Tôi muốn các bạn, trong một chốc lát hãy nghĩ đến việc chơi trò Cờ Tỉ Phú ngoại trừ trong trò chơi này, sự kết hợp của kỹ năng, tài năng và may mắn những điều giúp bạn đạt được thành công trong trò chơi này, cũng như trong cuộc sống đã được sắp xếp không thích hợp vì nó này đã bị gian lận và bạn là người có lợi thế hơn Bạn có nhiều tiền hơn nhiều cơ hội để di chuyển quanh bàn hơn và nhiều khả năng sử dụng các tài nguyên hơn Và khi nghĩ về điều này tôi muốn bạn tự hỏi bản thân mình Việc là một người chơi có nhiều đặc quyền hơn trong một trò chơi gian lận thay đổi cách bạn nghĩ về bản thân và những người chơi khác như thế nào ? Chúng tôi đã tiến hành một nghiên cứu tại khuôn viên trường U.C. Berkeley để trả lời một cách chính xác câu hỏi đó Chúng tôi đã mời hơn 100 cặp đôi những người không quen biết nhau vào phòng thí nghiệm và tung đồng xu để bổ nhiệm một cách ngẫu nhiên một trong họ là người chơi giàu hơn trong trò chơi gian lận. Họ có nhiều tiền gấp đôi so với người chơi còn lại Khi qua Trạm Khởi Hành họ thu thập được số tiền gấp đôi và được lắc cả hai viên xí ngầu thay vì chỉ một do vậy họ di chuyển quanh bàn nhiều hơn (Cười) Và sau một hiệp 15 phút chúng tôi quan sát chuyện gì xảy ra qua các máy quay được giấu kín Và điều tôi muốn làm hôm nay, lần đầu tiên, là chỉ cho các bạn biết một số điều mà chúng tôi đã chứng kiến Xin lỗi các bạn vì chất lượng âm thanh không tốt lắm trong một số trường hợp, vì tôi phải nhắc lại, đây là các camera đã được giấu kín Do đó, chúng tôi đã chèn thêm phụ đề Người chơi giàu: Bạn có bao nhiêu tờ 500? Người chơi nghèo : Tôi chỉ có một. Người chơi giàu: Thật á? Người chơi nghèo : Đúng vậy Người chơi giàu: Tôi có ba ( cười ) Tôi không biết tại sao họ lại đưa cho tôi nhiều thế. Paul Piff: Okie, vậy là các người chơi đã nhanh chóng nhận ra là có một số thứ đã bị sắp đặt Một người rõ ràng là có nhiều tiền hơn so với người kia, tuy nhiên, khi trò chơi diễn ra chúng tôi đã chứng kiến sự khác biệt đáng kể và những sự khác biệt này bắt đầu hiện rõ giữa hai người chơi. Người chơi giàu hơn bắt đầu di chuyển quanh bàn cờ một cách ầm ĩ đập vào bàn cờ bằng các quân của anh ta theo nghĩa đen khi di chuyển Chúng tôi đã thấy dấu hiệu của sự thống trị và các dấu hiệu không lời thể hiện uy quyền và sự ăn mừng giữa những người chơi giàu hơn Chúng tôi có đặt một bát bánh quy xoắn bên ngoài bàn cờ Nó nằm ở góc cuối bên phải kia Chúng cho phép chúng tôi theo dõi các hành vi của người chơi Chúng tôi xem xét mỗi người chơi ăn hết bao nhiêu chiếc bánh Người chơi giàu: Mấy chiếc bánh này có phải là bịp không nhỉ? Người chơi nghèo: Tôi không biết PP: Okay, không có gì ngạc nhiên, hai người chơi đã nhận ra Họ tự hỏi liệu bát bánh quy xoắn là để làm gì Một người thậm chí còn hỏi rằng, như các bạn đã thấy liệu bát bánh quy này có phải là bịp không? Tuy nhiên, mặc dù vậy, tình thế uy quyền dường như lấn át một cách chắc chắn và các người chơi giàu bắt đầu ăn nhiều bánh quy hơn. Người chơi giàu: Tôi thích bánh quy xoắn. ( cười ) PP: Và sau khi trò chơi tiếp tục, một trong số những khuôn mẫu rất thú vị mà chúng tôi quan sát được dần dần hiện ra là các người chơi giàu hơn bắt đầu trở nên khiếm nhã hơn với người kia ít nhạy cảm hơn đối với hoàn cảnh khó khăn của người chơi nghèo và càng chứng tỏ thành công vật chất của mình và có xu hướng phô diễn rằng họ đang làm tốt như thế nào. Người chơi giàu: Tôi có tiền cho tất cả mọi thứ Người chơi nghèo: Vậy đó là bao nhiêu? Người chơi giàu: Bạn nợ tôi 24 đôla Bạn sẽ mất hết tiền nhanh thôi Tôi sẽ mua chúng. Tôi có rất nhiều tiền. Tôi có quá nhiều tiền, biết bao giờ mới xong Người chơi giàu 2: Tôi sẽ mua hết nguyên bàn chơi này cho coi Người chơi giàu 3: Bạn sẽ mau hết tiền thôi Bây giờ tôi là bất khả xâm phạm Được rồi, đây là điều tôi cho rằng rất rất thú vị rằng sau 15 phút, chúng tôi hỏi những người chơi về trải nghiệm của họ trong trò chơi trong khi những người chơi giàu nói về lý do tại sao họ chắc chắn thắng cuộc trong trò Cờ tỷ phú gian lận này (Cười) họ nói về những gì họ đã làm để mua bất động sản và thành công trong trò chơi và họ trở nên ít để mắt tới những đặc tính khác của tình huống bao gồm việc tung đồng xu điều đã mang đến cho họ một vị trí đặc quyền ngay từ ban đầu. Và nó mang đến một thấu hiểu đáng kinh ngạc về cách mà tâm trí ta nhìn nhận lợi thế. Trò chơi cờ tỷ phú này có thể được dùng như một ẩn dụ cho việc thấu hiểu xã hội và cấu trúc phân cấp, trong đó một số người nắm giữ rất nhiều của cải và địa vị, và rất nhiều người không có gì. Họ có ít của cải và quyền lực hơn hẳn và cả sự tiếp cận với những tài nguyên có giá trị. Điều mà tôi và các đồng nghiệp đang làm trong suốt 7 năm qua là nghiên cứu những ảnh hưởng của những hệ thống giai cấp này. Những gì chúng tôi đang tìm kiếm qua hàng loạt các nghiên cứu và cả ngàn người tham gia khắp đất nước là rằng khi một người trở nên giàu có hơn lòng trắc ẩn và sự cảm thông của họ giảm đi và những cảm xúc về quyền lực, về sự xứng đáng, và tư tưởng tư lợi của họ cũng gia tăng Trong các cuộc khảo sát, chúng tôi tìm ra rằng những người giàu thường có xu hướng đạo đức hóa lòng tham thành điều tốt, và việc theo đuổi lợi ích cá nhân là thuận lợi và thích hợp Điều tôi muốn làm hôm nay là nói về những hàm ý của hệ tư tưởng cá nhân này nói về việc tại sao chúng ta nên quan tâm đến những hàm ý đó và kết thúc với những điều mà ta có thể làm. Một trong số những nghiên cứu đầu tiên mà chúng tôi làm trong lĩnh vực này là nhìn vào hành vi giúp đỡ điều mà những nhà tâm lý học xã hội gọi là hành vi cho xã hội Chúng tôi đặc biệt quan tâm đến việc ai sẽ có khả năng giúp đỡ người khác hơn, người giàu hay người nghèo? Trong một nghiên cứu, chúng tôi mang những người giàu, nghèo trong cộng đồng vào phòng thí nghiệm và đưa cho mỗi người 10 đôla tương đương nhau Chúng tôi bảo những người tham gia rằng họ có thể giữ 10 đôla này cho bản thân hoặc có thể chia sẻ một phần, nếu họ muốn, với một người lạ hoàn toàn vô danh Họ và người lạ đó sẽ không bao giờ gặp nhau. Và chúng tôi theo dõi họ cho đi bao nhiêu. Những người kiếm được 25,000 và đôi khi dưới 15,000 đô la một năm đóng góp cho người lạ 44% nhiều tiền hơn so với những người kiếm được 150,000 hoặc 200.000 một năm Chúng tôi cho họ chơi trò chơi để xem ai có xu hướng gian lận nhiều hơn để tăng khả năng thắng cuộc của mình Trong một trong số các trò chơi, chúng tôi sắp đặt máy tính để xí ngầu không bao giờ đổ vào một số nhất định. Bạn không thể nào có được hơn 12 trong trò này tuy nhiên, bạn càng giàu thì bạn càng dễ gian lận để giành lấy giải thưởng 50 đôla tiền mặt đôi khi gấp 3 hoặc 4 lần mức giá đó. Chúng tôi cũng thực hiện một thí nghiệm khác mà chúng tôi quan sát liệu người ta sẽ lấy kẹo trong một hộp kẹo mà chúng tôi chắc chắn rằng để dành cho trẻ con (Cười) tham gia, tôi khôn giỡn đâu. Tôi biết rằng nó nghe như đang đùa vậy. Chúng tôi thẳng thắn thông báo cho những người tham gia rằng hộp kẹo này được dành cho trẻ em tham gia vào một phòng thí nghiệm phát triển gần đó Chúng đang trong nghiêm cứu, cái này là dành cho chúng Và chúng tôi quan sát xem họ lấy bao nhiêu kẹo Những người cảm thấy mình giàu có lấy gấp đôi số kẹo so với những người nghèo. Chúng tôi cũng đã nghiên cứu về xe, không phải bất kì xe nào, mà về tài xế của những loại xe khác nhau sẽ có xu hướng vi phạm luật như thế nào. Trong một nghiên cứu, chúng tôi quan sát xem liệu các tài xế sẽ dừng lại để nhường đường cho một người đi bộ đang chờ để được qua đường Ở California, như bạn biết đấy, vì tôi chắc rằng tất cả chúng ta đều làm điều này, theo luật, xe phải dừng để cho người đi bộ qua đường Vậy đây là một ví dụ về cách chúng tôi đã làm Bên trái là người của chúng tôi đóng giả làm người đi bộ Anh ta tiến lại gần khi chiếc xe màu đỏ dừng lại. Với phong cách rặt California, nó bị lấn át bởi chiếc xe buýt gần như tông vào người đi bộ của chúng tôi (Cười) Bây giờ là ví dụ của một chiếc xe đắt tiền hơn. Một chiếc Prius, chạy thẳng qua và một chiếc BMW cũng làm tương tự Như vậy, chúng tôi lặp lại với hàng trăm chiếc xe trong vòng vài ngày chỉ theo dõi xem ai dừng lại và ai không Điều chúng tôi nhận thấy rằng giá tiền của xe càng cao thì xu hướng tài xế vi phạm luât càng tăng. Không một chiếc xe nào trong mục những chiếc xe giá rẻ nhất của chúng tôi vi phạm luật. Gần 50 phần trăm những chiếc xe trong danh mục đắt tiền nhất vi phạm luật. Chúng tôi cũng tiến hành những nghiên cứu khác và tìm ra được rằng những người giàu có có nhiều khả năng nói dối hơn trong đàm phán, có nhiều hành vi vô đạo đức hơn ở nơi làm việc như trộm tiền ở máy tính tiền. nhận hối lộ, nói dối khách hàng. Tôi không cố ý nói rằng chỉ có những người giàu mới thể hiện những mẫu hành vi như thế này. Thật ra, tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta trong cuộc sống hằng ngày đều đấu tranh với những động lực về khi nào, hoặc liệu có nên chăng, đặt những lợi ích cá nhân lên trên lợi ích của cộng đồng. Và điều đó hoàn toàn dễ hiểu bởi vì Giấc mơ Mỹ là một tư tưởng rằng tất cả chúng ta đều có cơ hội như nhau để thành công và thịnh vượng miễn là chúng ta làm việc chăm chỉ và một phần trong đó có nghĩa rằng, đôi khi bạn cần đặt lợi ích của bản thân lên trên lợi ích của những người xung quanh. Nhưng chúng tôi phát hiện ra rằng càng giàu, thì bạn càng có xu hướng theo đuổi ảo tưởng về thành công cá nhân của thành tích, thành tựu mà gây tổn hại đến những người xung quanh. Đây, tôi đã vẽ sẵn cho bạn thu nhập trung bình mà mỗi hộ gia định nhận được ở mỗi ngũ phân vị và 5 phần trăm cao nhất của dân số trong vòng 20 năm qua Năm 1993, sự khác biệt giữa các nhóm ngũ phân vị khác nhau trong dân số, xét về thu nhập có hơi đặc biệt. Không khó để nhận ra những khác biệt nhưng trong vòng 20 năm qua, khác biệt đáng kể đã dần trở thành khe núi lớn giữa những người trên cùng và những người còn lại Sự thật là, 20 phần trăm những người giàu nhất nắm giữ gần 90 phần trăm của cải trên đất nước này. Chúng ta đang ở một mức độ chưa từng thấy của sự bất bình đẳng kinh tế Điều đó có nghĩa là sự giàu có không chỉ càng tập trung vào tay một nhóm các cá nhân mà Giấc mơ Mỹ càng trở nên khó để đạt được đối với phần lớn chúng ta Và nếu đúng như những gì chúng tôi tìm thấy rằng càng giàu bạn càng cảm thấy có quyền với những của cải đó thì bạn càng có xu hướng đặt lợi ích của bản thân lên trên lợi ích của người khác. và sẵn sàng làm những điều phục vụ cho tư lợi đó Không có lý do gì để nghĩ rằng những mẫu hành vi đó sẽ thay đổi Thật ra có tất cả các lý do để cho rằng chúng sẽ càng trở nên tồi tệ hơn và đó là những gì sẽ diễn ra nếu như mọi chuyện không thay đổi với cùng tốc độ như thế này, trong vòng 20 năm tới. Giờ đây, sự bất bình đẳng nên là điều mà chúng ta cần phải quan tâm tới, không phải chỉ bởi vì những người ở tận cùng của phân cấp xã hội mà vì những cá nhân và nhóm người với nhiều bất bình đẳng kinh tế sẽ trở nên tệ hơn không chỉ những người thấp cấp nhất mà là tất cả mọi người. Có rất nhiều nghiên cứu hấp dẫn từ những phòng thí nghiệm hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới trình bày về một loạt những điều sẽ suy yếu khi mà bất bình đẳng kinh tế trở nên tồi tệ hơn Cơ động xã hội, những điều chúng ta thật sự quan tâm, sức khỏe thể chất, lòng tin trong xã hội tất cả sẽ tuột dốc khi bất bình đẳng gia tăng. Tương tự, những điều tiêu cực trong tập thể xã hội, như là béo phì, và bạo lực, giam cầm và trừng phạt càng trở nên trầm trọng khi bất bình đẳng gia tăng. Một lần nữa, những kết quả này không chỉ xảy ra với một số người, mà còn lan ra khắp mọi tầng lớp của xã hội Ngay cả những người tầng trên cùng cũng chịu ảnh hưởng. Vậy chúng ta sẽ làm gì? Dòng thác của những ảnh hưởng tiêu cực, nguy hiểm này có vẻ giống như điều gì đó đã vượt khỏi tầm kiểm soát và không có gì chúng ta có thể làm. Không gì chúng ta, với vai trò là những cá nhân, có thể làm. Nhưng thật ra, chúng tôi đang tìm hiểu trong nghiên cứu ở phòng thí nghiệm của mình rằng những can thiệp nhỏ về tâm lý những thay đổi nhỏ về giá trị của mỗi người những sự thúc đẩy nhỏ theo một vài hướng nhất định có thể khôi phục mức độ bình đẳng và sự đồng cảm. Ví dụ, nhắc nhở mọi người về lợi ích của sự hợp tác hoặc lợi ích của cộng đồng làm cho những cá nhân giàu có trở nên bình đẳng như những người nghèo. Trong một nghiên cứu, chúng tôi cho người ta xem một đoạn phim ngắn, chỉ 46 giây, về sự đói nghèo ở trẻ em, như một lời nhắc nhở về nhu cầu của những người xung quanh họ và sau khi xem nó, chúng tôi quan sát xem họ sẵn sàng như thế nào để dành thời gian của mình cho một người lạ đang trong tình cảnh khó khăn, Sau khi xem đoạn phim, một tiếng sau, những người giàu cũng trở nên rộng lượng với thời gian của mình để giúp đỡ người lạ này giống như một người nghèo. Cho thấy rằng, những khác biệt này không phải do bẩm sinh hay phân biệt mà rất dễ uốn nắn theo những thay đổi nhỏ trong giá trị con người và những thúc đẩy cho lòng trắc ẩn và tiếp thêm đồng cảm Vượt ra khỏi căn phòng thí nghiệm chúng tôi bắt đầu nhận ra những thay đổi trong xã hội Bill Gate, một trong những cá nhân giàu nhất nước Mỹ, trong bài diễn văn của mình tại Harvard ông đã nói về vấn đề mà xã hội đang phải đương đầu trước sự bất bình đẳng như một thử thách khó khăn và về việc chúng ta phải làm những gì để đấu tranh với nó, "Những tiến bộ vĩ đại nhất của nhân loại, không nằm ở những phát hiện mới mà ở cách những phát hiện ấy được ứng dụng như thế nào để làm suy giảm sự bất bình đẳng" Và Cam Kết Cho Đi (Giving Pledge) với sự tham gia của hơn 100 người giàu nhất nước Mỹ cam kết dành một nửa tài sản của họ cho từ thiện Và sự nổi dậy của hàng loạt phong trào như Chúng tôi là một phần trăm (We are the One Percent) Thế hệ tài nguyên (Resource Generation hay Sự giàu có cho lợi ích chung (Wealth for Common Good) trong đó những thành viên có đặc quyền nhất trong dân số thành viên của một phần trăm những người giàu có đang dùng tài sản kinh tế của mình, dù trưởng thành hay còn trẻ, đó là điều làm tôi bất ngờ nhất, dùng những đặc quyền của họ những tài sản kinh tế của họ để chống lại sự bất bình đẳng bằng cách ủng hộ những chính sách xã hội những thay đổi về giá trị xã hội và thay đổi trong hành vi con người cho dù chúng chống lại lợi ích kinh tế của chính họ nhưng trên hết sẽ khôi phục Giấc mơ Mỹ Xin cảm ơn (Vỗ tay)