WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:03.420 Trzy powody dla których powninniśmy przestać używać energii nuklearnej. 00:00:03.421 --> 00:00:06.188 Po pierwsze: rozpowszechnianie broni nuklearnej/ 00:00:06.188 --> 00:00:10.633 Technologia nuklearna miała gwałtowne wejście na scenę światową: 00:00:10.633 --> 00:00:14.932 tylko jeden rok po pierwszej na świecie próbnej eksplozji nuklearnej w 1944, 00:00:15.290 --> 00:00:18.590 dwa duże miasta zostały zniszczone tylko przez dwie pojedyncze bomby. 00:00:18.590 --> 00:00:21.227 Po tym technologia reaktorowa zaczęła powoli ewoluować 00:00:21.227 --> 00:00:23.504 dążąc do generowania elektryczności, 00:00:23.504 --> 00:00:27.175 jednakże zawsze była intymnie połączona z technologią broni nuklearnych. 00:00:27.175 --> 00:00:30.113 To niemalże niemożliwe, żeby wytworzyć broń nuklearną 00:00:30.113 --> 00:00:32.335 bez dostępu do technologii reaktorowej. 00:00:32.335 --> 00:00:36.080 Właściwie, Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej apeluje o 00:00:36.080 --> 00:00:39.745 rozprzestrzenianie technologii reaktorowej bez rozprzestrzeniania broni nuklearnej 00:00:39.745 --> 00:00:41.261 jednak z niewielkim sukcesem. 00:00:41.261 --> 00:00:44.894 W 40 lat pięć państw wyprodukowało swoje własne bronie 00:00:44.894 --> 00:00:46.941 z pomocą technologii reaktorowej. 00:00:46.941 --> 00:00:50.162 W prawdzie może być bardzo trudno rozróżnić 00:00:50.162 --> 00:00:54.528 ukryty program skupiony na broni nuklearnej od pokojowego użycia energii nuklearnej. 00:00:54.528 --> 00:00:59.591 W latach 70-tych duże moce nuklearne sprzedawały wesoło pokojową technologię 00:00:59.591 --> 00:01:03.159 mniejszym krajom, które później same wytworzyły swoje bronie. 00:01:03.159 --> 00:01:08.804 Droga do zabójczych broni nuklearnuch zawsze wybrukowana jest pokojowymi reaktorami. 00:01:08.804 --> 00:01:11.858 Po drugie: odpady nuklearne i zanieczyszczenie środowiska. 00:01:11.858 --> 00:01:16.161 Zużyte paliwo nuklearne jest nie tylko radioaktywne ale zawiera też 00:01:16.161 --> 00:01:19.406 niesamowicie trujące pierwiastki chemiczne jak pluton. 00:01:19.406 --> 00:01:24.529 Traci swoją szkodliwość powoli przez okres dziesiątek tysięcy lat. 00:01:24.529 --> 00:01:28.261 Jest także proces zwany przerabianiem, co oznacza 00:01:28.261 --> 00:01:31.545 wydobycie spowrotem plutonu ze zużytego paliwa nuklearnego. 00:01:31.545 --> 00:01:33.657 Można je wykorzystać na dwa sposoby: 00:01:33.657 --> 00:01:36.554 żeby budować broń nuklearną bądź użyć je jako nowe paliwo. 00:01:36.554 --> 00:01:39.642 Ale rzadko kiedy jest używane jako paliwo, ponieważ nie mamy 00:01:39.642 --> 00:01:41.730 dla niego odpowiednich reaktorów. 00:01:41.730 --> 00:01:45.684 Miligram cię zabije; parę kilogramów znajdziesz w bombie atomowej; a nawet 00:01:45.684 --> 00:01:49.862 niepozorne państwo jak Niemcy mają tego dosłownie tony tej substancji 00:01:49.862 --> 00:01:54.113 która po prostu tam leży, bo przerabianie brzmiało jak dobry pomysł dekady temu. 00:01:54.113 --> 00:01:55.974 A gdzie pójdą wszystkie te odpady? 00:01:55.974 --> 00:01:59.887 Po tym, jak wyrzucanie ich do oceanu stało stało się zakazane, próbowaliśmy je pogrzebać 00:01:59.887 --> 00:02:03.073 ale nie możemy znaleźć miejsca, gdzie na pewno pozostanie bezpieczne 00:02:03.073 --> 00:02:04.749 na dziesiątki tysięcy lat. 00:02:04.749 --> 00:02:08.607 Ponad 30 państw posiada ponad 400 reaktorów, i mają 00:02:08.607 --> 00:02:11.364 parę setek tysięcy ton odpadków nuklearnych 00:02:11.364 --> 00:02:14.576 i tylko jedno zajmuje się poważnie tym problemem, żeby otworzyć 00:02:14.576 --> 00:02:17.971 permanentne miejsce cywilnego składowania odpadów: mała Finlandia. 00:02:17.971 --> 00:02:21.171 Po trzecie: wypadki i katastrofy 00:02:21.171 --> 00:02:26.018 Przez 60 lat używania energii nuklearnej, zdarzyło się 7 poważniejszych wypadków 00:02:26.018 --> 00:02:29.138 w reaktorach i budynkach zajmujących się odpadkami nuklearnymi. 00:02:29.138 --> 00:02:33.735 Trzy z nich były w większości opanowane jednak pozostałe 4 uwolniło znaczące 00:02:33.735 --> 00:02:35.971 ilości radioaktywnych pierwiastków do otoczenia. 00:02:35.971 --> 00:02:42.925 W 1957, 1987 i w 2011, duże obszary lądu w Rosji, na Ukrainie i w Japonii 00:02:42.925 --> 00:02:46.791 na dekady zostały ogłoszone nieodpowiednimi do zamieszkania przez ludzi. 00:02:46.791 --> 00:02:51.524 Liczba śmierci jest wysoce kwestionowana, ale pewnie są to tysiące. 00:02:51.524 --> 00:02:55.435 Tego typu katastrofy stały się w zupełnie innych typach reaktorów, 00:02:55.435 --> 00:02:59.014 w bardzo różniących się krajach i poprzez okres dziesiątek lat. 00:02:59.014 --> 00:03:01.660 Patrząc na liczby, możemy zapytać się samych siebie 00:03:01.660 --> 00:03:04.147 "Czy 10% energii dla całego świata 00:03:04.147 --> 00:03:07.547 jest warte dewastującej katastrofy co każde 30 lat? 00:03:07.547 --> 00:03:10.939 Czy 30% warte byłoby kolejnym Fukuszimie i Czarnobylowi 00:03:10.939 --> 00:03:12.926 gdzieś na Ziemi co 10 lat? 00:03:12.926 --> 00:03:17.691 Jaki obszar musiałby być skażony żebyśmy powiedzieli 'nigdy więcej'? 00:03:17.691 --> 00:03:19.310 Gdzie mamy postawić granicę?" 00:03:19.310 --> 00:03:22.261 Więc, czy powinniśmy używać energii nuklearnej? 00:03:22.261 --> 00:03:26.035 Ryzyka mogą przeważać korzyści, i może powinniśmy 00:03:26.035 --> 00:03:29.634 przestać patrzeć w tym kierunku i zaprzestać używania tej technologii na dobre. 00:03:29.634 --> 00:03:31.853 Jeżeli chcesz wysłuchać drugiej strony tego argumentu 00:03:31.853 --> 00:03:35.366 lub krótkiego wstępu do energii nuklearnej, kliknij tutaj. 00:03:35.366 --> 00:03:39.192 Nasz kanał ma nowego sponsora: Audible.com. 00:03:39.192 --> 00:03:42.367 Jeżeli użyjesz linku , 00:03:42.367 --> 00:03:45.605 możesz dostać darmowy audiobook i wesprzeć nasz kanał. 00:03:45.605 --> 00:03:48.613 Produkcja naszych filmów zabiera dużo czasu, 00:03:48.613 --> 00:03:51.989 I zapełniamy wiele tego czasu słuchając audiobooków. 00:03:51.989 --> 00:03:54.106 Jako bardzo zajmującą książke polecamy 00:03:54.106 --> 00:03:56.166 "Into Thin Air" Jon'a Krakauer'a. 00:03:56.166 --> 00:03:59.963 Jest wielkim pisarzem, a historia jest naprawdę wciągająca i prawdziwa. 00:03:59.963 --> 00:04:03.626 Wejdź na <http://audible.com/nutshell> aby dostać książkę za darmo. 00:04:03.626 --> 00:04:06.261 Wielkie dzięki dla Audible za wspieranie naszego kanału 00:04:06.261 --> 00:04:07.763 i dziękujemy Tobie za oglądanie!