Ooit was er een Stenen Tijdperk,
een Bronzen Tijdperk
en nu zitten we midden in het Plastic Tijdperk.
Want elk jaar produceren we ongeveer
300 miljoen ton plastic.
Een fractie daarvan komt in rivieren,
waterwegen en uiteindelijk de oceanen terecht.
Als je vandaag een koekje wil eten,
moet je er een kopen
met een plastic verpakking,
in een plastic schaaltje,
in een kartonnen doos,
in plastic folie,
in een plastic zak.
Het is geen gevaarlijk nucleair afval,
het is een koekje!
Dit ben ik.
Ik ben dol op duiken.
Ik toon jullie hier mijn vakantiefoto's.
Dit is op de ongerepte Azoren.
Zo zien de stranden eruit.
Vol stukjes plastic.
Door de zon en de golven
breekt het afval door de jaren heen af
tot alsmaar kleinere stukjes, maar het blijft plastic.
Het interessante is dat je
niet veel rode deeltjes ziet hier,
want die zien er als voedsel uit
voor vogels,
meer dan enige andere kleur.
Dit is het resultaat.
Het afval verzamelt zich vooral
rond deze 5 kolkende stromen,
de zogenaamde gyren,
waar het het zeeleven rechtstreeks doodt
en bovendien, door de opname van PCB en DDT,
ook de voedselketen vergiftigt.
Een voedselketen waar wij, mensen,
deel van uitmaken.
Bij het duiken in Griekenland
trof ik meer plastic zakken aan
dan vissen.
Verbluft door de deprimerende taferelen
richtte mijn Schotse duikmaatje
zich naar mij en zei:
"Hopen kwallen hier, maat.
Ik zag er wel duizend."
Er waren geen kwallen.
Ik zal het niet hebben
over milieukwesties in het algemeen.
Ik denk dat het gebruikelijke antwoord is
dat het ver van ons bed is.
Dat is een zorg voor onze kinderen.
Dus hallo, hier ben ik.
Waarom ruimen we het niet gewoon op?
Er zijn vele redenen waarom
de huidige onderzoekers van plasticvervuiling
vinden dat we ons op preventie moeten concentreren,
via onderwijs, eerder dan
ons aan opruiming te wagen.
We zouden 5 kolossale gebieden moeten aanpakken,
die allemaal in beweging zijn.
Plastic gaande van enorme spooknetten
tot moleculen -- bijvangst en emissies.
Bovendien moeten we al het plastic
weer aan land brengen.
Het moet financieel steekhoudend zijn
en de hoeveelheid plastic in de gyren
is onbekend.
Een jaar geleden,
op weg naar de kapper --
oké, ik ga er niet vaak heen --
maar ik had een klein visioen.
Ik zag dat zelfs oude mensen
rommel in het water gooiden.
Ik dacht: sommigen leren het gewoon nooit.
We hebben de combinatie
van beide wegen nodig,
en wel snel.
Dus werd dit lijstje met bezorgdheden
mijn lijstje van uitdagingen.
Een week later kreeg ik een huistaak
waarbij ik veel tijd mocht besteden
aan een keuze-onderwerp,
samen met een vriend.
Dat was mijn perfecte kans
om nieuw en fundamenteel onderzoek
te doen naar plasticvervuiling.
Daarna ging ik op reis naar Griekenland
met een manta-sleepnet,
het meest gebruikte gerei
om plasticmonsters te nemen.
Ik moest al mijn kleren thuislaten
vanwege de bagagebeperkingen
op goedkope vluchten.
Het sleepnet dat we maakten,
is 15 keer fijner
dan het gewone.
We ontdekten
dat er 40 keer zoveel kleine deeltjes zijn
dan grote. Die kleine plasticdeeltjes moeten eruit,
maar we willen het belangrijke
plankton laten zitten.
Gelukkig kon dit gewoon gescheiden worden
dankzij de middelpuntvliedende kracht.
Maar niemand wist hoeveel g-kracht
gewoon zoöplankton kan overleven.
Dus gingen we er weer met het sleepnet op uit.
We hadden geen boot.
We testten het. Ze kunnen 50 g hebben,
wat meer dan genoeg is
voor een geslaagde scheiding.
Om te weten tot op welke diepte
het oceaanoppervlak gereinigd moest worden,
ontwierpen en bouwden we iets
dat ik het sleepnet-met-verdiepingen noem.
We zetten 10 sleepnetten
bovenop elkaar.
Hier zie je ons testen
in de Noordzee.
Ik vond het een superdag.
Ik was de enige die niet ziek werd.
Maar toen ging het perfect werkende
sleepnet stuk.
Maar we gaven niet op.
Volgens mij kan je iets niet opruimen
als je er de omvang niet van kent.
Ik weet van schattingen die gaan van
meerdere 100.000 ton
helemaal tot 100 miljoen ton.
Ik wist dat we een betere schatting nodig hadden,
wat wetenschappelijke data.
Dus contacteerde ik enkele professoren
van de universiteiten
van Delft, Utrecht en Hawaï --
die ons vervolgens hielpen bij het bepalen
hoeveel plastic er is
in de toplagen van de gyren.
Het resultaat: een denderende 7,35 miljoen ton
winbaar plastic in 2020.
Dat is het gewicht van 1000 Eiffeltorens
dat ronddrijft in de gyren.
De onderzoeker die de Kunststofarchipel
ontdekte, Charles Moore,
schat dat het 79.000 jaar
zou duren om dat op te lossen.
Ik van mijn kant denk
dat de Kunststofarchipel
zichzelf volledig kan opruimen
in niet meer dan 5 jaar.
Dat is een verschil van 78.995 jaar.
Dit is de gebruikelijke manier
om afval op te ruimen:
met een schip en een net
naar plastic vissen.
Je kan meer schepen gebruiken
om een groter gebied te bestrijken,
maar door stangen
tussen de schepen te spannen,
bestrijk je plots
een veel groter gebied,
want het gaat er niet om het afval op te vissen,
maar het te kanaliseren.
Er zijn geen mazen en dus halen we er
zelfs de kleinste deeltjes uit.
Alle levende organismen
kunnen onder de stangen door,
en zo reduceren we de bijvangst met 99,98%.
Maar als we iets anders willen doen,
moeten we ook anders denken.
De opname van PCB’s door plastic
is geen slechte zaak:
het is een goede zaak.
Haal alle plastic eruit
en verwijder meteen de tonnen
niet-afbreekbare organische vervuilende stoffen
uit de mariene omgeving.
Hoe zorgen we voor minimale milieu-,
financiële en transportkosten?
We maken van onze vijand
onze troef.
De beweging van de zeestromen is geen obstakel --
het is een oplossing.
Waarom moet je door de oceaan heengaan
als de oceaan door jou kan stromen?
We verankeren de ‘schepen’ in de zeebodem
en laten de kolkende stroming
haar werk doen -- en zo besparen we
een hoop geld, mankracht en uitstoot.
De platformen zullen volledig
zelfbedruipend zijn:
hun energie halen ze uit de zon,
de stroming en de golven.
Duiken in de Azoren
bracht me op het idee
dat de beste vorm voor zo'n platform
een reuzenrog is.
Door de vleugels te laten zwiepen
als een echte rog
zorgen we voor contact
tussen de inlaat en het oppervlak,
zelfs in het ruigste weer.
Stel je een zigzagopstelling voor
van 24 platformen die een hele oceaan opruimen.
Even een vergelijking maken.
Dit zijn de stranden van Hong Kong,
eerder dit jaar.
De grootste plasticvervuiling ooit.
Dit is de bron:
niet meer dan 6 containers.
Hoeveel halen we eruit?
Meer dan 55 zulke containers per dag.
Plastic is de rechtstreekse oorzaak van meer dan
een miljard dollar scheepsaverij per jaar.
Maar de echte verrassing voor mij was dat
als we het plastic uit de 5 gyren verkopen,
we meer dan 500 miljoen dollar zouden verdienen.
Dat is meer dan het kost
om het plan uit te voeren.
Met andere woorden --
het is winstgevend.
Maar volgens mij is het belangrijkste
dat geld maar zal binnenstromen als we beseffen
dat verandering belangrijker is dan geld.
Ja, het wordt één van de grootste
milieu-reddingsoperaties ooit. Maar het is onze rotzooi.
We hebben het nieuwe materiaal zelfs
eerst uitgevonden voor we de rotzooi maakten.
Ga me dan niet vertellen
dat we dit niet samen kunnen opruimen.
Heel veel dank.
(Applaus)