[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:13.60,0:00:17.10,Default,,0000,0000,0000,,Bảng tuần hoàn có thể được nhận ra ngay lập tức.
Dialogue: 0,0:00:17.10,0:00:19.70,Default,,0000,0000,0000,,Nó không phải chỉ xuất hiện trong mỗi phòng thí nghiệm hóa học trên toàn thế giới,
Dialogue: 0,0:00:19.70,0:00:23.50,Default,,0000,0000,0000,,mà còn được tìm thấy trên áo thun, cốc cà phê, và rèm phòng tắm.
Dialogue: 0,0:00:23.50,0:00:26.32,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng bảng tuần hoàn không phải là một biểu tượng hợp thời trang.
Dialogue: 0,0:00:26.32,0:00:29.38,Default,,0000,0000,0000,,Đó là một tấm bảng lớn của một con người thiên tài,
Dialogue: 0,0:00:29.38,0:00:34.57,Default,,0000,0000,0000,,cùng với Taj Mahal, Mona Lisa và bánh sandwich kem
Dialogue: 0,0:00:34.57,0:00:40.25,Default,,0000,0000,0000,,và tác giả của bảng, Dmitri Mendeleev, là một nhà khoa học tài ba nổi tiếng.
Dialogue: 0,0:00:40.25,0:00:42.93,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng tại sao? Điều gì tuyệt vời đến vậy về ông ta và tác phẩm của mình?
Dialogue: 0,0:00:42.93,0:00:46.05,Default,,0000,0000,0000,,Có phải vì ông đã thực hiện một danh sách toàn diện của các nguyên tố đã biết?
Dialogue: 0,0:00:46.05,0:00:50.27,Default,,0000,0000,0000,,Nah, bạn không kiếm được một vị trí trong khoa học Valhalla khi chỉ lập nên một danh sách.
Dialogue: 0,0:00:50.27,0:00:54.52,Default,,0000,0000,0000,,Bên cạnh đó, Mendeleev không phải người đầu tiên làm điều đó.
Dialogue: 0,0:00:54.52,0:00:58.58,Default,,0000,0000,0000,,Hay vì Mendeleev đã sắp xếp các nguyên tố với tính chất tương tự nhau thành hàng/ cột?
Dialogue: 0,0:00:58.58,0:01:01.42,Default,,0000,0000,0000,,Không hẳn, điều đó cũng đã được thực hiện rồi.
Dialogue: 0,0:01:01.42,0:01:03.100,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, cái tài của Mendeleev là gì?
Dialogue: 0,0:01:03.100,0:01:08.03,Default,,0000,0000,0000,,Hãy cùng xem một trong các phiên bản đầu tiên của bảng tuần hoàn khoảng năm 1870.
Dialogue: 0,0:01:08.03,0:01:12.32,Default,,0000,0000,0000,,Ở đây chúng ta thấy các nguyên tố được biểu thị bởi hai chữ cái đầu tiên xếp trong một bảng các yếu tố.
Dialogue: 0,0:01:12.32,0:01:15.48,Default,,0000,0000,0000,,Kiểm tra cột thứ ba, hàng thứ năm.
Dialogue: 0,0:01:15.48,0:01:17.32,Default,,0000,0000,0000,,Có một dấu gạch ngang ở đó.
Dialogue: 0,0:01:17.32,0:01:22.10,Default,,0000,0000,0000,,Dấu gạch khiêm tốn đó đã gợi lên ý tưởng thiên tài của Mendeleev.
Dialogue: 0,0:01:22.10,0:01:25.58,Default,,0000,0000,0000,,Dấu gạch ngang đó là khoa học.
Dialogue: 0,0:01:25.58,0:01:28.60,Default,,0000,0000,0000,,Bằng cách đặt dấu gạch ngang ở đó, Dmitri đã tuyên bố mạnh mẽ rằng
Dialogue: 0,0:01:28.60,0:01:31.10,Default,,0000,0000,0000,,Ông nói - và tôi đang lặp lại đây--
Dialogue: 0,0:01:31.10,0:01:35.74,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta chưa phát hiện ra các nguyên tố này. Trong khi chờ đợi, tôi sẽ cho nó một cái tên.
Dialogue: 0,0:01:35.74,0:01:39.75,Default,,0000,0000,0000,,Nó cách nhôm một bước, vì vậy ta hãy gọi nó là eka-nhôm,
Dialogue: 0,0:01:39.75,0:01:41.82,Default,,0000,0000,0000,,"eka" là tiếng Phạn cho một.
Dialogue: 0,0:01:41.82,0:01:45.82,Default,,0000,0000,0000,,Chưa ai tìm thấy eka-nhôm cả, vì vậy ta không biết bất cứ điều gì về nó, đúng không?
Dialogue: 0,0:01:45.82,0:01:51.07,Default,,0000,0000,0000,,Sai! Dựa trên vị trí của nó, tôi có thể cho bạn biết tất cả về nó.
Dialogue: 0,0:01:51.07,0:01:55.72,Default,,0000,0000,0000,,Trước hết, một nguyên tử eka-nhôm có nguyên tử lượng của 68,
Dialogue: 0,0:01:55.72,0:01:58.37,Default,,0000,0000,0000,,nặng hơn một nguyên tử hiđrô 68 lần.
Dialogue: 0,0:01:58.37,0:02:02.97,Default,,0000,0000,0000,,Khi eka-nhôm bị cô lập, bạn sẽ thấy nó là một kim loại rắn ở nhiệt độ phòng.
Dialogue: 0,0:02:02.97,0:02:04.97,Default,,0000,0000,0000,,Nó có ánh kim, nó dẫn nhiệt thực sự tốt,
Dialogue: 0,0:02:04.97,0:02:07.36,Default,,0000,0000,0000,,nó có thể được tán phẳng thành tấm, kéo dài thành dây,
Dialogue: 0,0:02:07.40,0:02:11.62,Default,,0000,0000,0000,,nhưng điểm nóng chảy của nó thấp. Như thế, thấp một cách kì lạ.
Dialogue: 0,0:02:11.62,0:02:15.57,Default,,0000,0000,0000,,Oh, và một cm khối của nó sẽ cân nặng 6 gam.
Dialogue: 0,0:02:15.57,0:02:20.13,Default,,0000,0000,0000,,Mendeleev có thể dự đoán tất cả những điều này chỉ đơn giản nhìn từ vị trí của nó trong bảng tuần hoàn.
Dialogue: 0,0:02:20.13,0:02:23.80,Default,,0000,0000,0000,,và sự hiểu biết của ông về tính chất của các nguyên tố xung quanh nó.
Dialogue: 0,0:02:23.80,0:02:25.53,Default,,0000,0000,0000,,Một vài năm sau dự đoán này,
Dialogue: 0,0:02:25.53,0:02:29.08,Default,,0000,0000,0000,,một chàng trai người Pháp tên là Paul Émile Lecoq de Boisbaudran
Dialogue: 0,0:02:29.08,0:02:31.32,Default,,0000,0000,0000,,đã phát hiện ra một nguyên tố mới trong quặng mẫu
Dialogue: 0,0:02:31.32,0:02:35.10,Default,,0000,0000,0000,,và đặt tên nó là Gali, dựa theo tên Gaul, một cái tên lịch sử của nước Pháp.
Dialogue: 0,0:02:35.10,0:02:38.88,Default,,0000,0000,0000,,Gali cách nhôm một bước trên bảng tuần hoàn.
Dialogue: 0,0:02:38.88,0:02:43.45,Default,,0000,0000,0000,,Nó là eka-nhôm. Vậy dự đoán của Mendeleev có đúng không?
Dialogue: 0,0:02:43.45,0:02:46.92,Default,,0000,0000,0000,,Khối lượng nguyên tử của gali là 69.72.
Dialogue: 0,0:02:46.92,0:02:50.75,Default,,0000,0000,0000,,Một cm khối của nó nặng 5,9 gram.
Dialogue: 0,0:02:50.75,0:02:52.97,Default,,0000,0000,0000,,nó là một kim loại rắn ở nhiệt độ phòng,
Dialogue: 0,0:02:52.97,0:02:56.13,Default,,0000,0000,0000,,nhưng nó nóng chảy ở 30 độ Celsius,
Dialogue: 0,0:02:56.13,0:02:58.52,Default,,0000,0000,0000,,85 độ Fahrenheit.
Dialogue: 0,0:02:58.52,0:03:01.05,Default,,0000,0000,0000,,Nó tan chảy trong miệng của bạn và trong tay của bạn.
Dialogue: 0,0:03:01.05,0:03:03.97,Default,,0000,0000,0000,,Mendeleev không chỉ dự đoán về Gali,
Dialogue: 0,0:03:03.97,0:03:06.72,Default,,0000,0000,0000,,ông cũng dự đoán các nguyên tố khác chưa biết vào lúc đó:
Dialogue: 0,0:03:06.72,0:03:09.75,Default,,0000,0000,0000,,scandi, gecmani, rheni.
Dialogue: 0,0:03:09.75,0:03:13.90,Default,,0000,0000,0000,,Nguyên tố mà ông gọi là eka-mangan bây giờ được gọi là tecneti.
Dialogue: 0,0:03:13.90,0:03:21.75,Default,,0000,0000,0000,,Tecneti rất hiếm nên nó không thể được cô lập cho đến khi nó được tổng hợp trong một máy gia tốc vào năm 1937,
Dialogue: 0,0:03:21.75,0:03:26.20,Default,,0000,0000,0000,,gần 70 năm sau khi Dmitri dự đoán về sự tồn tại của nó,
Dialogue: 0,0:03:26.20,0:03:28.75,Default,,0000,0000,0000,,30 năm sau khi ông qua đời.
Dialogue: 0,0:03:28.75,0:03:34.88,Default,,0000,0000,0000,,Dmitri mất mà không có giải thưởng Nobel 1907, nhưng ông đã nhận được một vinh dự đặc quyền hơn thế.
Dialogue: 0,0:03:34.88,0:03:43.40,Default,,0000,0000,0000,,Năm 1955, nhà khoa học tại UC Berkeley chế tạo thành công 17 nguyên tử của một nguyên tố vốn chưa được khám phá trước đây
Dialogue: 0,0:03:43.40,0:03:48.24,Default,,0000,0000,0000,,Nguyên tố này lấp đầy một chỗ trống trong bảng tuần hoàn tại ô số 101,
Dialogue: 0,0:03:48.24,0:03:52.62,Default,,0000,0000,0000,,và được chính thức đặt tên là Mendelevi vào năm 1963.
Dialogue: 0,0:03:52.62,0:03:55.82,Default,,0000,0000,0000,,Đã có hơn 800 người đoạt giải Nobel,
Dialogue: 0,0:03:55.82,0:03:59.55,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chỉ có 15 nguyên tố đặt theo tên họ.
Dialogue: 0,0:03:59.55,0:04:02.22,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy lần tới khi bạn dùng bảng tuần hoàn,
Dialogue: 0,0:04:02.22,0:04:06.78,Default,,0000,0000,0000,,dù đó là trên tường của lớp đại học hoặc một cốc cà phê giá 5 đô la,
Dialogue: 0,0:04:06.78,0:04:10.55,Default,,0000,0000,0000,,Dmitri Mendeleev, kiến trúc sư của bảng tuần hoàn,
Dialogue: 0,0:04:10.55,0:04:12.80,Default,,0000,0000,0000,,sẽ nhìn lại bạn đấy.