,689
πάντως, αυτό συνέβη.

53
00:02:25,689 --> 00:02:28,117
Κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων δεκαετιών,

54
00:02:28,117 --> 00:02:32,215
έχουμε ζήσει μέσα σε μια αθόρυβη επανάσταση.

55
00:02:32,215 --> 00:02:37,182
Έχουμε διολισθήσει, σχεδόν ασυνείδητα,

56
00:02:37,182 --> 00:02:40,430
από το να έχουμε μια οικονομία της αγοράς

57
00:02:40,430 --> 00:02:44,397
στο να γίνουμε μια κοινωνία της αγοράς.

58
00:02:44,397 --> 00:02:47,982
Η διαφορά είναι η εξής: 
Η οικονομία της αγοράς είναι ένα εργαλείο,

59
00:02:47,982 --> 00:02:49,644
ένα πολύτιμο και αποτελεσματικό εργαλείο,

60
00:02:49,644 --> 00:02:52,702
για την οργάνωση 
της παραγωγικής δραστηριότητας,

61
00:02:52,702 --> 00:02:55,760
ενώ μια κοινωνία της αγοράς
είναι ένα μέρος

62
00:02:55,760 --> 00:02:58,608
όπου σχεδόν τα πάντα είναι διαθέσιμα προς πώληση.

63
00:02:58,608 --> 00:03:02,060
Είναι ένας τρόπος ζωής στον οποίο το σκεπτικό της αγοράς

64
00:03:02,060 --> 00:03:04,781
και οι αξίες της αγοράς, αρχίζουν να κυριαρχούν

65
00:03:04,781 --> 00:03:08,305
σε κάθε πτυχή της ζωής:

66
00:03:08,305 --> 00:03:13,040
στις προσωπικές σχέσεις, την οικογένεια, την υγεία, την εκπαίδευση,

67
00:03:13,040 --> 00:03:16,339
την πολιτική, τους νόμους και τη ζωή των πολιτών.

68
00:03:16,339 --> 00:03:21,830
Τώρα, γιατί ν' ανησυχούμε; Γιατί ν' ανησυχούμε 
που μετατρεπόμαστε

69
00:03:21,830 --> 00:03:24,376
σε κοινωνία της αγοράς;

70
00:03:24,376 --> 00:03:27,480
Για δύο λόγους πιστεύω.

71
00:03:27,480 --> 00:03:32,161
Ένας απ' αυτούς έχει να κάνει με την ανισότητα.

72
00:03:32,161 --> 00:03:35,494
Όσο περισσότερα πράγματα αγοράζονται με χρήματα,

73
00:03:35,494 --> 00:03:39,788
τόσο η ευμάρεια, όσο και η έλλειψή της, έχουν σημασία.

74
00:03:39,788 --> 00:03:42,645
Αν το μόνο πράγμα που καθορίζουν τα χρήματα

75
00:03:42,645 --> 00:03:48,334
είναι η πρόσβαση σε γιοτ, 
σε πολυτελείς διακοπές, ή σε BMW,

76
00:03:48,334 --> 00:03:52,686
τότε η ανισότητα δεν θα είχε μεγάλη σημασία.

77
00:03:52,686 --> 00:03:56,113
Όταν όμως τα χρήματα κυριαρχούν εκθετικά

78
00:03:56,113 --> 00:04:00,950
στην πρόσβαση βασικών αγαθών του ευ ζην -

79
00:04:00,950 --> 00:04:04,876
αξιοπρεπή υγειονομική περίθαλψη, 
πρόσβαση στην καλύτερη εκπαίδευση,

80
00:04:04,876 --> 00:04:09,746
πολιτικό λόγο και επιρροή στις εκστρατείες -

81
00:04:09,746 --> 00:04:13,326
όταν το χρήμα κυριαρχεί σε όλους αυτούς τους τομείς,

82
00:04:13,326 --> 00:04:15,876
η ανισότητα έχει μεγάλη σημασία.

83
00:04:15,876 --> 00:04:18,131
Η εμπορευματοποίηση των πάντων

84
00:04:18,131 --> 00:04:21,701
ακονίζει το κεντρί της ανισότητας

85
00:04:21,701 --> 00:04:23,885
και τις κοινωνικές και πολιτικές της συνέπειες.

86
00:04:23,885 --> 00:04:26,871
Αυτός είναι ένας λόγος για ν' ανησυχούμε.

87
00:04:26,871 --> 00:04:29,108
Υπάρχει και δεύτερος λόγος

88
00:04:29,108 --> 00:04:33,007
πέρα από την ανησυχία 
περί της ανισότητας,

89
00:04:33,007 --> 00:04:35,326
και είναι ο ακόλουθος:

90
00:04:35,326 --> 00:04:39,250
σε κάποια κοινωνικά αγαθά και υπηρεσίες,

91
00:04:39,250 --> 00:04:44,716
όταν υπεισέρχεται το σκεπτικό 
και οι αξίες της αγοράς,

92
00:04:44,716 --> 00:04:47,488
αλλοιώνουν το νόημα των υπηρεσιών αυτών

93
00:04:47,488 --> 00:04:50,837
κι εξωθούν νοοτροπίες και πρότυπα

94
00:04:50,837 --> 00:04:52,786
που αξίζει να μας απασχολούν.

95
00:04:52,786 --> 00:04:55,410
Θα ήθελα να χρησιμοποιήσω ως παράδειγμα

96
00:04:55,410 --> 00:04:59,136
αμφιλεγόμενης χρήσης ενός μηχανισμού της αγοράς,

97
00:04:59,136 --> 00:05:03,881
ένα χρηματικό κίνητρο, και να δούμε τι σκέφτεστε γι 'αυτό.

98
00:05:03,881 --> 00:05:07,046
Πολλά σχολεία αντιμετωπίζουν την πρόκληση

99
00:05:07,046 --> 00:05:09,585
της παρακίνησης των παιδιών, και ειδικά αυτών

100
00:05:09,585 --> 00:05:13,540
που προέρχονται από μειονεκτούντα περιβάλλοντα, 
να μελετήσουν σκληρά,

101
00:05:13,540 --> 00:05:16,579
να τα πάνε καλά στο σχολείο, 
να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους.

102
00:05:16,579 --> 00:05:20,067
Κάποιοι οικονομολόγοι 
έχουν προτείνει μια λύση της αγοράς:

103
00:05:20,067 --> 00:05:24,126
Να προσφέρουμε χρηματικά κίνητρα στα παιδιά 
για να πάρουν καλούς βαθμούς

104
00:05:24,126 --> 00:05:26,500
ή για να γράψουν καλά στα τεστ

105
00:05:26,500 --> 00:05:28,451
ή για να διαβάσουν βιβλία.

106
00:05:28,451 --> 00:05:30,233
Το δοκίμασαν μάλιστα.

107
00:05:30,233 --> 00:05:31,518
Έκαναν κάποια πειράματα

108
00:05:31,518 --> 00:05:34,949
σε κάποιες μεγάλες Αμερικανικές πόλεις.

109
00:05:34,949 --> 00:05:38,596
Στη Νέα Υόρκη, στο Σικάγο, στην Ουάσιγκτον,

110
00:05:38,596 --> 00:05:42,307
το δοκίμασαν και πρόσφεραν 50 δολάρια για τα Α,

111
00:05:42,307 --> 00:05:44,499
35 δολάρια για τα Β.

112
00:05:44,499 --> 00:05:47,673
Στο Ντάλας του Τέξας έχουν 
ένα πρόγραμμα που προσφέρει

113
00:05:47,673 --> 00:05:52,093
σε οκτάχρονα, δύο δολάρια 
για κάθε βιβλίο που διαβάζουν.

114
00:05:52,093 --> 00:05:55,012
Ας δούμε λοιπόν - Κάποιοι είναι υπέρ,

115
00:05:55,012 --> 00:05:58,402
κάποιοι είναι εναντίον αυτού του χρηματικού κινήτρου

116
00:05:58,402 --> 00:06:00,100
για ενθάρρυνση επιτευγμάτων.

117
00:06:00,100 --> 00:06:02,737
Ας δούμε τι πιστεύει το κοινό εδώ.

118
00:06:02,737 --> 00:06:07,245
Φανταστείτε ότι είστε ο επικεφαλής 
ενός μεγάλου σχολικού συστήματος,

119
00:06:07,245 --> 00:06:10,230
και κάποιος έρχεται σ' εσάς με αυτήν την πρόταση.

120
00:06:10,230 --> 00:06:12,867
Ας πούμε πως πρόκειται για κάποιο ίδρυμα. 
Θα χορηγήσουν τα κονδύλια.

121
00:06:12,867 --> 00:06:14,733
Δεν χρειάζεται να τα βγάλετε 
από τον προϋπολογισμό σας.

122
00:06:14,733 --> 00:06:16,015
Πόσοι θα ήταν υπέρ

123
00:06:16,015 --> 00:06:19,609
και πόσοι θα ήταν ενάντια σε μια δοκιμή;

124
00:06:19,609 --> 00:06:21,205
Ας δούμε με ανάταση των χεριών.

125
00:06:21,205 --> 00:06:24,799
Πρώτα, πόσοι πιστεύουν ότι θα άξιζε 
τουλάχιστον να γίνει μια δοκιμή

126
00:06:24,799 --> 00:06:28,695
για να δούμε αν δουλεύει; Σηκώστε τα χέρια.

127
00:06:28,695 --> 00:06:31,426
Και πόσοι είναι αντίθετοι; Πόσοι θα... -

128
00:06:31,426 --> 00:06:34,240
Άρα η πλειοψηφία εδώ είναι κατά,

129
00:06:34,240 --> 00:06:37,222
αλλά μια σημαντική μειοψηφία είναι υπέρ.

130
00:06:37,222 --> 00:06:38,791
Ας το κουβεντιάσουμε.

131
00:06:38,791 --> 00:06:41,834
Ας ξεκινήσουμε με εσάς που αντιτίθεστε,

132
00:06:41,834 --> 00:06:44,715
που θα το απορρίπτατε πριν το δοκιμάσετε.

133
00:06:44,715 --> 00:06:46,336
Ποιο είναι το επιχείρημά σας;

134
00:06:46,336 --> 00:06:50,208
Ποιος θα ξεκινήσει τη συζήτησή μας; Ναι;

135
00:06:50,208 --> 00:06:52,106
Χάικε Μόζες: Γεια σας, είμαι η Χάικε,

136
00:06:52,106 --> 00:06:54,873
και νομίζω πως σκοτώνει το εγγενές κίνητρο,

137
00:06:54,873 --> 00:07:00,021
έτσι αν τα παιδιά, αν ήθελαν να διαβάσουν,

138
00:07:00,021 --> 00:07:02,138
τους στερείς αυτό το κίνητρο

139
00:07:02,138 --> 00:07:05,590
με το να τα πληρώνεις, κι αλλάζει η συμπεριφορά.

140
00:07:05,590 --> 00:07:09,008
Μάικλ Σάντελ: Στερεί το εγγενές κίνητρο.

141
00:07:09,008 --> 00:07:13,243
Ποιο είναι, ή ποιο θα έπρεπε 
να είναι το εγγενές κίνητρο;

142
00:07:13,243 --> 00:07:14,933
ΧΜ: Λοιπόν, το εγγενές κίνητρο

143
00:07:14,933 --> 00:07:16,610
θα έπρεπε να είναι η μάθηση.

144
00:07:16,610 --> 00:07:19,753
ΜΣ: Η μάθηση.
ΧΜ: Η γνωριμία με τον κόσμο.

145
00:07:19,753 --> 00:07:22,647
Κι έπειτα, αν σταματήσεις να τα πληρώνεις, τότε τι γίνεται;

146
00:07:22,647 --> 00:07:24,394
Σταματούν να διαβάζουν;

147
00:07:24,394 --> 00:07:27,394
ΜΣ: Ας δούμε τώρα αν κάποιος είναι υπέρ,

148
00:07:27,394 --> 00:07:29,742
αν πιστεύει πως αξίζει να το δοκιμάσουμε.

149
00:07:29,742 --> 00:07:31,714
Ελίζαμπεθ Λόφτους: Είμαι η Ελίζαμπεθ Λόφτους,

150
00:07:31,714 --> 00:07:35,844
και είπατε αν αξίζει να το δοκιμάσουμε, γιατί όχι,

151
00:07:35,844 --> 00:07:39,967
και να κάνουμε το πείραμα 
και να μετρήσουμε την κατάσταση;

152
00:07:39,967 --> 00:07:42,140
ΜΣ: Να μετρήσουμε. Τι θα μετρούσατε;

153
00:07:42,140 --> 00:07:43,861
Θα μετρούσατε πόσα -

154
00:07:43,861 --> 00:07:45,705
ΕΛ: Πόσα βιβλία διάβασαν

155
00:07:45,705 --> 00:07:48,395
και πόσα βιβλία θα συνεχίσουν να διαβάζουν

156
00:07:48,395 --> 00:07:50,110
όταν θα σταματήσεις να τα πληρώνεις.

157
00:07:50,110 --> 00:07:52,467
ΜΣ: Α, όταν θα σταματήσεις να τα πληρώνεις.

158
00:07:52,467 --> 00:07:53,821
Ωραία, τι λέτε γι' αυτό;

159
00:07:53,821 --> 00:07:55,798
ΧΜ: Για να είμαι ειλικρινής,

160
00:07:55,798 --> 00:08:00,431
αυτός, χωρίς να θέλω να θίξω κανέναν, 
είναι πολύ Αμερικάνικος τρόπος σκέψης.

161
00:08:00,431 --> 00:08:06,903
(Γέλια)
(Χειροκρότημα)

162
00:08:06,903 --> 00:08:09,106
ΜΣ: Εντάξει. Αυτό που προκύπτει απ' τη συζήτηση αυτή,

163
00:08:09,106 --> 00:08:11,226
είναι η ακόλουθη ερώτηση:

164
00:08:11,226 --> 00:08:15,477
Το χρηματικό κίνητρο, θα αναστείλει ή θα διαφθείρει

165
00:08:15,477 --> 00:08:18,666
ή θα παραγκωνίσει το υψηλότερο κίνητρο,

166
00:08:18,666 --> 00:08:23,460
το εγγενές μάθημα που ελπίζουμε να μεταφέρει,

167
00:08:23,460 --> 00:08:27,547
το οποίο είναι να μάθουν ν' αγαπούν 
τη μάθηση και το διάβασμα

168
00:08:27,547 --> 00:08:29,550
για το καλό τους;

169
00:08:29,550 --> 00:08:33,647
Οι άνθρωποι διαφωνούν 
για το ποιο μπορεί να είναι το αποτέλεσμα,

170
00:08:33,647 --> 00:08:36,304
αλλά η ερώτηση φαίνεται να είναι αυτή,

171
00:08:36,304 --> 00:08:38,340
πως με κάποιο τρόπο, 
ο μηχανισμός της αγοράς

172
00:08:38,340 --> 00:08:43,201
ή το χρηματικό κίνητρο, 
διδάσκουν το λάθος μάθημα,

173
00:08:43,201 --> 00:08:46,808
κι αν αυτό συμβαίνει, τι θα γίνουν
αυτά τα παιδιά αργότερα;

174
00:08:46,808 --> 00:08:50,181
Πρέπει να σας πω τα αποτελέσματα
αυτών των πειραμάτων.

175
00:08:50,181 --> 00:08:54,699
Τα χρήματα για καλούς βαθμούς 
είχαν πολύ συγκεχυμένα αποτελέσματα

176
00:08:54,699 --> 00:08:57,846
και ως επί το πλείστον, 
δεν οδήγησαν σε υψηλότερους βαθμούς.

177
00:08:57,846 --> 00:09:00,217
Τα δύο δολάρια για κάθε βιβλίο

178
00:09:00,217 --> 00:09:03,518
οδήγησε πράγματι τα παιδιά 
να διαβάσουν περισσότερα βιβλία.

179
00:09:03,518 --> 00:09:06,162
Τα οδήγησε επίσης να διαβάσουν μικρότερα βιβλία.

180
00:09:06,162 --> 00:09:10,340
(Γέλια)

181
00:09:10,340 --> 00:09:11,990
Το αληθινό ερώτημα όμως είναι

182
00:09:11,990 --> 00:09:14,562
τι θα γίνει με αυτά τα παιδιά αργότερα;

183
00:09:14,562 --> 00:09:16,676
Θα έχουν μάθει ότι η ανάγνωση είναι μια αγγαρεία,

184
00:09:16,676 --> 00:09:19,648
μια δουλειά με το κομμάτι που γίνεται για χρήματα, 
αυτός είναι ο φόβος,

185
00:09:19,648 --> 00:09:24,265
ή θα τα οδηγήσει να διαβάζουν, 
ίσως αρχικά για λάθος λόγους,

186
00:09:24,265 --> 00:09:29,011
αλλά στη συνέχεια να τα οδηγήσει ν' αγαπήσουν 
το διάβασμα γι' αυτό που είναι;

187
00:09:29,011 --> 00:09:33,832
Αυτό, που ακόμα κι αυτή 
η σύντομη συζήτηση αναδεικνύει,

188
00:09:33,832 --> 00:09:37,650
είναι κάτι που πολλοί οικονομολόγοι παραβλέπουν.

189
00:09:37,650 --> 00:09:39,746
Οι οικονομολόγοι συχνά υποθέτουν

190
00:09:39,746 --> 00:09:42,370
πως οι αγορές είναι αδρανείς,

191
00:09:42,370 --> 00:09:46,736
πως δεν αγγίζουν και δεν μολύνουν 
τα αγαθά που εμπορεύονται.

192
00:09:46,736 --> 00:09:49,840
Υποθέτουν πως η εμπορική συναλλαγή,

193
00:09:49,840 --> 00:09:52,300
δεν αλλοιώνει το νόημα ή την αξία

194
00:09:52,300 --> 00:09:53,583
των αγαθών που ανταλλάσσονται.

195
00:09:53,583 --> 00:09:55,159
Αυτό μπορεί να είναι αλήθεια

196
00:09:55,159 --> 00:09:57,576
όταν μιλάμε για υλικά αγαθά.

197
00:09:57,576 --> 00:10:00,082
Αν μου πουλήσετε μια τηλεόραση 
με επίπεδη οθόνη

198
00:10:00,082 --> 00:10:02,260
ή μου δώσετε μια για δώρο,

199
00:10:02,260 --> 00:10:03,620
θα είναι εξίσου καλές.

200
00:10:03,620 --> 00:10:06,106
Θα λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο.

201
00:10:06,106 --> 00:10:08,882
Δεν ισχύει όμως αυτό

202
00:10:08,882 --> 00:10:11,214
αν μιλάμε για μη υλικά αγαθά

203
00:10:11,214 --> 00:10:15,164
και κοινωνικές υπηρεσίες, 
όπως η διδασκαλία και η μάθηση

204
00:10:15,164 --> 00:10:18,896
ή για την εμπλοκή τους 
στη ζωή των πολιτών.

205
00:10:18,896 --> 00:10:22,317
Σε αυτούς τους τομείς, 
οι μηχανισμοί των αγορών

206
00:10:22,317 --> 00:10:26,235
και τα χρηματικά κίνητρα, 
μπορεί να υπονομεύσουν

207
00:10:26,235 --> 00:10:30,555
ή να παραγκωνίσουν μη εμπορικές 
αξίες και συμπεριφορές

208
00:10:30,555 --> 00:10:32,914
για τις οποίες αξίζει να ενδιαφερθούμε.

209
00:10:32,914 --> 00:10:35,138
Αν δούμε

210
00:10:35,138 --> 00:10:38,849
ότι οι αγορές και το εμπόριο,

211
00:10:38,849 --> 00:10:42,510
όταν εκτείνονται πέρα από τα υλικά αγαθά,

212
00:10:42,510 --> 00:10:47,960
μπορεί ν' αλλάξουν το χαρακτήρα των ίδιων των αγαθών,

213
00:10:47,960 --> 00:10:50,521
μπορεί ν' αλλάξουν το νόημα των κοινωνικών υπηρεσιών,

214
00:10:50,521 --> 00:10:53,985
όπως στο παράδειγμα της διδασκαλίας και της μάθησης,

215
00:10:53,985 --> 00:10:58,631
πρέπει ν' αναρωτηθούμε πού ανήκουν οι αγορές

216
00:10:58,631 --> 00:11:00,562
και πού δεν ανήκουν,

217
00:11:00,562 --> 00:11:02,935
πού μπορεί να υπονομεύσουν

218
00:11:02,935 --> 00:11:05,938
αξίες και συμπεριφορές 
που αξίζουν το ενδιαφέρον μας.

219
00:11:05,938 --> 00:11:09,200
Αλλά για να κάνουμε αυτή τη συζήτηση,

220
00:11:09,200 --> 00:11:12,698
πρέπει να κάνουμε κάτι 
στο οποίο δεν είμαστε πολύ καλοί,

221
00:11:12,698 --> 00:11:16,180
κι αυτό είναι να μιλάμε μαζί δημόσια

222
00:11:16,180 --> 00:11:19,420
για την αξία και το νόημα

223
00:11:19,420 --> 00:11:23,424
των κοινωνικών υπηρεσιών 
που θεωρούμε σημαντικές

224
00:11:23,424 --> 00:11:25,929
από τα σώματά μας, ως την οικογενειακή ζωή,

225
00:11:25,929 --> 00:11:27,882
τις σχέσεις, την υγεία,

226
00:11:27,882 --> 00:11:31,595
τη διδασκαλία, τη μάθηση και τη ζωή των πολιτών.

227
00:11:31,595 --> 00:11:34,579
Αυτά τώρα είναι αμφιλεγόμενα ζητήματα,

228
00:11:34,579 --> 00:11:37,339
κι έχουμε την τάση να υποχωρούμε μπροστά τους.

229
00:11:37,339 --> 00:11:40,259
Κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων δεκαετιών,

230
00:11:40,259 --> 00:11:42,756
όταν η συλλογιστική και το σκεπτικό των αγορών

231
00:11:42,756 --> 00:11:46,244
συγκέντρωσαν δύναμη και απέκτησαν κύρος,

232
00:11:46,244 --> 00:11:49,726
ο δημόσιος διάλογος την ίδια περίοδο

233
00:11:49,726 --> 00:11:51,961
έγινε κούφιος

234
00:11:51,961 --> 00:11:55,667
και κενός μεγαλύτερου ηθικού νοήματος.

235
00:11:55,667 --> 00:11:58,879
Με το φόβο της διαφωνίας υποχωρούμε 
απ' αυτές τις ερωτήσεις.

236
00:11:58,879 --> 00:12:02,406
Όταν όμως βλέπουμε πως οι αγορές

237
00:12:02,406 --> 00:12:04,579
αλλάζουν το χαρακτήρα των αγαθών,

238
00:12:04,579 --> 00:12:09,146
πρέπει να συζητάμε μεταξύ μας

239
00:12:09,146 --> 00:12:11,483
αυτά τα μεγάλα ερωτήματα

240
00:12:11,483 --> 00:12:13,443
για την αξιολόγηση των αγαθών.

241
00:12:13,443 --> 00:12:16,438
Μία από τις πιο διαβρωτικές επιδράσεις

242
00:12:16,438 --> 00:12:19,225
της τιμολόγησης των πάντων

243
00:12:19,225 --> 00:12:21,594
είναι συνήθως

244
00:12:21,594 --> 00:12:24,772
η αίσθηση πως συμμετέχουμε όλοι σ' αυτό.

245
00:12:24,772 --> 00:12:29,495
Στο πλαίσιο της αύξησης της ανισότητας,

246
00:12:29,495 --> 00:12:33,362
η εμπορευματοποίηση κάθε πτυχής της ζωής

247
00:12:33,362 --> 00:12:38,913
οδηγεί σε μια κατάσταση όπου όσοι είναι εύποροι

248
00:12:38,913 --> 00:12:40,763
και εκείνοι που έχουν περιορισμένα εισοδήματα

249
00:12:40,763 --> 00:12:45,145
ζουν χωριστά, όλο και περισσότερο.

250
00:12:45,145 --> 00:12:48,364
Ζούμε και εργαζόμαστε 
και ψωνίζουμε και παίζουμε

251
00:12:48,364 --> 00:12:50,095
σε διαφορετικά μέρη.

252
00:12:50,095 --> 00:12:53,211
Τα παιδιά μας πηγαίνουν σε διαφορετικά σχολεία.

253
00:12:53,211 --> 00:12:55,760
Αυτό δεν είναι καλό για τη Δημοκρατία,

254
00:12:55,760 --> 00:12:58,683
ούτε είναι ικανοποιητικός τρόπος διαβίωσης,

255
00:12:58,683 --> 00:13:01,963
ακόμη και για εκείνους από εμάς 
που μπορούν ν' αντέξουν οικονομικά

256
00:13:01,963 --> 00:13:04,718
το κόστος της πληρωμένης αναμονής στη σειρά.

257
00:13:04,718 --> 00:13:06,491
Και να γιατί.

258
00:13:06,491 --> 00:13:11,420
Για τη Δημοκρατία, δεν απαιτείται απόλυτη ισότητα,

259
00:13:11,420 --> 00:13:13,183
αλλά αυτό που απαιτείται

260
00:13:13,183 --> 00:13:16,811
είναι οι πολίτες να μοιράζονται κοινή ζωή.

261
00:13:16,811 --> 00:13:19,440
Αυτό που έχει σημασία, είναι οι άνθρωποι

262
00:13:19,440 --> 00:13:21,209
από διαφορετική κοινωνική προέλευση

263
00:13:21,209 --> 00:13:22,933
και διαφορετικά κοινωνικά στρώματα

264
00:13:22,933 --> 00:13:25,217
να αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλο,

265
00:13:25,217 --> 00:13:27,240
να συναντούν ο ένας τον άλλο,

266
00:13:27,240 --> 00:13:30,730
στην καθημερινότητα,

267
00:13:30,730 --> 00:13:33,454
επειδή αυτό μας διδάσκει

268
00:13:33,454 --> 00:13:37,126
πώς να διαπραγματευόμαστε 
και ν' αποδεχόμαστε τις διαφορές μας.

269
00:13:37,126 --> 00:13:41,340
Έτσι φτάνουμε να ενδιαφερόμαστε για το κοινό καλό.

270
00:13:41,340 --> 00:13:44,690
Τελικά, το ερώτημα για τις αγορές

271
00:13:44,690 --> 00:13:48,830
δεν είναι κατά βάση ένα οικονομικό ερώτημα.

272
00:13:48,830 --> 00:13:52,918
Αφορά κυρίως τον τρόπο που θέλουμε να συνυπάρχουμε.

273
00:13:52,918 --> 00:13:57,458
Θέλουμε μια κοινωνία όπου τα πάντα είναι προς πώληση,

274
00:13:57,458 --> 00:14:00,970
ή μήπως υπάρχουν συγκεκριμένα 
ηθικά και κοινωνικά αγαθά

275
00:14:00,970 --> 00:14:02,899
που οι αγορές δεν τιμούν

276
00:14:02,899 --> 00:14:05,693
και τα χρήματα δεν μπορούν ν' αγοράσουν;

277
00:14:05,693 --> 00:14:07,155
Σας ευχαριστώ πολύ.

278
00:14:07,155 --> 00:14:12,340
(Χειροκρότημα)