1
00:00:00,793 --> 00:00:02,967
Θέλω για μια στιγμή,

2
00:00:02,967 --> 00:00:06,817
να σκεφτείτε πως παίζετε Μονόπολη,

3
00:00:06,817 --> 00:00:09,424
μόνο που σε αυτό το παιχνίδι,

4
00:00:09,424 --> 00:00:12,393
ο συνδυασμός επιδεξιότητας,
ταλέντου και τύχης

5
00:00:12,393 --> 00:00:14,931
που σας βοηθούν να επιτύχετε
στα παιχνίδια, όπως και στη ζωή,

6
00:00:14,931 --> 00:00:16,347
είναι άνευ σημασίας,

7
00:00:16,347 --> 00:00:18,642
επειδή αυτό το παιχνίδι είναι στημένο,

8
00:00:18,642 --> 00:00:20,522
και έχετε το πάνω χέρι.

9
00:00:20,522 --> 00:00:22,401
Έχετε περισσότερα χρήματα,

10
00:00:22,401 --> 00:00:24,961
περισσότερες ευκαιρίες
για να κινηθείτε στο ταμπλό,

11
00:00:24,961 --> 00:00:27,186
και μεγαλύτερη πρόσβαση στους πόρους.

12
00:00:27,186 --> 00:00:28,517
Καθώς σκέφτεστε αυτή την εμπειρία,

13
00:00:28,517 --> 00:00:31,105
θέλω να αναρωτηθείτε,

14
00:00:31,105 --> 00:00:32,875
πώς μπορεί αυτή η εμπειρία του

15
00:00:32,875 --> 00:00:36,005
να είσαι ο προνομιούχος παίχτης
σ' ένα στημένο παιχνίδι,

16
00:00:36,005 --> 00:00:38,928
ν' αλλάξει τον τρόπο
που σκέφτεσαι τον εαυτό σου

17
00:00:38,928 --> 00:00:42,786
και που αντιμετωπίζεις
τους άλλους παίκτες;

18
00:00:42,786 --> 00:00:45,833
Κάναμε μια έρευνα
στην πανεπιστημιούπολη του Μπέρκλεϊ

19
00:00:45,833 --> 00:00:48,135
για να εξετάσουμε
αυτήν ακριβώς την ερώτηση.

20
00:00:48,135 --> 00:00:49,793
Φέραμε περισσότερα
από 100 ζευγάρια αγνώστων

21
00:00:49,793 --> 00:00:52,554
στο εργαστήριο,

22
00:00:52,554 --> 00:00:54,374
και στρίβοντας ένα νόμισμα

23
00:00:54,374 --> 00:00:56,161
αναθέσαμε τυχαία
στον έναν από τους δύο

24
00:00:56,161 --> 00:00:58,506
να είναι ο πλούσιος παίκτης
σε ένα στημένο παιχνίδι.

25
00:00:58,506 --> 00:01:01,327
Πήραν τα διπλάσια χρήματα.

26
00:01:01,327 --> 00:01:02,828
Όταν πέρασαν από την εκκίνηση

27
00:01:02,828 --> 00:01:05,034
εισέπραξαν τα διπλάσια χρήματα

28
00:01:05,034 --> 00:01:07,007
και έριξαν δύο φορές το ζάρι αντί για μία,

29
00:01:07,007 --> 00:01:08,818
οπότε μπορούσαν να κινούνται
περισσότερο στο ταμπλό.

30
00:01:08,818 --> 00:01:11,824
(Γέλια)

31
00:01:11,824 --> 00:01:13,537
Και στη διάρκεια 15 λεπτών,

32
00:01:13,537 --> 00:01:17,067
παρακολουθούσαμε μέσα από
κρυφές κάμερες τι συνέβαινε.

33
00:01:17,067 --> 00:01:18,888
Αυτό που θέλω να κάνω σήμερα,
για πρώτη φορά,

34
00:01:18,888 --> 00:01:21,400
είναι να σας δείξω λίγα
από αυτά που είδαμε.

35
00:01:21,400 --> 00:01:22,909
Μας συγχωρείτε 
για την ποιότητα του ήχου,

36
00:01:22,909 --> 00:01:25,565
επειδή, σε κάποιες περιπτώσεις, 
αυτές ήταν κρυφές κάμερες.

37
00:01:25,580 --> 00:01:27,775
Γι' αυτό βάλαμε υπότιτλους.

38
00:01:27,775 --> 00:01:29,165
Πλούσιος Παίκτης: Πόσα 500άρικα πήρες;

39
00:01:29,165 --> 00:01:30,400
Φτωχός Παίκτης: Μόνο ένα.

40
00:01:30,400 --> 00:01:31,517
Πλούσιος Παίκτης: Σοβαρά μιλάς;
Φτωχός Παίκτης: Ναι.

41
00:01:31,517 --> 00:01:33,270
Πλούσιος παίκτης: Εγώ έχω τρία.
(Γέλια)

42
00:01:33,270 --> 00:01:35,196
Δεν ξέρω γιατί μου έδωσαν τόσα πολλά.

43
00:01:35,196 --> 00:01:37,034
Πωλ Πιφ: Οπότε έγινε
γρήγορα προφανές στους παίκτες

44
00:01:37,034 --> 00:01:38,376
πως κάτι συμβαίνει.

45
00:01:38,376 --> 00:01:40,671
Το ένα άτομο έχει ξεκάθαρα
περισσότερα χρήματα

46
00:01:40,671 --> 00:01:42,820
από το άλλο, και παρ' όλα αυτά,

47
00:01:42,820 --> 00:01:44,962
καθώς εκτυλισσόταν το παιχνίδι,

48
00:01:44,962 --> 00:01:46,967
είδαμε πολύ αξιοσημείωτες

49
00:01:46,967 --> 00:01:49,416
και δραματικές διαφορές,
ν' αρχίζουν ν' αναδύονται

50
00:01:49,416 --> 00:01:51,290
ανάμεσα στους δύο παίκτες.

51
00:01:51,290 --> 00:01:53,010
Ο πλούσιος παίκτης

52
00:01:53,010 --> 00:01:55,588
άρχισε να κινείται γύρω από το ταμπλό
με περισσότερο θόρυβο

53
00:01:55,588 --> 00:01:57,469
κοπανώντας κυριολεκτικά
το ταμπλό με το πιόνι του

54
00:01:57,469 --> 00:02:00,389
καθώς πήγαινε γύρω γύρω.

55
00:02:00,389 --> 00:02:03,382
Υπήρχαν περισσότερες πιθανότητες
να δούμε σημάδια κυριαρχίας

56
00:02:03,382 --> 00:02:04,972
και χειρονομίες,

57
00:02:04,972 --> 00:02:07,394
επιδείξεις δύναμης

58
00:02:07,394 --> 00:02:11,349
και πανηγυρισμούς ανάμεσα
στους πλούσιους παίκτες.

59
00:02:11,349 --> 00:02:13,870
Είχαμε ένα μπολ με πρέτζελ
τοποθετημένο στο πλάι.

60
00:02:13,870 --> 00:02:15,531
Είναι εκεί, στη κάτω δεξιά γωνία.

61
00:02:15,531 --> 00:02:19,018
Αυτό μας επέτρεπε να παρακολουθούμε την
καταναλωτική συμπεριφορά των συμμετεχόντων.

62
00:02:19,018 --> 00:02:23,636
Τώρα παρακολουθούμε πόσα πρέτζελ
τρώνε οι συμμετέχοντες.

63
00:02:23,636 --> 00:02:25,569
Πλούσιος Παίκτης:
Είναι παγίδα αυτά τα πρέτζελ;

64
00:02:25,569 --> 00:02:27,495
Φτωχός Παίκτης: Δεν ξέρω.

65
00:02:27,495 --> 00:02:30,634
ΠΠ: Οπότε δεν υπάρχουν εκπλήξεις,
μας έχουν πάρει χαμπάρι.

66
00:02:30,634 --> 00:02:32,139
Αναρωτιούνται γιατί να υπάρχει

67
00:02:32,139 --> 00:02:33,920
αυτό το μπολ με τα πρέτζελ.

68
00:02:33,920 --> 00:02:35,834
Ο ένας μάλιστα ρωτάει, όπως μόλις είδατε,

69
00:02:35,834 --> 00:02:38,793
αν είναι αυτό το μπολ
με τα πρέτζελ παγίδα.

70
00:02:38,793 --> 00:02:41,703
Και παρ' όλα αυτά,
η δύναμη της κατάστασης

71
00:02:41,703 --> 00:02:44,004
φαίνεται πως κυριαρχεί αναπόφευκτα,

72
00:02:44,004 --> 00:02:48,457
και αυτοί οι πλούσιοι παίκτες,
αρχίζουν να τρώνε περισσότερα πρέτζελ.

73
00:02:51,976 --> 00:02:54,073
Πλούσιος Παίκτης: Λατρεύω τα πρέτζελ.

74
00:02:54,073 --> 00:02:56,402
(Γέλια)

75
00:02:57,988 --> 00:03:00,118
Π.Π.: Και καθώς συνεχιζόταν το παιχνίδι,

76
00:03:00,118 --> 00:03:02,450
μια από τις πιο ενδιαφέρουσες
και δραματικές συμπεριφορές

77
00:03:02,450 --> 00:03:05,523
που παρατηρήσαμε πως
άρχισαν να εμφανίζονται,

78
00:03:05,523 --> 00:03:07,394
είναι ότι στην πραγματικότητα,
οι πλούσιοι παίκτες

79
00:03:07,394 --> 00:03:10,516
άρχισαν να γίνονται πιο αγενείς
προς το άλλο άτομο,

80
00:03:10,516 --> 00:03:12,587
και όλο και λιγότερο ευαίσθητοι
για την κατάσταση

81
00:03:12,587 --> 00:03:14,431
αυτών των πολύ φτωχών παικτών,

82
00:03:14,431 --> 00:03:16,502
και να εκδηλώνουν όλο και περισσότερο

83
00:03:16,502 --> 00:03:18,971
την υλική τους επιτυχία,

84
00:03:18,971 --> 00:03:22,177
με περισσότερες πιθανότητες
να επιδεικνύουν πόσο καλά τα πηγαίνουν.

85
00:03:23,589 --> 00:03:27,699
Πλούσιος Παίκτης: Έχω χρήματα για όλα.

86
00:03:27,699 --> 00:03:29,317
Φτωχός Παίκτης: Πόσα δηλαδή;

87
00:03:29,317 --> 00:03:33,279
Πλούσιος Παίκτης: Μου χρωστάς 24 δολάρια.

88
00:03:33,279 --> 00:03:36,135
Σε λίγο θα χάσεις όλα σου τα χρήματα.

89
00:03:36,135 --> 00:03:38,295
Θα το αγοράσω.
Έχω τόσο πολλά χρήματα.

90
00:03:38,295 --> 00:03:40,241
Έχω τόσα πολλά χρήματα,
θα μου κρατήσουν για πάντα.

91
00:03:40,241 --> 00:03:42,201
Πλούσιος Παίκτης 2: Θα αγοράσω
ολόκληρο τον πίνακα.

92
00:03:42,201 --> 00:03:43,931
Πλούσιος Παίκτης 3: Σύντομα
θα σου τελειώσουν τα χρήματα.

93
00:03:43,931 --> 00:03:46,779
Σε αυτό το σημείο,
σχεδόν τίποτα δεν με αγγίζει.

94
00:03:46,779 --> 00:03:49,095
Π.Π.: Και αυτό που νομίζω

95
00:03:49,095 --> 00:03:50,843
πως ήταν πάρα πολύ ενδιαφέρον,

96
00:03:50,843 --> 00:03:54,097
είναι πως στη λήξη του 15λεπτου,

97
00:03:54,097 --> 00:03:58,490
ζητήσαμε από τους παίκτες να μιλήσουν
για την εμπειρία τους στο παιχνίδι.

98
00:03:58,490 --> 00:04:00,565
Όταν έλεγαν οι πλούσιοι παίκτες

99
00:04:00,565 --> 00:04:02,447
γιατί αναπόφευκτα κέρδισαν

100
00:04:02,447 --> 00:04:04,466
σε αυτό το στημένο παιχνίδι της Μονόπολη --

101
00:04:04,466 --> 00:04:09,275
(Γέλια) -

102
00:04:09,275 --> 00:04:12,839
μίλησαν γι' αυτά που έκαναν

103
00:04:12,839 --> 00:04:15,653
για ν' αγοράσουν αυτές
τις διαφορετικές ιδιοκτησίες

104
00:04:15,653 --> 00:04:18,435
και να κερδίσουν
την επιτυχία τους στο παιχνίδι,

105
00:04:18,435 --> 00:04:20,924
και αποσυντονίστηκαν

106
00:04:20,924 --> 00:04:23,639
απ' όλα τα διαφορετικά
χαρακτηριστικά της κατάστασης,

107
00:04:23,639 --> 00:04:26,312
συμπεριλαμβανομένου και
του στριψίματος ενός νομίσματος

108
00:04:26,312 --> 00:04:28,627
που τυχαία τους είχε βάλει

109
00:04:28,627 --> 00:04:31,616
σε αυτή την προνομιακή θέση εξαρχής.

110
00:04:31,616 --> 00:04:34,454
Αυτή είναι πραγματικά
μια εις βάθος κατανόηση

111
00:04:34,454 --> 00:04:39,909
στο πώς το μυαλό
αντιλαμβάνεται το πλεονέκτημα.

112
00:04:39,909 --> 00:04:42,130
Αυτό το παιχνίδι της Μονόπολης
μπορεί να χρησιμοποιηθεί

113
00:04:42,130 --> 00:04:44,973
ως μεταφορά για να κατανοήσει
κανείς την κοινωνία

114
00:04:44,973 --> 00:04:48,258
και τις ιεραρχικές της δομές,
στις οποίες κάποιοι άνθρωποι

115
00:04:48,258 --> 00:04:50,650
έχουν πολύ πλούτο
και υψηλή κοινωνική θέση

116
00:04:50,650 --> 00:04:52,127
και πολλοί άλλοι άνθρωποι δεν έχουν.

117
00:04:52,127 --> 00:04:55,060
Έχουν πολύ λιγότερο πλούτο
και πολύ χαμηλότερη κοινωνική θέση

118
00:04:55,060 --> 00:04:58,174
και πολύ μικρότερη πρόσβαση
σε πολύτιμους πόρους.

119
00:04:58,174 --> 00:05:01,410
Και αυτό που κάνουμε οι συνάδελφοι μου
κι εγώ τα τελευταία επτά χρόνια

120
00:05:01,410 --> 00:05:05,479
είναι να μελετάμε τις επιπτώσεις
τέτοιων ιεραρχιών.

121
00:05:05,479 --> 00:05:08,763
Αυτό που ανακαλύψαμε
σε δεκάδες μελέτες

122
00:05:08,763 --> 00:05:12,180
και σε χιλιάδες συμμετέχοντες
σε όλη τη χώρα,

123
00:05:12,180 --> 00:05:16,712
είναι πως καθώς αυξάνεται το επίπεδο
του πλούτου ενός ατόμου,

124
00:05:16,712 --> 00:05:22,780
τα συναισθήματά τους της συμπόνιας
και της ενσυναίσθησης μειώνονται,

125
00:05:22,780 --> 00:05:26,551
και τα συναισθήματα τους για το
τι δικαιούνται και τι αξίζουν

126
00:05:26,551 --> 00:05:31,099
και η ιδεολογία τους για την ιδιοτέλεια,
αυξάνονται.

127
00:05:31,099 --> 00:05:33,158
Σε έρευνες, ανακαλύψαμε
πως στην πραγματικότητα

128
00:05:33,158 --> 00:05:35,035
τα πλουσιότερα άτομα είναι πιο πιθανό

129
00:05:35,035 --> 00:05:38,075
να ηθικολογήσουν
πως η απληστία είναι καλή,

130
00:05:38,075 --> 00:05:40,078
και πως η αναζήτηση της ιδιοτέλειας

131
00:05:40,078 --> 00:05:42,794
είναι προτιμητέα και ηθική.

132
00:05:42,794 --> 00:05:44,643
Αυτό που θέλω να κάνω
σήμερα είναι να μιλήσω

133
00:05:44,643 --> 00:05:49,464
για κάποιες από τις επιπτώσεις
αυτής της ιδεολογίας της ιδιοτέλειας,

134
00:05:49,464 --> 00:05:51,827
να πω γιατί πρέπει να μας νοιάζουν
αυτές οι επιπτώσεις

135
00:05:51,827 --> 00:05:55,469
και να τελειώσω με το τι μπορεί να γίνει.

136
00:05:55,469 --> 00:05:57,634
Κάποιες από τις πρώτες μελέτες
που κάναμε σε αυτόν τον τομέα,

137
00:05:57,634 --> 00:05:58,920
εξέτασαν την συμπεριφορά βοήθειας,

138
00:05:58,920 --> 00:06:01,079
κάτι που οι κοινωνικοί
ψυχολόγοι ονομάζουν

139
00:06:01,079 --> 00:06:03,170
θετική κοινωνική συμπεριφορά.

140
00:06:03,170 --> 00:06:05,883
Και πραγματικά μας ενδιέφερε
ποιος είναι πιο πιθανό

141
00:06:05,883 --> 00:06:08,231
να βοηθήσει έναν άλλο άνθρωπο,

142
00:06:08,231 --> 00:06:11,388
κάποιος που είναι πλούσιος
ή κάποιος που είναι φτωχός;

143
00:06:11,388 --> 00:06:15,790
Σε μια από τις μελέτες,
φέραμε πλούσια και φτωχά

144
00:06:15,790 --> 00:06:18,090
μέλη της κοινότητας στο εργαστήριο

145
00:06:18,090 --> 00:06:21,584
και δώσαμε στον καθένα
το αντίστοιχο 10 δολαρίων.

146
00:06:21,584 --> 00:06:23,194
Είπαμε στους συμμετέχοντες

147
00:06:23,194 --> 00:06:25,642
πως θα μπορούσαν να κρατήσουν
τα 10 δολάρια για τον εαυτό τους,

148
00:06:25,642 --> 00:06:27,617
ή θα μπορούσαν να μοιραστούν
ένα μέρος από αυτά,

149
00:06:27,617 --> 00:06:29,612
αν ήθελαν, με έναν ξένο

150
00:06:29,612 --> 00:06:31,083
που είναι εντελώς ανώνυμος.

151
00:06:31,083 --> 00:06:34,119
Δεν θα συναντήσουν ποτέ τον ξένο
και ο ξένος δεν θα τους συναντήσει ποτέ.

152
00:06:34,119 --> 00:06:37,337
Και απλώς παρακολουθούμε
πόσα δίνουν οι άνθρωποι.

153
00:06:37,337 --> 00:06:39,687
Τα άτομα που έβγαζαν
από 25.000 δολάρια,

154
00:06:39,687 --> 00:06:42,014
ή σε κάποιες περιπτώσεις,
και κάτω από 15.000 το χρόνο,

155
00:06:42,014 --> 00:06:44,241
έδωσαν 44 τοις εκατό
περισσότερα χρήματα

156
00:06:44,241 --> 00:06:45,324
στον άγνωστο

157
00:06:45,324 --> 00:06:47,632
από ό,τι τα άτομα
που βγάζουν 150.000

158
00:06:47,632 --> 00:06:50,879
ή 200.000 δολάρια το χρόνο.

159
00:06:50,879 --> 00:06:53,627
Βάλαμε ανθρώπους
να παίξουν παιχνίδια

160
00:06:53,627 --> 00:06:56,258
για να δούμε ποιος έχει περισσότερες
πιθανότητες να κλέψει

161
00:06:56,258 --> 00:06:58,652
προκειμένου να αυξήσει τις πιθανότητες του
να κερδίσει ένα βραβείο.

162
00:06:58,652 --> 00:07:01,372
Σε ένα από τα παιχνίδια,
πειράξαμε τον υπολογιστή

163
00:07:01,372 --> 00:07:04,164
ώστε να είναι αδύνατο να έρθουν ζαριές

164
00:07:04,164 --> 00:07:05,150
πάνω από ένα συγκεκριμένο σύνολο.

165
00:07:05,150 --> 00:07:08,242
Δεν μπορούσες να φέρεις
πάνω από 12 σε αυτό το παιχνίδι,

166
00:07:08,242 --> 00:07:11,354
αλλά παρ' όλα αυτά,
όσο πιο πλούσιος ήσουν,

167
00:07:11,354 --> 00:07:13,111
τόσο πιο πιθανό ήταν να κλέψεις
σε αυτό το παιχνίδι

168
00:07:13,111 --> 00:07:17,010
για να κερδίζεις μονάδες
για το βραβείο των 50 δολαρίων,

169
00:07:17,010 --> 00:07:20,855
καμιά φορά τρεις ή τέσσερις
φορές πιο πιθανό.

170
00:07:20,855 --> 00:07:23,088
Κάναμε μια άλλη μελέτη όπου εξετάσαμε

171
00:07:23,088 --> 00:07:26,311
αν οι άνθρωποι θα είχαν
την τάση να πάρουν καραμέλες

172
00:07:26,311 --> 00:07:28,802
από ένα βάζο με καραμέλες
για τις οποίες υπήρχε σαφής ένδειξη

173
00:07:28,802 --> 00:07:31,042
πως ήταν μόνο για παιδιά -

174
00:07:31,042 --> 00:07:34,484
(Γέλια) -

175
00:07:34,484 --> 00:07:36,325
που συμμετέχουν.
Δεν αστειεύομαι.

176
00:07:36,325 --> 00:07:39,054
Ξέρω πως ακούγεται σαν να αστειεύομαι.

177
00:07:39,054 --> 00:07:41,295
Είπαμε ρητά στους συμμετέχοντες

178
00:07:41,295 --> 00:07:43,164
πως αυτό το βάζο με τις καραμέλες
είναι για τα παιδιά που συμμετέχουν

179
00:07:43,164 --> 00:07:45,648
σε ένα αναπτυξιακό
εργαστήρι εκεί κοντά.

180
00:07:45,648 --> 00:07:47,698
Είναι στις μελέτες.
Αυτές είναι για εκείνα.

181
00:07:47,698 --> 00:07:51,341
Και απλώς παρακολουθήσαμε πόσες
καραμέλες πήραν οι συμμετέχοντες.

182
00:07:51,341 --> 00:07:52,854
Οι συμμετέχοντες που
αισθανόντουσαν πλούσιοι

183
00:07:52,854 --> 00:07:54,259
πήραν τις διπλάσιες καραμέλες

184
00:07:54,259 --> 00:07:57,408
από τους συμμετέχοντες
που αισθανόντουσαν φτωχοί.

185
00:07:57,408 --> 00:08:00,061
Έχουμε μελετήσει ακόμα και αυτοκίνητα,

186
00:08:00,061 --> 00:08:01,923
όχι κάποια τυχαία αυτοκίνητα,

187
00:08:01,923 --> 00:08:04,994
αλλά κατά πόσο οι οδηγοί
διαφορετικών αυτοκινήτων

188
00:08:04,994 --> 00:08:08,097
έχουν περισσότερο ή λιγότερο
την τάση να παραβούν το νόμο.

189
00:08:08,097 --> 00:08:10,934
Σε μια από αυτές τις μελέτες,
εξετάσαμε αν οι οδηγοί

190
00:08:10,934 --> 00:08:15,090
θα σταματούσαν για έναν πεζό

191
00:08:15,090 --> 00:08:17,989
τον οποίο είχαμε βάλει να περιμένει
να διασχίσει μια διάβαση.

192
00:08:17,989 --> 00:08:19,733
Στην Καλιφόρνια,
όπως όλοι ξέρετε,

193
00:08:19,733 --> 00:08:22,257
επειδή είμαι σίγουρος
πως όλοι το κάνουμε αυτό,

194
00:08:22,257 --> 00:08:26,185
ο νόμος δίνει προτεραιότητα στον πεζό
που περιμένει να περάσει απέναντι.

195
00:08:26,185 --> 00:08:28,117
Οπότε εδώ είναι ένα παράδειγμα
του πώς το κάναμε.

196
00:08:28,117 --> 00:08:30,233
Αυτός στ' αριστερά
είναι ο συνένοχός μας

197
00:08:30,233 --> 00:08:31,822
που παριστάνει τον πεζό.

198
00:08:31,822 --> 00:08:36,073
Πλησιάζει καθώς το κόκκινο φορτηγό
σταματάει επιτυχώς.

199
00:08:36,073 --> 00:08:38,391
Κατά τον τυπικό καλιφορνέζικo τρόπο,
τον προσπερνάει

200
00:08:38,391 --> 00:08:40,728
το λεωφορείο που παρ' ολίγο
να πατήσει τον πεζό μας.

201
00:08:40,728 --> 00:08:42,284
(Γέλια)

202
00:08:42,284 --> 00:08:44,151
Εδώ είναι ένα παράδειγμα
ενός πιο ακριβού αυτοκινήτου,

203
00:08:44,151 --> 00:08:45,889
ενός Prius, που περνάει

204
00:08:45,889 --> 00:08:50,197
και μιας BMW που κάνει το ίδιο.

205
00:08:51,388 --> 00:08:53,887
Το κάναμε αυτό για εκατοντάδες αυτοκίνητα

206
00:08:53,887 --> 00:08:56,243
κατά τη διάρκεια αρκετών ημερών,

207
00:08:56,243 --> 00:08:59,195
απλώς παρακολουθώντας
ποιος σταματάει και ποιος όχι.

208
00:09:00,466 --> 00:09:02,660
Αυτό που ανακαλύψαμε ήταν

209
00:09:02,660 --> 00:09:06,960
πως όσο αυξανόταν η αξία του αυτοκινήτου

210
00:09:06,960 --> 00:09:08,844
τόσο αυξανόταν και η τάση του οδηγού

211
00:09:08,844 --> 00:09:10,088
να παραβεί το νόμο.

212
00:09:10,088 --> 00:09:12,780
Κανένα από τα αυτοκίνητα,

213
00:09:12,780 --> 00:09:16,080
στην κατηγορία
των πιο φτηνών αυτοκινήτων

214
00:09:16,080 --> 00:09:17,645
δεν παρέβη το νόμο.

215
00:09:17,645 --> 00:09:20,038
Σχεδόν το 50 τοις εκατό των αυτοκινήτων

216
00:09:20,038 --> 00:09:22,446
της πιο ακριβής κατηγορίας

217
00:09:22,446 --> 00:09:25,289
παρέβησαν το νόμο.

218
00:09:25,289 --> 00:09:27,182
Κάναμε άλλες μελέτες
στις οποίες ανακαλύψαμε

219
00:09:27,182 --> 00:09:30,733
πως οι πιο πλούσιοι είναι πιο πιθανό
να πουν ψέματα σε διαπραγματεύσεις,

220
00:09:30,733 --> 00:09:32,823
να επιδοκιμάσουν την ανήθικη συμπεριφορά
στον εργασιακό χώρο,

221
00:09:32,823 --> 00:09:35,431
όπως να κλέψουν μετρητά από το ταμείο,

222
00:09:35,431 --> 00:09:40,514
να δωροδοκηθούν, 
να πουν ψέματα σε πελάτες.

223
00:09:40,514 --> 00:09:42,076
Δεν θέλω να υπονοήσω

224
00:09:42,076 --> 00:09:43,779
πως μόνο οι πλούσιοι άνθρωποι

225
00:09:43,779 --> 00:09:45,691
δείχνουν τέτοιες συμπεριφορές.

226
00:09:45,691 --> 00:09:48,460
Καθόλου.
Για την ακρίβεια νομίζω πως όλοι μας,

227
00:09:48,460 --> 00:09:51,424
κάθε μέρα και κάθε στιγμή της ζωής μας

228
00:09:51,424 --> 00:09:54,396
παλεύουμε με αυτές
τις αντιμαχόμενες τάσεις

229
00:09:54,396 --> 00:09:57,693
για το πότε και αν θα βάλουμε
τα δικά μας συμφέροντα

230
00:09:57,693 --> 00:10:00,047
πάνω από τα συμφέροντα
άλλων ανθρώπων.

231
00:10:00,047 --> 00:10:02,429
Και αυτό είναι κατανοητό επειδή

232
00:10:02,429 --> 00:10:04,992
το αμερικάνικό όνειρο είναι μια ιδέα

233
00:10:04,992 --> 00:10:08,091
στην οποία όλοι έχουμε μια ίση ευκαιρία

234
00:10:08,091 --> 00:10:10,125
να επιτύχουμε και να ευημερήσουμε,

235
00:10:10,125 --> 00:10:12,682
φτάνει να αφοσιωθούμε σε αυτό
και να εργαστούμε σκληρά

236
00:10:12,682 --> 00:10:15,386
και μέρος αυτού σημαίνει
πως μερικές φορές

237
00:10:15,386 --> 00:10:18,485
πρέπει να βάλετε
τα δικά σας συμφέροντα

238
00:10:18,485 --> 00:10:21,915
πάνω από τα συμφέροντα και την ευημερία
των άλλων ανθρώπων γύρω σας.

239
00:10:21,915 --> 00:10:24,084
Αλλά αυτό που ανακαλύπτουμε είναι

240
00:10:24,084 --> 00:10:26,492
πως όσο πιο πλούσιοι είστε,
τόσο πιο πιθανό είναι

241
00:10:26,492 --> 00:10:29,207
να κυνηγήσετε ένα όραμα
προσωπικής επιτυχίας,

242
00:10:29,207 --> 00:10:31,442
επιτεύγματος και εκπλήρωσης,

243
00:10:31,442 --> 00:10:34,790
ζημιώνοντας τους άλλους γύρω σας.

244
00:10:34,790 --> 00:10:37,554
Εδώ κατέγραψα για σας το μέσο
οικογενειακό εισόδημα που έλαβε

245
00:10:37,554 --> 00:10:41,170
κάθε πέντε τοις εκατό και το ανώτερο
πέντε τοις εκατό του πληθυσμού

246
00:10:41,170 --> 00:10:43,340
τα τελευταία 20 χρόνια.

247
00:10:43,340 --> 00:10:45,882
Το 1993, οι διαφορές ανάμεσα
στο κάθε πέμπτο του πληθυσμού,

248
00:10:45,882 --> 00:10:48,967
όσον αφορά στο εισόδημα,

249
00:10:48,967 --> 00:10:51,564
είναι αρκετά οφθαλμοφανείς.

250
00:10:51,564 --> 00:10:54,161
Δεν είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς
πως υπάρχουν διαφορές,

251
00:10:54,161 --> 00:10:57,045
Όμως τα τελευταία 20 χρόνια
αυτή η σημαντική διαφορά

252
00:10:57,045 --> 00:10:59,219
έχει γίνει, κατά κάποιο τρόπο,
ένα μεγάλο φαράγγι

253
00:10:59,219 --> 00:11:02,373
ανάμεσα σε αυτούς στην κορυφή
και οποιονδήποτε άλλο.

254
00:11:02,373 --> 00:11:06,065
Για την ακρίβεια, το 20 τοις εκατό
του πληθυσμού μας

255
00:11:06,065 --> 00:11:09,143
κατέχει σχεδόν το 90 τοις εκατό
όλου του πλούτου σε αυτή τη χώρα.

256
00:11:09,143 --> 00:11:11,402
Βρισκόμαστε σε επίπεδα
οικονομικής ανισότητας

257
00:11:11,402 --> 00:11:13,890
που δεν έχουν προηγούμενο.

258
00:11:15,634 --> 00:11:17,970
Αυτό σημαίνει πως ο πλούτος, όχι μόνο

259
00:11:17,970 --> 00:11:22,450
συγκεντρώνεται όλο και περισσότερο 
στα χέρια μια επίλεκτης ομάδας ατόμων,

260
00:11:22,450 --> 00:11:24,834
αλλά πως το αμερικάνικο όνειρο

261
00:11:24,834 --> 00:11:26,782
γίνεται ολοένα και πιο απόμακρο

262
00:11:26,782 --> 00:11:29,975
για μια αυξανόμενη πλειονότητα.

263
00:11:29,975 --> 00:11:32,242
Και αν αυτό ισχύει,
με αυτά που ανακαλύψαμε,

264
00:11:32,242 --> 00:11:34,237
πως όσο πιο πλούσιος είσαι,

265
00:11:34,237 --> 00:11:36,779
τόσο πιο πολύ αισθάνεσαι
πως δικαιούσαι αυτό τον πλούτο

266
00:11:36,779 --> 00:11:39,772
και τόσο πιο πιθανό είναι
να βάζεις τα συμφέροντά σου

267
00:11:39,772 --> 00:11:41,739
πάνω από τα συμφέροντα
των άλλων ανθρώπων,

268
00:11:41,739 --> 00:11:45,129
και αν είσαι διατεθειμένος να κάνεις πράγματα
για να υπηρετήσεις αυτή την ιδιοτέλεια,

269
00:11:45,129 --> 00:11:46,863
τότε δεν υπάρχει λόγος να σκεφτούμε

270
00:11:46,863 --> 00:11:48,961
πως αυτά τα σχεδιαγράμματα
θα αλλάξουν.

271
00:11:48,961 --> 00:11:50,504
Για την ακρίβεια, υπάρχει
κάθε λόγος να σκεφτούμε

272
00:11:50,504 --> 00:11:52,487
πως μόνο θα χειροτερέψουν,

273
00:11:52,487 --> 00:11:55,334
και θα είναι έτσι
αν τα πράγματα παραμείνουν τα ίδια,

274
00:11:55,334 --> 00:11:59,961
στον ίδιο ρυθμό,
τα επόμενα 20 χρόνια.

275
00:11:59,961 --> 00:12:02,682
Η ανισότητα, η οικονομική ανισότητα,

276
00:12:02,682 --> 00:12:04,606
είναι κάτι που πρέπει να μας νοιάζει όλους,

277
00:12:04,606 --> 00:12:07,135
και όχι μόνο γι' αυτούς
που βρίσκονται χαμηλά

278
00:12:07,135 --> 00:12:08,649
στην κοινωνική ιεραρχία,

279
00:12:08,649 --> 00:12:10,889
αλλά επειδή άτομα και ομάδες

280
00:12:10,889 --> 00:12:16,089
με μεγάλη οικονομική ανισότητα
τα πάνε χειρότερα,

281
00:12:16,089 --> 00:12:18,928
όχι μόνο οι άνθρωποι
που βρίσκονται χαμηλά, όλοι.

282
00:12:18,928 --> 00:12:21,055
Υπάρχουν πολλές πράγματι
συναρπαστικές έρευνες

283
00:12:21,055 --> 00:12:23,647
από εργαστήρια σε όλο τον κόσμο

284
00:12:23,647 --> 00:12:26,535
που δείχνουν το εύρος των πραγμάτων

285
00:12:26,535 --> 00:12:28,424
που υποβαθμίζονται

286
00:12:28,424 --> 00:12:31,064
καθώς η οικονομική
ανισότητα χειροτερεύει.

287
00:12:31,064 --> 00:12:33,717
Η κοινωνική κινητικότητα, πράγματα
για τα οποία πραγματικά νοιαζόμαστε,

288
00:12:33,717 --> 00:12:36,198
η υγεία, η κοινωνική εμπιστοσύνη,

289
00:12:36,198 --> 00:12:39,243
όλα πέφτουν καθώς 
η ανισότητα αυξάνεται.

290
00:12:39,243 --> 00:12:41,258
Παρόμοια, αρνητικά πράγματα

291
00:12:41,258 --> 00:12:43,870
σε κοινωνικές συλλογικότητες
και κοινωνίες,

292
00:12:43,870 --> 00:12:45,964
πράγματα όπως η παχυσαρκία, η βία,

293
00:12:45,964 --> 00:12:47,585
η φυλάκιση και η τιμωρία,

294
00:12:47,585 --> 00:12:51,727
επιδεινώνονται καθώς αυξάνεται 
η οικονομική ανισότητα.

295
00:12:51,727 --> 00:12:54,137
Και πάλι,
αυτά είναι αποτελέσματα

296
00:12:54,137 --> 00:12:56,198
που δεν τα βιώνουν μόνο λίγοι,

297
00:12:56,198 --> 00:12:58,799
αλλά έχουν αντίκτυπο
σε όλη την κοινωνική κλίμακα.

298
00:12:58,799 --> 00:13:01,915
Ακόμα και οι άνθρωποι στην κορυφή
βιώνουν αυτά τα αποτελέσματα.

299
00:13:01,915 --> 00:13:05,158
Οπότε τι κάνουμε;

300
00:13:05,158 --> 00:13:08,629
Αυτός ο χείμαρρος των αυτο-διαιωνιζόμενων

301
00:13:08,629 --> 00:13:11,137
ολέθριων, αρνητικών επιπτώσεων

302
00:13:11,137 --> 00:13:14,546
μπορεί να φαίνεται σαν κάτι
που έχει ξεφύγει από τον έλεγχο,

303
00:13:14,546 --> 00:13:16,464
και που δεν υπάρχει τίποτα
που να μπορούμε να κάνουμε γι' αυτό,

304
00:13:16,464 --> 00:13:19,260
σίγουρα τίποτα που να μπορούμε να κάνουμε
ως μεμονωμένα άτομα.

305
00:13:19,260 --> 00:13:23,093
Όμως στην πραγματικότητα,
έχουμε ανακαλύψει

306
00:13:23,093 --> 00:13:26,281
στις δικές μας εργαστηριακές έρευνες

307
00:13:26,281 --> 00:13:31,371
πως μικρές ψυχολογικές επεμβάσεις,

308
00:13:31,371 --> 00:13:34,680
μικρές αλλαγές στις αξίες των ατόμων,

309
00:13:34,680 --> 00:13:37,903
μικρά σκουντήματα
προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις,

310
00:13:37,903 --> 00:13:41,468
μπορούν να αποκαταστήσουν τα επίπεδα
της ισοπολιτείας και της ενσυναίσθησης.

311
00:13:41,468 --> 00:13:43,520
Για παράδειγμα,
υπενθυμίζοντας στους ανθρώπους

312
00:13:43,520 --> 00:13:45,776
τα οφέλη της συνεργασίας,

313
00:13:45,776 --> 00:13:48,680
ή τα πλεονεκτήματα της κοινότητας,

314
00:13:48,680 --> 00:13:52,615
οδηγεί τα πλουσιότερα άτομα
να εκτιμούν την ισοπολιτεία

315
00:13:52,615 --> 00:13:55,150
όσο και οι φτωχοί.

316
00:13:55,150 --> 00:13:58,527
Σε μια μελέτη, βάλαμε άτομα
να δουν ένα σύντομο βίντεο,

317
00:13:58,527 --> 00:14:02,888
διάρκειας μόλις 46 δευτερολέπτων,
σχετικό με την παιδική φτώχια,

318
00:14:02,888 --> 00:14:05,938
που σκοπός του ήταν
να υπενθυμίσει τις ανάγκες των άλλων

319
00:14:05,938 --> 00:14:07,964
στον κόσμο γύρω τους,

320
00:14:07,964 --> 00:14:09,994
και αφού το είδαν,

321
00:14:09,994 --> 00:14:11,692
παρατηρήσαμε πόσο πρόθυμοι ήταν

322
00:14:11,692 --> 00:14:15,396
να προσφέρουν το χρόνο τους
σε κάποιον ξένο

323
00:14:15,396 --> 00:14:18,815
που τους παρουσιάστηκε στο εργαστήριο
και είχε ανάγκη.

324
00:14:18,815 --> 00:14:22,082
Αφού είδαν αυτό το βίντεο,
μια ώρα αργότερα,

325
00:14:22,082 --> 00:14:24,452
οι πλούσιοι έγιναν το ίδιο γενναιόδωροι

326
00:14:24,452 --> 00:14:26,411
με το δικό τους χρόνο
για να βοηθήσουν αυτό το άτομο,

327
00:14:26,411 --> 00:14:29,116
έναν ξένο, καθώς και κάποιον
που είναι φτωχός,

328
00:14:29,116 --> 00:14:31,567
και αυτό υποδηλώνει
πως αυτές οι διαφορές

329
00:14:31,567 --> 00:14:33,450
δεν υπάρχουν εκ γενετής,
ούτε είναι απόλυτες

330
00:14:33,450 --> 00:14:35,174
αλλά είναι τόσο εύπλαστες

331
00:14:35,174 --> 00:14:37,100
στις ελάχιστες αλλαγές
στις αξίες των ανθρώπων,

332
00:14:37,100 --> 00:14:39,381
και στα μικρά σκουντήματα
της συμπόνιας

333
00:14:39,381 --> 00:14:41,036
και στα μικρά χτυπήματα
της ενσυναίσθησης.

334
00:14:41,036 --> 00:14:42,592
Πέρα από τους τοίχους
του εργαστηρίου μας,

335
00:14:42,592 --> 00:14:46,622
αρχίζουμε να βλέπουμε
τα σημάδια της αλλαγής στην κοινωνία.

336
00:14:46,622 --> 00:14:50,065
Ο Μπιλ Γκέιτς, ένας από τους πιο
πλούσιους ανθρώπους στη χώρα μας,

337
00:14:50,065 --> 00:14:51,810
στην ομιλία του στην τελετή
αποφοίτων του Χάρβαρντ,

338
00:14:51,810 --> 00:14:53,934
μίλησε για τα προβλήματα
που αντιμετωπίζει η κοινωνία

339
00:14:53,934 --> 00:14:57,284
και για το πως η ανισότητα
είναι η πιο τρομακτική πρόκληση,

340
00:14:57,284 --> 00:14:59,880
και μίλησε για το τι πρέπει να γίνει
για να την καταπολεμήσουμε, λέγοντας,

341
00:14:59,880 --> 00:15:03,115
«Η ανθρωπότητα προοδεύει περισσότερο

342
00:15:03,115 --> 00:15:05,066
όχι με τις ανακαλύψεις της,

343
00:15:05,066 --> 00:15:08,217
αλλά με το πώς αυτές
οι ανακαλύψεις εφαρμόζονται

344
00:15:08,217 --> 00:15:11,031
για να μειώσουν την ανισότητα».

345
00:15:11,031 --> 00:15:13,034
Υπάρχει και το Δίνω Υπόσχεση,

346
00:15:13,034 --> 00:15:15,456
στο οποίο περισσότεροι από 100

347
00:15:15,456 --> 00:15:17,843
από τους πλουσιότερους
ανθρώπους της χώρας μας

348
00:15:17,843 --> 00:15:21,757
υπόσχονται τη μισή τους περιουσία
σε φιλανθρωπίες.

349
00:15:21,757 --> 00:15:23,381
Υπάρχει και η εμφάνιση

350
00:15:23,381 --> 00:15:27,014
δεκάδων κινημάτων πολιτών

351
00:15:27,014 --> 00:15:29,317
όπως το Είμαστε το Ένα τοις Εκατό,

352
00:15:29,317 --> 00:15:31,181
η Γενιά των Πόρων,

353
00:15:31,181 --> 00:15:33,302
ή το Πλούτος για το Κοινό Καλό,

354
00:15:33,302 --> 00:15:35,869
στις οποίες τα πιο προνομιούχα μέλη

355
00:15:35,869 --> 00:15:37,694
του πληθυσμού,

356
00:15:37,694 --> 00:15:40,450
μέλη του ενός τοις εκατό
και από αλλού,

357
00:15:40,450 --> 00:15:42,381
άνθρωποι που είναι πλούσιοι,

358
00:15:42,381 --> 00:15:45,969
χρησιμοποιούν τους δικούς τους
οικονομικούς πόρους,

359
00:15:45,969 --> 00:15:49,998
μεγαλύτεροι και νεότεροι εξίσου,
αυτό με ξαφνιάζει περισσότερο,

360
00:15:49,998 --> 00:15:51,647
χρησιμοποιώντας τα δικά τους προνόμια,

361
00:15:51,647 --> 00:15:53,718
τους δικούς τους οικονομικούς πόρους

362
00:15:53,718 --> 00:15:56,745
για να καταπολεμήσουν την ανισότητα

363
00:15:56,745 --> 00:15:59,655
συνηγορώντας για κοινωνικές πολιτικές,

364
00:15:59,655 --> 00:16:01,536
για αλλαγές στις κοινωνικές αξίες,

365
00:16:01,536 --> 00:16:03,910
και αλλαγές στη συμπεριφορά
των ανθρώπων,

366
00:16:03,910 --> 00:16:06,973
που είναι ενάντια στα δικά τους
οικονομικά συμφέροντα,

367
00:16:06,973 --> 00:16:11,246
αλλά μπορεί στο τέλος να αποκαταστήσουν
το αμερικάνικο όνειρο.

368
00:16:11,246 --> 00:16:13,246
Σας ευχαριστώ.

369
00:16:13,246 --> 00:16:17,246
(Χειροκρότημα)