0:00:00.793,0:00:02.967
Sizden, bir an için,

0:00:02.967,0:00:06.817
Monopoly oyunu oynadığınızı düşünmenizi istiyorum,

0:00:06.817,0:00:09.424
ama bu oyunda, başarılı olmanıza yardımcı olan

0:00:09.424,0:00:12.393
beceri, yetenek ve şans kombinasyonu

0:00:12.393,0:00:14.931
hayatta olduğu gibi,

0:00:14.931,0:00:16.347
alakasız hale getirilmiştir,

0:00:16.347,0:00:18.642
çünkü bu oyun hileli

0:00:18.642,0:00:20.522
ve avantaj sizde.

0:00:20.522,0:00:22.401
Daha fazla paranız var,

0:00:22.401,0:00:24.961
tahtanın etrafında daha fazla dolanma fırsatınız

0:00:24.961,0:00:27.186
ve kaynaklara daha fazla erişiminiz var.

0:00:27.186,0:00:28.517
Ve bu deneyimi düşündüğünüzde,

0:00:28.517,0:00:31.105
kendinize şunu sormanızı istiyorum:

0:00:31.105,0:00:32.875
Hileli bir oyunda

0:00:32.875,0:00:36.005
ayrıcalıklı bir oyuncu olmak,

0:00:36.005,0:00:38.928
diğer oyuncular ve kendiniz hakkında

0:00:38.928,0:00:42.786
düşündüklerinizi nasıl değiştirir?

0:00:42.786,0:00:45.833
U.C. Berkeley kampüsünde bir çalışma başlatarak

0:00:45.833,0:00:48.135
bu soruya cevap aradık.

0:00:48.135,0:00:49.793
Laboratuvara 100'den fazla

0:00:49.793,0:00:52.554
yabancı çift getirdik

0:00:52.554,0:00:54.374
ve yazı tura ile

0:00:54.374,0:00:56.161
iki kişiden birisini hileli oyunda

0:00:56.161,0:00:58.506
zengin oyuncu olarak belirledik.

0:00:58.506,0:01:01.327
İki kat fazla para aldılar.

0:01:01.327,0:01:02.828
Başlangıcı geçtiklerinde,

0:01:02.828,0:01:05.034
iki kat gelir elde ettiler

0:01:05.034,0:01:07.007
ve bir değil iki zarı da atmaları sağlandı,

0:01:07.007,0:01:08.818
böylece tahtada daha fazla dolanmış oldular.

0:01:08.818,0:01:11.824
(Kahkaha)

0:01:11.824,0:01:13.537
15 dakika süresince,

0:01:13.537,0:01:17.067
olanları gizli kameralarla izledik.

0:01:17.067,0:01:18.888
Ve bugün ilk kez size

0:01:18.888,0:01:21.400
gördüklerimizin birazını göstermek istiyorum.

0:01:21.400,0:01:22.909
Ses kalitesinin kusuruna bakmayın,

0:01:22.909,0:01:25.565
tekrar belirteyim, çünkü bunlar gizli kameralar.

0:01:25.580,0:01:27.775
O yüzden altyazı koyduk.

0:01:27.775,0:01:29.165
Zengin Oyuncu: Sende kaç tane 500'lük var?

0:01:29.165,0:01:30.400
Fakir Oyuncu: Bir tane.

0:01:30.400,0:01:31.517
Zengin Oyuncu: Ciddi misin?[br]Fakir Oyuncu: Evet.

0:01:31.517,0:01:33.270
Zengin Oyuncu: Bende üç tane.

0:01:33.270,0:01:35.196
Neden bana fazla vermişler bilmiyorum.

0:01:35.196,0:01:37.034
Paul Piff: Evet, oyuncular hemen bir şeyler

0:01:37.034,0:01:38.376
döndüğünü anladı.

0:01:38.376,0:01:40.671
Biri diğerinden açık bir biçimde

0:01:40.671,0:01:42.820
daha fazla paraya sahip ve yine de,

0:01:42.820,0:01:44.962
oyun ilerledikçe,

0:01:44.962,0:01:46.967
iki oyuncu arasında göze çarpan

0:01:46.967,0:01:49.416
dramatik değişimlerin

0:01:49.416,0:01:51.290
belirdiğini gördük.

0:01:51.290,0:01:53.010
Zengin oyuncu

0:01:53.010,0:01:55.588
tahtanın etrafında elindeki parçayı

0:01:55.588,0:01:57.469
adeta vurarak daha gürültülü bir şekilde

0:01:57.469,0:02:00.389
hareket etmeye başladı.

0:02:00.389,0:02:03.382
Zengin oyuncular arasında[br]daha çok egemen tavırlar,

0:02:03.382,0:02:04.972
sözsüz işaretler,

0:02:04.972,0:02:07.394
güç gösterisi

0:02:07.394,0:02:11.349
ve şölen havası görmeye başladık.

0:02:11.349,0:02:13.870
Masanın kenarına bir kase kraker koyduk.

0:02:13.870,0:02:15.531
Dipte sağ köşede.

0:02:15.531,0:02:19.018
Bu bize tüketim davranışlarını[br]gözleme fırsatı sundu.

0:02:19.018,0:02:23.636
Şu anda katılımcıların kaç tane[br]kraker yediğini takip ediyoruz.

0:02:23.636,0:02:25.569
Zengin Oyuncu: Bu krakerler de numara mı?

0:02:25.569,0:02:27.495
Fakir Oyuncu: Bilmiyorum.

0:02:27.495,0:02:30.634
PP: Tamam, süpriz değil, bizi farkettiler.

0:02:30.634,0:02:32.139
İlk önce, bir kase krakerin

0:02:32.139,0:02:33.920
orada ne yaptığını merak ettiler.

0:02:33.920,0:02:35.834
Üstelik birisi, sizin de gördüğünüz gibi

0:02:35.834,0:02:38.793
kraker kasesinin bir numara mı olduğunu sordu.

0:02:38.793,0:02:41.703
Hal böyle iken, durumun etkisi

0:02:41.703,0:02:44.004
kaçınılmaz olarak baskın geliyor gibiydi

0:02:44.004,0:02:48.457
ve bu zengin oyuncular[br]daha fazla kraker yemeye başladı.

0:02:51.976,0:02:54.073
Zengin Oyuncu: Krakerlere bayılıyorum.

0:02:54.073,0:02:56.402
(Kahkaha)

0:02:57.988,0:03:00.118
PP: Oyun devam ettikçe,

0:03:00.118,0:03:02.450
gözlemlediğimiz en ilginç ve dramatik izlerden

0:03:02.450,0:03:05.523
birisi belirmeye başladı.

0:03:05.523,0:03:07.394
Zengin oyuncular açıkça diğerine karşı

0:03:07.394,0:03:10.516
daha kaba ve fakir oyuncuların

0:03:10.516,0:03:12.587
kötü durumuna karşı

0:03:12.587,0:03:14.431
daha az hassas olmaya

0:03:14.431,0:03:16.502
ve maddi başarılarını ve

0:03:16.502,0:03:18.971
ne kadar iyi oynadıklarını

0:03:18.971,0:03:22.177
daha çok göstermeye başladıar.

0:03:23.589,0:03:27.699
Zengin Oyuncu: Her şeye yetecek param var.

0:03:27.699,0:03:29.317
Fakir Oyuncu: Bu ne kadar?

0:03:29.317,0:03:33.279
Zengin Oyuncu: Bana 24 dolar borcun var.

0:03:33.279,0:03:36.135
Yakında tüm paranı kaybedeceksin.

0:03:36.135,0:03:38.295
Alıyorum. Çok param var.

0:03:38.295,0:03:40.241
Param o kadar çok ki, hiç bitmez.

0:03:40.241,0:03:42.201
Zengin Oyuncu 2: Tüm tahtayı alacağım.

0:03:42.201,0:03:43.931
Zengin Oyuncu 3: Yakında paran kalmayacak.

0:03:43.931,0:03:46.779
Bu durumda neredeyse erişilmezim.

0:03:46.779,0:03:49.095
PP: Pekala, şu da bence

0:03:49.095,0:03:50.843
çok, çok ilginç ki,

0:03:50.843,0:03:54.097
15 dakika sonunda,

0:03:54.097,0:03:58.490
oyun hakkındaki deneyimleri[br]hakkında konuşmalarını istedik.

0:03:58.490,0:04:00.565
Ve zengin oyuncular,

0:04:00.565,0:04:02.447
ister istemez kazandıkları bu hileli

0:04:02.447,0:04:04.466
Monopoly oyunu hakkında konuştuklarında --

0:04:04.466,0:04:09.275
(Kahkaha)

0:04:09.275,0:04:12.839
bu değişik mülkleri satın almak için

0:04:12.839,0:04:15.653
ne yaptıklarını ve bu başarıyı

0:04:15.653,0:04:18.435
nasıl elde ettiklerinden bahsettiler.

0:04:18.435,0:04:20.924
Ve onları en başta rastgele

0:04:20.924,0:04:23.639
ayrıcalıklı konuma getiren

0:04:23.639,0:04:26.312
yazı tura olayı da dahil,

0:04:26.312,0:04:28.627
bu gibi farklı olgulara karşı

0:04:28.627,0:04:31.616
gittikçe umursamaz oldular.

0:04:31.616,0:04:34.454
Ve bu gerçekten, zihnin avantajı

0:04:34.454,0:04:39.909
nasıl anlamlandırdığının[br]olağanüstü bir içgörüsüdür.

0:04:39.909,0:04:42.130
Bu Monopoly oyunu,

0:04:42.130,0:04:44.973
kimisinin daha varlıklı ve daha itibarlı olduğu

0:04:44.973,0:04:48.258
ve birçoğunun böyle olmadığı toplumumuzu ve

0:04:48.258,0:04:50.650
onun hiyerarşik yapısını anlamak için

0:04:50.650,0:04:52.127
bir benzetme olarak kullanılabilir.

0:04:52.127,0:04:55.060
Birçoğu daha az varlıklı ve daha az itibarlı

0:04:55.060,0:04:58.174
ve değerli kaynaklara erişimi daha kısıtlı.

0:04:58.174,0:05:01.410
Son yedi yıldır, arkadaşlarım ve ben

0:05:01.410,0:05:05.479
bu tür hiyerarşinin etkileri[br]hakkında araştırma yapıyoruz.

0:05:05.479,0:05:08.763
Ülke çapında binlerce katılımcıyla yaptığımız

0:05:08.763,0:05:12.180
düzinelerce çalışmada gördük ki,

0:05:12.180,0:05:16.712
kişinin varlık seviyesi arttıkça,

0:05:16.712,0:05:22.780
merhamet ve empati duyguları azalıyor

0:05:22.780,0:05:26.551
ve hak sahipliği ve layık olma duygusu

0:05:26.551,0:05:31.099
ve kişisel çıkar düşüncesi artıyor.

0:05:31.099,0:05:33.158
Yaptığımız anketlerde,[br]hırsı iyi olarak değerlendiren

0:05:33.158,0:05:35.035
daha varlıklı insanların,

0:05:35.035,0:05:38.075
kendi çıkarı peşinde koşmayı da

0:05:38.075,0:05:40.078
olumlu ve ahlaki olarak

0:05:40.078,0:05:42.794
değerlendirdiklerini gördük.

0:05:42.794,0:05:44.643
Bugün ise, öz çıkar ideolojisinin etkilerini,

0:05:44.643,0:05:49.464
bu etkileri neden önemsememiz gerektiği

0:05:49.464,0:05:51.827
ve son olarak da ne yapılabileceği hakkında

0:05:51.827,0:05:55.469
konuşmak istiyorum.

0:05:55.469,0:05:57.634
Bu alanda yaptığımız ilk çalışmalarda

0:05:57.634,0:05:58.920
sosyal psikologların

0:05:58.920,0:06:01.079
yardımsever davranış

0:06:01.079,0:06:03.170
dedikleri şeyi inceledik.

0:06:03.170,0:06:05.883
Ve asıl ilgilendiğimiz mesele,

0:06:05.883,0:06:08.231
zenginin mi, yoksa fakirin mi bir başkasına

0:06:08.231,0:06:11.388
daha çok yardım teklif ettiği idi.

0:06:11.388,0:06:15.790
Bu çalışmaların birinde, zengin ve

0:06:15.790,0:06:18.090
fakir toplum üyelerini laboratuvara getirdik

0:06:18.090,0:06:21.584
ve her birine 10 dolar verdik.

0:06:21.584,0:06:23.194
Katılımcılara

0:06:23.194,0:06:25.642
10 doların isterlerse kendilerinde kalabileceğini,

0:06:25.642,0:06:27.617
isterlerse de bir kısmını

0:06:27.617,0:06:29.612
kimliği belirsiz bir yabancı ile

0:06:29.612,0:06:31.083
paylaşabileceklerini söyledik.

0:06:31.083,0:06:34.119
O yabancı ile bir daha karşılaşmayacak ve[br]yabancı da onlarla karşılaşmayacaktı.

0:06:34.119,0:06:37.337
Ve insanların ne kadar verdiklerini izledik.

0:06:37.337,0:06:39.687
Yılda 25,000 bazen ise

0:06:39.687,0:06:42.014
15,000 doların altında geliri olan bireyler,

0:06:42.014,0:06:44.241
yılda 150.000 veya 200.000 dolar

0:06:44.241,0:06:45.324
gelir elde eden

0:06:45.324,0:06:47.632
bireylerden yüzde 44 daha fazla

0:06:47.632,0:06:50.879
para verdiler.

0:06:50.879,0:06:53.627
İnsanlara oyunlar oynatarak,

0:06:53.627,0:06:56.258
kazanma şansını artırmak adına kimin daha fazla

0:06:56.258,0:06:58.652
veya daha az hile yaptığını görmeye çalıştık.

0:06:58.652,0:07:01.372
Bu oyunların birinde, bir bilgisayara hile karıştırarak,

0:07:01.372,0:07:04.164
zarın mümkün olmayan skorlara

0:07:04.164,0:07:05.150
ulaşmasını sağladık.

0:07:05.150,0:07:08.242
Bu oyunda 12’den fazla puan alamazsınız

0:07:08.242,0:07:11.354
ve hal böyle iken, ne kadar zenginseniz,

0:07:11.354,0:07:13.111
50$ veya bazen

0:07:13.111,0:07:17.010
üç dört katı nakit para ödülünü kazanmak için

0:07:17.010,0:07:20.855
bu oyunda o kadar çok[br]hile yapmaya eğilimli oluyorsunuz.

0:07:20.855,0:07:23.088
Başka bir çalışmamızda, insanların

0:07:23.088,0:07:26.311
çocuklar için ayrıldığını özellikle belirttiğimiz

0:07:26.311,0:07:28.802
kavanozlardan ne kadar şeker almaya

0:07:28.802,0:07:31.042
eğilimli olduğuna baktık.

0:07:31.042,0:07:34.484
(Kahkaha)

0:07:34.484,0:07:36.325
Şaka yapmıyorum.

0:07:36.325,0:07:39.054
Biliyorum, şaka gibi geliyor.

0:07:39.054,0:07:41.295
Katılımcılara bu şeker kavanozlarının,

0:07:41.295,0:07:43.164
yandaki gelişim laboratuvarına katılan

0:07:43.164,0:07:45.648
çocuklar için ayrıldığını özellikle belirttik.

0:07:45.648,0:07:47.698
Onlar da çalışmaya katılıyor. Bunlar da onlar için.

0:07:47.698,0:07:51.341
Ve oturup katılımcılarına ne kadar[br]şeker aldıklarını gözledik.

0:07:51.341,0:07:52.854
Kendini zengin hisseden katılımcılar,

0:07:52.854,0:07:54.259
kendini fakir hisseden katılımcılardan

0:07:54.259,0:07:57.408
iki kat daha fazla şeker aldı.

0:07:57.408,0:08:00.061
Arabalar üzerinde bile çalışma yaptık,

0:08:00.061,0:08:01.923
farklı tür araba sürücülerinin

0:08:01.923,0:08:04.994
yasayı daha az veya çok çiğnemeye

0:08:04.994,0:08:08.097
eğilimli olmalarını inceledik.

0:08:08.097,0:08:10.934
Bu çalışmaların birinde, sürücülerin

0:08:10.934,0:08:15.090
yaya geçidinden geçecekmiş gibi yapan

0:08:15.090,0:08:17.989
bir yaya için durup durmayacaklarına baktık.

0:08:17.989,0:08:19.733
Kaliforniya’da, bildiğiniz gibi,

0:08:19.733,0:08:22.257
çünkü eminim bunu hepimiz yapıyoruz,

0:08:22.257,0:08:26.185
karşıya geçmek üzere olan yaya[br]için durmak yasal zorunluluktur.

0:08:26.185,0:08:28.117
Bunu nasıl yaptığımıza bir örnek ise şöyle:

0:08:28.117,0:08:30.233
Bu soldaki yaya rolündeki kişi

0:08:30.233,0:08:31.822
bizim iş birlikçimiz.

0:08:31.822,0:08:36.073
Kırmızı kamyonet başarılı bir şekilde duruyor.

0:08:36.073,0:08:38.391
Tipik Kaliforniya manzarası,

0:08:38.391,0:08:40.728
kamyoneti sollayan otobüs yayayı ezmeye çalışıyor.

0:08:40.728,0:08:42.284
(Kahkaha)

0:08:42.284,0:08:44.151
Burada ise daha pahalı bir araba örneği,

0:08:44.151,0:08:45.889
bir Prius, durmadan geçiyor

0:08:45.889,0:08:50.197
ve bir BMW de aynısını yapıyor.

0:08:51.388,0:08:53.887
Biz bunu birkaç gün boyuca

0:08:53.887,0:08:56.243
yüzlerce araç için yaptık,

0:08:56.243,0:08:59.195
sadece kimin durup durmadığına baktık.

0:09:00.466,0:09:02.660
Vardığımız sonuç ise, arabanın pahalılığı

0:09:02.660,0:09:06.960
arttıkça,

0:09:06.960,0:09:08.844
sürücünün yasayı çiğneme eğiliminin de

0:09:08.844,0:09:10.088
arttığı oldu.

0:09:10.088,0:09:12.780
Pahalı olmayan arabalar kategorimizdeki

0:09:12.780,0:09:16.080
hiçbir araba

0:09:16.080,0:09:17.645
yasayı çiğnemedi.

0:09:17.645,0:09:20.038
En pahalı arabalar kategorimizdeki

0:09:20.038,0:09:22.446
arabaların yüzde 50’ye yakını

0:09:22.446,0:09:25.289
yasayı çiğnedi.

0:09:25.289,0:09:27.182
Yaptığımız diğer çalışmalarda da gördük ki;

0:09:27.182,0:09:30.733
varlıklı bireyler[br]müzakerelerde yalan söylemeye,

0:09:30.733,0:09:32.823
iş yerinde kasadan para çalınması gibi

0:09:32.823,0:09:35.431
etik olmayan davranışları onaylamaya,

0:09:35.431,0:09:40.514
rüşvet almaya ve müşteriye yalan söylemeye daha yatkınlar.

0:09:40.514,0:09:42.076
Şimdi, burada bu tür davranışları

0:09:42.076,0:09:43.779
sadece varlıklı insanların yaptığını

0:09:43.779,0:09:45.691
söylüyormuşum gibi anlaşılmasın.

0:09:45.691,0:09:48.460
Hiç de değil. Bence aslında hepimiz,

0:09:48.460,0:09:51.424
günlük yaşantımızda, kendi çıkarımızı

0:09:51.424,0:09:54.396
diğer insanların çıkarlarından

0:09:54.396,0:09:57.693
üstün tuttuğumuzda, bu rekabet dürtüleriyle

0:09:57.693,0:10:00.047
mücadele ediyoruz.

0:10:00.047,0:10:02.429
Ve bu anlaşılabilir bir şey de çünkü

0:10:02.429,0:10:04.992
Amerikan rüyası

0:10:04.992,0:10:08.091
çaba gösterip çok çalışmamız durumunda

0:10:08.091,0:10:10.125
hepimize başarmak ve

0:10:10.125,0:10:12.682
refaha ermek için eşit fırsatlar sunma fikridir

0:10:12.682,0:10:15.386
ve bu biraz da kendi çıkarınızı

0:10:15.386,0:10:18.485
çevrenizdeki diğer insanların çıkarlarının

0:10:18.485,0:10:21.915
ve refahının üzerinde tutma ihtiyacı doğuruyor.

0:10:21.915,0:10:24.084
Ama bulgularımıza göre,

0:10:24.084,0:10:26.492
ne kadar varlıklı iseniz, etrafınızdakilere

0:10:26.492,0:10:29.207
zarar verecek şekilde

0:10:29.207,0:10:31.442
kişisel başarı vizyonu peşinde

0:10:31.442,0:10:34.790
o kadar çok koşuyorsunuz.

0:10:34.790,0:10:37.554
Burada sizin için son 20 yılda

0:10:37.554,0:10:41.170
nüfusun her beşte birine ve en[br]üst yüzde beşine düşen

0:10:41.170,0:10:43.340
ortalama hane gelirini çizdim.

0:10:43.340,0:10:45.882
1993 yılında, nüfusun farklı

0:10:45.882,0:10:48.967
beşte birlik kesimi, gelir bakımından

0:10:48.967,0:10:51.564
oldukça berbat.

0:10:51.564,0:10:54.161
Zaten farklılıklar olduğunu görmek zor değil.

0:10:54.161,0:10:57.045
Ama son 20 yılda, tepedekiler ve diğerleri

0:10:57.045,0:10:59.219
arasındaki bu belirgin fark

0:10:59.219,0:11:02.373
bir tür büyük kanyon haline gelmiştir.

0:11:02.373,0:11:06.065
Öyle ki, nüfusumuzun en üst yüzde 20’si

0:11:06.065,0:11:09.143
bu ülkedeki servetin yüzde 90’ına sahip.

0:11:09.143,0:11:11.402
Bu benzeri görülmemiş düzeyde

0:11:11.402,0:11:13.890
bir ekonomik eşitsizlik.

0:11:15.634,0:11:17.970
Bu da demektir ki, servet sadece[br]seçilmiş bireylerden oluşmuş

0:11:17.970,0:11:22.450
bir grubun elinde toplanmakla kalmıyor,

0:11:22.450,0:11:24.834
ayrıca Amerikan rüyası, bizim gibi

0:11:24.834,0:11:26.782
artan bir çoğunluk için

0:11:26.782,0:11:29.975
giderek ulaşılamaz hale geliyor.

0:11:29.975,0:11:32.242
Ve bu meselede bulduklarımıza göre,

0:11:32.242,0:11:34.237
ne kadar varlıklı iseniz,

0:11:34.237,0:11:36.779
o serveti daha çok hak ettiğinizi hissediyor,

0:11:36.779,0:11:39.772
kendi çıkarlarınızı daha ön planda tutuyor

0:11:39.772,0:11:41.739
ve kendi çıkarınıza hizmet edecek şeyler

0:11:41.739,0:11:45.129
yapmak istiyorsunuz.

0:11:45.129,0:11:46.863
Öyleyse bu düşüncelerin[br]değişeceğini düşünmek için de

0:11:46.863,0:11:48.961
bir neden yok.

0:11:48.961,0:11:50.504
Aslında, önümüzdeki 20 yıl içinde,

0:11:50.504,0:11:52.487
işlerin aynı doğrusal oranda

0:11:52.487,0:11:55.334
aynı kalması durumunda[br]işlerin daha da kötüleşeceğini

0:11:55.334,0:11:59.961
düşünmek için çok neden var.

0:11:59.961,0:12:02.682
Eşitsizlik, ekonomik eşitsizlik,

0:12:02.682,0:12:04.606
hepimizin endişe etmesi gereken bir şey

0:12:04.606,0:12:07.135
ve bu sadece sosyal hiyerarşinin[br]dibinde olanlar için değil,

0:12:07.135,0:12:08.649
çok fazla ekonomik eşitsizliğin

0:12:08.649,0:12:10.889
daha da kötü hale getirdiği

0:12:10.889,0:12:16.089
bireyler ve gruplar için,

0:12:16.089,0:12:18.928
sadece dipteki insanlar[br]için değil, herkes için.

0:12:18.928,0:12:21.055
Dünya çapında en üst düzey laboratuvarlarda yapılan

0:12:21.055,0:12:23.647
oldukça zorlayıcı araştırmalar,

0:12:23.647,0:12:26.535
ekonomik eşitsizlik kötüye gittikçe

0:12:26.535,0:12:28.424
birçok kavramın da

0:12:28.424,0:12:31.064
zarar gördüğünü gözler önüne seriyor.

0:12:31.064,0:12:33.717
Sosyal hareketlilik, önem verdiğimiz şeyler,

0:12:33.717,0:12:36.198
fiziksel sıhhat, sosyal güven,

0:12:36.198,0:12:39.243
eşitsizlik arttıkça kötüye gider.

0:12:39.243,0:12:41.258
Benzer şekilde, ekonomik eşitsizlik arttıkça,

0:12:41.258,0:12:43.870
sosyal girişimler ve topluluklardaki

0:12:43.870,0:12:45.964
olumsuz şeyler,

0:12:45.964,0:12:47.585
obezite ve şiddet,

0:12:47.585,0:12:51.727
hapis ve ceza gibi şeyler de kötüye gider.

0:12:51.727,0:12:54.137
Yine, bu sonuçlar sadece

0:12:54.137,0:12:56.198
birkaç kişi tarafından değil,

0:12:56.198,0:12:58.799
toplumun tüm tabakalarında yankılanır.

0:12:58.799,0:13:01.915
Bu sonuçlar üst düzey insanlar[br]tarafından bile tecrübe edinmiştir.

0:13:01.915,0:13:05.158
Peki ne yapacağız?

0:13:05.158,0:13:08.629
Bu sürekli artan, tehlikeli,

0:13:08.629,0:13:11.137
olumsuz etkilerin artık kontrolden çıktığı

0:13:11.137,0:13:14.546
ve yapabileceğimiz, özellikle de

0:13:14.546,0:13:16.464
birey olarak yapabileceğimiz

0:13:16.464,0:13:19.260
birşeyin kalmadığı düşünülebilir.

0:13:19.260,0:13:23.093
Ama aslında, laboratuvar araştırmalarımızda

0:13:23.093,0:13:26.281
bulduklarımıza göre

0:13:26.281,0:13:31.371
küçük psikolojik müdahaleler,

0:13:31.371,0:13:34.680
insanların değerlerindeki küçük değişiklikler,

0:13:34.680,0:13:37.903
belirli yönlerdeki ufak dürtmeler,

0:13:37.903,0:13:41.468
eşitçilik ve empati zeminini[br]yeniden canlandırabilir.

0:13:41.468,0:13:43.520
Mesela insanlara

0:13:43.520,0:13:45.776
iş birliğinin faydalarını ve

0:13:45.776,0:13:48.680
toplumun avantajlarını hatırlatmak,

0:13:48.680,0:13:52.615
varlıklı bireylerin tıpkı yoksul insanlar gibi

0:13:52.615,0:13:55.150
eşitlikçi olmasını sağlayabilir.

0:13:55.150,0:13:58.527
Bir çalışmada, insanlara

0:13:58.527,0:14:02.888
çevrelerindeki dünyada[br]başkalarının ihtiyaçlarını hatırlatan

0:14:02.888,0:14:05.938
çocuk yoksulluğu hakkında

0:14:05.938,0:14:07.964
46 saniyelik kısa bir video izlettik,

0:14:07.964,0:14:09.994
ve bunu izledikten sonra,

0:14:09.994,0:14:11.692
kendilerine gösterilen

0:14:11.692,0:14:15.396
sıkıntı içerisindeki yabancılara[br]kendi zamanlarından

0:14:15.396,0:14:18.815
ne kadar ayırabileceklerini inceledik.

0:14:18.815,0:14:22.082
Bu videoyu izledikten bir saat sonra,

0:14:22.082,0:14:24.452
zengin insanlar, bu fakir olan yabancı insana,

0:14:24.452,0:14:26.411
bu farklılıkların doğuştan[br]veya kategorik olmadığını

0:14:26.411,0:14:29.116
ve bunların insani değerlerdeki[br]ufak değişikliklerle,

0:14:29.116,0:14:31.567
merhamet ve empati vuruşlarıyla

0:14:31.567,0:14:33.450
şekillendirilebileceğini

0:14:33.450,0:14:35.174
öne sürerek,

0:14:35.174,0:14:37.100
yardım etmek amacıyla

0:14:37.100,0:14:39.381
kendi vakitlerinden cömertçe

0:14:39.381,0:14:41.036
fedakarlık ettiler.

0:14:41.036,0:14:42.592
Laboratuvarımızın dışında,

0:14:42.592,0:14:46.622
toplumda da değişim izleri görmeye başladık.

0:14:46.622,0:14:50.065
Ülkemizin en zenginlerinden biri olan Bill Gates,

0:14:50.065,0:14:51.810
toplumun karşılaştığı en zorlu sorun olan

0:14:51.810,0:14:53.934
eşitsizlik ve bununla baş etmek için

0:14:53.934,0:14:57.284
neler yapılabileceği hakkında yaptığı

0:14:57.284,0:14:59.880
Harvard diploma töreni[br]konuşmasında şunları söyledi:

0:14:59.880,0:15:03.115
“İnsanlığın en büyük ilerlemeleri

0:15:03.115,0:15:05.066
keşifler değil,

0:15:05.066,0:15:08.217
bu keşiflerin eşitsizliği azaltmak için

0:15:08.217,0:15:11.031
nasıl kullanıldığıdır.”

0:15:11.031,0:15:13.034
Ve bir de “Verme Taahhüdü” projesi var,

0:15:13.034,0:15:15.456
bu projede ülkemizin en zengin

0:15:15.456,0:15:17.843
100’den fazla bireyi,

0:15:17.843,0:15:21.757
servetlerinin yarısını hayır için bağışlıyorlar.

0:15:21.757,0:15:23.381
Ve ortaya,

0:15:23.381,0:15:27.014
"Biz Yüzde Biriz",

0:15:27.014,0:15:29.317
"Kaynak Üretimi" veya

0:15:29.317,0:15:31.181
"Herkes için Refah" gibi

0:15:31.181,0:15:33.302
birçok sivil toplum örgütü çıkıyor

0:15:33.302,0:15:35.869
ve toplumun en ayrıcalıklı üyeleri,

0:15:35.869,0:15:37.694
yüzde birlik dilimde bulunan insanlar,

0:15:37.694,0:15:40.450
zengin insanlar,

0:15:40.450,0:15:42.381
yetişkin veya genç ayrımı yapmadan

0:15:42.381,0:15:45.969
kendi ekonomik ayrıcalıklarını[br]ve kaynaklarını aktararak,

0:15:45.969,0:15:49.998
benim için en çarpıcı olan şey de bu,

0:15:49.998,0:15:51.647
eşitsizlikle mücadele etmek için

0:15:51.647,0:15:53.718
kendi ekonomik çıkarlarına ters düşen

0:15:53.718,0:15:56.745
sosyal politikaları,

0:15:56.745,0:15:59.655
sosyal değerlerdeki ve

0:15:59.655,0:16:01.536
insanların davranışlarındaki

0:16:01.536,0:16:03.910
değişimleri savunuyorlar.

0:16:03.910,0:16:06.973
Ve bu belki nihayetinde

0:16:06.973,0:16:11.246
Amerikan rüyasını yeniden canlandırabilecektir.

0:16:11.246,0:16:13.246
Teşekkür ederim.

0:16:13.246,0:16:17.246
(Alkış)