WEBVTT

00:00:00.480 --> 00:00:02.450
Bạn thấy lô-gô này giống gì?

00:00:02.450 --> 00:00:04.980
Thoạt nhìn nó nhìn
không có gì đặc biệt

00:00:04.980 --> 00:00:08.123
nhưng đã gây xôn xao
thế giới mạng.

00:00:09.800 --> 00:00:14.570
Lô gô này được thấy bên hông
một xe kiểm tra COVID di động.

00:00:14.570 --> 00:00:17.610
Bức ảnh là thật nên lô gô
cũng vậy.

00:00:17.610 --> 00:00:21.840
Một bài đăng trên Facebook cho rằng
lô gô này là biểu tượng của Anubis,

00:00:21.840 --> 00:00:25.193
vị thần Ai Cập cổ đại trông coi
cái chết và kiếp sau.

00:00:26.210 --> 00:00:29.890
Tin đồn lan truyền trong các nhóm
liên quan đến QAnon,

00:00:29.890 --> 00:00:34.171
thuyết âm mưu đang dần tiến vào
dòng chính.

00:00:34.171 --> 00:00:39.730
Thành viên QAnon nói lô gô tiết lộ
âm mưu quốc gia chống lại người Mỹ.

00:00:39.730 --> 00:00:45.590
Họ bảo nhau rằng những xe này
đang âm mưu gì đó mờ ám.

00:00:45.750 --> 00:00:48.940
Hóa ra lô gô này thật ra là
một con lợn đất châu Phi.

00:00:48.940 --> 00:00:50.040
Lợn đất châu Phi?

00:00:50.040 --> 00:00:52.230
Đúng thế, lợn đất,
và theo tôi biết

00:00:52.230 --> 00:00:57.350
là động vật có vú ăn đêm
chuyên ăn bọ.

00:00:57.350 --> 00:00:59.770
Sara Spencer, phóng viên
trang factchecker.org,

00:00:59.770 --> 00:01:03.450
đã đào bới thế giới ảo để tìm ra
lô gô này xuất phát từ đâu

00:01:03.450 --> 00:01:07.260
và làm sao lại thành ra biểu tượng
gắn với Thần chết Ai Cập.

00:01:07.260 --> 00:01:11.890


00:01:11.890 --> 00:01:15.470


00:01:15.470 --> 00:01:20.790


00:01:20.900 --> 00:01:22.640


00:01:22.640 --> 00:01:25.410


00:01:25.410 --> 00:01:29.520


00:01:29.520 --> 00:01:32.930


00:01:32.930 --> 00:01:35.870


00:01:35.870 --> 00:01:38.640


00:01:38.640 --> 00:01:43.140


00:01:43.140 --> 00:01:46.940


00:01:47.090 --> 00:01:49.140


00:01:49.140 --> 00:01:50.640


00:01:50.640 --> 00:01:54.890


00:01:54.890 --> 00:01:59.250
Với TinEye, bạn có thể chọn
phiên bản cắt.

00:01:59.360 --> 00:02:00.930
Trong TinEye, khác Google,

00:02:00.930 --> 00:02:03.890
bạn có thể phân loại
từ cũ nhất đến mới nhất.

00:02:03.890 --> 00:02:08.870
Trong trường hợp này, ảnh được dùng
trong một tạp chí kinh doanh Philadelphia,

00:02:08.870 --> 00:02:13.014
nội dung về một công ty địa phương
đã cải tạo xe tải

00:02:13.014 --> 00:02:16.190
thành một phòng xét nghiệm lưu động
trong thời COVID-19.

00:02:16.330 --> 00:02:21.240
Họ gọi tên công ty đó là
Aardvark Mobile.

00:02:21.400 --> 00:02:24.730
Vậy là chỉ cần một bước tra Internet
đơn giản,

00:02:24.730 --> 00:02:30.091
kết quả đầu tiên là trang web
Aardvark Mobile Tours

00:02:30.210 --> 00:02:33.850
có cùng một lô gô bạn thấy trên xe tải.

00:02:34.070 --> 00:02:36.538
Bạn thấy họ có một phòng
khám sức khỏe lưu động.

00:02:36.538 --> 00:02:37.681
Khá là liên quan.

00:02:37.681 --> 00:02:40.110
Bối cảnh tương đồng,
rất tương đồng.

00:02:40.110 --> 00:02:42.510
TinEye rất giỏi một việc đó là tìm ra

00:02:42.510 --> 00:02:45.560
thời điểm ảnh bắt đầu xuất hiện trên mạng.

00:02:45.560 --> 00:02:49.704
Một trong những kết quả đầu tiên
hiện ra là 8KUN,

00:02:49.704 --> 00:02:54.980
bảng thông tin thường là nhà
của những bài đăng thuyết âm mưu.

00:02:55.230 --> 00:02:58.340
Đó là nơi nhiều thuyết âm mưu
ra đời và nổi lên

00:02:58.340 --> 00:03:00.850
trước khi chúng xuất hiện
trên Facebook và Twitter.

00:03:00.850 --> 00:03:02.920
Vậy lời khuyên cho độc giả chung chung,

00:03:02.920 --> 00:03:07.920


00:03:08.010 --> 00:03:11.010


00:03:11.010 --> 00:03:12.760


00:03:12.760 --> 00:03:15.810


00:03:15.810 --> 00:03:19.263


00:03:19.263 --> 00:03:23.840


00:03:23.840 --> 00:03:27.340


00:03:27.340 --> 00:03:31.860


00:03:31.860 --> 00:03:34.503


00:03:35.110 --> 00:03:37.780


00:03:37.780 --> 00:03:40.160


00:03:40.160 --> 00:03:43.240


00:03:43.240 --> 00:03:45.120


00:03:45.120 --> 00:03:47.469


00:03:47.469 --> 00:03:49.400


00:03:49.400 --> 00:03:52.920


00:03:52.920 --> 00:03:54.980


00:03:54.980 --> 00:03:57.590


00:03:57.590 --> 00:04:00.500


00:04:00.500 --> 00:04:04.250


00:04:04.380 --> 00:04:07.180


00:04:07.180 --> 00:04:08.690


00:04:08.690 --> 00:04:12.270


00:04:12.270 --> 00:04:15.610


00:04:15.610 --> 00:04:17.521


00:04:17.521 --> 00:04:19.269


00:04:19.269 --> 00:04:20.320


00:04:20.320 --> 00:04:22.453


00:04:22.453 --> 00:04:25.420


00:04:28.340 --> 00:04:29.340


00:04:29.340 --> 00:04:32.100


00:04:32.100 --> 00:04:35.770