0:00:30.912,0:00:32.725
Płetwale błękitne to największe zwierzęta

0:00:32.725,0:00:34.644
kiedykolwiek istniejące na Ziemi,

0:00:34.644,0:00:37.785
dwa razy większe [br]od największych dinozaurów.

0:00:38.954,0:00:40.275
"Jaki on ogromny!"

0:00:40.275,0:00:41.736
Długie jak boisko do koszykówki,

0:00:41.736,0:00:44.781
a ciężkie jak 40 afrykańskich słoni.

0:00:44.781,0:00:46.579
Jeśli to za mało, by was zadziwić,

0:00:46.579,0:00:48.659
posłuchajcie tego.

0:00:48.659,0:00:50.367
Płetwale rosną do niesamowitych rozmiarów,

0:00:50.367,0:00:54.705
żywiąc się jedynie maleńkim,[br]podobnym do krewetek krylem,

0:00:58.333,0:01:00.568
wielkości małego palca.

0:01:00.568,0:01:02.559
Wydaje się, że sam rozmiar kryla

0:01:02.559,0:01:05.940
pokierował ewolucją płetwala błękitnego.

0:01:08.032,0:01:10.093
Kryl jest bardzo mały,

0:01:10.093,0:01:12.132
ale występuje w gęstych ławicach.

0:01:12.132,0:01:13.133
By zwiększyć skuteczność, [br]płetwale wyewoluowały

0:01:13.133,0:01:14.467
By zwiększyć skuteczność, [br]płetwale wyewoluowały

0:01:14.467,0:01:15.715
strategię żywienia związaną z nurkowaniem.

0:01:15.715,0:01:17.596
strategię żywienia związaną z nurkowaniem.

0:01:17.596,0:01:20.846
Wieloryby pędzą w stronę ławicy

0:01:20.846,0:01:22.900
i otwierają szeroko paszczę,

0:01:22.900,0:01:26.062
która rozszerza się, żeby zwiększyć pojemność.

0:01:26.062,0:01:28.178
Specjalna warstwa tłuszczu rozciąga się[br]od paszczy po pępek jak akordeon,

0:01:28.178,0:01:30.441
Specjalna warstwa tłuszczu rozciąga się[br]od paszczy po pępek jak akordeon,

0:01:30.441,0:01:32.944
pozwalając pochłaniać masę wody [br]nasyconej pokarmem.

0:01:32.944,0:01:35.176
pozwalając pochłaniać masę wody [br]nasyconej pokarmem.

0:01:42.836,0:01:44.376
Z każdym gigantycznym łykiem,

0:01:44.376,0:01:48.129
wieloryb pochłania wodę i kryle

0:01:48.129,0:01:50.300
ważące 125% masy jego ciała.

0:01:50.300,0:01:51.968
Wieloryb musi wypluć wodę, [br]zatrzymując smakowitego kryla.

0:01:51.968,0:01:54.227
Wieloryb musi wypluć wodę, [br]zatrzymując smakowitego kryla.

0:01:54.227,0:01:56.446
Używa do tego fiszbinów, [br]grzebieniowatych tworów,

0:01:56.446,0:01:58.272
zrobionych z tego samego budulca,[br]co nasze włosy i paznokcie,

0:01:58.272,0:02:00.884
zrobionych z tego samego budulca,[br]co nasze włosy i paznokcie,

0:02:00.884,0:02:02.616
oraz języka.

0:02:08.599,0:02:10.909
To niesamowite, ale serce[br]płetwala błękitnego

0:02:10.909,0:02:12.674
jest rozmiarów małego samochodu.

0:02:12.674,0:02:15.139
Dziecko mogłoby swobodnie[br]raczkować przez jego arterie.

0:02:15.139,0:02:17.255
Jego język waży tyle, co słoń,

0:02:17.255,0:02:20.051
ale przełyk ma tak mały,

0:02:20.051,0:02:23.263
że mógłby zadławić się[br]bochenkiem chleba.

0:02:23.263,0:02:24.844
Wieloryby nie są stworzone,

0:02:24.844,0:02:27.415
by żywić się czymś większym od kryla.

0:02:31.459,0:02:35.629
Płetwal zjada jakieś 4 tony kryla dziennie.

0:02:35.629,0:02:36.889
Przez ten niezwykły mechanizm

0:02:36.889,0:02:38.541
każde zanurzenie dostarcza wielorybowi

0:02:38.541,0:02:42.181
90 razy więcej energii niż przy tym jej zużywa.

0:02:42.181,0:02:46.937
Każdy łyk kryla dostarcza [br]mu prawie 480 000 kalorii.

0:02:46.937,0:02:52.160
Tyle uzyskalibyśmy[br]jedząc 1900 hamburgerów.

0:02:54.780,0:02:57.680
Ale czemu płetwale są tak ogromne?

0:02:57.680,0:02:59.186
Są znacznie większe

0:02:59.186,0:03:02.047
od największych zwierząt lądowych - słoni.

0:03:02.047,0:03:03.691
Im cięższe jest zwierzę,

0:03:03.691,0:03:06.204
tym większa jest jego powierzchnia.

0:03:06.204,0:03:07.519
W miarę wzrostu wagi

0:03:07.519,0:03:09.680
w pewnym momencie nogi zwierzęcia

0:03:09.680,0:03:12.421
nie mogą utrzymać jego ciężaru.

0:03:12.421,0:03:14.263
To wyjaśnia, dlaczego słonie

0:03:14.263,0:03:17.179
nie mają smukłych końskich nóg.

0:03:17.179,0:03:19.181
Ich nogi przypominają solidne filary,

0:03:19.181,0:03:22.341
by utrzymać je w pionie.

0:03:25.234,0:03:28.032
W wodzie sytuacja jest całkiem inna.

0:03:28.032,0:03:30.705
Wyporność przeciwstawia się[br]grawitacji oddziałującej na ciało,

0:03:30.705,0:03:33.243
więc ogromne cielsko wielorybów [br]jest częściowo wypierane przez wodę.

0:03:33.243,0:03:35.080
więc ogromne cielsko wielorybów [br]jest częściowo wypierane przez wodę.

0:03:35.080,0:03:37.164
Ocean jest wspaniałym[br]miejscem dla gatunków,

0:03:37.164,0:03:39.499
które chcą być duże.

0:03:39.499,0:03:42.333
Inna tajemnica ich rozmiaru [br]kryje się w diecie.

0:03:42.333,0:03:44.045
Przez wyewoluowanie tak ogromnej paszczy

0:03:44.045,0:03:46.640
wieloryby wyspecjalizowały się[br]w pochłanianiu ogromnych ilości

0:03:46.640,0:03:49.267
wysoko kalorycznego[br]i odżywczego pożywienia,

0:03:49.267,0:03:53.427
które dostarcza im energii [br]do osiągnięcia takiego rozmiaru.

0:03:56.063,0:03:58.178
Być może zastanawiacie się,

0:03:58.178,0:04:00.771
dlaczego płetwale nie są jeszcze większe?

0:04:00.771,0:04:02.869
Ocean brzmi niczym nirwana

0:04:02.869,0:04:04.447
dla ogromnych zwierząt.

0:04:04.447,0:04:07.179
Choć ten sposób odżywiania [br]pozwolił płetwalom błękitnym

0:04:07.179,0:04:08.640
stać się największymi zwierzętami na ziemi,

0:04:08.640,0:04:10.337
stać się największymi zwierzętami na ziemi,

0:04:10.337,0:04:13.819
pozwalając skutecznie żywić się ławicami kryla,

0:04:13.819,0:04:15.656
wiąże się to też z pewnymi kosztami.

0:04:15.656,0:04:18.776
Naukowcy porównali koszt takiego odżywiania

0:04:18.776,0:04:21.459
do ilości energii uzyskanej z kryla.

0:04:21.459,0:04:24.832
Odkryli, że w miarę rozrostu ciała

0:04:24.832,0:04:27.375
zapotrzebowanie na energię przekracza

0:04:27.375,0:04:31.495
dodatkową energię z pożywienia.

0:04:31.495,0:04:35.592
Żerowanie pochłania 15 razy więcej energii [br]niż odpoczynek,

0:04:35.592,0:04:39.556
a 5 razy więcej niż pływanie.

0:04:39.556,0:04:40.959
Jedząc w ten sposób

0:04:40.959,0:04:44.782
osobniki mogą urosnąć do 33 metrów.

0:04:44.782,0:04:47.313
Takie są ich rozmiary.

0:04:47.313,0:04:49.780
Czyli płetwale mają za co dziękować krylowi.

0:04:49.780,0:04:51.406
Efektywne przystosowania ewolucyjne

0:04:51.406,0:04:54.872
nie wykształciłyby się, [br]gdyby kryl nie był tak mały.

0:04:54.872,0:04:56.924
To niesamowite, że te małe żyjątka

0:04:56.924,0:04:59.739
pozwoliły płetwalom przekroczyć granice

0:04:59.739,0:05:01.557
przeciętnego rozmiaru na naszej planecie.

0:05:01.557,0:05:03.671
Nie zastanawia was, czy stara maksyma:

0:05:03.671,0:05:05.518
"Jesteś tym, co jesz"

0:05:05.518,0:05:09.131
faktycznie pasuje do świata płetwali błękitnych?