1
00:00:00,502 --> 00:00:04,010
De eerste patiënt die ooit
met antibiotica werd behandeld,

2
00:00:04,070 --> 00:00:06,103
was een politieagent in Oxford.

3
00:00:06,103 --> 00:00:09,000
Op zijn vrije dag prikte hij zich

4
00:00:09,000 --> 00:00:12,023
aan een rozenstruik
tijdens het werken in de tuin.

5
00:00:12,143 --> 00:00:14,758
Dat schrammetje raakte ontstoken.

6
00:00:14,758 --> 00:00:18,853
De dagen erna zwol zijn hoofd op
door abcessen

7
00:00:19,394 --> 00:00:23,097
en zijn oog raakte zelfs zo ontstoken
dat het verwijderd moest worden.

8
00:00:23,097 --> 00:00:28,260
In februari 1941
lag deze arme man op sterven.

9
00:00:28,837 --> 00:00:31,585
Hij lag in de Radcliffeziekenzaal
in Oxford

10
00:00:31,685 --> 00:00:36,851
en hij had geluk, want een klein team
onder leiding van dokter Howard Florey

11
00:00:36,931 --> 00:00:41,767
had een kleine hoeveelheid penicilline 
weten te synthetiseren,

12
00:00:41,820 --> 00:00:46,181
een medicijn dat 12 jaar eerder
door Alexander Fleming ontdekt was,

13
00:00:46,223 --> 00:00:49,930
maar nooit daadwerkelijk gebruikt was
voor behandeling van een mens.

14
00:00:49,930 --> 00:00:52,340
Dus niemand wist of het
medicijn zou werken,

15
00:00:52,340 --> 00:00:55,980
of dat het vol onzuiverheden zat
waaraan de patiënt zou kunnen sterven.

16
00:00:55,980 --> 00:00:59,284
Maar Florey en zijn team dachten:
áls we het toedienen,


17
00:00:59,306 --> 00:01:02,041
dan maar aan iemand
die toch al op sterven ligt.

18
00:01:02,181 --> 00:01:08,896
Dus ze gaven Albert Alexander,
die politieagent, het medicijn

19
00:01:08,945 --> 00:01:13,152
en binnen 24 uur
begon hij zich beter te voelen.

20
00:01:13,394 --> 00:01:17,940
Zijn koorts daalde,
zijn eetlust kwam terug.

21
00:01:17,980 --> 00:01:20,363
De tweede dag ging het nog beter.

22
00:01:20,493 --> 00:01:24,011
De penicilline begon op te raken,
dus gebruikten ze zijn urine

23
00:01:24,011 --> 00:01:28,513
om penicilline te hersynthetiseren
en deze aan hem te geven

24
00:01:28,648 --> 00:01:30,036
en dat werkte.

25
00:01:30,096 --> 00:01:32,496
Dag vier: hij begon echt te genezen.

26
00:01:32,546 --> 00:01:34,254
Dit was een wonder.

27
00:01:34,504 --> 00:01:37,900
Dag vijf: de penicilline was op.

28
00:01:38,370 --> 00:01:40,547
En de arme man overleed.

29
00:01:40,637 --> 00:01:47,540
Dus dat verhaal liep niet goed af,
maar miljoenen anderen,

30
00:01:47,700 --> 00:01:51,656
zoals dit kind dat begin jaren 40
werd behandeld,

31
00:01:51,706 --> 00:01:54,330
dat stervende was
door een bloedvergiftiging,

32
00:01:54,330 --> 00:02:00,243
en binnen 6 dagen herstelde dankzij
het wondermiddel penicilline.

33
00:02:00,413 --> 00:02:02,351
Miljoenen mensen zijn in leven gebleven

34
00:02:02,581 --> 00:02:06,315
en de wereldgezondheid is getransformeerd.

35
00:02:07,865 --> 00:02:11,688
Antibiotica is gebruikt
voor patiënten zoals deze,

36
00:02:11,975 --> 00:02:15,452
maar het is soms ook
op achteloze wijze gebruikt.

37
00:02:15,466 --> 00:02:17,949
Voor de behandeling
van een verkoudheid of de griep,

38
00:02:17,949 --> 00:02:20,363
die helemaal niet
gevoelig zijn voor antibiotica

39
00:02:20,423 --> 00:02:24,161
en daarnaast is het
op grote schaal gebruikt

40
00:02:24,161 --> 00:02:27,803
in subtherapeutische dosering,
oftewel in kleine concentraties,

41
00:02:27,803 --> 00:02:30,986
om kippen en varkens
sneller te laten groeien.

42
00:02:30,986 --> 00:02:34,552
Om een paar cent te besparen
op de prijs van vlees,

43
00:02:34,552 --> 00:02:37,252
hebben we dieren
heel veel antibiotica gegeven.

44
00:02:37,252 --> 00:02:39,934
Niet om ze te behandelen,
niet aan zieke dieren,

45
00:02:39,974 --> 00:02:42,680
maar vooral ter bevordering van de groei.

46
00:02:44,250 --> 00:02:45,587
Waar heeft dit toe geleid?

47
00:02:45,917 --> 00:02:50,158
Het komt erop neer dat het enorme gebruik
van antibiotica wereldwijd

48
00:02:50,158 --> 00:02:54,017
zo'n enorme selectiedruk 
op bacteriën heeft uitgeoefend

49
00:02:54,137 --> 00:02:56,240
dat resistentie nu een probleem is

50
00:02:56,240 --> 00:03:00,460
omdat we slechts geselecteerd hebben
op resistente bacteriën.

51
00:03:00,855 --> 00:03:03,445
Iedereen heeft het vast
wel gelezen in de krant,

52
00:03:03,445 --> 00:03:06,539
het staat in elk tijdschrift
dat je tegenkomt,

53
00:03:06,539 --> 00:03:10,188
maar iedereen moet beseffen
hoe ernstig dit probleem is.

54
00:03:10,659 --> 00:03:11,900
Het is echt erg.

55
00:03:11,990 --> 00:03:16,726
De volgende slide gaat over
carbapenem-resistentie van acinetobacter.

56
00:03:16,766 --> 00:03:21,164
Acinetobacter is een ziekenhuisbacterie
en carbapenem is zo'n beetje

57
00:03:21,164 --> 00:03:25,055
de sterkste klasse antibiotica
tegen deze bacterie.

58
00:03:25,481 --> 00:03:29,960
In 1999 ziet de resistentie er zo uit:

59
00:03:30,185 --> 00:03:33,598
bijna overal in de Verenigde Staten
is het minder dan 10%.

60
00:03:33,798 --> 00:03:37,215
Kijk maar eens naar deze video.

61
00:03:46,351 --> 00:03:48,496
Ik weet niet waar je woont,

62
00:03:48,666 --> 00:03:50,328
maar waar het ook is,


63
00:03:50,398 --> 00:03:53,815
het is er nu in ieder geval
erger dan in 1999.

64
00:03:53,915 --> 00:03:57,816
Dát is het probleem van
antibioticaresistentie.

65
00:03:57,886 --> 00:04:02,333
Het is een wereldwijd probleem
voor zowel rijke als arme landen

66
00:04:02,441 --> 00:04:06,120
en je zou kunnen zeggen:
is dit niet gewoon een medisch probleem,

67
00:04:06,120 --> 00:04:08,731
als dokters minder antibiotica
zouden gebruiken,

68
00:04:08,731 --> 00:04:11,676
als patiënten minder
om antibiotica zouden vragen,

69
00:04:11,676 --> 00:04:14,021
was er wellicht geen probleem.

70
00:04:14,021 --> 00:04:16,760
Misschien zouden farmaceutische bedrijven
meer moeten doen

71
00:04:16,760 --> 00:04:18,765
om nieuwe antibiotica te ontwikkelen.

72
00:04:18,945 --> 00:04:22,520
Maar antibiotica heeft
een fundamentele eigenschap

73
00:04:22,550 --> 00:04:24,763
waardoor ze verschillen
van andere medicijnen;

74
00:04:24,763 --> 00:04:28,434
als ik antibiotica misbruik of gebruik,

75
00:04:28,511 --> 00:04:31,551
heeft dat niet alleen invloed op mij,
maar ook op anderen.

76
00:04:31,601 --> 00:04:34,309
Net zoals wanneer ik
met de auto naar het werk ga,

77
00:04:34,309 --> 00:04:38,228
of met het vliegtuig ergens naartoe ga,
ik mensen overal ter wereld op kosten jaag

78
00:04:38,242 --> 00:04:41,012
door de klimaatverandering
die ik ermee veroorzaak.

79
00:04:41,062 --> 00:04:43,685
Deze kosten neem ik niet per se
in overweging.

80
00:04:43,745 --> 00:04:46,334
Dit is wat economen een 
tragedie van de meent noemen

81
00:04:46,334 --> 00:04:50,814
en bij antibiotica gaat het ook
om een tragedie van de meent:

82
00:04:51,049 --> 00:04:59,159
dat wij - individuen, patiënten,
ziekenhuizen, hele gezondheidssystemen -

83
00:04:59,230 --> 00:05:02,824
geen rekening houden met de kosten
die ons huidige antibioticagebruik

84
00:05:02,824 --> 00:05:04,514
voor anderen veroorzaakt.

85
00:05:04,514 --> 00:05:07,949
Dit probleem is vergelijkbaar met
een ander probleem dat we allen kennen:

86
00:05:07,949 --> 00:05:10,190
dat van brandstof en energiegebruik.

87
00:05:10,190 --> 00:05:11,949
Energiegebruik veroorzaakt natuurlijk

88
00:05:11,949 --> 00:05:17,981
zowel uitputting van energie als
vervuiling en klimaatverandering.

89
00:05:18,123 --> 00:05:22,333
In het geval van energieverbruik zijn er
eigenlijk twee oplossingen.

90
00:05:22,461 --> 00:05:26,276
De eerste is: beter gebruik maken
van de beschikbare olie,

91
00:05:26,326 --> 00:05:29,571
analoog aan beter gebruik maken
van de bestaande antibiotica.

92
00:05:29,659 --> 00:05:33,440
Dit kan op verschillende manieren,
daarover straks meer,

93
00:05:33,440 --> 00:05:37,717
en de andere oplossing is de
'drill, baby, drill'-optie,

94
00:05:37,717 --> 00:05:41,388
wat voor antibiotica inhoudt:
het vinden van nieuwe antibiotica.

95
00:05:41,440 --> 00:05:45,170
Dit zijn niet twee aparte dingen,
ze zijn verbonden, want

96
00:05:45,170 --> 00:05:49,192
als we enorm gaan investeren
in nieuwe oliebronnen,

97
00:05:49,226 --> 00:05:51,760
vermindert de stimulans
om olie te besparen,

98
00:05:51,760 --> 00:05:54,286
net zoals dat gebeurt bij antibiotica.

99
00:05:54,446 --> 00:05:56,454
Het tegenovergestelde zal ook gebeuren:

100
00:05:56,454 --> 00:05:59,582
als we antibiotica op een goede
manier gebruiken,

101
00:05:59,682 --> 00:06:04,153
hoeven we niet zo nodig te investeren
in de ontwikkeling van nieuwe medicatie.

102
00:06:04,610 --> 00:06:08,836
Als het lijkt alsof het hier gaat
om twee uitgebalanceerde keuzes,

103
00:06:08,878 --> 00:06:12,621
realiseer je dan dat het hier
eigenlijk gaat om een soort spelletje:

104
00:06:12,853 --> 00:06:15,184
het spel van de co-evolutie.

105
00:06:15,184 --> 00:06:20,416
Dit plaatje hier gaat over de co-evolutie
van cheeta's en gazelles.

106
00:06:20,462 --> 00:06:23,100
Cheeta's zijn zo ontwikkeld
dat ze hard kunnen rennen

107
00:06:23,100 --> 00:06:25,737
want als ze dat niet konden,
zouden ze geen lunch vinden.

108
00:06:25,737 --> 00:06:28,300
Gazelles zijn zo ontwikkeld
dat ze hard kunnen rennen

109
00:06:28,300 --> 00:06:31,449
want als ze dat niet konden,
dan zouden zij het lunchhapje zijn.

110
00:06:31,659 --> 00:06:34,395
Dat is nou het spelletje
dat wij spelen met de bacteriën,

111
00:06:34,395 --> 00:06:38,162
maar wij zijn niet de cheeta's,
wij zijn de gazelles.

112
00:06:38,409 --> 00:06:42,376
De bacteriën zouden gedurende dit praatje

113
00:06:42,376 --> 00:06:44,455
al kinderen en kleinkinderen hebben gehad

114
00:06:44,455 --> 00:06:46,790
en hebben uitgevonden
hoe ze resistent kunnen zijn

115
00:06:46,790 --> 00:06:50,864
door selectie, door vallen en opstaan,
door het steeds opnieuw te proberen.

116
00:06:51,026 --> 00:06:54,338
Maar hoe kunnen wij
de bacteriën voorblijven?

117
00:06:54,518 --> 00:06:59,922
We doen geneesmiddelenonderzoek,
screenen moleculen, doen klinische proeven

118
00:06:59,930 --> 00:07:03,338
en dan, als we denken
dat we een medicijn hebben,

119
00:07:03,338 --> 00:07:05,773
komt de FDA-regelgeving.

120
00:07:05,963 --> 00:07:09,662
En dan, na dat alles, proberen we

121
00:07:09,662 --> 00:07:13,172
een voorsprong 
op de bacteriën te behouden.

122
00:07:13,172 --> 00:07:15,339
Dit spel kan zo natuurlijk
niet lang doorgaan



123
00:07:15,339 --> 00:07:18,316
of gewonnen worden door
steeds maar te blijven innoveren.

124
00:07:18,413 --> 00:07:21,978
We moeten het tempo
van die co-evolutie verminderen.

125
00:07:22,038 --> 00:07:26,070
Er zijn methodes bij energiegebruik

126
00:07:26,070 --> 00:07:30,397
die we misschien ook
op antibioticagebruik kunnen toepassen.

127
00:07:30,653 --> 00:07:34,323
Kijk bijvoorbeeld eens hoe we omgaan
met de kosten van energie:

128
00:07:34,356 --> 00:07:38,255
we overwegen emisieheffingen, wat inhoudt
dat we de kosten van de vervuiling

129
00:07:38,255 --> 00:07:41,090
opleggen aan de gebruiker.

130
00:07:41,370 --> 00:07:46,770
Dat zouden we ook kunnen doen
met antibiotica, wat misschien zou leiden

131
00:07:46,771 --> 00:07:49,332
tot verantwoord gebruik van antibiotica.

132
00:07:49,552 --> 00:07:51,590
Er zijn subsidies voor groene energie,

133
00:07:51,590 --> 00:07:54,885
voor het overstappen
op brandstoffen die minder vervuilen,

134
00:07:54,885 --> 00:07:57,520
of die geen gebruik 
van fossiele brandstoffen maken.

135
00:07:57,740 --> 00:08:02,220
De analogie is dat we wellicht
geen antibiotica moeten gebruiken

136
00:08:02,220 --> 00:08:05,866
en ons moeten afvragen:
wat zijn goede vervangers van antibiotica?

137
00:08:05,936 --> 00:08:10,200
Alles waardoor we minder antibiotica
nodig hebben, is eigenlijk geschikt.

138
00:08:10,343 --> 00:08:13,485
Zoals betere infectiepreventie
in ziekenhuizen,

139
00:08:13,485 --> 00:08:18,490
of inenten,
vooral tegen de jaarlijkse griep.

140
00:08:18,677 --> 00:08:23,128
De jaarlijkse griepepidemie
is waarschijnlijk de grootste drijfkracht

141
00:08:23,128 --> 00:08:27,802
voor het gebruik van antibiotica,
zowel in dit land als in veel andere,

142
00:08:27,802 --> 00:08:29,121
dus dat zou echt helpen.

143
00:08:29,151 --> 00:08:33,254
Een derde optie zou misschien zoiets
als verhandelbare vergunningen omvatten.

144
00:08:33,254 --> 00:08:37,500
Dit lijken onrealistische scenario's,

145
00:08:37,500 --> 00:08:39,927
maar als je bedenkt dat we misschien

146
00:08:39,927 --> 00:08:43,310
geen antibiotica hebben
voor veel mensen met infecties,

147
00:08:43,310 --> 00:08:50,367
dan moeten we misschien overwegen
te beslissen wie die antibiotica krijgt.

148
00:08:50,572 --> 00:08:53,898
En dit kan soms worden bepaald
op basis van klinische behoefte

149
00:08:53,898 --> 00:08:55,833
en soms op basis van prijs.

150
00:08:55,833 --> 00:08:57,743
En consumentenvoorlichting werkt zeker.

151
00:08:57,743 --> 00:09:02,604
Vaak gebruiken mensen te veel antibiotica
of schrijven ze die te vaak voor,

152
00:09:02,621 --> 00:09:04,227
vaak onbewust misschien.

153
00:09:04,227 --> 00:09:09,388
Feedbackmechanismes lijken ook zinvol,
zowel bij energie --

154
00:09:09,489 --> 00:09:12,919
als je mensen vertelt dat ze veel
energie gebruiken tijdens het piekuur,

155
00:09:12,946 --> 00:09:14,416
verminderen ze hun verbruik.

156
00:09:14,416 --> 00:09:17,973
Een vergelijkbare aanpak
is geprobeerd met antibiotica.

157
00:09:17,993 --> 00:09:24,134
In een ziekenhuis in St. Louis maakten ze 
een lijst met de namen van alle artsen,

158
00:09:24,166 --> 00:09:28,715
gerangschikt naar hoeveelheid antibiotica
die ze die maand hadden gebruikt.

159
00:09:28,795 --> 00:09:31,851
Puur informatief,
niet om schuldigen aan te wijzen,

160
00:09:31,854 --> 00:09:35,419
het voorzag de artsen gewoon
in bepaalde informatie

161
00:09:35,419 --> 00:09:38,172
zodat ze zouden nadenken
over hun antibioticagebruik.

162
00:09:38,422 --> 00:09:42,316
Maar er kan ook veel worden gedaan
aan de kant van de leverancier.

163
00:09:42,335 --> 00:09:45,762
Kijk maar naar de prijs van penicilline:
ongeveer 10 cent per dag,

164
00:09:45,763 --> 00:09:47,521
een redelijk goedkoop medicijn.

165
00:09:47,521 --> 00:09:50,518
Kijken we naar medicijnen
die later op de markt zijn gekomen,

166
00:09:50,518 --> 00:09:54,782
zoals linezolide of daptomycine,
dan zijn die veel duurder.

167
00:09:55,580 --> 00:09:59,631
In een wereld die gewend is om 10 cent
per dag te betalen voor antibiotica,

168
00:09:59,633 --> 00:10:03,593
lijkt een bedrag van 180 dollar
per dag wel heel hoog.

169
00:10:03,730 --> 00:10:05,717
Maar wat kunnen we hier
nu echt van leren?

170
00:10:05,717 --> 00:10:09,532
Die prijs geeft aan dat we er niet langer
vanuit kunnen gaan dat er altijd

171
00:10:09,580 --> 00:10:15,607
goedkope, effectieve antibiotica zal zijn,
in de nabije toekomst.

172
00:10:15,794 --> 00:10:17,994
De prijs is een signaal:

173
00:10:17,994 --> 00:10:22,093
misschien moeten we veel meer
aandacht besteden aan bescherming.

174
00:10:22,516 --> 00:10:27,670
De prijs geeft ook aan dat we misschien
moeten zoeken naar andere technologieën.

175
00:10:27,735 --> 00:10:30,617
Net zoals de benzineprijs
een signaal en een impuls is,

176
00:10:30,627 --> 00:10:35,397
bijvoorbeeld voor de ontwikkeling
van elektrische auto's.

177
00:10:35,547 --> 00:10:38,295
Prijzen zijn signalen
dat we moeten opletten.


178
00:10:38,375 --> 00:10:41,118
Maar we moeten ons ook bewust zijn
van het feit dat,

179
00:10:41,118 --> 00:10:44,780
hoewel deze hoge prijzen
ongebruikelijk lijken voor antibiotica,

180
00:10:44,840 --> 00:10:48,732
het niets is in vergelijking met de prijs
van bepaalde kankermedicijnen,

181
00:10:48,732 --> 00:10:52,085
die het leven van een patiënt een paar
maanden tot een jaar verlengen,

182
00:10:52,085 --> 00:10:55,425
terwijl antibiotica het leven
van een patiënt mogelijk voorgoed redden.

183
00:10:55,501 --> 00:10:58,760
Dus je krijgt te maken
met een hele paradigmashift.

184
00:10:58,782 --> 00:11:02,918
Dit is een spannende verschuiving,
want in veel delen van dit land

185
00:11:02,967 --> 00:11:04,891
en in veel delen van de wereld,

186
00:11:04,891 --> 00:11:11,930
is het idee dat een antibioticakuur
200 dollar per dag kost onvoorstelbaar.

187
00:11:12,213 --> 00:11:14,207
Daar moeten we dus over nadenken.

188
00:11:14,277 --> 00:11:19,840
Er zijn ook alternatieve oplossingen,
nieuwe technologieën in ontwikkeling,

189
00:11:19,970 --> 00:11:26,522
bijvoorbeeld bacteriofagen, probiotica,
quorum sensing en synbiotica.

190
00:11:26,720 --> 00:11:29,369
Dit zijn allemaal zinvolle ideeën
om te onderzoeken

191
00:11:29,369 --> 00:11:34,719
en ze worden lucratiever als de prijzen
van nieuwe antibiotica omhoog gaan.

192
00:11:35,060 --> 00:11:38,177
We hebben al wel wat verandering
in de markt gezien.

193
00:11:38,177 --> 00:11:44,032
De overheid overweegt subsidies voor
de ontwikkeling van nieuwe antibiotica.

194
00:11:44,142 --> 00:11:45,795
Maar er zijn uitdagingen.

195
00:11:45,845 --> 00:11:47,940
Met een bak geld verdwijnt
het probleem niet zomaar.

196
00:11:47,940 --> 00:11:53,519
We moeten in nieuwe antibiotica
investeren op manieren

197
00:11:53,519 --> 00:11:56,824
die verantwoord gebruik en verkoop
van die antibiotica stimuleren,

198
00:11:56,824 --> 00:11:59,287
en dat is hier de echte uitdaging.

199
00:11:59,397 --> 00:12:01,616
Als we teruggaan
naar die technologieën --

200
00:12:01,616 --> 00:12:05,049
Iedereen kent wel die uitspraak
uit die bekende dinosaurusfilm:

201
00:12:05,049 --> 00:12:07,095
"De natuur vindt altijd wel een manier."

202
00:12:07,095 --> 00:12:09,524
Dus dit zijn geen permanente oplossingen.

203
00:12:09,524 --> 00:12:13,610
We moeten niet vergeten dat,
welke technologie we ook inzetten,

204
00:12:13,610 --> 00:12:16,486
de natuur altijd wel een manier vindt
om haar te omzeilen.

205
00:12:16,486 --> 00:12:18,557
Misschien denk je dat dit probleem


206
00:12:18,557 --> 00:12:21,301
zich alleen voordoet
bij antibiotica en bacteriën,

207
00:12:21,301 --> 00:12:26,477
maar het blijkt dat we hetzelfde probleem
ook op veel andere gebieden hebben.

208
00:12:26,541 --> 00:12:32,443
Zo is multiresistente tuberculose
een probleem in India en Zuid-Afrika.

209
00:12:32,495 --> 00:12:36,082
Duizenden mensen gaan er dood omdat
de tweedelijnsmedicatie zo duur is

210
00:12:36,116 --> 00:12:40,483
en in sommige gevallen, niet eens werkt,
dat is dan extensief resistente TB.

211
00:12:40,693 --> 00:12:42,224
Virussen worden ook resistent.

212
00:12:42,294 --> 00:12:45,300
Ziekten en plagen in de landbouw,
malariaparasieten.

213
00:12:45,390 --> 00:12:49,350
Een groot deel van de wereld is nu
afhankelijk van één bepaald medicijn,

214
00:12:49,350 --> 00:12:52,946
van artemisinine, dat wordt gebruikt
voor de behandeling van malaria.

215
00:12:53,086 --> 00:12:56,023
Er begint al resistentie
tegen artemisinine op te treden

216
00:12:56,023 --> 00:12:59,107
en als die zich verder verspreidt,
is dat een groot gevaar

217
00:12:59,115 --> 00:13:02,006
voor het enige medicijn
dat we hebben op de wereld

218
00:13:02,006 --> 00:13:05,160
voor een veilige en effectieve
behandeling van malaria.

219
00:13:05,220 --> 00:13:07,358
Muggen worden resistent.

220
00:13:07,368 --> 00:13:09,655
Als je kinderen hebt,
weet je vast over hoofdluis

221
00:13:09,655 --> 00:13:14,098
en als je uit New York komt, daar zijn ze
geloof ik gespecialiseerd in bedwantsen,

222
00:13:14,131 --> 00:13:16,236
die zijn dus ook resistent.

223
00:13:16,286 --> 00:13:19,315
Om nog een voorbeeld
van de andere kant van de plas te geven:

224
00:13:19,315 --> 00:13:21,380
ratten blijken ook resistent tegen gif.

225
00:13:21,420 --> 00:13:26,491
Wat al deze dingen gemeen hebben,
is het feit dat er technologieën zijn

226
00:13:26,597 --> 00:13:32,358
die de natuur de afgelopen 70, 80
of 100 jaar onder controle hadden

227
00:13:32,408 --> 00:13:36,797
en dat we, min of meer in een oogwenk,
die controle hebben verspeeld,

228
00:13:36,797 --> 00:13:42,198
omdat we niet in de gaten hadden
dat natuurlijke selectie en evolutie

229
00:13:42,198 --> 00:13:43,874
terug zouden kunnen slaan.

230
00:13:43,904 --> 00:13:45,323
We moeten echt opnieuw bedenken

231
00:13:45,323 --> 00:13:51,076
welke maatregelen we nemen tegen
biologische organismes

232
00:13:51,120 --> 00:13:56,344
en opnieuw nadenken over hoe
we de ontwikkeling van antibiotica

233
00:13:56,344 --> 00:14:03,360
en antibioticagebruik stimuleren en hoe
we deze waardevolle middelen gebruiken.

234
00:14:03,588 --> 00:14:07,430
We moeten ze nu echt gaan beschouwen
als natuurlijke grondstoffen.

235
00:14:07,700 --> 00:14:10,148
Dus we staan op een kruispunt.

236
00:14:10,148 --> 00:14:14,936
We kunnen doorgaan met heroverwegen
en goed nadenken over stimulansen

237
00:14:14,936 --> 00:14:17,208
die ons gedrag kunnen veranderen.

238
00:14:17,308 --> 00:14:20,192
Het alternatief is een wereld

239
00:14:20,192 --> 00:14:24,443
waarin zelfs een grasspriet
een potentieel dodelijk wapen is.

240
00:14:24,515 --> 00:14:26,185
Dank je wel.

241
00:14:26,185 --> 00:14:28,255
(Applaus)